week van de opvoeding
OPVOEDKRANT 6 t/m 12 oktober 2014
Inhoud Welkomstwoord
2
Programma week van de opvoeding
2
Alcohol en het puberbrein
4
Positief opvoeden
5
Opvoeden vanuit het brein
6
Wie zal dat betalen?
7
Er zijn... in balans
8
Dieren in de opvoeding
8
Opvoedondersteuners Centrum voor Jeugd en Gezin Asten-Someren Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) is er voor alle ouders en opvoeders die vragen hebben over de opvoeding, het opgroeien of de gezondheid van hun kind. Ook jongeren zelf kunnen er terecht voor vragen. De volledige jeugdzorg wordt in 2015 een taak van de gemeente: de transitie Jeugdzorg. De gemeenten Asten en Someren bereiden zich daar samen met jeugdzorgprofessionals op voor. Nieuwe aanpak De gemeenten maken van de gelegenheid gebruik om de jeugdzorg te verbeteren. Ze gaan de zorg dicht bij huis, toegankelijk en met meer samenwerking organiseren. De toegang tot jeugdhulp is geregeld via de opvoedondersteuners van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Ze zijn in dienst bij verschillende organisaties zoals de Zorgboog, LEV-groep, MEE, BJ Brabant en Bureau Jeugdzorg. Ze werken samen onder de vlag van het CJG. Opvoedondersteuners zijn er voor kleine en grote vragen van ouders en jongeren. Zij gaan samen met jou op zoek naar een antwoord of een oplossing. Hoe werken de opvoedondersteuners? Iedereen heeft wel eens vragen over opvoeden of opgroeien. Soms kun je hiermee terecht in je eigen omgeving. En soms wil je je vraag graag stellen aan een deskundige.
Van links naar rechts: Maaike van der Putten, Malou van Oosterhout, Jacqueline Goossens, Jolanda de Brouwer, Jacqueline Kollee, Lisette van Hugten, Suzanne Roossen en Sandra de Gooijer. Niet op de foto: Ingeborg Veurman, Merel Jansen, Brigiet van Rens.
Je kunt dan terecht bij de opvoedondersteuners van het CJG. Zij geven je gerichte tips waarmee je zelf verder kunt. Soms zijn er meerdere gesprekken nodig waarin je stap voor stap begeleid wordt. Als het nodig is, maken de opvoedondersteuners samen met jou een plan. Daarbij kijken ze naar wat je zelf kunt en wat met eventueel hulp van familie, buren of vrienden. Zo word je geholpen om zelf de situatie weer in de hand te krijgen met mensen uit jouw vertrouwde omgeving. Als dat niet genoeg is, kunnen de opvoedondersteuners de juiste hulp inschakelen. Waar vind je de opvoedondersteuners? De opvoedondersteuners zijn aanwezig op plekken waar ouders of jeugdigen al regelmatig komen, zoals het consultatiebureau, peuterspeelzalen, kinderdagverblijven en scholen.
Autisme en opvoeden 10 Scheiden... 11
Voorkom Sint stress 12 Je oppascertificaat halen 12 Colofon 12
Week van de opvoeding
Welkomstwoord
Ja c H
uijsman
s
‘It takes a whole village to raise a child.’ Een inmiddels beroemde Engelstalige zin die duidelijk aangeeft waar het om gaat: Je hebt een hele gemeenschap nodig om kinderen groot te brengen. Bij opvoeding van kinderen spelen natuurlijk ouders de grootste rol, maar tegelijkertijd kunnen zij het zeker niet alleen.
Met deze krant, voorafgaand aan de Week van de Opvoeding, willen we zichtbaar maken hoe wij in Asten en Someren, als gemeenschap samen die opvoeding van kinderen vormgeven. Hoe we daar samen de schouders onder zetten, met vele vrijwilligers, verenigingen, onze scholen en welzijnsorganisaties, onze bibliotheek en zorgprofessionals. En natuurlijk, ook met ons CJG Asten-Someren, dat een belangrijke rol speelt bij de ondersteuning van zowel ouders, kinderen als jongeren, ook als het even niet gaat zoals het zou moeten.
De Week van de Opvoeding draait dan ook om ontmoeting en uitwisseling tussen ouders, medeopvoeders, kinderen en jongeren. Daarbij staat een positieve benadering voorop. In 2014 organiseren we daarvoor in de Week van de Opvoeding in Asten en Someren diverse activiteiten. Enkele voorbeelden daarvan zijn de afsluiting van de oppascursus, lezing en workshop over positief opvoeden (Triple P), lezingen en ontmoetingen over babymassage, pesten en het gebruik van social media op de basisscholen en een voorleesochtend in de bibliotheek. In deze krant kun je hier alles over lezen. Wij hopen dat deze krant je uitdaagt om mee te doen aan onze Week van de Opvoeding en bijdraagt aan het gezond en veilig opgroeien van onze kinderen. Zij zijn onze toekomst en wij samen kunnen daar een zo goed mogelijke basis voor leggen. Doe jij mee en ontmoeten wij jou bij een van de bijeenkomsten?
Opvoeden doe je samen en ook als ouders leer je veel van elkaar; ‘hoe gaat het bij jou’, ‘heeft jouw kind dat ook’, ‘hoe ga jij om met …’?
Theo Maas en Jac Huijsmans
Positief Opvoeden, lezing en workshop ‘Leren omgaan met ruzie en agressie’ Wat is Positief Opvoeden (Triple P)? Triple P staat voor Positief Pedagogisch Programma. Het is een methode die het opvoeden van kinderen tot 16 jaar voor ouders makkelijker en plezieriger maakt. Een positieve opvoeding helpt kinderen om vaardigheden te ontwikkelen, die ze later in hun leven nodig hebben. Het doel van Triple P is het voorkomen en verminderen van (ernstige) emotionele en gedragsproblemen bij kinderen door het versterken van kennis, vaardigheden en zelfvertrouwen van ouders. Positief opvoeden in de praktijk Uit onderzoek blijkt dat positief opvoeden volgens de Triple P-methode veel oplevert. Zo neemt bij kinderen het probleemgedrag aanzienlijk af en vertonen ze socialer gedrag. Bij ouders verbeteren de opvoedvaardigheden en neemt het zelfvertrouwen toe. lezing en workshop ‘leren omgaan met ruzie en agressie’ Op maandag 6 oktober van 19.00 tot 22.00 uur organiseren de CJG partners de Zorgboog en LeVgroep een lezing gevolgd door de workshop ‘Leren omgaan met ruzie en agressie’. Interesse? Meld u aan door een mail te sturen naar:
[email protected] o.v.v. Lezing & workshop Positief Opvoeden
Maandag 6 oktober | 19.00 - 20.30 uur | D’n Hoef Dinsdag 7 oktober | 19.00 - 20.30 uur D’n Hoef, Vaarsehoef 5 in Lierop
ouders ouders
Maandag 6 oktober | 19.00 - 22.00 uur Het Wijkgebouw, Kerkstraat 6c in Someren
ouders
Programma Week van de opvoeding Dieren in de opvoeding De vraag om een huisdier komt in vrijwel ieder gezin voor. Maar welke overwegingen komen daarbij kijken als je uiteindelijk voor wel of geen huisdier kiest? Er is veel onderzoek gedaan naar de meerwaarde van huisdieren en de uitkomst is zeer positief. Mits er geen allergieën en grote angsten voor dieren in het gezin zijn, vormen dieren wel degelijk een meerwaarde! Op deze avond wordt er bekeken hoe je een weloverwogen keuze voor wel of geen huisdier kunt maken en krijg je ook de gelegenheid om verschillende dieren te hanteren om zo te bekijken welk dier wel of niet past in jullie gezin. We werken deze avond met honden, katten, konijnen, cavia’s, hamsters, kippen en paarden. Deze avonden worden verzorgd door pedagogisch centrum en zorgboerderij D’n Hoef in Lierop en u kunt inschrijven door een mail te sturen naar: coordinator@ cjgasten-someren.nl o.v.v. Dier als gezinslid.
Dinsdag 7 oktober | 10.30 - 12.00 uur Het Wijkgebouw, Kerkstraat 6c in Someren Workshop Babymassage Na een korte uitleg van Francie Maas over de positieve invloed van babymassage op de ontwikkeling van je baby, ga je aan de slag met de praktijk. Eerst contact maken met je baby, daarna masseren van het buikje en het ruggetje. Je krijgt materiaal mee om thuis de massage te h erhalen. Heb je een baby van 6 weken tot 9 maanden oud en wil je eens ‘proeven’ aan babymassage? Geef jezelf dan op door een mail te sturen naar
[email protected] o.v.v. Babymasage. Er is maximaal ruimte voor 12 ouders. De groep kan niet zo groot zijn, want Francie wil graag aandacht geven aan iedereen.
