Mariëlle Bruning benoemd tot bijzonder Hoogleraar Jeugdrecht

LLM magazine 06.06 copy

03-07-2006

12:20

Pagina 1

Juli 2006 Inhoud

Leiden Law Magazine

Visitatiecommissie positief Leidse IIASL viert Diës Conferentie Kinneging wint de Socrateswisselbeker 2006 Jaarverslag Rechten in Leiden 2005 Leidse alumni Intellectueel Eigendom BNSL viert 9e lustrum met reünisten Leiden Revisited PAO Gerechtelijk Deskundigen Benoemingen, Oraties, Publicaties

Mariëlle Bruning benoemd tot bijzonder Hoogleraar Jeugdrecht U bent benoemd tot bijzonder Hoogleraar Jeugdrecht. De door u beklede leerstoel is ingesteld en wordt gefinancierd door de Stichting Leids Universitair Fonds (LUF). Wat houdt het Jeugdrecht in? We houden ons in het Jeugdrecht bezig met de positie van minderjarigen in het recht. Zowel het civiele recht als het strafrecht en het bestuursrecht komen hierbij in beeld, evenals het internationale recht. Het gaat onder andere over jeugdbescherming, jeugdzorg, jeugdstrafrecht, melding kindermishandeling en pleegzorg.

Op dit moment zijn dat zeer actuele onderwerpen doordat veel schrijnende zaken in de media de aandacht hebben getrokken. Voorbeelden te over: Savanna, het meisje van Nulde, de vader die het huis in brand stak te Roermond. Gaat er naar uw mening nu meer mis dan vroeger? Eigenlijk zijn het altijd wel actuele onderwerpen geweest. De jeugdcriminaliteit is bijvoorbeeld al veel langer een maatschappelijk probleem. De vraag is dan hoe je minderjarigen met delinquent gedrag efficiënt en pedagogisch kan aanpakken. De voorbeelden die u noemt hebben in de publieke opinie tot veel kritiek geleid. En dat is terecht. In die zaken zijn veel dingen mis gegaan. Maar toch zijn het incidenten, wat mij betreft. Incidenten, waarin achteraf bezien veel fouten zijn gemaakt. Uw oratie heeft als titel: ‘Over sommige kinderen moet je praten. Gegevensuitwisseling in de jeugdzorg’. Als er op één plek over kinderen wordt gesproken dan is het toch in de Jeugdzorg. Wat is het probleem? De gegevensuitwisseling tussen verschillende sectoren binnen Bureau Jeugdzorg en tussen Bureau Jeugdzorg enerzijds en andere instanties (bijv. de Raad voor de Kinderbescherming), hulpverleners en andere beroepsgroepen (bijv. artsen en leraren) vindt onvoldoende plaats. In situaties waarin moet worden beslist over de veiligheid van een kind zul je voor een juiste risicotaxatie alle relevante informatie moeten meewegen. Veel bij jeugdigen betrokken professionals

geven die informatie niet, ook niet als je daar dringend om vraagt. Zo beroepen artsen, zelfs zij die binnen het Bureau Jeugdzorg werken, zich op hun geheimhoudingsplicht. Ik heb proberen duidelijk te maken dat dit beroepsgeheim niet absoluut is maar dat schending hiervan gerechtvaardigd is indien het belang van het kind dit eist. Worden uw suggesties opgepakt door de politiek? Het effect van mijn oratie zal moeten worden afgewacht. Het is nu nog te vroeg om dat te beoordelen. Wel is het zo dat ik deelneem aan de werkgroep herziening kinderbeschermingsmaatregelen onder voorzitterschap van H.W.J. de Groot. Deze werkgroep, die is ingesteld door het Ministerie van Justitie, zal in de zomer een wetsvoorstel presenteren waarin onder andere wordt voorgesteld dat derden die beroepshalve beschikken over informatie betreffende een kind dat onder toezicht is gesteld, deze gegevens aan de gezinsvoogd moeten verschaffen. De politiek is nu dus wel aan zet. U heeft vorig trimester voor de tweede keer het Bachelor-keuzevak ‘Jeugdrecht’ gegeven. Beide keren was het vak vol; al binnen een paar dagen na de openstelling voor inschrijving. Er is zelfs een wachtlijst, terwijl toch zo’n 65 studenten zich kunnen inschrijven. Hoe verklaart u deze populariteit? Vorig jaar dacht ik met een soort van stuwmeer te maken te hebben, omdat het vak hier toen een paar jaren niet was


Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken.

LLM magazine 06.06 copy

03-07-2006

12:20

Vervolg pagina 1 gegeven. Maar dat is niet de verklaring, want dit jaar was de toeloop weer even groot. Ik denk dat toch wel meespeelt dat er in de media veel aandacht voor is en dat dit keuzevak het enige vak is dat hier op dit gebied wordt aangeboden. Alleen bij Notarieel Recht wordt er bij het bij deze opleiding verplichte vak Personen- en Familierecht aandacht aan besteed. Verder is er natuurlijk de mond-tot-mond reclame voor het vak. Er zijn verschillende groepen studenten aan te wijzen die het vak volgen. Zo zijn er ongeveer tien studenten die verbonden zijn aan de Kinder- en Jongerenrechtswinkel. En er zijn ook contractstudenten die vanuit hun beroep het vak komen volgen. Dit jaar was er bijvoorbeeld een gezinsvoogd bij. Binnen de advocatuur is het Jeugdrecht niet een belangrijke discipline zoals bijvoorbeeld het aansprakelijkheidsrecht, het arbeidsrecht of het vennootschapsrecht. Waarom eigenlijk niet? In heel veel zaken worden minderjarigen en zelfs hun ouders niet vertegenwoordigd door een advocaat. Bij strafzaken natuurlijk weer wel. Maar bij verzoeken tot oplegging van een kinderbeschermingsmaatregel is procesvertegenwoordiging niet voorgeschreven. Deze rechtsbijstand is echter wel noodzakelijk. De betrokkenen zijn vaak hele onmon-

