MONTESQUIEU FINANCIAL MARKETS NEWS Jaargang 12 | Nummer 6 | Juni 2014 Door: Harco Nijland, RBA - Advisor ECB-voorzitter
Mario
Draghi
basispunten. Op basis van de actuele
presenteerde tijdens het rentebesluit
beleidsrente van 0,15% zouden de
Draghi
en de daarop volgende toelichting
banken dus voor slechts 0,25% voor 4
een heel pakket aan maatregelen. Op de
meeste
maatregelen
was
jaar bij de ECB kunnen lenen!
verrast met
al
vooruitgelopen door de markt, zelfs op het voor de ECB nieuwe fenomeen Long-Term
van de middelen plaatsvinden. Banken die in het kader van TLTRO krediet
TLTRO
van een negatieve depositorente. “Targeted
Er gaat ook controle op de besteding
Refinancing
hebben opgenomen en tussen 1 mei 2014 en 30 april 2016 minder dan de
Operations”, afgekort TLTRO, vormde
benchmark aan de doelgroep kredieten
wel een verrassing. Dit programma is
programma doorgaans als een succes
hebben verstrekt, worden verplicht in
een opvolger van het LTRO programma.
gezien. De Europese bankensector staat
september 2016 de lening voortijdig
Binnen het laatstgenoemde programma
er immers een stuk beter voor dan eind
aan de ECB terug te betalen.
haalde het bankwezen eind 2011 en
2011 het geval was.
begin 2012 meer dan € 1.000 miljard
Om nu een stapje verder te kunnen
aan goedkope 3-jaars leningen van de
zetten
ECB binnen, waardoor een fundingcrisis
kredietverlening
te
werd voorkomen. Een toename van de
heeft
gekozen
kredietverstrekking kon echter niet
voorwaardelijk programma.
worden bewerkstelligd. Banken hielden
kunnen
het geld achter de hand (in de prakijk
kredietverlening aan de niet-financiele
stalden ze het weer op deposito bij de
particuliere sector (gedefinieerd als
ECB) of kochten er staatsleningen van
bedrijven en huishoudens) inschrijven
de probleemlanden van de eurozone
op de TLTRO-leningen. Leningen aan
van,
huishoudens
waarmee
flinke
koerswinsten
is
de
een
toename
ECB ten
de
bewerkstelligen,
behoeve
ten
van voor
een
Banken van
behoeve
de
Geldmarkt Kapitaalmarkt Aandelen Commodities Valuta
2 3 4 4 5
van
de
omvang
van
de
nadrukkelijk uitgesloten.
flink
In september en december van dit jaar
gekrompen. Banken die het konden
kan hier door de banken op worden
missen, losten de lening snel af. Dit om
ingeschreven. De
stigmatisering te voorkomen. Inmiddels
TLTRO-programma is tot september
is van de eerste LTRO 68% afgelost (€
2018. De rente op de leningen ligt voor
331 miljard) en van de tweede LTRO
de gehele looptijd vast en is gelijk aan
44% (€ 234 miljard). In totaal 55%.
de
Onder
vermeerderd met een opslag van 10
uitstaande
Inhoudsopgave:
woningaankopen zijn overigens hierbij
werden geboekt. Inmiddels
en
LTRO-leningen
analisten
wordt
© 2014 - Montesquieu
het
LTRO
beleidsrente
looptijd
van
het
van
het
moment,
Regelmatig publiceren wij artikelen over diverse onderwerpen op onze website montesquieu.nl
1
FINANCIAL MARKETS NEWS Jaargang 12 | Nummer 6 | Juni 2014
Geldmarkt: Let op de bazooka
van 0,230% naar 0,126%. De verwachting is dat het hier niet bij
Tijdens het rentebesluit van de ECB van
blijft. Voor de 1-maands Euribor wordt
5 juni jongstleden, kondigde Mario
een laagste stand van 0,06% verwacht
Draghi een hele reeks van maatregelen
in december van dit jaar. De 3-maands
aan. Als eerste paste Draghi drie
Euribor wordt per ultimo 2014 geschat
rentetarieven aan. Naast de verlaging
op 0,16%. Ook de jaren erna zien de
van de beleidsrente van 0,25% naar
handelaren een lage Euribor. Volgens de
De
0,15%, de verlaging van het tarief van
huidige inzichten wordt de grens van
rentebesluit van de ECB flink gedaald. De
de lending facility van 0,75% naar
1% voor de 3-maands Euribor pas weer
markt verwacht dat de daling nog zal
0,40% en het negatief maken (van 0,0%
in de eerste helft van 2018 bereikt.