Maandag 6 oktober | 14.00 - 15.30 uur & Dinsdag 7 oktober | 14.00 - 15.30 uur Gratis rondleiding door diëtiste bij supermarkten Albert Heijn en Plus in Asten Vraag je jezelf wel eens af: Welke mayonaise is minder vet? Zijn diepvriesgroenten net zo gezond als verse groenten? Wat moet ik mijn kinderen meegeven naar school als tussendoortje? Wat is een gezonde keuze voor je kinderen en jezelf wanneer je in de supermarkt je boodschappen haalt? Daar gaat de rondleiding over. Wil je dit weten? Meld jezelf dan aan!
ouders
Theo Maa s
2
Ter info: • Aantal deelnemers per rondleiding is beperkt. • Plaatsing op volgorde van binnenkomst. • Als er teveel aanmeldingen zijn, wordt er een wachtlijst aangemaakt. Vermeld bij opgave je naam en telefoonnummer en de dag/supermarkt bij wie je wilt deelnemen! Opgeven kan via:
[email protected]
Equilinq Coaching en training
Informatieve en interactieve avond over social media en uw kind
met inzet van paarden en pony’s
Themabijeenkomst voor ouders van kinderen mét en zonder beperking Met de themabijeenkomst ‘Hulp bij Sint stress’ krijg je informatie en tips van een consulent jeugd en opvoedondersteuning van MEE Zuidoost Brabant, hoe je de Sint periode het beste kunt verduidelijken en hoe jullie, als ouders/ verzorgers, spelenderwijs de spelontwikkeling van je kind kan stimuleren. De volgende onderwerpen komen aan bod: • Welk speelgoed past bij de ontwikkeling van je kind? • Waarom is spel belangrijk? • De ‘hoe en wat’ van het schoenzetten. • Wat wél en wat niet zeggen tegen een kind. Aanmelden Via
[email protected] o.v.v. Sint Stress
Donderdag 9 oktober | 20.00 - 22.00 uur Comeet, Witvrouwenbergweg 20 in Someren Interactieve avond Puberbrein
Tijdens deze avond staan we stil bij de verleidingen voor pubers. Je krijgt uitleg over dat wat ‘hot’ is op social media gebied, uitleg over hoe het puberbrein werkt en waarom pubers zich gedragen zoals ze doen. Ook alcoholgebruik is daarbij een onderwerp van gesprek. Met de wetswijziging 18NIX worden pubers en ouders geconfronteerd met nieuwe regels. Hoe gaan pubers daar mee om, hoe komt dat en voor welke uitdagingen komen ouders te staan? We sluiten de avond af met ingrediënten voor alternatieven! Interesse? Meld je aan door een mail te sturen naar:
[email protected] o.v.v. Puberbrein.
Donderdag 9 oktober | 10.00 - 11.00 uur | Bibliotheek, Kerkstraat 12 in Asten Samen genieten van voorlezen met je tablet Ouders kunnen met jonge kinderen (2-4 jr) in de bibliotheek Asten komen genieten van digitale prentenboeken die je samen op je tablet kunt bekijken. Welke prentenboekenapps zijn er allemaal en wat heeft de bibliotheek nog meer te bieden?
14.15-15.15 uur | Training ‘win zelfvertrouwen’ voor jeugd van 12 t/m 15 jaar Speciale training om jezelf vertrouwen te vergroten. In de pubertijd verandert er van alles met jou en je omgeving. Soms kun je je hierdoor onzeker voelen. Wil je stevig in je schoenen staan en jouw kracht (her-)ontdekken dan is deze trainingsworkshop wat voor jou. Beide trainingen en workshops zijn ervarings gericht en bieden een ‘veilige speelruimte’ om tot eigen oplossingen te komen met behulp van de hinnikende coaches. Paarden zijn experts in het lezen van lichaamstaal en zeer gevoelig voor hoe de ander zich gedraagt. Ze hebben geen vooroordelen en maken geen onderscheid. Dit kan een ‘veilige en uitdagende manier’ zijn om dingen te ontdekken over jezelf. Geen praatsessies aan tafel, maar actief leren en ervaren door te doen! Opgeven en meer informatie: Per workshop zijn er 12 plekken beschikbaar. Opgeven per email voor deelname is daarom gewenst. Stuur een mail naar:
[email protected] Let op! Op de locatie is geen toilet aanwezig!
Datum
Tijd
Wat
Locatie
6 okt
14.00 - 15.30
Supermarktrondleiding
Albert Heijn en Plus in Asten
6 okt
19.00 - 20.30
Dieren in de opvoeding
D’n Hoef in Lierop
6 okt
19.00 - 22.00
Lezing en workshop Positief opvoeden
Het Wijkgebouw in Someren
7 okt
10.30 - 12.00
Babymassage
Het Wijkgebouw in Someren
7 okt
14.00 - 15.30
Supermarktrondleiding
Albert Heijn en Plus in Asten
7 okt
19.30 - 21.30
Infoavond over social media en uw kind
Basisschool Bonifatius in Asten
7 okt
19.00 - 20.30
Dieren in de opvoeding
D’n Hoef in Lierop
8 okt
13.00 -14.00
Kennismakingsworkshop: ‘Begrijpen en begrepen worden’
Ruiter 10 in Someren
8 okt
14.15 - 15.15
Kennismakingstraining: ‘Win zelfvertrouwen’
Ruiter 10 in Someren
8 okt
19.00 - 23.00
Oppascursus (uitreiking certificaat)
Het Wijkgebouw in Someren
8 okt
20.00 - 22.00
Opvoeden vanuit Brein
OKC in Asten
9 okt
10.00 - 11.00
Voorleesochtend
Kerkstraat 12 in Asten
9 okt
20.00 - 22.00
Puber Brein
Comeet in Someren
9 okt
20.00 - 21.30
Workshop Sint Stress
Levensatelier in Asten
ouders
Workshop ‘Voorkom Sint stress’
Wil je meer weten over de inhoud of heb je vragen over social media en jongeren? Mail dan naar:
[email protected]
13.00 - 14.00 uur | Workshop ‘begrijpen en begrepen worden’ voor ouders en hun kind Is het herkenbaar dat je als ouder het ene zegt en je kind vervolgens het ander doet. Of voelt je kind zich niet begrepen en uit dit met woede en frustratie. Voor het hele gezin is dat niet leuk. Je kunt daar op een uitdagende en speelse manier aan werken bij Equilinq.
ouders + kinderen 2-4 jaar
Donderdag 9 oktober | 20.00 - 21.30 uur Levensatelier, Burgemeester Wijnenstraat 9 in Asten
ouders
Dinsdag 7 oktober | Social media en uw kind Kinderen, met name uit groep en 7 en 8 zijn al druk bezig met diverse social media. Tijdens deze bijeenkomst kom je erachter ‘What’s hot en what’s not? En ga je met elkaar in gesprek over wat normaal en acceptabel is in het gebruik van social media, smartphones en computers.
Donderdag 9 oktober | Pubers en social media Do’s en don’ts voor ouders Tijdens de avond met hoofdthema ‘Puberbrein’ komt uiteraard ook een stuk aan bod over het hedendaagse gebruik van social media door pubers. Social media, je hebt voorstanders en tegenstanders? Wat kan en mag en wat is niet acceptabel? Welke gevolgen heeft het gebruik van sociale media op de sociale contacten van je zoon of dochter? Weet jij welke media er zijn en waar het voor gebruikt wordt? Deze interactieve bijeenkomst is vooral bedoeld om inzicht te geven in de ‘do’s en don’ts’ en geeft je handvaten om in gesprek te gaan met je kind.
ouders
Onis jongerenwerk geeft voorlichtingen aan jeugd en jongeren op basisscholen en voorgezet onderwijs in Someren en Asten. Tijdens deze interactieve voorlichting gaat het over social media, het positieve gebruik ervan en welke negatieve effecten het kan hebben. De jongeren zijn vaak beter op de hoogte van trends en ontwikkelingen, die zich in razend tempo vernieuwen. Speciaal in de Week van de Opvoeding nemen de jongerenwerkers Roos en Chantal de ouders mee in de belevingswereld van hun zoon of dochter omtrent social media gebruik.
ouders met kinderen vanaf 6 jaar
Woensdag 8 oktober | Ruiter 10 in Someren
kinderen van 12 - 15 jaar
ouders
Dinsdag 7 oktober | 19.30 - 21.30 uur Basisschool Bonifatius, Kruiskensweg 8 in Asten
Woensdag 8 oktober | 20.00 - 22.00 uur OKC Asten, Kerkstraat 18 in Asten Opvoeden vanuit het brein Wanneer we begrijpen hoe ons brein werkt en reageert, rekening houdend met verschillende leeftijden, zijn we beter in staat onszelf en een ander te helpen in het omgaan met alledaagse problemen. Om je bewust te worden, heb je aandacht nodig, aandacht voor wat er zich in dit moment afspeelt. Opvoeden is eigenlijk het leren opgroeien, hoe bewuster dat gebeurt hoe meer het brein de kans krijgt de juiste strategieën te ontwikkelen. En daarvoor zijn moeilijke momenten heel waardevol. We kunnen niet leren omgaan met fouten als we geen fouten maken! Geïnteresseerd geraakt in mindfull opvoeden? Neem deel aan deze workshop.