Pagina 2

dige mensen die tegenover een professionele instantie komen te staan. En wat nog belangrijker is: het gaat hier om grote inbreuken op het gezinsleven. De rechtsbijstand voor deze direct betrokkenen zou veel professioneler kunnen. Ik pleit daarom voor verplichte procesvertegenwoordiging. In Angelsaksische landen treedt voor ieder kind een advocaat op. Het probleem echter blijft dat deze advocaten hiermee heel weinig verdienen. Ook dit staat de nodige professionalisering in de weg. U bent als jurist verbonden aan Bureau Jeugdzorg Noord Holland. Zijn er bij de instellingen die betrokken zijn bij de jeugdzorg veel juristen in dienst? Nee. Bij de Bureaus Jeugdzorg tel je ongeveer 1 jurist op de 500 medewerkers. Bij de Raad voor de Kinderbescherming is het iets beter: 1 op de 100 medewerkers. Men ziet ten onrechte het belang van een goede juridische ondersteuning niet in. Dit terwijl de jeugdzorg zeer juridisch is geworden sinds de Wet op de Jeugdzorg op 1 januari 2005 in werking is getreden. U bent ook betrokken bij de oprichting van ‘het Kinderrechtenhuis’. Wat is dat? Het is de bedoeling dat dit ‘Kinderrechtenhuis’ zal worden gevestigd hier in Leiden in het Arme Wees- en Kinderhuis aan de

Hooglandse Kerkgracht. Het is een mooi historisch pand. De bedoeling is om hier een fysieke ruimte in te richten waar kinderen kennis kunnen maken met het recht, de rechtspraak en met normen en waarden. Er zal wellicht een soort ‘Youth Peer Court’ komen, een kinderrechtbank, waarin bepaalde gevallen aan kinderen zullen worden voorgelegd. Verschillende instanties die zich met jeugd en rechten van kinderen bezighouden, zullen in het pand worden gehuisvest. Het streven hierbij is ook het uitdragen van de kinderrechten. De samenwerking tussen praktijk en wetenschap kan voor dit project heel vruchtbaar en stimulerend zijn. Vindt er ook internationaal veel wetenschappelijk onderzoek plaats op het gebied van het jeugdrecht? Ja, dat is zeker het geval. Samen met de Leidse emeritus hoogleraar Jaap Doek begeleid ik enige buitenpromovendi, die een proefschrift op het gebied van children’s rights voorbereiden. Zij komen bijna allemaal uit het buitenland: Afrika, Zwitserland, Denemarken, de Verenigde Staten en Aruba. De komende jaren zal het jeugdrecht daarom ook in wetenschappelijke zin nog meer in de schijnwerpers komen te staan.
Interview: Clementine Breedveld

Beoordeling Leidse juridische opleidingen en opleiding criminologie positief - voorzieningen excellent beoordeeld In juni 2006 hebben twee visitatiecommissies de Leidse juridische opleidingen, rechtsgeleerdheid, fiscaal recht en notarieel recht, en de opleiding criminologie bezocht en beoordeeld. De voorzitters van beide commissies lieten tijdens de eerste mondelinge presentatie van de resultaten weten positief te zijn en de accrediterende instantie, de NVAO, te zullen voorstellen over te gaan tot accreditatie van alle vier de opleidingen. Beide commissies waren positief over de betrokkenheid van de docenten bij de opleidingen, het hoge opleidingsniveau van het docentencorps, het enthousiasme van de studenten en het gedegen bestuur van de faculteit. Het nieuwe gebouw en de voorzieningen van de faculteit kregen zelfs unaniem het predikaat excellent! De juridische commissie prees de transformatie die de faculteit heeft doorgemaakt na de vorige visitatie in 2003. Als aandachtspunten noemde de commissie voor de opleiding criminologie het belang

van een eigen karakter van deze opleiding in de grote rechtenfaculteit. De juridische commissie vroeg de faculteit nog meer aandacht te besteden aan het trainen van de schrijfvaardigheid van de juristen in opleiding. Verder waren de commissies positief over de toegankelijkheid van de docenten, de goede samenhang in het onderwijsprogramma en de aansluiting op de arbeidsmarkt.

De kwaliteitszorg van de opleiding is goed en de opleidingen leveren veelbelovende academici af. Ook de onderwijsvorm Moot Court (de oefenrechtbank), die de faculteit jaren geleden uit Amerika heeft overgenomen, werd erg gewaardeerd. In de loop van september verwachten de commissies hun rapporten in concept klaar te hebben.


