Meldpunt Verpakkingen Halfjaarrapportage: mei t/m oktober 2014
Opgesteld door Milieu Centraal 1 december 2014
1
Inhoud 1. Vooraf ................................................................................................................................................. 3 2. Vragen ................................................................................................................................................ 5 2.1
Overzicht van vragen ............................................................................................................... 5
2.2
Verdeling van vragen naar branches ....................................................................................... 6
2.3
Verdeling van de vragen naar materiaalsoort ......................................................................... 7
2.4
Typen vragen in de periode mei t/m oktober 2014 ................................................................ 7
3. Meldingen .......................................................................................................................................... 9 3.1
Overzicht van meldingen ......................................................................................................... 9
3.2
Verdeling van meldingen naar branches ............................................................................... 11
3.3
Verdeling van de meldingen naar materiaalsoort ................................................................. 11
3.4
Aard van de meldingen ......................................................................................................... 11
3.5
Aantal reacties van bedrijven in de periode mei t/m oktober 2014 ..................................... 13
3.6
Aard van de reacties van bedrijven in de periode mei t/m oktober 2014 ............................ 14
3.7
Reacties van melders op reacties van bedrijven ................................................................... 14
4. Overzicht publiciteit Meldpunt Verpakkingen ................................................................................. 16 Bijlage 1: Vragen mei 2014 – oktober 2014 .......................................................................................... 18 Bijlage 2: Meldingen mei 2014 2014 – oktober 2014 ........................................................................... 21 Bijlage 3: Overzicht met toezeggingen (voorgenomen) beleidswijzigingen ......................................... 24 Bijlage 4: Overzicht antwoorden bedrijven waar consumenten niet tevreden mee waren ................. 27
2
1. Vooraf Het Meldpunt Verpakkingen is in eind mei 2013 opgericht door het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV), volgend uit de afspraken hierover in het Addendum bij de Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 – 2022 met betrekking tot preventie en het verminderen van (gewicht) van verpakkingen zonder toegevoegde waarde. Het Meldpunt Verpakkingen wordt in opdracht van het KIDV uitgevoerd door Milieu Centraal. Werkwijze en rapportages Het Meldpunt Verpakkingen ging eind mei 2013 van start via een zogenoemde ‘soft launch’, dus zonder er veel ruchtbaarheid aan te geven. Daar werd voor gekozen om een proefperiode te creëren waarin ervaring kon worden opgedaan. In deze eerste vijf maanden (eind mei t/m oktober 2013) was de werkwijze van het Meldpunt Verpakkingen als volgt: Vragen van consumenten werden door medewerkers van het Meldpunt Verpakkingen aan de consumenten beantwoord. De vragen met antwoorden werden niet op de website van het Meldpunt Verpakkingen gepubliceerd, tenzij ze een zinvolle aanvulling vormden op de veel gestelde vragen (FAQ’s) die al op de website stonden. Meldingen van consumenten werden door medewerkers van het Meldpunt Verpakkingen doorgestuurd aan de betreffende bedrijven. De bedrijven werd gevraagd hun reactie op de melding direct aan de consumenten te geven. Vanaf 1 november 2013 zijn alle vragen en meldingen van consumenten via de website van het Meldpunt openbaar gemaakt. Daarbij werkt het Meldpunt Verpakkingen bij de meldingen als volgt: De meldingen over de verpakkingen van specifieke producten geeft het Meldpunt Verpakkingen door aan de bedrijven die deze producten op de markt brengen. Conform de afspraken uit de Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 – 2022 geven bedrijven een reactie op de meldingen. Dat gebeurt binnen een termijn van vier weken. Indien een bedrijf niet binnen die termijn reageert, stuurt het Meldpunt Verpakkingen een herinnering en heeft het bedrijf nog twee weken om op de melding te reageren. Het Meldpunt Verpakkingen en het KIDV bekijken de reacties van bedrijven op de meldingen. Daarbij gaan ze na of de bedrijven onderbouwde reacties geven, ook op basis van de geldende regelgeving. Als dit niet of onvoldoende het geval is, vraagt het Meldpunt Verpakkingen de bedrijven om verduidelijking. Als bedrijven die niet (kunnen) geven, plaatst het Meldpunt Verpakkingen op de website een reactie bij het antwoord van de bedrijven. Hierbij wijst het Meldpunt Verpakkingen de consument op de mogelijkheid hun melding door te geven aan de Inspectie Leefomgeving en het Transport (ILT). Dit is de instantie die op basis van wetgeving kan toetsen of iets een duurzame verpakking is en handhavend kan optreden. Het Meldpunt Verpakkingen plaatst de meldingen van consumenten (anoniem) samen met de reacties van bedrijven op de website van het Meldpunt. Algemene vragen over de milieuvriendelijkheid van verpakkingen beantwoordt het Meldpunt Verpakkingen zelf. Als het gaat om ingewikkelde vragen schakelt het Meldpunt Verpakkingen daarbij de hulp in van brancheorganisaties, materiaalorganisaties en/of wetenschappers. De resultaten voor de periode november 2013 t/m april 2014 zijn weergegeven in de eerdere halfjaarrapportage. 3
Leeswijzer voor deze rapportage In deze rapportage vindt u de resultaten van het Meldpunt Verpakkingen voor de periode mei t/m oktober 2014. In Hoofdstuk 2 staat het overzicht van de vragen die aan het Meldpunt Verpakkingen zijn gesteld. In Hoofdstuk 3 staat het overzicht van de meldingen die bij het Meldpunt Verpakkingen zijn binnen gekomen. Hoofdstuk 4 bevat een overzicht van de publiciteit die rondom het Meldpunt Verpakkingen is ingezet.
4
2. Vragen In dit hoofdstuk wordt een overzicht gegeven van de vragen van mei t/m oktober 2014 (een volledig overzicht van deze vragen staat in Bijlage 1). Bij dit overzicht word waar mogelijk een vergelijking gegeven met de vragen in het vorige half jaar (november 2013 t/m april 2014).
2.1 Overzicht van vragen
Aantal in behandeling genomen vragen a) Aantal beantwoordde vragen Aard vragen Branches Levensmiddelen/dranken Cosmetica/zeep Farmacie en zelfzorg AGF Diervoeding Thuiswinkel Detail- en groothandel N.v.t. Materiaalsoorten d) Plastic Metaal Drankenkarton Statiegeld Glas Papier Overig (kurk, sticker) N.v.t.
Mei 2014 t/m oktober 2014 45 c)
November 2013 t/m april 2014 56 b)
44
51
13 3 0 2 0 0 1 26
25 2 1 2 1 1 0 24
25 12 2 3 6 3 3 6
30 13 12 4 2 0 1 9
Tabel 1: Consumentenvragen aan het Meldpunt Verpakkingen in de periode mei tot en met oktober 2014 (en – grijs gearceerd – in het half jaar daarvoor).
Ter toelichting a) Van eind mei t/m oktober 2013 zijn er ook nog 53 vragen binnengekomen. b) Er zijn ook nog 10 vragen binnengekomen die niet bij het Meldpunt Verpakkingen thuishoorden. c) Er zijn ook nog 14 vragen binnengekomen die niet bij het Meldpunt Verpakkingen thuishoorden. Zie voor voorbeelden van dit soort vragen bijlage 1. d) Het totaal is meer dan het aantal vragen, omdat sommige vragen over meerdere materialen gingen. Onder ‘plastic’ vallen ook composteerbaar kunststof en oplosbaar plastic.