4
Week van de opvoeding
Alcohol en het puberbrein Het alcoholgebruik van jongeren is regelmatig in het nieuws met als dieptepunt het zogenaamde ‘comazuipen’. Dat het voor de hersenen van jongeren ongezond is door te drinken totdat hij of zij bewusteloos raakt, zal iedere ouder begrijpen. Maar dat alcohol ook bij incidenteel gebruik verkeerde effecten kan hebben op de hersenen is minder bekend. De hersenen van een puber zijn nog volop in ontwikkeling. Op zestienjarige leeftijd zijn sommige delen van de hersenen uitontwikkeld, maar grote delen van de hersenen zijn dat nog niet. Deze wetenschap heeft er toe geleid dat de leeftijdsgrens voor alcohol is opgetrokken naar achttien jaar. • Alcohol is extra ongezond tijdens de groei De hersenen ontwikkelen zich tot gemiddeld het 24e jaar. Alcohol verstoort die ontwikkeling en dat kan van invloed zijn op het karakter en het gedrag van kinderen. En bij jongeren die regelmatig drinken is de kans op alcoholverslaving op latere leeftijd groter. In de puberteit groeien botten en spieren versneld. Hormonen beïnvloeden deze processen en alcohol verstoort de balans. Alcohol verlaagt o.a. de hoeveelheid mannelijk hormoon en groeihormoon. Van jongens is bekend dat overmatig alcoholgebruik de botontwikkeling remt. • Minder goede school-, studie- en werkprestaties Na een avond drinken werkt het geheugen slechter. Concentreren wordt daardoor moeilijker. Bij jongeren kost het afbreken van alcohol meer tijd dan bij een volwassene. Na een avond veel drinken kunnen zij de volgende ochtend nog steeds onder invloed zijn. Jongeren hebben net als volwassenen na een weekend stevig drinken zeker twee dagen nodig voor herstel. • Meer kans op onveilig vrijen Onder invloed van alcohol durven jongeren meer en doen ze eerder dingen die ze zonder alcohol niet zouden doen. Zo vrijen jongeren vaker onveilig als ze gedronken hebben. De helft van de jongeren twijfelt of het wel zou lukken om onder invloed van alcohol een condoom te gebruiken. • Toename van ongelukken en agressie Naast controlevermindering neemt ook het reactie vermogen af. De kans op ongelukken is hierdoor g roter. Uit onderzoek blijkt dat jongeren die drinken tijdens het uitgaan vaker slachtoffer of dader zijn van agressief gedrag. • Vaak voorkomend; een black-out Een black-out kan ontstaan wanneer veel alcohol in korte tijd wordt gedronken. Op het moment van drinken lijkt er niets aan de hand, maar de volgende ochtend blijkt de herinnering uit het geheugen verdwenen te zijn. Een regelmatige black-out kan blijvende schade veroorzaken aan de hersenen.
Workshop ‘Puberbrein’ Donderdag 9 oktober 20.00 - 22.00 uur
Tips voor ouders Ouders kunnen het drinkgedrag van hun kinderen op verschillende manieren beïnvloeden. Uit onderzoek onder jongeren blijkt dat je meer invloed hebt op het drinkgedrag van je kind dan je denkt.
drankjes van vruchtensappen, frisdrank en siroop (kijk eens op de website van Happy Drinks voor leuke recepten).
Let op je eigen gebruik Nee is Nee, ook als het feest is Vooral op momenten als Oudejaarsnacht, Kerst of Carnaval gaat het mis. Omdat ouders dan vaak zelf ook niet al te sterk in hun schoenen staan, niet aldoor opletten en niet moeilijk willen doen. Maar als je je kind dat ene slokje toestaat, is het hek eigenlijk al van de dam. Je geeft het signaal af dat drank nou eenmaal bij feesten hoort en dat je best een beetje mag schipperen, ook bij kinderen. Terwijl steeds duidelijker wordt hoe schadelijk alcohol juist voor kinderen is, en hoe verstandig het is om drinken - in ieder geval tot 18 jaar - gewoon te verbieden. Bedenk van tevoren (met je partner) hoe je op risicomomenten omgaat met het alcoholverbod.
Stel op tijd regels Hoe jonger kinderen weten wat wel en niet kan op alcoholgebied, hoe beter ze zijn voorbereid. Kinderen beginnen vaak al op elf- of twaalfjarige leeftijd met experimenteren. Zorg dat ze voor die tijd op de hoogte zijn. Op die leeftijd zullen ze een verbod makkelijker accepteren en heb je de meeste kans om het startmoment uit te stellen.
Stel grenzen Maak afspraken over alcoholgebruik. Drinken ze nog niet, dan is de boodschap helder: verboden tot hun 18e. Maar ook met oudere kinderen is het goed om regelmatig te praten over hun alcoholgebruik. Hoe denken ze bijvoorbeeld over veel drinken en waar ligt voor hun de grens?
Op feesten zal het standaardadvies (één glas per dag voor vrouwen, twee voor mannen) niet altijd opgevolgd worden. Blijf desondanks het goede voorbeeld geven en drink met mate. Vertel protesterende kinderen (‘Jij drinkt toch ook!’) dat er een verschil is tussen volwassenen en jongeren in de groei. Een dertienjarige mag toch ook geen auto rijden?
Praat met andere ouders Je kunt met andere ouders ervaringen uitwisselen. Hebben zij de regel dat alcohol tot 18 jaar nog niet mag? Hoe praten zij hier met hun kind over? Wat doen zij als hun kind zich niet aan deze afspraak houdt? Hoe regelen zij het als er thuis een feestje is van het kind? Vaak wordt duidelijk dat de veel voorkomende reactie van kinderen ‘ja maar, iedereen mag het’ niet klopt. Veel ouders denken genuanceerder. Misschien zijn ze zelfs wel opgelucht wanneer een andere ouder erover begint.
Blijf betrokken Houd zicht op wat je kind doet. Niet door hem voortdurend te controleren, maar door interesse te tonen. Vraag hem bijvoorbeeld na een feest hoe het was en of het gelukt is niet te drinken. Veroordeel hem niet en maak geen ruzie als het toch mis ging. Probeer liever te achterhalen waarom weigeren moeilijk was en hoe hij dat in het vervolg zou kunnen aanpakken. Houd het bespreekbaar.
Bespreek consequenties
Meer praktische opvoedtips over alcohol en andere onderwerpen en het aangaan van een goed gesprek zijn te vinden op de website www.hoepakjijdataan.nl
Een kind verwacht bij het niet opvolgen van een regel dat het gevolgen heeft. Het kan je kind motiveren de eerste keer drinken uit te stellen. Ook kan een kind er gebruik van maken als anderen hem proberen over te halen. Ze vinden het dus soms wel makkelijk om zich te ‘verschuilen’ achter een strenge ouder.
Indien u vragen heeft of eens verder wilt praten over dit onderwerp, neem dan contact op met het CJG Asten-Someren op T 0800 55 66 555 (gratis) of met verslavingspreventiewerker Mathijs de Croon van Novadic-Kentron via T 06 - 106 98 931.
Kijk samen naar leuke alternatieven Schenk bij voorkeur geen kinderchampagne of alcoholvrije wijn. Ook dan is de boodschap dat een feest niet zonder drank kan. Bovendien vinden de meeste kinderen zoiets maar nep. Kies liever voor alcoholvrije
Artikel door: Mathijs de Croon, Novadic Kentron, in samenwerking met CJG Asten-Someren
5
(bron: www.Opvoeden.nl)
Week van de opvoeding
Positief opvoeden Positief opvoeden…. Leuk, maar hoe doe je dat? Ouderwets opvoeden, modern, gewoon, religieus, multicultureel of spiritueel - over opvoeden is het laatste woord nog niet gezegd. Eén ding is zeker: opvoeden is ook leuk! Het is een uitdagende en inspirerende opdracht waar elke ouder voor komt te staan. Kinderen die positief worden opgevoed, hebben een grote kans om zich te ontwikkelen tot zelfstandige volwassenen met veel zelfvertrouwen. Als je op een positieve manier met elkaar omgaat, heb je over het algemeen ook meer plezier samen! Opvoeden is ook zeker geen gemakkelijke taak. Of het nu gaat om een peuter, een kind dat naar de basisschool gaat, een puber of een jong volwassenen, ze hebben hun ouders hard nodig. Hoewel pubers daar zelf vaak anders over denken. Ze willen liever niet dat je je met hen bemoeit. Toch heeft je kind steun, structuur en verzorging nodig, net zoveel als jonge kinderen. Als je kind volwassen wordt en zelfstandiger keuzes maakt, verandert jouw rol van opvoeder naar steunverlener en adviseur. Jouw adviezen zijn belangrijk, ook als je kind bijvoorbeeld al op zichzelf woont.
