OP WEG NAAR 2020… Bijna-Energieneutrale gebouwen?
Maarten De Groote Vlaams Energieagentschap 4 oktober 2011 – Brugge
Inhoud • • • • •
Evolutie energieprestatie Vlaanderen Aanpassingen wetgeving EPB Aanpassingen wetgeving EPC Europese regelgeving BEN-gebouwen & Vlaams actieplan
2
ENERGIEPRESTATIE IN VLAANDEREN 2006 - 2010
Evolutie in cijfers
1
Energieprestatie typegebouwen Uitwerking Energieprestatie verschillende typegebouwen • • • • • • • • •
Eengezinswoningen van verschillende typen Appartementencomplexen Kantoren Onderwijsgebouwen Ziekenhuizen Hotels en restaurants Te verwachten Sportvoorzieningen (uitwerking ism Groot- en kleinhandelsgebouwen andere gewesten) Andere typen energieverbruikende gebouwen
4
Evolutie E-peil woningen
5
Evolutie E-peil appartementen
6
2
Evolutie E-peil kantoren en scholen
7
Ventilatiesystemen 0,77% 9,93%
100%
0,23%
0,08%
19,98%
24,69%
geen D
25,01%
% AG'n
80%
C B
60%
67,06% 66,57%
A 64,83%
66,41%
12,69%
0,39% 10,01%
0,07% 8,51%
2007
2008
2009
40% 0,55% 20%
0,53% 21,69%
0% 2006
aanv raagjaar
A B C D
natuurlijke toevoer, natuurlijke afvoer mechanische toevoer, natuurlijke afvoer natuurlijke toevoer, mechanische afvoer mechanische toevoer, mechanische afvoer (meestal warmterecuperatie)
systeem
aantal AG
A
13,75%
B
0,44%
C
65,31%
D
18,85%
geen
1,65%
8
Luchtdichtheidstest Aangiftes met luchtdichtheidstest: v50 gemiddeld
aantal AG
v50 gemiddeld
met luchtdichtheidstest
4%
3,6 m³/hm²
zonder luchtdichtheidstest
96%
default = 12 m³/hm²
8,00%
% AG met luchtdichtheidstest
7,00% 6,00% 5,00% 4,00% 3,00% 2,00% 1,00% 0,00% 2006
2007
2008
2009
aanv raagjaar
9
3
Warmtepompen per E-peil 100% 90% 33,66%
80% 70% 70,36% % AG
60% met ketel
98,79%
50%
met warmtepomp 40% 66,34%
30%
aantal AG met warmtepomp
20% 29,64% 10% 1,21%
0%
> E60
E40 < E ≤ E60
≤ E40
E-peilcategorie
2006
2,07%
2007
3,57%
2008
5,31%
2009
5,38%
1 0
Toepassingen hernieuwbare energie & E-peil 90 80 70
82
4,40%
73
enkel met PV
0,93%
57
enkel met WP
3,18%
56
met ZB+PV
0,27%
50
20
met ZB+WP
0,21%
47
10
met WP+PV
0,36%
32
0
met ZB+WP+PV
0,08%
26
60 50 40
met
ZB+WP+PV
met WP+PV
met ZB+PV
met ZB+WP
enkel met WP
enkel met PV
30
WP-PV
gemiddeld E-peil
90,56%
enkel met ZB
zonder ZB-WPPV enkel met ZB
Egemiddeld
zonder ZB-
% AG
AG met of zonder hernieuwbare energie (ZB-WP-PV)
1 op 10 aangiften ZB, WP, PV of combinatie
1 1
ENERGIEPRESTATIE & BINNENKLIMAAT
Aanpassingen & verstrenging korte termijn EPB-wetgeving
4
Aanpassingen EPB - wetgeving • E-peil: 2006
2010
2012
2014
woongebouwen
E100
E80
E70
E60
kantoren en scholen
E100
E100
E70
E60
• K-peil: K40 vanaf 2012 • Verstrenging U-max • Woongebouwen: netto energiebehoefte voor verwarming ○ 2012: max. 70 kWh/m² ○ focus op beperken warmtevraag
Voorjaar 2012: voorstel langetermijnpad tot 2020
1 3
Aanpassingen EPB – wetgeving (2) • Gemeenten kunnen voor nieuwe wijken strengere eisen vastleggen voor het E- en K-peil • Voorafberekening verplicht in te dienen door verslaggever
1 4
ENERGIEPRESTATIECERTIFICAAT
Aanpassingen EPC-wetgeving
5
Aanpassingen EPC-wetgeving Publieke gebouwen • 2013: EPC zichtbaar bij bruikbare vloeroppervlakte > 500m² eind 2011: uitvoeren metingen elektriciteit, aardgas en stookolie Koper of verhuurder • vermelding kengetal & certificatiecode in alle publiciteit
1 6
EUROPESE REGELGEVING
Europese regelgeving • Richtlijn Energieprestatie van Gebouwen (2010/31/EU) = EPBD recast ○ EnergiePrestatieCertificaat ○ Kostenoptimale energieprestatie van gebouwen ○ Bijna-Energieneutrale gebouwen ◦ definitie, streefcijfers, maatregelen (actieplan)
○ Streefcijfers voor bestaande gebouwen ○ Keuring HVAC ○ …