5
Aantal vragen mei 2014 t/m oktober 2014 In de periode mei 2014 t/m oktober 2014 kreeg het Meldpunt Verpakkingen 59 vragen van consumenten. Daarbij ziet de verdeling van het aantal binnengekomen vragen per week er als volgt uit:
Aantal nieuwe vragen per week periode: mei 2014 t/m oktober 2014 Aantal vragen
10 5 5
5
4 2
2
3 1
1
0
0
1
2
2
3 1
2
3
4 2
5 3
2
2
1
2
1
0 18 19 20 21 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44
Weeknummers
Veertien vragen hoorden niet thuis bij het Meldpunt Verpakkingen. Voorbeelden hiervan zijn een vraag over de productiekosten van een PET-fles en een vraag hoe een snijplank moet worden afgedankt. Zie ook bijlage 1. Vergelijking: binnengekomen vragen met de periode eind mei 2013 t/m april 2014 Ten opzichte van de periode eind mei t/m oktober 2013, waarin er 53 vragen binnenkwamen, en de periode november 2013 t/m april 2014, waarin er 66 vragen binnenkwamen, is het aantal binnengekomen vragen in de periode mei t/m oktober 2014 (59 vragen) iets afgenomen. Het totaal aantal (bij het Meldpunt Verpakkingen thuishorende) vragen in de periode mei 2013 t/m oktober 2014 is 178. Van de 45 vragen die in de periode mei t/m oktober 2014 bij het Meldpunt Verpakkingen thuishoorden, zijn er 44 beantwoord. Dat gebeurde rechtstreeks aan consumenten en via publicatie op de website van het Meldpunt Verpakkingen. Eén vraag is in oktober 2014 gesteld en is daarna beantwoord. Vergelijking met beantwoordde vragen met de periode november 2013 t/m april 2014 In de periode november 2013 t/m april 2014 werden 51 van de 56 vragen beantwoord. De overige vijf vragen zijn begin mei 2014 beantwoord. Voor beide perioden geldt dat dus alle meldingen binnen of net na het verschijnen van de rapportages waren beantwoord.
2.2 Verdeling van vragen naar branches In de periode mei t/m oktober 2014 had 13 van de 45 vragen (29%) van consumenten betrekking op de branche ‘Levensmiddelen/dranken’. Op 26 vragen (58%) was geen branche van toepassing, omdat de vragen meer algemeen van aard waren. Bijvoorbeeld ‘Hoeveel plastic verpakkingsafval genereert een huishouden van vier personen’ of: ‘Waarom mag piepschuim niet bij de plastic inzameling?’ Vergelijking verdeling van de vragen per branche met de periode november 2013 t/m april 2014 Net als in de periode november 2013 t/m april 2014 gingen de meeste vragen over de branche ‘Levensmiddelen/dranken’. Het aantal vragen over deze branche is wel afgenomen: in de periode mei t/m oktober 2014 gaat het om 29%, in de periode november 2013 t/m april 2014 om 45%. Het
6
percentage vragen dat meer algemeen van aard en niet van toepassing was op een branche, was in de periode mei t/m oktober hoger (58%) dan in de periode november 2013 t/m april 2014 (43%).
2.3 Verdeling van de vragen naar materiaalsoort In de periode mei t/m oktober 2014 ging 25 van de 45 (56%) van de vragen van consumenten over een verpakking van de materiaalsoort plastic, gevolgd door 12 vragen over metaal als verpakkingsmateriaal (27%). Vergelijking van de verdeling van de vragen naar materiaal met de periode november 2013 t/m april 2014 In beide perioden gingen de meeste vragen over een verpakking van plastic: in de periode mei t/m oktober 2014 was dit 56%, in het half jaar daarvoor 54%. Het aantal vragen over verpakkingen van metaal is in de periode mei t/m oktober 2014 procentueel iets toegenomen: 27% ten opzichte van 23% in de periode november 2013 t/m april 2014. Het aantal vragen over een verpakking van glas is in de periode mei t/m oktober 2014 procentueel toegenomen (13%) ten opzichte van de periode november 2013 t/m april 2014 (4%). Dat geldt ook voor papier: in de periode november 2013 t/m april 2014 werden er geen vragen gesteld over papier, nu zijn het er 3 van de 45 (7%). Het aantal vragen over drankenkartons is in de periode mei t/m oktober 2014 minder (4%) dan in de periode november 2013 t/m april 2014 (21%).
2.4 Typen vragen in de periode mei t/m oktober 2014 Van de 45 vragen waren er 9 (20%) van consumenten die willen weten hoe ze verpakkingen qua milieudruk met elkaar kunnen vergelijken. Hierbij worden consumenten dan verwezen naar de veel gestelde vragen op het Meldpunt Verpakkingen.1 Vergelijking met de periode november 2013 t/m april 2014 In deze periode was het percentage vragen van consumenten dat informatie wilde over de vergelijking van verpakkingen qua milieudruk iets lager (13%). Van de 45 vragen gingen er 7 (16%) over aluminium. Daarbij ging het om vragen over gescheiden inlevering, hoe een aluminiumlaminaat afgedankt moet worden en het feit dat mensen er problemen mee hebben dat aluminiumlaminaat niet kan worden gerecycled. Vergelijking met de periode november 2013 t/m april 2014 Het percentage vragen over aluminium was in de periode november 2013 t/m april 2014 gelijk: 16%. Van de 45 vragen gingen er 7 (16%) over het scheiden van afval. In de antwoorden op deze vragen verwijst het Meldpunt naar de Recyclemanager2.
1
http://meldpuntverpakkingen.nl/consumenteninformatie/veel-gestelde-vragen/917/wat-bepaalt-of-de-eneverpakking-duurzamer-is-dan-de-andere.html 2 http://recyclemanager.nl
7
Vergelijking met de periode november 2013 t/m april 2014 In de periode november 2013 t/m april 2014 kwamen er ongeveer evenveel vragen over het scheiden van afval binnen (5 vragen) als in de periode mei t/m oktober 2014 (7 vragen), maar procentueel was dit lager: 9%. Vier van de 45 vragen (9%) gingen over de manier waarop moet worden omgegaan met producten die laminaten bevatten. Voorbeelden hiervan zijn drankenkartons en verpakkingen van chips, koffie en medicijnen. Vergelijking met de periode november 2013 t/m april 2014 Hierover gingen vier van de 56 vragen (7%). Voor de plastic/metaal laminaten (zoals de verpakkingen van chips en koffie) is toen een FAQ gemaakt en gepubliceerd.3 Van de 45 vragen gingen er drie (7%) over statiegeld. Vergelijking met de periode november 2013 t/m april 2014 Het percentage vragen over statiegeld was in de periode november 2013 t/m april 2014 iets hoger: 9%. Qua producten valt er in de vragen geen echte rode draad te vinden. Slechts een derde (15 van de 45 vragen) ging over een specifiek product. De meeste van deze 15 producten (namelijk acht) ging over dranken: zuivel, vruchtensap, koffie en bier. Andere producten waar een vraag over ging zijn kurk, wasmiddel, draagtas, maandverband, citrusvruchten en mayonaise. Deze productcategorieën werden slechts 1 keer genoemd. Zie Bijlage 1 voor een overzicht van de vragen. Vergelijking met de periode november 2013 t/m april 2014 In de periode november 2013 t/m april 2014 waren de bevindingen qua producten ongeveer gelijk.
3
http://meldpuntverpakkingen.nl/consumenteninformatie/veel-gestelde-vragen/3248/metaallaagje-inchipsverpakkingen.html
8
3. Meldingen In dit hoofdstuk wordt een overzicht gegeven van de meldingen van mei t/m oktober 2014 (een volledig overzicht van deze meldingen staat in Bijlage 2). Bij dit overzicht wordt waar mogelijk een vergelijking gegeven met de meldingen in het vorige half jaar (november 2013 t/m april 2014).
3.1 Overzicht van meldingen
Aantal in behandeling genomen meldingen Aantal reacties van bedrijven Aard meldingen Branches Levensmiddelen/dranken Cosmetica/zeep Farmacie en zelfzorg AGF Horeca/foodservice Thuiswinkel Detail/groothandel Technologische industrie- elektronica Overig Materiaalsoorten b) Plastic Papier Metaal Drankkarton PET (statiegeld) Glas (statiegeld) Bioplastic / composteerbaar Opvallende product/verpakkingscombinaties Dranken o waarvan zuivelverpakking o waarvan theezakjes, theedoosjes Kartonnen doosje om tandpastatube is terug Medicijnen/supplementen Aard van de reacties van bedrijven Uitleg gevoerd beleid en geen wijziging van beleid Uitleg gevoerd beleid en wel voornemen tot aanpassing Inmiddels gewijzigd beleid Geen inhoudelijke reactie Aantal in behandeling genomen meldingen Aantal reacties van bedrijven
9
Mei 2014- oktober 2014 55 40 a)
November 2013april 2014 86 77
31 4 15 4 0 0 5 1 2
41 28 9 4 1 1 1 0 1
42 29 9 4 0 0 2
50 39 16 6 2 1 1
16 7 5 6 6
22 8 5 21 9
35 5
71 6
2 1 55 40 a)
86 77
Mei 2014- oktober 2014
November 2013april 2014
0 0 4 1 1 0 1
2 0 0 3 0 1 0
Bij gewijzigd beleid of voornemen tot wijziging beleid – aard van de wijziging. Ander soort materiaal Minder soorten materiaal/ monomateriaal Minder materiaal / dunner materiaal Andere vorm / compacter formaat Weglaten (extra) verpakkingslaag / onderdeel Betere recycling Overig
Tabel 2: Consumentenmeldingen bij het Meldpunt Verpakkingen in de periode mei t/m oktober 2014 (en – grijs gearceerd – in het half jaar daarvoor).