Opvoedtips kinderen
Hoe kun je grenzen stellen?
De perfecte opvoeder bestaat niet. Maar je kunt wel je best doen om je kind zo goed mogelijk op te voeden! Toch sta je soms voor kwesties waar je wel wat tips bij kunt gebruiken.
• Als je kind iets doet wat je niet goed vindt, grijp je direct in door te verbieden. • Als je kind niet gehoorzaamt of iets doet wat echt niet kan, is straffen een goede manier van grenzen stellen. • Negeren kun je doen bij kleine overtredingen, maar doe het alleen als je het ook vol kunt houden. • Blijft je kind maar doorgaan of heeft het zichzelf niet in de hand? Laat het dan even stilzitten of pas ‘apart zetten’ toe.
Warme aandacht en steun Je kind heeft materiële dingen nodig zoals kleren, eten en een veilig huis. Daarnaast hebben kinderen ook behoefte aan zorg, warme aandacht en aanmoediging! • Aandacht kun je bijvoorbeeld geven door gesprekjes met je kind te voeren en samen dingen te doen. • Door positief te reageren, zoals met een knuffel, een compliment of een kleine beloning, moedig je je kind aan als het zich goed gedraagt. Kinderen voelen zich daardoor gewaardeerd en gezien en krijgen een positief zelfbeeld, wat weer helpt om ook lastige dingen aan te pakken. • Steun is ook rekening houden met wat je kind wil en het de kans geven om veel te ontdekken.
Regels en grenzen Regels zijn belangrijk. Regels geven je kind duidelijkheid en een veilig gevoel. Je geeft je kind houvast door leiding te geven, ongeacht de leeftijd van je kind. • Vertel je kind wat je verwacht en wat je grenzen en regels zijn. Geef zelf ook het goede voorbeeld. • Stuur je kind bij als het ongehoorzaam is of zich niet aan de regels houdt. Wees consequent in het hanteren van de regels en de eventuele straffen die je geeft. • Verbied niet te veel. Beperk de regels tot wat je echt niet wilt en vooral ook wat je juist wel wilt. Het werkt niet om de hele dag ‘nee’ te zeggen. • Het is ook belangrijk dat jij en je eventuele partner het eens zijn over de regels en ongeveer op dezelfde manier omgaan met grenzen stellen.
Nooit slaan! Geef je kind nooit een klap als je boos bent. Het doet pijn en is schadelijk voor zijn of haar lichaam, voor het gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen. Slaan is dan ook verboden. Een kind leert er niets van.
Negatieve aandacht Vraagt je kind vaak negatieve aandacht? Of gedraagt het zich zo vervelend dat je steeds boos moet worden? Ga dan na of je kind ergens last van heeft, of het bijvoorbeeld ziek is of pijn heeft. Zijn er misschien problemen op school of met vriendjes? Probeer samen eerst het probleem op te lossen.
Als pubers harde muziek willen horen, zetten ze die ook meteen op. Ze denken er niet over na dat het al laat is. Ze kunnen bijvoorbeeld ook ineens naar een vriend gaan en vergeten dat ze jou zouden helpen. Pubers kunnen nog niet goed plannen. Ze beslissen vaak snel en zien niet goed in wat de gevolgen zijn.
Goed voor jezelf zorgen
Nieuwe zorgen
Zorg ook goed voor jezelf. De opvoeding van je kind wordt daar ook makkelijker en leuker van. Als ouder en mens heb je je eigen wensen en behoeften. Als je luistert naar je eigen behoeften, kun je makkelijker geduldig en consequent zijn. Bovendien kun je dan makkelijker aandacht geven aan je kind op de juiste momenten.
Als ouder krijg je met nieuwe zorgen en vraagstukken te maken wanneer je kind in de puberteit komt. Wat kun je doen wanneer je kind een eetprobleem heeft? Hoe moet je omgaan met een kind dat veel spijbelt en slechte cijfers haalt? Wat doe je als je kind afspraken niet nakomt en regels overtreedt?
Pubergedrag
Je puber is kwetsbaar. Probeer op de hoogte te blijven van wat je kind bezighoudt. Voelt je kind zich bang door het gedrag van anderen? Komt je puber in aanraking met mensen die anders denken over geloof, ras of cultuur? Praat hierover met je kind. Neem het serieus en handel als dat nodig is.
Het is normaal dat je puber zelfstandig wil worden. Pubers doen vaak precies wat ze willen en denken weinig aan anderen. Ze willen loskomen van hun ouders. Dat moet ook, want later moeten ze het ook zelf doen. Pubers vinden het moeilijk om: • belangrijke zaken eerst te doen • doelen te stellen • gevoelens in bedwang te houden • goed over dingen na te denken • verstandige keuzes te maken
Lezing en workshop ‘Positief opvoeden in de praktijk’ Maandag 6 oktober 19.00 - 22.00 uur
Week van de opvoeding
6
Opvoeden is misschien wel een van de meest uitdagende taken die we hebben. Er zijn vele methodes ontwikkeld om het opvoeden makkelijker te maken. Klinkt leuk, maar hoe doe je dat dan, opvoeden?
Opvoeden vanuit het brein
Opvoeden vanuit het brein is daarbij relatief nieuw. Het is een ervaringsgerichte training, ontstaan vanuit de nieuwste wetenschappelijke inzichten gecombineerd met bewust trainen van aandacht (mindfullness). De training is gebaseerd op de kennis die we hebben over het functioneren van het brein. Inzicht geeft mogelijkheden om toe te passen, dat is de kern. Maar wat weten we allemaal over het brein? De wetenschap heeft de laatste jaren een vlucht genomen in de het onderzoek van het brein. Mede door de komst van Functionele MRI (FMRI), kunnen we gedetailleerder naar het brein kijken en onderzoeken wat er gebeurt, welk deel er actief wordt tijdens ervaringen. Laten we wel duidelijk markeren dat we vooral nog heel veel niet weten van het brein. Maar wat er gevonden is, kunnen we dat gebruiken om onze ervaringen meer bewust te worden? Ieder mens wordt gevormd door zijn of haar karakterstructuur (aanleg), opvoeding en ervaringen uit het leven. Ons brein is plastisch dat wil zeggen dat het verandert door ons leven heen. Het verandert en leert op basis van onze ervaringen. Onze ervaringen worden onthouden en meegenomen naar het nieuwe moment. Bij herhaling van dezelfde soort ervaring ontstaan automatismen. Wel zo effectief. Zo kunnen we leren. Het leren stilstaan en herkennen van eigen ervaringen, automatismen en reacties is nodig. Pas dan is er verandering mogelijk. Het bewust worden helpt het brein nieuwe strategieën te ontwikkelen en te onthouden.
“Ieder mens wordt gevormd door zijn of haar karakterstructuur (aanleg), opvoeding en ervaringen uit het leven.” Hoe kunnen we dat doen in opvoeding? Wanneer we begrijpen hoe ons brein werkt en reageert, rekening houdend met verschillende leeftijden, zijn we beter in staat onszelf en een ander te helpen in het omgaan met alledaagse problemen. Om je bewust te worden, heb je aandacht nodig, aandacht voor wat er zich in dit moment afspeelt. Opvoeden is eigenlijk het leren opgroeien, hoe bewuster dat gebeurt hoe meer het brein de kans krijgt de juiste strategieën te ontwikkelen. En daarvoor zijn moeilijke momenten heel waardevol. We kunnen niet leren omgaan met fouten als we geen fouten maken!
Workshop ‘Opvoeden vanuit Brein’ Woensdag 8 oktober 20.00 - 22.00 uur
Gedurende de basisschool gaan kinderen meer nadenken, op zich nuttig maar het vermogen om aandacht te schenken aan wat er daadwerkelijk in ons omgaat en wat er gebeurt in dit moment wordt in het huidige schoolsysteem niet getraind. In het brein geldt het principe; ‘Use it or lose it’. Wat je vaak doet, onthoudt het brein, wat je niet vaak doet, wordt vergeten. Indien we dit vermogen willen ontwikkelen kan kennis van het brein in combinatie met het trainen van aandacht en bewust zijn ons daarbij helpen.
Dat geldt ook voor opvoeden, want ook opvoeden kun je leren, met aandacht en het bewust trainen van omgaan met lastige situaties. Het leren omgaan met deze situaties en je de mogelijkheid geven te kiezen zelfs in moeilijke momenten blijkt heel waardevol.
Het puberbrein heeft weer hele andere kwaliteiten en mogelijkheden. Het stilstaan en bewust worden van deze verschillen en mogelijkheden biedt ons een andere kijk op het opvoeden! Opvoeden wordt ineens een enorme kans en geweldige uitdaging.
Al vanaf jonge leeftijd is ons brein in staat aandacht te richten, bewust te zijn. Dit vermogen (ook wel mindfull zijn genoemd) kunnen we gebruiken om te leren verantwoordelijkheid te nemen, zelf keuzes te maken, anderen te helpen. Dit gebeurt in fases wat we ook wel opgroeien noemen.