voortzetten tot een stand van 0,16% in
naar -0,10%) van de depositorente,
Toch kan er niet automatisch ervan
december. Een stijging van betekenis
verlengde
Draghi
worden
huidige
wordt ook in de maanden erna niet
toewijzing
(full
van
verwachtingen realiteit worden. Twee
verwacht (zie hiervoor tabel onderaan de
aanvragen
binnen
(Main
instrumenten waar de markt over
pagina)
de
volledige
allotment) de
MRO
uitgegaan
de
na
het
MRO vallen ECB-leningen met een
toegepast. Dit betreft als eerste het
looptijd tot 3 maanden. Als vijfde
opkopen door de ECB van Asset Backed
maatregel wordt het effect op de
Securities (ABS) oftewel obligaties die
geldhoeveelheid van eerdere aankopen
een
van staatsleningen (omvang € 165
onderpand hebben.
miljard) niet meer gecompenseerd. De
De “bazooka” van de ECB vormt echter
geldhoeveelheid
het
quantitative easing (QE), ofwel het
stopzetten van deze sterilisatie dus met
opkopen van staatspapier. Aangezien
De meest recente schatting voor de
€ 165 miljard toe. In de inleiding is het
QE de reputatie heeft de inflatie op te
inflatie in de eurozone over mei bedraagt
zesde en tevens laatste instrument, het
drijven (in Japan ging de inflatie
0,5% op jaarbasis. Dit was lager dan de
nieuwe
bijvoorbeeld in een jaar tijd van –0,2%
verwachting
naar 3,1% op jaarbasis nadat QE was
inflatieverwachtingen
toegepast),
bedragen voor 2015 1,1% (was 1,3%) en
TLTRO
programma,
reeds
besproken. Op
de
geldmarkt
maatregelen
al
hebben
duidelijk
de
sporen
portefeuille
van
zouden
verwachtingen
wel
nog
is
speculeert
door
immers
Euribor
Refinancing Operations) faciliteit. Onder
neemt
zijn
dat
3-maands
activa
niet
als
de
Euribor
eens
drastisch
nagelaten. De 3-maands Euribor daalde
kunnen toenemen zodra er tekenen zijn
van 0,292% tot 0,223% en de 1-maands
dat de ECB overstag gaat m.b.t. QE.
ECB RENTE MEDIAAN GEMIDDELDE HOOGSTE LAAGSTE Verwachting 3M Euribor
© 2014 - Montesquieu
van
0,6%.
De
van
actuele de
ECB
voor 2016 1,4% (was 1,5%).
2014 - Q3 0,15 0,15 0,15 0,10
2014 - Q4 0,15 0,15 0,15 0,10
2015 - Q1 0,15 0,15 0,25 0,10
2015 - Q2 0,15 0,15 0,25 0,10
September 2014
December 2014
Maart 2015
Juni 2015
0,170%
0,160%
0,175%
0,175%
December 2016
December 2017
December 2018
December 2019
0,450%
0,850%
1,315%
1,750%
2
FINANCIAL MARKETS NEWS Jaargang 12 | Nummer 6 | Juni 2014
Kapitaalmarkt: Trend neerwaarts
reeds
3.75
geschreven, is de ECB er alles aan
3.25
beleid
van
de
ECB.
Zoals
20/jan/12
3.50
De reeks van maatregelen die de ECB
gelegen om de inflatie richting de
3.00
tijdens het rentebesluit aankondigde,
doelstelling van 2% te krijgen.