Ter toelichting: a) Zie tabel 4. b) Het totaal is meer dan het aantal meldingen, omdat sommige meldingen over meerdere materialen gingen. Aantal meldingen mei 2014 t/m oktober 2014 In de periode mei t/m november 2014 kreeg het Meldpunt Verpakkingen 57 meldingen van consumenten. Daarbij ziet de verdeling van het aantal binnengekomen meldingen per week er als volgt uit:
Aantal nieuwe meldingen per week Aantal meldingen
periode: mei 2014 t/m oktober 2014
10
10
7 5
5
2
2 0
1
2 0
3 1
1
3
1
4
4 1
2
1
2 0
0
0
1
2
2
0 18 19 20 21 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44
Weeknummers
Vergelijking: binnengekomen vragen met de periode eind mei 2013 t/m april 2014 In vergelijking met de periode november 2013 t/m april 2014 (91 meldingen), was het aantal meldingen in de periode mei t/m oktober 2014 lager (57 meldingen). Het aantal was hoger dan in de periode eind mei t/m oktober 2013 (21 meldingen). Het totaal aantal meldingen in de periode eind mei 2013 t/m oktober 2014 is 169. Van de 57 meldingen die in de periode mei t/m oktober 2014 zijn binnen gekomen, zijn er twee niet in behandeling genomen omdat ze niet bij het meldpunt thuishoorden. In de rest van dit hoofdstuk wordt daarom gerekend met het totaal van 55 in behandeling genomen meldingen.
10
3.2 Verdeling van meldingen naar branches 31 van de 55 meldingen (56%) van consumenten had betrekking op de branche ‘Levensmiddelen/dranken’, gevolgd door de branche ‘Farmacie en zelfzorg’, waarop 15 van de 55 meldingen betrekking hadden (27%). Vergelijking verdeling van de vragen per branche met de periode november 2013 t/m april 2014 Ook in de periode november 2013 t/m april 2014 gingen de meeste vragen over verpakkingen uit de branche ‘Levensmiddelen/dranken’. Het percentage was toen iets lager: 48% ten opzichte van 56% in de periode mei t/m oktober 2014. In de periode november 2013 t/m april werd deze branche gevolgd door ‘Cosmetica/zeep’, waarop 33% van de meldingen betrekking had. In de periode mei t/m oktober 2014 is het aantal meldingen over verpakkingen uit deze branche procentueel lager: 7%. Het aantal meldingen over verpakkingen in de branche ‘Farmacie en zelfzorg’ is in de periode mei t/m oktober meer (27%) dan in de periode november 2013 t/m april 2014 (10%). Verder valt op dat er in de periode mei t/m oktober 2014 wat meer meldingen gingen over de verpakkingen uit de branche ‘Detail/groothandel’: in deze periode ging dat 5 meldingen (9%) ten opzichte van 1 melding (1%) in de periode november 2013 t/m april 2014.
3.3 Verdeling van de meldingen naar materiaalsoort Van de 55 in behandeling genomen meldingen had 76% betrekking op plastic, 53% op papier, 16% op metaal en 7% op drankenkartons.4 Vergelijking van de verdeling van de meldingen naar materiaal met de periode november 2013 t/m april 2014 In vergelijking met de periode november 2013 t/m april 2014 zijn de meldingen naar materiaalsoort in de periode mei t/m oktober 2014 in volgorde grotendeels gelijk gebleven. Ook toen gingen de meeste meldingen over plastic (58%), papier (45%), metaal (19%)en drankenkartons (7%). Wat verder opvalt is er in de periode mei t/m oktober 2014 geen meldingen zijn geweest over glas en over statiegeld/PET (in de periode november 2013 t/m april 2014 waren dit respectievelijk 1 en 2 meldingen (1% en 2%).
3.4 Aard van de meldingen Kijkend naar de aard van de meldingen, valt het volgende op: Bij 42 van de 55 meldingen (76%) was de consument van mening dat er te veel verpakkingsmateriaal is gebruikt. Vergelijking met de periode november 2013 t/m april 2014 Dit type meldingen is gestegen ten opzichte van de periode november 2013 t/m april 2014: toen was dit percentage 64%.
4
Omdat meldingen vaak betrekking hebben op een of meerdere materialen, tellen de percentages op tot meer dan 100%.
11
Een nadere analyse van dit verschil laat het volgende beeld zien: Periode mei 2014 t/m Periode november 2013 t/m april oktober 2014 2014 Product Aantal meldingen Aantal meldingen Dranken, in totaal 16 (29%) 22 (26%) waarvan Zuivel 6 (11%) 9 (10%) Thee 5 (9%) 5 (6%) Medicijnen/voedingssupplementen 6 (11%) 9 (10%) Tandpasta 6 (11%) 21 (24%) Overig (onder andere AGF, vlees, nagellak, speelgoed, zie bijlage 2) 27 (49%) 19 (22%) Tabel 3: Producten waar de meldingen over gingen in de periode november 2013 t/m april 2014 en in de 5 periode mei t/m oktober 2014
Procentueel gezien blijft het aantal meldingen over dranken in beide periodes ongeveer gelijk: 29% van de meldingen had betrekking op dranken (zoals zuivelverpakkingen en theezakjes en doosjes). In de vorige periode had 26% van de meldingen betrekking op dranken. Opvallend verschil is de daling van het aantal meldingen over doosjes om tandpastatubes in de periode mei t/m oktober 2014 (11%) ten opzichte van de periode november 2013 t/m april 2014 (24%). Verder valt de stijging op in de categorie ‘overig’: van 22% in de periode november 2013 t/m april 2014 naar 49% in de periode mei t/m oktober 2014. Bij 5 van de 55 meldingen (9%) werden er vraagtekens gezet bij de mogelijkheid om de verpakking te recyclen. Hier is geen vergelijking mogelijk met de periode november 2013 t/m april 2014 omdat hier toen niet naar is gekeken. Bij 4 van de 55 meldingen (7%) was de consument van mening dat het gebruikte materiaal milieuonvriendelijk was in vergelijking met een ander materiaal. Vergelijking met de periode november 2013 t/m april 2014 Dit type meldingen is gedaald ten opzichte van de periode november 2013 t/m april 2014: toen ging het om 12%.
5
Qua meldingen naar branche, materiaalsoort en type in de periode november 2013 t/m april 2014, kan bij het bovenstaande geen vergelijking worden gemaakt met de periode eind mei t/m oktober 2013. Dit komt door de verandering in werkwijze van het Meldpunt Verpakkingen en doordat in de periode eind mei t/m oktober 2013 van de binnengekomen meldingen deze gegevens nog niet werden bijgehouden (zie ook paragraaf 1.1.).
12
Bij drie meldingen werd gevraagd hoe men de verpakking van een specifiek product kon afdanken. Hier is geen vergelijking mogelijk met de periode november 2013 t/m april 2014 omdat hier toen niet naar is gekeken. Eén van de meldingen viel in de categorie ‘overig’. De consument vroeg zich af of bepaalde waterflesjes BPA vrij zijn. Hier is geen vergelijking mogelijk met de periode november 2013 t/m april 2014 omdat toen niet naar de categorie ‘overig’ is gekeken.