Geïnteresseerd geraakt in mindfull opvoeden, neem contact op met het CJG voor het lokale aanbod. (Dit artikel is geschreven door Hans en Hanneke Jeronimus van OKC Asten, in samenwerking met CJG Asten Someren)
Week van de opvoeding
7
Wie zal dat betalen? Leer kinderen de waarde van geld
Het appeltje voor de dorst
Test jezelf
Opvoedondersteuner Malou van Oosterhout werkt binnen de gemeenten Asten en Someren met jongeren. Ze komt vaak jongeren tegen die krap bij kas zitten of juist grote wensen hebben. Als partner van het Centrum Jeugd en Gezin weet zij als geen ander hoe je slim met geld omgaat. En dat het vooral een kwestie is van jong geleerd, oud gedaan.
Een spaarpot is een goed begin om te oefenen met het opsparen van geld. In een spaarpot ziet je kind het geld letterlijk groeien. Dat maakt het extra leuk nog een duit in het zakje te doen. Een kind kan dan ook toewerken naar het spaardoel. Een kinderrekening is ook een goed idee. Leer je kind dan direct de afschriften goed bij te houden. Ook hier is jong geleerd oud gedaan!
Ben je onzeker over hoe jij je kind met geld leert omgaan? Doe dan de financiele opvoedtest van het Nibud. Op deze site vind je sowieso veel handige tips over je gezin en financiën.
Ze komt veel in gezinnen, waar ze ook vragen tegenkomt over schuldsanering en over hoe rond te komen met een gedaald inkomen tot vragen over de hoogte van zakgeld. Ze zoekt samen met ouders en jongeren naar het beste antwoord.
Verschillen tussen jongens en meisjes
Geef openheid Over het algemeen hebben jongeren weinig idee over wat geld precies inhoudt. Vaak zijn ouders ook niet open over hun financieen. Terwijl juist openheid duidelijkheid geeft. Als je kind weet hoe lang het duurt voor je een nieuw mobieltje bij elkaar werkt, wordt ook de waarde van geld duidelijker.
Geld lenen kost geld Geldproblemen ontstaan bij jongeren meestal rond hun achttiende. Een eigen rekening, roodstand en een creditcard zijn zo geregeld. Alleen wordt vaak vergeten dat je dat ook terug moet betalen. Hetzelfde geldt voor studiefinanciering. Het maximale wordt geleend, “want straks verdien ik dat toch dubbel en dwars terug met mijn topbaan”. Maar in de huidige economie heb je die garantie niet. En ook daarom is het zo ontzettend belangrijk om je kind de waarde van geld en de gevolgen van roekeloos uitgeven al zo vroeg mogelijk mee te geven.
Zakgeld voor alle leeftijden Vanaf een jaar of zeven worden kinderen zich bewust van geld. Elke leeftijd vraagt weer om een andere aanpak om je kinderen om te leren gaan met geld.
Hoeveel? Zoveel! Gemiddeld geven we onze kinderen zoveel zakgeld:
leeftijd
Bedrag per week in €
6 jaar
± 1,00
7 jaar
± 1,40
8 jaar
tussen 1,00 en 1,50
9 jaar
tussen 1,20 en 2,00
10 jaar
tussen 1,75 en 2,00
11 jaar
tussen 2,00 en 2,50
12 jaar
tussen 2,30 en 5,00
13 jaar
tussen 2,50 en 5,00
14 jaar
tussen 3,50 en 5,80
15 jaar
tussen 3,50 en 7,00
16 jaar
tussen 4,70 en 8,00
17 jaar
tussen 4,70 en 8,20
18 jaar
tussen 5,00 en 11,60
Neem bij het bepalen van de hoogte van het zakgeld ook mee wat je kind er allemaal van moet betalen.
Jongens geven het meeste geld uit aan vakantie, stappen en materiele zaken als telefoons. Hun motto luidt: “Ik leef maar een keer. Nu geniet ik en straks heb ik een goede baan”. Meiden geven het meeste geld uit aan kleine hebbedingentjes, make-up en gezellige dingen met vriendinnen. Ze gaan ook bedachtzamer om met geld dan jongens doen.
www.nibud.nl/omgaan-met-geld/kinderen-en-geld/ financiele-opvoedtest.html
Vanaf 7 jaar Wil je kind iets uit de winkel? Maak duidelijk dat het centen kost en dat je die eerst moet verzamelen. En leg ook uit dat je geld maar een keer kunt uitgeven: koop je A, dan is er geen geld meer voor B. Zo leert je kind ook keuzes maken.
Vanaf 11 jaar Rond deze leeftijd wordt zakgeld vaak een belangrijk punt. Wees ook hierin duidelijk. Met vaststaande wekelijkse bedragen waar je niet van afwijkt. Zo houdt iedereen het overzicht. Een goed overzicht is het begin van een goede financiele huishouding.
Vanaf 14 jaar Kun je het betalen, start dan vanaf deze leeftijd met kleedgeld. Zorg ook hier voor duidelijkheid en eenduidigheid. Valt kleedgeld buiten het budget, maak dan je kind op andere manieren beter bewust van de waarde van geld. Door bijvoorbeeld samen te gaan shoppen... Met geld dat je slechts een keer kan uitgeven.
8
Week van de opvoeding
Er zijn... in balans Er zijn... in balans, willen we dat niet allemaal? Het is een hele kunst om in deze hectische tijd te leven in evenwicht, met aandacht voor onszelf en de ander. Zonder oordeel, in vertrouwen dat we allemaal proberen op een positieve wijze te handelen.
Dit heeft een positieve invloed op kinderen en jongeren. Maar wat gebeurt er als we het druk hebben of in de stress schieten, als we een hoofd vol hebben met ‘dit moet nog en dat mag ik niet vergeten en als dit dan dat’, zal de omgeving dit voelen en vooral kinderen en jongeren reageren hierop. Zij voelen bewust of onbewust de druk, de haast, de stress en zullen tegen je in gaan en juist datgene doen wat je niet wilt.
In balans De kunst is om in balans te blijven en hierdoor veiligheid en duidelijkheid te bieden aan jezelf en aan kinderen en jongeren. In de opvoeding kan het helpen door gewoon wat meer ‘hardop te denken’. Zeg hardop wat je denkt, wat je bezighoudt en waarom je wel of niet iets kiest of moet. Weet je, als je het niet zegt en je denkt het allemaal, dan voelen de kinderen en jongeren van vandaag dat toch allemaal. En andere dingen zeggen dan je voelt, maakt dat zij onbewust voelen dat het niet klopt. Zij maken er hun eigen verhaal van of gaan er juist tegenin. Dus in overeenstemming zijn in denken en doen geeft veiligheid en duidelijkheid aan kinderen en jongeren. En dit nog te doen ‘zonder oordeel’ over jezelf maakt je zichtbaar als ouder, met je kwaliteiten maar ook met je onhandigheden en minpunten. Dat haalt vaak veel lading van alles af. Als alles gezegd mag worden zonder oordeel, geeft dat zoveel meer rust aan iedereen. Dan kun je trouw zijn aan jezelf als opvoeder en zijn je
kinderen dit aan jou en aan zichzelf. Eigenlijk gewoon MINDFUL in het leven staan.
Je denkt nu misschien, dat is makkelijk gezegd, maar hoe doe ik dit, hoe bereik ik dit? Een mooie manier om dit te oefenen is om meer bewust in het leven te gaan staan. Er zijn verschillende methoden om bewuster te leven. In Asten-Someren is het aanbod divers (van Mindfulness Yoga tot Mindfulness voor kinderen en tieners). Het is een ontspannen wijze om goed te zorgen voor je gezondheid, voor je eigen zijn, voor wie je bent en wie je wilt zijn. Ook kinderen en tieners kunnen leren zichzelf weer rustig te maken, te ontspannen door onder andere ademhalingsoefeningen. Of door te leren dagdromen of visualiseren. Je gaat dan bijvoorbeeld voor je zien dat je op een heel fijn plekje bent waar je helemaal tot rust komt. Je lijf reageert hier dan ook, je zult je meer ontspannen voelen waardoor ook je hoofd ‘leger’ wordt. Helende verhalen schrijven kan ook een vorm zijn die je kan helpen met meer vertrouwen, zonder oordeel naar jezelf te kijken. Door middel van schrijven kun je je leven meer orde geven, bijvoorbeeld alles op een rijtje zetten, of je kunt op zoek gaan naar wat op dit moment in jouw leven belangrijk is en waar je naar toe wilt door een wensenlijst te schrijven. Dagboekschrijven, iedere dag 10 minuten tijd nemen om pen op papier te zetten kan je helpen om alle onrust in je hoofd los te laten. Je kunt leren om meer te genieten van de dingen die nu
“Je kunt leren om meer te genieten van de dingen die nu gebeuren, waardoor je minder bezig bent met dingen die op je ‘to do’ lijstje staan.”
gebeuren, waardoor je minder bezig bent met dingen die op je ‘to do’ lijstje staan. Ruimte creëren voor je eigen zijn, voor je eigen behoeftes, in contact met je eigen voelen en weten en daardoor zelf meer in balans komen. En zo steviger in je schoenen komen te staan in de opvoeding, met meer zelfvertrouwen, zonder dat je tot 10 hoeft te tellen... Voor meer informatie, neem contact op met het CJG voor het lokale aanbod.
