Agadir
NL-versie
Lokale agent
Marhaba!
Holidays Services
Marhaba! Welkom! Welkom in Marokko!
Avenue F.A.R. / Rue des Orangers Agadir Tel: 028 84 12 20 / 028 84 12 15 / 028 84 18 36 Fax: 028 84 30 53 Openingsuren: van maandag t/m vrijdag van 09u00 – 12u00 en van 15u00 – 18u00 Aanwezigheid Jetair hostess: zie informatiebord of informatieboek in uw hotel. Noodnummer Jetair België: 00 32 59 56 56 66
Bent u klaar voor een weekje dolce farniente? Zalig niets doen of juist wèl actief bezig zijn? Genieten van de Marokkaanse keuken? U eens lekker laten verwennen? Gelijk hebt u want uw vakantie is de mooiste tijd van het jaar. Daar willen wij – uw Jetair-, Vip- en Sunjets-reisleiding – u bij helpen door u deze informatiebrochure aan te bieden. • Welke zijn de voornaamste bezienswaardigheden en musts in de omgeving van Agadir? • Praktische informatie, van A tot Z • Een overzicht van de uitstappen die u vanuit uw verblijfplaats kunt maken • Tradities, gebruiken, folklore • enz U leest er meer over in deze praktische gids. Wij nodigen u ook uit op de informatiemeeting die wij in uw hotel organiseren. Daar vertellen wij u meer over vooral praktische zaken. Zo helpen wij u sneller wegwijs. Wenst u van uw verblijf te profiteren om de omgeving te verkennen, dan kunt u bij ons terecht om een excursie te boeken met de kwaliteitsgarantie van TUI. Ondertussen zijn wij er voor u, gedurende heel uw verblijf. Hebt u vragen of opmerkingen, kom dan eens langs tijdens onze hotelbezoeken in uw hotel of contacteer ons via de lokale agent. (zie pag 2). Zo kunnen zij u een maximale service verlenen en u helpen om uw mooiste tijd van het jaar waar te maken! Prettige vakantie!
Inhoud Lokale agent Welkomstwoord Van plaats tot plaats Informatie van A tot Z Eten en drinken Marokkaanse feesten Een mondje Marokkaans Sportmogelijkheden
p. 2 p. 3 p. 4 p. 13 p. 17 p. 21 p. 26 p. 27
Excursietips Formaliteiten
p. 28 p. 34
Van plaats tot plaats Door de eeuwen heen heeft Marokko blootgestaan aan invasies en buitenlandse invloeden. De eerste invasie vond plaats omstreeks 1.000 voor Christus. De komst van de Turken in 1650 zorgde voor een periode van rust in het land. Arabisch was er inmiddels al de officiële taal. Deze dynastie van de Alawieten was nog steeds aan de macht in Marokko toen de sultan in 1912 het verdrag van Fès ondertekende, waarbij Marokko een Frans protectoraat werd. Het land werd pas in 1934 volledig eigendom van Frankrijk. Tijdens de Tweede Wereldoorlog vocht Marokko aan de kant van de Fransen. In maart 1956 erkende Frankrijk sultan Mohammed V als wettige leider en stemde toe in de onafhankelijkheid. Marokko kreeg ook haar noordelijke delen weer terug, die onder Spaans gezag stonden tot 1956. De steden Ceuta en Melilla zijn nog altijd Spaans, de provincie Ifni is dit gebleven tot 1969. De sultan nam de titel van koning aan in 1957, waardoor zijn zoon Hassan II automatisch kroonprins werd.
Regiokaart
Hij volgde zijn vader op in 1961 en zorgde voor een nieuwe grondwet. Marokko werd hierdoor een democratische, sociale monarchie. Er heerste echter veel onrust in het land wat leidde tot een mislukte poging tot staatsgreep in 1971. Tijdens deze jaren werd de koning steeds meer nationalistisch gezind in zijn politiek, in de hoop hiermee de steun van het volk te winnen. Zo begon hij in 1973 met de ‘marokkanisering’ van de economie en confisqueerde hij onroerend goed van talloze buitenlanders, dat onder de boeren werd verdeeld. De kwestie ‘Westelijke Sahara’ is begonnen naar aanleiding van een overeenkomst tussen Spanje, Marokko en Mauritanië in 1975. Deze oorlog leidde vanaf 1979 tot een slechte verhouding met Algerije, Mauritanië en Libië. De koning kreeg echt veel steun voor zijn politiek. In 1985 leed Marokko zware verliezen in de strijd en begonnen geheime besprekingen tussen de Marokkaanse regering en Polisario.
Aan het einde van de jaren tachtig leek er schot te komen in het vredesproces en werd een wapen-stilstand gesloten. Deze hield echter niet lang stand en de schermutselingen en gevechten namen weer toe. In de jaren negentig voerde Marokko een beleid dat gericht was op economische en politieke liberalisering. Internationaal gezien streefde Marokko naar goede betrekkingen met het buitenland en nam het land een pro-westerse houding aan. De verhouding met de EU werd in 1995 beheerst door een conflict over visserijrechten voor de Marokkaanse kust. In het kader van de politieke liberalisering werden in november 1997 parlementsverkiezingen gehouden. In 1999 stierf koning Hassan II op 70-jarige leeftijd. Zijn zoon, Mohammed VI, volgde hem op. Hij wordt in het Westen beschouwd als één van de representanten van een nieuwe lichting jonge moderne staatshoofden die in het Midden-Oosten modernisering en democratie teweeg kunnen brengen.
In steden zoals Agadir, Fes, Marrakech en Ouarzazate schijnt de zon gemiddeld 8 uur per dag en bedraagt de temperatuur gemiddeld 21° Celsius.
