e q u a l i t y e u r o p a. e u

Verslag Europees Jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen! (2007)

h t t p : / / e q u a l i t y 2 0 0 7. e u r o p a . e u

2007 Europees Jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen! Agentschap SZW, nationaal uitvoeringsorgaan

h t t p : / / e q u a l i t y 2 0 0 7. e u r o p a . e u

Colofon 2007 Europees Jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen!

De Nederlandse bijdrage aan het Europees succes Uitgave juni 2008 Agentschap SZW, nationaal uitvoeringsorgaan

Redactie Roger de Boer, Marjon Rensen

Beeldmateriaal (fotografie) Gerrit Alink (openingsconferentie EJGK), Roger de Boer (slotconferentie Lissabon), Guus Dubbelman (Halleh Ghorashi), Hendrik van Leeuwen (symposium ‘Gekleurde plafonds’, slotconferentie ‘de Finish’), Wendy van Leeuwen (gelijke kansen tochten, workshop journalisten), Muriël Leeuwin (project ‘Discriminatie op school’), Maria Lourijsen (foto Canal Parade), Tineke de Nooij (Museumnacht), Mariska Pruisman (project ‘Een wijk ontmoetingsplaats in Beerta’), Baber Raja voor Coolpolitics (festival de Beschaving), Fahd Targuistie (project ‘Werk aan de winkel’), Heleen Vink (Wie is oud? Expertisecentrum LEEFtijd). Het Europees Jaar werd zowel financieel als inhoudelijk ondersteund vanuit: het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid; het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties; het ministerie van Justitie; het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen; het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport; het ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer/Wonen, Wijken en Integratie (WWI); en de Europese Unie.

2007 Europees Jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen! De Nederlandse bijdrage aan het Europees succes

Dit is het eindverslag van het Agentschap SZW, het nationaal uitvoeringsorgaan, over haar werkzaamheden vanaf de aanloop in 2006 tot en met de afronding van het Jaar in 2008.

V E R S L AG E U R O P E E S J A A R VA N G E L I J K E K A N S E N VO O R I E D E R E E N !

2007

3

Inhoudsopgave Hoofdstuk 1

9

Europees Jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen

Hoofdstuk 2

13

Organisaties en instrumenten

Hoofdstuk 3

21

Activiteiten in Nederland

Hoofdstuk 4

67

Tijdelijke nationale subsidieregeling EJGK

Hoofdstuk 5

69

Europese dimensie

Hoofdstuk 6

75

Conclusies en aanbevelingen

Bijdragen van: Alexander Rinnooy Kan Jos Nijhuis Halleh Ghorashi Catherine Magnant

19 39 52 70

Bijlage 1

81

Besluit 771/2006/EG betreffende het EJGK

Bijlage 2

89

Overzicht concrete producten en activiteiten EJGK

Bijlage 3

91

Publicatie Tijdelijke subsidieregeling, Staatscourant 18 december 2006, nr. 246 / pagina 29

Bijlage 4

101

Resultaten en producten projecten uit de Tijdelijke subsidieregeling EJGK

Bijlage 5 Enkele publicaties en geplaatste artikelen

105

Voorwoord 2007 is voorbij en daarmee ook het ‘Europees Jaar van gelijke kansen voor iedereen!’. Het is een druk jaar geweest, vol activiteiten gericht op het bevorderen van gelijke kansen en het promoten van diversiteit. Door middel van conferenties en symposia, dialoog en debat, culturele activiteiten, een publiciteitscampagne en 21 projecten door het hele land is aandacht gevraagd voor deze belangrijke thema’s. Die extra aandacht was in Nederland geen overbodige luxe, zo merkte Minister Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid op in zijn toespraak bij de afsluiting van het Europees Jaar (zie ook elders in deze bundel). Nog teveel mensen hebben geen gelijke kansen, bijvoorbeeld bij de toegang tot de arbeidsmarkt of op de werkvloer. En nog lang niet alle Nederlanders kennen hun rechten bij ongelijke behandeling. In deze bundel wordt - in woord en beeld - uitgebreid verslag gedaan van de activiteiten gedurende het Europees Jaar 2007. Een aantal promotoren van het Europees Jaar blikt nog even terug. En ook treft u conclusies en aanbevelingen van de klankbordgroep aan. Tijdens het Europees Jaar 2007 hebben vele organisaties de handen ineen geslagen en intensief samengewerkt om het Jaar succesvol te maken. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid wil iedereen die een bijdrage aan het Europees Jaar 2007 heeft geleverd daarvoor heel hartelijk danken. In het bijzonder gaat onze dank uit naar de vijf promotoren en de leden van de klankbordgroep. Mede dankzij uw inzet zijn ‘gelijke kansen voor iedereen’ weer een stapje dichterbij gekomen!

Maarten Camps Directeur-Generaal Arbeidsverhoudingen en Internationale Betrekkingen van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid


2007

7

Wij

zijn

EUROPA realiteit! n e e n e s n Gelijke ka we ervoor. an n Samen ga or iederee kansen vo e r van gelijk ropees Jaa u E — 7 0 20

equality2007.europa.eu

1

Europees Jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen

Op 17 mei 2006 heeft de Europese Commissie 2007 uitgeroepen tot ‘Europees Jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen’ (EJGK). De Commissie wil met dit initiatief proberen een einde te maken aan onderscheid en discriminatie, maar vooral ook de voordelen van verscheidenheid benadrukken. In de Europese samenleving wordt de diversiteit steeds groter. Die diversiteit mag geen grond meer vormen voor onderscheid, maar moet juist de cultuur verrijken en de kwaliteit van de samenleving verbeteren. Zie bijlage 1. voor het Besluit van 17 mei 2006 betreffende het Europees Jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen (2007) – Naar een rechtvaardige samenleving (besluit 771/2006/EG).

De boodschap in vier sleutelwoorden De activiteiten in het kader van het EJGK kansen groeperen zich rond vier centrale thema’s: Rechten: voorlichting over het recht op gelijke behandeling en non-discriminatie; Vertegenwoordiging: het debat stimuleren over hoe de participatie in de samenleving versterkt kan worden; Erkenning: diversiteit toejuichen en de ruimte geven; Respect: het bevorderen van een hechte samenleving.

1.1 Op de bres voor gelijke kansen Hoewel in Nederland al het nodige bereikt is op het gebied van gelijke behandeling, valt er nog veel te winnen. Zo moeten kennis en bewustwording vergroot worden, zowel bij de individuele werkgevers en sociale partners als bij de burgers zelf. In het kader van het EJGK, krijgen het terugdringen van discriminatie en het promoten van diversiteit volop aandacht. In Nederland is het Agentschap van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Agentschap SZW) benoemd tot nationaal uitvoeringsorgaan dat de activiteiten organiseert en coördineert. Het Agentschap SZW fungeert tevens als aanspreekpunt voor de Europese Commissie. De belangrijkste doelstellingen van het Europees Jaar van Gelijke Kansen in Nederland zijn enerzijds het verhogen van de bewustwording en het versterken van de informatievoorziening over de aanwezige infrastructuur voor gelijke behandeling. Anderzijds zal er meer bekendheid gegeven worden aan de activiteiten en het beleid op het gebied van gelijke behandeling en zullen de voordelen van diversiteit benadrukt worden. De inzet van het Europees Jaar is vooral het benadrukken van de voordelen van diversiteit in de samenleving als geheel en binnen organisaties. Om ervoor te zorgen dat bedrijven de regels rond gelijke behandeling correct toepassen en naleven, zijn publiciteit en voorlichting essentieel. Goede initiatieven en projecten die gelijke behandeling en diversiteit een warm hart toedragen, zullen meer bekendheid krijgen en als voorbeeld dienen.

1.2 Mensen mondiger maken Er zal meer gedaan worden om mensen bewust te maken van discriminerende handelingen en hoe zij voor zichzelf op kunnen komen. Veel mensen zijn nog onvoldoende op de hoogte van hun rechten en de mogelijkheden om zich te verweren. Bijvoorbeeld als er in het bedrijf waar zij werken onterecht onderscheid gemaakt wordt bij het vaststellen van de arbeidsvoorwaarden. Zo is er de Commissie Gelijke Behandeling (CGB), een onafhankelijk orgaan dat toezicht houdt op de naleving van de gelijke behandelingswetten. Iedereen die zich ongelijk behandeld voelt, kan naar de Commissie stappen. Naar aanleiding van een concrete klacht kan de Commissie een onderzoek instellen, maar de Commissie geeft ook voorlichting en advies aan individuele werknemers en werkgevers, vakbonden en ondernemingsraden. De CGB is laagdrempelig, zo is er dagelijks een telefonisch juridisch spreekuur en staat er op hun site een lijst met veelgestelde vragen. Daarmee kunnen mensen de oordelen van de Commissie in allerlei praktijksituaties raadplegen. Ook kunnen klachten per e-mail worden ingediend.


2007

9

1.3 Zes non-discriminatie gronden Ongerechtvaardigd onderscheid of discriminatie is wettelijk verboden. Dit verbod op onderscheid is verwoord in het Verdrag van Amsterdam in 1997. Artikel 13 van het EG Verdrag heeft de basis gelegd voor Europese gelijke behandelingsrichtlijnen in het jaar 2000. Op basis hiervan heeft Nederland de wetgeving op het gebied van gelijke behandeling uitgebreid met de Wet Gelijke Behandeling op grond van handicap of chronische ziekte (2003) en de Wet Gelijke Behandeling op grond van leeftijd (2004).

Volgens de Nederlandse wetgeving mag geen onderscheid gemaakt worden op grond van onder meer: • Godsdienst en levensovertuiging; • Ras; • Geslacht; • Seksuele gerichtheid; • Handicap of chronische ziekte; • Leeftijd. Deze zes gronden staan centraal tijdens het Europees Jaar 2007.

1.4 Nationaal actie plan De activiteiten die in Nederland georganiseerd worden in het kader van het EJGK, zijn door het nationaal uitvoeringsorgaan samengevat in een nationaal actie plan. Diverse organisaties die zich inzetten voor gelijke kansen en het bestrijden van discriminatie, zoals expertisecentra, sociale partners en niet-gouvernementele organisaties (NGO’s), zijn betrokken geweest bij het opstellen van het plan (zie verder hoofdstuk 3. Activiteiten in Nederland). De prioriteiten van het Europees Jaar in Nederland: • de arbeidsmarkt; • jongeren; • wijk/buurt.

1.5 Speciale subsidieregeling Naast de subsidie van de Europese Commissie voor het EJGK heeft het Nederlandse kabinet een miljoen euro beschikbaar gesteld voor projecten rond het thema gelijke kansen voor iedereen. Hiervoor is de Tijdelijke nationale subsidieregeling Europees Jaar van gelijke kansen voor iedereen gepubliceerd (zie Bijlage 3. Publicatie Tijdelijke nationale subsidieregeling, Staatscourant 18 december 2006, nr. 246 / pagina 29). Organisaties die een project lanceren dat aansluit bij de doelstellingen van het Europees Jaar en de thema’s gelijke behandeling en diversiteit op een bijzondere manier onder de aandacht brengen, kunnen daarvoor subsidie krijgen. Om in aanmerking te komen voor subsidie, moet een project zich richten op alle zes bovengenoemde non-discriminatiegronden. Daarnaast moet een project betrekking hebben op één van de drie thema’s: arbeidsmarkt, wijk/buurt of jongeren. Het project moet een minimale omvang hebben van €20.000 en een maximale omvang van €50.000. Dankzij deze tijdelijke nationale subsidieregeling zijn in Nederland 21 projecten gericht op de thema’s arbeidsmarkt, jongeren, of wijk /buurt uitgevoerd. Ook door deze projecten is het Jaar in beweging gebracht. Op allerlei plaatsen en op verschillende manieren is gewerkt aan bewustwording op het terrein van gelijke kansen.

10


2007


2007

11

2

Organisatie en instrumenten

Hierna worden sleutelfiguren die hebben meegewerkt aan het Europees Jaar, de klankbordgroepleden, de interdepartementale werkgroep en de promotoren van het Europees Jaar toegelicht:

2.1 Klankbordgroep EJGK De samenstelling van de klankbordgroep Europees Jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen is tot stand gekomen na een interdepartementaal overleg met ministeries die betrokken zijn bij de gelijke behandelingswetgeving: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, ministerie van Justitie, ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer/WWI. De klankbordgroepleden hebben actief meegewerkt aan het Jaar en de activiteiten teruggekoppeld aan hun achterban via nieuwsbrieven en websites. Naast het Agentschap SZW (nationaal uitvoeringsorgaan), en het ministerie van SZW (opdrachtgever) hebben de volgende organisaties en personen zitting gehad in de klankbordgroep EJGK:

Agentschap SZW Inge Piso, teamleider EJGK tot 1 februari 2007 Elsa Vruggink, projectmanager EJGK vanaf 1 februari 2007 tot 1 januari 2008 Tineke de Nooij, projectleider EJGK tot 1 januari 2008 Roger de Boer, projectsecretaris EJGK Hilda van den Brink, coördinator EJGK vanaf 1 januari 2008 tot 1 april 2008 Website: www.agentschapszw.nl/index.cfm?fuseaction=dsp_rubriek&rubriek_id=391287&menu_item=12657

Ministerie van SZW, directie Arbeidsverhoudingen Marjon Rensen, beleidsmedewerker Marije van Schaik, beleidsmedewerker Website: http://home.szw.nl/index.cfm?menu_item_id=13742&rubriek_id=391817&rubriek_ item=391916&hoofdmenu_item_id=13825

Art. 1 (voormalig LBR/LV ADB’s) Hubert Fermina, directeur Leyla Hamidi, beleidsadviseur internationale zaken Website: www.art1.nl De landelijke vereniging ter voorkoming en bestrijding van discriminatie op alle gronden. Het Landelijk Bureau ter bestrijding van Rassendiscriminatie (LBR) en de lokale antidiscriminatiebureaus zijn op 1 januari 2007 opgegaan in Art. 1, vereniging tegen discriminatie. Art. 1 is het stafbureau van de vereniging. Het werkgebied van de nieuwe vereniging beslaat álle discriminatiegronden.