3.5 Aantal reacties van bedrijven in de periode mei t/m oktober 2014 In de periode mei t/m oktober 2014 gingen zes meldingen over meer dan één bedrijf. Deze meldingen zijn bij alle genoemde bedrijven uitgezet. Er zijn dus meer reacties van bedrijven te verwachten dan het aantal meldingen dat is binnengekomen. Daarnaast kon op een aantal meldingen geen bedrijfsreactie komen, bijvoorbeeld omdat er geen bedrijf werd genoemd. In de volgende tabel leggen we uit dat van de 57 binnengekomen meldingen, 43 bedrijfsreacties te verwachten waren. Aantal meldingen. Niet relevante meldingen.
57 -2
Subtotaal: relevante meldingen 55 Geen merk genoemd of vraag te onduidelijk, en dus ook geen reactie te verwachten van bedrijf. Bij 6 tickets werden 2 of 3 bedrijven genoemd, en er zijn dus meer reacties te verwachten. Subtotaal: te verwachten bedrijfsreacties 58 Bedrijven zitten nog in de reactietermijn. Subtotaal: eind oktober 2014 te verwachten bedrijfsreacties 43 Tabel 1: Te verwachten aantal bedrijfsreacties op meldingen
-4 +7
-15
Eind oktober was er een response van 40 reacties. Berekend op een totaal aantal van 43 te verwachten reacties eind oktober 2014 is dat een respons van 93% over de periode mei t/m oktober 2014. Dat is een hoge response, waarbij 38 reacties (88%) binnen de gestelde reactietermijn van 6 weken zijn ontvangen.6 Van drie bedrijven is op het verzoek om een reactie en na een herinnering/reminder uiteindelijk geen (verduidelijkende) reactie ontvangen. Deze melding is op de website van het Meldpunt Verpakkingen gepubliceerd met de vermelding dat van het bedrijf geen reactie is ontvangen. Het ging hierbij om: Datum 4-5-2014
Bedrijf Gillette
Melding Onnodig grote verpakking
6
Bedrijfsreactie Geen inhoudelijke reactie
De reactietermijn voor bedrijven na toezending melding is vier weken. Indien binnen die termijn geen reactie is ontvangen wordt een reminder verstuurd, met een reactietermijn van twee weken.
13
17-7-2014
CBL
17-7-2104
Milka
Ik zou graag groenten weer los kunnen kopen, net als voorheen. Te veel (onnodige) koekjesverpakking
(Nog) geen reactie Geen reactie
In de periode november 2013 tot en met april 2014 werd door zes bedrijven niet gereageerd op consumentenmeldingen via het Meldpunt Verpakkingen. Vergelijking van het aantal reacties van bedrijven met de periode november 2013 t/m april 2014 In vergelijking met de periode november 2013 t/m april 2014 is de response van bedrijven ongeveer gelijk gebleven: toen ging het om een response van 90%, in de periode mei t/m oktober 2014 om 93%. Hoewel in de periode november 2013 t/m april 2014 niet exact is bijgehouden of bedrijven binnen de gestelde reactietermijn van in totaal zes weken reageerden, was de indruk wel dat dit werd gehaald. In de periode is dit 88%.
3.6 Aard van de reacties van bedrijven in de periode mei t/m oktober 2014 Kijkend naar de aard van de reacties op de meldingen van consumenten, geven de betreffende bedrijven in 35 van de 43 te verwachten reacties (81%) uitleg over het gevoerde beleid met betrekking tot de keuze van de verpakking. In 7 reacties (17%) hebben bedrijven aangegeven dat zij het beleid inmiddels al hebben gewijzigd of spreken ze voornemens uit om dat te gaan doen. Bij 1 melding is een niet-inhoudelijke reactie binnen gekomen. Zie voor een volledig overzicht van de reacties Bijlage 3. Vergelijking van de aard van de reacties van bedrijven met de periode november 2013 t/m april 2014 Er zijn geen grote verschillen tussen beide halfjaren. In de periode november 2013 t/m april 2014 gaf 83% van de bedrijven uitleg over het gevoerde beleid met betrekking tot de keuze van de verpakking, ten opzichte van 81% in de periode mei t/m oktober 2014. In de periode november 2013 t/m april 2014 gaven bedrijven bij 17% van de meldingen aan dat zij het beleid inmiddels al hebben gewijzigd of spreken ze voornemens uit om dat te gaan doen; eenzelfde percentage als in de periode mei t/m oktober 2014.
3.7 Reacties van melders op reacties van bedrijven In drie gevallen gaven consumenten aan dat zij het niet eens waren met de reactie van bedrijven op hun melding. Het ging daarbij om de reacties van bedrijven op meldingen met betrekking tot het gebruik van kartonnen dozen om tandpasta, het gebruik van onnodig veel papier voor een koekjesverpakking en het gebruik van een plastic schroefdop op een melkpak (zie Bijlage 4 voor een volledig overzicht). 1. Vervolgreactie van de melder bij een melding over het kartonnen doosje om Zendium-tandpasta was: “Wie toetst of de beweringen van fabrikanten kloppen, met betrekking tot de veiligheid of onschadelijkheid van een stof voor het milieu?”. Het Meldpunt Verpakkingen gaf hier als reactie op: “Het Meldpunt Verpakkingen gaat er van uit dat bedrijven zich houden aan de geldende wetgeving en dat hun reacties op meldingen en vragen van consumenten daarop zijn gebaseerd. Het Meldpunt Verpakkingen is geen handhavende instantie. Toezicht en handhaving gebeurt door zowel de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT), als door de Nederlandse Voedsel- en
14
Warenautoriteit (NVWA). Als we twijfelen over de antwoorden van bedrijven of als in een reactie van een bedrijf onvoldoende antwoord wordt gegeven op de melding of vraag van een consument, dan vragen we om verduidelijking en/of onderbouwing van het antwoord.” 2. Vervolgreactie van de melder bij een melding over een overbodige schroefdop op een Tetrapak drankenkarton: ”Ik ben het niet eens met dat een schroefdop handig is, ik kan prima zonder.” Het Meldpunt Verpakkingen heeft Tetrapak gevraagd om een vervolg reactie. De consument was tevreden met de vervolgreactie van Tetrapak. 3. Vervolgreactie van de melder bij een melding over het gebruik van onnodig veel papier voor een koekjesverpakking van Zonnatura: “U draait om de hete brij heen. U beslist nu voor mij dat ik geholpen ben met drie verpakkingen ineen, maar ik kan prima zelf voor drie losse verpakkingen kiezen”. Het Meldpunt Verpakkingen heeft de fabrikant om een reactie gevraagd, waarvan de reactietermijn tijdens het opstellen van deze rapportage nog niet was verstreken. Het Meldpunt Verpakkingen heeft de consument gemeld dat de fabrikant om een vervolg reactie is gevraagd Vergelijking van de reacties van melders op de reacties van bedrijven met de periode november 2013 t/m april 2014 Er zijn geen grote verschillen tussen beide halfjaren. In de periode november 2013 t/m april 2014 gaven vijf consumenten aan dat zij de reacties van bedrijven op hun meldingen discutabel vonden (6%). In de periode mei t/m oktober 2014 ging het om drie consumenten (5%).
