MAATWERK JAARBEELD 2015 SAMEN OP WEG NAAR 2020!

MAATWERK

JAARBEELD 2015 SAMEN OP WEG NAAR 2020!

INHOUD

JAARBEELD 2015 SAMEN OP WEG NAAR 2020! Een selectie van activiteiten waarin speerpunten van onze koers 2014-2016 tot uiting komen.

AANMELDING & ADVIES Toegang tot de maatschappelijke

4

Van opvang- naar woonvoorziening

INTEGRALE AANPAK Neos Verpleegzorg:

6

HULPBRONNEN

8

WERKEN EN WONEN

Arbeidsparticipatie slachtoffers

10

Kinderen vooruit helpen

12

Talentenexpeditie: wie ben ik,

Werken en wonen komen samen

20 22

NEOS ALS EXPERT Professionalisering en innovatie

24

CLIËNTENPARTICIPATIE Ervaringswerkers steunen

26

cliënten bij herstel

met hun ontwikkeling

KEERPUNT VOOR JONGEREN

Gezond netwerk en kwaliteit van leven

met onderwijs en wetenschap

huiselijk geweld

KWETSBARE KINDEREN

18

in meubelproject

integrale aanpak heeft waarde

VEILIG THUIS

Laten zien wat we kunnen: op Dutch Design Week en via Living Museum

opvang: hoe is dat geregeld?

LAAGDREMPELIG VANGNET

FACILITEREN KANSEN

14

NEOS: VERLEDEN TIJD EN TOEKOMST Van ‘zorgen voor’ naar naar zelfredzaam

28

16

RESULTATEN FONDSEN, SPONSOREN, DONATEURS

30

wat kan ik, wat wil ik?

LEEFBAARHEID EN BEELDVORMING Een goed leven totdat alles gaat schuiven...

2

NEOS JAARBEELD 2015

5 1 0 2 D L E E B R A A J VOORWOORD ren. bare situatie verke en die in een kwets ns me or vo g verder din of n lei echtkome n en bege sen wal en schip ter , woonarrangemente tus ng rs va rge op bu sis cri ze de dt t eri bie Neos n persoonsg chte voorkomen da t lotgenoten en ee ze opdracht om te me on t ac als t nt co he , n ng we va ou We besch vermogen weer m. Veilige op . Erbij horen en naar are bestaansminimu en rdb lev aa n nv va t aa t tei he ali r n betere kw afglijden onde en op weg naar ee ak de eerste stapp va n zij g din lei werken we aan. ge be at het om en daar ga ár dá g, vin nle meedoen in de same g waarin de eigen or een samenlevin vo t ak ma ats pla jl aat oude sti lijk en lokaal uiting in het lande arin de verzorgingsst tot wa k oo tek es mt sb ko tijd Dit . n el en raal staan We leven in ee atschappelijk herst en participatie cent , die uitgaat van ma r, zelfredzaamheid rg rge zo e bu lijk de n pe va ap t ch ch ats kra en visie op ma ebied. Onze missie beleid in ons werkg dachtegoed. adloos aan op dit ge participatie, sluit na aansluiten tiviteiten die direct ze primaire kernac on n n zij ite g ite din tiv activilei ac rn ge rn ke be Ke ialiseerde de van onze d wonen en gespec vers. In het verleng erm tge ch sch dra be , op ng ze va on ing op n Crisis vragen va r, dagbested , bare burgers en de van inkomensbehee ets d kw bie n ge va t en he eft op ho nsten bij de be en flankerende die we ondersteuning teiten, organiseren integratie. jobcoaching en reerk Individueel maatw individuele maatn bieden we aan als ne wo d lei ge be en nBeschermd ënt en van de same op vraag van de cli ten ën werkarrangementen gangspunt: cli nen is daarbij het uit leving. Inclusief wo zelfregulatie en l aangesproken op aa xim ma s on or do rs worden volwaardige burge en zodat zij weer als hun herstelvermog er. rke appelijke ve t gewone maatsch deelnemen aan he Samenwerking nwerking zoekt. tie die altijd de same Neos is een organisa t anders. Het zit in rnieuwing is dat nie In deze tijd van ve chtig en verbintrouwbaar, daadkra be n zij we A: DN s on n kwetsbare ot van mensen in ee no ge nd bo n zij We dend. om hen te doen is erop gericht positie. Alles wat we van leven en het n betere kwaliteit begeleiden naar ee uw perspectief. creëren van een nie blik op de inspanden we u een terug In dit jaarbeeld bie rs en samenwerënten, medewerke ningen door onze cli n jaar. Deze beelden rende het afgelope du ge ers rtn pa gs kin nier waarop we n indruk van de ma ee n ve ge n ale rh en ve ! Wij wensen u veel naar het jaar 2020 samen op weg zijn leesplezier!

Ting Pim Dijkstra (r) en

n Bestuur

Yu Chu (l), Raad va

eld vindt u links gina’s van dit jaarbe Op verschillende pa eeld dit korte orb e. Bekijkt u bijvo naar meer informati . tie anisa filmpje over onze org

3

AANMELDING & ADVIES

TOEGANG TOT DE MAATSCHAPPELIJKE OPVANG

HOE IS DAT GEREGELD? Als mensen dakloos zijn geraakt of hun huis dreigen te verliezen, kunnen zij zich melden bij Centrale Aanmelding. Daar werken medewerkers van Neos, een medewerker van het Leger des Heils, en in de aanloop naar 2016 ook specialisten Participatie/Inkomen van de gemeente Eindhoven. Deze samenwerking is erop gericht om zo snel mogelijk hulp te kunnen bieden. Bij Centrale Aanmelding wordt gekeken naar de omstandigheden van iemand, zoals: kan hij bij familie of kennissen verblijven? In dat geval zal het WIJ-team waarschijnlijk de begeleiding op zich nemen. Is er recht op een uitkering in het kader van de Participatiewet en is er een postadres? Als opvang binnen de maatschappelijke opvang noodzakelijk is, volgt er zo spoedig mogelijk een intakegesprek. Vaak kunnen mensen die zich melden in de wachttijd tot dit gesprek nog in hun omgeving terecht. In geval van een crisis of voor het overbruggen van een korte tijd, zijn direct noodbedden beschikbaar. In situaties van huiselijk geweld is Centrale Aanmelding altijd

4

NEOS JAARBEELD 2015

de toegang tot veilige opvang. Neos heeft hiervoor afspraken gemaakt met Veilig Thuis.

Traject gericht op zelfstandig wonen Het intakegesprek met medewerkers van Centrale Aanmelding, waaronder een uitgebreide screening, bepaalt het vervolgtraject. De Zelfredzaamheidmatrix is hierbij een belangrijk en leidend instrument. Met de cliënt wordt gekeken wat hij zelf kan en wil en welke ondersteuning hij nodig heeft op welke leefgebieden. Voor (weer) zelfstandig kunnen wonen kijken we naar de vier pijlers: het op orde krijgen van de financiën, het vinden van werk en een woning en het opbouwen van sociale contacten. Na goedkeuring van het trajectplan volgt een beschikking en start het traject gericht op zo zelfstandig mogelijk wonen. Zodra een cliënt uitstroomt naar een eigen woning, biedt Neos in de eerste fase woonbegeleiding. Daarna volgt een warme overdracht naar het betreffende WIJ-team.

