Management van risico’s in de zorgprocessen Pol Vanhee Stafmedewerker patiëntenzorg
Brussel, 31 maart 2015
1
Management van risico’s in de zorgprocessen
Management van risico’s in de zorgprocessen
2
Management van risico’s in de zorgprocessen
Management van risico’s in de zorgprocessen
3
Management van risico’s in de zorgprocessen
Management van risico’s in de zorgprocessen
Klinisch veiligheidsmanagement Psychiatrisch Enkele klemtonen
4
Management van risico’s in de zorgprocessen
Context
5
Management van risico’s in de zorgprocessen
Meest voorkomende psychiatrische risico’s •
Suïcidaliteit
•
Zelfverwonding
•
Agressie Soms gerelateerd aan verwardheid, weglopen, middelenmisbruik,.....
6
Management van risico’s in de zorgprocessen
Managen risico’s beheersen bewaken beschermen
Warme zorg toezicht
actie - reactie
control and restraint
7
Management van risico’s in de zorgprocessen
gastvrijheid, presentie, connectie, inleving, afstemming veiligheid biedende zorg
Waarom deze evolutie ? - Ethische en maatschappelijke overwegingen
- Wetenschappelijke overwegingen : evidence, nieuwe inzichten
8
Management van risico’s in de zorgprocessen
Naar een eenheidsmodel voor de risico’s Waar halen we de mosterd ?
engagementsmodel
Persoons- en belevingsgerichte basishouding Herstelgerichte en therapeutische relatie
9
Management van risico’s in de zorgprocessen
Kerngedachten uit de achterliggende visie Humane benadering Autonomie versterkend – terug keuzes kunnen maken
Herwinnen van controle en rust Responsabiliseren van de patiënt Kans op trauma minimaliseren Contact versterken – contact houden – contact herstellen Informeren Dialoog Healing environment 10
Management van risico’s in de zorgprocessen
Het crisisontwikkelingsmodel
11
Management van risico’s in de zorgprocessen
Positive risk taking - Maximaal beroep op de verantwoordelijkheid van de patiënt
- Maximaal inzetten op de therapeutische band - Maximaal preventief werken
gericht op groei en ontwikkeling
12
Management van risico’s in de zorgprocessen
13
Management van risico’s in de zorgprocessen
Risico assessment • Eerste inventarisatie risico- en beschermende factoren (klinisch, instrumenten,...) Herhaling op belangrijke momenten • Objectiveren (o.a. van het acute) • Bepalen van de fase in het crisisontwikkelingsmodel / afstemmen van de interventies
14
Management van risico’s in de zorgprocessen
Preventieve en de-escalerende communicatie Werken met signaleringsplannen en het uitwerken van alternatieve strategieën (fase 0 -1 -2)
15
Management van risico’s in de zorgprocessen
16
Management van risico’s in de zorgprocessen
17
Management van risico’s in de zorgprocessen
Aanpak en interventies bij crisis (fase 3)
18
Management van risico’s in de zorgprocessen
Aanpak en interventies bij crisis • De-escalerende communicatie vanuit respect en transparantie, met emotionele afstemming • Fysieke holding 10 minuten indien volgende criteria aanwezig: Direct gevaar zichzelf/anderen, kan niet op korte termijn afgewend worden Geen (verbaal/non-verbaal) contact mogelijk om afspraken te maken Gevaarsituatie kan niet afgewend worden met alternatieven
• Afzondering, na holding, indien volgende criteria aanwezig Direct gevaar zichzelf/anderen, kan niet op korte termijn afgewend worden Geen (verbaal/non-verbaal) contact mogelijk om afspraken te maken Gevaarsituatie kan niet afgewend worden met alternatieven
• Fixatie : te vermijden Na contact met psychiater (wachtdienst) en directie (wachtdienst)
19
Management van risico’s in de zorgprocessen
Nazorg (fase 4) Na afzondering : • • • •
20
Debriefing met patiënt Met vragenlijst Door medewerkers van een andere afdeling Mogelijkheid tot spreken van de ombudspersoon
Management van risico’s in de zorgprocessen
IMPLEMENTATIE
21
Management van risico’s in de zorgprocessen
Implementatie
Klinisch leiderschap
22
Management van risico’s in de zorgprocessen
Beleidsnota’s en besprekingen Beleidsnota Klinisch veiligheidsmanagement (visie, strategie en beleid, processen) Suïcidaliteit en suïcide : richtlijnen Gedragscode afzondering (Nota toezicht)
Raad van bestuur, directiecomité, medische staf, afdelingshoofden, stuurgroepen van de afdelingen, referentieverpleegkundigen
23
Management van risico’s in de zorgprocessen
Architecturale aanpassingen Van 5 afzonderingskamers voor 197 A/T/K bedden naar :
- Comfortroom(s) Open – nabijheid – veiligheid - meestal bij suïcidaal gedrag – fase 1, 2
- 1 herstelkamer Open – contact herstellen – afreageren – meestal bij agressie – fase 2- 3
- 1 afzonderingskamer zonder bed, met communicatiewand Gesloten – kort – veiligheid
- 1 afzonderingskamer, met bed en mogelijkheid tot fixatie Gesloten – kort – veiligheid
Te gebruiken in communicatie en volgens de fasen van het crisisontwikkelingsmodel 24
Management van risico’s in de zorgprocessen
Comfortroom 25
Management van risico’s in de zorgprocessen
Comfortroom 26
Management van risico’s in de zorgprocessen
Comfortroom 27
Management van risico’s in de zorgprocessen
Herstelkamer 28
Management van risico’s in de zorgprocessen
Afzonderingskamer 29
Management van risico’s in de zorgprocessen
Afzonderingskamer Communicatiewand
30
Management van risico’s in de zorgprocessen
Afzonderingskamer Communicatiewand
31
Management van risico’s in de zorgprocessen
Afzonderingskamer 32
Management van risico’s in de zorgprocessen
Opleidingen en vormingen - Sensibilisering : - Film : “Fixatievrij ziekenhuis : the movie” - Seminarie veiligheidsmanagement - Quiz - Interventietechnieken bij agressie (+ film) - Werken met signaleringsplannen - Gedragscode afzonderingen
- .......
33
Management van risico’s in de zorgprocessen
Aanpassingen patiëntendossier
Integratie in dagelijkse observaties + teamvergaderingen http://mijndossier.sjp.be
34
Management van risico’s in de zorgprocessen
Aanpassingen meldsysteem incidenten
35
Management van risico’s in de zorgprocessen
Registratie dwangmaatregelen
36
Management van risico’s in de zorgprocessen
Registratie dwangmaatregelen
37
Management van risico’s in de zorgprocessen
Registratie dwangmaatregelen
38
Management van risico’s in de zorgprocessen
Klinisch leiderschap Noodzakelijke voorwaarde voor deze cultuuromslag
-
39
Directeur patiëntenzorg Afdelingshoofden Verpleegkundig specialist Psychiaters
Management van risico’s in de zorgprocessen
TOT SLOT
40
% afgezonderde patiënten A/T
% afgezonderde patiënten K
2010
9,81
33,74
2011
9,08
31,28
2012
7,23
31
2013
6,03
19
2014
2,98
8,23
Management van risico’s in de zorgprocessen
Dank voor jullie aandacht
41
Management van risico’s in de zorgprocessen