15
4. Overzicht publiciteit Meldpunt Verpakkingen Uit een analyse van de resultaten van een eerdere online attenderingscampagne voor het Meldpunt Verpakkingen bleek begin 2014 dat een deel van de (nieuwe) bezoekers de website vrijwel direct weer verliet zonder verder bezoek aan andere pagina’s van de site en zonder het stellen van vragen of het doen van meldingen. Dit was aanleiding om in het voorjaar van 2014 een plan te maken voor optimalisering en herontwerp van de website van het Meldpunt Verpakkingen en voor de communicatie/publiciteit. Na goedkeuring door het bestuur van het KIDV is in de tweede helft van 2014 een nieuw ontwerp gemaakt voor de website van het Meldpunt Verpakkingen. Dit ontwerp had tot doel de website visueel aantrekkelijker, laagdrempeliger en toegankelijker te maken én om het doen van meldingen en het stellen van vragen een meer centrale plaats te geven op de website. Daarnaast heeft het KIDV een online attenderingscampagne voorbereid. De nieuwe website is op 2 december 2014 ‘live’ gegaan. Verder wordt in december 2014 en in het voorjaar van 2014 in opdracht van het KIDV een online bannercampagne gestart, met als doel om de bekendheid van het Meldpunt Verpakkingen bij consumenten verder te vergroten. Daarnaast is door het KIDV een pagina geschreven over het Meldpunt Verpakkingen die in de komende periode in huis-aan-huisbladen zal verschijnen. Naast deze online attenderingscampagne zijn in het communicatieplan voor het Meldpunt Verpakkingen meer activiteiten voorzien, waaraan door het KIDV vanaf begin januari 2015 uitvoering zal worden gegeven. Hierbij gaat het onder meer om activiteiten die zijn gericht op het vergroten van de consumentenbekendheid met het Meldpunt via intermediaire organisaties, zoals gemeenten, afvalbedrijven en recyclers en het verpakkende bedrijfsleven. Verder stelt Milieu Centraal een social media plan op waarin wordt uitgewerkt hoe Facebook en Twitter actief kunnen worden ingezet ten behoeve van het Meldpunt Verpakkingen. Ondanks deze werkzaamheden aan het ‘nieuwe’ Meldpunt Verpakkingen, is er in de periode mei t/m oktober 2014 ook publicitair aandacht besteed aan het ‘oude’ Meldpunt Verpakkingen. Zo heeft het KIDV in vrijwel alle interviews in de afgelopen periode en bij presentaties op eigen bijeenkomsten en die van derden, ook aandacht besteed aan het Meldpunt Verpakkingen. Milieu Centraal heeft eind juni 2014 een kant-en-klaar opgemaakte pagina voor huis-aanhuisbladen laten maken en versturen. De titel van de pagina was ‘Scheiding huishoudelijk afval: er is nog veel te winnen’. Op deze pagina is in één van de artikelen aandacht besteed aan het Meldpunt Verpakkingen.
16
Deze pagina is vanaf medio juli 2014 45 keer geplaatst in verschillende huis-aan-huis-bladen. Alhoewel de piek is geweest, blijven de publicaties in huis-aan-huisbladen nog doorlopen. De totale oplage was tot en met de 45 plaatsingen bijna 1 miljoen (936.787), met een advertentiewaarde van 47.966 euro. In de afgelopen periode is er via de social media van Milieu Centraal incidenteel over Meldpunt Verpakkingen gecommuniceerd.
Verder is in de afgelopen periode onder meer aandacht besteed aan het Meldpunt Verpakkingen via Duurzaam nieuws.nl; RTL – EditieNL, Genoeg.nl en Radio1/Dit is de dag.
In vergelijking met de periode eind mei 2013 t/m 2014 zijn er in de periode mei t/m oktober 2014 minder publicitaire activiteiten rond het Meldpunt Verpakkingen verricht. Een oorzaak hiervan is dat een deel van de capaciteit bij Het KIDV is ingezet op het herontwerp van de website en de voorbereiding van de communicatie rond het Meldpunt Verpakkingen in de komende periode.
17
Bijlage 1: Vragen mei 2014 – oktober 2014 Datum 1-5-2014
Korte omschrijving van de vraag Afvalscheiding: kurk.
2-5-2014
Inleveren PET statiegeldflessen uit het buitenland.
15-5-2014
Recycling van metalen deksels op flessen en glazen potten.
23-5-2014 17-7-2014
Is plastic milieuvriendelijker dan aluminiumlaminaat bij (koffie)verpakking? Betere recycling drankenkarton.
8-8-2014
Milieuvergelijking glazen en plastic verpakking.
17-8-2014
Voedselveiligheid glas- en plasticrecycling in geval van giftige stof.
18-8-2014
Reinigen glazen statiegeldflessen.
24-8-2014
Samenstelling van aluminiumkleurige koffieverpakking.
24-8-2014
Milieuvergelijking metalen en plastic verpakking.
24-9-2014
Milieuvergelijking koffiecupjes.
30-9-2014
Waarom zijn er in NL geen PET-bierflessen met statiegeld?
13-6-2014 20-7-2014 10-9-2014 17-7-2014 3-8-2014 1-9-2014 11-9-2014 21-7-2014
Lossen pods met wasmiddel ook bij lagere temperaturen op? Afvalvraag: maandverbandverpakking. Reclame nieuwe deo-verpakking marketingtruc? Fruitstickertjes van afbreekbaar materiaal. Afvalvraag: netjes van citrusvruchten. Kritiek op doorverwijzing naar site Kringloop Blik. Hergebruik van verpakkingen van verschillende grondstoffen. Meenemen verpakkingsmateriaal bij aan huis bezorgen.
1-5-2014
Is het verbranden van aluminium schadelijk? Van de ROVA mag ik het niet inleveren bij de milieustraat. Kunnen jullie mij voorlichtingsmateriaal voor kinderen over afvalscheiding geven? Hoe kan ik aluminium verpakkingen als yoghurtdeksels, tubes, medicijnenstrips en aluminiumfolie laten recyclen? Waar kan ik informatie over afvalscheiding vinden? Afvalscheidingsvraag: piepschuim. Wanhoopskreet over afvalinzameling (niemand doet wat!).
2-5-2014 2-5-2014 5-5-2014 5-5-2014 12-5-2014
18
Sector Levensmiddelen en dranken Levensmiddelen en dranken Levensmiddelen en dranken Levensmiddelen en dranken Levensmiddelen en dranken Levensmiddelen en dranken Levensmiddelen en dranken Levensmiddelen en dranken Levensmiddelen en dranken Levensmiddelen en dranken Levensmiddelen en dranken Levensmiddelen en dranken Cosmetica - Zeep Cosmetica - Zeep Cosmetica - Zeep AGF AGF Overig Overig Detail- en groothandel
Datum 6-6-2014 15-6-2014 16-6-2014 11-7-2014 17-7-2014 17-7-2014 27-7-2014 1-8-2014 6-8-2014 4-9-2014 10-9-2014 16-9-2014 25-9-2014 30-9-2014 6-10-2014 16-10-2014 25-10-2014 25-10-2014 28-10-2014
Korte omschrijving van de vraag Sector Scheiden kleinere fracties met aluminium. De zoekfunctie op www.meldpuntverpakkingen.nl werkt niet voor de inzendingen. Waar kan ik Plastic Heroes zakken krijgen? Milieuvoorkeur afdanken composteerbaar kunststof: verbranden of composteren? Gratis papieren tas beter dan plastic tas. Afbreekbaar plastic als oplossing voor plasticsoep. Afvalscheiding van laminaten. Afvalvraag: plastic dopjes. Idee voor betere recycling van verpakkingen. Hoeveelheid plastic verpakkingsmateriaal. Hoeveelheid plastic verpakkingsmateriaal. Komt het plastic niet gewoon op de vuilnisberg? Onderscheid verpakkings- en niet-verpakkingsplastic onduidelijk en onnodig. Klacht dat verpakkingen onnodig zijn. Verband tussen afvalscheiding en recyclen. Afvalvraag: piepschuim. Afvalvraag: cellulose/cellofaan. Aluminium versus stalen blikjes. Kan ik plastic zakken toegestuurd krijgen?
Onderstaande vragen hoorden om meerdere redenen7 niet thuis bij het Meldpunt Verpakkingen en zijn daarom niet gepubliceerd op de website van het Meldpunt Verpakkingen. De consumenten die deze vragen aan het Meldpunt stelden, kregen hierop een antwoord met toelichting en waar mogelijk een doorverwijzing naar een instantie die hen verder kon helpen. Datum 4-5-2014 7-5-2014 19-5-2014 18-6-2014 15-7-2014 12-8-2014 29-8-2014 12-9-2014 14-9-2014 19-9-2014
Korte omschrijving van de vraag Hoe kan ik balpennen recyclen? [geen verpakkingsvraag]. Waar kan ik blikjes inleveren in Etten Leur? [te specifiek]. Hebben jullie info over de milieudruk en materialen van melkverpakking? [studentenonderzoek, geen consumentenvraag]. Hoe moet ik jerrycans recyclen? [bedrijfsvraag]. Meest duurzame verpakkingsmateriaal voor soep [bedrijfsvraag]. Vervuiling van gft-afval [geen verpakkingsvraag]. Afvalvraag: snijplank van papier en PET [geen verpakkingsvraag] Composteerbaar logo [bedrijfsvraag]. Dopje met vleugeltjes [geen duurzaamheidsvraag]. Vraag over oxo degradeerbaar plastic [studentenonderzoek, geen consumentenvraag].