Samen sterker Heijden: Teamleider Peter van der voordeur “Door de integratie aan de s, intaker - Centrale Aanmelding Neo isten van Leger des Heils en de special l schakeParticipatie - kunnen we sne de screelen. Het intakegesprek en , werk én nen ning op het vlak van wo nt direct financiën maken voor de clië ten staat en helder waar hij op alle fron Ook kunnen waar hij aan moet werken. erdak cliënten die tijdelijk nog ond opname al hebben, voorafgaand aan regelen van acties uitzetten, zoals het ame in een een verzekering. En bij opn hebben we van de woonvoorzieningen ld. Zo weten meteen een compleet bee

eel dienstwe vooraf of er een financi eschakeld verlener of een jobcoach ing te noemen. moet worden, om maar iets ed aan de We kunnen dus meteen bre te wachten. slag en hoeven nergens op thuisloos Mensen komen nu dak- of zaken in de binnen en ervaren dat alle aangeroerd. intake in korte tijd worden Dat motiveert!” rukkelijk verBij Trajectregie zijn we nad met de vele bindingen aan het leggen erbij zijn nieuwe zorgaanbieders die gen in het gekomen door de veranderin zen mensen sociaal domein. We verwij r hen beter daar ook heen als dat voo

trouwens passend is. Dat hebben we oorbeeld bijv altijd gedaan. Zo komt het n vanuit regelmatig voor dat mense troomIns een lopend traject bij het andere huis overstappen naar een rk punt ste aanbieder. Dat is juist een behoefte van Neos, dat we vanuit de maken ruik van de cliënt optimaal geb met andere van de dwarsverbindingen ming van vor partners. Ik hoop dat de p is naar een de integrale intake een sta haal’, waar geïntegreerd ‘Centraal ont Heils en genaast Neos, het Leger des kers vanuit inta meente Participatie ook aken. Dan WIJeindhoven deel van uitm elkaar.” bij d heb je alle deskundighei

Ellen van de Biggelaar (Neos) en Ton Verlinden (Leger des Heils).

isper dag bereikbaar voor cris Centrale Aanmelding is 24 uur saties ani sorg ing rlen pve hul ook ar situaties en noodbedden, ma gen nen hier terecht met alle vra kun als ion fess pro ere and en ang. opv en zorg , eld id, huiselijk gew over (dreigende) daklooshe a in estigd in de Hoogstraat 229 Centrale Aanmelding is gev of via 040 -2950465 Eindhoven en is bereikbaar l. Zie ook www.st.neos.nl os.n -ne @st ing eld centraleaanm

5

LAAGDREMPELIG VANGNET

VAN OPVANGVOORZIENING NAAR WOONVOORZIENING Het Labrehuis werd in 1946 gevestigd in 2 panden op het Stratumseind. Er was toen plaats voor 25 mannen. In 1952 moest het Labrehuis verhuizen naar een villa aan de Hoogstraat (het huidige Ritahuis) en in 1961 werd het Labrehuis aan de Boutenslaan gehuisvest. Daar gaat het, in de huidige vorm, verdwijnen. De kleine slaapkamers en grote gezamenlijke verblijfruimtes hebben aan vele mannen, en sinds 2010 ook aan vrouwen, beschutting en een thuis geboden. Er werd goed voor hen gezorgd, de bewoners waren tevreden en verbleven er vaak jarenlang. Echter in de huidige ‘participatiemaatschappij’ zet de maatschappelijke opvang in op zelfstandigheid, op een zo kort mogelijk verblijf in de opvang en zo snel mogelijk naar een eigen (t)huis.

Zelfredzaamheid geboden De begeleiding faciliteert en ondersteunt de bewoners dan ook intensief bij het verkrijgen van een woning, het ontwikkelen van woonvaardigheden, het vinden van werk of dagbesteding, het stabiliseren van de financiële situatie en

6

NEOS JAARBEELD 2015

Jaren 60

het opbouwen van relaties. Dat zijn de pijlers van het nieuwe perspectief voor cliënten, waarbij wordt uitgegaan van hun wensen en mogelijkheden.

Nieuw voor oud Het Labrehuis maakt dus plaats voor een moderne en flexibele woonvoorziening waarbij een groter beroep wordt gedaan op de eigen kracht en mogelijkheden van de bewoners. De nieuwbouw is een combinatie van hoog- en laagbouw met 80 studio’s en 16 appartementen. In de laagbouw komen 16 appartementen voor mensen met een lichte vorm van ondersteuning. De studio’s worden verdeeld over 2 groepen bewoners gebaseerd op de intensiteit van de begeleiding. De nieuwbouw wordt in 2 fasen gerealiseerd. De eerste fase betreft de laagbouw. De start en oplevering van de bouw 2e fase met de hoogbouw is voorzien in 2018. Deze missie en ambities geven nieuwe richting aan ons werk om kwetsbare burgers een (nieuwe) toekomst te bieden. De visie op maatschappelijke opvang blijft onveranderd: niemand hoeft op straat te leven.

Jaren 90

Bouwplannen gepresenteerd In september 2015 zijn de bouwplannen voor de vernieuwing van het Labrehuis gepresenteerd aan omwonenden. Men kon impressies bekijken van de nieuwbouw, vragen stellen over de bouwplanning en de uitvoering van de bouwwerkzaamheden. Medewerkers van de gemeente Eindhoven, Neos, Woonstichting ‘thuis, Laride, hart voor huisvesting en Tarra architectuur & stedenbouw waren aanwezig om uitleg te geven en vragen te beantwoorden. Pim Dijkstra: “Zowel de Klankbordgroep Oude Spoorbaan als de buurtbewoners van de Scheidingstraat binnen de ring zijn als direct omwonenden vanaf het begin af aan betrokken bij de ontwikkeling van de nieuwbouw. In de Beheergroep, waar ook de gebiedscoördinator Gestel van de gemeente Eindhoven deel van uitmaakt, worden plannen en eventuele zorgen van omwonenden besproken. Tevens is de Centrale Cliëntenraad van Neos vertegenwoordigd in het overleg om vragen en belangen van cliënten te behartigen.” Lies de Groot, directeur-bestuurder van Woonstichting ’thuis staat dichtbij de huurders. “Het bieden van betaalbare woningen staat bij ons centraal. We zijn blij dat ’thuis een bijdrage kan leveren aan de herontwikkeling van het Labrehuis. Met de herontwikkeling ervan zorgen we voor huisvesting van mensen die (nog) niet volledig zelfstandig kunnen voorzien in hun woonbehoeften.” Een bezoekster: “We zijn wel bezorgd over de mogelijk toenemende verkeers- en parkeerdruk in de toekomst. Daarover willen we graag overleggen met ‘thuis. Over de communicatie hebben we overigens niets te klagen. We zijn vanaf het begin over de plannen geïnformeerd en direct uitgenodigd om mee te praten en te denken. Hopelijk levert dat resultaat op.” Deze fraaie ornamenten en andere historische elementen, krijgen in een bepaalde vorm weer een plaats in de nieuwe woonvoorziening.

2018

Zie ook: Impressie bouwplannen

7

INTEGRALE AANPAK

NEOS VERPLEEGZORG: INTEGRALE AANPAK HEEFT WAARDE Neos heeft een eigen verpleegzorgvoorziening. Het betreft een beschermde woonvorm met verpleging en verzorging voor mensen die (dreigend) dak- of thuisloos zijn en die door een (chronische) somatische ziekte, en vaak ook psychiatrische en/ of verslavingsproblematiek, geen regie meer over hun leven hebben. In tegenstelling tot wat velen nog altijd denken is Neos Verpleegzorg bijna nooit een eindstation voor mensen. Terugkeer naar een eigen woning of een woning van Neos is vaak het slotstuk van een verblijf in de Kwartelstraat. En

8

NEOS JAARBEELD 2015

langdurig verblijf is ook lang niet altijd aan de orde. Vaak is er sprake van een kortdurende inzet, waarbij nadrukkelijk wordt gewerkt aan participatie in de maatschappij. Een enkele keer is de zorg palliatief van aard. Er verblijven jongere en oudere volwassenen bij Neos Verpleegzorg. Begin dit jaar was het leeftijdsverschil tussen de oudste en jongste bewoner 51 jaar.

Meervoudige problemen Waarom een eigen verpleegzorgvoorziening, is een veelgestelde vraag. Simpel-

weg omdat we met kwetsbare mensen met meervoudige problemen te maken hebben, wat in hun levensstijl tot uiting komt. Somatische zorg van een regulier verpleeghuis is voor hen niet toereikend. Ook met louter behandeling van geestelijke of verslavingsproblemen komen ze te kort. Alleen een integrale aanpak van hun meervoudige problemen helpt deze kwetsbare mensen vooruit. Het zorgt ervoor dat ze na Neos Verpleegzorg duurzaam en zo zelfstandig mogelijk verder kunnen.

Zie ook: • Factsheet Neos Verpleegzorg

Goed opgeknapt

Contact met nette mensen en nuttig zijn

chisch opgeknapt. gzorg ben ik lichamelijk en psy Een bewoner: “Bij Neos Verplee ondersteuning gehad bij t zware problemen. Ik heb hier Voorheen kampte ik met bes en heb gewerkt aan een elijke en psychische klachten het herstellen van mijn licham s aan het sporten en ik werk ik onder begeleiding van Neo dagbesteding. Inmiddels ben is het contact met mijn wat heel goed bevalt. Verder , tier por als k wee de in uur een paar ben gaan wonen!” ik kort geleden weer op mezelf familie hersteld. En mooi is dat

jaar ben Een bewoner: “Met mijn 39 Verpleegik één van de jongsten bij tijd achter zorg. Ik heb een moeilijke had met de rug waarin ik te maken eren. extreme pesterijen van and rheid. Dat gaf veel druk en onzeke r nu Ik ben die angst, die druk hie nieuwe kwijt. Geleidelijk aan ben ik ouwen, sociale contacten aan het opb mensen. maar dan met fatsoenlijke met Daarom ben ik onder meer Doorsportief wandelen begonnen. oning stromen naar een DOOR!-w Overdag is een ander doel van mij. erk . Ik doe ik hier veel vrijwilligersw ewoners ga bijvoorbeeld met medeb l ik me boodschappen doen. Dan voe , anders nuttig. Ik moet ook bezig zijn kleine ga ik piekeren. Dan worden last van. dingen groot en daar heb ik , VerHet is een goede tussenstap komen. pleegzorg, om tot mezelf te En daarna ga ik weer door.”

