FINANCIEEL FORUM VLAAMS-BRABANT, 6 FEBRUARI 2013
MANAGEMENT VAN DE FINANCIËN IN DE VOETBALSECTOR RATIO EN EMOTIE PROF. DR. WIM LAGAE
WIM LAGAE
• Hoofddocent sportmarketing Thomas More Antwerpen • Deeltijd-hoofddocent sportmarketing K.U.Leuven (FaBeR)
www.sportmarketingcommunicatie.com
2 SPEELHELFTEN 1 MANAGEMENT VOETBALSECTOR 2 MANAGEMENT (ATYPISCHE) BVO
MANAGEMENT VOETBALSECTOR
DNA VOETBALSECTOR (1) • Voetbal = emo-dienstensector • Voetbal = belevenissensector • Entertainmentsector!
DNA VOETBALSECTOR (2) • Sectorniveau: Pro League • Competitieformat: opties • Verdeelsleutel tv rechten
DNA VOETBALSECTOR (3) • Win-maximalisatie • Financiële ratrace • Normale bedrijfsvoering • Mercato!
DNA VOETBALSECTOR (4) •
Oversubsidiëring sportieve loonmassa: - min. sociale lasten - genereus pensioensparen - recup 80% BV
•
Draagvlak?
• Sterke belangengroep
DNA VOETBALSECTOR (5) •
(Inter)nationaal ongelijk speelveld
•
Schaal
•
Tvrechten
•
Financial Fairplay
DNA VOETBALSECTOR (6) • Overshooting media-aandacht • Belang ‘produktiemensen’ • Stadion
DNA VOETBALSECTOR (7) • Arrogante verkopermarkt • Bijeenkomst klanten • Fans beheersen merk • ‘wij’ tegen ‘zij’
DNA VOETBALSECTOR (8) • Europol & match fixing • Panorama & zwart geld • Doping: mineur probleem
DNA VOETBALSECTOR (9) • Stakeholders
• Maatschappelijke/regionale verankering • Jeugdwerking • Vrijwilligers
MANAGEMENT (ATYPISCHE) BVO
FC UTOPIA UNITED
K1. CEO VOETBALMARKETING
K1. CEO VOETBALMARKETING • Overleg RvB (winst/groei) • Budget: 1) Minimum budget dienstenmarketing (% inkomsten) 2) Maximumplafond sportieve loonmassa
K2. HUMAN RESOURCES MANAGER • “Eerst personeel, dan klant!” • Front office/back office personeel • Training/transfers dienstenmarketing
K3. VENUE MANAGER AUDIT SERVICESCAPE: • Economisch duurzaam? - Bezettingsgraad - Bezettingsdagen • Sociaal duurzaam? • Ecologisch duurzaam?
K4. OPERATIONS MANAGER CROWD MANAGEMENT: • Wachtrijen? • Signage • Segmenteer en entertain wachten • (Zelf)bediening
K5. BRANDING • Missie • USP/ESP • Huisstijl • Sportief-maatschappelijke invulling
K6. SPORTMARKETINGCOMMUNICATIE • Voetbalsponsoring verkopen • Partnerships - Ontwikkelen/verdiepen/verhaal vertellen - Activatiescorekaart - Club: activeer mee • Sportmkc = topsport - Underpromise, overdeliver! - Multisponsoromgeving!
K7. CROSSMEDIALE COMMUNICATIE • Social media vs klassieke media • PR coaching spelers/sportieve staf • Management publiciteit • Ondersteunen partners
K8. CSR CSR = MEER DAN VOETBAL • Maatschappelijke verankering • Integratie • Regionale inbedding • Veiligheidsproblematiek
K9. CRM CRM: SEGMENTEN DETECTEREN EN LOYALISEREN • Business seats • Seizoenkaart • Tickets • Catering
K10. MERCHANDISING • Aanbod • Outsourcing? • Distributie: - offline/online - fanshop/shop in shop/mobiele shop/…
K11. STAKEHOLDERS • Complex netwerk • Liga • Vrijwilligers • Community, fans en politie: veiligheid • Inzetten op jeugdacademie!