D.w.z. geen verpakkingsvraag, geen consumentenvraag, geen vraag over duurzaamheid e/o te specifiek voor lokale situatie. 7
19
Datum 29-9-2014 30-9-2014 30-9-2014 9-10-2014
Korte omschrijving van de vraag Giftige stoffen vanuit plastic flessen naar inhoud [geen duurzaamheidsvraag]. Wat zijn de productiekosten van een PET-fles? [geen duurzaamheidsvraag] Goede omschrijving /definitie van drankenkartons en metalen voor gemeentebeleid [geen consumentenvraag]. Hoeveel kost het om dit te laten maken? [onduidelijke vraag, geen verheldering gekregen].
20
Bijlage 2: Meldingen mei 2014 2014 – oktober 2014 Datum 2-5-2014 7-7-2014 11-7-2014 17-7-2014 17-7-2014 24-7-2014 27-7-2014 28-7-2014 2-8-2014 16-8-2014 22-8-2014 13-9-2014 22-9-2014 29-9-2014 30-9-2014 30-9-2014 30-9-2014 3-10-2014 4-10-2014 5-10-2014 19-10-2014 21-10-2014
Bedrijf Tetrapak
Korte omschrijving van de melding Ik wil keuzevrijheid in drankenkarton met en zonder draaidop. Onnodige snoeppapiertjes.
Branche Levensmiddelen en dranken Red Band Levensmiddelen en dranken Appelsientje Verpakking van het drinkpakjes zo maken dat Levensmiddelen en het cellofaantje eraan vast blijft zitten. dranken Milka Te veel (onnodige) koekjesverpakking. Levensmiddelen en dranken Albert Heijn In elke doos baby melkpoeder zit een nieuw Levensmiddelen en en Hero maatlepeltje. dranken Aldi, Unox Waarom zitten er aluminiumlaagjes in de Levensmiddelen en verpakkingen van bijv. worsten en de koffie? dranken Tetrapak Het weglaten van schroefdoppen op Levensmiddelen en drankenkartons. dranken Friesland Afvalvraag: hoe kan ik melkcontainers afdanken. Levensmiddelen en Campina dranken Arla Yoghurtverpakking met te veel plastic, een Levensmiddelen en geklieder om het te scheiden. dranken Pickwick en Inefficiënte theeverpakking op het werk. Levensmiddelen en Lipton dranken Zonnatura Koker met theepoeder is nog niet eens voor de Levensmiddelen en helft vol. dranken Lipton Theezakjes zijn van plastic, dat is niet Levensmiddelen en composteerbaar. dranken Becel Aluminium afdeklaagje in margarine onnodig? Levensmiddelen en dranken De Ruijter Doosje anijsblokjes onnodig veranderd in portie Levensmiddelen en zakjes. dranken Pickwick Te veel verpakking om 1-persoons zakjes thee. Levensmiddelen en dranken Earth Zijn de plastic flesjes BPA vrij? Levensmiddelen en dranken Zonnatura Onnodig veel verpakking om koekjes. Levensmiddelen en dranken Alpro Onnodige plastic dop op sojamelk-verpakking. Levensmiddelen en dranken Plus Onnodig plastic bak om de croissants. Levensmiddelen en dranken Keurslager Onnodig plastic (verpakking, folie en tasje) bij Levensmiddelen en vleeswaren dranken Jumbo Onnodig dubbel verpakte varkenshaas. Levensmiddelen en dranken Nesquik Waar bestaat deze chocomelk-verpakking uit, en Levensmiddelen en hoe moet ik het afdanken? dranken
21
Datum 21-10-2014
Bedrijf Lidl
Korte omschrijving van de melding Afvalvraag: plastic/alu koffiecupjes.
22-10-2014
Pickwick
Theezakjes zijn te groot en per stuk verpakt.
23-10-2014
Onnodig apart verpakte koffiecups.
4-5-2014
Lidl en Albert Heijn De Tuinen
15-6-2014
Bayer
20-7-2014
FormuleW
21-7-2014
13-9-2014
Natusor gezondheids producten BV Sandoz Is het mogelijk om volledig aluminium medicijnenstrips te maken? Sensodyne/ Plastic afvalverwerkingsvraag en Parodontax tandpastadoosje melding. Zendium Onnodig doosje om de tandpasta tubes.
23-9-2014
Elmex
Kartonnen doosje om tandpasta tube
29-9-2014
Zendium
Kartonnen doosje om tandpastatube.
30-9-2014
Beaphar
Te grote verpakking voor vlooiendruppels.
30-9-2014
HEMA
18-10-2014
L'Oreal
Veel te grote verpakking van de voedingssupplementen voor de hoeveelheid pilletjes. Onnodig groot kartonnen doosje om de crème.
28-10-2014
Zendium
Kartonnen doosje om tandpastatube.
30-10-2014
Actionfit
Onnodig grote verpakking voor vitamines.
4-5-2014 4-7-2014 12-8-2014
Gillette Kruidvat Sun
27-7-2014 11-9-2014
19-10-2014 19-5-2014 17-7-2014
Nieuw vitaminepotje is voor meer dan de helft leeg. Overdadig verpakkingsmateriaal bij bruistabletten. Onnodig groot kartonnen doosje voor het flesje jodiumtinctuur Zeewier shake bus maar voor 50% gevuld.
Onnodig grote verpakking om scheermesjes. (Onnodig en) te groot doosje voor de nagellak. Meer verpakking dan nodig voor vaatwastabletten. Nivea Onnodig grote tube. Bio+ Waarom zijn alle groentes van Bio+ verpakt en de niet-bio producten niet. alle Ik wil voorverpakte groenten en fruit weer los supermarkte kunnen kopen, met evt. papieren verpakking. n 22
Branche Levensmiddelen en dranken Levensmiddelen en dranken Levensmiddelen en dranken Farmacie en zelfzorggeneesmiddelen Farmacie en zelfzorggeneesmiddelen Farmacie en zelfzorggeneesmiddelen Farmacie en zelfzorggeneesmiddelen
Farmacie en zelfzorggeneesmiddelen Farmacie en zelfzorggeneesmiddelen Farmacie en zelfzorggeneesmiddelen Farmacie en zelfzorggeneesmiddelen Farmacie en zelfzorggeneesmiddelen Farmacie en zelfzorggeneesmiddelen Farmacie en zelfzorggeneesmiddelen Farmacie en zelfzorggeneesmiddelen Farmacie en zelfzorggeneesmiddelen Farmacie en zelfzorggeneesmiddelen Cosmetica - Zeep Cosmetica - Zeep Cosmetica - Zeep Cosmetica - Zeep AGF AGF
Datum 18-10-2014
Bedrijf Albert Heijn
13-6-2014
Kruidvat
13-6-2014
Albert Heijn
17-7-2014
Edet, Albert Heijn, Floralys Albert Heijn
13-9-2014 30-9-2014 4-8-2014
Nader te bepalen Conrad.nl
Korte omschrijving van de melding Branche Is een sticker op een composteerbare AGF groenteverpakking een probleem voor recycling? Onnodig uitdelen van plastic tasjes. Detail- en groothandel Speelgoed dat onnodig verpakt is in plastic met Detail- en aluminiumlaagje groothandel Toiletrollen worden steeds groter en aantal Detail- en velletjes neemt af. groothandel Onnodige aluminium binnenlaag in verpakking van actie-'cadeautjes'. Overbodige tijdschriftwikkel.
Overig
Bijzonder ruime omverpakkingen bij postzendingen.