(Dit artikel is geschreven door Astrid van Seccelen, Levensatelier Asten, in samenwerking met CJG AstenSomeren)
Dieren in de opvoeding Kinderen groeien op in een wereld waarin ze omringd zijn met dieren, zowel echte dieren als knuffels en fictieve karakters in bijvoorbeeld tekenfilms en boeken. Knuffeldieren worden vertroeteld, overal mee naartoe genomen en bieden steun terwijl het kind zich buiten zijn comfortzone begeeft om de wereld om hem heen te gaan verkennen. De verhalen van ‘Lassie’ en ‘Black Beauty’ zijn klassiekers die de sterke band weergeven die kinderen en dieren aan kunnen gaan. Ook ‘Kruimeltje’ herkent in een dier, de staathond Moor, een lotgenoot waar hij alles mee kan delen en die een steun voor hem is. Dieren prikkelen de fantasie van het kind en kunnen helpen bij het leren van belangrijke lessen over het leven, liefde en verlies. Het verzorgen van een huisdier kan kinderen, mits ze hierbij goed begeleid worden, nuttige vaardigheden bijbrengen zoals het nemen van verantwoordelijkheid, opgeruimd zijn, punctualiteit en zelfdiscipline, bijvoorbeeld omdat het dier vaak op dezelfde tijd eten moet krijgen of moet worden uitgelaten. Deze vaardigheden kunnen zowel thuis als op school goed van pas komen.
Week van de opvoeding
9
Onderzoek Onderzoek naar de invloed van huisdieren op de ontwikkeling van kinderen richt zich voornamelijk op twee gebieden. Enerzijds wordt er gekeken naar de zogenaamde sociaal-emotionele ontwikkeling (hierbij wordt o.a. gekeken naar zelfvertrouwen, sociale omgang en moreel besef) en anderzijds naar de cognitieve ontwikkeling van een kind (kort gezegd het leervermogen). Dieren kunnen een kind helpen om zich veilig te voelen. Dit geldt ook voor oudere kinderen, waar een teddybeer of lievelingsdeken niet meer aanwezig zijn. Een dier kan een actieve, energieke speelkameraad zijn, die een kind kan helpen zijn energie kwijt te raken, op ontdekking te gaan en zich veilig te voelen in onbekende situaties. Diverse studies bevestigen dat kinderen met een huisdier meer zelfvertrouwen hebben en weerbaarder zijn. Een andere studie toonde aan dat het zelfbeeld dat het kind later als volwassene ontwikkelt, gerelateerd is aan de leeftijd waarop hij voor het eerst in aanraking komt met een huisdier. Hierbij hadden kinderen die voor de leeftijd van 6 jaar of tijdens hun tienertijd voor het eerst met een huisdier in aanraking kwamen, een positiever zelfbeeld dan de groep die tussen de leeftijd van 6 tot 10 jaar hun eerste huisdier kreeg. Toen tijdens een studie aan kinderen (tussen 3 en 13 jaar) werd gevraagd of zij het een voordeel vonden om een huisdier te hebben, antwoordde 90% met ‘Ja’. De belangrijkste argumenten die kinderen gaven, waren dat ze het leerzaam vonden, er blij van werden, zich op hun gemak voelden en onvoorwaardelijke liefde kregen van hun dier. Kinderen ervaren hun dier vaak als iemand die ze vertrouwen, een onvoorwaardelijke vriend. Het kind kan er woede, angst, blijdschap en geheimen mee delen, omdat een dier niets doorvertelt en niet oordeelt. Het dier is zowel een verantwoordelijkheid als een vriend.
Puberteit De invloed van huisdieren lijkt het duidelijkst aanwezig te zijn bij kinderen in het begin van de pubertijd. Dit zou te maken kunnen hebben met het feit dat de kinderen op die leeftijd ook meer verantwoordelijkheid voor het huisdier krijgen of omdat kinderen in de pubertijd meer problemen en onzekerheden ervaren en dan extra baat hebben bij de emotionele ondersteuning van een huisdier. De ouders spelen hierin ook een belangrijke rol. Het blijkt dat kinderen die een goede band hebben met de ouders, en steun van hen ontvangen, ook makkelijker steun ontvangen van een huisdier.
Sociale vaardigheden Sociale vaardigheden zijn erg belangrijk voor een kind. Ze helpen het kind om succesvol deel te nemen in een groep en om een eigen netwerk te bouwen waar het ook steun van kan krijgen. Onderzoek heeft aangetoond dat kinderen die opgroeiden in een huishouden met honden later als volwassenen meer sociaal vaardig zijn. Er wordt geopperd dat dieren de sociale interactie tussen mensen kunnen versterken. Zo bevordert een dier het leggen van contacten omdat het een gemakkelijk gespreksonderwerp biedt. Ook vinden kinderen het leuk om te spelen bij klasgenootjes die huisdieren hebben. In een studie waar dieren in de klas werden gehouden verklaarden de leraren dat er meer sociale interactie was tussen de kinderen en minder agressie.
Kinderen leren over het leven met een huisdier Kinderen leren dankzij huisdieren dingen over het leven. Dieren leren kinderen over voortplanting en geboorte, en over ziekte, ongelukken en dood. Voor veel kinderen is het doodgaan of kwijtraken van een huisdier de eerste ervaring die ze hebben met de dood en met rouw. Kinderen leren dat dood iets natuurlijks is dat hoort bij het leven. Het doet pijn, maar de pijn is te dragen en wordt uiteindelijk weer minder. Een kind leert dat de dood permanent is en dat dode dieren niet terug komen om te spoken. Een kind kan leren dat schuldgevoelens bij de dood van een geliefde normaal zijn en overwonnen kunnen worden.
Invloed op cognitieve ontwikkeling De cognitieve ontwikkeling zegt iets over hoe goed een kind kan leren. Op dit gebied is minder onderzoek gedaan. Uit de onderzoeken blijkt wel dat de invloed op de cognitieve ontwikkeling wederom samenhangt met de band tussen een kind en het huisdier. Zo zou een huisdier het leren van taal kunnen stimuleren omdat het dier zowel een goed luisterpubliek vormt als een stimulus voor het kind om te praten. Het kind kan bijvoorbeeld het dier willen belonen, commando’s geven, aanmoedigen of straffen. Verder is gebleken dat kinderen beter dingen kunnen leren en onthouden over onderwerpen waar zij zich emotioneel bij betrokken voelen. Soms worden dieren dan ook bij bepaalde lesprogramma’s betrokken om het concentratievermogen van het kind te verbeteren of om het kind te motiveren.
Invloed op gezondheid Als laatste kan een dier ook een positieve invloed hebben op de gezondheid. Zelfs alleen het aaien van een huisdier blijkt een hartslag en bloeddruk verlagende effect te hebben. Tevens zorgt het voor ontspanning en een beter immuunsysteem. Ook is er onderzoek dat suggereert dat contact met huisdieren tijdens de kindertijd ervoor kan zorgen dat het kind minder risico loopt op het ontwikkelen van allergieën voor dieren. De resultaten op dit gebied zijn echter wisselend en hangen mede af van erfelijke aanleg, het type huisdier en de leeftijd waarop het kind hieraan wordt blootgesteld.
Houding ten opzichte van dieren Er zou kunnen worden gezegd dat mensen die geen huisdier hebben misschien hiervoor kiezen omdat ze een dier niet leuk vinden. Deze mensen zullen dan waarschijnlijk ook geen positief effect ondervinden wanneer ze toch een dier zouden nemen, omdat ze er dan geen goede band mee op zullen bouwen. Daarom is bij veel onderzoeken tevens gekeken hoe de houding van de deelnemers ten opzichte van dieren was en werd in de controlegroep (zonder huisdieren) ook voor mensen gekozen die dieren leuk vonden. De invloed van deze variabelen wordt zoveel mogelijk verkleind door grote groepen kinderen over lange tijd te volgen en ook in te delen op bijvoorbeeld
Een kind kan er woede, angst, blijdschap en geheimen mee delen omdat een dier niets doorvertelt en niet oordeelt.
gezinssituatie. Ook is het zo dat in meerdere studies steeds deels dezelfde positieve effecten worden gevonden.
