Nr. 1 / Maart 2012 Van harte welkom! Dit is de eerste nieuwsbrief over het project RAAK Ontwerpen voor zorgverleners. In deze nieuwsbrief: Interview met Panton – Netwerkbijeenkomsten 2012 – Ideeën op te zetten subprojecten – Student aan het woord – Recente netwerkbijeenkomst – Overzicht subprojecten.
Over RAAK Ontwerpen voor zorgverleners Hoe kan de MKB-er of productontwerper nieuwe producten ontwikkelen die goed aansluiten bij de wensen en gedachtewereld van de zorgverlener? In de praktijk blijken thuiszorgmedewerkers en mantelzorgers problemen te hebben met het gebruik van
Halfjaarlijkse uitgave over het project RAAK Ontwerpen voor zorgverleners.
ondersteunende hulpmiddelen. Ook de afstemming van zorgtaken
Reacties zijn welkom bij projectleider,
tussen diverse zorgverleners verloopt moeizaam. Bij het
ing. Karin Overbeek;
[email protected]
ontwikkelen van producten voor de (thuis)zorg ligt de focus veelal op de patiënt. Er is weinig kennis over de zorgverlener beschikbaar, waardoor deze in het ontwerpproces vaak wordt vergeten. We ontwikkelen in dit project kennis voor MKB-ers en productontwerpers over de doelgroep zorgverleners en over het zorgproces. Hierbij leggen we de focus op de thuiszorg: zowel professioneel als mantelzorg. Daarnaast doen we kennis op over ontwerp- en onderzoeksmethodieken: waar moet je op letten bij productontwerp voor deze doelgroep. Al deze kennis komt samen in een web-based toolbox aangevuld met voorbeeldcases. Daarnaast zetten we een netwerk op van kennisinstellingen, mkb-ers, ontwerpers en zorgorganisaties. Binnen het project kunnen bedrijven vragen stellen op het gebied van ontwerpen voor zorgverleners. Ook organiseren we specifieke workshops en projecten om kennis te vergaren voor MKB-ers en ontwerpers. Hierbij zetten we experts, deskundigen en studenten in. Het één en ander wordt mogelijk gemaakt door gelden van RAAK SIA (Regionale Aandacht en Actie voor Kenniscirculatie).
1 van 5
Interview met projectpartner Panton; Ingeborg Griffioen
Waarom zouden volgens jou MKB-ers en ontwerpers moeten deelnemen in dit project?
Panton is een ontwerpstudio,
Omdat het leidt tot behapbare kennis, praktische
een team creatieve ontwerpers
tools voor het innoveren voor een groeiende
met een passie voor innoveren
doelgroep.
voor de gezondheidzorg. We willen met design de gebruiksvriendelijkheid en effectiviteit van de zorg vergroten. Bijna zeven jaar geleden heb ik Panton opgericht.
Wat is jouw droomresultaat van het project? Een veel bezochte website met daarop kennis, praktische tools en inspirerende cases.
Wat wil je aan de nieuwsbrieflezer meegeven?
Waarom doe je mee in dit project?
Elke lezer maakt kans om op een dag van dichtbij
Omdat het kansen biedt om te innoveren voor de
de wereld van de zorgverlener, mantelzorger en
zorgverleners. Daarnaast vind ik het boeiend om kennis uit te wisselen met de partners, zoals de twee hogescholen. Elke partner heeft in een ander deel
cliënt mee te maken. De meesten zijn overtuigd dat hierin nog veel kan en moet worden verbeterd. Dit project kan helpen een sprong de goede kant op te
van het innovatietraject kennis en ervaring
maken.
opgebouwd. Het is niet altijd eenvoudig, maar wel
Fotograaf: Toon Hendriks
heel leerzaam om die kennis en ervaring te bundelen.
Netwerkbijeenkomsten in 2012 3 1 m e i 15:00-18:00 uur. Locatie: Hogeschool Utrecht in Utrecht. Thema: o.a. Veiligheidsbeleving in de professionele thuiszorg. Een uitnodiging volgt nog. Verdere netwerkbijeenkomsten: 2 5 s e p t (in Deventer). Thema volgt nog. 4 d e c (in Enschede). Thema volgt nog.