Bezoekers tijdens het Open Huis

9

VEILIG THUIS Cliëntbegeleider Rionne van de Laar van Neos (links) met HR-adviseur MMC Karin Willemsen.

MAATWERK VOOR SLACHTOFFERS HUISELIJK GEWELD

ARBEIDSPARTICIPATIE VLOT GETROKKEN Vaak komen kwetsbare burgers die werk zoeken, snel in de ‘kaartenbak grote afstand tot de arbeidsmarkt’ terecht. Simpelweg omdat hun veelkoppige problematiek een schaduw werpt over hun talenten en arbeidsmogelijkheden. Maar die reflex, ‘kwetsbaar, dus weinig arbeidspotentieel’, is niet terecht. In het Blijf van m’n Lijfhuis, waar slachtoffers van huiselijk geweld – vaak vrouwen met kinderen – worden opgevangen, vechten ze tegen deze automatische gedachtegang. Met een maatgerichte arbeidsopstap vinden ook déze kwetsbare vrouwen hun weg naar (betaald) werk. Cliëntbegeleider Rionne van de Laar heeft daar een traject op uitgezet. Ze

10

NEOS JAARBEELD 2015

greep haar studie aan om uit te zoeken waarom vrijwel alle vrouwen uit ‘Blijf’ uitstroomden met een bijstandsuitkering. Ze speurde naar kansen en passende oplossingen en zocht overal de samenwerking op. Dit mondde uit in drie sporen die de dagbestedings-/arbeidsparticipatie van deze vrouwen vlot moet trekken en de weg moet openen naar (meer) economische zelfredzaamheid. Drie sporen • Het zoeken van werkervaringsplaatsen in het bedrijfsleven en bij instellingen. • Duurzame samenwerking met (zorg) instellingen en andere netwerkpartners voor passende dagbestedingsmogelijkheden (in ontwikkeling). • Samenwerking met de informele zorg

om obstakels voor arbeidsparticipatie weg te nemen (zie pagina 6-7). Maatwerk sleutelwoord ‘Maatwerk’ is voor deze vrouwen het sleutelwoord. Door hun verleden van angst en onzekerheid en vaak ook afhankelijkheid en sociaal isolement, moeten ze hun eigenwaarde en geestelijke veerkracht weer terug zien te vinden. Dan is het passend als ze via laagdrempelige, nabije en ‘vertrouwde’ activiteiten hun zelfvertrouwen en motivatie kunnen opbouwen. Het vraagt ook om een werkomgeving met begrip en ruimte voor moeilijke momenten en tijdelijke terugval. Herstel gaat nu eenmaal met vallen en opstaan. Vanuit zo’n basis kunnen de vrouwen zich prima verder ontwikkelen.

Weer die eerste stap zetten lemsen: “Het gaat HR-adviseur MMC Karin Wil uwen de kans krijer voor ons om dat de vro zetten. Dat ze hun gen om die eerste stap te beetje terugkrijgen zelfvertrouwen beetje bij vrouwen die het en veranderen in krachtige leven weer aankunnen.” biedt ook de De komst van de vrouwen MMC-teams iets..... nenkomt die het Karin: “Wanneer iemand bin doet dat iets met niet zo gemakkelijk heeft, je het idee ontde teamdynamiek. Dan zie kan ik het ook’.” staan van: ‘Als zij het kan, eid NVP)

bel (Bron: Magazine Personeel l ike art ige led Lees hier het vol

“Ik heb dit absoluut nodig” Op het jaarlijkse Maatschappelijke Diner 040 legde Neos contact met Máxima Medisch Centrum (MMC). Daar was men bereid vier werkervaringsplekken beschikbaar te stellen aan vrouwen van het Blijf van m’n Lijfhuis. Inmiddels heeft één vrouw ervaring opgedaan op de financiële administratie, is een tweede op de ICT-afdeling aan de gang, wordt voor een derde een passende plek gezocht en is één vrouw zelfs al kunnen doorstromen naar een betaalde baan als voedingsassistente. Zahra was de eerste die gebruik maakte van een werkervaringsplek bij het MMC. “Ik heb deze tussenstap bij het Máxima Medisch Centrum echt nodig. Hier kan ik mezelf zijn, weer ervaren wat werken met me doet en zelfvertrouwen opbouwen. Ze kennen hier mijn situatie en houden er rekening mee. Alles is open en duidelijk. Daarmee is een last van mijn schouder gevallen. Ik kan gewoon naar mijn werk gaan en als er iets voorvalt waardoor ik me kwetsbaar voel, kan ik dat gewoon zeggen. Mensen snappen het en dat helpt in mijn verwerkingsproces. Het werk draagt in die zin absoluut bij aan mijn herstel. Ik ben weer onder de mensen, praat over dagelijkse dingen, ik ben weer terug in de maatschappij.”

11

KWETSBARE KINDEREN

KINDEREN VOORUIT HELPEN MET HUN ONTWIKKELING In onze systeemgerichte manier van werken met gezinnen staat het kind centraal. Kinderen zijn door het huiselijk geweld veelal geremd of stilgevallen in hun ontwikkeling en hun gevoel van veiligheid. Via de methode Veerkracht proberen de kinderwerkers die ontwikkeling weer zo veel mogelijk te normaliseren. Tevens bieden ze opvoedingsondersteuning aan ouders en helpen ze het gezin op weg naar een toekomst zonder geweld. Instroomfase Kinderwerker Marjolein van der Horst: “Onze aanpak kent drie fasen. In de instroomfase leren we het gezin kennen, regelen we praktische zaken en brengen we de situatie en wensen in beeld. Vaste

12

NEOS JAARBEELD 2015

elementen zijn onder andere ‘de 3 huizen’ (het huis van de goede dingen, van de zorgen en van de dromen) en het veiligheidsplan. Hierin gaat het erom dat kinderen zich bewust worden van gevoelens en wat ze in welke situaties kunnen doen. Bijvoorbeeld: wat vind ik prettig, wat wil ik niet, bij wie kan ik terecht als ik me rot voel, waar word ik blij van? En ook: hoe gaat het met mij op school en hoe gaat het hier in de opvang? Als het enigszins mogelijk is, blijven kinderen op hun eigen school, anders regelen we een school dichtbij. Wij zorgen dan voor aanmelding en bijvoorbeeld ook voor kleding en speelgoed als kinderen dat niet hebben. Ze krijgen sowieso een welkomstpakket met leuke spulletjes.”

Verblijfsfase In de verblijfsfase maken we met het kind een plan over wat hij in de opvangperiode wil doen en waar we hem bij kunnen helpen. Ook maken we een zogenoemde KIPPPI, een inventarisatie die inzicht geeft in zijn sociaal-emotionele ontwikkeling, welzijn en gedrag. Aan de hand daarvan zien we waar we (extra) aandacht aan geven. Dat zijn uiteraard tevens gespreksthema’s met de ouder(s). Met de ouder(s) maken we ook een krachteninventarisatie rond de rol en vaardigheden als opvoeder. Ook observeren we in het dagelijks leven van de gezinnen. Heel veel ouders hebben opvoedingsvragen. We kunnen zelf tips geven of andere partijen inschakelen, zoals St. Omnia (Triple P-cursus over positief opvoeden), Combinatie Jeugdzorg (consultatie in allerlei vormen) of

Vrijwilligster Najat: “Ik krijg er veel energie van”

Zie ook: Veilige Toekomst Rina Kremers draagt de kinderen een zeer warm hart toe. Ze doneert jaarlijks geld waarmee de kinderwerkers diverse activiteiten kunnen organiseren.

