Mammoeten, vuursteen en amforen uit de Noordzee
www.sea-arch.be 2013-2016 Marnix Pieters Casino Blankenberge 13/12/2014
Noordzee in de prehistorie ‘Noordzee-land’ Geologische perioden Pleistoceen (ijstijden & tussenijstijden) -Vroeg Pleistoceen (2,58 Mil -500.000) -Midden Pleistoceen (500.000-130.000) *Vanaf 300.000: eerste mensen in onze contreien -Laat Pleistoceen (130.000-10.500) -Eem (130.000-110.000)
*Vanaf 120.000: eerste Neanderthalers -Weichsel (110.000-10.500)
*vanaf 40.000: eerste moderne mensen
Holoceen (10.500 jaar geleden tot nu) -ca. 10.000 jaar geleden: Noordzee ontstaat geleidelijk aan: verschillende banken (Doggersbank) waren eilanden -ca. 9000 jaar geleden verdween Doggersbank onder de golven
Studiedag Brugge 24 november 2014
www.sea-arch.be
Wolharige mammoetschedel , opgevist voor kust van Hoek van Holland (Eurogeul) Stier, ~30 jaar oud
Vondsten uit de Eem-tussenijstijd (130.000-110.000)
• •
Tand nijlpaard: strand van Mariakerke Tand van een woudolifant: ‘voor de Belgische kust’
Studiedag Brugge 24 november 2014
Vondsten uit het Eem of Weichseliaan (130.000-10.500) Zeebrugge -Mammoet of woudolifant: schouderblad, borstbeenwervel -Fragment van een slagtand of een rib van een zoogdier Voor de Belgische kust (niet op kaart) -kies (molaar) van een mammoet of woudolifant
Studiedag Brugge 24 november 2014
Vondsten uit het Vroeg-Holoceen (10.500-9.000 jaar geleden)
Kwintebank: -Gewei van een edelhert
Studiedag Brugge 24 november 2014
Correlatie met prehistorisch landschap
Studiedag Brugge 24 november 2014
Strand van Raversijde: pre- en protohistorie
Wat we weten over Romeinse vondsten in het Belgische deel van de Noordzee is grotendeels te danken aan de vissers die hun vondsten gemeld of bekend gemaakt hebben. De pot gevonden door R.Barbaix uit Bredene is de enige in zijn soort die we kennen. Van opgravingen aan land zijn veel fragmenten gekend, maar dit is voor zover geweten het enige volledige stuk
Strand van Raversijde: Romeinse periode
Strandvondsten
Strand van Oostende Oosteroever
Pijp uit Italië: Chioggia (nabij Venetië) uit de periode 1800-1850. Strand Oostende-Oosteroever Andreas Panesi afkomstig uit Genua komt zich vestigen in Oostende in 1826
Gevalstudie 1
2007 Ruimingswerken explosieven strand Oostende Oosteroever
Vondst gietijzeren scheepskanon
Verwijderen van concretie/corrosie + ontzouten & conserveren
Verwijderen van concretie/corrosie + ontzouten & conserveren +
Onderzoek naar herkomst, datering,…
Vergelijken van stijlkenmerken 17de eeuws
18de eeuws en later
Taps toelopende tappen Iets onder de middellijn
Cilindervormige tappen Centraal t.o.v. middellijn
Vergelijken van stijlkenmerken
Zweeds kanon
Vergelijken van stijlkenmerken en merktekens
Merktekens op de tappen …Swedish cannon had marks cast on the trunnion from the mid-17th century. These also consisted of a single, double or occasionally triple letters but certain Swedish furnaces also cast dates on the trunnion as well, in 4, 3 or 2 numbers. Normally the date is on the left. Again these marks are cast on the mould and stick out.
Links
Datering ..45 =(1645 of 1745?)
Rechts
Monogram v/d maker? LDG Lodewijk (Louis) De Geer?
Loop was hol! Prop werk
Henneppropje
8,37 cm
Kaliber (pond)
Diameter kogel
Binnendiameter loop
Gewicht kogel
4
7.60 cm
8.37 cm
ca. 1.81339 kg
Voorlopig besluit kanon Hoogstwaarschijnlijk
Herkomst
Zweden (Finspång?)
Datering
1645
Kaliber
4 ponder
Maker
Wapenhandelaar Louis de Geer (1587-1650) ? Geboren te Luik in 1587 Waals-Nederlandse geschutgieter in Zweden.
Louis de Geer was de grote kanonnenproducent voor de protestantse zaak in Duitsland, maar ook voor de Nederlandse Admiraliteit, de VOC en de WIC. Hij introduceerde de Waalse hoogoven in Zweden en bouwde in dat land het eerste grootschalige bedrijvencomplex op. http://nl.wikipedia.org/wiki/Louis_de_Geer_(ondernemer) http://www.loodjes.nl/Louis%20De%20Geer.html http://www.historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/6949/wapenhandelaar-louis-de-geer-15871650.html
Hoeveel wrakken? 361 posities 290 scheepswraksites 228 geïdentificeerd 62 niet geïdentificeerd 6 Vliegtuigwrakken 65 andere
Is dit alles?
Ouderdom 228 geïdentificeerde scheepswraksites? 16de eeuw
1
17de eeuw
1
18de eeuw
4
19de eeuw
10
20ste eeuw
212
(> 90%)
Vroeg 16de-eeuws Zeebrugge-wrak
20ste-eeuwse wrakken Merendeel WOI en WOII 35
25
20
15
10
5
0 4
7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 55 58 61 64 67 70 73 76 79 82 85 88 91 94 97 100
WOI
20ste eeuw
WOII
212ex. waarvan 140 WOI+WOII
2000
1
1900
n schepen vergaan
30
Jaar
Nationaliteit WOI + WOII wrakken WO I en WO II Amerikaans Belgisch Brits Deens Duits Ests Frans Grieks Italiaans Lets Liberiaans Nederlands Noors Panamees Spaans Zweeds Zwitsers Niet gekend Totaal
7 43 72 2 64 1 9 2 1 1 1 13 1 2 1 1 1 6 228
6 7 53 2 59 1 4 2 1 1 2 1
1 140
13 verschillende nationaliteiten
Oorlogsgraven WOI + WOII wrakken
80 oorlogsgraven
WO I wat verder in detail
© Onroerend Erfgoed – foto N. Mouchart
Duitse WOI U-Boot wrakken
© Onroerend Erfgoed – foto N. Mouchart
© Onroerend Erfgoed – S. Maeckelbergh
Multibeam Sonarbeelden van wrakken uit WOI en WOII
Samenwerking met wrakduikers
Duikers
2 dubbele .50 machinegeweren
40mm luchtafweerkanon
Hans Van Holderbeke Gert Van Vuchelen Dirk Eekelers Identificatie van het scheepswrak B122/229a als de US Army Tanker Y-17
Zone van ingestorte brug + .50 machinegeweren en munitie
Affuit 40mm afweergeschut + 40mm hulzen
Boeg met luiktoegang, ankerlier en bolders
Graad van bewaring
Nieuwe wetgeving België 2013
Juni 2014
UNESCO 2001 Conventie Wet betreffende bescherming van het Cultureel Erfgoed Onderwater
West-Hinder
HMS Wakeful
© Archives Johan Samyn