2 van 5
Ideeën op te zetten subprojecten Er loopt al een aantal subprojecten (zie verderop in deze nieuwsbrief). Ideeën voor nieuwe subprojecten: -
Tillift oplossing voor de thuissituatie
-
Verslaglegging met behulp van spraakherkenning
-
Communicatie met dementerenden benaderd vanuit de mantelzorger.
Wilt u actief betrokken zijn in één van deze projecten of heeft u andere ideeën? Neem dan contact op met projectleider Karin Overbeek:
[email protected] | 053-5376554
Student aan het woord
Recente netwerkbijeenkomst (31 jan)
Claudia Spaargaren
Thema: Vraag van de zorgverlener als inspiratiebron.
“Ik ben Claudia Spaargaren en studeer Product Design & Engineering aan de Hogeschool Utrecht. Tijdens mijn opleiding heb ik stage gelopen bij het Kenniscentrum Technologie & Innovatie van de Hogeschool Utrecht. Bij deze stage heb ik mogen meewerken aan het project RAAK Ontwerpen voor zorgverleners. Hierbij heb ik onderzoek gedaan naar de doelgroep zorgverleners door middel van interviews en observaties. Ik heb mij vooral gefocust op de mantelzorg en de regelgeving. Wat het meeste indruk heeft gemaakt waren de observaties bij de thuiszorgmedewerkers. Hierbij zag je hoeveel invloed de thuiszorgmedewerkers hebben op het leven van de cliënten en wat dit allemaal met zich meebrengt. Als ik terugdenk aan het project denk ik aan: respect, toewijding, zorgzaam en betrokken maar toch professioneel.”
Wanneer: 31 jan 2012 (Saxion Enschede). Programma: Carinova belichtte het thema vanuit zorgperspectief. Nedap vertelde over de ontwikkeling van Carenzorgt.nl. Ook werd een inleiding gegeven op het project en werden de eerste resultaten gepresenteerd. Uit de brainstorm met alle aanwezigen bleek dat er behoefte is aan goede oplossingen voor het op maat maken en begrijpelijk beschikbaar stellen van aan elkaar gerelateerde informatie over werkprocessen, ondersteuningsplannen, protocollen, planning, cliëntinformatie, contactinformatie, rapportage, etc. De oplossing moet ook geschikt zijn voor communicatie tussen cliënt, thuiszorgers, mantelzorgers en familie. Verder bleek veiligheid van zorgverleners een belangrijk issue en dat sommige hulpmiddelen voor
fysieke ondersteuning aan verbetering toe zijn. http://archief.saxion.nl/files/storage/design/RAAK OvZ_netwerkbijeenkomst_verslag_20120131.pdf
3 van 5
Overzicht subprojecten binnen RAAK Ontwerpen voor zorgverleners Subproject Verkennen doelgroep
Subproject Veiligheid voor zorgverleners
professionele thuiszorg
in de thuiszorg
B e t r o k k e n o r g a n i s a t i e s : Carinova, Zuwe Zorg
B e t r o k k e n o r g a n i s a t i e : Carinova
P e r i o d e : sept 2011 t/m jan 2012
P e r i o d e : sept 2011 t/m mrt 2012
R e s u l t a a t : eind maart komt het rapport online.
R e s u l t a a t : wordt 31 mei tijdens de
Tussen sept en dec 2011 is een needs assessment
netwerkbijeenkomst gepresenteerd.