Agadir
Agadir ligt aan de Atlantische Oceaan, aan de voet van een 236 m hoge berg (uitloper van de Hoge Atlas) en ongeveer 8 km ten noorden van de Oued Souss (Oued=rivier), die door de Souss-vlakte stroomt. Agadir telt ongeveer 300.000 inwoners (met agglomeratie), waaronder een groot aantal Europeanen. In het verre verleden stichtten de Phoeniciërs de handelsvestiging van Russadir in de zeer gunstig gelegen baai van Agadir. In deze periode bezat de Souss-vlakte een rijke vegetatie en kwamen er zelfs olifanten voor. Van de verdere geschiedenis tot aan de 11e eeuw na Christus is weinig bekend. In de 11e eeuw werden mineralen en andere handelswaren per karavaan naar Taroudant vervoerd. Taroudant werd dan ook het handelscentrum van Marokko ligt in het noordwesten van Afrika, het Soussgebied. begrensd door Algerije, Mauretanië, de Atlantische Agadir kreeg meer en meer bekendheid als havenOceaan, de Straat van Gibraltar en de Middelstad. landse Zee. De oppervlakte van het land bedraagt In 1505 werd door een Portugees iets ten noorden 458.730 km², zonder het door Marokko sinds van het huidige Agadir een handelsvestiging gesticht, 29 februari 1976 beheerde deel van de voormalige die in 1513 aan de koning van Portugal verkocht Spaanse Sahara, dat ongeveer 180.000 km² beslaat. werd. Er zijn in het land drie hoofdklimaten te onderschei- In die tijd wees alles erop dat Agadir binnen korte den: tijd een bloeiende handelsstad zou worden. Deze • Een mediterraan klimaat met zachte, vochtige ontwikkeling werd echter verstoord door het begin winters en droge, hete zomers: ten noordwesten van de Heilige Oorlog (1531) tegen de Portugezen. van het Atlasgebergte. • Een bergklimaat: in de hogere delen van het Atlasgebergte. • Een woestijnklimaat: in het zuidoostelijke deel van het land.
Het duurde echter nog 10 jaar voordat de Berbers Agadir konden veroveren (1541). Na deze korte onderbreking kwam de stad weer tot bloei. Sultan Moulay Abdallah liet in 1572 de Kasbah Agadir Dgir bouwen als gemeenschappelijke graanopslagplaats. De suikerrietplantages brachten grote economische voorspoed in de Souss-vlakte. In 1741 was de export van suiker in handen van de Hollandse kooplui. Boven de poort van de oude Kasbah, boven de haven, staat nog steeds de inscriptie: “Vrees God en eer de Koning” in het Nederlands en in het Arabisch. In 1765 kwam er een einde aan deze bloeiperiode toen Sultan Mohamed ben Abdallah beval dat de Europese schepen voortaan de plaats Mogador (het huidige Essaouira) binnen moesten lopen. Hierdoor slinkte het inwonersaantal van Agadir gevoelig. Latere pogingen om de handel weer te doen opleven o.a. door de stichting van het stadje Tiznit in 1886 (Tiznit ligt 90 km ten zuiden van Agadir), hebben economisch gezien weinig effect gehad. Het weer enigszins opbloeien van Agadir hing nauw
samen met de ontwikkeling van de Franse koloniën in Afrika. Agadir bezat namelijk tussen Casablanca en Dakar (Senegal) de enige altijd veilige haven aan de Atlantische kust en was daarom voor de Fransen een strategisch belangrijk punt. De nieuwe haven, in 1953 door de Nederlanders aangelegd, kreeg steeds grotere betekenis o.a. door de toenemende irrigatie (stuwmeren) in de landbouw, de verdere exploitatie van de mijnen in het Atlasgebergte en de toenemende visvangst. In de nacht van 29 februari 1960 werd Agadir echter door een zee- en aardbeving bijna geheel verwoest. Alleen de Kasbah bij de haven en enkele andere huizen in de buurt van de haven bleven gespaard. Er kwamen ongeveer 15.000 mensen om het leven en het werk van vele jaren was weer verloren gegaan. Maar met een enorm initiatief, hulp uit binnen- en buitenland en een groot optimisme, heeft men de nieuwe stad Agadir opgebouwd: een modern vakantieparadijs aan de kilometerslange baai van Cap Rhir tot Oued Massa.
Naar luchthaven en Marrakech
r Naa Naar
Naa
r
INFORMATIE
Casino Atlantic Agadir Vakbond Vogeldal Stadhuis Postkantoor Markt Kerk Synagoge Medina van Agadir Protestantse kerk Uniprix Brandweer
Politie Wegpost Handelskamer Souk El HAd Souvenir Museum Museum van volkskunsten Night Club Papagayo - Zanzibar “Groen” Theater Frans Instituut Toerismebureau Mimi La Brochette Moskee Apotheker Parking
Naar
HOTELS BN Diffusion Cuir Mode La Fabrique Palais du Sud Juwelier Madd Thalasso Tikida Beach
Met vriendelijke groeten van Holidays Services
10
Essaouira
Inezgane
Bananavillage (Aourir)
Taghazout
180 km ten noorden van Agadir vinden we het schilderachtige blauwwitte vissersstadje Essaouira, ook wel “Mogador” genoemd. Het stadsplan is ontworpen door een Fransman, waardoor de wirwar van straatjes, die men doorgaans in een Marokkaanse medina aantreft, hier wat meer geordend is. De kanonnen uit de oorlog staan nog op de stadswallen. Het stadje is bekend om zijn mooie thujahouten souvenirs. De thujabomen groeien in de omgeving van deze stad en in de medina vinden we de vele houtwerkplaatjes waar men deze prachtige houten souvenirs maakt. Essaouira is een heel culturele en autovrije stad waar het heerlijk slenteren is. Er heerst een zeer aangename sfeer. De stad is ook bekend vanwege zijn vele galerieën, muziekfestivals en uitstekende kite- en windsurfmogelijkheden. Verder kunt u hier uitstekend gegrilde sardientjes eten bij de haven.
Op zo’n 8 km ten zuiden van Agadir ligt het stadje Inezgane. Inezgane is indertijd niet verwoest door de aardbeving dus men ziet het grote verschil tussen het traditionele Inezgane en het nieuwe Agadir. Inezgane is bekend om zijn soek waar wekelijks de berbers komen handelen. Hoofddag van deze markt is dinsdag. Maar u kunt er ook op andere weekdagen terecht.
Op 12 kilometer ten noorden van Agadir ligt Aourir, ook wel “bananavillage” genoemd omdat hier verschillende bananenplantages liggen. In dit zeer kleine dorpje kunt u uitstekende tajines (Marokkaans gerecht met kip, schaap of rundvlees) uitproberen. Vooral op zondag is het erg druk in deze restaurantjes. De restaurantjes liggen links en rechts van de hoofdbaan, tussen de bananenplantages in.