Centrum Arbeidsverhoudingen (CAOP) Loes Spaans, senior beleidsmedewerker, secretaris leerstoelen Website: www.caop.nl Het CAOP is een onafhankelijke dienstverlenende organisatie op het terrein van arbeidsverhoudingen en arbeidsmarktbeleid in het publieke domein.


2007

13

Chronisch zieken en Gehandicapten Raad Nederland Marianne Kroes, senior beleidsmedewerker Website: www.cg-raad.nl Mensen met een chronische ziekte of een handicap hebben veel gemeenschappelijke belangen. Bijvoorbeeld de aanspraak op goede medische voorzieningen, woningaanpassingen, gelijke kansen in het onderwijs en bij het vinden van werk. Dit zijn cruciale voorwaarden voor een volwaardig burgerschap. Wanneer de belangen één specifieke handicap of chronische ziekte overstijgen, is de CG-Raad de organisatie die de collectieve belangen behartigt.

CNV Fatima Madani, beleidsadviseur arbeidsrecht Website: www.cnv.nl Het Christelijk Nationaal Vakverbond (CNV) is een verzameling van 11 CNV bonden die actief zijn in vrijwel alle sectoren in Nederland. Het CNV heeft als taak de belangen van mensen te behartigen op het gebied van werk en inkomen. Het CNV streeft naar een samenleving waarin mensen zoveel mogelijk gelijke kansen hebben en duurzaamheid een centraal begrip is.

COC Nederland Pieter Boone, manager projectbureau Roeland van Spaandonk, projectmedewerker projectbureau Justus Eisveld, beleidsmedewerker projectbureau Website: www.coc.nl COC Nederland is met zijn 60 jaar de oudste homobelangenorganisatie ter wereld. Op vele terreinen is Nederland voorloper geweest, mede dankzij de inzet van het COC. Die is nodig om concrete resultaten te boeken, zoals COC ook heeft gedaan in zeventien Europese landen waar het COC aan de basis stond van de lokale homobewegingen. De missie van COC is een samenleving te creëren waar iedereen zichzelf kan en mag zijn.

Commissie Gelijke Behandeling Maria Lourijsen, beleidsmedewerker Marcel Scholten, communicatieadviseur Website: www.cgb.nl Mensen worden nog steeds uitgesloten van werk, opleiding of het verkrijgen van bepaalde goederen of diensten op grond van irrelevante kenmerken. Om deze uitsluiting tegen te gaan, kent Nederland de gelijke behandelingswetgeving. Deze wetgeving is complex en onderhevig aan verandering. Daarom werd in 1994 de CGB ingesteld. Een onafhankelijk, landelijk college dat toeziet op de naleving van haar oordelen, adviseert en voorlichting geeft over gelijke behandeling.

E-Quality Joan Ferrier, directeur Willemien Ruygrok, senior beleidsmedewerker Europa Agaath Beuk, senior beleidsmedewerker Website: www.e-quality.nl E-Quality is een kenniscentrum voor emancipatie, gezin en diversiteit. Het geeft informatie en objectieve adviezen aan de overheid en maatschappelijke organisaties. E-Quality wil gelijke behandeling, individuele ontplooiing en gelijkwaardige ontwikkeling van alle mensen stimuleren. Dit doet zij door te werken aan de emancipatie van vrouwen, mannen en kinderen, gendermainstreaming in het overheidsbeleid, ondersteuning van gezinnen en andere leefvormen, bescherming, opvoeding en ontwikkeling van kinderen en erkenning van de etnische diversiteit in de samenleving.

14


2007

Expertisecentrum LEEFtijd Jolande Sap, directeur Anouk Mulder, adviseur Website: www.leeftijd.nl Expertisecentrum LEEFtijd is een adviesbureau dat helpt bij het zoeken naar vernieuwende oplossingen voor vraagstukken over leeftijd en levensloop. Het volgt de weten regelgeving en jurisprudentie op de voet en helpt deze praktisch toepasbaar te maken. Vragen die daar bijvoorbeeld bij aan de orde komen zijn: Welke kansen biedt de wet voor innovatie van beleid? Welke aanknopingspunten biedt de wet voor de modernisering van de CAO? Wanneer mag je bij werving en selectie onderscheid maken naar leeftijd?

FNV Muriel Dalgliesh, beleidsmedewerker arbeid Website: www.fnv.nl De FNV Vakcentrale is met 1,2 miljoen leden en 16 bonden de grootste vakcentrale van Nederland. De FNV bestaat uit zestien zelfstandige vakbonden, die bijna alle sectoren in onze maatschappij bestrijken. De FNV werkt voor iedereen: werknemers, zelfstandigen zonder personeel, mensen met een uitkering en gepensioneerden. De FNV zorgt voor een goede CAO, een goed loon, fatsoenlijke arbeidsomstandigheden, vermindering van werkdruk.

Humanistisch Verbond Ineke de Vries, directeur Website: www.humanistischverbond.nl Het Humanistisch Verbond is een vereniging die staat voor meer humaniteit in de samenleving.

LTO Nederland Gerard van de Grind, manager sociaal economisch beleid Website: www.lto.nl LTO Nederland is de ondernemers- en werkgeversorganisatie voor de agrarische sector.

MKB Nederland Mariet Feenstra, secretaris sociale zaken Website: www.mkb.nl Het midden- en kleinbedrijf (mkb) bestaat uit bedrijven met maximaal 250 medewerkers. Het kleinbedrijf heeft hooguit 50 personeelsleden. MKB-Nederland is een organisatie van branchebureaus en regionale ondernemers. De vereniging heeft als doel het creëren van een gunstig ondernemersklimaat. Haar activiteiten zijn gericht op het aantrekkelijker maken van het zelfstandig ondernemerschap. MKB-Nederland probeert dit doel te bereiken met belangenbehartiging en dienstverlening.

Nationale Jeugdraad Petra Mom, bestuurslid Onderwijs Sociale Zaken en Jeugdcultuur en Vrije Tijd Tobias Hulshof, bestuurslid Onderwijs Sociale Zaken en Jeugdcultuur en Vrije Tijd Website: www.jeugdraad.nl De Jeugdraad is de landelijke koepel van jongerenorganisaties die vindt dat jongeren tussen de 12 en 30 moeten kunnen meedoen, meedenken en meebeslissen over alles wat zij belangrijk vinden. Daarom organiseert de raad activiteiten en zet projecten op. Bij de Jeugdraad werken zo’n twintig jonge mensen en ook het bestuur bestaat uit jongeren onder de dertig jaar.


2007

15

Stichting Islam en Burgerschap Timke Visser, bureau coördinator Website: www.islamenburgerschap.nl Islam en Burgerschap (I&B) vervult vanaf 1999 een voortrekkersrol bij de integratie van moslims in Nederland. I&B had een brugfunctie, zowel binnen de islamitische gemeenschap als tussen moslimgemeenschappen en de rest van de Nederlandse samenleving, en bij maatschappelijke crises fungeerde I&B mede als bruggenbouwer. Door het ondersteunende bureau werden diverse activiteiten georganiseerd. Daarnaast ondersteunde het bureau andere islamitische organisaties, waaronder het CMO en de Vereniging Imams Nederland. Per 1 januari 2008 is Stichting Islam en Burgerschap gestopt met al haar gesubsidieerde activiteiten

Vakcentrale voor middengroepen en hoger personeel Eddy Haket, stafmedewerker Paul van Kruiningen, stafmedewerker Website: www.vakcentralemhp.nl De MHP, vakcentrale voor middengroepen en hoger personeel, is één van de drie vakcentrales in ons land. De MHP is in 1974 opgericht. De belangen van de middengroepen en die van het hoger personeel stonden in de jaren ‘70 stevig onder druk. Dat was een belangrijke reden om een belangenorganisatie op landelijk niveau op te richten. De vakcentrale is een neutrale organisatie, dus zonder een levensbeschouwelijk en politiekideologisch karakter. Als centrale werknemersorganisatie is de MHP betrokken bij het sociaal- en financieeleconomisch beleid in ons land. Als zodanig behartigt zij als erkende vakcentrale op landelijk niveau de belangen van de leden van de vier bij de MHP aangesloten werknemersorganisaties.

Vereniging van Nederlandse Gemeenten Daniel Kruithof, project manager

Joyce Overdijk, senior adviseur Website: www.vng.nl Voor de bevordering van gelijke kansen onder meer op het gebied van arbeidsmarkt en onderwijs stimuleert de VNG de uitwisseling van good practices tussen gemeenten. Het accent ligt hierbij op de dialoog, het versterken van de participatie van migranten in de samenleving en het voorkomen van sociale uitsluiting. De VNG ondersteunt gemeenten met handvatten en advies op gebied van de Wmo, de wet die participatie in brede zin wil bevorderen, met gelijke kansen voor iedereen.

VNO-NCW Guusje Dolsma, secretaris sociale zaken

Website: www.vno-ncw.nl VNO-NCW is de grootste ondernemingsorganisatie van Nederland. VNO-NCW behartigt zowel op nationaal als op internationaal niveau de gemeenschappelijke belangen van het Nederlandse bedrijfsleven. De naam VNO-NCW (officieel: Vereniging VNO-NCW) is een samentrekking van de afkortingen van het Verbond van Nederlandse Ondernemingen (VNO) en het Nederlands Christelijk Werkgeversverbond (NCW), die formeel sinds 31 december 1996 zijn gefuseerd.

Winnende foto fotowedstrijd ‘Wie is oud’?’

16


2007

2.2 Interdepartementale werkgroep In de interdepartementale werkgroep onder leiding van het ministerie van SZW hebben de ministeries zitting die betrokken zijn bij de gelijke behandelingswetgeving:

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Heleen Janssen, senior juridisch specialist Constitutioneel Beleid Suzanne Koelman, juridisch specialist Constitutioneel Beleid

Ministerie van Justitie Astrid Mattijssen, senior beleidsmedewerker

Ministerie van VROM (WWI), directie Inburgering en integratie Nynke Jagersma, beleidsmedewerker antiracisme

Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap Janneke Timmer, senior beleidsmedewerker

Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport Nathalie Vesseur, beleidsmedewerker Claudia Lucardie, beleidsmedewerker

2.3 Promotoren Minister Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft vijf promotoren gevraagd om het Europees Jaar te promoten bij de eigen achterban of voor een breder publiek. Vanuit hun positie hebben zij de mogelijkheid om een extra impuls geven aan de bekendheid van het Jaar en het bewustzijn van het belang ervan. Onderstaande promotoren hebben meegewerkt aan het vergroten van maatschappelijke bewustwording en het inzien van voordelen van diversiteit.

Job Cohen Hij is burgemeester van Amsterdam. Op donderdag 23 augustus 2007 heeft hij de dvd ‘Gelijk Kansen voor iedereen in Slotervaart’, product van het EJGK project Gelijk in de wijk, uitgevoerd door Mex-it, in ontvangst genomen. Stadsdeel Slotervaart komt geregeld negatief in het nieuws. Dankzij dit project hebben buurtbewoners met verschillende achtergronden elkaar ontmoet. Wijkbewoners hebben samengewerkt aan de film, en erkennen de verscheidenheid tussen elkaar en bestempelen diversiteit als een meerwaarde voor de buurt.

Uitreiking dvd aan burgemeester Cohen V E R S L AG E U R O P E E S J A A R VA N G E L I J K E K A N S E N VO O R I E D E R E E N !

2007

17

Halleh Ghorashi Zij is bijzonder hoogleraar Management van Diversiteit en Integratie (PaVEM leerstoel) bij de afdeling Cultuur, Organisatie en management aan de Faculteit der Sociale Wetenschappen, Vrije Universiteit Amsterdam. Zij discussieerde tijdens een bustour, georganiseerd in het kader van 50 jaar Europa en 50 jaar Europees Sociaal Fonds met een aantal experts over maatregelen ter bestrijding van discriminatie. Tijdens het symposium ‘Gekleurde plafonds’ op 27 september 2007 heeft zij de huidige manier van denken aan de kaak gesteld: “We denken sterk in groepen en op welke punten andere groepen van ons verschillen. Maar juist de gemeenschappelijke basis die mensen delen zou het vertrek moeten zijn bij het oplossen van de diversiteitproblematiek.”

Jos Nijhuis Jos Nijhuis, bestuursvoorzitter PricewaterhouseCoopers, was spreker op de slotconferentie ‘De Finish’ op 29 november 2007.

Alexander Rinnooy Kan Alexander Rinnooy Kan, voorzitter Sociaal-Economische Raad, was spreker op de slotconferentie ‘De Finish’ op 29 november 2007. Op 5 februari 2008 heeft hij de fototentoonstelling ‘Werk aan de winkel, diversiteit op de arbeidsmarkt’, product van één van de tijdelijke subsidieprojecten van het Jaar, geopend bij CWI in Amsterdam.

Mirjam Sijmons Mirjam Sijmons, algemeen directeur Content, was spreker op de slotconferentie ‘De Finish’ op 29 november 2007.