ZuidZorg (Videohometraining). Daarnaast organsiseren we ook themabijeenkomsten voor ouders over o.a. opvoedingsaspecten. Vertrekfase In de afsluitende vertrekfase bereiden we het kind voor op het afscheid en op het vervolg. Want een verhuizing is een verandering en dat is een ‘kwetsbaar moment’. De bedoeling is dat alles zo soepel mogelijk verloopt voor het kind. Waar het al bij al om gaat, is dat we kinderen in de opvangperiode zo veel mogelijk ‘bagage’ meegeven om hen in hun ontwikkeling vooruit te helpen. Dat is ook belangrijk voor later. Kinderen die met huiselijk geweld zijn geconfronteerd, worden vaak later zelf pleger of slachtoffer. We proberen die spiraal te doorbreken. Daarom is het zo belangrijk dat we het kind centraal stellen. We willen voorkomen dat de kinderen de cliënten van de toekomst worden.”

Vanaf januari 2015 wordt de kinderopvang van het Blijf van m’n Lijfhuis volledig gedraaid door vrijwilligers. Voorheen deden de kinderwerkers van Blijf dit, maar zij concentreren zich voortaan op kind- en kind-oudergesprekken. Zo kunnen ze in de opvangperiode meer stuwkracht geven aan de ontwikkeling van de kinderen en de kind-ouderrelatie. Ze zijn er uiteraard wel om de vrijwilligers actief met raad en daad terzijde te staan. Najat Boussihmad, pedagogisch medewerker en HBO-student Pedagogiek, is een van de vrijwilligers. De ervaring in de kinderopvang bevalt haar goed. “De kinderen die we opvangen, hebben van alles meegemaakt. Ik vind het leuk en interessant om juist hen positieve ervaringen mee te geven. Ik merk dat ze de ontspanning en de structuur die we hier bieden, echt nodig hebben. Bij nieuwe kinderen zie je soms dat er een woede in hen zit. Dat komt ergens vandaan. Bijvoorbeeld een kind dat schreeuwt en slaat om zijn speelgoed van de kinderopvang mee te kunnen nemen. Daar zit een verhaal achter. De uitdaging is om daar goed op te reageren. Daarvoor moet je eigenlijk hun verleden een beetje kennen. Maar anderzijds wil ik dat ook weer niet om onbevooroordeeld met hen te kunnen omgaan. Dat is een beetje dubbel. Wat me opvalt? Dat veel kinderen niet gewend zijn om zich aan regels te houden. Hier hanteren we die bewust wél en je ziet dat dat werkt. Kinderen koppelen dat aan personen. Bij een nieuwe vrijwilligster proberen ze de grenzen weer op te zoeken. Het is dus belangrijk dat we één lijn trekken en consequent zijn. Dan kun je, ook als vrijwilliger, kinderen echt iets meegeven. Maar naast structuur staan natuurlijk vooral ontspannen, lachen en lekker spelen bovenaan. Dat gebeurt hier volop. Al zie je ook dat sommigen daar eerst vertrouwen voor moeten opbouwen. Het is mooi om te zien dat kinderen die eerst wat wegkruipen na een paar weken onbevangen bezig zijn met spelletjes. Ja, ik krijg veel energie van dit werk!”

13

KEERPUNT VOOR JONGEREN LEEFBAARHEID

CHANGES SUCCESVOL

Het Catharina Ziekenhuis schonk Changes vijf tablets. De leden van de jongerenraad kregen deze o.a. voor hun positieve inbreng in het succesvol opzetten van de Talentenexpeditie.

TALENTENEXPEDITIE: WIE BEN IK, WAT KAN IK, WAT WIL IK? Binnen Changes vangen Neos, het Leger des Heils en GGzE daken thuisloze jongeren (16-23 jaar) op en begeleiden hen naar zelfstandigheid. Daarvoor zijn studie/werk, stabiele financiën en woonvaardigheden de belangrijkste voorwaarden. Changes is succesvol. Sinds de start in 2012 werden al zo’n 120 jongeren ‘van straat gehaald’ en maatschappelijk vooruit geholpen. Meer dan contractueel met de gemeente overeengekomen was. Stafmedewerker Ton Feijen: “Een van de succesfactoren is dat we vanaf het begin van het traject één begeleider koppelen aan een jongere. Zo is voor hen niet steeds alles anders, ze hoeven hun hele verhaal niet voortdurend opnieuw te vertellen.” Talentenexpeditie Een nieuw element in het aanbod is de Talentenexpeditie ‘Changes’. Dit programma heeft Neos in samenwerking met de jongerenraad van Changes ontwikkeld. Het is een door de gemeente Eindhoven erkend

dagbestedingstraject voor dakloze jongeren die niet naar school gaan of geen werk hebben. Het traject helpt jongeren te ontdekken wie ze zijn, wat ze kunnen en wat ze willen. Onder begeleiding doen ze diverse testen en oefeningen en volgen herstel- en krachtgerichte trainingen. De Talentenexpeditie duurt 13 weken. Gevarieerd programma De jongeren maken onder meer een portfolio over zichzelf, oefenen met solliciteren en doen arbeidsmatige dagbesteding. Ze kunnen bijvoorbeeld aan het meubel- en inrichtingproject deelnemen, computerles aan ouderen geven of opleidingen volgen bij het ArbeidsTrainingsCentrum van Neos. In het onderdeel JoJo (Jij Ontdekt Jezelf Onbewust) krijgen ze handvatten om zichzelf te leren kennen en hun kracht te ontdekken. Het programma kent verder een aantal keuzeonderdelen, zoals sport en voeding, de training Herstellen doe je Zelf, de training Thuis in Zicht, en de modules Zoeken naar kamers, Financiën, en Zingeving.

Zie ook: Talentenexpeditie • Zie ook: Thuis in Zicht

14 2

NEOS JAARBEELD 2015

Bruisende leer- en werkomgeving Kimberly was als lid van de jongerenraad van Changes nauw betrokken bij de ontwikkeling van de Talentenexpeditie. Tijdens de inspiratiedag van Neos presenteerde ze dit idee, dat tot beste vondst werd uitgekozen. Kimberly: “De bestaande dagbesteding in Het Bedrijf sluit qua werkzaamheden, cultuur en ontwikkelmogelijkheden te weinig aan bij wat jongeren zoeken. Er is een aparte plek nodig voor de jongeren, een positieve, bruisende leer- en werkomgeving waar doorlopend cursussen en zinvolle dagbestedingsactiviteiten worden geboden. Zo kunnen jongeren in de periode van opvang nog gerichter aan hun toekomst werken en sneller uitstromen.”

HET BESTE IDEE VAN 20

15

Focus vanaf begin Teamleider Peter van der Heijden: “Belangrijk is dat zo’n programma jongeren vanaf het begin focus geeft. Als ze bij Changes komen, hebben ze vrijwel altijd een onrustig bestaan geleid gericht op overleven en onderdak zoeken. Voor velen is het misschien wel de allereerste keer dat ze echt de rust krijgen om in te zoomen op wie ze zijn en wat ze willen doen met hun leven. Dat hebben ze echt nodig.”

Zelf ervaren Jobcoach Frank Dohmen: “Neos heeft in het programma een faciliterende rol. Het is aan de jongeren zelf om initiatieven te nemen, netwerken te benutten en dingen uit te proberen. Op die manier is het doorlopen van het programma ook een leerproces op zichzelf. Ze worden trots, ze maken teleurstellingen mee, ze moeten doorzetten. Belangrijk is dat dit programma iets is van de jongeren zelf. Het is hún droom, hún wens en dat motiveert op zich al. Als je iets moet als verplichting vanuit je uitkering, voelt dat anders dan wanneer je zelf meedenkt en de paden uitstippelt. Bovendien sluit dit programma aan bij de leeftijd van jongeren; ze zijn aan het ontdekken wie ze zijn en wat ze kunnen en willen.”

Cheque voor talentontwikkeling In juli mochten de jongeren van Changes een cheque van 4.000 euro in ontvangst nemen van mevrouw Miranda Delahay namens de Rotary Club Eindhoven-Veldhoven. Dit fonds geeft ruimte aan de ontwikkeling van talenten van jongeren van Changes. Er kunnen o.a. studieboeken, cursussen, OV-kaarten, reiskosten en andere studiematerialen mee worden bekostigd. Jongeren kunnen hiervoor een aanvraag doen die wordt beoordeeld door een toewijzingscommissie. Daarbij wordt ook gekeken in hoeverre de jongere op enigerlei wijze een tegenprestatie kan leveren voor Changes, de Rotaryclub Eindhoven-Veldhoven of derden. De Rotary Club Eindhoven-Veldhoven stimuleert meerdere projecten en doelen via financiële bijdragen of door haar netwerk in te schakelen voor o.a. leer- en werkontwikkeling.