Nog iets verder naar het noorden (18 km vanaf Agadir) vinden we het vissersdorpje Taghazout. Zeer geliefd (in de winter) bij het golfsurfpubliek vanwege de verschillende golfsurfspots. Hier hangt echt een ‘flower power’ sfeertje. Voor weinig geld kan men hier vis eten in de vele eenvoudige restaurantjes. Vlak voor Taghazout bij de camping vindt men een lang, niet toeristisch zandstrand.
Taroudant Deze roodbruine stad ligt op 80 km ten oosten van Agadir. Een traditioneel stadje met een goede sfeer. Taroudant wordt ook wel “klein Marrakech” genoemd. Het heeft een oude medina waar u nog de echte oude souvenirs van Marokko kunt vinden. De stad wordt omringd door brede stadsmuren van roodbruine kleur. In de smalle straatjes van de medina vindt u allerlei handwerklieden die de mooiste dingen maken van leer, koper en zilver. Een kleurrijk geheel. In Taroudant staat hotel Palais Salam, dat vroeger dienst deed als harempaleis.
11
Marrakech Brede boulevards en een levendige medina… Marrakech wordt ook wel de rode parel van het zuiden genoemd. De stad en haar omgeving lijken het decor voor een verhaal uit duizend-en-éénnacht. Het is een oude, levendige stad met prachtige, kleurrijke woningen en is deels ommuurd. Er zijn paleizen, moskeeën en een schitterende medina. Een heerlijke oude stad met smalle steegjes en straatjes waar u vaak verrassende doorkijkjes heeft. Marrakech is bovendien na Fès de belangrijkste van de vier oude Marokkaanse keizersteden. In Marrakech vindt u brede boulevards met nieuwe bazaars en winkels. Deze wijk “Gueliz” is door de Fransen gebouwd. De medina is de oude binnenstad van Marrakech met zijn smalle straatjes en honderden winkeltjes waar van alles te koop is. Het is een gezellig gekrioel in deze smalle straatjes. Ook bijzonder zijn de wolververijen en de leerlooierijen.
Hier wordt leer nog op de oude manier, in urine van mensen en dieren, gelooid. De Koutoubia, één van de mooiste moskeeën, ligt aan de rand van de stad. Verder vindt men in Marrakech het Bahia-paleis, het Menara-bassin en de graven van de Saadiërs.
Wonderbaarlijk plein En natuurlijk het beroemde ”Djemaa El Fna-plein”, plein in het centrum van de stad, vroeger werden hier misdadigers onthoofd, nu is het een artiestenplein waar u kennismaakt met alle folklore die Marokko rijk is. De gnawa-dansers, slangenbezweerders, acrobaten, koranpredikers, kiezentrekkers, brievenschrijvers, verkopers van magische kruiden… men kan het zo gek niet bedenken of het is aanwezig op het plein.
Informatie van A tot Z Afdingen
Arts
Afdingen is een heuse traditie in Marokko. Wie de kunst van het afdingen onder de knie heeft, kan heel wat koopjes doen. Niet alleen de toeristen zijn hierop uit, maar ook de lokale bevolking onder elkaar.
In dringende gevallen: gelieve contact op te nemen met de receptie van uw hotel. Een gewone consultatie betaalt u ter plaatse en de factuur of het betalingsbewijs maakt u over aan het plaatselijke kantoor van uw mutualiteit als u terug in België bent.
Apotheek De voornaamste apotheek in het centrum van Agadir bevindt zich op het volgende adres: Pharmacie du Sousse – Avenue des F.A.R. U kan er terecht van 9u tot 11u30 en van 15u tot 18u. Opmerking: ook in de hotelwijk zijn er verschillende apotheken gevestigd.
Banken De openingsuren zijn afhankelijk van het seizoen: ZOMER WINTER 9u-14u30 9u-11u30 14u30-16u30
Consulaat Het consulaat bevindt zich op het volgende adres: Immeuble Borj Dlalate Entree F (achterkant / 4e verdieping) Avenue Hassan II – Agadir Tel. 028 84 74 30
Handwerk - Tapijten - Leder Bij bezoek, bel voor gratis transport: Tel: (028) 84.35.00 / 84.25.70 Fax: (028) 82.36.17
[email protected]
BP 655 Gebouw Bouaïda Rue de la Foire 80000 Agadir. Marokko
12
13
Diefstal
Fooien
Munteenheid
Postkantoor
Zoals overal ter wereld dient u op te letten voor gauwdieven. Het is aangeraden een kluis te huren bij aankomst in uw hotel om uw waardevolle zaken/papieren in te bewaren. Indien u bestolen bent, dient u aangifte te doen bij de politie. Contacteer ook steeds uw host(ess), die u met raad en daad zal bijstaan.
Hoewel de bediening in restaurants en hotels is inbegrepen, wordt er toch een kleine fooi verwacht (10%). Dit geldt voor alle diensten. Wilt u het kamermeisje wat geven, dan raden wij u aan dit te doen tijdens uw verblijf en niet op de dag van vertrek.
Postzegels kosten 6,50 dirham. Het postkantoor bevindt zich in de Avenue Prince Moulay Abdeliah. Volgende openingsuren zijn van kracht: ZOMER WINTER 9u-15u 8u30-12u 15u-18u (Opgelet: openingsuren geldig iedere dag, met uitzondering van zaterdagmiddag en zondag)
Katholieke kerk: Saint Anne, Rue de Marrakech Op volgende dagen vinden kerkdiensten plaats: - zaterdag om 18u30 - zondag om 10u en 19u
De Marokkaanse munteenheid is de dirham. Deze is onderverdeeld in 100 centimes. Er zijn geldstukken van 5, 10, 20 en 50 centimes en van 1, 5 en 10 dirham. In- en uitvoer van de Marokkaanse munt is verboden. Het is raadzaam slechts kleine bedragen te wisselen. Indien u dirhams over heeft aan het eind van uw verblijf, kunt u deze terug inwisselen bij de bank op de luchthaven, dit echter tot 50% van het totaal gewisselde bedrag tijdens uw verblijf te Marokko. Ter info: 100 Marokkaanse dirham = ± € 9,12 (onder voorbehoud).