LLM magazine 06.06 copy

03-07-2006

12:20

Pagina 3

Leidse IIASL viert Internationale Diës Conferentie

Hans Nieuwenhuis, Melanie Schultz van Haegen, Pablo Mendes de Leon, Neelie Kroes en Leo van Wijk

Op 24 april 2006 heeft het Leidse International Institute for Air & Space Law (IIASL) zijn 20e diës natalis gevierd met een internationale conferentie te Den Haag. Het thema van de, in het Crowne Plaza Promenade Hotel, gehouden conferentie was heel actueel: ‘A competitive aerospace environment: is globalisation the answer?’. Nadat om 9:00 uur de politie de conferentiezalen had geïnspecteerd en ‘groen licht’ had gegeven, konden de prominente sprekers door de IIASL-organisatie worden ontvangen. Vervolgens werden zij door professor Hans Nieuwenhuis officieel welkom geheten. Een kleine selectie uit de lijst van sprekers: Neelie Kroes (EU Commissaris, Directoraat-Generaal voor Mededinging), Melanie Schultz van Haegen (Staatssecretaris, Ministerie van Verkeer en Waterstaat), Jeffrey Shane (Under Secretary for Policy U.S. Department of Transportation) en Leo van Wijk (President/CEO van KLM). Deze en andere sprekers leverden bijdragen van hoog niveau aan de conferentie. Op de voorpagina van de Wall Street Journal van 24 april 2006 werd de bijdrage van Neelie Kroes aan de IIASL Conferentie besproken en wel in het bijzonder haar wens om een intensievere EU-U.S. samenwerking op het gebied van de luchtvaart concrete invulling te geven. In lijn met het mondialiseringsthema van de conferentie werd opgemerkt dat de EU haar licht kan opsteken bij de Verenigde Staten op het terrein van internationale onderhandelingen in de luchtvaartindustrie. Volgens Melanie Schultz van Haegen kan een ‘Common European Aviation Policy’ een katalyserende functie vervullen voor de verdere liberalisering van de internationale civiele luchtvaart.

Na afloop van de zeer druk bezochte conferentie werd een speciaal woord van dank en waardering uitgesproken aan de oprichter van het IIASL in 1986 emeritus hoogleraar prof. dr. H.A. Wassenbergh, de huidige hoogleraar prof. P.P.C Haanappel (Director of Studies), dr. Frans von der Dunk (Director of Space Law Research) en in het bijzonder dr. Pablo Mendes de Leon (Director of Air Law Research) voor zijn inspanningen ten behoeve van de conferentie. Het twintigjarige IIASL heeft inmiddels zijn sporen als invloedrijke ‘auctor intellectualis’ in het lucht-en ruimterecht meer dan verdiend, binnen en buiten het Europese speelveld, aldus Vijay Poonoosamy, voorzitter van de ‘ICAO 4th Worldwide Air Transport Conference’.

benoemingen

Herbenoeming prof. dr. Kees Goudswaard als Kroonlid SER Prof. dr. K.P. (Kees) Goudswaard (Afdeling Economie) is herbenoemd als Kroonlid van de Sociaal-Economische Raad voor de periode van 1 april 2006 tot 1 april 2008. Hij is tevens lid van het Dagelijks Bestuur van de SER. De SER is het belangrijkste adviesorgaan van de regering en parlement op het terrein van sociaal en economisch beleid (kijk voor meer informatie op www.ser.nl). Benoeming prof. C. van Raad Professor mr. C. van Raad, hoogleraar Internationaal Fiscaal Recht, is door minister Brinkhorst van Economische Zaken gevraagd lid te worden van de validitatiecommissie Splitsing Energiebedrijven. Overige leden van de commissie zijn mr. A.W. Kist, lid van het bestuur van de Autoriteit Financiële Markten en prof. dr. A.W.A. Boot, hoogleraar Ondernemingsfinanciering en Financiële markten (UvA). Doel van de validitatiecommissie is om de splitsing van de energiebedrijven te onderzoeken en de daaraan gekoppelde conclusies over de kosten, baten, werkgelegenheidseffecten en CBL-risico’s van de splitsing van de energiebedrijven op waarde te schatten. Brinkhorst heeft op 13 februari, tijdens het splitsingdebat in de Tweede Kamer, beloofd deze validering zo snel mogelijk uit te voeren. De splitsing van de energiebedrijven houdt in dat geïntregreerde energiebedrijven tot op aandeelhoudersniveau worden gesplitst in een netwerkbedrijf en een commercieel bedrijf. Naast een administratieve splitsing gaat het om een juridische en eigendomssplitsing. Zo ontstaan er twee onafhankelijke energiebedrijven:
de gereguleerde netbeheerder die zorgt voor het energietransport
de vrije energieleverancier die zorgt voor de overige activiteiten


LLM magazine 06.06 copy

03-07-2006

12:20

Andreas Kinneging wint de Socrateswisselbeker 2006 Geografie van goed en kwaad is het beste filosofische boek