18


2007

Dr. Alexander H.G. Rinnooy Kan, promotor van het Europees Jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen! Dr. Alexander H.G. Rinnooy Kan, voorzitter Sociaal-Economische Raad Als voorzitter van de SER en als promotor van het Europees Jaar van Gelijke Kansen zal het niemand verbazen dat ik gelijke kansen hoog in het vaandel heb staan. Uit de vele arbeidsmarktvraagstukken die de afgelopen jaren op de werkagenda van de SER stonden, blijkt hoe zeer het nodig is om gelijke kansen voor ouderen, jonge starters met een laag kwalificatieniveau, allochtonen, vrouwen en mensen met een arbeidsbeperking te stimuleren. Helaas is de arbeidsmarktpositie van al deze groepen nog steeds zorgelijk. De deelname op de arbeidsmarkt van deze groepen blijft immers nog steeds achter bij die van andere groepen. Zo is het krijgen van werk lastiger, zeker als het gaat om een vast dienstverband. Ook wisselen van baan is moeilijker. Het opklimmen op de carrièreladder gaat moeizamer en bij ontslag zijn de bovengenoemde groepen als eerste aan de beurt. Eenmaal buiten de boot gevallen, raken velen gevangen in een uitkeringssituatie. Ik vrees dat de hier geschetste voorbeelden voor velen herkenbaar zijn. Een Europees Jaar van Gelijke Kansen was daarom een buitengewoon goed initiatief om deze onevenwichtigheid aan de orde te stellen. De Alexander H.G. Rinnooy Kan verschillende activiteiten die gedurende 2007 zijn ontplooid, hebben het onderwerp duidelijk op de kaart gezet. Toch denk ik dat we niet de illusie moeten hebben dat het doel bereikt is. Helaas moeten we constateren dat het voor veel mensen nog steeds bedroevend is gesteld met gelijke kansen op de arbeidsmarkt. We zullen dan ook in de komende jaren door moeten gaan met diversiteit tot prioriteit te maken. Gelukkig zijn er steeds meer voorbeelden waarin dat lukt. Als promotor van het Europees Jaar van Gelijke Kansen heb ik veel ondernemers ontmoet die zien welke kansen diversiteit biedt. Ik ben zo vrij een enkeling te citeren: “We willen barrières weghalen en de organisatiecultuur veranderen. Gebrek aan diversiteit vraagt een organisatorische aanpak, het gaat om het erkennen van de verschillen. Een grotere diversiteit is van belang om als Nederlandse economie innovatief en concurrerend te blijven. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat organisaties beter presteren met een divers samengesteld management. Bestuurders in het zakenleven en de non-profitsector moeten zich meer bewust zijn van de voordelen van diversiteit.” Ik vind het erg hoopvol dat er ondernemers zijn die zich inzetten om de positie van alle werkwilligen te verbeteren. Graag moedig ik andere ondernemers aan de goede ervaringen van hun collega’s toe te passen op al diegenen voor wie gelijke kansen nog steeds een utopie zijn. Over enkele jaren zal dit bovendien bittere noodzaak blijken als we iedereen keihard nodig hebben op de krapper wordende arbeidsmarkt. Gelijke kansen lijken soms iets uit een model-wereld, het gevoelige woord discriminatie loert om de hoek, maar overheid en bedrijfsleven hebben het in eigen hand een wereld van verschil te maken in het leven van velen. Het is gewoon een kwestie van doen!


2007

19

20


2007

3

Activiteiten in Nederland

Inleiding Nederland heeft in 2007 uitgebreid aandacht besteed aan het onderwerp ‘Gelijke kansen voor iedereen’ door het organiseren van conferenties, (jeugd)debatten, dialogen, festivals, (lunch)lezingen, scholentournee, workshops voor journalisten en kerkelijke voorgangers, gelijke kansen estafette, museumnacht, gelijke kansen wandelingen in Amsterdam, Utrechtse scholendag voor middelbare scholieren, brainstormsessie met vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven en publiciteit.

Van Nelle Ontwerpfabriek

3.1 Openingsconferentie EJGK Op 7 maart 2007 was de openingsconferentie ‘Europees Jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen!’ in de Van Nelle Ontwerpfabriek te Rotterdam. 250 vertegenwoordigers van expertisecentra en ngo’s, gemeenten, jongerenorganisaties, ministeries, onderwijsinstellingen, en sociale partners, vele maatschappelijke organisaties zijn geïnformeerd over de doelstellingen en prioriteiten van het Jaar. Tevens hebben 75 jongeren van de ROC’s Zadkine en Albeda College deelgenomen aan de openingsconferentie. Het Agentschap SZW heeft de conferentie in samenwerking met Art. 1 en E-Quality georganiseerd.

Openingstoespraak In zijn openingstoespraak gaf Theo Langejan, toenmalig Directeur-Generaal Arbeidsverhoudingen en Internationale Betrekkingen bij het ministerie van SZW aan dat Nederland van harte instemt met het initiatief van de Europese Commissie om dit jaar uit te roepen tot het Europees Jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen. In zijn toespraak benadrukte Theo Langejan dat de Europese Unie terecht trots is op de antidiscriminatie wetgeving die zich sinds het jaar 2000 uitstrekt over een groot aantal gronden. Ook de traditie die Nederland kent als het gaat om gelijke Theo Langejan


2007

21

behandeling en de wetgeving om die te bevorderen wordt gememoreerd. In 1975 is de Wet gelijk loon voor mannen en vrouwen van kracht geworden. En sinds 1994 hebben we de Algemene wet gelijke behandeling (AWGB). Wetgeving alleen is echter niet voldoende. Het is daarom goed dat we in Nederland een CGB hebben, waar mensen terecht kunnen met klachten over ongelijke behandeling. Ook kondigt hij aan dat het ministerie van SZW de infrastructuur verder gaat uitbreiden door een landelijk dekkend stelsel van antidiscriminatie voorzieningen. Maar ook daarmee zijn we er niet, is zijn stelling. Onderzoek en evaluaties wijzen uit dat mensen zich in het algemeen onvoldoende bewust zijn van hun rechten en plichten inzake gelijke kansen. Het Jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen biedt daarvoor een uitstekende mogelijkheid.

Overzicht plenaire zaal

Presentatie EJGK door Tineke de Nooij Tineke de Nooij, projectleider EJGK, gaf weer wat Europa wil met het Europees Jaar, hoe het Jaar in Nederland is georganiseerd en wie betrokken zijn bij het jaar en natuurlijk wat er in het Europees Jaar in Nederland en in Europa aan activiteiten zal plaatsvinden.

Tineke de Nooij

22


2007

Talkshow ‘Gelijke Kansen maak je zelf!’ Tanja Jadnanansing interviewde zes mensen die allemaal een (of meer) discriminatiegronden vertegenwoordigden.

Mohamed Baba: “Denk vanuit je kracht en talenten, waarbij je ervan uitgaat dat je kansen gelijk zijn aan een ieder.” Mohamed Baba is oprichter van een consultancy bedrijf gericht op Integratie, Diversiteit en Migratie. Hij vertelde dat activiteiten gericht op bevorderen van gelijke kansen concreet moeten zijn. Abstracte ideeën leiden meestal niet tot verandering.

Mohamed Baba

Tamarah Benima: “Leer een vak, werk lang en hard, wordt financieel onafhankelijk, verklein de seksuele verschillen – dan heb je geen last van discriminatie.” Tamarah Benima is columniste voor diverse dagbladen en is in opleiding tot rabbijn. Zij benadrukte het belang van onderwijs. Zorg dat je een vak leert, zodat je je altijd kunt redden, ook als je ‘anders’ bent.

Tamarah Benima

Alice Verheij: “Diversiteit zit in mij, hoe zit dat bij jou?” Alice Verheij verzorgt kennisontwikkeling op diverse vakgebieden. Zij gaf aan dat de positieve kanten van diversiteit vaak niet worden gezien. Juist verschillen tussen mensen en invalshoeken kunnen leiden tot innovatie. Ook vindt zij dat de wetgeving meer ruimte moet bieden voor mensen die niet binnen een strakke man - vrouw indeling vallen.

Alice Verheij V E R S L AG E U R O P E E S J A A R VA N G E L I J K E K A N S E N VO O R I E D E R E E N !

2007

23

Lilian Callender: “Bij voldoende innerlijke motivatie ontstaan uitdagingen in plaats van knelpunten.” Lilian is werkzaam aan een hogeschool en is actief in diverse maatschappelijke organisaties. Volgens haar hebben allochtone jongeren het ondanks dat ze een goed onderwijsniveau hebben soms toch moeilijk om een baan of stage te vinden. Ook werkgevers hebben hierbij een rol.

Lilian Callender

Nico van Hasselt: “Iedereen ging ervan uit dat ik ermee zou ophouden, maar waarom zou ik?” Nico van Hasselt is huisarts en houdt op zijn 83e levensjaar nog steeds praktijk in Buitenveldert. Hij heeft daarbij te maken met allerlei belemmeringen, bijvoorbeeld bij het afsluiten van verzekeringen.

Nico van Hasselt

Lydia la Rivière-Zijdel: “In een fatsoenlijke samenleving wordt je op basis van je geslacht, handicap, seksuele voorkeur, ras/etniciteit, levensovertuiging en/of leeftijd, niet vernederd.” Lydia la Rivière is zowel politiek als wetenschappelijk actief of de terreinen van gender en diversiteit (gehandicapten, homo/lesbo en etniciteit). Zij vindt dat in Nederland handicap vaak wordt gezien vanuit het zorg aspect, terwijl je vanuit een veel breder perspectief zou moeten kijken.

Lydia la Rivière-Zijdel

24


2007

Over de effecten van gelijke behandeling door Alex Geert Castermans, voorzitter CGB: “Gelijke kansen voor iedereen, onder die vlag zijn heel wat mensen geholpen. Soms gaat dat heel simpel. Het is dan ook zaak voor ogen te houden dat het bieden van gelijke kansen een zeer bescheiden vorm van gelijke behandeling is. Ook van nationale instituties zoals de regering en de Staten Generaal wordt gevraagd om een wezenlijke bijdrage te leveren om binding en samenhang te realiseren. Met alleen het bieden van gelijke kansen komen we niet veel verder, als wij daarbij zouden blijven steken in het gedogen van elkaars ‘anders zijn’. In plaats van de bijzondere persoonsgebonden kenmerken als geslacht, godsdienst of afkomst - de verschillen - te benadrukken, zouden de kwaliteiten moeten worden belicht, dat wat ons bindt.”

Alex Geert Castermans

Start Gelijke Kansen Estafette De Europese Commissie schrijft voor dat acties in het kader van het Europees Jaar meerdere in artikel 13 genoemde anti-discriminatiegronden omvatten. Te weten: sekse, ras, handicap/ chronische ziekte, religie, seksuele gerichtheid en leeftijd. Om ook specifieke aandacht te kunnen geven aan de ‘eigen’ problemen van individuele gronden is het estafette concept bedacht: gedurende een maand wordt telkens één van de zes gronden eruit gelicht. Daarbij vraagt steeds één belangenorganisatie aandacht aan haar non-discriminatiegrond en geeft aan het einde van ‘haar’ periode het estafettestokje - letterlijk en figuurlijk - door. Alex Geert Castermans geeft het estafettestokje door aan Fini de Paauw, waarnemend voorzitter CG-Raad.

Gelijke kansen estafette Fini de Paauw, waarnemend voorzitter CG-Raad: “Het is een goed initiatief van de Commissie Gelijke Behandeling om aan dit Europees Jaar een estafette te verbinden. De Chronisch zieken en Gehandicapten Raad is trots om als eerste van start te mogen gaan. Wij komen immers nog maar net kijken als het over gelijke behandeling gaat. Wij - mensen met een (functie)beperking - zijn lange tijd niet gezien als dragers van mensenrechten. Gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte staat nog in de kinderschoenen.”


2007

25

Presentatie projecten van de Tijdelijke nationale subsidieregeling In het kader van de Tijdelijke subsidieregeling Europees Jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen werden op de openingsconferentie drie projecten bekend gemaakt waarvan de aanvraag is gehonoreerd. Het betreft projecten die zich richten op de bevordering van bewustwording van gelijke kansen voor iedereen binnen het thema arbeidsmarkt, buurt en wijk en jongeren (zie Bijlage 4. Resultaten en producten projecten uit de Tijdelijke subsidieregeling EJGK).

Tanja Jadnanansing

Workshops Workshop 1. Jongerendebat: gelijke kansen op de arbeidsmarkt Tanja Jadnanansing leidde het plenaire debat en Jessica Sturz van de Nationale Jeugdraad ondersteunde haar daarbij als procesbewaker. Vijfenzeventig scholieren van Albeda College en Zadkine College volgden het eerste uur in twee groepen een debattraining. Vervolgens gaan ze met elkaar in debat. De vraag hoe gelijke kansen op de arbeidsmarkt en in opleidingen en stages kunnen worden gecreëerd, komt in dit debat aan bod.

Gebrek aan diversiteit op de werkvloer De jongeren merkten op dat de meeste sollicitatiegesprekken gevoerd worden door witte mannen (die ouder dan 30 jaar zijn en rondlopen in een duur pak). Probleem is dat er vanuit deze groep werkgevers weinig kennis is over andere culturen met als gevolg dat ze minder snel geneigd zijn andere mensen een kans te geven. Wat zouden werkgevers hieraan kunnen doen? De jongeren komen met drie oplossingen: 1. Het geven van cursussen; 2. Werknemers interesseren in andere culturen; 3. Kijken naar bedrijven waar wel een goed diversiteitbeleid wordt gevoerd en neem daar een voorbeeld aan.

Discriminatie bij het zoeken van een stageplek De jongeren droegen aan dat de media een grote rol hierin hebben doordat ze een bepaald beeld scheppen van sommige groepen. Media zouden meer reclame moeten maken voor een bepaalde groep en niet alleen zoals bij Surinamers dat ze lekker kunnen koken. Het zou de media toch moeten lukken om een goed beeld te krijgen. Maar hoe krijg je de media zover? Door het inzetten van reclamebureaus? Of de overheid zou wat moeten gaan doen. Maar de media werken al jaren zo, hoe zou dat veranderd kunnen worden? Media worden gebruikt door jong en oud. Door middel van de media laten zien dat niet een ieder hetzelfde is. Bepaalde negatieve verhalen over een groep gaat een eigen leven leiden. Een positief beeld zou daar verandering in kunnen brengen. Conclusie: Media zouden positiever moeten worden, verander eerst zelf en wordt positiever!

26


2007

Jongeren in debat met elkaar

Workshops 2. Dialoog als kans De dialoogkringen werden begeleid door Marije Braakman en Annemieke Bakker, gespreksleiders van Art. 1. Twee tafels met in totaal 16 personen durfden het aan om hun persoonlijke ervaringen over gelijke kansen openbaar te maken. Het gesprek komt snel op gang en de persoonlijke verhalen worden met aandacht, respect en nieuwsgierigheid door de anderen gevolgd. Iedereen heeft ervaring met een of meer van de zes gronden waarover gesproken wordt. Iedereen is na afloop van mening, dat de dialoogmethode een uitstekend middel is om in een hele korte periode een groepsgevoel te laten ontstaan en begrip te creëren voor dingen waar men zelf nog niet eerder mee in aanraking is gekomen. Dit is ook te danken aan de uitstekende leiding van de tafels door de voorzitters. Er worden adressen uitgewisseld en afspraken voor verdere samenwerking gemaakt. De deelnemers willen meer over de methodiek weten om deze vervolgens zelf in hun omgeving uit te proberen.