K12. FANXP FANBELEVINGSDRAAIBOEK? • Vóór? • Tijdens wedstrijd? • Tijdens rust? • Na?
K12. FANXP • Effectieve speeltijd? • Public viewing • Inzetten op vriendelijke randevenementen
ARE YOU BEING SERVED? FC UTOPIA UNITED – FC REALO: 2-1 OF 5-0?
BEDANKT VOOR UW AANDACHT! www.sportmarketingcommunicatie.com
Management van de financiën in de voetbalsector : ratio en emotie Financieel forum Vlaams Brabant Leuven 6 februari 2013
Copyright Oud-Heverlee Leuven
Paul Van Der Schueren • Gedelegeerd bestuurder OHL • Rechten KUL • Droit Européen UCL • Fiscale Hogeschool Brussel Copyright Oud-Heverlee Leuven
Overzicht 1. KORTE VOORSTELLING OHL
2. FINANCIEEL MANAGEMENT : RATIO EN EMOTIE 3. OHL : RATIO EN/OF EMOTIE ? Copyright Oud-Heverlee Leuven
DEEL 1 Korte voorstelling OHL • • • • • •
Identiteit Missie en visie Waarden Sportieve ambitie – jeugd centraal Juridische en financiële structuur Maatschappelijke rol van voetbal Copyright Oud-Heverlee Leuven
Identiteit • Voetbalvereniging in regio Oost-Brabant • Fusie van Stade Leuven, Daring Leuven en Zwarte Duivels Oud-Heverlee (2002) • Mannen- & vrouwenafdeling en uitgebreide jeugdopleiding Copyright Oud-Heverlee Leuven
Missie: top 10 in België VISIE • Wij willen sportief ambitieus zijn op basis van een uitstekende jeugdopleiding (elitair en sociaal) • Wij bouwen op een gezonde juridische en financiële structuur • We hebben bijzondere aandacht voor de sociale dimensie van het voetbal Copyright Oud-Heverlee Leuven
Waarden Team Respect Ambitie Progressie TRAP - maak er werk van - wij willen hogerop Copyright Oud-Heverlee Leuven
OHL 1e nat.
OHL in de Regio
OHL Jeugdopleiding
OHL Haasrode 2e prov.
OHL Vrouwen 1e/2e nat.
Sportieve ambitie – jeugd centraal Copyright Oud-Heverlee Leuven
Audit – Foot Pass Onafhankelijke kwaliteitsanalyse jeugdopleiding ism KBVB 2005 Zilveren label (Nationaal) 2009/2012 5***** (Elite) Copyright Oud-Heverlee Leuven
Kerncijfers • Spelende leden
± 700
• Ploegen in competitie
50
• Wedstrijden per seizoen
± 1600
• Gediplomeerde trainers
45
• Opleidingscentra jeugd
2
Copyright Oud-Heverlee Leuven
Juridische en financiële structuur Dubbele juridische structuur : - vzw omvat alle voetbalactiviteiten - cvba groepeert alle commerciële activiteiten en de financiële verrichtingen voor de bouw van de infrastructuur Copyright Oud-Heverlee Leuven
Financieel beleid • Professionele begeleiding (accountant en een bedrijfsrevisor) • Duurzaam ondernemen – oog voor continuïteit • Transparant (www.nbb.be) Copyright Oud-Heverlee Leuven
Voetbal als maatschappelijk project • Voetbal is de grootste sociale beweging van het land • Voetbal heeft te maken met gezonde ontspanning, emancipatie, burgerzin en entertainment • Voetbal is voor rijk en arm, voetbal genereert enorme vrijwillige inzet, voetbal brengt mensen bij elkaar • Voetbal heeft nood aan deugdelijk bestuur m.a.w. aandacht voor maatschappelijk welzijn • Projecten : Open stadion/football+foundation, samenwerking met ocmw en justitie Copyright Oud-Heverlee Leuven
OHL Together we win Copyright Oud-Heverlee Leuven
DEEL 2 FINANCIEEL MANAGEMENT: RATIO EN EMOTIE • • • •
Emotie versus management Voetbal is geen exacte wetenschap Druk om niet te dalen Weinig financiële structuur omwille van vzw-statuut Copyright Oud-Heverlee Leuven
Emotie vs management Manager = ondernemen, winst maken, … ratio
Voetbal = emotie • • • • •
Druk supporters Zelfrealisatie Bal op de paal Scheidsrechters Media-aandacht Copyright Oud-Heverlee Leuven
Voetbal is geen exacte wetenschap Is dat zo ? Korte termijn Lange termijn
Copyright Oud-Heverlee Leuven
Druk om zeker niet te dalen • • • • •
Heusden-Zolder, Aalst Antwerp, Beveren Brussels, Dender Tubize, Roeselare Eupen, STVV, …
• GESLOTEN COMPETITIE ?