De Socrateswisselbeker 2006 voor het meest prikkelende Nederlandstalige filosofische boek van het afgelopen jaar is toegekend aan Andreas Kinneging voor zijn boek Geografie van goed en kwaad. Geografie van goed en kwaad bevat filosofische essays die zowel polemisch als didactisch zijn. Het is, aldus de auteur ‘het werk van een bekeerling’: iemand die vroeger dacht dat de Verlichting ons veel goeds heeft gebracht, maar die nu van mening is dat diezelfde Verlichting de ondergang heeft ingeluid van de westerse beschaving. Dit tij valt slechts te keren als wij ons opnieuw wenden tot de bronnen van wijsheid uit de klassieke Oudheid en van het Christendom. De jury roemt het boek als een ‘zeer erudiet en prima leesbaar relaas. (…) Men hoeft Kinnegings conservatisme niet te omhelzen om dit boek met veel plezier te kunnen lezen.’ De bekendmaking geschiedde zaterdag 8 april, tijdens de Nacht van de Filosofie in Felix Meritis in Amsterdam. Bij de wisselbeker hoort een bedrag van € 500. De prijs is een initiatief van Filosofie Magazine en Boekhandelsgroep Nederland. De andere genomineerden waren Carolien van Bergen, Erik Oger, Rudi Visker en Griet Vandermassen. De jury werd gevormd door Frans Jacobs (Universiteit van Amsterdam), Stine Jensen (Vrije Universiteit/ NRC Handelsblad), Daan Roovers (Filosofie Magazine) en Marnix Verplancke (De Morgen/Knack).


Pagina 4

Jaarverslag Rechten in Leiden 2005 ‘Waar we trots op zijn’ Het jaarverslag ‘Rechten in Leiden 2005’ is een feit. Met trots overhandigde Carel Stolker het eerste exemplaar vrijdag 2 juni j.l. aan rector magnificus Douwe Breimer tijdens het Facultair Symposium. Het is de eerste keer dat de faculteit een jaarverslag publiceert. En niet een jaarverslag in de gebruikelijke zin, maar gericht op allen die meer inhoudelijk geïnteresseerd zijn in het reilen en zeilen van onze faculteit. Rode draad vormen de 25 promoties die de faculteit het afgelopen jaar kende. Die keuze ligt in het verlengde van de universitaire strategie ‘Kiezen voor Talent’. Daarnaast bevat het verslag veel praktische informatie, zoals een overzicht van al onze hoogleraren en gaan we uitvoerig in op ons onderwijs zoals de Honours Classes. Alle leden van de Vereniging Vrienden van de Juridische Faculteit hebben een exemplaar van dit jaarverslag ontvangen. Mocht u nog geen VVJF lid zijn, dan kunt u het jaarverslag ook vinden op www.law.leidenuniv.nl/alumni


Leidse alumni Intellectueel Eigendom verenigen zich Er zijn heel wat octrooigemachtigden, merkengemachtigden en advocaten en andere juristen werkzaam op het gebied van de intellectuele eigendom (o.a. auteursrecht, merkenrecht, octrooirecht) die in Leiden gestudeerd hebben. Zij hebben in Leiden IEonderwijs gehad van en/of hun scriptie geschreven bij Hirsch Ballin sr. (tussen 1947 en 1958), Haardt (tussen 1958 en 1975), Verkade (tussen 1990 en 2002), Mulder, Van der Kooij of Visser, of moesten er (tussen 1975 en 1990) wat betreft het auteursrecht voor naar Amsterdam (het was niet anders). De IE kan zich onder Leidse studenten nog steeds in toenemende belangstelling verheugen en er worden verschillende initiatieven ontplooit om méér voor deze studenten te organiseren, zoals extra keuzevakken, stages, excursies, lezingen en scriptie-coaching. Leidse alumni kunnen daar mogelijk bij helpen. Daarom is de sectie intellectuele eigendom (van de afdeling ondernemingsrecht, departement civiel recht) op zoek gegaan naar alle ‘Leidse IE alumni’. Leidse IE alumni zijn personen die in Leiden rechten

gestudeerd hebben en die werkzaam zijn, of geruime tijd werkzaam zijn geweest, op het gebied van de intellectuele eigendom. Het is de bedoeling een ‘Leidse IE alumni almanak’ te maken ten behoeve van onderlinge informatie-uitwisseling, (student-)stage-adressen, scriptie-begeleiding, gast-colleges, nascholing, borrels en andere nuttige activiteiten. Op de Wereld IE dag, 26 april 2006 in Amsterdam, werd al voor het eerst informeel geborreld door een klein gezelschap Leidse IE alumni. De eerste officiële borrel zal uiteraard in Leiden plaatsvinden, nadat alle Leidse IE alumni zijn opgespoord. Er zijn inmiddels al ruim honderd Leidse IE alumni getraceerd, maar we weten zeker dat er nog meer zijn. Het wordt zeer op prijs gesteld als Leidse IE alumni zich per e-mail bekend maken aan: [email protected]. Per post: prof. mr D.J.G. Visser, Faculteit der Rechtsgeleerdheid, Steenschuur 25, postbus 9520, 2300 RA Leiden.