Workshop 2

Workshop 3. Diversiteit als winstmaker Ad de Ruiter en Nafize Sener, DIV (Landelijk Netwerk Diversiteitsmanagement)

In deze workshop ging de aandacht naar vragen van vertegenwoordigers van verschillende organisaties over het thema: hoe winst te halen uit diversiteit? Na een quiz over algemene wetenswaardigheden omtrent diversiteit, geven de deelnemers in kleine groepjes hun mening over het onderwerp en probeert men antwoorden te geven op de vragen die er leven. Met het oog op demografische ontwikkelingen en economische


2007

27

belangen is diversiteit en diversiteitbeleid voor velen een noodzaak. De mate waarin en de wijze waarop een organisatie diversiteitbeleid invoert, kan sterk verschillen.

Workshop 3

Workshop 4. Het werk van de Commissie Gelijke Behandeling Marcel Scholten, CGB Iedereen die zich ongelijk behandeld voelt, kan een verzoek om een oordeel indienen bij de CGB. De CGB, die onafhankelijk is, beoordeelt dan, of de gelijke behandelingswetgeving is overtreden. Ook kent de CGB vanaf 1 januari 2005 de mogelijkheid om door te verwijzen naar een externe mediator. Voor onderzoek naar verschillen in salaris tussen mannen en vrouwen of allochtonen en autochtonen, heeft de CGB een functiewaarderingsspecialist in dienst. In 2006 kreeg de CGB ruim 2200 verzoeken om informatie, werden er bijna 700 verzoeken om een oordeel ingediend en heeft de CGB uiteindelijk 261 oordelen uitgesproken.

Workshop 5. Het vernieuwd lokale Participatie Team Rahma El Hannoufi, El Batoul Zembib, E-Quality In deze interactieve workshop werden de locale participatie teams (P-teams) onder de loep genomen. Na een diversiteitspel krijgen de deelnemers informatie over de achtergrond en rol van de P-teams. Op een creatieve wijze wordt een eigen vernieuwd lokaal participatieteam opgezet op basis van de non-discriminatiegronden. Een korte presentatie van het nieuwe P-team volgt.

Workshop 6. Infrastructuur gelijke behandeling; de weg naar gelijk krijgen Dick Houtzager, Art.1 en Willemien Ruygrok, E-Quality In deze workshop wordt gediscussieerd over de vraag hoe de infrastructuur gebruikt kan worden. Wanneer dien je een klacht in bij de CGB en wanneer ga je naar een anti-discriminatiebureau? Soms is een bemiddelingspoging zinvol, maar andere gevallen zijn wellicht zo duidelijk dat het goed is direct naar de rechter te gaan. De keuze hangt vaak af van de vraag wat een slachtoffer wil bereiken. Wil het slachtoffer vooral gelijk krijgen of alsnog kans maken op die ene baan? Ook voor de gelijke behandelingsexperts was dit een praktische en leerzame workshop.

28


2007

Aan de slag met gelijke kansen Korrie Louwes, directeur van het Agentschap SZW, sloot de conferentie af met een aansporing om met gelijke kansen aan de slag te gaan. Zelf heeft ze geleerd dat je meerdere etiketten krijgt opgeplakt en dat daarmee ook de diversiteit in je zelf zit. Het Gelijke Kansen kwartetspel dat speciaal voor deze dag door het Agentschap SZW is ontwikkeld, wordt uitgereikt na afloop van de dag. Hiermee kan zeker iedereen aan de slag met gelijke kansen.

Afsluiting Cabaret Prikkelz sloot de dag met een prikkelende schets van de resultaten van de dag, Hierin verwerkt het ook de door hun gecreëerde gelijke kansenlied.

GELIJKE KANSENLIED Gelijke kansen is dat een realiteit Of is het alleen iets van deze tijd Is het niet meer dan een utopie Nou dat denk ik he-le-maal niet refrein Gelijke kansen voor iedereen Dat is wat je wilt Of je nu roept of gilt Daar kan niemand meer omheen Het wordt tijd nu voor actie dit jaar Wat ga je doen met al die kennis dit jaar Want ieder groot en elk klein gebaar Maakt jou we-reld-ver-be-te-raar Cabaret Prikkelz

refrein Gelijke kansen voor iedereen Dat is wat je wilt Of je nu roept of gilt Daar kan niemand meer omheen Artikel ‘Op de bres voor Gelijke Kansen’ Toegestuurd aan de huis-aanhuis bladen


2007

29

Gadget EJGK: Het Gelijke Kansen Kwartetspel illustraties: Sander de Fouw

30


2007

3.2 Publiciteit, communicatie en voorlichting Media aandacht en publiciteit voor het EJGK zijn gestart in december 2006 met de volgende onderdelen:

Free publicity campagne EJGK De media kregen een ‘stoppertje’, een korte tekst ‘Nederland is rijk aan diversiteit’ voor redactionele aandacht. Intermediaire organisaties, zoals de sociale partners en de ngo’s, kregen een brief met de vraag aandacht te besteden aan het Europees Jaar in hun nieuwjaarsspeech. De media van consumentenbladen zijn geïnformeerd met een feature ‘2007 - Europees Jaar van Gelijke Kansen voor iedereen!’. De feature is een informatieblad dat ingaat op het hoe en waarom van het Jaar. Bewustwording en kennisoverdracht staan centraal. Huis-aan-huis bladen kregen het artikel ‘Op de bres voor gelijke kansen voor iedereen’ toegestuurd.

Het Gelijke kansenspel Tijdens een werkbezoek aan het Anti Discriminatie Bureau in Den Haag gaf demissionair minister De Geus van Sociale Zaken en Werkgelegenheid op 29 januari 2007 het startsein voor het Europees Jaar van Gelijke Kansen voor iedereen in Nederland. Dit deed hij met het versturen van een Gelijke kansenspel: www.gelijkekans.nl via een e-mail, een zogenaamde viral movie. “Gelijke behandeling is niet hetzelfde als gelijke kansen. Hoe vervelend het is om geen gelijke kansen te hebben, heb ik net gemerkt. Ik hoop dat veel mensen door deze ludieke benadering aan het denken worden gezet over gelijke kansen. Want dat is de bedoeling van dit jaar: mensen bewust maken van gelijke kansen en discriminatie. Het zou mooi zijn als aan het eind van dit jaar de Nederlanders meer gelijke kansen hebben gekregen.”

Minister De Geus lanceert het Gelijke kansenspel

Twee onderzoeken: 0-meting en 1-meting Om de resultaten van de publiciteit over het Jaar te meten zijn een 0-meting en 1-meting uitgevoerd. Het doel van het onderzoek was het meten van de kennis onder de Nederlandse bevolking over gelijke kansen, de wetgeving in Nederland en Europa en de infrastructuur die er in Nederland bestaat op dit terrein. De metingen zijn uitgevoerd aan het begin en na afloop van het Jaar (zie verder bij hoofdstuk 6. Conclusies en aanbevelingen).

Website Agentschap SZW www.agentschap.szw.nl/index.cfm?fuseaction=dsp_document&link_id=117540 Op de website staat informatie over het Europees Jaar, de activiteitenkalender, nieuwsberichten, inhoud over de tijdelijke subsidieregeling Europees Jaar, de beschikte projecten.


2007

31

Radiospot De radiospot besteedde aandacht aan artikel 13 van het EG-verdrag dat bepaalt dat er op grond van geslacht, ras of etnische afstamming, godsdienst of levensovertuiging, handicap of chronische ziekte, leeftijd of seksuele gerichtheid geen onderscheid tussen personen mag worden gemaakt. De spot maakte gebruik van muziek uit de ‘Anthem for Equality’, een lied door talentvolle jongeren met diverse achtergronden gemaakt in het kader van een van de projecten van de tijdelijke subsidieregeling EJGK. De spot was 6 weken te beluisteren rond het journaal op de Nationale radiozenders Radio 2 en Radio 3FM.

Memoryspel Gelijke Kansen: Grijp je Kans

3.3 Gelijke Kansen Estafette In maart 2007 is de Gelijke Kansen Estafette van start gegaan. Zes organisaties te weten CG-Raad, Stichting Islam en Burgerschap, COC Nederland, Expertisecentrum LEEFtijd, E-Quality, en Art. 1 hebben meegewerkt aan de Gelijke Kansen Estafette. Zij hebben in 2007 het estafettestokje gelijke kansen, bestaande uit zes houtsoorten waarin de zes gronden van de deelnemende organisaties zijn gegraveerd, aan elkaar doorgegeven. De zes organisaties hebben een banner - die voor de verschillende websites werd ontworpen - geplaatst op de eigen website, een estafette-advertentie (aangevuld met een eigen promotietekst) geplaatst en de overdracht van het estafettestokje georganiseerd. Van elke deelnemer aan de estafette werd verwacht dat zij ook de andere gronden, in te ontplooien activiteiten belichten. Bij deze activiteiten zijn onder andere werkgevers, werknemers, ouderen, jongeren, gehandicapten/chronisch zieken, juristen, islamitische vrouwen bereikt.

CG-Raad CG-Raad heeft ondermeer de brochure ‘Gelijke Rechten, Gelijke Kansen’ ontwikkeld. Deze brochure gaat over wetten en regelingen op het gebied van gelijke behandeling, hoe mensen met een handicap of chronische ziekte zich kunnen beroepen op die regelingen en wie hen daarbij kan helpen.

32


2007

Winnende foto fotowedstrijd ‘Wie is oud’?’

De winnende foto van de fotowedstrijd ‘Wie is oud?’ (Expertisecentrum LEEFtijd). Twee 80+ dames in het zwembad op Texel op de laatste dag dat het zwembad open is. Zij zwommen daar iedere dag. (zie pagina 35)


2007

33

%F(FMJKLFLBOTFOFTUBGFUUFJTFFOJOJUJBUJFGJO IFULBEFSWBOIFU&VSPQFFTKBBSWBO(FMJKLF LBOTFOWPPSJFEFSFFO)JFSCJKXPSEUFYUSBBBOEBDIU HFWSBBHEWPPS[FTOPOEJTDSJNJOBUJFHSPOEFO ,JKLWPPSNFFSJOGPPQXXXDHCOFVSPQFFTKBBS

%&$(3""%*4%&&-/&.&3""/%&(&-*+,&,"/4&/&45"'&55& 4USVEFUOPTUJOVMMBGFVHBJUBMJTNPMPSQFSPEPMVUJQJUXJTFSJMMBOESFNPMPSFDPS JSJU RVJTNPEPMPSUJTOJTEFMJQFU RVBN WFMEPMPSFDPOVN[[SJVSFNWFMJRVBN6UF EJPDPSTJNEVJUJPOWFOJNJVSFFUEPMPCPSQFSPEPMVQUBUVNNPMFOUJQJU RVJTJTDJMJU BDJOVUQBUJF.FUVUBEJHOJBNFU DPOTFRVBUXJTMJOIFOJN[[SJMJTBEJP-PSTVTUSVE UFUBVUFVHBJUJODJOJNOPOTFRVBU/VMMVNWFMJRVBUJPEPMFTUSVEUFNWFMJTTFEFSP FVHBJUEJQTVTDJQJTNPEJQTVNOVMMBGBDJQFYFUOJNJSJVTUJPOVUQBU7PMPSQFSTJFV GFVNTBOEJPDPSQFSBVUMVUWFMJU RVBU RVBNFUWFSJUOPTOVMMBOFVJTBN WVMMBGBDJ

34


2007

Op 25 april 2007 nam Staatssecretaris Bijleveld van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties het eerste exemplaar in ontvangst.

Stichting Islam en Burgerschap Stichting I&B heeft een gastles en debat over het thema religie en identiteit verzorgd op de Europese School in Bergen met Mohamed Chaara, acteur in de films ‘Shouf Shouf Habibi’ en ‘het Schnitzelparadijs’. En op 11 november 2007 een bijeenkomst van een nieuw op te richten landelijk islamitisch vrouwennetwerk georganiseerd.

COC Nederland COC Nederland heeft op 23 juli 2007 tijdens de Roze Maandag van de Tilburgse Kermis het estafettestokje overgenomen van Stichting Islam en Burgerschap. Voorzitter Mohamed Sini, voorzitter I&B, gaf aan blij te zijn het stokje tijdens zo’n groot homoevenement te mogen overdragen. “Het is elke dag vechten voor acceptatie. Dat geldt voor zowel voor homo’s als voor moslims, maar ook bijvoorbeeld joden. Homo’s en moslims zitten in hetzelfde schuitje. Het is goed dat ze elkaar op een dag als vandaag de hand reiken.” Ook was COC Nederland in 2007 in staat om met de financiering uit het Jaar van de Gelijke Kansen een boot te laten meevaren in de Canal Parade tijdens de Gay-Pride week in Amsterdam. Deze boot onderscheidde zich van de overige boten door nadrukkelijk aandacht te besteden aan alle discriminatiegronden (doorgaans richten de boten zich tijdens de Canal Parade op de discriminatiegrond: seksuele gerichtheid). De Canal Parade is een uitzonderlijke gelegenheid om in een positieve sfeer een bepaalde boodschap over te brengen. Bovendien krijgt de Canal Parade in recente jaren steeds meer ‘inhoud’, waarbij in het verleden het event mogelijk meer op ‘entertainment’ was gefocussed. Langs de kant staan tussen de 350.000 en 450.000 mensen. Reni de Boer, Mis(s) Onbeperkt Nederland, gaat mee met de Canal Parade

Expertisecentrum LEEFtijd Expertisecentrum LEEFtijd heeft het estafettestokje overgenomen van COC Nederland. Je leven en loopbaan naar eigen inzicht inrichten. Dat wil iedereen. Maar hebben we allemaal evenveel keuzevrijheid? Met een tweetal debatten wil Expertisecentrum LEEFtijd aandacht vestigen op belemmeringen in keuzevrijheid in de loopbaan. Waar lopen we tegenaan als sekse, religie of levensovertuiging, etniciteit, seksuele voorkeur, een handicap of je leeftijd een rol spelen bij de kansen die je hebt? Wat kunnen we op individueel niveau, het niveau van arbeidsorganisaties en op beleidsniveau doen om gelijke kansen te realiseren? Ook heeft Expertisecentrum LEEFtijd een digitale fotowedstrijd georganiseerd. Onder de titel “Wie is oud” is iedereen uitgenodigd een foto te uploaden van iemand die ‘oud’ is. Directeur Jolande Sap van LEEFtijd licht toe: “Er bestaan veel stereotype beelden over oud en jong en die kunnen kwalijke gevolgen hebben. Echter, leeftijd is een heel relatief begrip en door mensen te vragen een oud iemand te fotograferen hopen we dat mensen deze relativiteit zelf ervaren.” Website winnende foto’s: www.fotowedstrijd-leeftijd.nl.