Lokale agent
Musea
Douane Dit mag u meenemen naar België: - 1 fles sterke drank - 2 flessen wijn - 1 farde sigaretten (200 stuks) - souvenirs met een waarde van ± € 50 per persoon (geen E.E.G.-land)
Drinkwater Het leidingwater is bacteriologisch zuiver. Niettemin raden wij u aan mineraalwater te drinken. - Oulmes: met koolzuur - Sidi Ali of Side Harazem: zonder koolzuur
Kerkdiensten
U kunt ons bereiken op het volgende adres: Holiday Services Avenue F.A.R. (zijstraat Avenue Hassan II) - Agadir Tel. 028 84 12 20 / 028 84 18 36
Er is één museum, gelegen nabij het openluchttheater (le Théatre de Verdure). Er worden onder meer gebruiksvoorwerpen, deuren, tapijten, enz. tentoongesteld.
Shopping De plaats bij uitstek om te winkelen zijn de soeks, open iedere dag van 10u tot 18u (behalve maandag). Hier rondkuieren is een feest voor de zintuigen. U vindt er van alles en nog wat: kleding, tapijten, schoenen, manden, specerijen,… Vergeet niet af te dingen!
Tandarts De tandarts, Dr. Abouamer, kunt u bereiken op het volgende adres: Avenue Hassan II – Nr 103. Gelieve een afspraak te maken op het nummer 028 84 39 38.
Sieraden - Lederwaren - Juwelen - Goudsmid - Geschenken 18 kt goud 14
38 - 40 Avenue Hassan II - Agadir Tel / Fax : 028 84 05 92
15
Taxi’s
Tijdsverschil
Er zijn verschillende soorten taxi’s te onderscheiden: - Oranje taxi (kleine taxi, maximum 3 pers.) voor ritten in de stad. Prijs: ± 15 dirham per taxi. - Witte taxi (grote taxi, maximum 5 pers.) voor ritten in de stad. Prijs: ± 40 dirham per taxi. - Witte taxi’s (grote taxi, maximum 5 pers.) rijden ook buiten de stad. Deze taxi’s dient u op voorhand af te spreken. Prijs: ± 20 dirham + 3 dirham per kilometer.
In de zomer is het in Marokko 2 uur vroeger dan in België, in de winter 1 uur vroeger.
Telefoon
Clinique Argana Tel. 028 84 60 00
Voor België draait u 0032 en dan het volledige nummer zonder de 0 van het zonenummer. Bijvoorbeeld: voor Oostende (zonenummer 059) begint het nummer dan als volgt: 003259 … U kunt telefoneren in het postkantoor, in uw hotel (vaak veel duurder) en in de cabines met telefoonkaart (prijs vanaf 60 dirham = ± 5 minuten beltegoed naar Europa) of munten (een telefoontje naar België kost ± 15 dirham per minuut). Telefoonkaarten zijn verkrijgbaar bij de postkantoren.
Ziekenhuis In geval van dringende medische hulp: Clinique Al Massira Rue du 29 février - Agadir Tel. 028 84 32 38
Clinique des Spécialités Avenue Hassan II - Agadir Tel. 028 84 84 84
Eten en drinken De Marokkaanse keuken is heel uitgebreid, met een overvloed aan ingrediënten, smaken en kleuren. De voornaamste ingrediënten zijn zongerijpt fruit, zeldzame en geparfumeerde kruiden, heerlijke vis en sappig vlees. Het is tevens één van de beste oosterse keukens en vormt gegarandeerd een feest voor uw smaakpapillen.
Tajine is een stoofgerecht van vis, vlees of kip met groenten. Het gerecht wordt zo genoemd, omdat de schaal uit aardewerk, waarin tajine bereid wordt, dezelfde naam draagt.
Couscous is het nationale gerecht bij uitstek van Marokko. Het is een traditioneel gerecht in heel Noord-Afrika op basis van grof gemalen griesmeel en bouillon.
De Marokkaanse keuken kan niet zonder koriander. Vers wel te verstaan. Zoals ook specerijen het liefst versgemalen worden gebruikt. Dat zijn hier vooral kaneel, komijn, saffraan, geelwortel, gember, zwarte peper, cayenne, paprika en anijszaad. De verse koriander wordt vaak samen met peterselie verwerkt.
Harira is een gebonden dikke tomatensoep met linzen, kikkererwten, uien en vlees.
Houdt u van geroosterd lamsvlees, dan is Mechaoui zeker iets voor u.
Een echte delicatesse is Pastilla, een bladerdeeggerecht gevuld met kip of duif, amandelen en suiker.
Aanbevolen door :
Guide du ROUTARD / PETIT FUTÉ / NÉOS Michelin / LONELY Planète / A.A. Guide / Guide VOIR de Hachette
Gratis transport
Specialiteiten :
Vlees, vis en langoustines op houtvuur Couscous en Pastilla 24u op voorhand te bestellen
ter uwer beschikking, op aanvraag Open sedert 1981
Dagelijks geopend behalve vrijdag -en zaterdagavond
Promenade Tawada - Bord de mer - La Corniche - Agadir 16
Tel.: 028 84 03 87 / 067 29 06 20
17
18
19
De maand Ramadan Ramadan is de negende maand van de Islamitische kalender en tevens de vastenmaand. Wat Ramadan bijzonder maakt onder alle maanden is dat het naast de getuigenis, het gebed, de bedevaart en de armenbelasting, één van de zuilen van de Islam is. Omdat het islamitische kalenderjaar gebaseerd is op het maanstelsel, duurt een maand 29 à 30 dagen en er zijn 354 dagen in een jaar en is daarom 11 dagen korter dan het zonnejaar. Dit betekent dat de Ramadan beurtelings in alle seizoenen terecht komt: herfst, winter, lente en zomer. Naar het voorbeeld van de profeet Mohammed wordt in deze maand gedurende de dag gevast en worden veel vrijwillige nachtgebeden verricht. De ramadan is een maand van tolerantie, liefdadigheid, verbroedering en bezinning. In veel moslimlanden is het gebruikelijk om in deze maand de familieen vriendschapsbanden extra aan te trekken. Het elkaar uitnodigen en samen het vasten verbreken hoort hierbij.
20
Het vasten is normaalgesproken verplicht voor diegene die: Moslim is, geestelijk en lichamelijk gezond is, niet op reis is, volwassen is (meisjes na de eerste menstruatie en jongens na de eerste zaadlozing), rein is na de menstruatie en nadat de kraambloeding is gestopt.