LLM magazine 06.06 copy

03-07-2006

12:20

Pagina 5

BNSL viert 9e lustrum met reünisten De Broederschap der Notariële Studenten te Leiden is een van de 21 studieverenigingen die de Faculteit der Rechtsgeleerdheid rijk is. Deze bloeiende vereniging speelt een belangrijke rol in het leven van de Leidse notariële student. Studiereizen, congressen, kantoorbezoeken, feesten, hockeytoernooien, borrels en lezingen wisselen elkaar in rap tempo af. Zo heeft jaarlijks een landelijk notarieel studentencongres plaats dat bij toerbeurten door de BNSL of een van haar vijf zusterverenigingen van de andere universiteiten wordt georganiseerd. De BNSL bevordert niet alleen de contacten tussen de studenten onderling, maar ook die tussen de studenten en de leden van de afdeling Notarieel recht, die bij vele activiteiten worden betrokken. De docenten gaan bijvoorbeeld mee op studiereis, geven acte de présence op de maandelijkse borrel in l’Espérance, schrijven een bijdrage in de jaarlijkse almanak en ondersteunen de organisatie van lezingen en symposia. BNSL-leden zijn op hun beurt aanwezig bij promoties en oraties en verlenen medewerking aan de voorlichtingsdagen van de faculteit. Mede dankzij de BNSL kennen de docenten en studenten elkaar persoonlijk. De BNSL brengt de student ook in contact met de notariële praktijk, onder andere doordat de activiteiten van de BNSL worden gesponsord door notariskantoren. En natuurlijk ontmoeten de studenten het notariaat bij de kantoorbezoeken, de masterclasses en de congressen. Hooggeleerde sprekers met Leidse ‘roots’ Het negende lustrum was voor de BNSL aanleiding om de banden met de oud-leden aan te halen. De lustrumcommissie heeft honderden adressen met succes kunnen opsporen. De reünisten verzamelden zich op vrijdagmiddag 9 juni jl. in het Kamerlingh Onnes Gebouw om deel te nemen aan de

studiemiddag met het thema: ‘Dilemma’s in het notariaat toen en nu’. Vier hooggeleerde sprekers, die door de jaren verbonden zijn geweest aan de Universiteit Leiden, gingen elk vanuit een ander vakgebied op dit thema in. De huidige hoogleraar notarieel recht prof. mr. W.G. Huijgen fungeerde als dagvoorzitter. De discussie in de oude collegezaal werd geopend door prof. mr. W.M. Kleijn, emeritus hoogleraar burgerlijk en notariaal recht, en op zijn vakgebied een zeer bekende en gewaardeerde Leidse docent van de laatste vier decennia. Hij besprak de consequenties van de nieuwe regeling voor de koop van onroerende zaken in het licht van de verantwoordelijkheid van de notaris. Nu konden ook de huidige notariële studenten kennis maken met zijn scherpzinnige en geestige stijl, die voor veel Leidse docenten als inspirerend voorbeeld geldt. Prof. mr. M.J.A. van Mourik (hoogleraar notarieel- en privaatrecht te Nijmegen), die van 1975 tot 1987 in Leiden hoogleraar was, ging in op de nieuwe ontwikkelingen in het vennootschapsrecht. De flexibilisering van het BV-recht met zijn sterke Europese dimensie en het wetsvoorstel met betrekking tot personenvennootschappen stellen het notariaat voor nieuwe opdrachten. Het is volgens Van Mourik beter mee te groeien in het wetgevingsproces, dan te wachten tot de nieuwe regelingen in het Staatsblad staan. Na de pauze werd duidelijk waarom de huidige generatie notariële studenten de colleges van prof. mr. R.T.G. Verstraaten (Hoogleraar notariële belastingen te Leiden en Nijmegen) zo leuk vindt. Zijn betoog over de betekenis van het huwelijksvermogensrechtelijke regime en artikel 13 Successiewet (heffing over levensverzekeringsuitkeringen) toonde aan welke interdisciplinaire benadering het notariële metier vereist. Tenslotte kwam prof. mr.

De lustrumcommissie van de BNSL: vlnr. Noortje Slegers, Matthijs Rohde, Arne Voogd, Elisabeth van Hoey Smith en Frederique van den Broek

B.E. Reinhartz aan het woord. Zij is hoogleraar Notarieel recht aan de Universiteit van Amsterdam, maar heeft volledig Leidse wortels. Zij was van 1986 tot 2002 universitair docent te Leiden bij de afdelingen Burgerlijk Recht, Internationaal Privaatrecht en Notarieel Recht en promoveerde hier in 1997 op het proefschrift Derdenbescherming in het huwelijksvermogensrecht. Reinhartz stelde op de studiemiddag de vraag aan de orde hoe het notariaat huwelijkse voorwaarden kan opstellen die voor echtelieden wél uitvoerbaar zijn. Uiteraard ging zij hierbij in op het wetsvoorstel beperking wettelijke gemeenschap van goederen dat op dit moment in behandeling is in de Tweede Kamer. Sfeervolle afsluiting in de Hooglandse kerk Na de studiemiddag konden de leden van de BNSL, de leden van de vakgroep Notarieel Recht en de reünisten voor zover nog nodig verder met elkaar kennis maken tijdens de borrel in de Hooglandse kerk. Door het mooie weer vond de borrel meer vóór dan in de kerk plaats. Voor de docenten was dit ook de gelegenheid eens te horen hoe het met de recent afgestudeerden gaat: op welk kantoor werken ze, zitten ze in het onroerend goedrecht, de vennootschapspraktijk of in het familierecht en hoe bevalt de beroepsopleiding. De lustrumviering werd besloten met een diner en een feest. Contact De BNSL wil de contacten met de oud leden blijven onderhouden en stelt daarom prijs op de ontvangst van hun adresgegevens (of mutaties). Oud leden kunnen deze sturen naar [email protected]. Informatie over de BNSL, zoals de komende activiteiten, de samenstelling van het bestuur en van de verschillende commissies, verslagen van reizen en fotoalbums, zijn te vinden op www.bnsl.nl.