2007

35

E-Quality E-Quality heeft op 3 oktober 2007 tijdens de presentatie van de Gelijke Kansen Tochten in de Westerkerk het estafettestokje overgenomen van Expertisecentrum LEEFtijd. Er is aandacht besteed aan het EJGK in het oktobernummer van Magazine E-Quality Matters.

Art. 1 Art.1 heeft op 19 november 2007 de werkconferentie ‘Mediation en bemiddeling bij discriminatiezaken’georganiseerd. Het ontwikkelen van nieuwe methoden om discriminatie te voorkomen en te bestrijden is belangrijk voor Art.1. De conferentie richt zich op (ADB-) klachtbehandelaars, maatschappelijk werkers en ander professionals die met discriminatiesituaties te maken hebben in het onderwijs of op de werkvloer.

3.4 Dialoog, debat en symposia In het kader van het EJGK zijn in Nederland een aantal debatten, (lunch)lezingen, workshops en symposia georganiseerd.

Dag van de Dialoog Op 26 juni en 22 oktober 2007 organiseerde Art.1, de landelijke vereniging tegen discriminatie in Rotterdam en Utrecht dialoogtafels met als thema “Dialoog als Kans”. Voor de organisatie van de dialoogtafel in Utrecht is samengewerkt met het lokale antidiscriminatiebureau in Utrecht. Het doel van deze bijeenkomsten is om mensen van verschillende achtergronden persoonlijke ervaringen te laten uitwisselen wat discriminatie op verschillende gronden met hen doet en hoe een ieder zelf in de eigen omgeving ervoor kan zorgen dat er minder wordt gediscrimineerd. Tijdens de dialoogdagen wisselen de deelnemers, zowel professionals vanuit verschillende (non-discriminatie)-organisaties als individuen, in groepjes en onder begeleiding van voor dit doel getrainde tafelvoorzitters van gedachten. Dit doen ze met elkaar aan de hand van een vooraf vastgesteld thema (Dialoog als Kans) en de volgende vier vragen: 1. Stel jezelf kort voor. 2. Vertel over een persoonlijke ervaring die te maken heeft met een van de zes non-discriminatie gronden. Waar was dat en hoe was dat? 3. Doe je ogen eens dicht. Hoe ziet je buurt eruit als er geen belemmeringen op de zes genoemde gronden zouden zijn? 4. Wat kan je zelf doen om ervoor te zorgen dat er minder gediscrimineerd wordt? De dialoog is bij uitstek geschikt om in een veilige, kleine en aangename setting met elkaar in contact te komen, om elkaar aan de hand van een thema te leren kennen en meer begrip te kweken voor elkaar. De dialoog is een instrument om isolatie en segregatie van bevolkingsgroepen te doorbreken en vooroordelen weg te nemen. De dialoogmethode is een beproefde methode die in de vorm van een Dag van de Dialoog sinds een aantal jaren wordt toegepast in inmiddels 20 steden in Nederland om o.a. de sociale cohesie in stadswijken te bevorderen. Door het delen van ervaringen ontstaat betrokkenheid en herkenning die het mogelijk maakt om over zichzelf en van/ over elkaar te leren. De basis wordt gelegd voor verdere stappen: individuele voornemens om zelf iets te doen met het onderwerp, gemeenschappelijke initiatieven en acties voor verandering van de samenleving.

Spelregels voor de dialoog • Neem geen standpunt in; • Spreek met hoofd en hart; • Luister om inzicht te krijgen; • Stel verdiepende vragen; • Leg verbanden om het gemeenschappelijke te ontdekken.

36


2007

DE DIALOOG ALS KANS De 6 non-discriminatie gronden: 1. Godsdienst en levensovertuiging

1.

Stel jezelf kort voor

2.

Vertel over een persoonlijke ervaring met gelijke kansen op de 6 genoemde gronden. Waar was dat en hoe was dat?

3.

Hoe zou je leefomgeving eruit zien als iedereen gelijke kansen had?

4.

Wat kan je zelf doen om ervoor te zorgen dat iedereen gelijke kansen had?

2. Ras / etniciteit 3. Geslacht 4. Seksuele gerichtheid 5. Handicap of chronische ziekte 6. Leeftijd

Europees Jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen 26 juni 2007 te Rotterdam

De dialoog nodigt uit: om de ander te laten vertellen * te luisteren met respect * het verhaal van anderen te waarderen * te proberen te begrijpen * je hoofd leeg te maken te luisteren zonder oordeel * echt nieuwsgierig te zijn naar de ervaringen, gedachten en gevoelens van iedereen * geen mening te geven over de ervaringen van de ander te kiezen voor je geluk in plaats van je gelijk * het beste en een beetje meer uit anderen te halen * te ontspannen terwijl je luistert * vooroordelen vermijden * positief zijn je te concentreren * naar de ander te kijken * de ander uit te laten spreken * op je òpfrisknop´te drukken als je afdwaalt * even stil te blijven als mensen langer nodig hebben om over hun antwoorden na te denken*

Placemat Dag van de Dialoog


2007

37

Jos Nijhuis, promotor van het Europees Jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen! Drs. Jos A. Nijhuis, voorzitter van de raad van bestuur van Pricewaterhouse Coopers Diversiteit is bestaansvoorwaarde Als oud-voorzitter van het Ambassadeursnetwerk en pleitbezorger van meer diversiteit spreekt het thema ‘Gelijke kansen voor iedereen’ mij persoonlijk zeer aan. Tegelijkertijd zeg ik daar als werkgever bij dat een onderneming wel vanuit de juiste motieven ‘gelijke kansen’ moet bieden. Een organisatie die diversiteit op de werkvloer enkel belangrijk vindt vanuit maatschappelijk motief loopt het risico dat het gevoerde diversiteitbeleid onvoldoende ingebed raakt in de organisatiecultuur. Dat geldt ook voor het capaciteit motief. Een organisatie heeft meer mensen nodig, dus krijgt de afdeling human resource de opdracht breder te werven. Het is echter nog maar de vraag of bijvoorbeeld vrouwelijk en multicultureel talent zich met deze organisatie kan identificeren.

Jos A. Nijhuis

Ik probeer hier mee te zeggen dat het werven van groepen die zich kenmerken door een lagere arbeidsparticipatie nooit een doel op zich mag zijn. De filosofie moet zijn dat wanneer personeelsopbouw van de organisatie een afspiegeling is van de samenleving dit leidt tot aantoonbaar betere kwaliteit, betere aansluiting op de wensen van klanten en tot een meer inspirerende en uitdagende werkomgeving. Het thema vormt dus een toekomstige bestaansvoorwaarde voor organisaties en daarmee een strategische topprioriteit.

Het recente ‘Europese Jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen!’ toonde aan dat het voor grote groepen mensen nog bedroevend is gesteld met hun kansen op de arbeidsmarkt. De uitdaging waar het bedrijfsleven voor staat, is het meer waarderen en respecteren van verschillen tussen mensen in een bredere context. Ieder mens is uniek en voegt op zijn of haar manier iets toe. Mijn oproep naar organisaties die al ervaring hebben met gender diversiteit: gebruik deze ervaring als vliegwiel en verbreed de aandacht naar andere groepen mensen die zich kenmerken door een lagere arbeidsparticipatie. Doe dit vanuit de overtuiging dat het succes van je organisatie valt of staat met de kwaliteit én de diversiteit van je medewerkers.


2007

39

2007 — Europees Jaar van gelijke kansen voor iedereen

Programma symposium “Gekleurde Plafonds” 27 september 2007 13.00 – 17.45 uur Fortis Auditorium, Utrecht

13.00 – 13.30 uur Ontvangst DAGVOORZITTER: Harry Starren, directeur De Baak 13.30 – 13.45 uur Opening G. ter Horst, minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties 13.45 – 14.00 uur Geef ruimte aan verschil: Fortis op weg naar een inclusieve cultuur Lynne Rutherford, Director Talent Management Fortis 14.00 – 14.15 uur Paradoxen van culturele erkenning Prof. dr Halleh Ghorashi, bijzonder hoogleraar Management van Diversiteit en Integratie 14.15 – 14.30 uur Diversiteit op de arbeidsmarkt Jan van Zijl, voorzitter Raad van Werk en Inkomen 14.35 – 15.00 uur

Pauze

15.00 – 16.15 uur

Vier parallelle workshops

Workshop 1.

Diversiteit in het onderwijs Charley Ramdas, vice-voorzitter ABVAKABO FNV Met medewerking van Cor van Dam en Hanane Abaydi (SBO)

Workshop 2.

Diversiteit in bedrijven: van visie naar actie Trude Maas-de Brouwer, voorzitter Opportunity in Bedrijf Met medewerking van Reni de Boer, Mis(s) Onbeperkt Nederland

Workshop 3.

HR-Managers en diversiteit in de praktijk Ad de Ruijter, programmamanager van DIV-landelijk netwerk Diversiteitsmanagement, in samenwerking met Sjiera de Vries (TNO Arbeid), Monique Walrave (Siemens) en Nafize Sener (Divmanagement)

Workshop 4.

Diversiteit in uniform Ella P.N. van den Heuvel (ministerie van Defensie), in samenwerking met San Peeters (Brandweer Utrecht) en Hans van den Bergh (Politieacademie LECD)

16.15 - 17.15 uur Plenaire afsluiting met een slotdebat Henk van der Kolk, voorzitter FNV Bondgenoten Michaël van Straalen, vice-voorzitter MKB-Nederland Charley Ramdas, Trude Maas-de Brouwer, Ad de Ruijter, Ella van den Heuvel 17.15 uur

Borrel

Programma “Gekleurde plafonds”

40


2007

3.5 Symposium Gekleurde plafonds Op 27 september 2007 was het symposium ‘Gekleurde plafonds’ in het Fortis Auditorium te Utrecht. Het symposium werd georganiseerd door het Agentschap SZW in samenwerking met E-Quality, FNV, ROP/ CAOP, VNO-NCW. Harry Starren, directeur De Baak, was dagvoorzitten. Aan het symposium nemen deel vertegenwoordigers van branche- en belangenorganisaties, belastingdiensten, banken, gemeenten, ministeries en universiteiten, directeuren en/of HR-managers uit bedrijfsleven en overheid, sociale partners, ondernemingsraden en dienstcommissies, directeuren en personeelsfunctionarissen van onderwijsinstellingen, afgevaardigden van brandweer, krijgsmacht en politie.

Deelnemers

Harry Starren

De belangstelling voor dit symposium was overweldigend, 350 deelnemers doen nieuwe inzichten op om de gekleurde plafonds te doorbreken. Zij delen visie, kennis en ervaringen op het gebied van diversiteitsbeleid. Zij luisteren naar een divers gezelschap vanuit bedrijfsleven en overheid, onderwijs en brandweer, krijgsmacht en politie. De doelstellingen om praktijkvoorbeelden over diversiteit uit te wisselen, nut en noodzaak van diversiteit op de werkvloer te promoten, en het aanreiken van handvatten zijn met dit symposium zeker gehaald.

Minister Ter Horst De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties opende het symposium. Centraal stond diversiteit op de arbeidsmarkt. Want naast de welbekende glazen plafonds zijn er ook zwarte, groene en roze plafonds waar te nemen. Non-diversiteit bedreigt de economische ontwikkeling. Tijdens het symposium komt naar voren dat de wens naar diversiteit op de werkvloer niet alleen een politiek correcte is. Vanwege de vergrijzing is het sociaal-economisch noodzakelijk om het tekort aan arbeidskrachten dat in de toekomst ontstaat, op te vullen met groepen mensen die nu achtergesteld worden zoals (herintredende) vrouwen en allochtonen.

Lynne Rutherford De Director Talant Management Fortis, benadrukt dat er ruimte moet zijn voor verschil. Zij illustreert dit met de lessen geleerd in Zuid Afrika: door discriminatie is een generatie uitgesloten geweest van onderwijs, wat een grote kennisachterstand tot gevolg heeft.

Lynne Rutherford


2007

41

Halleh Ghorashi Bijzonder hoogleraar Management van Diversiteit en Integratie, stelt de huidige manier van denken aan de kaak. “We denken sterk in groepen en op welke punten andere groepen van ons verschillen”, aldus Ghorashi”. “Maar juist de gemeenschappelijke basis die mensen delen, zou het vertrekpunt moeten zijn bij het oplossen van de diversiteitproblematiek”.

Halleh Ghorashi

Jan van Zijl Voorzitter Raad voor Werk en inkomen (RWI), legt de focus op het binnenhalen en houden van allochtonen in bedrijven en op het belang van het vasthouden van ouderen in bedrijven. De door het RWI ontwikkelde instrument van een workability-index kan hieraan een bijdrage leveren.