15 3

LEEFBAARHEID EN BEELDVORMING LEEFBAARHEID 16 2

Neos begeleidt kwetsbare burgers en gezinnen om een zo zelfstandig mogelijk bestaan op te bouwen in de samenleving. Van de mensen vraagt dat veerkracht, het opbouwen van (zelf) vertrouwen, het benutten van hun kracht en maatschappelijk acceptabel gedrag. Daarnaast zijn begrip, tolerantie en acceptatie van medeburgers essentieel om te kunnen aanhaken. Aangezien ‘onbekend onbemind maakt’ zien de Neos-medewerkers het mede als hun taak om bij te dragen aan een realistisch beeld van mensen die dak- en thuisloos zijn. Dat krijgt gestalte in individuele trajecten, maar ook (o.a.) via proactieve samenwerking, informatievoorziening en goed buurschap rond de opvanglocaties. Orpheus Ook cliënten leveren hun bijdrage. De voorstellingen van hun theaterclub Home Made staan altijd in het teken van beeldvorming over dak- en thuisloosheid. Het succesvolle Straatmonologen, dat in diverse theaters, bedrijfslocaties en schoolklassen werd opgevoerd, is daar een mooi voorbeeld van. (Ex-)cliënten maken daarin met hun levensverhaal duidelijk hoe ‘dichtbij’ het is om via een paar verkeerde afslagen maatschappelijk in de problemen te raken. In 2015 borduurde de muzikale en verhalende voorstelling Orpheus daar op voort. Daarin wordt de link gelegd met de mythe van Orpheus die aanvankelijk een gelukkig leven leidt totdat hij zijn geliefde verliest. In zijn poging het geluk te hervinden weerstaat hij niet aan verleidingen en stort zich zo in het ongeluk. Herkenbare elementen in de levens van veel mensen, ook die van dak- en thuislozen. Een goed leven met leuke en gelukkige periodes totdat er iets gebeurt waardoor alles gaat schuiven. En dan, vanaf de bodem, het geluk weer terug zien te vinden met alle hobbels en verleidingen onderweg. Het was, opnieuw, indrukwekkend. En daar blijft het niet bij. Met de voorstelling ‘De Anderen’ gaat het in 2016 weer verder. Ook die is Home Made.

NEOS JAARBEELD 2015

EEN GOED LEVEN TOTDAT ALLES GAAT SCHUIVEN.....

ijk Michèle Rijzew ncept & Regie Co or vo e nd teke

Zie ook: Nieuwsbrief Neos Barrieweg

Kom maar kijken een van de Youri Stevens was rendag wijkbu op die n jongere e bij Neos bewoners rondleidd Barrierweg. en meestal Youri: “Mensen hebb ar als het over snel een oordeel kla de jongeren daklozen en zwerven en niet ud gaat. De meesten zo rzaken en roo ve deugen, overlast werken, t ms ko niet aan hun toe dhangen. ron t aa str maar vooral op maken dat Wij wilden duidelijk allemaal zo jongeren lang niet Bijna iederkwaadwillend zijn. r met zijn een is op zíjn manie bij Neos een toekomst bezig door dleiding ron traject te volgen. De t heb oo en die ik met een huisg bevaled go me mogen geven, is mij en am kw ers len. De bezoek en. ns me ed ind -m over als open gen en hebben Ze stelden veel vra van hoe het nu een beter beeld ctioneert. Al op de Barrierweg fun dag. Wie niet bij al een geslaagde lgende keer is geweest, moet vo in te halen!” t zeker komen om he

Niet naar elkaar wijzen, maar samen oplossen Daniëlle van Bakel is als gemeentelijk gebiedscoördinator Gestel gemeente Eindhoven: “Laatst hoorde ik dat er op een braakliggend terreintje op de Hoogstraat een ‘half hutje’ is gemaakt waar ’s nachts iemand slaapt. Er kwam ook steeds meer rommel te liggen. Ik heb toen de teamleider van het Ritahuis gebeld: ‘Ik weet niet of het een cliënt van jullie is, maar kunnen jullie daar eens kijken?’ Ze ondernamen meteen actie. Ze belden de wijkagent en hebben met enkele cliënten het terrein opgeruimd. Ik vind dat een voorbeeld van een goede samenwerking. Niet naar elkaar wijzen, maar samen zaken oplossen.” Respect voor elkaar “Het is goed dat er een opvang is. Als je die zelf nodig zou hebben, zou je er blij mee zijn. Wat anders is dan vroeger, is dat we mensen met problemen niet meer in instituten in bossen wegstoppen. We willen juist dat ze (weer) meedoen in de maatschappij; dat vraagt over en weer om begrip, tolerantie en een open houding. Met respect naar elkaar luisteren, verantwoordelijkheid nemen, afspraken nakomen, en samen slagvaardig handelen, dat zijn wat mij betreft de ingrediënten voor een goed leefbare buurt voor iedereen.”

UITNODIGING

RONDLEIDING

Kom ook een kijkje nemen bij ons. De deuren van Odulpha, Instroomhuis en het Passantenverblijf staan voor u open! BURENDAG: zaterdag 26 september tussen 13.00 en 16.00 uur

17 3

FACILITEREN KANSEN

LATEN ZIEN WAT WE KUNNEN ‘Laten zien wat mensen kunnen’ was een belangrijke insteek van de (hernieuwde) deelname van (voormalig) cliënten van Neos aan de Dutch Design Week (DDW).

Dutch Design Week laat het zien Samen met (ex-)cliënten van het Leger des Heils en de Stichting Ervaring Die Staat sloten de (voormalig) cliënten aan bij het initiatief van Jan-Francis van Abbe (Met van Abbe Kookcultuur) om een pop-up horecagelegenheid te runnen. Ze bereidden en serveerden (h)eerlijke hapjes, drankjes en zorgden voor gezelligheid. Zo konden ze ervaring opdoen met horecawerkzaamheden, terwijl de DDW-bezoekers oog kregen voor hun situatie en levensverhaal. Dat leverde veel begrip en respect op. Ook de voetballers van Eindhoven Team 1 van de Dutch Street Cup die in 2015 landskampioen werden, kregen de handen op elkaar. Zowel tijdens DDW als in het PSV stadion werden ze uitgebreid gehuldigd voor hun prestatie.

Living Museum Ron Vogels toonde tijdens de Dutch Design Week een aantal schilderijen van zijn hand. Hij is, geïnspireerd door ‘recovery denker’ Rokus Loopik, druk doende een Living Museum op te zetten, te starten in de hal van het Ritahuis. “In een Living Museum sla je door het creëren van kunst een brug tussen de ‘normale wereld’ en de mensen die voelen dat zij daar geen deel van uitmaken. Het moet een vrijplaats worden waar mensen zonder de last van stigma’s en vooroordelen met kunst bezig kunnen zijn, samen met anderen van binnen en buiten Neos. Iedereen kan er gewoon zichzelf zijn. Het gaat ook niet primair om het eindproduct, maar om het ‘doen’ en de positieve gevoelens en energie die dat oproept. Ik ervaar bij mezelf hoe het werkt. Iets maken geeft me een gevoel van rust, eigenwaarde, creativiteit, verwerking, humor en trots. Het voedt mijn zelfvertrouwen en prikkelt mijn zintuigen. Het is herstellend om vanuit jezelf tot iets te komen. En via het Living Museum wil ik anderen dit ook laten ervaren. Plezier, motivatie en passie stimuleren, daar groeien mensen van.”

18

NEOS JAARBEELD 2015

HOPEN OP VERVOLG Anna, Marja, Claartje en Mariel bezochten de pop-up horecagelegenheid tijdens de Dutch Design Week. “Het is mooi dat er binnen een activiteit zoals deze creatieve week ook aandacht is voor kwetsbare burgers. De sfeer is bovendien erg prettig; huiselijk, gezellig, echt – zonder poespas! Het initiatief heeft een grote charme: de deelnemers staan hier toch maar en steken de handen uit de mouwen. We hopen daarom dat dit nog een mooi vervolg krijgt.”

DESIREE: IK GA ERVOOR! Deelneemster Desiree: “Na een moeilijke tijd heb ik via de begeleiding bij Neos mijn leven weer op de rit. Inmiddels heb ik een eigen woning en start nu met een opleiding. Daarnaast werk ik als vrijwilliger bij Rita’s Kitchen, de kookstudio van Neos. Dit biedt mij de kans een netwerk op te bouwen en een goede structuur te krijgen in mijn dagelijkse leven. Ik heb veel zin om een nieuwe start te maken en ga er helemaal voor!”