Op de eerste rij vlnr: prof. mr. R.T.G. Verstraaten, prof. mr. M.J.A. van Mourik, prof. mr. W.M. Kleijn

LLM magazine 06.06 copy

03-07-2006

12:20

Pagina 6

Een middag terug in de collegebanken Leiden Revisited Permanente educatie Permanente educatie is van groot belang en daarom organiseert de Vereniging Vrienden van de Juridische Faculteit (VVJF) samen met het JPAO, vrijdag 22 september een middag over de verschillende post academische opleidingen. Het Juridisch PAO biedt juridisch post academisch onderwijs en contractonderwijs voor diegenen die werkzaam zijn in de juridische praktijk. Programma De middag bestaat uit een algemene introductie en drie postacademische parallelsessies. Iedere sessie duurt een uur. Na de pauze worden deze drie parallelsessies herhaald. U kunt dus twee sessies van één uur volgen. Hiervoor zijn twee NOVA punten te behalen. De drie postacademische parallelsessies worden gegeven door:


Prof. mr. W.G. Huijgen, hoogleraar notarieel recht aan de Universiteit Leiden,







tevens notaris bij Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn te Den Haag. Prof. dr. J.F. Nijboer, hoogleraar-directeur van het Seminarium voor bewijsrecht aan de Universiteit Leiden, tevens raadsheer in het Gerechtshof te Amsterdam. Prof. mr. J.E.M. Polak, hoogleraar staatsen bestuursrecht aan de Universiteit Leiden, tevens lid Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State te Den Haag.

Tijd en locatie Vrijdag 22 september 2006 in het Kamerlingh Onnes Gebouw. De middag start om 13.30 uur en eindigt om 16.30 uur met een borrel in het Juridisch Cafe. Inschrijven Leiden Revisited Ga naar www.paoj.nl. Hier kunt u zich online aanmelden voor Leiden Revisited. Vermeld bij uw aanmelding uw naam, adresgegevens en afstudeerjaar. Daarnaast geeft u uw voorkeur aan voor de parallelses-

sies (maximaal twee). Na inschrijving ontvangt u een bevestiging van deelname van het JPAO. Kosten Leiden Revisited VVJF leden: gratis Niet VVJF leden: € 50 Nog geen VVJF lid? Stuur dan een e-mail naar [email protected]. Vermeld hierbij uw naam, adres, telefoon, jaar van afstuderen en/of uw relatie met de faculteit en uw afstudeerrichting. Extra aantrekkelijk Een VVJF-lidmaatschap is dit najaar 2006 extra aantrekkelijk omdat u dit najaar zonder extra kosten (van een pao-jaarlidmaatschap) 10% korting ontvangt op alle cursussen uit het pao-aanbod (www.paoj.nl). Meer informatie over Leiden Revisited? Kijk op www.paoj.nl.




Post Academische Opleiding Gerechtelijk Deskundigen In maart j.l. zijn de examens afgenomen van de tweede leergang van de Post Academische Opleiding Gerechtelijk Deskundigen. De feestelijke diploma-uitreiking vond plaats op 20 april j.l. in de Faculty Club van de Universiteit Leiden. De Universiteit Leiden, Faculteit der Rechtsgeleerdheid, heeft in samenspraak met de

Stichting Deskundigen en Rechtspleging (SDR) in 2004 een (postdoctorale) opleiding ontwikkeld voor deskundigen die (regelmatig) door rechtbanken worden ingeschakeld om deskundigenbericht uit te brengen in het kader van de rechtspleging. Voor deskundigen, die doorgaans geen juridische achtergrond hebben, is het niet alleen van belang inzicht te hebben in de procesgang bij

geschillen in rechte, maar ook om de taal van de rechterlijke macht te verstaan en op passende wijze met het gerechtelijk apparaat te kunnen communiceren. Doelstelling van deze opleiding is deskundigen door middel van een opleiding van ca. een half jaar vertrouwd te maken met de beginselen van het procesrecht en kennis te laten maken met het juridische jargon en de denkwereld achter de rechtswetenschap. De deskundige moet na voltooiing van de opleiding in staat zijn bij het optreden in rechte binnen juridische kaders te kunnen denken en zich vanuit die invalshoek te kunnen presenteren. Bij een succesvol afgeronde opleiding reikt de Faculteit der Rechtgeleerdheid ten bewijze daarvan een certificaat uit. Het bezit van dit certificaat is één van de voorwaarden om ingeschreven te kunnen worden in het Deskundigen-register. De organisatie is in handen van het Juridisch PAO van de Universiteit Leiden. Nadere informatie omtrent deze nieuwe leergang vindt u op www.paoj.nl.


De geslaagden bij de diploma-uitreiking in de Faculty Club

LLM magazine 06.06 copy

03-07-2006

12:20

Pagina 7

voor de objectiviteit, de kenbaarheid en controleerbaarheid van een rechterlijk oordeel. Gerards’ doel voor de komende jaren is om rechters meer aanknopingspunten te verschaffen voor het beargumenteren van oordelen over grondrechten. Voor wat betreft de toetsing aan het gelijkheidsbeginsel deed Gerards al iets dergelijks in haar dissertatie Rechterlijke toetsing aan het gelijkheidsbeginsel, waarop zij cum laude promoveerde en dat met meerdere prijzen werd onderscheiden. Mede met behulp van een Vidi-subsidie van NWO, die het Gerards toestaat twee promovendi op haar onderzoeksterrein aan te stellen, zal zij zich nu ook op de toetsing aan andere grondrechten richten.


