Magna Charta Civiel Bouwrecht – Programma van de leergang Module 1
2
3
Spreker Datum Relevante Burgerlijk Wetboek bepalingen en verplichtingen partijen conform de UAV - mr. Dinsdag 25 september 2012 | 10.00H.R.W.A.M. Janssen, general counsel, advocaat Koninklijke Volker Wessels Stevin N.V. 14.00 uur De bepalingen uit het Burgerlijk Wetboek en met name de titel ‘Aanneming van werk’ zijn van toepassing op alle aannemingsovereenkomsten. Gedegen kennis van deze bepalingen en van de meest gebruikte algemene voorwaarden in de bouw (UAV 1989/UAV 2012) is essentieel voor de beoordeling en het opstellen van aannemingsovereenkomsten. Rechten en plichten van partijen op basis van het Burgerlijk Wetboek Rechten en plichten van partijen op basis van UAV 1989/UAV 2012 Tegenstrijdigheden in de bepalingen uit het Burgerlijk Wetboek en de UAV 1989/UAV 2012 Reflexwerking van moderne contractvormen op de traditionele aannemingsovereenkomsten Oplevering, aansprakelijkheid na oplevering en garanties - mr. A. Moret, advocaat CMS Derks Star Dinsdag 25 september 2012 | 14.15Busmann N.V. 17.30 uur In dit onderdeel wordt één van de hoofdverplichtingen van de aannemer behandeld, te weten de oplevering van het werk. Verder komen uitgebreid aan bod de aansprakelijkheid van de aannemer na oplevering op grond van verborgen gebreken en garanties. Oplevering : procedure, rechtsgevolgen van de oplevering, onderhoudsperiode; Aansprakelijkheid na oplevering: verborgen gebrek, ernstig gebrek, gevolgen falend toezicht bij oplevering; Garanties : strekking § 22 UAV 2012, afwijkende garantiebedingen. Bouwcontracten: een overzicht - mr. J.P.F.W. van Eijck, advocaat AKD Woensdag 26 september 2012 | 10.0014.00 uur
4
Algemene voorwaarden – mr. L. Reurich, raadsheer-plaatsvervanger Hof Den Haag
5
Informatieplicht Inhoudstoetsing algemeen Inhoudstoetsing bouwvoorwaarden: een verhaal apart? Meer- en minderwerk - mr. ing. J.J. van de Vijver, advocaat Drost & van de Vijver B.V. Regeling meerwerk in titel 12 boek 7 burgerlijk wetboek Verrekening van meer en minderwerk ingevolge UAV 1989/UAV 2012 o Ingeval van bestekswijziging
Woensdag 26 september 2012 | 14.1517.30 uur
Woensdag 7 november 2012 | 10.0014.00 uur
6
7
8
11
o Stelposten o Afwijkingen geschatte en verrekenbare hoeveelheden Meer- en minderwerk regeling UAV 1989 in relatie UAV regelingen ter zake van bijbetaling Vertraging, bouwtijd en stagnatie - mr. G.J. Huith, advocaat Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn N.V.
Woensdag 7 november 2012 | 14.1517.30 uur Tijdens veel bouwprocessen treedt vertraging op. Soms wordt deze veroorzaakt door de opdrachtgever en soms door de aannemer en soms door beiden. In dit onderdeel wordt aandacht besteed aan de wijze waarop vertraging kan worden voorkomen en (indien toch vertraging optreedt) welke juridische gevolgen vertraging heeft. Bouwtijd en vertraging in de bouw Architecten- en adviseursrecht – mr. R.M. Rijpstra MRICS, advocaat Dirkzwager Advocaten & Woensdag 28 november 2012 | 10.00Notarissen N.V. 14.00 uur In dit onderdeel komt de rechtsverhouding aan bod tussen de opdrachtgever en zijn (technische) adviseurs bij het ontwerp- en bouwproces: de architect en het raadgevend ingenieursbureau. Deze rechtsverhouding heeft haar eigen, specifieke dynamiek en dat heeft geleid tot de ontwikkeling van veelgebruikte algemene voorwaarden: de SR, de RVOI en, tegenwoordig, de DNR 2005/DNR 2011. Vooral aan laatstgenoemde voorwaarden zal de nodige aandacht worden besteed. Aard en inhoud van de opdracht; taken van de architect/adviseur Duur en (voortijdig) einde van de opdracht Honorering Auteursrecht De architect/adviseur en het geïntegreerd contract Geschilbeslechting en processuele verwikkelingen daarbij Beroepsaansprakelijkheid – spreker volgt z.s.m. Woensdag 28 november 2012 | 14.1517.30 uur Vanuit de algemene beginselen van beroepsaansprakelijkheid wordt de overstap gemaakt naar de specifieke wereld van de bouw en wordt onderzocht wat het verschil uitmaakt tussen een succesvolle en niet-succesvolle procedure. Algemene aspecten van beroepsaansprakelijkheid Beroepsaansprakelijkheid in de bouw: architecten en constructeurs Algemene voorwaarden Wijze van procederen Verzekeringen en CAR - prof. mr. N. van Tiggele-van der Velde, hoogleraar Radboud Universiteit, Dinsdag 15 januari 2013 | 10.00-14.00 verbonden aan het Verzekeringsinstituut van de Erasmus Universiteit & prof. mr. J.H. Wansink, uur hoogleraar Radboud Universiteit De CAR als rubriekenpolis;