Marokkaanse feesten Een bruiloft Een Marokkaanse bruiloft duurt minstens drie dagen. Voor het feest wordt veel eten klaargemaakt. De vrouwen maken couscous en bakken broden en koekjes. Op de eerste en tweede dag van de bruiloft zijn de jongen en het meisje nog thuis. Ze nemen dan afscheid van hun ouders, broers en zusjes. Haar zusjes helpen de bruid met aankleden en zich mooi maken. De derde dag van de bruiloft is de belangrijkste. Op de ochtend van de derde dag gaan alle gasten naar het huis van de bruidegom. De bruid wordt van huis opgehaald en is prachtig aangekleed en opgemaakt. Haar handen en voeten zijn oranje van de henna.
De moeder van de jongen loopt de bruid tegemoet. Ze heeft een mand met graan en suiker bij zich. Die geeft ze aan de bruid. Het meisje gooit een handvol graan en suiker in de lucht. Er zijn andere meisjes die van het graan en de suiker snoepen. Zij hopen zelf gauw te trouwen. Het feest duurt tot laat in de avond. Er wordt gezongen en gedanst.
21
22
Het Suikerfeest
Het Offerfeest
Asjoera
Henna
Aan het einde van de maand Ramadan (vastenmaand) wordt het Id-Al-Fitr gevierd. In het Nederlands noemen wij dat het Suikerfeest. Het Suikerfeest begint als de nieuwe maan te zien is en duurt drie dagen. Wanneer het feest is, draagt men nieuwe kleren. Veel meisjes en vrouwen kleuren hun handen met henna. ’s Morgens wordt er ontbeten met veel lekkere dingen. Men gaat op familiebezoek en men feliciteert elkaar. Ook op straat feliciteren de Marokkanen elkaar. Met het suikerfeest krijgen kinderen vaak geld van hun familie en vrienden. In de winkels komt men dan overal kinderen tegen die van dat geld snoep kopen. Tijdens het Suikerfeest is iedereen heel blij.
Bij het offerfeest hoort het verhaal van Ibrahim. God vroeg aan Ibrahim om zijn enige zoon Ismaël te offeren. Zo zou hij God laten zien dat hij in Hem geloofde en Hem trouw was. Hoewel Ibrahim verschrikkelijk veel van zijn zoon hield, wilde hij de opdracht van God toch uitvoeren. Op het moment dat Ibrahim zijn zoon wilde doodsteken verscheen een engel. Hij vertelde dat in plaats van Ismaël een schaap geofferd moest worden. Op de tiende dag van de twaalfde moslimmaand wordt het schapenoffer van Ibrahim herdacht. Overal in de wereld slachten moslims op deze dag een offerdier. Een derde van het vlees is voor de armen, een derde voor familieleden en vrienden, en een derde voor zichzelf. Het Offerfeest is het belangrijkste feest van de Islam. Het duurt drie dagen. In Marokko zijn dan scholen, bedrijven en winkels gesloten. De Marokkaanse naam voor het Offerfeest is “Aïd al Kabir”.
De tiende dag van de eerste maand van het islamitische jaar is het Asjoera. Er wordt dan geld ingezameld voor de armen. Op die dag moet men ook een bad nemen. Uit alle kranen van de hele wereld stroomt dan water van de heilige bron Zamzam bij Mekka. Overdag moet men vasten. Pas na zonsondergang mag men eten. Die maaltijd is een herdenking van de laatste keer dat Noach at aan boord van de ark. In Marokko is Asjoera vooral een feest voor kinderen. Ze krijgen allerlei cadeautjes, vooral dingen waarmee ze lawaai kunnen maken: trommels, rotjes, fluitjes, rammelaars en ratels. Maar er wordt ook geld gegeven. ’s Avonds eten de kinderen extra lekkere couscous, klaargemaakt met de gedroogde staart van het schaap dat bij het offerfeest is geslacht.
Henna zijn de bladeren van een kleine heesterachtige struik die goed gedijt in het woestijnklimaat van bijvoorbeeld de Draa-vallei in het zuiden van Marokko. Het moet regelmatig water hebben en groeit gedurende de enorme hitte van de zomer. In de late herfst wordt het geoogst door de bladeren van de plant te strippen. Daarna wordt het gedroogd. Hoewel het blad groen is, geeft henna een warme bruinrode kleur. Van de bladeren wordt eerst poeder gemaakt. Daarna wordt het vermengd met water tot het een pasta is. Henna wordt gebruikt om haar lichter te maken en te kleuren. Ook in Nederland wordt henna wel gebruikt om haar te kleuren. Marokkaanse vrouwen en meisjes gebruiken henna verder om versieringen te maken op hun handen en voeten. Wanneer het feest is hebben veel Marokkaanse meisjes en vrouwen gekleurde handen, zoals met het Suikerfeest aan het einde van de vastenmaand Ramadan.
23
Religie Marokko is een groots land, vol waardigheid en wijsheid en deze deugd is in de eerste plaats een gevolg van de islamitische godsdienst. De profeet Mohammed werd in 570 te Mekka geboren. Hij was de eerste die op het idee kwam om de verschillende geloofsovertuigingen, die de Arabische bevolking verdeelden, te bundelen. Naast de door ons gebruikte gregoriaanse kalender gebruikt Marokko, net als in alle islamitische landen, de Hegire (= islamitische kalender). Deze kalender is gebaseerd op de maanstand, telt eveneens twaalf maanden en dient om de religieuze feesten te regelen. Een dertigjarige cyclus omvat 19 jaren met 354 dagen en 11 jaren met 355 dagen.
24
De Mohammedaan moet zich aan 5 geboden houden: 1. Chabada: de geloofsbelijdenis “Er is geen andere God dan Allah en Mohammed is zijn profeet”. 2. Saoum: het vasten gedurende de Ramadan. 3. Salat: het dagelijks gebed, dat op een willekeurige plaats kan worden beoefend: vijf maal per dag. Behalve op vrijdag, dat de “zondag” voor de islamieten is, dan moet het gebed plaatsvinden in de moskee. 4. Zakat: het geven van aalmoezen. Dit is niet verplicht, maar een bedrag van 10% van het inkomen wordt aanbevolen. Dit bedrag moet gegeven worden aan de allerarmsten. 5. Hadji: het maken van een pelgrimstocht naar Mekka, tenminste één maal in hun leven.
Verder is het de Mohammedanen o.a. verboden varkensvlees te eten, alcohol te drinken en woekerwinsten te maken. Opmerking: moskeeën blijven voor de niet-Mohammedaan gesloten (met uitzondering van het mausoleum van Moulay Ismael te Meknes).