Begeleiding Het is in alle gevallen van belang dat er een goede thuissituatie is. Kinderen die sociale ondersteuning van hun ouders krijgen, zijn ook beter in staat dit van dieren te ontvangen en daar gebruik van te maken. Om op een goede manier voor een huisdier te zorgen, moet een kind het goede voorbeeld krijgen van zijn ouders. Een kind moet niet aan zijn lot overgelaten worden als het gaat om de verzorging van een dier. Een kind moet nog verantwoordelijkheidsgevoel ontwikkelen en de ouders moeten altijd de eindverantwoordelijkheid op zich nemen. Als ouders dit niet doen, vallen veel voordelen weg. (Dit artikel is geschreven door H. Welten, directeur pedagogisch Centrum en Zorgboerderij D’n Hoef Lierop, in samenwerking met CJG Asten-Someren)
Workshop ‘Dieren in de opvoeding’ Maandag 6 en dinsdag 7 oktober 19.00 - 20.30 uur Workshop ‘Begrijpen en begrepen worden’ Woensdag 8 oktober 13.00 - 14.00 uur Workshop ‘Win zelfvertrouwen’ Woensdag 8 oktober 14.15 - 15.15 uur
10
Week van de opvoeding
Autisme en Opvoeden Steeds meer horen we de laatste jaren over kinderen of volwassenen die te maken hebben met een vorm van autisme. Een prikkelverwerkingsstoornis in de hersenen, waarvan de wetenschap nog steeds zoekende is naar de precieze oorzaak. Soms al op jonge leeftijd, soms pas in een later stadium ontdekken ouders of de volwassene zelf, dat ze anders reageren op hun omgeving dan in de lijn der verwachtingen ligt. Opvoedondersteuners komen in gezinnen met kinderen (en ouders) met een autismespectrum stoornis. Indien nodig zoeken zij de samenwerking met lokale specialisten. Zo heeft het team van LEVgroep onlangs Anita Sonnemans uitgenodigd om hen meer te vertellen over haar specialisme. Zij begeleidt vanuit haar praktijk AUTI-Empathie ouders, kinderen, volwassenen en eventueel scholen of instanties op het gebied van autisme gerelateerde problematieken. Ouders zijn vaak ten einde raad en uitgeput na alle pogingen, om hun kind zo ‘normaal mogelijk’ mee te laten doen in de maatschappij. Een kind met ‘kwaliteiten’ die overschaduwd worden door de beperkingen die het autisme met zich meebrengt.
Hoe herken je autisme? Mensen met autisme hebben verschillende (sociale) problemen. De stoornis wordt gekenmerkt door: • Een verminderd vermogen tot sociaal contact en communiceren. • Een verstoorde prikkelverwerking; mensen met autisme zijn vaak gevoeliger (of juist minder gevoelig) voor bepaalde zintuiglijke prikkels van buitenaf, zoals geluid, gevoel, geur, waarneming en smaak. Je kunt er van uitgaan dat de zintuiglijke prikkels 10 keer sterker binnenkomen dan bij mensen zonder autisme. • Een zeer gedetailleerde waarneming en informatieverwerking. • Een sterke behoefte aan duidelijkheid over wat er precies van hen wordt verwacht en wanneer. • Een behoefte aan structuur om het overzicht te kunnen behouden in de overmatige prikkels die bij hen binnenkomen. • Een letterlijke informatieverwerking en interpretatie van de taal. • Een beperkt empathisch vermogen. • Kopieergedrag ter compensatie; kinderen met autisme kunnen gedragingen of uitspraken in bepaalde situaties kopiëren van hun omgeving en deze vervolgens toepassen. Ongewild komen kinderen hierdoor wel eens in de problemen. • Een behoefte aan tijdsinvulling (24 uur per dag); kinderen met autisme kunnen vaak niets met ‘niet ingevulde tijd’. • Een sterke interesse voor bepaalde activiteiten/bezigheden. • Tot in detail vast willen houden aan gemaakte afspraken. • Moeilijk om kunnen gaan met veranderingen. Ook kunnen door autisme extra psychische problemen ontstaan. Bijvoorbeeld dwangmatig gedrag of depressie. Verder hebben mensen met autisme vaker last van angsten en woedeaanvallen. Ongeveer 20% van de mensen met autisme heeft een verstandelijke beperking.
Autisme komt meer voor bij jongens dan bij meisjes en komt voor bij 0,6 tot 1% van de Nederlandse bevolking. Dit zijn zo’n 90.000 tot 160.000 mensen. Naarmate kinderen met autisme ouder worden, lijken de symptomen erger te worden. Ouders stellen regelmatig vragen hierover. Een feit is dat de symptomen niet erger worden, maar de gevolgen van het autisme meer zichtbaar worden. Er wordt, gerelateerd aan hun leeftijd, in de sociale context meer zelfstandigheid van hen verwacht. De compenserende/aansturende rol van de ouder komt steeds meer te vervallen, waardoor het autisme meer zichtbaar wordt.
Of de opvoeding van een kind met een vorm van autisme al niet moeilijk genoeg is, moeten ouders ook omgaan met het oordeel dat al snel gemaakt is over de opvoeding van hun kind. Ouders staan in een eenzaam proces, omdat er maar weinig mensen om hen heen begrijpen wat autisme echt betekent in het dagelijkse leven. Onbegrip is er zelfs soms bij de naaste familie of vrienden, de ouders op het schoolplein of langs de lijn bij de sportclub. Ook binnen het onderwijs is er nog veel onduidelijkheid hoe men om moet gaan met autisme. In de geboden lesstof en toetsen zitten nog veel begrippen of vraagstellingen die op meerdere manieren zijn uit te leggen. Ook is de wijze waarop een instructie geboden wordt nogal eens een knelpunt voor deze kinderen. Omgaan met een kind met autisme vraagt eenmaal om maatwerk, omdat ieder kind zo zijn eigen specifieke problemen ervaart. Een verstoring in de communicatie zit vaak verborgen in ‘het kleinste detail’ waar de omgeving, door een gebrek aan inzicht in de autismespectrumstoornis, onbewust aan voorbij gaat. Dit kleine detail maakt voor het kind met autisme het verschil en kan een aanleiding zijn voor het ontstaan van een ongewenste escalatie of situatie. Mede hierdoor is autisme voor velen van ons erg moeilijk te begrijpen. Simpelweg omdat het inzicht ontbreekt.
Autisme en aanverwante stoornissen Er zijn verschillende vormen van autisme, die zijn samengevat onder de naam Autisme Spectrum Stoornis (ASS): Klassiek autisme, Asperger, PDD-NOS en McDD. Ook bij diagnoses als ADHD, ADD, ODD zijn autisme gerelateerde kenmerken te herkennen.
Zet eens een andere bril op Hoe zou de wereld er uitzien, wanneer iedere brildragende burger zijn bril af zou moeten zetten? Hoeveel mensen met deze “niet zichtbare beperking” zouden we dan rijk zijn? Hoeveel mensen zouden er niet of moeilijk kunnen functioneren, zonder de aanpassing in de plus, de min, de kokervisie of het leesgedeelte? Zo is het eigenlijk ook met autisme. Door de problematieken helder te krijgen, die een kind met autisme ervaart, kunnen we aanpassingen doen die nodig zijn voor hen om zo optimaal mogelijk te kunnen functioneren. Oordeel niet te snel wanneer een kind niet voldoet aan je verwachtingen en probeer er achter te komen, via de ervaringsdeskundige ouder of een professional, hoe je het beste kunt reageren op het betreffende kind. Zoals we iemand in een rolstoel over een hoge drempel helpen, zou het ook de moeite waard zijn om te investeren in de mate waarin we begrip kunnen opbrengen voor kinderen die anders zijn door hun autisme.
Begrip geeft GRIP op Autisme Wat vaak onderschat wordt, is dat kinderen en/of volwassenen met autisme niet alleen maar beperkingen hebben, maar het autisme hen ook hele waardevolle kwaliteiten biedt. Wanneer we begrijpen wat een kind met autisme nodig heeft om zich veilig en prettig te voelen in zijn/ haar omgeving, kan een kind met autisme zich prima, zelfs soms bovengemiddeld ontwikkelen. Heb je vragen of wil je meer weten over autisme gerelateerde onderwerpen? Neem dan contact op met het Centrum voor Jeugd en Gezin. De medewerkers zijn goed op de hoogte van het lokale aanbod. Ook verenigingen kunnen zich wenden tot het Centrum voor Jeugd en Gezin met vragen over opgroeien en opvoeden, dus ook over autisme. Het CJG kijkt graag met je mee naar een passend voorlichtingsaanbod op maat. (Dit artikel is geschreven door Anita Sonnemans, AUTI-Empathie, in samenwerking met Centrum Jeugd en Gezin Asten-Someren)
Week van de opvoeding
11
Een op de drie huwelijken loopt stuk. Tussen de vijftig- en zestigduizend kinderen zijn hierbij betrokken, dat betekent dat zo’n 15% van alle kinderen een scheiding meemaakt. In de meeste gevallen gaat het voor partners en hun eventuele kinderen om een zeer ingrijpende gebeurtenis. Als het besluit valt om te gaan scheiden komt er dan ook heel wat op je af. Niet alleen is een scheiding emotioneel, het kan vergeleken worden met een rouwverwerkingsproces. Tevens moet er ook heel wat geregeld worden, ouderschapsplan, verdeling inboedel, alimentatie, mogelijk andere huis-vesting ed. Het kan daarom gebeuren dat u het even niet meer overziet of niet weet waar te beginnen. Het echtscheidingsspreekuur is voor iedereen die overweegt te gaan scheiden, het besluit al genomen heeft of al gescheiden is en nog vragen heeft. De medewerkers van de LEVgroep adviseren je graag over allerlei zaken op juridisch, financieel, opvoedkundig en emotioneel gebied.