Jan van Zijl

42


2007

Slotdebat De ruim 350 deelnemers gaan in diverse werkgroepen uiteen. Daar worden voorbeelden besproken over diversiteit in het onderwijs, diversiteit als HR instrument en diversiteit in de uniformberoepen.

Discussie In het slotdebat discussiëren Henk van der Kolk (voorzitter FNV Bondgenoten), Michaël van Straalen (vicevoorzitter MKB Nederland) samen met de workshopinleiders over thema’s als het al dan niet opleggen van diversiteitcijfers waaraan organisaties moeten voldoen en de economische noodzaak van diversiteit. Van der Kolk belooft de zaal dat hij zich hard zal maken voor een vrouwelijke opvolger als zijn ambtstermijn in 2009 afloopt!

Slotdebat Het tijdschrift PW Intermediair, een veelgelezen blad voor P&O-ers en HRM-functionarissen, heeft een (cover)artikel gewijd aan het symposium.


2007

43

Openingsspeech minister Ter Horst Symposium ‘Gekleurde plafonds’ op donderdag 27 september 2007 Fortis Auditorium te Utrecht “Dames en heren, een tijdje geleden las ik een krantenkop waarbij ik dacht: het gaat de goede kant op. De krantenkop luidde: ‘Vrouw is de baas in Doe-het-zelf-winkels’. ‘Ha’, dacht ik, ‘het aantal vrouwelijke filiaalmanagers in deze mannenbranche is explosief gestegen.’ Helaas, ik was op het verkeerde been gezet. Het nieuwsfeit was dat vrouwen steeds vaker het initiatief nemen om te gaan klussen. Ze zorgen voor veel omzet. Laten we dat optimistisch benaderen: er komen in ieder geval veel meer vrouwen in doe-het-zelfwinkels. Dat is wellicht een eerste stap. Misschien is een volgende stap dat ze ook echt de baas worden. Ook in andere sectoren dan de Doe-het-zelf-sector is nog een wereld te winnen op het gebied van diversiteit. Het ontbreekt niet aan de aandacht en de inspanningen. Het ontbreekt nog wel aan de harde resultaten.

Minister Ter Horst

Ik zie het als een van mijn belangrijkste opdrachten om ervoor te zorgen dat de overheid een veelzijdiger samenstelling krijgt, ook aan de top. Wat mij betreft gaan er verschillende plafonds aan diggelen van wat voor kleur dan ook. Dat is nodig om te garanderen dat er ook in de toekomst een kwalitatief goede publieke dienst is. We laten te veel talent links liggen. Ten onrechte, want een diverser samengestelde overheid is een betere overheid.

Laat ik kort aangeven waarom ik diversiteit voor de publieke dienst zo cruciaal vind. Ten eerste omdat de overheid van en voor ons allemaal is. De overheid stelt regels op, ze handhaaft die regels, ze verleent diensten waarvoor mensen ergens anders niet terecht kunnen en ze brengt partijen bij elkaar en bemiddelt. Juist daarom is acceptatie en vertrouwen zo belangrijk. Juist daarom moet de overheid een afspiegeling van de samenleving zijn. Een witte overheid in een gekleurde samenleving is contraproductief. Een tweede reden heeft te maken met de kwaliteit. Een divers samengestelde overheid is kwalitatief beter dan een eenzijdige samengestelde overheid. Daar ben ik van overtuigd. Een handelskenmerk van de overheid is dat ze verschillende belangen tegen elkaar moet afwegen om tot een goed beleid te komen. Of het nu gaat om veiligheidsvraagstukken, het fileprobleem of de aanpak van jeugdwerkloosheid. Een heterogene organisatie - ook op leidinggevend niveau – zorgt ervoor dat die verschillende gezichtspunten ook doorklinken in het zoeken naar oplossingen. Investeren in kwaliteit is investeren in diversiteit. Een derde reden is het meest praktisch. We hebben het arbeidspotentieel van vrouwen, allochtonen en ouderen, hard nodig. Niet alleen in Nederland maar in heel Europa. Europees Commissaris Frattini wees er vorige week nog op: in 2050 is eenderde van de EU-bevolking ouder dan 65. In de zorg en in het onderwijs worden in ons land al geruime tijd tekorten voorspeld. Bijvoorbeeld door Rinnooy Kan en zijn commissie ‘leraren’. In 2015 moet driekwart van het personeel van het voortgezet onderwijs worden vervangen vanwege natuurlijk verloop. Dat betekent dat er zo’n 47 duizend voltijdsbanen leegstromen. In de zorg zijn de aantallen nog veel hoger. Diversiteitsbeleid is met andere woorden het stadium van politieke correctheid al lang voorbij. Toch is het niet vanzelfsprekend dat iedereen gelijke kansen krijgt. Er zijn nog te veel voorbeelden van mensen die bij het vinden van een

44


2007

baan geen eerlijke kans krijgen vanwege hun afkomst, geslacht, religie, seksuele geaardheid of leeftijd. Het leeuwendeel van de klachten bij de Commissie Gelijke Behandeling gaat over werving en selectie: 62% in 2005. Het betreft klachten van jongeren die alleen flexibele contracten krijgen omdat sommige winkeliers vinden dat ze boven hun 19e te duur worden. Klachten van jonge vrouwen die niet worden aangenomen omdat ze wel eens zwanger zouden kunnen worden. En klachten van mensen met een lichamelijke handicap bij wie al gauw wordt gedacht dat kosten voor aanpassing van de werkplek alleen voor rekening van de werkgever komen. Kortom: gelijke kansen zijn niet vanzelfsprekend. Een andere indicatie daarvoor vinden we in de samenstelling van organisaties. Laat ik de Rijksdienst nemen als voorbeeld. Zo op het eerste gezicht is er geen sprake van eenzijdige samenstelling: in 2006 was 41% vrouwen en bijna 13% heeft een allochtone achtergrond. Maar als we scherper kijken dan komen de plafonds in zicht. Vanaf schaal 10 is nog maar 6% van allochtone afkomst. En het aandeel vrouwen in managementfuncties is 18%, ondanks een stijging in de laatste jaren. Dat moet veranderen. Wat mij betreft gaat er een schepje bovenop. Ten eerste heb ik een aantal heldere streefcijfers opgesteld voor 2011. • Het streven is dat in dat jaar één op de vier topambtenaren in de Algemene Bestuursdienst een vrouw is. • In 2011 zijn er minimaal 50 medewerkers van allochtone afkomst op managementposities net onder de top. Zij krijgen begeleiding om de stap naar de top - naar de ABD - te kunnen maken. • Het aandeel allochtonen in het personeelsbestand van de publieke sector is met 50% toegenomen ten opzichte van 2007. • We gaan 2000 structurele stageplaatsen creëren in de rijksdienst. 1000 reguliere plaatsen op MBO/HBO/WO-niveau en 1000 plaatsen voor kansarme groepen zonder startkwalificaties. Te denken valt aan herintredende vrouwen, schoolverlaters, mannen van boven de 45 jaar die lange tijd in de bijstand hebben gezeten. Voor beide trajecten geldt dat de helft wordt bezet door vrouwen en/of allochtonen. Streefcijfers zijn prikkels. Duwtjes in de rug en in die zin hulpmiddelen. Maar waar het echt om gaat is dat diversiteit als vaste waarde wordt ingevoerd in de manier van werken. We beperken diversiteit nog te veel tot het domein van personeelsbeleid. Het moet onderdeel zijn van een integrale visie binnen de organisatie. Het moet sterker onder de aandacht komen. Anders blijven nieuwe groepen botsen met de vaste manier van werken zoals die al bestaat. James Kennedy, hoogleraar nieuwste geschiedenis, verwoordde het als volgt in een essay over diversiteit: ‘Nederlanders op invloedrijke posities erkennen het belang van diversiteit in hun instellingen, zolang dat het business-as-usual maar niet verstoort.’ Hij legt de vinger op de zere plek. Mijn inzet is dan ook dat er een business-as-unusual ontstaat. Een nieuwe routine in het ontvankelijk zijn voor nieuwe inzichten, nieuwe visies en gewoonten. In een integraal diversiteitsbeleid staan niet de doelgroepen centraal, maar de organisatie. We moeten boven tafel zien te krijgen welke elementen in de organisatie belemmerend of bevorderend zijn voor diversiteit. We moeten onszelf ook kunnen spiegelen aan andere, vergelijkbare, organisaties. Om dit mogelijk te maken stellen we een diversiteitsindex op. Hiermee kunnen organisaties hun streefcijfers, inspanningen en resultaten vergelijken met andere organisaties. U hoeft daar - tot slot - niet op te wachten. Business-as-unusual: laten we daar vandaag al aan werken. Deze middag biedt een prachtige gelegenheid om uw eigen, vertrouwde werkwijze ter discussie te stellen en nieuwe inzichten op te doen. De omstandigheden om de gekleurde plafonds te doorbreken zijn ideaal: u bent met een zeer divers gezelschap vanuit bedrijfsleven en overheid, onderwijs en politie. En u bent vol ambities om aan de slag te gaan met diversiteitsbeleid. U kunt veel leren van elkaar. Bovendien: als er steeds meer vrouwen in doe-het-zelfzaken komen, dan mag zo’n plafonnetje geen enkel probleem meer zijn.” Speech uitgesproken door minister Ter Horst, Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties op 27 september 2007.


2007

45

3.6 ‘Science Meets Practice’ Het Hugo Sinzheimer Instituut voor Arbeid en Recht van de Universiteit van Amsterdam, werkgeversorganisatie AWVN en het Agentschap SZW organiseerden twee bijeenkomsten, onder het motto ‘Verschil mag er wezen; benut de ruimte van het gelijke behandelingsrecht’. In juni 2007 werd met een betrekkelijk klein gezelschap van grote Nederlandse ondernemingen, werkgeversorganisaties en gemeenten tijdens een boottochtje met de salonboot ‘Belle van Zuylen’ gesproken over de knelpunten die ondernemers ondervinden ten aanzien van gelijkheid en verschillen tussen de medewerkers. Op 1 november 2007 was bij IBM in Amsterdam een seminar met erkende juridische deskundigen over de mogelijke winstpunten van verscheidenheid aan werknemers enerzijds en oplossingen voor problemen op het gebied van diversiteit van medewerkers in de onderneming anderzijds. Tijdens de bijeenkomsten stonden nu eens niet de verbodsbepalingen van de gelijke behandelingswet- en regelgeving centraal, maar juist de mogelijkheid om in het personeelsbeleid onderscheid te maken. Wat mag nu eigenlijk wél? Ondernemers zijn uitgenodigd vragen voor te leggen aan juristen uit de wetenschap en de praktijk, die betrekking hebben op verschillende kenmerken van al in dienst zijnde en potentiële medewerkers. Het doel is het taboe dat rust op het stellen van vragen te doorbreken en ze te voorzien van duidelijke, juridisch houdbare antwoorden. Het resultaat: de mogelijkheid voor organisaties om een diversiteitsbeleid op te stellen, dat in overeenstemming is met de gelijke behandelingswetgeving ten aanzien van sekse, leeftijd, etnische herkomst en religieuze uitingen. In mei 2008 is de publicatie ‘Verschil mag er wezen’ verschenen, waarin een handleiding voor de behandeling van de bovengenoemde vraagstukken is opgenomen.

‘Verschil mag er wezen benut de ruimte van het gelijke behandelingsrecht’ MAG IK… …mijn oudere medewerkers nog extra vrije dagen geven? …een promotiekans bieden op voorwaarde dat de hoofddoek afgaat? …eisen dat een serveerster op zondag werkt? …de zomervakantie reserveren voor moeders? …de eis ‘mooi en aantrekkelijk’ als uitzendbureau opvolgen? …een 20-jarige vakkenvuller ontslaan? …getatoeëerde werknemers uit het zicht laten werken? …selectief in bepaalde bevolkingsgroepen werven?

3.7 Workshops voor professionals Workshops voor journalisten Op 6 juni 2007 was de eerste workshop voor journalisten in het Meisjeshuis te Delft. Aan deze workshop hebben 25 (aankomend) journalisten en redacteuren meegedaan. Wethouder Dick Rensen van de gemeente Delft (Wonen, Zorg en Welzijn), die op zijn persoonlijke website het motto ‘Gelijke kansen voor iedereen!’ heeft staan, opent de bijeenkomst. Na een korte introductie over het Meisjeshuis geeft hij aan dat in de gemeente Delft veel aan de gang is op het gebied van gelijke kansen. “Delft houdt zich actief bezig met het creëren en in stand houden van gelijke kansen voor iedereen. Ik word in mijn werk dagelijks geconfronteerd met (on)gelijkheid. Terminologie is daarbij vaak van belang: hoe spreek je over bepaalde groepen mensen, hoe spreek je over hen en spreek je hen aan. Als ik het in een beleidsstuk of toespraak heb over

46


2007

allochtonen, autochtonen en/of gehandicapten word ik subiet op de vingers getikt. Vijfentwintig jaar geleden waren de termen imbeciel en debiel normale vaktermen in het onderwijs, tegenwoordig hebben deze woorden een andere betekenis gekregen. Zo kun je anno 2007 beter spreken over ‘mensen met een functiebeperking’ dan van ‘gehandicapten’ of ‘minder validen’. Ook ‘allochtoon’ en ‘autochtoon’ zijn begrippen die uit de mode zijn. Het is daarom voor jullie van belang dat je je realiseert dat de keuze van het woord een bepaalde perceptie weergeeft. Dat geldt niet alleen voor journalisten maar voor iedereen die zich met teksten bezig houdt.”