Feestdagen De feestdagen met een nationaal karakter zijn de volgende: 1 januari 11 januari 1 mei 30 juli 14 augustus 20 augustus 21 augustus 6 november 18 november
nieuwjaar dag v/h onafhankelijkheidsmanifest dag van de arbeid nationale feestdag nationale feestdag dag van de revolutie verjaardag van de koning dag van de groene mars feest van de onafhankelijkheid
25
Een mondje Marokkaans goedendag salam / alaykoum goedemorgen sabah al khir goedenavond massa - al khir hoe gaat het kif halak / labass ‘s morgens sbah ‘s avonds al massa ‘s nachts lile welkom marhaban tot ziens besslama bedankt choukran alstublieft min fablik hoeveel oh.hal de prijs tamane de weg naar de souk fin trik assouk de weg naar de haven fin trik almarsa hoe heet u? achnn issmak ik heet issmi bank banca apotheek fermacienne
ziekenhuis politie rijkswacht taxi benzine sigaretten water brood melk banaan appel postzegel briefomslag brief blad pen rood groen wit
sbitar boulice jadarmia taxi issance garro ma khoubz halib banane touffah tanber jona bra warka stylo hmar khdar biyed
zwart geel blauw groot klein ver man vrouw meisje jongen echtgenoot echtgenote mijn echtgenoot mijn echtgenote
Sportmogelijkheden in Agadir k-hal sfar zrak kabir sbhire (srire) bayd rajoul mra bent oualad zanj zanja zaoujy zaoujaty
Golfen: Op zo’n 8 km ten zuiden van Agadir liggen maar liefst 3 golfbanen. De Golf du Soleil (gratis shuttle-bus vanuit de meeste hotels), de Golf Les Dunes en de Golf Club Royal. We raden u zeker aan vroegtijdig uw green fees te boeken. Vooral in de wintermaanden zijn de golfbanen soms zeer druk bezet! Catamaran / Zeilen: Huur van zeilboten en catamarans in de baai van Agadir. Golfsurfen: De kust ten noorden van Agadir leent zich bij uitstek voor het beoefenen van golfsurfen. Op zo’n 18 km ten noorden van Agadir liggen verschillende internationaal bekende “surfspots” rondom het plaatsje Taghazout, zoals “Devilsrock”, Anchorpoint, Bananabeach en Killers. Nog verder vindt men Tamri en Imsouane. Ook de kust ten zuiden van Agadir heeft verschillende spots zoals Tifnit, Mirleft en Sidi Ifni. Het surfseizoen valt in de wintermaanden, van oktober t.e.m. maart.
Kitesurfen / Windsurfen: In de baai van Agadir bestaat de mogelijkheid tot kitesurfen. Uiteraard afhankelijk van de hoeveelheid wind…! Huur van materiaal en lessen zijn mogelijk. Vraag uw hostess om meer informatie. Paardrijden: Verschillende manèges ten zuiden van Agadir. Paardrijden is te boeken via uw hostess. U wordt dan afgehaald bij uw hotel. Tennis: Uiteraard hebben de meeste hotels tennisbanen. Mocht dat voor u nièt het geval zijn, dan kunt u terecht op de verschillende tennisclubs van Agadir. U vindt er één in de toeristenwijk vlak tegenover hotel Tikida Beach. Meer in het centrum van Agadir ligt de Royal Tennis Club van Agadir. Vissen: Via uw hostess kunt u excursies boeken per boot om te vissen.
Leren rekenen in het Marokkaans kan ook handig zijn, denk maar aan het afdingen. Een overzichtje…
26
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 20 21 22 30 40 50 60 70 80 90 100 1.000
ouahid jtnan ( jouje) talata arbaa khamsa sitta sabaa tamania Tisaa aachara ichrine waihd wa ichrine itnane wa ichrine talatine arbaaine khamsounz sitt-oune sab-oune taman-oune tis-oune mi-a alef
27
Excursietips Wij bieden u de mogelijkheid Marokko in al zijn facetten te ontdekken en stelden daarom speciaal voor u een interessant excursieprogramma samen. De voorgestelde excursies kunt u enkel reserveren bij onze host(ess) tijdens de bezoeken in uw hotel (geafficheerd op de infoborden) of bij het kantoor van Holidays Services. De excursies kunnen op diverse manieren betaald worden: - met internationale creditcards - in dirhams of in deviezen (tegen dagkoers) Kinderkorting van 50% , kinderen van 3 tot 12 jaar. Baby’s van minder dan 3 jaar: gratis bij busexcursies, 50% korting bij excursies per 4x4. Zijn georganiseerde excursies niet echt uw ding en gaat u liever zelf op ontdekking? Geen nood, wij zorgen voor een voordelige huurwagen waarbij u in alle vrijheid Marokko kan verkennen. Raadpleeg uw host(ess) voor meer info.
28
Excursie per quad of per buggy
Tiout & Taroudant
Avontuurlijke tocht voor sportievelingen! Al rijdend op een quad of in een buggy verkent u de pistes van het Hoge Atlasgebergte. Een stop bij een bergbewoner voor de traditionele muntthee hoort erbij! Een ware aanrader. Let op: doe geen nieuwe kleding aan…
Het berberdorpje Tiout ligt op ongeveer 90 km oostwaarts van Agadir en is omringd door een schitterende oase. Bij aankomst in het dorpje bieden de inwoners u een glaasje muntthee aan als welkom. Vervolgens maakt u een tocht per ezel door de groene oase met haar boomgaarden en ziet u de kasbah van Tiout. Terug in het dorpje krijgt u bij een dorpsbewoner een typische berbermaaltijd aangeboden. Na de lunch rijdt u naar de stad Taroudant, ook wel ‘klein Marrakech’ genoemd. U bezoekt de stad en haar soeks.
Taroudant Taroudant is één van de oudste steden van Marokko en ligt op 80 km oostwaarts van Agadir. De weg voert door de vruchtbare Souss-vallei met haar vele sinaasappelboomgaarden. De stad zelf, die ook wel ‘klein Marrakech’ genoemd wordt, is omringd door okerkleurige brede stadsmuren waarbinnen de soeks van Taroudant liggen. U bezoekt uiteraard de oude binnenstad en hotel Salam, een oud sultanpaleis omgetoverd tot een prachtig hotel met schitterende decoraties.
Door het geringe aantal kilometers is deze excursie een aanrader voor families met kinderen!