Copyright Oud-Heverlee Leuven
Weinig financiële structuur omwille van vzw-statuut • Geen belasting op de winst • Mogelijkheid om vrijwilligers via kostenvergoeding te betalen • Weinig administratieve formaliteiten en wettelijke verplichtingen • Publicatie jaarrekening – licentiecommissie • Wat bij tekorten ? Persoonlijke leningen – leningen bij banken met waarborgen stad, …. bij gebrek aan eigen vermogen en mogelijkheid om kapitaal in te brengen Copyright Oud-Heverlee Leuven
DEEL 3 Het verhaal OHL : ratio troef • • • • • • •
Fusie Marktpotentieel : studie Trudo Dejonghe Steun lokale overheid voor infrastructuur Stap voor stap en op het juiste moment Vicieuze cirkel 2008-2010 Kapitaalverhoging Promotie naar eerste / behoud in eerste Copyright Oud-Heverlee Leuven
Invloedssfeer OHL studie professor Trudo Dejonghe
Copyright Oud-Heverlee Leuven
MARKTPOTENTIEEL (Potentiële toeschouwers)
Uitbreiding geografisch bedieningsgebied
SUCCES ( hoger positie rangschikking )
SPONSORING
BETERE SPELERS
BEGROTING (budget)
Model Dejonghe 5 mei 2003 Copyright Oud-Heverlee Leuven
Scenario Mons La Louvière Mechelen
Fankaarten locatie Fankaarten % totaal TOTAAL 98.232 inw rand Loc + rand 3.889 3.957 3.190
1.579 1.187 1.734
73,0 82,9 58,2
Scenario’s Oud-Heverlee Leuven Copyright Oud-Heverlee Leuven
7.490 6.290 8.460
Opmerkingen • • • • • •
Potentieel 6.000-8.000 Maar… kapers op de kust dus… Taalgrens Brusselse grens Haspengouw Strijd voor Aarschot en Diest als uitbreidingszone zeer belangrijk Copyright Oud-Heverlee Leuven
Rol van de stad essentieel mbt infrastructuur • Waarom zou de stad in voetbal investeren ?