2.50
leidde tot een verdere daling van de
Zolang de maatregelen van de ECB nog
swaprentes. Omdat de markten sinds
geen effect op de inflatie hebben, kan de
het rentebesluit van mei al rekenden op
rente op de kapitaalmarkt laag blijven
actie van de ECB (al wisten ze natuurlijk
en mogelijk zelfs nog verder dalen. Het
De 10-jaars Duitse staatsrente en de 10-
niet precies wat er meegedeeld zou
blijft natuurlijk altijd mogelijk dat
jaars
worden), was er door partijen al op het
ontwikkelingen buiten de eurozone
beweging voort. De all-time lows komen
nieuws geanticipeerd. Uiteindelijk bleef
onverwacht zorgen voor een opwaartse
langzaam in zicht. Technisch gezien kan
de daling van bijvoorbeeld de 10-jaars
beweging van de rente.
de rente hier enige steun verwachten. De
swaprente daarom beperkt tot enkele
Voor
basispunten. Het tarief waartegen het
momenteel
2.25
2.00 1.75
10-jaars swaprente 10-jaars Bund (Duitse staatsrente)
1.50 J
F
M
A
M
J
J
A
Source: Bloomberg
S
O
N
D
J
swaprente zetten de dalende
is
het
actuele stand van de 10-jaars Duitse
eurozone
niet
staatslening bedraagt 1,32%. Analisten
risico op de 3-maands Euribor voor 10
eenvoudig om mooie rendementen te
zien de komende maanden deze rente
jaar kan worden afgedekt, bedraagt
maken
langzaam weer iets stijgen (zie tabel
1,43%. Dit is nog niet de laagste stand
Spaanse 10-jaars staatslening (rating
ooit. Op 2 mei 2013 werd bij deze rente
BBB) levert nog maar 2,75% rente op en
kortstondig een niveau van 1,29%
eenzelfde Portugees 3,56%, maar dan
aangetikt.
tapering
gaat het al over junkbonds (rating BB).
(afbouw van de monetaire stimulering
Aan de andere kant van de wereld ziet
door
zorgde
het er momenteel wat aantrekkelijker
vervolgens ervoor dat 4 maanden na
uit. In Nieuw-Zeeland geeft een 10-jaars
deze datum de rente weer bijna een
staatslening een rendement van 4,42%.
procent hoger stond. Vanaf dit niveau
Het land heeft een Aaa-rating bij
zakte
Moody’s en AA bij S&P en Fitch, alle drie
De 2-jaars swaprente heeft op enkele
langzaam weg.
met stabiele vooruitzichten. Nieuw-
basispunten na de laagste stand ooit
Nu tapering in volle gang is (inmiddels
Zeeland staat op de radar van de
bereikt. Die dateert voor deze looptijd
zijn de maandelijkse aankopen van de
beleggers omdat de centrale bank aldaar
van ultimo 2012 en bedroeg 0,12%. De
obligaties door de Federal Reserve
(RBNZ) onlangs de rente verhoogde van
lage verwachtingen voor de toekomstige
teruggebracht van $ 85 miljard tot $ 35
3% naar 3,25% in een poging om de
standen van de 3-maands Euribor komen
miljard per maand), is het geen nieuws
plaatselijke huizenmarkt af te koelen.
in dit lage tarief tot uiting.
meer voor de markt en reageert de
Een
rente ook niet meer op berichten
verhoogt, trekt in een wereld van lage
hieromtrent. De rente is nu gevoelig
rentes momenteel veel aandacht.
de
Speculatie Federal
de
rente
over
Reserve)
vervolgens
weer
obligatiebeleggers
2.75
in
zonder
de
enorm
risico.
Een
onderaan).
centrale bank die de rente
voor berichten en speculaties inzake 10Y Bund MEDIAAN GEMIDDELDE HOOGSTE LAAGSTE
© 2014 - Montesquieu
2014 - Q3 1,60 1,57 1,80 1,30
2014 - Q4 1,70 1,72 2,05 1,10
2015 - Q1 1,80 1,87 2,20 1,55
2015 - Q2 1,98 1,96 2,40 1,55
3
FINANCIAL MARKETS NEWS Jaargang 12 | Nummer 6 | Juni 2014
Aandelen & commodities
historische dieptepunten. Een dergelijke omgeving zou een startpunt kunnen zijn
De
beweeglijkheid
20/jan/12
370 350
de
voor een mooie stijging van de beurzen,
330
aandelenbeurzen is momenteel erg laag.