29
Tafraout
Berberavond in Tassila
Immouzer
Tata-Akka (2 dagen)
Op 200 km van Agadir ligt Tafraout, één van de mooiste plekjes van Marokko, dat er toch vele heeft! De weg voert u door de onvergetelijke landschappen van het Anti-Atlasgebergte. Onderweg zult u één van de specialiteiten van Marokko zien, namelijk de arganabomen met daarin de geitjes die de vruchten van deze bomen eten (een soort olijven). Tafraout ligt op 1.200 m, tussen de roze granietblokken. Zij vormen een grandioos decor voor de olijfbomen, palmen, citroenbomen en niet te vergeten de vele amandelbomen die in februari in volle bloei staan. In de vallei van de Ammeln zijn de huizen van grove rode stenen gebouwd, tegen de flanken van de hoge Djebel = berg Lekst. De akkers en boomgaarden zijn aangelegd op de plaatsen waar water uit de bergen beschikbaar is voor de bevloeiing van de bergterrassen. Op de terugweg maakt u nog een korte stop in Tiznit, bekend om zijn zilverfabriekjes.
Deze avond brengt u 60 km ten zuiden van Agadir, in de vallei van Massa, waar de oude kasbah van Tassila ligt, ver van de moderne wereld verwijderd. Bij aankomst wordt u ontvangen door verschillende folkloristische berbergroepen. U bezoekt de kasbah, de traditionele broodovens en de keuken waar de ‘tajines’ bereid worden. Buiten worden er rond een kampvuur verschillende folkloredansjes opgevoerd door de berbers uit Tassila. Uiteraard mag u ook meedoen! Binnen krijgt u een typische berbermaaltijd voorgeschoteld (tajine en couscous) die op traditionele manier gegeten wordt, dus zonder mes en vork! De wijn vloeit de hele avond rijkelijk! (wijn onbeperkt inbegrepen, limonade en water zijn betalend)
70 km ten noordoosten van Agadir, in het hoge Atlasgebergte, ligt het dorpje Immouzer met lemen huizen. U heeft de keuze uit twee vervoermiddelen: per minibus (1/2 dag) of landrover (1 dag). Onderweg ziet u zeer afwisselende landschappen: oasen, valleien, hoogvlaktes en bergen met een grote verscheidenheid aan vegetatie. De argana- en palmbomen overheersen echter. Via de Paradise Valley komt u aan in Immouzer. Bezoek aan de waterval van Immouzer, de zogenaamde ‘sprankelende bruidssluier’. Indien u de landroversafari naar Immouzer boekt, dan maakt u deze tocht naar de waterval per ezel, waarna u de lunch nuttigt in het pittoreske berghotelletje Les Cascades, om daarna via de pistes (onverharde wegen) dwars door de bergen terug te rijden naar Agadir.
Vlak voor Taroudant verlaat u de geasfalteerde weg om de piste naar het zuiden te nemen dwars door de uitlopers van het Anti-Atlasgebergte. Via het versterkte dorp Igherm, het administratief centrum van de Ida Oukensous-stam, komt u langs de grote oase van Tagmout. De piste voert langs schitterende berglandschappen in afwisselende kleuren en vormen om aan het einde van de dag in het stadje Tata aan te komen. Dit stadje ligt bij een mooie oase die bevloeid wordt door drie rivieren uit de Anti-Atlas. Overnachting in Tata. De volgende ochtend vertrekt u al vroeg naar een andere, nog zuidelijker gelegen oasis, Akka. Op de terugweg passeert u Amtoudi waar u een ezelsafari kunt maken naar de oude graanopslagplaats boven op de berg vanwaar u een schitterend uitzicht hebt over de omgeving. Na nog een korte stop in Tiznit, het zilverstadje, rijdt u terug naar Agadir.
Een ware aanrader voor natuurliefhebbers!
4x4 massa Een schitterende tocht per landrover ten zuiden van Agadir. U verlaat de verharde wegen voor de indrukwekkende ‘pistes’ waarbij u alle facetten van het echte berberleven op het platteland tegenkomt. Via de uitlopers van het Anti-Atlasgebergte komt u bij het stuwmeer Youssef Ben Tachfine. Vervolgens rijdt u naar Massa waar u de lunch gebruikt. Na de lunch gaat de tocht verder naar de riviermonding van de Oued Massa, sinds 1991 een beschermd natuurgebied van ca. 13.000 ha met talrijke vogelsoorten en reptielen. Daarna rijdt u via de zandduinen langs de kust richting Tifnit, een klein vissersdorpje. Vervolgens terug naar Agadir.
30
Het centrum van Essaouira Op de route van Agadir naar Casblanca ligt één van de meest schilderachtige Marokkaanse stadjes aan de Atlantische kust. Het oude havenstadje Essaouira werd oorspronkelijk gesticht door de Portugezen en heette toen ‘Mogador’. Het stadsplan is ontworpen door een Fransman, een leerling van Vauban, en doet daarom denken aan Saint-Malo in Bretagne. De blauwwitte kleur van de stad, de oude vissershaven, de medina en de soeks zullen zeker bij u in de smaak vallen! De stad is bekend om haar vele houtwerkplaatjes waar de lokale bevolking van thuyahout de mooiste voorwerpen maakt.
Een ware aanrader voor avonturiers!
31
Marrakech Marrakech is na Fes de belangrijkste van de vier keizerlijke steden van Marokko. De stad ligt 250 km ten noordoosten van Agadir. De weg erheen voert door het schitterende Hoge Atlasgebergte. Marrakech is het traditionele centrum van ZuidMarokko en is nog steeds overwegend een handelsstad. Dit ziet u duidelijk aan de reusachtige soek, de op twee na grootste van Marokko, en aan de Nomaden die de stad komen bezoeken. Bovendien is Marrakech de enige Marokkaanse stad met overwegend een berberbevolking. Het centrum van de medina, de oude stad, wordt gevormd door het bekende Djemaa El-Fna plein. Vroeger werden op dit plein de misdadigers onthoofd, waarna de hoofden op palen tentoongesteld werden aan de bevolking van de stad. Het plein is een trekpleister gebleven. ’s Middags verandert het plein in een soort openluchttheater met acrobaten, waterverkopers, sprookjesvertellers, slangenbezweerders en kiezentrekkers!