Scheiden... een grote impact voor iedereen
Wil je een afspraak maken voor het echtscheidingsspreekuur in Someren, dan kun je telefonisch contact opnemen met T 0492598989.
Dat ik van mijn vader hou, Doet mijn moeder soms verdriet.
Het echtscheidingsspreekuur vindt plaats op afspraak op onze locatie in Someren: De Ruchte, Laan ten Roode 71, 5711 GB Someren
Dat ik van mijn moeder hou, Dat weet mijn vader niet. Zo draag ik mijn geheimen mee, En loop er mee van hier naar daar. Nog altijd hou ik van die twee, Die ooit hielden van elkaar...
Je kunt tevens terecht op de echtscheidingsspreekuren in Helmond en Nuenen: - Elke donderdagavond van 17.00 tot 19.00 uur op de Penningstraat 55 te Helmond. - Elke dinsdagavond van 19.00 tot 21.00 uur op Berg 22c te Nuenen. Beiden zijn inloopspreekuren. Voor meer informatie kun je kijken op www.levgroep.nl
U kunt bij het echtscheidingsspreekuur onder andere terecht met de volgende vragen: - Zijn er nog mogelijkheden voor onze relatie? - Hoe verloopt een echtscheidingsprocedure? - Wat betekent een echtscheiding financieel? - Wie van ons blijft er in huis wonen en hoe kunnen we de boedelscheiding het beste regelen? - Hoe moet het verder met de zorg voor de kinderen? - Hoe maak ik een ouderschapsplan? - Wat doe ik als mijn (ex)partner zich niet aan de afspraken houdt? - Hoe bereid ik mijn kinderen voor op de scheiding en hoe ondersteun ik ze tijdens de scheiding? - Wanneer heb ik een advocaat of mediator nodig? - Hoe geef ik het co-ouderschap vorm na de scheiding? - Hoe bereid ik mijn kinderen voor op mijn nieuwe partner? - Wat kan ik doen om mijn nieuwe gecombineerde gezin goed te integreren?
12
Week van de opvoeding
Je oppascertificaat halen met een oppascursus
Voorkom Sint Stress Speelgoedboekjes zijn weer binnengekomen en de keuze is reuze! Het is fijn dat je, als ouders de juiste keuze maakt, want aansluiten bij het spel van je kind is belangrijk. Waar let je op bij het kiezen van speelgoed? En wat helpt om de ontwikkeling van je kind te stimuleren? Hoe kan je jouw kind duidelijkheid geven in deze onrustige tijd? Hieronder ontvang je een aantal ‘gouden tips’ om de Sinterklaasperiode stress-vrij door te komen:
Tip 1
Tip 4
Zorg dat je kind voldoende nachtrust krijgt. Je kind heeft meer moeite met gehoorzamen als hij/zij erg moe is. Het is belangrijk dat je kind voldoende tijd heeft om alle indrukken te verwerken. Laat je zoon/dochter niet aan teveel sinterklaasactiviteiten deelnemen. Beperk het aanbod. Houd bovendien zoveel mogelijk vaste eet- en slaaptijden aan.
Blijf opvoeder van je kind. Dreig niet dat Sinterklaas geen cadeautjes geeft of met enkeltjes richting Spanje als je kind zich misdraagt. Ze hebben misschien op korte termijn effect, maar je kind kan daar extra onrustig door worden. Ook kan je kind er angstig van worden, waardoor het kind inslaapproblemen kan krijgen. Bovendien moet je als ouders nooit loze dreigementen gebruiken. Je moet als ouder stevig in je schoen staan, wil je je kind daadwerkelijke geen cadeautjes geven op pakjesavond. Je kind heeft in deze spannende tijd duidelijkheid en structuur nodig en die vinden ze bij jou.
Tip 2 Maak met je kind een afstreepkalender. Zo wordt het voor je kind duidelijk hoeveel nachtjes het duurt voordat de volgende sinterklaasactiviteit gaat plaatsvinden. Tip 3 Wees duidelijk wanneer en hoe vaak je kind zijn of haar schoen mag zetten. Samen liedjes zingen, een wortel, hooi, of een tekening in de schoen stoppen: het zetten gaat om meer dan cadeautjes. Sint of Piet kan een briefje terugschrijven met een kleinigheidje erbij. En bedenk, past het cadeautje in de schoen? Twee keer per week is een mooi gemiddelde; één keer door de week en één keer in het weekend.
Tip 5 Zit je krap bij kas, wees dan heel het jaar bewust van de Sinterklaasperiode. In het boek ‘Hoor wie klopt daar geld uit mijn zak’ van Marieke Henselmans staat een handig antwoord op de vraag “Waarom heeft Sinterklaas zijn rijkdom zo ongelijk verdeeld?” Zo kan je antwoorden “Sinterklaas geeft precies evenveel geld uit aan alle kinderen. Maar sommige ouders die wat rijker zijn dan andere, geven hem wat geld erbij voor hun eigen kind.” Zo verschuif je de verantwoordelijkheid van Sinterklaas naar de ouders (waar het daadwerkelijk thuishoort), terwijl je tegelijkertijd zijn status als goedheiligman intact laat en je zelf buiten schot blijft! Mocht je nog meer behoefte hebben aan informatie en tips, kom dan naar de themabijeenkomst ‘Hulp bij Sint stress’. Deze wordt gegeven door een consulent jeugd en opvoedondersteuning van MEE Zuidoost Brabant. De consulent vertelt meer over hoe je de Sint periode het beste kan verduidelijken en hoe je, als ouders, het beste je kind spelenderwijs, de spelontwikkeling van je kind kan stimuleren. Voor wie is deze bijeenkomst? Ouders van kinderen die geloven in Sinterklaas en informatie en tips willen over hoe beter om te gaan met de sintperiode.
(Dit artikel is geschreven door Eline Hurkx, MEE, in samenwerking met CJG Asten-Someren)
Woensdag 17 september is in Someren de oppascursus gestart. Deze cursus is voor jongeren uit Asten en Someren, die als oppas aan de slag willen. Oppassen, veel meisjes en jongens rollen er vanzelf in. Toevallig, omdat ze jongere nichtjes, neefjes, buurjongens en -meisjes of andere kinderen kennen. Het is een leuk bijbaantje, maar het is wel handig om te weten wat er allemaal op je af komt als oppas. Daarom heeft Centrum voor Jeugd en Gezin Asten-Someren een praktische cursus gemaakt. Je krijgt uitleg en tips over kennismaken en positief omgaan met kinderen, verwachtingen van ouders, troosten, veiligheid, spelen, eten en bedtijd en wat te doen als kinderen niet luisteren. Kortom, alles wat je wilt weten om een goede oppas te zijn. De cursus wordt afgesloten in de week van de opvoeding, met een heus certificaat. Jongeren vanaf de brugklas tot 16 jaar kunnen zich aanmelden via:
[email protected] deelname is gratis. De oppascursus wordt twee keer per jaar verzorgd door de GGD, de Zorgboog, Lev en Onis, onderdeel van het Centrum Jeugd en Gezin Asten-Someren. Heb je interesse om deze cursus ook te volgen, dan kun je jezelf al aanmelden voor de cursus voorjaar 2015.
Colofon Uitgave in opdracht van Het Centrum Jeugd en Gezin van de gemeenten Asten en Someren www.cjgasten-someren.nl Concept en realisatie Orange Design, Asten-Heusden www.orange-design.nl Druk Hoekstra Krantendruk, Emmeloord Oplage 16.000 exemplaren Tevens digitaal te vinden op www.cjgasten-someren.nl Inloopspreekuren Voor jongeren Kerkstraat 14 1 Hoog Jongeren Informatie Punt (JIP) Dinsdag van 15.00 -1 7.00 uur. Elke 3e woensdag van de maand van 19.00 - 22.00 uur Wijkgebouw Asten Floralaan 30 (De Campanula): donderdag van 09.00 - 09.45 uur Wijkgebouw Someren Kerkstraat 6C (het Wijkgebouw): maandag van 09.00 - 10.00 uur MFA ’De Einder’ Nieuwendijk 36 Someren-Eind: donderdag van 09.00 - 09.30 uur
Centrum voor Jeugd en Gezin Asten-Someren
Marian Daems