zoals de AEX. Het verleden geeft zoals
310
Om een indicatie te krijgen van de
bekend echter geen garantie voor de
290
marktverwachtingen voor wat betreft
toekomst. Een garantie is echter dat
de toekomstige beweeglijkheid, wordt
vroeg of laat de VIX weer zal stijgen
de VIX-index gevolgd. Deze veelbekeken
naar aanleiding van onrust ergens in de
De AEX gaat een poging wagen om de
index
(financiele) wereld.
weerstand op 417,42 te doorbreken. Een
beweeglijkheid (volatiliteit) weer van de
Kijkend door een technische bril blijkt
doorbraak biedt ruimte tot 496,12. Over
optiebeurs
lage
de kans op een stijging van de AEX
enkele weken gaat het cijferseizoen weer
waarde van deze index duidt erop dat
onlangs wat te zijn toegenomen. Met de
van start. Bedrijven berichten vanaf half
de handelaren niet rekenen op grote
doorbraak van de weerstand op 408,93
juli over de resultaten van de eerste zes
schommelingen van de beurskoersen in
ligt de weg open tot 417,42. Hier
maanden van 2014. Bij beter dan
de toekomst. Dit wil overigens niet
bevindt zich een weerstand daterend uit
verwachte resultaten, kan dit de AEX
zeggen dat de beurskoersen niet kunnen
augustus
weer een zetje richting de weerstand van
stijgen bij een lage VIX. In de goede
sneuvelen dan kan de AEX verder
beursjaren 1995 & 1996 en 2005 &
stijgen tot 496,12.
geeft van
de Chicago.
van
390
verwachte Een
2008.
Mocht
deze
ook
270 AEX Index
250 J
F
M
A
Source: Bloomberg
M
J
J
A
S
O
N
D
J
496,12 geven.
2006 liet bijvoorbeeld de AEX een ordelijk verlopen stijging (zonder al te
Bij de commodities valt de stijging van
grote uitslagen) zien bij een stand van
de olieprijs op. Brent crude bevindt zich
de VIX tussen de 10 en 15.
met een actuele stand van $ 113,61 op
In de jaren die hierop volgden (1997 en
het hoogste van het jaar. De olieprijs
2007) bleven de beurskoersen stijgen,
wordt momenteel niet gedreven door
maar liep de VIX op. De omgeving begon
economische
dan ook wat onvriendelijker te worden,
door de situatie in Irak waar de
Brent crude is uit de trading range
met in 1997 de Azie-crisis en in 2007 de
soennitische en sjiitische partijen elkaar
gebroken. Sinds augustus vorig jaar
eerste tekenen van de subprime crisis in
bevechten. De onrust lijkt zich niet te
bewoog olieprijs tussen $ 103 en $ 113.
de Verenigde Staten. In de jaren erna (in
gaan beperken tot Irak maar ook de
Nu de bovengrens van $ 113 lijkt te
2000 en 2008) werden belangrijke
andere oliestaat Saudi-Arabie speelt een
worden doorbroken, ontstaat er ruimte
toppen gevormd, gevolgd door felle
rol in
om door te stijgen tot de volgende
bearmarkets (= beursdalingen van meer
olieraffinaderijen
dan 20%).
door
De huidige stand van de VIX-index
bezorgdheid onder handelaren over
bedraagt 12,6. Hiermee bevindt deze
verstoringen in de toevoer van olie.
ontwikkelingen,
maar
het conflict. Berichten het
worden
geweld,
dat
stilgelegd
zorgen
weerstand. Deze bevindt zich op $ 123.
voor
graadmeter zich wederom rond de BRENT in USD MEDIAAN GEMIDDELDE HOOGSTE LAAGSTE
© 2014 - Montesquieu
2014 - Q3 107,00 106,04 115,00 90,00
2014 - Q4 105,00 104,12 116,00 90,00
2015 - Q1 105,40 104,11 116,00 85,00
2015 - Q2 103,00 102,75 114,00 85,00
4
FINANCIAL MARKETS NEWS Jaargang 12 | Nummer 6 | Juni 2014
Valutamarkt: Pond sterk
aan dat de Bank of England mogelijk eerder dan verwacht de rente zou
De
euro
was
vooruitgelopen
in
mei
op
al
flink
mogelijke
1.45 1.40
kunnen verhogen. De Britse economie
1.35
draait
1.30
verbazingwekkend
goed.