32
Tijdens uw bezoek aan Marrakech ziet u o.a. de Koutoubiamoskee (geen bezoek), het bekendste gebouw van Marrakech en een juweeltje van Spaans-Moorse kunst. Het Bahiapaleis, waar de keizerlijke familie vroeger woonde, staat ook op het programma. Indien de koning op bezoek is in Marrakech is de toegang tot dit paleis helaas verboden. Ook ziet u een Koran-school. Na een versterkend middagmaal ontdekt u de soeks van Marrakech, een wirwar van steegjes waar duizenden mensen werken en handelen. Aanrader: dit sprookje van ‘Duizend-en-één-nacht’ moet u beslist gezien hebben tijdens uw vakantie!! Heeft u bovendien de tijd, dan raden wij u ook onze tweedaagse excursie naar Marrakech in combinatie met Essaouira aan.
Assaka per 4x4
Bigoudine
Deze landrovertocht vertrekt ’s morgens in de richting van Biougra. U rijdt door een vruchtbare regio met enorm veel sinaasappelboomgaarden en kassenteelt. Daarna gaat het verder op de piste (onverharde wegen) langs kleine berberdorpjes en kasbahs in het Souss-Massa-gebied. Hier maakt u een wandeling door de bananenplantage van Talaïnt. In de omgeving van El Feid gaan de bergen van de Anti-Atlas plots over in zandduinen. U waant zich hier in de echte Sahara! Via het stuwmeer Youssef Ben Tachfine komt u aan in Assaka waar de lunch gehouden wordt. Daarna bezoek aan de oase van Ouijane-Arbalou. Op de terugweg wordt in het zilverstadje Tiznit gestopt waar u een stadswandeling maakt en een zilverfabriekje bezoekt. Vervolgens terugrit naar Agadir.
Iedere zaterdagochtend is er markt in Bigoudine, op 60 km ten noordoosten van Agadir in het hoge Atlasgebergte. Deze soek is absoluut niet toeristisch, maar wordt speciaal gehouden voor de berberbevolking uit de bergen die hier hun wekelijkse boodschappen komen doen per ezel! U maakt een wandeling door het dorpje Tazarine dat midden in een olijfboomgaard ligt. Bij één van de inwoners kunt u een typisch berberontbijt uitproberen en tegelijkertijd zijn traditionele woning en olijfpers bezichtigen. Een echte berberuitstap!
Aanrader: tijdens deze excursie maakt u kennis met het echte berberleven en haar cultuur en zult u de oases en de rijkdom van de landschappen van het Souss-Massa-gebied kunnen bewonderen.
Agadir – Inezgane Een interessante stadsrondrit door Agadir waarbij u de haven, de oude kasbah met het schitterende uitzicht, een museum en de verschillende stadswijken van Agadir bezoekt. Vervolgens rijdt u verder naar het drukke, typisch Marokkaanse stadje Inezgane, 10 km ten zuiden van Agadir. Hier komen de berbers wekelijks handelen.
33
Formaliteiten Bij het verlaten van Marokko De uitvoer van Marokkaanse dirhams is verboden. Op de luchthaven van Agadir zijn nog een klein aantal winkeltjes waar u uw laatste dirhams kunt uitgeven. Let op: bij de taxfree-shop kunt u al niet meer met Marokkaans geld betalen, enkel met euro’s of creditcard. Er is een bank op de luchthaven waar u uw overschot aan dirhams kunt terugwisselen naar euro’s. U verliest hier echter wel behoorlijk op de wisselkoers!
Zorg er verder voor dat u uw politiefiche heeft ingevuld. Indien u Marokko bent binnengekomen met uw Belgische identiteitskaart dan heeft u dit al ontvangen bij aankomst met daarop uw toegangsnummer gestempeld. Indien u echter met uw internationale reispas bent gekomen, dan staat uw toegangsnummer in uw pas gestempeld en krijgt u op de luchthaven bij vertrek een nieuwe politiefiche om in te vullen. U kunt dit reeds vragen aan uw hostess tijdens haar hotelbezoeken. Alle scherpe voorwerpen (nagelvijlen, nagelschaartjes, zakmessen etc) mogen niet in de handbagage vervoerd worden, enkel in de valies. De grootte en omvang van uw handbagage wordt ook streng gecontroleerd. Houdt u zich daarom aan de voorschriften van Jetairfly!
Uitvoerbepalingen
Uw vertrek
De imitatieartikelen, die in Marokko veel verkocht worden, zijn verboden in te voeren in België. U maakt kans op een behoorlijke boete in Brussel! Vergeet niet dat u kans maakt dat u op uw aangekochte tapijten, lederwaren etc… bij aankomst in België BTW moet betalen.
Jammer genoeg komt aan alles een einde… Het Jetair team wil u nog eens bedanken voor het vertrouwen dat u in ons gesteld heeft. Wij hopen dat u een toffe vakantie heeft gehad! Graag willen wij u er nog op wijzen dat u de dag van vertrek de hotelkamer moet verlaten vóór 12u (één enkel hotel vóór 11u). Vertrekt u pas in de namiddag of avond en u wilt nog genieten van het strand of zwembad: in de meeste hotels bestaat de mogelijkheid nog te douchen in een door de receptie beschikbaar gestelde vestiaire-kamer of op een andere plaats in het hotel. Wilt u uw eigen kamer behouden (alleen mogelijk indien beschikbaar), dan betaalt u hiervoor aan de receptie een supplement. In de meeste All Inclusive hotels in Agadir stopt de All Inclusive om 12u de dag van vertrek.
Voor bepaalde goederen kan u maar een beperkte hoeveelheid meenemen naar België: De maximum hoeveelheden zijn: 1) 200 sigaretten of 250 gram tabak of 50 sigaren 2) 2 liter wijn 3) 1 liter sterke drank 4) 0.50 liter parfum
Uw Jetair team
Verantwoordelijke uitgever: Bart Rutten, Jetair NV, Gistelsestwg 1, B-8400 Oostende Datum uitgifte: 1 augustus 2006
34
35
Casino Atlantic nodigt u uit om uw speelpassie te vieren in Agadir
1e & unieke Bingozaal in Marokko
70 Geldautomaten 17 Speeltafels Engelse Roulettes Black Jack Poker Hotel Dorint Atlantic Palace
Strand- en toeristische zone Agadir Tel. : +212 (0)28 84 33 66 - Fax : +212 (0) 28 82 47 69