12
9
10
13
(Onderlinge) samenhang tussen de rubrieken; o Het begrip materiële beschadiging/vernietiging en verlies o Begrenzing naar tijd, dekking en plaats Meldings- en bereddingsplicht bij schade, met aandacht voor het leerstuk van de Obliegenheit; -eigen schuld/misbruik van verzekering Verjaring en verval - mr. S.J.H. Rutten, advocaat Simmons & Simmons Dinsdag 15 januari 2013 | 14.15-17.30 uur In het civiele bouwrecht spelen verjarings- en vervaltermijnen een belangrijke rol. In deze module wordt inzicht gegeven in het instituut van verjaring en in de wisselwerking tussen wettelijke verjaringstermijnen en contractuele vervaltermijnen. Verjaring en verval Soorten vervaltermijnen Gevolgen van verstrijken van verjarings- en vervaltermijnen Opstellen van contractuele bepalingen inzake verjaring en verval Waarschuwingsverplichtingen in het bouwproces - mr. R.J. Roks, advocaat Kennedy van der Laan Woensdag 16 januari 2013 | 10.00-14.00 uur Bij het ontwerpen en bouwen gebruiken de diverse deelnemers aan het bouwproces vaak informatie en gegevens van anderen. Hoever strekt de verplichting om te controleren of gegevens van derden juist zijn. Mag je als aannemer slaafs het ontwerp van de architect uitvoeren of moet je de juistheid ervan controleren en voor fouten of onjuistheden waarschuwen? In dit cursusonderdeel wordt de waarschuwingsplicht, een steeds belangrijker leerstuk in het bouwrecht, vanuit verschillende perspectieven benaderd en behandeld. Pre-contractuele waarschuwingsplicht Contractuele waarschuwingsplicht Waarschuwingsplicht voor de aannnemer en voor de opdrachtgever (BW/UAV 1989/UAV 2012/DNR 2005/DNR 2011) Actuele jurisprudentie Zekerheden, insolventie en retentierechten - prof. mr. F.M.J. Verstijlen, hoogleraar Rijksuniversiteit Woensdag 16 januari 2013 | 14.15-17.30 Groningen uur Aan de orde komt de positie van de partijen bij een aannemingsovereenkomst in geval van een faillissement van de wederpartij. Dit omvat het lot van de overeenkomst, de status van daaruit voortvloeiende vorderingen en mogelijkheden om de positie ten opzichte van de failliete partij en diens curator te versterken. Paritas creditorum versus contractsvrijheid Dwangcrediteuren Tactisch gebruik van de overeenkomst Retentierecht STABU Bestekken - ing. H.H.M. Miltenburg, hoofd opleidingen STABU Woensdag 13 februari 2013 | 10.0014.00 uur
14
15
Hoe kunt u bij het lezen van projectbestekken - en in het bijzonder van de administratieve en technische bepalingen - onderscheiden waar de risico's en de onduidelijkheden zitten? Welke geschillengevoelige onderdelen van het bestek vragen speciale aandacht omdat daar grote financiële consequenties uit kunnen voortvloeien? De voor juristen meest relevante onderdelen die in het bestek voorkomen worden tijdens deze module helder toegelicht. Wat is een bestek, beknopte geschiedenis betreffende bestekken, de opzet van de STABU-bestekssystematiek Contract- en samenwerkingsvormen ("traditioneel", "innovatief", "bouwteam", "PPS", “ketenintegratie” etc.) De werkbeschrijving (besteksposten), voorgeschreven fabrikanten, toeleveranciers en onderaannemers in een bestek, “of gelijkwaardig”, verwijzingen naar normen, praktijkrichtlijnen, beoordelingsrichtlijnen, kwaliteitsverklaringen, ISSO-publicaties, CUR aanbevelingen, keurmerken etc. in een bestek De administratieve bepalingen, behandeling hoofdstuk 01 “VOOR HET WERK GELDENDE VOORWAARDEN” en de U.A.V. 1989 (UAVTI 1992)/UAV 2012 De technische bepalingen, de behandeling van de STABU Standaard Vrije teksten (proza) in een bestek Relatie bestek en pseudoregelgeving zoals het voormalige GIW en inkoopvoorwaarden Het aanbestedingsproces (precontractuele fase) en de relatie met het bestek Bouwkosten en het bestek; directievoering; vernieuwbouw, restauratie, renovatie en onderhoud Functioneel (prestatie)- versus resultaatsgerichte bestekken Tips en tricks bij het beoordelen van een bestek Koop- en aannemingsovereenkomsten - mr. T.B. van Dijk, advocaat AKD Woensdag 13 februari 2013 | 14.1517.30 uur Tussentijdige beëindiging van aannemingsovereenkomsten komt in de praktijk helaas