Technologische industrie/Elektronica
Overig
De volgende vijf meldingen kon het Meldpunt Verpakkingen niet in behandeling nemen. Bij twee meldingen werd (ook na navraag door het Meldpunt bij de melder) geen bedrijf genoemd. Bij één melding ging het om een bedrijf dat niet in Nederland verkoopt, één melding was onduidelijk en werd niet nader toegelicht en één melding ging niet over een verpakking. datum bedrijf 2-5-2014 Albert Heijn
Korte omschrijving van de melding Branche Onhandige verpakking van couscous. [Melder reageert niet op Levensmidde vraag om meer informatie] len en dranken 23-6INZA Melkpakken helemaal van plastic maken, is goed recyclebaar Levensmidde 2014 [niet meegenomen omdat het een buitenlands bedrijf is dat len en niet op de NL markt verkoopt] dranken 7-7-2014 Dr van der Polyethyleen in het product aangetroffen. [Geen Cosmetica Hoog verpakkingsvraag] Zeep 14-7 onbekend Reden om goedkope bananen in plastic te verpakken, en AGF duurdere niet [Melder reageert niet op vraag om meer informatie] 24-10Nog niet Onnodige kleinverpakking van snoepjes. [Melder gevraagd om Levensmidde 2014 bekend merknaam] len en dranken
23
Bijlage 3: Overzicht met toezeggingen (voorgenomen) beleidswijzigingen #3703 Kruidvat-tasje Bij de Kruidvatwinkel waar ik regelmatig kom (Herenstraat, Rijswijk ZH) hangt ook een grote poster over hoe milieubewust ze zijn. Ze vragen echter wel aan elke klant of ze een plastic tasje willen. Zelfs als je een tandenborstel koopt die (helaas) al in folie en karton is verpakt krijg je nog die vraag. Zo’n zakje (een tasje kun je het niet noemen) kun je thuis dus meteen weggooien. Het valt mij trouwens ook altijd op dat mensen die met een grote tas lopen toch een plastic tasje aanpakken. Wordt het niet hoogtijd dat voor al die plastic tasjes geld wordt gevraagd? Ik denk dat het plasticprobleem dan snel is opgelost. [Reactie Kruitvat] Wij vinden het belangrijk het milieu te sparen en plastic tassen zijn slecht voor het milieu. Ons beleid is dat wij onze klanten geen tasje aanbieden maar de vraag stellen of het zo mee gaat. Wij bieden onze klanten dan bij voorkeur een herbruikbare draagtas aan. Door een kleine bijdrage te vragen voor deze herbruikbare draagtassen, hopen wij dat onze klanten minder plastic tassen gebruiken. Wanneer een klant geen tas bij zich heeft en geen herbruikbare tas wil, dan kan de klant om een kleiner model draagtasje vragen. Deze zijn gratis. We hebben de melding van deze consument ook besproken met de manager van deze winkel. De manager zal, gezien de ervaring van deze consument, extra aandacht besteden aan ons beleid. Wanneer een klant geen tas bij zich heeft en geen herbruikbare tas wil, dan kan de klant om een kleiner model draagtasje vragen. Deze zijn gratis. We hebben de melding van deze consument ook besproken met de manager van deze winkel. De manager zal, gezien de ervaring van deze consument, extra aandacht besteden aan ons beleid.
#3779 Appelsientje Op de verpakking van kleine pakjes Appelsientje zit altijd een plastic rietje. Dat rietje is weer verpakt in een cellofaantje. Mensen nemen dit mee als ze naar buiten gaan. Wat je ziet gebeuren is dat mensen de verpakking nog wel goed weggooien, vaak het rietje ook nog wel, maar de cellofaantjes eindigen en masse op de grond. Rondom bankjes vind je dan heel veel van die cellofaantjes. Kan die verpakking niet zo gemaakt worden dat het cellofaantje er bij open maken aan vast blijft zitten? Of dat het van papier is wat wél vergaat na verloop van tijd? [Reactie Friesland Campina] De rietjes op onze verpakkingen zijn individueel verpakt in een folietje om de hygiëne van het rietje te waarborgen. Het folietje is in principe te openen zonder het van het pakje te halen, maar de meest voor de hand liggende manier van openen blijkt inderdaad om het rietje van het pakje te halen alvorens de folie te openen. Als daarbij de folie als zwerfafval in het milieu terecht komt, is dat onwenselijk. Wij danken u voor uw meedenken en zullen uw suggesties meenemen in ons streven om de milieu impact van onze verpakkingen verder te verlagen.
#3802 Natusor gezondheidsproducten Deze zeewiershake zit in een kunststofbus die maar voor 50 of hooguit 55% is gevuld. Er zit veel lucht in. Dat vind ik echt absurd, zeker als het bedrijf zegt dat ze kwaliteitsproducten verkopen. De verpakking is ver beneden kwaliteit!
24
[Reactie Natusor] We hebben na overleg met onze leverancier besloten om de verpakking van de zeewier shake aan te passen naar een kleiner formaat bus. Dit zal op korte termijn (naar verwachting met een week of vier) al gebeuren.
#3828 Bijzonder ruime omverpakkingen bij zendingen van Conrad. Afgelopen maanden heb ik drie zendingen van Conrad.nl thuisgestuurd gekregen, allemaal in bijzonder ruime omverpakkingen. [Reactie Conrad] Ons magazijn in Zuid-Duitsland is volledig geautomatiseerd en kan alleen met dozen werken. Deze dozen hebben we in alle soorten en maten. Soms is een product echter zo klein dat zelfs de kleinste doos nog groot lijkt. Bovendien verzenden we alles per pakketpost, zodat het voor de klant traceerbaar is d.m.v. een track & trace-code. Bij brievenbuspost is dit niet mogelijk. Het verpakkingsmateriaal dat wij gebruiken is milieuvriendelijk. Het opvulmiddel van witte vlokken is gemaakt van mais en mag daardoor in de groene bak. Dit materiaal staat ook bekend onder de naam Playmais. Het karton kan uiteraard bij het oud papier. Ondanks dat wij gebruik maken van milieuvriendelijk verpakkingsmateriaal en het systeem zo is ingericht dat de best passende omdoos wordt geselecteerd, komt het voor dat een exceptioneel ruime verpakking wordt gebruikt. Een verklaring kan zijn dat een zending handmatig is verwerkt en een medewerker zonder nadenken een te grote doos heeft gebruikt. Dergelijke voorbeelden geven wij direct door aan ons magazijn zodat dit verder kan worden uitgezocht. Artikelen kunnen namelijk ook gaan zwerven in de doos en hierdoor beschadigd raken.
#3835 Sun vaatwastabletten Het valt me op dat er nog veel lege ruimte in de doos Sun vaatwastabletten zit. Volgens mij kan de doos wel wat kleiner, lager! [Reactie Sun]: Het klopt dat op dit moment voor de Sun machine vaatwastabletten strikt genomen meer verpakking wordt gebruikt dan technisch mogelijk is, dat is ook de reden dat we op dit moment een wijziging in onze kleinere verpakkingen aan het doorvoeren zijn. De Sun Allin1 tabletten zijn de laatste jaren in rap tempo lichter geworden van 22 gram naar 18 gram. Met name de overgang naar fosfaatvrije producten heeft hieraan bijgedragen. Dit betekent dat we minder grondstoffen per was gebruiken wat per saldo veel meer milieuwinst oplevert dan enige bijdrage aan verpakkingsbesparing. Om de afname in tabletgewicht en daarmee het formaat van de tabletten bij te benen zijn met name de grootformaat verpakking kleiner geworden en is de hoeveelheid verpakking per was afgenomen. Voor de kleinere verpakking is deze in het algemeen gelijk gebleven maar daar zal binnenkort verandering in komen.
#3847 Zonnatura theepoeder Het product blijkt nog niet eens voor de helft gevuld. [Reactie Wessanen (Zonnatura)]: Wij nemen de feedback die we krijgen van consumenten zeer serieus en willen graag verantwoorde verpakkingen aanbieden voor onze Zonnatura producten. We zijn ons ervan bewust dat de busjes niet volledig gevuld zijn. Meer consumenten hebben ons hierop geattendeerd. Omdat dit voor ons een nieuw product was met een fijnere structuur dan onze ander oplostheeën en we wilden voorkomen dat het product zou ‘inklinken/deuken’ tijdens het transport naar de winkels, hebben we hier destijds toch voor gekozen. Inmiddels hebben we besloten om niet
25
verder te gaan met deze producten en momenteel verkopen we alleen nog onze laatste voorraden. Kortom, dit product zal over een tijdje niet meer in de winkel te vinden zijn.