Huidige activiteiten Wansink is onder meer voorzitter van de Vereniging voor Verzekeringswetenschap en lid van de Presidential Council van de internationale vereniging voor verzekeringsrecht (AIDA). Hij maakt als vertegenwoordiger van Nederland deel uit van de projectgroep Restatement on European Insurance Contract Law onder auspiciën van het Max Planckinstituut te Hamburg en Innsbruck. Hij is voorts raadsheer-plaatsvervanger in het gerechtshof te Den Haag en rechter-plaatsvervanger in de arrondissementsrechtbank te Rotterdam. Samen met prof. Clausing is hij coauteur van het deel Verzekeringsrecht in de Asser-serie. Wansink is tevens (hoofd)redacteur van diverse verzekerings(rechtelijke) tijdschriften.


Oratie prof. mr. J.H. Gerards Belangenafweging bij rechterlijke toetsing aan fundamentele rechten In 2002 promoveerde Janneke Gerards aan de Universiteit Maastricht. Na enige tijd universitair hoofddocent bij de Leidse vakgroep staats- en bestuursrecht te zijn geweest, volgde in 2005 een benoeming als hoogleraar. Op 4 april jl. hield Gerards, met haar dertig jaar de jongste vrouwelijke hoogleraar van Nederland, haar inaugurele rede onder de titel Belangenafweging bij rechterlijke toetsing aan fundamentele rechten. In haar oratie, die tevens is te beschouwen als haar onderzoeksagenda voor de komende jaren, stelt Gerards een fundamenteel probleem aan de orde: hoe dienen rechters te toetsen in geschillen waarin het ene fundamentele recht met het andere botst? Te denken valt aan botsing van de vrijheid van meningsuiting met de vrijheid van godsdienst, of – een voorbeeld dat in de oratie wordt gebruikt – het recht op abortus te laten plegen om zo een beter en aanvaardbaarder leven te leiden versus het recht op bescherming van het ongeboren leven. Gerards signaleert dat rechters regelmatig niet goed motiveren welke argumenten ten grondslag liggen aan de keuze voor het ene of het andere belang. Tot op zekere hoogte is dat begrijpelijk, nu bij de rechterlijke toetsing van een belangenafweging allerlei problemen om de hoek komen kijken, zoals de onvergelijkbaarheid van belangen, het bepalen van het gewicht van een bepaald belang en de vraag hoe intensief de rechter de afweging mag toetsen. Duidelijk is echter dat een goede argumentatie van cruciaal belang is

Wansink is in Den Haag geboren en heeft na het Gymnasium Haganum rechten gestudeerd aan de toenmalige Economische Hogeschool. Deze is later is opgegaan in de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR). In 1972 werd hij directie-secretaris bij een verzekeringsmaatschappij in Amsterdam. Vervolgens begon hij in 1974 zijn wetenschappelijke carrière aan het net door de Stichting Verzekeringswetenschap opgerichte Verzekeringsinstituut aan de Juridische faculteit van de EUR. In 1987 promoveerde hij met lof op het proefschrift De algemene aansprakelijkheidsverzekering bij prof. mr. P. Clausing. In 1989 werd hij benoemd tot bijzonder hoogleraar verzekeringsrecht en directeur van het Verzekeringsinstituut bij de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Oratie prof. mr. J.H. Wansink Het nieuwe verzekeringsrecht en oude olielampjes en dwaallichtjes Prof. mr. J.H. Han Wansink (1946) is per 1 september 2004, vanwege de Stichting Verzekeringswetenschap, benoemd tot bijzonder hoogleraar in de Faculteit der Rechtsgeleerheid om werkzaam te zijn op het vakgebied van het Verzekeringsrecht. Dit is een aanstelling voor vijf jaar. Dinsdag 28 maart hield hij zijn oratie in het Academiegebouw. Het Groot Auditorium was volgestroomd met genodigden en belangstellenden. Veel aanwezigen waren afkomstig uit de verzekeringswereld en van de collega universiteit Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR). Zij, en ook Han Wansink, waren zeer onder de indruk van de stijlvolle Leidse traditie in het Academiegebouw. Een traditie waar Leiden met recht trots op kan zijn.

Overige oraties


Prof. mr. drs. M.R. Bruning Hoogleraar Jeugdrecht. Titel: Over sommige kinderen moet je praten – gegevensuitwisseling in de jeugdzorg Datum: dinsdag 11 april 2006




Prof. dr. A. Ellian Hoogleraar Sociale Cohesie, Burgerschap en Multiculturaliteit. Titel: Sociale cohesie en islamitisch terrorisme Datum: dinsdag 18 april 2006


Voor de volledige teksten zie www.nieuws.leidenuniv.nl/ > klik op: Oraties & afscheidscolleges