steeds vaker voor. Het is dan ook van belang om aandacht te besteden aan de gronden voor tussentijdse beëindiging de wijze waarop een tussentijdse beëindiging moet worden ingeleid en de daarop volgende financiële eindafrekening tussen partijen. Opzegging ex art. 7:764 BW Beëindiging onder de UAV 1989/UAV 2012 Beëindiging onder de UAV-GC 2005 Ontbinding vóór oplevering ex art. 7:56 BW Tussentijdse beëindiging - mr. B. van der Zijpp, advocaat Rozemond Advocaten Woensdag 6 maart 2013 | 10.00-14.00 uur Tussentijdige beëindiging van aannemingsovereenkomsten komt in de praktijk helaas steeds vaker voor. Het is dan ook van belang om aandacht te besteden aan de gronden voor tussentijdse beëindiging de wijze waarop een tussentijdse beëindiging moet worden ingeleid en de daarop volgende financiële eindafrekening tussen partijen. Opzegging ex art. 7:764 BW
16
17
18
Beëindiging onder de UAV 1989/UAV 2012 Beëindiging onder de UAV-GC 2005 Ontbinding vóór oplevering ex art. 7:56 BW Arbitrage – bindend advies en vernietiging - mr. B.C. Punt, senior rechter A Rechtbank Den Haag, Woensdag 6 maart 2013 | 14.15-17.30 arbiter o.m. bij de Raad van Arbitrage voor de Bouw uur Met name arbitrage, maar ook bindend advies zijn geschilbeslechtingsmethoden die regelmatig in de bouw aan de orde zijn. Hoe is te vermijden dat een met moeite en veel kosten verkregen arbitraal vonnis bij te overheidsrechter onderuit gaat ? Wees op voorhand attent op de eventuele vernietigingsgronden die de wederpartij zou kunnen aanvoeren. De diverse in de wet genoemde vernietigingsgronden DBFM contracten - mr. M.A. Moolhuizen, advocaat Van Doorne N.V. Dinsdag 26 maart 2013 | 10.00-14.00 uur De Rijksgebouwendienst en Rijkswaterstaat hanteren DBFMO-contracten voor hun huisvestings- en infrastructuurprojecten. De afkorting staat voor design, build, finance, maintain en operate. Ook voor andere opdrachtgevers, bijvoorbeeld ziekenhuizen en onderwijsinstellingen, biedt deze contractvorm interessante mogelijkheden. Bij DBFMO vormen ontwerp, bouw, financiering, het onderhoud en de facilitaire dienstverlening één project dat ook als zodanig wordt aanbesteed. De opdrachtgever verplicht zich om voor de contractduur gebruik te maken van het gebouw / de infrastructuur en de diensten en de daarvoor overeengekomen prestatiegerelateerde vergoeding te betalen. In deze module zullen wij de ins en outs van een DBFMO-contract met u bespreken. Verhouding tot andere (bouw)contracten Voor- en nadelen DBFMO-contracten De mechanismen van een DBFMO-contract: hoe werkt het? Risicoverdeling tussen opdrachtgever en opdrachtnemer Wijzigingen, benchmarking en markettesting: hoe toekomstbestendig is een DBFMO-contract? De structuur rondom een DBFMO-contract: de rol van de banken, de aandeelhouders en anderen UAV GC - mr. D.J.L. van Ee, advocaat NautaDutilh N.V. Dinsdag 26 maart 2013 | 14.15-17.30 uur In de bouw maakt men steeds meer gebruik van geïntegreerde contracten, waarbij de aannemer verantwoordelijk is voor ontwerp en uitvoering. In Nederland behoren de UAV-GC tot de meest gebruikte voorwaarden. In deze module wordt ingegaan op de verantwoordelijkheidsverdeling tussen opdrachtgever en aannemer, de structuur van de UAV-GC, toepassingsbereik, en een vergelijking op onderdelen met andere contractsvoorwaarden. Structuur Verantwoordelijkheidsverdeling Vergelijking andere contractmodellen Toepassingsbereik
19
20
Valkuilen en aandachtspunten uit de praktijk Internationaal bouwrecht - prof. J. Uff CBE QC, Keating Chambers
Woensdag 27 maart 2013 | 10.00-14.00 uur Standard forms of contract—how far do they create a unified set of rules—effects of different governing laws Procurement and competition issues and remedies Effects of local law where the construction contract is subject to foreign law Responsibility for fitness for purpose of the project as a whole Delay, extension of time and delay damages Recovery of damages under different governing laws Resolution of differences within the contract framework Resolution of differences outside the contract—adjudication, arbitration and court action International construction and engineering contracts & PPP en PFI - mr. F. Huisman, advocaat Woensdag 27 maart 2013 | 14.15-17.30 Simmons & Simmons LLP & mr. R. Dyton, advocaat Simmons & Simmons London uur