#3952 Beaphar vlooiendruppels Er zit maar heel weinig vloeistof in deze gigantische pipetten met vlooiendruppels van Beaphar. De plastic verpakking moet kleiner kunnen, want ook dan is het nog goed mogelijk om hem makkelijk vast te houden. [Reactie Beaphar]: De genoemde pipetten zijn inderdaad vrij leeg, de dosering in de pipet is precies bepaald voor één behandeling. Hetzelfde product voor grote honden zal bijvoorbeeld veel verder zijn afgevuld. Vlooiendruppels zijn geregistreerde diergeneesmiddelen en een onderdeel van het verkrijgen van registratie is de verpakking. Wij moeten bewijzen dat het product in de verpakking stabiel is en blijft tijdens de houdbaarheidstermijn. Een aanpassing van de verpakking is mogelijk, maar niet eenvoudig. Uw opmerking nemen we ter harte en we zullen hier mee aan de slag gaan.
26
Bijlage 4: Overzicht van antwoorden van bedrijven waar consumenten niet tevreden mee waren #3814 Het weglaten van schroefdoppen op drankenkartons Is het mogelijk om de plastic doppen op verpakkingen van drank, yoghurt, melk etc. weg te laten en weer terug te gaan naar de kartonnen tuit? Het zou zo veel plastic schelen. Nu koop ik alleen pakken waar geen plastic dop opzit en die werken prima. Het afpeuteren van de plastic dop voor het plasticafval is vaak een lastig karweitje. [Reactie Meldpunt Verpakkingen] Bedankt voor uw vraag. We hebben een soortgelijke melding eerder binnengekregen. Toen hebben we Tetra pak, één van de grootste Nederlandse fabrikanten van drankenkartons, om een reactie gevraagd. Graag leg ik u (een deel van) de reactie van Tetrapak voor. [Reactie Tetrapak] Een sluitdop voorkomt morsen bij een geopend pak, vergemakkelijkt het drinken van uit het pak, maakt 'on-the-go' consumptie mogelijk, maar hij zorgt er vooral voor dat de productkwaliteit gehandhaafd blijft nadat het pak eenmaal geopend is. [reactie consument] Als het echt niet anders kan, dan zou het een mooi compromis zijn om de verpakking zo te maken als SIG combibloc doet. Dat is een verpakking met een plastic dop die je er heel handig af kunt halen. Op die manier kunnen de dop en de plastic ring toch bij het plastic afval. [Reactie Tetrapak] Alle producenten van drankenkartons (SIG Combibloc, Elopak en Tetra Pak), bieden beide types drankenkarton aan: met en zonder sluitdop. Het zijn de klanten van de producenten die kiezen in welk type verpakking ze hun drank op de markt willen brengen. Tetra Pak vindt het belangrijk om de impact op het milieu te verminderen, vooral als het gaat om de beschikbaarheid van grondstoffen en de klimaatvoetafdruk. Daarom biedt Tetra Pak steeds meer soorten doppen aan die zijn gemaakt uit hernieuwbare grondstof (suikerriet). Vanaf 2015 kunnen de gemeenten een vergoeding krijgen van het Afvalfonds Verpakkingen voor het inzamelen en sorteren van drankenkartons met het oog op recycling. Tetrapak verwacht dat die vergoeding een belangrijke aanmoediging zal zijn voor gemeenten om deze inzameling te organiseren. In die gemeenten waar dit gebeurt is het dan niet meer nodig om de doppen van de drankenkartons te verwijderen, omdat de drankenkartons dan in hun geheel worden ingezameld en gerecycled. Het weggooilogo op de verpakking van drankenkartons zal gedurende de komende maanden ook in die zin worden aangepast.
#3948 Kartonnen doosje op tandpastatube Ineens zit er een kartonnen doosje om de tube tandpasta! [Reactie Unilever (Zendium)]: Hartelijk dank voor uw reactie. Naast de verpakking is voor een aantal varianten ook het fluoride niveau verhoogd, waaronder Zendium Classic. De unieke werking van Zendium tandpasta op basis van enzymen en proteïnen is complex en uitvoerig consumentenonderzoek heeft aangetoond dat het merk meer moet investeren in een goede voorlichting naar de consument toe. Een omdoosje creëert extra ruimte op de verpakking en maakt het mogelijk deze informatie op te nemen en consumenten de unieke werking van Zendium uit te leggen op het moment van hun aankoop, in de winkel. Er is gekozen voor een kartonnen omdoos die 100% recyclebaar is en effectief gerecycled wordt in Nederland (met een recyclingpercentage van
27
meer dan 99%). Wij erkennen de noodzaak om de milieu impact van verpakkingen te verminderen en werken hier hard aan. Bij Zendium onderzoeken wij continu mogelijkheden om met onze producten de impact op het milieu te verminderen, zo loopt er momenteel onderzoek om de tubes lichter te maken (waardoor de totale verpakkingsbelasting niet toeneemt). Bij de keuze voor verpakking moet steeds de juiste balans gevonden worden tussen wat belangrijk is voor het merk/kwaliteit van het product en de impact op het milieu. [Reactie consument] Op uw site zie ik veel antwoorden van fabrikanten waarin beweringen worden gedaan over de veiligheid of onschadelijkheid van een stof voor het milieu. Ik heb daar als consument geen verstand van en kan dus ook niet nagaan of dit waar is. Wordt dit op de een of andere manier nagegaan of getoetst? [Reactie Meldpunt Verpakkingen] Het Meldpunt Verpakkingen gaat er van uit dat bedrijven zich houden aan de geldende wetgeving en dat hun reacties op meldingen en vragen van consumenten daarop zijn gebaseerd. Het Meldpunt Verpakkingen is geen handhavende instantie. Toezicht en handhaving gebeurt door zowel de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT), als door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Als we twijfelen over de antwoorden van bedrijven of als in een reactie van een bedrijf onvoldoende antwoord wordt gegeven op de melding of vraag van een consument, dan vragen we om verduidelijking en/of onderbouwing van het antwoord.
#3961 Onnodig veel verpakking om Zonnatura koekjes Er zit een plastic verpakking om 3 aparte pakjes met koekjes. Dit buitenste zakje mag weggelaten worden. Mensen kopen dan misschien minder dan 3 pakjes tegelijk, maar dat geeft wel met minder plastic. [Reactie Wessanen (Zonnatura)] Onze sesam-crunch is een on-the-go product. We hebben om een tweetal redenen voor deze verpakking gekozen: 1) het verkoopkanaal, in dit geval de supermarkt, wil niet allemaal losse producten met een lage kassa aanslag en 2) belangrijker, de consument vindt het handig om een paar repen tegelijk op voorraad te kopen. Uiteraard kijken we bij alle productconcepten of en waar een verpakking nodig of wenselijk is. In dit geval hebben we deze keus gemaakt. [reactie consument] De antwoorden van Zonnatura vind ik behoorlijk ‘om de hete brij heen draaiend’. Want het gaat er toch ook om dat supermarkten en consumenten andere keuzes gaan maken, zodat er minder verpakkingsmateriaal nodig is. Op deze manier blijft alles gewoon zoals “we het nu eenmaal doen, want de ander wil dat”. In dit geval: Zonnatura zou supermarkten moeten laten inzien dat meer aanslagen wel betekent dat er minder milieuvervuiling is. En ik als consument kan ook 3 pakjes op voorraad in mijn mandje leggen. Het argument wat Zonnatura als belangrijkste reden aangeeft, is juist de makkelijkst te weerleggen reden... Als ik een voorraadje wil, dan pak ik een voorraadje. Om dat voorraadje hoeft geen verpakking te zitten. Ik zie dit soort antwoorden vaker terug bij de fabrikanten: “omdat de consument dat wil”. Daar moet toch ook eens een eind aan komen dat fabrikanten daarmee hun verantwoording afkopen ... :-) [Reactie Wessanen (Zonnatura)] Nog niet ontvangen (valt nog binnen de reactietermijn).
28