Willemien Ruygrok Na een korte introductie van Willemien Ruygrok die de workshop namens E-Quality begeleidde, gaan de deelnemers direct aan het werk met de vraag ‘wat is het ergste en waarom: ongelijke behandeling, discriminatie, differentiatie, achterstelling of het maken van onderscheid?’. Dit levert direct een aantal interessante discussies en vragen op. Bijvoorbeeld rondom associaties. Er worden bij negatieve associaties o.a. ‘scheldwoorden’ naar voren gebracht, bijvoorbeeld bij seksuele voorkeur ‘homo, lesbo’. Bij geslacht wordt het woord ‘deeltijder’ als negatief beschouwd. Positief zijn de associaties ‘vrijheid’ bij seksuele voorkeur en ‘meer vrouwen bij de politie’ bij geslacht. Sommige positieve associaties slaan door naar betutteling. Bij handicap wordt in dit verband de verkiezing Mis(s) Onbeperkt aangehaald. Tot slot levert deze oefening een aantal mooie synoniemen op: allochtonen kunnen wellicht ook ‘anderstaligen’ genoemd worden of ‘bi-culturelen’, bij geslacht kan gesproken worden over ‘gender’ en als het om bi-seksuelen gaat, kan het woord ‘interseksueel’ gebruikt worden.

Aankomend journalisten


2007

47

‘Culturele IQ-test’. Na het maken van deze test blijkt al snel dat iedere deelnemer zogenaamde culturele oogkleppen heeft. Ruygrok geeft de deelnemers de boodschap mee “wees je bewust dat je een fout kunt maken. Wat voor jou heel normaal lijkt is voor een ander niet normaal.” Bijvoorbeeld: als het over het begrip ‘verjaardag’ gaat, wat hoort er dan niet in het rijtje thuis? Taart, werk, bloemen, cadeaus. Het merendeel van de aanwezigen kruist ‘werk’ aan. Maar voor een Egyptenaar is het logisch dat je op je verjaardag naar je werk gaat, je cadeaus en bloemen krijgt, maar geen taart.

Workshop voor geestelijke verzorgers Op 18 juni 2007 vond de tweede workshop voor geestelijke verzorgers en voorgangers plaats in het Delftse Stadhuis. Aan deze workshop hebben 16 deelnemers van alle “gezindten” meegedaan. Wethouder Saskia Bolten van de gemeente Delft (Inkomen, Arbeidsmarkt en Emancipatie) opent de bijeenkomst. In haar korte toespraak benadrukt zij dat ondersteuning zoeken en je recht halen bij ongelijke behandeling belangrijk is. Mensen kunnen ondersteuning vinden bij geestelijke verzorgers, maar uiteraard ook via de gemeente. Daarbij noemt zij de rol van bureau discriminatiezaken. De deelnemers gaan aan de slag met de vraag: Wat moet iemand doen die om zijn geloof op zijn werk gepest wordt? Precies naar zijn baas gaan! Als dat niet helpt? Antwoord: “Het is het beste dat ze eerst hun beklag doen bij hun werkgever, als ze die hebben. Helpt dat niet, dan kunnen ze aankloppen bij een vestiging van een antidiscriminatiebureau of ze kunnen naar de Commissie Gelijke Behandeling stappen. Het hoeft niet direct tot harde acties te leiden. Misschien kan het doel - niet discrimineren - ook op een andere manier bereikt worden.”

3.8 Activiteiten voor jongeren en onderwijs De Nationale Jeugdraad heeft de Scholentournee en het Nationale Jeugddebat georganiseerd. Daarvoor zijn leerlingen benaderd met uiteenlopende etnische, religieuze en sociale achtergronden. Er is speciale aandacht uitgegaan naar groepen jongeren die in het dagelijkse leven het meest in aanraking komen met problemen en uitdagingen die te maken hebben met culturele diversiteit en sociale uitsluiting. Daarbij gaat het om jongeren uit de (middel)grote steden, op multiculturele scholen en jongeren die vmbo- en mboopleidingen volgen. De Commissie Gelijke Behandeling organiseerde met steun van de gemeente Utrecht en in samenwerking met diverse Utrechtse maatschappelijke organisaties de Utrechtse anti-discriminatiedag voor 500 middelbare scholieren in de leeftijdsgroep 15-16 jaar.

Scholentournee De Nationale Jeugdraad heeft op acht middelbare scholen en twee beroepsopleidingen 46 workshops gegeven aan klassen van verschillende jaren en niveaus. Het onderwijsniveau van de deelnemende leerlingen varieert van 1e klas VMBO t/m 6e klas VWO en MBO onder- en bovenbouw. De leeftijd van de jongeren varieert tussen de 14 en 18 jaar. Uiteindelijk zijn 900 leerlingen bereikt. De jongeren zijn op een interactieve manier aan het nadenken gebracht en uitgedaagd hun mening te uiten over thema’s als gelijkheid, diversiteit en discriminatie, met een speciale focus op Gelijke Kansen voor Iedereen! In de workshops debatteren de jongeren over discriminatie en tolerantie. Zij worden uitgedaagd zich uit te spreken tegen discriminatie en dit te onderbouwen met dagelijkse voorbeelden. Daarmee hangt samen het benoemen van het belang om gezamenlijk te werken aan een tolerantere samenleving en het bieden van ruimte voor diversiteit. Het onder de aandacht brengen van participatie is een bijzonder belangrijk doel van de gegeven workshops. Voor de geconsulteerde jongeren is met name discriminatie op grond van etniciteit en geloofsovertuiging het meest in het oog springend. Vooral omdat daar enorm veel media-aandacht voor is. Seksuele gerichtheid is voor sommige jongeren een ‘non-issue’ en voor anderen een onbekend gebied dat hevige reacties op kan roepen. In samenspraak met Art. 1 is in een eerder stadium lesmateriaal over discriminatie, tolerantie en gelijkheid bekeken en is bezien hoe dit materiaal aangepast kon worden op de jongerencampagne All Different, All Equal. De tolerantietest van Stichting voor Vredeseducatie blijkt goed te passen in de positieve benadering

48


2007

van deze campagne. Het filmpje ‘Een grap gaat op reis’ van Art. 1 past goed bij de doelstelling van de campagne en sluit goed aan bij de leefwereld van jongeren. Ook het spel Oordelen, Vooroordelen van Stichting Prisma-Brabant lijkt een goede en leuke basis voor een interactief spel. De Jeugdraad heeft aan het spel een eigentijdse jongerendraai gegeven, dat wil zeggen: er zijn nieuwe categorieën verzonnen, en eigentijdse vooroordelen en stellingen in verwerkt.

Nationaal Jeugddebat Op 1 oktober 2007 gingen 120 leerlingen van het secundair onderwijs tijdens het Nationaal Jeugddebat in debat met verschillende bewindslieden. De leerlingen in de leeftijdsgroep van 12 tot 18 jaar komen uit alle provincies. De Nationale Jeugdraad heeft gestreefd naar de verhouding 50% VMBO en 50% HAVO/VWO leerlingen. 810 Jongeren namen deel aan de landelijke debatten, 1.147 jongeren namen deel aan het ‘Jongeren interviewen jongeren’ onderzoek waarvan de resultaten in boekvorm zijn verschenen. Het Nationaal Jeugddebat is bij uitstek een podium om een discussie op gang te brengen over méér participatie in de samenleving. In dit geval gaat de discussie over jongerenparticipatie op lokaal en landelijk niveau. De focus binnen het Nationaal Jeugddebat ligt op het vertolken van de stem van jongeren die geen stemrecht hebben met betrekking tot voor hen relevante onderwerpen. Het feit dat jongeren een rol spelen in het aandragen van (nieuwe) ideeën, vanuit de gedachte dat jongerenparticipatie een manier kan zijn om tot een meer vreedzame en samenhangende maatschappij te komen, leidt tot vertegenwoordiging van deze belangrijke doelgroep en hun directe betrokkenheid bij onderwerpen zoals tolerantie, solidariteit en gelijkheid. De deelnemende jongeren hebben aandacht besteed aan ‘verschillen tussen jongeren’ en daarbij oplossingen aangedragen om te komen tot effectieve uitwisseling. Tijdens het Nationaal Jeugddebat zijn drie onderwerpen behandeld die in relatie staan tot het jaar: ‘discriminatie op de werkvloer’, ‘beeldvorming over jongeren’ en ‘tolerantie en samenleven’. Jongeren hebben een plan ontwikkeld om een wedstrijd uit te schrijven voor de krachtwijk die het leukste evenement kan opzetten voor uitwisseling tussen jongeren van verschillende subculturen en daaraan een te koppelen ‘wijkverbeteringplan’. In een ander debat komt naar voren het idee om jongeren beter voor te bereiden op hun rol op de arbeidsmarkt en hen daarbij toe te rusten met vaardigheden voor sollicitaties en gesprekken. Tot slot is er de inhoudelijke discussie met betrekking tot het tegengaan van negatieve beeldvorming over jongeren. Bezien is welke (digitale) media ingezet worden om een ander beeld neer te zetten en juist de positieve kanten te belichten.

Utrechtse Scholendag Op 8 november 2007 organiseerde de Commissie Gelijke Behandeling de Utrechtse anti-discriminatiedag. Alle activiteiten staan in het teken van het thema ‘Iedereen anders & Gelijk’. Deze dag is georganiseerd in samenwerking met de gemeente Utrecht en diverse (Utrechtse) maatschappelijke organisaties. Het programma begint en eindigt in de Utrechtse Stadsschouwburg. Cees van Eijk, wethouder van gemeente Utrecht (Welzijn, Cultuur, Integratie) opent het ochtendprogramma, waarna een gelijke kansen talkshow, film en een petje-op-petje-af-quiz volgen. ’s Middags gaan de scholieren in groepen op pad naar bijvoorbeeld het Stadhuis (toneel), kerk/moskee (rondleiding), revalidatiecentrum (rolstoelbasketbal) of de CGB (naspelen gelijkebehandelingszaak). Ook zijn er workshops (bijvoorbeeld antidiscriminatie posters maken), wordt voorlichting gegeven over seksuele gerichtheid, gaan leerlingen in debat en worden er raplessen gegeven. De dag wordt afgesloten met een spetterend optreden van Ali B. Voorafgaand aan de Utrechtse scholendag hebben de deelnemende leerlingen het lespakket ‘Iedereen anders & gelijk’ gevolgd, dat door de CGB is ontwikkeld in het kader van het Europees jaar. Het lesprogramma maakt jongeren van 15 en 16 jaar bewust van normen voor gelijke behandeling en discriminatie en vooral ook: wat kun je doen om discriminatie te voorkomen en tegen te gaan? In het lespakket staan alle zes gelijke-


2007

49

behandelingsgronden centraal. Er is heel veel vraag naar dit lespakket, de CGB heeft daarom extra exemplaren laten bijdrukken, zodat ook na het Europees Jaar het lespakket beschikbaar is voor scholen. Leerlingen die aan de Utrechtse antidiscriminatiedag deelnamen, hebben meegedaan met de prijsvraag: “Bedenk een mooie spreuk of wijsheid over gelijke behandeling of discriminatie”. Dit heeft mooie, leuke en grappige inzendingen opgeleverd, die op de website van de CGB zijn getoond middels een oudhollandse tegeltjes galerij.

Nathalie Bakker Amadeus Lyceum

Maria Bravo Bravo Amadeus Lyceum

Zie website: www.cgb.nl/utrechtsescholendag.php

50


2007


2007

51

Halleh Ghorashi, promotor van het Europees Jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen! Prof. Dr Halleh Ghorashi, bijzonder hoogleraar Management van Diversiteit en Integratie (PaVEM leerstoel) bij de afdeling Cultuur, Organisatie en Management aan de Faculteit der Sociale Wetenschappen, Vrije Universiteit Amsterdam Een balans tussen gelijkheid en verschil “Indien mensen niet gelijk waren, zouden zij elkaar en hen die voor hen kwamen niet kunnen verstaan, noch in staat zijn plannen te maken voor de toekomst en de behoeften te anticiperen van hen die na hen zullen komen. Indien mensen niet verschillend waren, ieder menselijk wezen niet verschilde van ieder ander dat is, was, of ooit zal zijn, zouden zij noch de spraak noch het handelen nodig hebben om zich verstaanbaar te maken.” (Hannah Arendt in Van der Zee 1999, p. 1631) In dit citaat van Arendt wordt de essentie van het menselijke handelen in een kort bestek samengevat, en dat is het vinden van een balans tussen gelijkheid en verschil. De vraag is: hoe kunnen we ons een samenleving voorstellen waarin de mensen als gelijke behandeld worden, maar waarin ze tegelijkertijd kunnen excelleren vanuit hun verschillen? Alhoewel verschil zeer breed opgevat kan worden, is mijn uitgangspunt in deze column het cultuurverschil. Een overmatige nadruk op gemeenschappelijkheid en gelijkheid kan resulteren in blindheid ten opzicht van het verschil dat mensen met diverse culturele achtergronden hebben. Halleh Ghorashi

Het gevolg van deze cultuurblindheid is dat het verschil dat als bron van vernieuwing kan fungeren, onderdrukt wordt.

Aan de andere kant kan een overmatige nadruk op cultuurverschil ertoe leiden dat de verschillen verabsoluteerd worden, wat tot polarisatie en onbegrip tussen mensen kan leiden. Deze laatste situatie is kenmerkend voor het Nederland van nu. Door een overmatige aandacht voor het verschil - in dit geval cultuurverschil – in Nederland zijn we niet in staat elkaar in onze gelijkheid en in wat we gemeenschappelijk hebben, te treffen. Deze constatering is vooral zichtbaar binnen het dominante denken in Nederland rondom migranten met een Islamitische achtergrond. Deze migranten worden als absolute anderen gezien, met een afwijkende cultuur/religie en met een sociaal-economische achterstand.2 Door de overmatige fixatie op het verschil is het bijna ondenkbaar dat mensen uit Islamitische landen als gelijken worden gezien: ze zijn per definitie anders, zoniet minder. De eerste consequentie van de doorwerking van deze dominante gedachte bij de Nederlandse burgers is, dat ze anderen niet per definitie denken te discrimineren op een expliciete wijze.