onder thuiszorgmedewerkers uitgevoerd om
In het kader van het project RAAK Ontwerpen voor
knelpunten en cases te identificeren, bestaande uit
Zorgverleners is een studie gedaan naar de veiligheid
deskresearch, observaties (n=8) en interviews
en veiligheidsgevoelens van medewerkers in de
(n=12). Analyse op basis van clustering onthulde drie
thuiszorg en naar de mogelijkheden om deze te
probleemgebieden die een efficiënt en effectieve
verbeteren. Studenten van de minor
thuiszorgverlening verhinderen: communicatie,
Criminaliteitspreventie (Saxion) en van de minor Co-
hulpmiddelen en toekomst. De grootste
Design Studio (Hogeschool Utrecht) hebben in dit
probleemveroorzakers bleken niet zozeer de
onderzoeksproject samengewerkt. De
bestaande, fysieke hulpmiddelen, maar een gebrek aan
probleemanalyse voor de veiligheid en
een oplossing(en) voor het op maat maken en
veiligheidsbeleving is onder medewerkers van
begrijpelijk beschikbaar stellen van aan elkaar
Carinova verricht en heeft enkele interessante
gerelateerde informatie over
oplossingsrichtingen en concrete input voor
ondersteuningsplannen,
ontwerpers opgeleverd. De HU-studenten hebben
werkprocessen, protocollen,
enkele ontwerprichtingen verder uitgewerkt en
planning, cliëntinformatie,
gevisualiseerd voor verbetering van de veiligheid en
contactinformatie en
veiligheidsbeleving in de thuiszorg.
rapportage. Technologie biedt hier de oplossing. De vastgestelde problemen werden gesynthetiseerd in drie
Meer info: Miriam Losse (Saxion);
[email protected] of Jens Gijbels (HU);
[email protected]
persona’s. Meer info: Fenne Verhoeven (HU);
[email protected]
4 van 5
Subproject Verkennen doelgroep
Subproject Onderzoek en ontwerp voor
mantelzorgers
de praktijk
B e t r o k k e n o r g a n i s a t i e : SIZT
B e t r o k k e n o r g a n i s a t i e s : Panton en Well Design
P e r i o d e : feb t/m jul 2012
P e r i o d e : sept 2011 t/m dec 2012
R e s u l t a a t : rapport met bevindingen en persona’s.
In dit subproject willen we vooral kijken naar nuttige
Het lectoraat Industrial Design voert in samenwerking
onderzoeks- en ontwerpmethodieken en hoe die voor
met het lectoraat Technologie in Zorg & Welzijn een
deze doelgroep praktisch toe te passen zijn. Er zijn
verkenning uit naar de doelgroep mantelzorgers en
vijf gebieden waar Saxion, HU, Panton en Well Design
naar de wensen en behoeften die mantelzorgers
naar kijken: van onderzoek naar ontwerp, van
hebben ten aanzien van technologie en producten in de
ontwerp naar evaluatie, doelgroepgerichte
mantelzorg. Op basis van deze verkenning worden
methodieken, toekomstscenario's en
persona’s opgesteld. Persona’s zijn realistische fictieve
doelgroepsegmentering. Uiteraard richten we ons met
personen die representatief zijn voor een doelgroep. De
deze onderwerpen op de zorgverlener, maar veel van
kennis die verkregen wordt moet het MKB meer inzicht
het materiaal zal algemeen inzetbaar zijn.
geven op welke wijze technologie en producten in de
Meer info:
mantelzorg ontworpen moeten worden. Meer info:
Gerard van Os (Saxion);
[email protected]
Richard Evering (Saxion);
[email protected]
Subproject Steunkoushulp A f s t u d e e r p r o j e c t : Bart Hakvoort (Industrieel Product Ontwerpen) B e t r o k k e n o r g a n i s a t i e s : Panton, Arion, Carinova P e r i o d e : mrt t/m sept 2012 Binnen de zorgverlening gaan veel klachten over het aan- en uittrekken van steunkousen. Tijdens de netwerkbijeenkomst op 31 jan 2012 werd dit genoemd als het probleem waarvoor men het allerliefst een oplossing ziet. Er zijn al verschillende hulpmiddelen op de markt, maar deze werken niet goed, niet naar tevredenheid of houden geen rekening met de zorgverlener. Bart Hakvoort (Saxion) gaat uitzoeken wat hier aan de hand is. Met als doel de belasting van zorgverleners te verminderen. Hij gaat het probleem in kaart brengen door middel van interviews en observaties. Een mogelijke oplossing is een nieuw hulpmiddel, maar dat is nu nog open. Meer info: Bart Hakvoort (Saxion);
[email protected]
5 van 5