Zie ook: Studio 040: Daklozen koken voor bezoekers DDW

t. ur): “Koken verbind van Abbe Kookcultu rst et ee (M t be he Ab or n vo va Jan-Francis Eindhoven ben ik s van Samen voor n in die workVia kookworkshop rken. Zij ontmoete we an ga s er s rg bu e ziet dat ze echt iet met deze kwetsbar bedrijfsleven en je t he elde uit rs de ke e er ho shops medew mooi om te zien betekenen. Het is er publiek voor elkaar kunnen tiatief aan een bred ini dit u zo Ik . en lev op el op!” nemers daardoor alle partijen zó ve n. Het levert voor willen presentere

Ron: “Ik werd laatst voorgesteld als ‘Ron, een kunstenaar uit Eindhoven’. Niet als probleem op benen dat ook nog schildert. Dan moet je een ander overtuigen dat je iets kan. Als je vanuit je talent wordt voorgesteld, geeft dat een totaal ander contact. Wauw man, dat gaf me zó veel zelfvertrouwen!”

19

HULPBRONNEN

GEZOND NETWERK EN KWALITEIT VAN LEVEN Een gezond netwerk hebben als hulpbron draagt in belangrijke mate bij aan de kwaliteit van leven van mensen. In onze herstelondersteunende ambulante begeleiding (CTI: Critical Time Intervention) is ‘het opbouwen en versterken van het sociaal netwerk’ dan ook een vaste pijler. In de 24-uurszorg was het voorheen vooral een aandachtspunt rond uitstroom. Maar tegenwoordig pakken we het thema al meteen op als iemand in de opvang komt. We kijken samen met de cliënt hoe hij zijn netwerk ook in de opvangperiode zo veel mogelijk kan blijven benutten of kan versterken.

Inspirerende ideeën en praktijkvoorbeelden Als vertrekpunt hanteren sommige locaties de VIP(Very Important Persons)-kaart. Hiermee brengen cliënten de mensen uit hun netwerk en hun (positieve of negatieve) invloed in beeld. Dit hulpmiddel was een van de voorbeel-

den tijdens de inspiratiedag die Neos in 2015 organiseerde over het inschakelen van hulpbronnen. Cliënten en medewerkers kwamen met praktijkvoorbeelden en nieuwe ideeën hierover en inspireerden zo elkaar. Het mooie is dat een aantal voornemens (Talentenexpeditie en Meubelproject) inmiddels in ontwikkeling is of al is gerealiseerd. Hulpbronnen zijn overal, laten we er optimaal gebruik van maken, was, globaal gezien, de boodschap van de inspiratiedag. We hebben er bij Neos oog voor, maar het kan nog beter. Het systeemgericht werken met gezinnen, in het Blijf van m’n Lijfhuis en Odulpha, is een succesvol voorbeeld van het inschakelen van het netwerk als hulpbron. Maar je kunt ook een sprankelende dagbesteding en ervaringskennis en talenten van (voormalig) cliënten als hulpbron zien. Het (net) werken voor schulden, het organiseren van VIP-dagen en het uitgangspunt om cliënten niet meer individueel te spreken, maar altijd met iemand uit het netwerk erbij, zijn andere inspirerende mogelijkheden.

l

a r e v o n j i z n e n n Hulpbro

Laten we er en! k a m n a v ik u r b ge

20

NEOS JAARBEELD 2015

Positieve invloed netwerk en het Joost Rijksen, cliëntbegeleider Ritahuis het van ten Blijf van m’n Lijfhuis: “Het inzet een leid bege netwerk levert vaak veel op. Ik rengedu r vade cliënte die haar moeder en stief het in ze at omd de twee jaar niet had gezien, oubuitenland waren gaan wonen.
Toen haar dat was n kere ders naar Nederland wilden terug Ze ng. leidi bege een gespreksonderwerp in de , omdat vond herstel van het contact spannend eest. gew was l dat in de voorbije jaren minimaa peeen uit haar rs Bovendien kenden haar oude tijd lijker tege r Maa riode waar ze niet trots op is. . alen aanh r wee wilde ze heel graag de banden de Inmiddels zijn de ouders betrokken bij ook en hebb Ze . begeleiding en de evaluaties te cliën de van enkele vervelende schulden heb met opgelost, waar ze erg blij mee was.
Ik ze gaat en id righe haar gesproken over wederke in voor en mak nu onder meer een schilderij ct traje Het rs. het nieuwe huis van haar oude ook zelf daar is ze , van de cliënte verloopt goed rs oude haar aan heel actief in en ze is trots om e kt.
D maa ze g te laten zien welke voortgan een aanwezigheid van haar ouders heeft echt ldgeste de en ct positieve invloed op het traje heid van de cliënte.”

staan. Toen Willem (rechts) Hans (links) had nooit bij zijn netwerk stilge sen die Hans konden helpen. daar op ging focussen, waren er wel men den tijd rolde het zó ver dat Het balletje ging rollen. En in een paar maan opnieuw haalde en er een hij zijn kwijtgeraakte vrachtwagenrijbewijs haar sociale hart wilde VDL wel baan bij VDL voor hem vrijkwam. Vanuit in zijn netwerk te bewandebemiddelen bij huisvesting. Door alle lijnen len kon Hans uitstromen.

“Veel valt op te lossen via het netwerk” Workshop VIP-kaart

CTI-begeleider Tessa Crotjee: “In het verleden waren we gewend veel zelf voor de cliënt te doen en te regelen. Maar nu zitten we meer op het stimuleren en benutten van netwerkcontacten. ‘Wie helpt je bij de verhuizing?’, is onze eerste vraag bij de overstap naar de eigen woning. Bij CTI kiezen cliënten zelf aan welke doelen ze willen werken. ‘Sociaal netwerk’ zit daar heel vaak bij. En ook als ze dat niet kiezen, brengen we het wel steeds ter sprake. Bijvoorbeeld als iemand zegt dat hij zich eenzaam of onveilig voelt. We zoomen dan niet in op dat probleem, maar kijken breed vanuit het idee dat je veel kunt oplossen via het sociaal netwerk. Je buren leren kennen, kennissen of een maatje hebben waar je heen kunt, zijn een waarborg voor veiligheid en nemen eenzaamheidsgevoelens weg. We zijn echt veel meer bezig met aanhaken, normaliseren, zelfredzaamheid stimuleren en je merkt dat dat werkt.”

21

WERKEN EN WONEN Leo (links), chauffeur van het meubelproject, en Gerard, assistent werkbegeleider.

Zie ook: filmpje ArbeidsTrainingsCentrum Neos (8 minuten)

WERKEN EN WONEN KOMEN SAMEN IN MEUBELPROJECT Een dak boven je hoofd, een plek waar je je veilig en geborgen voelt. Voor vrijwel iedereen vormt ‘een eigen thuis’ dé basis voor herstel. Het geeft de rust om weer te bouwen en met dingen bezig te zijn die zin geven aan het leven. Voor mensen die na een periode in de 24-uursopvang door- of uitstromen, is het dan ook belangrijk dat ze met eigen, vertrouwde spullen snel een thuis kunnen maken van hun nieuwe woonplek. Maar niet iedereen heeft daar de financiële middelen voor. Om ook hen vooruit te helpen werd op gezamenlijk initiatief van medewerkers en cliënten een meubel- en inrichtingsproject opgezet. Daarbij werd de samenwerking met

22

NEOS JAARBEELD 2015

het Leger des Heils gezocht en kwam er een koppeling met de leerlijn Logistiek van het ATC van Neos. Cliënten kunnen zich in het project nu arbeidsmatig en vaktechnisch ontwikkelen en tegelijkertijd uitstromende cliënten helpen. Laatstgenoemden kunnen zich tegen een kleine vergoeding in de spullen steken en zo snel een ‘thuis’ opbouwen.

Zelf koken in de 24-uursopvang Om weer zelfstandig te kunnen functioneren, zijn naast ‘onderdak’ natuurlijk ook praktische vaardigheden nodig, zoals voor je eten zorgen. Via individuele begeleiding en in cursussen worden cliënten ondersteund om op dit punt

(opnieuw) zelfredzaam te worden. Dat gebeurt ook al zo veel mogelijk als mensen (nog) in de 24-uursopvang verblijven. Daarvoor is het kokenkopen-concept ingevoerd, waarbij deelnemende cliënten rond de voeding zo veel mogelijk zelf doen, ook de boodschappen. Ferdi van Hout, groepsbegeleider binnen het beschermd wonen: “In het Ritahuis hebben we de voorzieningen daar op aangepast en de keuken de hele dag opengesteld. Inmiddels hebben we het concept zodanig doorontwikkeld dat mensen hun voedingsbudget op hun leefgeldrekening krijgen gestort. Omdat ‘gezondheid’ een begeleidingsaspect is, houden we wel een beetje in de gaten dat mensen ook gezond eten. Over het algemeen loopt het prima.”