• Richtlijn Hernieuwbare Energie (2009/28/EG) ○ Minimumaandeel hernieuwbare energie ○ Certificering installateurs HES ○ … 1 8
6
Europese regelgeving (2) • Richtlijn Energie Efficiëntie (in voorbereiding) ○ Voorbeeldrol overheden ◦ Energetisch doorgedreven renovatie 3% ◦ Energie-efficiënt aankoopbeleid
○ Energy Performance Contracting & Energy Service Companies ○ Verplichtingen voor energieleveranciers of – distributeurs ○ …
• Richtlijn Ecodesign (2009/125/EG) ○ Uitvoeringsmaatregelen voor producten met grote impact op energieverbruik ○ …
1 9
Implementatie Europese richtlijnen
• Energieprestatie van Gebouwen • Hernieuwbare Energie • Energie Efficiëntie voornamelijk gewestelijke bevoegdheid wel Belgische rapportering aan EC Ecodesign: federale bevoegdheid
2 0
TRANSITIE VAN KOSTENOPTIMAAL NAAR BIJNA-ENERGIENEUTRAAL
Vlaams Actieplan BEN-gebouwen
7
Kostenoptimaal niveau gebouwen • Minimumeisen vastleggen voor de energieprestatie van gebouwen volgens kostenoptimale niveaus • Niet verplicht minimumeisen vast te stellen die niet kostenefficiënt zijn over de economische levensduur • Europees ambitieniveau, maar parameters te bepalen per lidstaat • Berekening voor referentiegebouwen • Voorbeeldrol overheden (richtlijn EPBD & EE) • DOEL: focus verplaatsen van initiële investering naar kost totale levenscyclus
2 2
Kostenoptimaal vs kostenefficiënt
2 3
Bijna-Energieneutrale Gebouwen Definitie BEN-gebouw volgens EPBD-recast
1. Lage energievraag van het gebouw 2. Compensatie met hernieuwbare energie
2 4
8
Bijna-Energieneutrale Gebouwen (2) • Gedetailleerde definitie door lidstaten te bepalen • 2019: alle nieuwe overheidsgebouwen BEN • 2021: alle nieuwe gebouwen BEN • Actieplan met maatregelen om transformatie bestaande gebouwen naar BEN te stimuleren Transitie naar een samenleving met bijna-energieneutrale gebouwen als norm… grote maatschappelijke en politieke uitdaging !
2 5
Bedenkingen bij definitie BEN • Bijna-Energieneutraal = Nearly Zero Energy ? • Wat is dichtbij ?
50km Luxemburg = 4 landen 50km Londen = 1 stad
2 6
Vlaamse definitie BEN-gebouwen
KOSTENOPTIMAAL NIVEAU ENERGIEPRESTATIE 2021 + MINIMUMNIVEAU HERNIEUWBARE ENERGIE = BIJNA-ENERGIENEUTRAAL • 2012: definitie en langetermijnpad bepaald • Vlaams Actieplan Bijna-Energieneutrale Gebouwen gericht naar voorlopers • Verstrenging EPB voor 2012 & 2014 liggen vast 2 7
9
Vooruitblik nieuwe woning 2020 (BEN-woning?) • • • •
Compact & zongericht ontwerp Doorgedreven isolatie (20 à 40cm) Luchtdicht Ventilatie ○ vraaggestuurd ○ voorverwarmde (of gekoelde) ventilatielucht
• Hernieuwbare energiesystemen ○ ○ ○ ○ ○ ○
PV zonneboiler warmtepomp biomassa micro-wkk? warmtenetten?
• Efficiënte ventilatoren, pompen en intelligente regeling 2 8
Vooruitblik doorgedreven renovatie 2020 • Focus op doorgedreven renovatie ○ collectieve woningbouw ○ prefabsystemen
• Alle daken geïsoleerd tegen 2020 (ERP 2020) • Na-isolatie muren ○ voorkeur buitenisolatie (of spouwisolatie) minimaliseren kans op koudebruggen
• Verwarmingssystemen ○ meer efficiënt ○ juiste dimensionering ○ in combinatie met HES
• Hernieuwbare energie systemen
2 9
Actieplan BEN-gebouwen Gericht naar voorlopers
3 0
10
Actieplan BEN-gebouwen (2) • Knelpunten ○ ○ ○ ○
Technisch / bouwgerelateerd Economisch Persoonsgebonden Beleidsgericht
• Actievoorstellen via vijf pijlers ○ ○ ○ ○ ○
Innovatie Kwaliteitskader Sensibilisatie & informatie Financiering Energiebeleid
3 1
Grote uitdaging voor 2020 Iedereen zal zijn steentje moeten bijdragen…
3 2
Dank voor uw aandacht… Vragen? www.energiesparen.be
[email protected] Maarten De Groote
[email protected]
11