• City marketing • Jeugdsport ondersteunen • Maatschappelijke meerwaarde Copyright Oud-Heverlee Leuven
Stadion Den Dreef
Copyright Oud-Heverlee Leuven
Infrastructuur • • • • •
Stadion gefinancierd door Stad Leuven Capaciteit 9500 toeschouwers Veldverwarming-verlichting Veiligheid-categorie 3 Ambitie : 12500 toeschouwers – stadion categorie 4 – toegang – parkingfaciliteiten Copyright Oud-Heverlee Leuven
Stap voor stap • Bestuur samengesteld op basis van aanvullende competenties • Onze beste transfer … • Bouw stadion fase 1 – seats • Brepoels-Cossey • Kwaliteit jeugdopleiding-adviesraad(OHL2010) • Centra Aarschot en Diest • Commercieel medewerker - Business-club • Sociale projecten Copyright Oud-Heverlee Leuven
Financiële structuur: evolutie van de inkomsten 2000 1500 1000
2006 2007 2008
500 0 Inkom
TVrechten/beker
Transfers
Subsidies/Lid maatschap
Business
Totaal
2006
310
86
50
147
420
1013
2007
276
56
203
234
530
1299
2008
410
43,5
215
311,5
720
1700
Copyright Oud-Heverlee Leuven
Financiële structuur: evolutie van de kosten 2000 1500 1000 2006 2007 2008
500 0 -500
Wedde Transport/ref Vergoeding bedienden/sp s/tax tijdelijken elers
Toeslag en diensten
Winst
Totaal
2006
198
502
236
54
23
1013
2007
196
715
284
124
-20
1299
2008
287
897
303
209
4
1700
Copyright Oud-Heverlee Leuven
VICIEUZE CIRKEL 2008 – 2010
Copyright Oud-Heverlee Leuven
Juridische en financiële structuur Dubbele juridische structuur : - vzw omvat alle voetbalactiviteiten - cvba groepeert alle commerciële activiteiten en de financiële verrichtingen voor de bouw van de infrastructuur
Copyright Oud-Heverlee Leuven
Copyright Oud-Heverlee Leuven
OHL CVBA-SO • Uitbouwen commerciële activiteiten • Risicospreiding bouw stadion • (Sociaal) kapitaal aantrekken
Copyright Oud-Heverlee Leuven
Kapitaalverhoging • 3 investeerders investeren samen 500.000 euro • Uitbreiding sportief budget – aantrekken RVG • Verlies 2010 opgevangen door kapitaalverhoging vooraf • Resultaat : promotie naar eerste • Nieuwe kapitaalverhoging voor budgetverhoging eerste jaar JPL Copyright Oud-Heverlee Leuven
FINANCIEEL MANAGEMENT • BH niet per voetbalseizoen – per kalenderjaar • Afsluiting januari-februari : licentie
(bedrijfsrevisor) • Vastleggen sportief budget eind maart
• Inschatting business + overschot transfers • Liquiditeitsplanning september - juni Copyright Oud-Heverlee Leuven
FINANCIEEL MANAGEMENT • Proberen elk jaar een kleine winst maken
• Voorjaarsproblematiek – weinig liquiditeit • Geen leningen van bestuurders of spelersconstructies • Straigth loan – kapitaalsverhoging
• Goede taakverdeling sportieve en financiële cel Copyright Oud-Heverlee Leuven
BESLUIT • Belang van een strikt sportief budget
• Druk van de sportieve staf afblokken als nodig • Geen leningen van bestuurders
• Bescheiden blijven - geen paniekvoetbal Copyright Oud-Heverlee Leuven
EVOLUTIE OMZET OHL 9000000
8000000
7000000
6000000
5000000
4000000
3000000
2000000
1000000
0 2006
2007
Copyright Oud-Heverlee 2008 2009 Leuven
2010
2011
2012
Waar staan we? Jupiler Pro League • Budget van 2 naar 8,5 miljoen • Ticketing-seats : segmentering (160-1500 euro) 1.800.000 • Merchandising : 150.000 euro • TV-geld : 1.800.000 euro Copyright Oud-Heverlee Leuven
Waar staan we? Jupiler Pro League • Sponsoring : 1.950.000 euro • Horeca : 750.000 euro • Toelagen-lidgelden-infrastructuur : 450.000 euro • Transfers : 1.000.000 euro • Pre-diners : 600.000 euro
Copyright Oud-Heverlee Leuven
Toekomst OHL staat voor duurzame groei, een blijver op de voetbalkaart
Copyright Oud-Heverlee Leuven
Bedankt!
Copyright Oud-Heverlee Leuven