Het wordt levendiger Omar staat regelmatig in de keuken. “Ik vind het een goede ontwikkeling dat we zelf ons eten kunnen maken. Het is altijd fijner om je eigen kostje te koken. En ik woon hier in de opvang, dus ik wil ook een bijdrage leveren, niet passief aan tafel schuiven. Bovendien ontwikkel ik me zo. Ik leer van alles in de keuken, bijvoorbeeld ook samenwerken met anderen en opletten dat je alle potjes op het vuur in leven houdt. Het creëert bovendien een andere sfeer, het wordt levendiger. En met de begeleiding erbij weet je dat de veiligheid is gewaarborgd.” De gastvrouwen Voedingsdienst hebben een schakelfunctie tussen cliënten en begeleiding. Bianca van Maurik is enthousiast over die rol. “Ik vind het prettig werken, omdat ik meer contacten heb met degenen voor wie ik bezig ben: de cliënten. Ik stimuleer mensen ook om mee te doen in de keuken, dat is een leuk aspect in mijn functie.”

Veel toekomst voor project

Het meubel- en inrichtingsprojec t werd in 2015 ge en Stefan van de rund door Hans Wouw. Hans: “V Schaffels oor mij persoon mogelijkheid om lijk is dit project een arbeidsritm vo oral een e aa n te houden. Tege fijn om anderen lijkertijd voelt he te kunnen helpen t . W at ik zelf het leuk opknappen en ne ste vind is meube tjes maken.” ls Stefan: “Ik zie ve el potentie en to ekomst voor dit erg als een nieu project. Niets lijk we start willen m t mij zo aken, maar niet eigen woonplek. s kunnen kopen vo Het is goed dat or je wij mensen daar nu mee kunnen helpen.”

23

NEOS ALS EXPERT

PROFESSIONALISERING EN INNOVATIE

Neos werkt nauw samen met onderwijs en wetenschap om de hulpverlening aan kwetsbare burgers continu te voeden en te verbeteren. Met het Summa College ontwikkelen we trainingen voor cliënten, zoals de training Thuis in Zicht. We zijn ook vast stageadres voor meerdere Fontys- en Summa-opleidingen, leveren gastdocenten en ontvangen regelmatig groepen studenten om hen te informeren over het werk in de praktijk. En Janne Baudoin geeft als vaste trainer-coach van Neos en als lid van de trainerspool van Impuls - Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg van het RadboudUMC, trainingen Krachtwerk aan collega-instellingen. Tevens zijn we bestuurlijk betrokken bij Markieza, academie voor herstel en ervaringsdeskundigheid. Ervaringsdeskundigen van het Cliënten Punt volgen opleidingen en trainingen bij Fontys en/of Markieza.

24

NEOS JAARBEELD 2015

We participeren daarnaast al jarenlang in de academische werkplaatsen OGGZ en Opvang & Herstel. Binnen onderzoeksprogramma’s werken we daar aan professionalisering en innovatie van de maatschappelijke opvang. Dit doen we samen met collega-praktijkinstellingen en Impuls. Zo dragen we onder meer bij aan de (door)ontwikkeling en verankering van Krachtgericht Werken, Critical Time Intervention en Housing First. Samen met Minddistrict hebben we een pilot opgezet omtrent het gebruik van e-health in de begeleiding. Het inzetten van technische hulpmiddelen sluit aan bij ons uitgangspunt dat de cliënt de regie over zijn leven houdt. Tevens verwachten we zo te komen tot meer kwaliteit en efficiency in de begeleiding.

ACADEMISCHE WERKPLAATSEN: DE PRAKTIJK

isse laat weten dat de bijdrage van Beleidsmedewerker Rianne Scherpen tsen op verschillende manieren Neos binnen de academische werkplaa vorm krijgt.

initiatieven en reiken we voor“Als praktijkinstelling denken we mee met en en interventies (uit)werken in beelden en kennis aan over hoe methodiek gedaan bij de ontwikkeling van het de praktijk. Dat hebben we bijvoorbeeld schip’ dat werkers en beleidsmakers en wal referentiekader ‘Niemand tussen ning van kwetsbare burgers. Dit een houvast biedt voor adequate ondersteu men om te voorkomen dat zij door de initiatief heeft de werkplaats OGGZ geno t en zelfredzaamheid kopje onkrach transities en de accentuering van eigen en we de tussentijdse concepten van der gaan in de maatschappij. Ook hebb en we gedaan bij het verwijsmoImpuls becommentarieerd. Hetzelfde hebb ende (door)verwijzing en op- en del dat is ontwikkeld om te komen tot pass oven is hier bij betrokken.” Eindh e eent gem afschaling van de zorg. Ook de

MODEL TRAJECTMONITORING een model voor het meten van Een ander initiatief is de ontwikkeling van Rianne: “We hebben meegedacht over resultaten van cliënttrajecten (Montra). traject hebben we een pilot gedraaid voor de opzet van deze meting en in het gen. Deze TaxSU (taxatie-instrumet een speciale vragenlijst bij aanmeldin lideerd beeld van de situatie van de ment sociale uitsluiting) geeft een geva g is. Ook hebben we met Traverse cliënt en een indicatie over of er zorg nodi de duurzaamheid van uitstroom te om en hrev en SMO Breda een voorstel gesc meten als onderdeel van Montra.” ische casusbeschrijving tevens Neos heeft via het inbrengen van een prakt van Krachtwerk in de databank van zijn steentje bijgedragen aan de opname sie, het landelijk kennisinstituut voor Effectieve sociale interventies van Movi het sociaal domein. werken we ook mee aan het stimuVia deelname aan het landelijke platform e: “Als academische werkplaats leringsprogramma rond Housing First. Riann verspreiden en het rendement en willen we de methodiek verder verfijnen den aan, zoals de landelijke enhe geleg ook en ervan concretiseren. We grijp dit aanbod te verzorgen.” conferentie in 2015, om workshops over

ga Ton Feijen.

Rianne Scherpenisse (rechts), met colle

HOUSING FIRST SUCCESVOL Samen met GGzE, het Leger des Heils en woningbouwcorporaties geven wij Housing First vorm in Eindhoven. Recentelijk hebben we het contract hieromtrent met de gemeente Eindhoven verlengd en tevens de 100e cliënt verwelkomd. Het aanbod, waarbij dak- en thuisloze cliënten met een complexe, verweven problemen direct een woning krijgen en vandaaruit verder worden begeleid, is zeer succesvol. Zie ook: Studio 040: Eerst een huis, dan een behandeling

25

CLIËENTENPARTICIPATIE

Binnen Neos zijn we ervan overtuigd dat ervaringsdeskundigen, naast professionele begeleiders, iets waardevols te bieden hebben aan cliënten. Vanuit eigen ervaringen weten ze wat het is om problemen te overwinnen, wat daarbij belangrijk is, wat helpt en wat juist averechts werkt. Neos kent dan ook een Cliënten Punt (CP) van waaruit ervaringswerkers cliënten ondersteunen in hun herstelproces. Na een start met twee ervaringswerkers wil Neos uitgroeien naar een team van zo’n zes à zeven mensen in 2017. Met de capaciteitsuitbreiding kan het Cliënten Punt een breder palet van herstelondersteunende activiteiten hanteren dat zich richt op individuele cliënten, cliënten als collectief én op medewerkers. Palet aan ondersteuningsactiviteiten Op individueel vlak heeft het CP al de functie van vraagbaak, inloop, luisterend oor en ‘ondersteuner’ in de communicatie tussen cliënten en anderen. Ook wordt inhoudelijke ondersteuning geboden aan cliënten die aan de slag gaan met het werkboek Op Eigen Kracht (individuele herstelcursus). In ontwikkeling zijn de ondersteuning bij het invullen van signaleringsplannen, het aanbieden van het WRAP-programma (Wellness Recovery Action Plan) en de inzet van ervaringsdeskundige maatjes. Ondersteuning in groepsverband vindt plaats via de cursus Herstellen doe je Zelf en themabijeenkomsten. Wat nu ook wordt opgezet is een interne zelfhulpgroep rond verslaving en het stimuleren van de medezeggenschap via roadshows. Het verrijken van medewerkers met kennis vanuit cliëntenperspectief vormt een derde spoor van herstelondersteunende initiatieven. De cursus Samenspel voor medewerkers, die inzoomt op bejegening, wordt verbreed naar een cursus Samenwerken aan Herstel. En het Cliënten Punt gaat aan de slag met psycho-educatie voor medewerkers.