LLM magazine 06.06 copy

03-07-2006

12:20

Pagina 8

p u b l i c at i e s





Nieuws, beleid en criminaliteit. Over de wisselwerking tussen lokale media en criminialiteitsbestrijders Barbra van Gestel. Uitgeverij Aksant. ISBN 9052602182. Prijs 29,90. Mediaberichten zouden in sterke mate het optreden van criminaliteitsbestrijders beïnvloeden, dat is althans wat politici en opinieleiders vaak beweren. Maar is dat eigenlijk wel zo? In dit boek wordt aan de hand van twee casestudies bestudeerd hoe lokale media en lokaal overheidsbeleid zich in de praktijk tot elkaar verhouden. De eerste studie richt zich op drugsoverlast rondom raamprostitutie, de tweede op de toestroom van Bulgaarse arbeidsmigranten. Beide gevallen spelen zich af in een grote stad in Nederland. Nog niet eerder werd systematisch empirisch onderzoek verricht naar de wisselwerking tussen lokale media en criminaliteitsbeleid. Beleid en berichtgeving blijken op elkaar van invloed, zo komt in dit boek naar voren, maar op een minder vanzelfsprekende manier dan vaak wordt gedacht United Nations of the Future, Globalization with a Human Face Willem van Genugten, Kees Homan, Nico Schrijver, Paul de Waart. KIT Publishers, 2006, ISBN 9068320734, Prijs € 29,95 In dit boek concentreren de auteurs zich op de noodzaak van het garanderen van veiligheid, en de rol die de VN hierin kan of moet spelen. Zoals het cliché zegt: ‘Als de VN niet zou bestaan, zou hij uitgevonden moeten worden’. Het boek beargumenteert dat de VN nog steeds nodig is in deze wereld vol conflict, armoede en geweld. De auteurs – allen gerenommeerde deskundigen op het gebied van internationaal recht – gaan terug naar de originele doelen van de organisatie zoals geformuleerd in 1945; daarnaast onderzoeken ze ook de grote kracht en zwakheid van de VN in de afgelopen zestig jaar. Het eerste exemplaar werd op 13 april aangeboden aan de Nederlandse Permanente Vertegenwoordiger bij de VN en vroegere Secretaris-Generaal van het ministerie van Buitenlandse Zaken, mr. Frank Majoor. De uitreiking gebeurde te Leiden, bij aanvang van de nieuwe cursus ‘Wereldrecht’, waarin de heer Majoor een gastcollege verzorgde.










Exoneraties bij (ICT) contracten tussen professionele partijen T.J. de Graaf. Deventer: Kluwer 2006, Meijers reeks nr. 109, ISBN 9013036600 Een exoneratie is een clausule waarmee een eventuele verplichting tot schadevergoeding uit hoofde van wanprestatie of onrechtmatige daad wordt uitgesloten of beperkt. In dit boek wordt nagegaan onder welke omstandigheden geen beroep kan worden gedaan op een exoneratie. De relevante omstandigheden worden eerst vanuit een algemeen verbintenisrechtelijk oogpunt geanalyseerd. De aldus opgedane kennis wordt vervolgens toegepast op ICT-contracten tussen professionele partijen. Daardoor is dit boek interessant voor zowel de civilist als de ICT-jurist. Simplex et perpetuum. Beschouwingen over eigendom en tijd W.J. Zwalve. Boom Juridische uitgevers, Den Haag, Meijers reeks nr. 108. ISBN 905454712x. Is eigendomsrecht een ‘eeuwig recht’ zoals wel, met een beroep op de rechtsgeschiedenis, in artikel 3:85 BW wordt gelezen? In zijn nieuwste boek ‘Simplex et perpetuum’ onderzoekt hij de wortels van het concept van de oneindigheid van eigendom. En stelt hij zich de vraag of de opvattingen daarover wel berusten op solide rechtshistorische gronden. The Immunity of States and Their Officials in the Light of International Criminal Law and International Human Rights Law R. van Alebeek (cum laude dissertatie). Meijers reeks nr. 111. Deze studie onderzoekt de verhoudingen tussen de regels aangaande immuniteit van vreemde jurisdictie en de regels van internationaal strafrecht en internationale mensenrechten. De spraakmakende beslissingen van de House of Lords in de Pinochet zaak, het Europese Hof van de Mensenrechten in de zaak Al-Adsani v. United

Kingdom en het internationaal gerechtshof met de zaak Arrest Warrant liggen aan de basis van deze studie. Het proefschrift blikt ook kort vooruit. Vragen die centraal staan in dit boek zullen de komende jaren ook in menig procedure voor de rechtbank of tribunaal een centrale rol innemen.


Leiden Law Magazine ontvangen? Wilt u op de hoogte blijven van informatie over de Juridische Faculteit, zoals conferenties, nieuwe publicaties, personalia, en heeft u dit blad nog niet persoonlijk ontvangen, meld u dan aan voor de verzendlijst. U kunt zich opgeven per e-mail: [email protected] óf telefonisch: 071 527 4865 o.v.v. naam, adres, telefoon en email. Het blad is gratis en verschijnt vier keer per jaar. Als u bekenden heeft die ook het Leiden Law Magazine willen ontvangen, kunt u dat via bovenstaand e-mailadres of telefoonnummer doorgeven. Wij zullen dan voor verzending zorgdragen. Meer informatie over het Leiden Law Magazine en over de alumnivereniging Vereniging Vrienden van de Juridische Faculteit kunt u vinden op de website van de VVJF: www.law.leidenuniv.nl/alumni Colofon Redactie: Ankie Broekers-Knol, Clementine Breedveld, Michiel Tjepkema, Jeroen van Maarschalkerweerd, Annet van der Helm met medewerking van de Vereniging Vrienden van de Juridische Faculteit (VVJF) en het Leids Universiteits Fonds (LUF) Redactie-fotograaf: Emmie Poutsma, Ankie Broekers-Knol Redactie-adres: Leiden Law Magazine, Steenschuur 25, kamer B4.17, 2311 es Leiden E-mail: [email protected] Website: www.law.leidenuniv.nl/alumni Verschijning: vier maal per jaar