De
20/jan/12
1.50
1.25
maatregelen van de ECB. Dit leidde
werkeloosheid is in een jaar tijd gedaald
alvast tot een daling van de EURUSD
van 7,8% naar 6,6%. De economische
koers van 1,3993 tot 1,3600. Het
groei bedraagt 3,1% op jaarbasis, bij
rentebesluit zelf zorgde bij de EURUSD
een inflatie van 1,5%. Een punt van zorg
De EURGBP koers heeft onlangs een
koers niet meer voor veel vuurwerk. De
vormt hier wel de huizenmarkt. De
nieuw verkoopsignaal gegeven. Met de
ECB zal de EURUSD koers (en natuurlijk
stijgingspercentages
hier
daling onder de 0,8000 ontstaat er
de euro ten opzichte van andere
maandelijks toe en noteren sinds april al
neerwaarts potentieel tot 0,7755. Hier
valuta’s) nog wat lager willen zien. Een
in de dubbele cijfers. De meest recente
bevindt zich een bodem daterend van juli
hoge euro maakt importen goedkoper,
stijging bedroeg 11,1% op jaarbasis.
2012.
waardoor de
Het commentaar van Carney zorgde
inflatie te laag blijft.
M
Source: Bloomberg
A
M
J
J
A
S
O
N
D
J
waardoor de EURGBP koers onder de
drukt.
0,8000 dook. Zolang de Britse economie
Voor een verdere daling van de EURUSD
in positieve zin blijft verrassen, terwij l
koers zou het helpen als de Federal
de economie van de eurozone blijft
Reserve de rente in de VS snel zou
kwakkelen, is dit een voordeel voor het
verhogen. De dollar wordt dan immers
pond.
aantrekkelijker
Opvallend is dat overspannenheid op de
De EURUSD koers stabiliseert na een
scenario lijkt er echter niet in te zitten.
huizenmarkt
bijbehorende
flinke daling. Steun is er op 1,3477.
Fed-voorzitter Janet Yellen zei onlangs
schuldenpositie van de particulieren
Hieronder ontstaat ruimte om verder te
dat de beleidsrente in de VS “for a
door meerdere centrale bankiers wordt
dalen tot in eerste instantie 1,3296. Een
considerable time” laag zou blijven. De
genoemd. In de academische wereld
lagere EURUSD koers is ook waar de
markten hadden erop gerekend dat
vormt dit al enige tijd een punt van
analisten al geruime tijd op inzetten (zie
Yellen
op
discussie. Het gaat er dan om of de lage
tabel onderaan).
rentestijgingen (hawkish) tijdens haar
rentes van de centrale banken gaan
toespraak.
zorgen voor bubbels op de huizenmarkt,
Hawkish was wel de gouverneur van de
met alle gevolgen van dien voor de
MONTESQUIEU
Bank of England, Mark Carney. Hij gaf
stabiliteit van de economie.
Bezoekadres Buitenplaats Vaeshartelt Weert 11 6222 PG MAASTRICHT
meer
gericht
zou
zijn
en
de
het
F
depositorente als de factor die de euro
Dit
naar
J
voor
beleggers.
vraag
EURUSD
1.15
Analisten noemen vooral de negatieve
voor
veel
nemen
1.20
pond,
EURGBP MEDIAAN GEMIDDELDE HOOGSTE LAAGSTE
2014 - Q3 0,80 0,80 0,85 0,76
2014 - Q4 0,79 0,79 0,86 0,76
2015 - Q1 0,79 0,79 0,89 0,74
2015 - Q2 0,79 0,78 0,83 0,74
EURUSD MEDIAAN GEMIDDELDE HOOGSTE LAAGSTE
2014 - Q3 1,34 1,34 1,43 1,26
2014 - Q4 1,31 1,32 1,45 1,22
2015 - Q1 1,30 1,31 1,45 1,20
2015 - Q2 1,28 1,28 1,44 1,18
© 2014 - Montesquieu
Postadres Postbus 414 6200 AK MAASTRICHT Tel: 043 - 325 50 50 Fax: 043 - 326 41 00
[email protected] www.montesquieu.nl
5