26

ERVARINGSWERKERS

NEOS JAARBEELD 2015

Zie ook: Psychose Experience

Veel initiatieven Cliënten Punt Anneke Sweep is sinds de start hét gezicht van het Cliënten Punt. Ze werkte zelf in de zorg en de mantelzorg, heeft ervaring als cliënt, is secretaris van de Centrale Cliëntenraad en volgt de Fontys-opleiding Sociale Studies met aantekening Ervaringsdeskundige. Ze licht enkele nieuwe elementen uit het palet van het Cliënten Punt toe.

“Een idee waar we al langer mee rondlopen is mensen helpen bij het invullen van hun signaleringsplan. In zo’n plan wordt vastgelegd wat de cliënt en de begeleiding doen in perioden van (oplopende) spanningen. Cliënten maken die plannen nu samen met professionals. Op zich is daar niets mis mee, maar wij denken dat er nog betere signaleringsplannen tot stand komen als ervaringsdeskundigen cliënten hiermee helpen. Wij kennen de

STEUNEN CLIËNTEN BIJ HERSTEL

Zie ook: Folder Cliënten Punt

valkuilen en weten wat wel en niet realistisch is. Uiteraard volgt daarna altijd afstemming met de begeleiding.” WRAP, maatjes, zelfhulp Nieuw is ook dat we gaan werken met het Wellness Recovery Action Plan (WRAP). “Dat is een zelfhulpinstrument waarmee mensen grip kunnen houden op hun leven. We willen tevens als ervaringsdeskundige maatjes gaan fungeren voor cliënten. En we gaan een interne zelfhulpgroep rond verslaving opzetten. Dat idee hadden we ook al langer. De bedoeling is dat cliënten zo op een toegankelijke manier kennismaken met zelfhulp. Bij uitstroom ervaren ze dan geen

drempel om de stap naar een externe zelfhulpgroep te zetten. Wij zullen dat ook stimuleren.” Psycho-educatie En weer een heel andere vorm van herstelondersteuning is de psycho-educatie voor medewerkers. Anneke: “Professionals hebben professioneel-technische kennis van aandoeningen en de werking van methodieken. Ze kunnen nog beter begeleiden als ze ook inzicht hebben in wat het is om zo’n aandoening te hebben. Hoe dat voelt, wat dat met zich meebrengt, waar je dan als cliënt wel en niet voor openstaat. In 2015 heb ik een psychose experience uitgeprobeerd. We zijn nu rond meedere aandoeningen een experience module aan het ontwikkelen voor teams van Neos.”

27

NEOS: DE VERLEDEN TIJD MAAKT PLAATS VOOR DE TOEKOMST 28

VAN ‘ZORGEN VOOR’ NAAR ZELFREDZAAM

NEOS JAARBEELD 2015

Bewoners zamelen bij bedrijven oud papier in en sorteren het in het Labrebedrijf. Elke kilocent is meer dan welkom.

Wonen in het Labreh uis in de jaren 60: veiligheid en geborge nheid als het leven moeilijk is. De bevloge n medewerkers delen de lakens uit, de bewoners maken er hun bed mee op.... .

29

RESULTATEN

CIJFERS 2015

AANMELDINGEN

EXPLOITATIE 2015

2013

2014

2015



1.080

956

1.789

1.559

1.695

1.649



2013

2014

2015

Instroom, eventueel na tijdelijke interventie Doorverwijzing na aanmelding Doorverwijzing na beoordeling

380 690 71

325 640 55

240 793 25

Tijdelijke interventie

399

317

290

Informatie, advies en consultatie Aanmelding opvang en begeleiding

INKOMSTEN: Totaal 18,0 miljoen euro 1,0 0,7

1,0

INSTROOM



UITSTROOM

2013

2014

2015

Succesvol uitgestroomd

Voortijdig beëindigde trajecten Afgesloten overig

222

246

267

Totaal aantal afgesloten trajecten

74 25 321

78 13 337

59 12 338

NEOS JAARBEELD 2015

Gemeente

Eigen bijdragen cliënten

AWBZ

Overige opbrengsten

UITGAVEN: Totaal 17,7 miljoen euro



Opvallend is dat het aantal verzoeken voor informatie, advies en consultatie fors is gestegen t.o.v. 2014, terwijl het aantal aanmeldingen voor opvang en begeleiding nagenoeg gelijk is gebleven. De instroom voor crisisopvang is t.o.v. 2014 aanzienlijk gedaald wat verklaard wordt door afbouw van 42 opvangplaatsen en 40 begeleidingstrajecten in het kader van bezuinigingen. Daarnaast constateren we dat t.o.v. 2014 meer cliënten hun traject succesvol hebben afgesloten.

30

15,3

4,0 0,7 13,0

Personeelskosten Afschrijvingskosten

Overige bedrijfskosten

SPONSOREN EN DONATEU

RS VAN PROJECTEN NEOS

Bij diverse projecte n

ten behoeve van cliën ten heeft Neos in het verslagjaar dankbaar gebruik gemaakt van

de ondersteuning, be trokkenheid en bijdragen van

diverse personen en orga nisaties. Wij zijn hen daar ze er erkentelijk voor.

ASML • Café Resta urant Queens Eindh oven • Catharina Zie kenhuis Eindhoven DEF Americans • DE • CZ Fonds • LA • DeLageLanden • Hendrix & Huybre gts Makelaars • IK Joke Zwanikken Ve EA Eindhoven • rwenzorg • Joop en Gertie Spoorenber g • Lionsclub Eindh R. Kremers • Oran oven • Mevrouw je Comité • Oranjef onds • Parktheate r Eindhoven • Paro Instelling St. Cathar chiële Charitas ina • Rijschool Heez en • Rotaryclub Ein dhoven-Veldhoven Heeze • Samen vo • Rotaryclub or Eindhoven • Sin tLucas Eindhoven • Skanfonds • Stam + De Koning Bouw BV • Stichting Het Vergeten Kind • Sti chting Present en Stichting Thomas vrijwilligers • van Villanova • Tig re Blanco • Univé • Vele vrijwilligers

HET VERGETEN KIND: PAL

EIS VAN DE TOEKOMSTDR

OMEN

Stichting Het Verget en Kind (voorheen de Guusje Nederhorst Stichtin g) zet zich in voor de kinderen in opvanglocaties in Ne derland; daar verb lijven jaarlijks tussen de 30.000 en 35.000 kinderen. Om hun welzijn te verbeteren hant eert de stichting vie r pijlers die een positieve bijdrage leveren aan het lev en van deze kinderen: verbeter en leefklimaat, ac tiveren kind in opvang, kinderplez ier buitenshuis, vo orlichting & lobby. Stichting Het Verge ten Kind ontwikkelt diverse activiteiten campagnes t.b.v. dit en doel. De landelijke campagne ‘Ik verge ze niet’ is daar een et voorbeeld van. Ze deed een oproep ee actiesymbool, ‘Het n harten huisje’, zicht baar op te hangen teken van de wens als dat ieder kind een warm en liefdevol moet hebben. huis Kinderen van het Bli jf van m’n Lijfhuis in Eindhoven hebben ook meegedaan aa n deze hartverwarm en de actie en de creatie ‘Paleis van de Toekomstdromen’ ge maakt. “In dit Palei kun je je zorgen ac s hter je laten en dro me n van mooie dingen die nog gaan gebe uren, doen alsof je prinses of koning be maar ook nadenken nt over je nieuwe eig en kamer in je nieuw huis. Het paleis besta e at niet op deze we reld maar in je eigen hoofd, want in je eig en hoofd kun je de beste veranderinge teweeg brengen in n je leven en de weg naar geluk in slaan .” Gelukkig worden ‘on ze’ kinderen niet ve rgeten door de buite wereld. Er zijn veel nbetrokken mensen , vrijwilligers, bedri en organisaties die jve n zich om hen bekomm eren.

31

© Neos, jaarbeeld 2015 NEOS CENTRAAL BUREAU Postadres Postbus 922 5600 AX Eindhoven

NeosEindhoven @NeosEindhoven NeosEindhoven

Productie: Pentueel, Eindhoven

Bezoekadres Keizer Karel V Singel 45 5654 NM Eindhoven T 040 – 250 15 80 E [email protected] W www.st-neos.nl