1

2

Zee, Hendrik van der (1999) Lessen in tolerantie. In: Glastra, Folke (red.), Organisaties en diversiteit: naar een contextuele benadering van intercultureel management. Utrecht: lemma, pp. 159-181. Zie voor verder onderbouwing Ghorashi (2006) Paradoxen van culturele erkenning: Management van diversiteit in nieuw Nederland. Inaugurale rede aan de Vrije Universiteit Amsterdam

52


2007

Echter, wat ze wel doen is anderen uitsluiten. Deze vorm van impliciete discriminatie is gebaseerd op het doorwerken van - negatieve - basisassumpties die de absolute ander eerder als een bedreiging weergeven dan als gelijkwaardige partner richting de toekomst. Dat is ook logisch: waarom zouden we er, met iemand die totaal anders is dan wij, überhaupt samen uit willen komen? Maar ook, wat voor basis is er qua veiligheid als we de ander vooral zien als bedreiging? Een balans tussen gemeenschappelijkheid en ruimte voor diversiteit zal nooit tot stand kunnen komen als we deze basisassumpties niet ter discussie willen stellen. Want manifestaties van expliciete discriminatie zijn door de wet te bestrijden, maar impliciete vormen van uitsluiting en discriminatie werken op basis van vanzelfsprekende noties in handelen; hierdoor zijn ze zeer weerbarstig en moeilijk te bestrijden. Als verschil zo verabsoluteerd wordt, wat is er voor basis voor mensen om samen te werken of samen te wonen? Omdat we toevallig in één organisatie zitten of omdat we toevallig in een land samenwonen? Dan wordt de bron van samenwerking te smal, en verplichtend. Dat is ook de reden dat we er in het huidige Nederland, zelfs de welwillende mensen, niet uit kunnen komen. Want diversiteit wordt dikwijls voorgesteld als een probleem en het verschil als het uitgangspunt van het probleem. We zouden veel meer aandacht moeten hebben voor de bronnen van gemeenschappelijkheid wat betreft de Nederlanders die met diverse culturele en religieuze achtergronden in het land wonen. Daarom zouden we de historisch gegronde fixatie op het verschil in Nederland ter discussie moeten stellen en reflecteren op de vanzelfsprekende patronen in ons handelen. Het zijn deze patronen die de ruimte voor de gelijke kansen in de samenleving belemmeren. Wettelijke bestrijding van discriminatie is noodzakelijk, maar voor een diepgaander bestrijding van uitsluiting dienen we wat gedurfder stappen te zetten. Om te beginnen met tijd te maken voor reflectie, en dat in een periode waarin tijd als zeer schaars wordt ervaren.


2007

53

3.9 Gelijke kansen in culturele gebeurtenissen Het thema gelijke kansen is aan de orde gekomen in Nederland tijdens een festival, gelijke kansen tochten en de Museumnacht.

Festival de Beschaving te Utrecht Op 1 september 2007 organiseerde Coolpolitics in opdracht van COC Nederland onder de titel ‘Fight For Your Right’, een debat over gelijke kansen, met twee politici en twee mensen uit de wereld van de muziek en de showbizz. Daarna volgt een debat over de ongelijkheid tussen diverse groepen in Nederland en - belangrijker nog - de vraag wie er aan zet is om die ongelijkheden weg te effenen.

Festival de Beschaving Aan het debat, onder leiding van onder andere Evelien Bosch van MTV, hebben Karin Giphart (schrijfster), Reni de Boer (Mis(s) Onbeperkt Nederland), Mark Koster (ex hoofdredacteur Nieuwe Revu) en Tofik Dibi (GroenLinks) deelgenomen. Er werden drie thema’s besproken: de arbeidsmarkt, minderheden tegenover elkaar en politiek. Binnen de thema’s werden de zes non-discriminatiegronden besproken. Hoe kan het bijvoorbeeld dat vrouwen in Nederland gemiddeld een lager salaris hebben dan mannen? Zouden de verschillende minderheden in Nederland niet samen met elkaar op moeten trekken, in plaats van elkaar te bevechten? Felle discussies vonden plaats toen over het onderwijs werd gesproken. Een dame die zelf docente is, verdedigde zich tegen de opmerkingen dat schijnbaar binnen het onderwijs te weinig aandacht werd besteed aan diversiteit. Ook toen er over de arbeidsmarkt werd gesproken werd er fel gediscussieerd over het wel of niet anoniem solliciteren. Met de debatten wordt getracht het denken en het maatschappelijke debat over gelijke kansen concreter te maken en mensen bewust te maken van het belang van respect voor elkaar en het hebben van gelijke kansen voor iedereen.

54


2007

Gelijke Kansen Tochten - Amsterdam Amsterdam is de stad van diversiteit en emancipatie. Eeuwenlang zijn er mensen om verschillende redenen naar Amsterdam gekomen en hebben er hun eigen stempel op gedrukt. Sommigen zijn inmiddels volledig geïntegreerd, anderen houden hun eigen culturele eigenheid met verve in stand. Lopend of fietsend door de binnenstad van Amsterdam is een heleboel te zien, maar toch ontgaat er veel… Want waar komt de naam van de Schreierstoren vandaan en wat heeft zich afgespeeld achter de muren van de Ammanschool? Zijn er moskeeën, kerken of tempels die overdag bezocht kunnen worden? Hoe komt het dat achter het Waterloopplein een brede moderne straat opeens overgaat in een smalle doorgang naar de Nieuwmarkt? De tochten, twee wandeltochten, een fietstocht en een tocht speciaal voor blinden en slechtzienden, leiden langs de belangrijkste plekken op het gebied van emancipatie en gelijke behandeling, zoals het homomonument, J.C. Ammanschool (de voormalige dovenschool), de Dokwerker, het monument ter herdenking van het slavernjjverleden, diverse moskeeën en schuilkerken. Ze geven de wandelaar of fietser een beeld van de diversiteit van Amsterdam en de Amsterdammers. Voor de totstandkoming van de wandelingen is er samengewerkt met lokale en landelijke organisaties: het voormalige vrouwenhuis, dovenorganisaties, organisaties voor blinden en slechtzienden, COC Nederland en COC Amsterdam, de Open Deur, de antidiscriminatiebureaus, maar ook bijvoorbeeld met de Amsterdamse vrijwillige gidsen centrale, de ANBO (ouderen) Amsterdam, de lesbische wandelclub ‘de potterie’. Er is in de media veel aandacht besteed aan de Gelijke Kansen Tochten, bijvoorbeeld in één van de populairste vrouwenbladen ‘Margriet’, en in de pers. Het boekje is ook verspreid op de scholen in Amsterdam. Op 3 oktober 2007 heeft staatssecretaris Aboutaleb van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in de Westerkerk te Amsterdam het eerste boekje ‘Gelijke Kansen Tochten - wandelen en fietsen door de diversiteit van Amsterdam’ in ontvangst genomen van E-Quality. Aansluitend heeft hij een deel van de blinden- en slechtziendentocht gelopen en ervaren, mèt een blinddoek. Staatssecretaris Aboutaleb In een reactie op het boekje zei de staatsecretaris:“Het boekje biedt mensen de mogelijkheid met andere ogen te kijken naar de stad. Letterlijk met andere ogen want blinden en slechtzienden zullen de monumenten in de tochten veelal voelen. Het gaat om het bieden van gelijke kansen aan iedereen, hoe verschillend ook. Ook al is het moeilijk je een voorstelling te maken van het leven van een ander. In Nederland is dit niet voor niets vastgelegd in het allereerste artikel van de Grondwet.”


2007

55

Museumnacht (“Museumn8”) Op 3 november 2007 vond in Amsterdam voor de zevende maal de jaarlijkse Museumn8 plaats. 42 musea openden hun deuren van 19.00 tot 2.00 en boden de ruim 26.000 bezoekers in hun museum een speciaal programma. In het kader van het EJGK organiseert COC Nederland een wedstrijd onder de musea. De musea worden gevraagd een programma te bieden dat goed aansluit bij de doelstellingen van het EJGK. Acht musea reageren en na een presentatie beloont een speciale commissie twee musea met een toelage van 5.000 euro elk om invulling te geven aan hun voorstel. Het Stedelijk Museum Bureau Amsterdam (SMBA) en het Theater Instituut Nederland (TIN) hebben de COC Museumn8wedstrijd gewonnen. In het SMBA vond een zogenaamd “Beeldendebat” plaats. Dit debat richt zich op publiek beeldgebruik in relatie tot uiteenlopende groeperingen zoals christenen, moslims en feministen. Centraal staat de vraag wat hedendaags iconoclasme of beeldvernietiging betekent. Het debat wordt namelijk georganiseerd tegen de achtergrond van de tentoonstel-ling “Defacing” van Gert Jan Kocken. Een tentoonstelling met foto’s van voorbeelden van overblijfselen van de beeldenstorm. Foto’s van beelden, vaak zonder gezicht. Deze gezichten waren er eenvoudig afgekrast, afgehakt of weggebeiteld. Deelnemers aan het debat worden eerst zelf gevraagd of zij zich wel eens hebben schuldig gemaakt aan iconoclasme (beeldvernietiging). Een van de deelnemers vertelt uit wraak eens in een boekwinkel foto’s op de achterkaft van een boek te hebben voorzien van een snor. Maar ook het vernielen van het beeld van de Sjah van Perzie wordt als voorbeeld genoemd. Ook de huidige beweging van Sunny Bergmann, documentaire maakster, “ Beperkt houdbaar” wordt als voorbeeld gegeven. Deze beweging plakt hen onwelgevallige beelden van vrouwen in de publieke ruimte eenvoudigweg af. Je kunt hierbij denken aan de bikini reclame op de gevel van Hunckemöller in Utrecht. In het TIN was een dansende rondleiding bij de tentoonstelling ‘Dansen Dansen’. Er was een ‘Battle of Dances’ onder begeleiding van dans theatergroep ISH. Deze groep bestaat voornamelijk uit jongeren die de straatcultuur goed verstaan en deze in de dans goed tot uitdrukking brengen. Ook geven de jongeren workshops Breakdance aan ieder die dat wilde. Er is ook een demonstratie van “Breaky”, een rolstoeldanser, met een rolstoelbreakdans en er is zelfs gelegenheid tot zelf dansen in rolstoel. Ook is een demonstratie te zien van “De Kampioenen”. Tweevoudig wereldkampioenen voor uniparendans Zuidamerikaanse showdance Martijn Diependaal en Bas Gil lieten zien hoe mooi een dans voor twee mannen kan zijn.

Dans Tijdens de nacht bezoeken ongeveer 2.000 mensen het SMBA en ruim 6.000 mensen bezoeken het TIN.

56


2007

3.10 Slotconferentie ‘De Finish’ Op donderdag 29 november 2007 was de slotconferentie ‘De Finish’ in Madurodam te Den Haag. In aanwezigheid van een groot aantal betrokkenen bij het Jaar afkomstig vanuit het bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties, sociale partners, en ministeries, passeren de resultaten van het Jaar de revue. Het Agentschap SZW heeft de slotconferentie in samenwerking met COC Nederland, Nationale Jeugdraad, en VNG georganiseerd.

Welkom door Tineke de Nooij Tineke de Nooij, projectleider van het Jaar, heet een ieder welkom. Het programma van de slotconferentie bestaat uit aandacht voor de inhoud, voor nieuwe ideeën en projecten, voor de resultaten van het Jaar en voor samenwerking, zonder welke dit Jaar niet mogelijk was geweest. De concrete producten van het Jaar zijn ontwikkelde spellen, boekjes, publicaties, folders, methodieken, documentaires en films, muziek, een website (die ook in 2008 nog actief blijft), een radiospot en een gelijke kansen estafettestokje. Een belangrijk resultaat is de samenwerking met en tussen de verschillende organisaties die zich inzetten voor gelijke kansen, voor diversiteit en tegen discriminatie. Zonder deze samenwerking was het Jaar niet zo goed uit de verf gekomen. Besloten is om de intensievere samenwerking ook na het Jaar voort te zetten. Met de Estafette Gelijke Kansen hebben zes organisaties (Art. 1, E-Quality, CG-Raad, COC, Stichting Islam en Burgerschap en Expertise Centrum LEEFtijd) het estafettestokje opgepakt en activiteiten georganiseerd in het kader van het Jaar. Met deze activiteiten zijn werkgevers, werknemers, ouderen, gehandicapten/chronisch zieken, islamitische vrouwen, homo’s en lesbiennes bereikt. Door het passeren van de “Finish-vlag” en het overdragen van het Estafette-stokje aan Mieke van de Burg, vice-voorzitter van de CGB, komt de Estafette van Gelijke Kansen voor dit jaar tot een einde.

Publiek


2007

57

Beleid en praktijk: tweegesprekken over de drie prioriteiten van het Jaar Dagvoorzitter Marga Rijerse leidt het debat ‘Beleid en praktijk’. De drie prioriteiten van het Jaar zijn: gelijke kansen en arbeidsmarkt, gelijke kansen en jongeren en onderwijs, gelijke kansen en wijk/sport.

Marga Rijerse

Gelijke kansen en arbeidsmarkt Bij het tweegesprek gelijke kansen en arbeidsmarkt gaan Alexander Rinnooy Kan (voorzitter SociaalEconomische Raad), Jos Nijhuis (bestuursvoorzitter PWC), en Mirjam Sijmons (algemeen directeur Content), drie promotoren van het Europees Jaar, met elkaar in gesprek.

Alexander Rinnooy Kan De heer Rinnooy Kan geeft aan dat de SER zich de laatste jaren heeft gebogen over diverse arbeidsmarktvraagstukken waarbij gelijke kansen in het geding zijn: van ouderen, van jonge starters met een laat kwalificatieniveau, van allochtonen, van vrouwen, van mensen met een arbeidsbeperking. De deelname van deze groepen blijft achter, het krijgen van werk is lastiger, zeker als het gaat om een vast dienstverband. Het wisselen van baan is moeilijker, het opklimmen op de carrièreladder gaat niet of niet zo snel, bij ontslag is deze groep als eerste aan de beurt en last but not least velen zitten of raken gevangen in een uitkeringssituatie. Hij is verheugd dat zijn twee medepromotoren, Jos Nijhuis en Mirjam Sijmons, het bevorderen van diversiteit tot prioriteit in hun onderneming hebben gemaakt. In plaats van de bedreigingen zien zij de kansen die diversiteit biedt.

58


2007

Jos Nijhuis

Mirjam Sijmons

Gelijke kansen en jongeren en onderwijs Bij het tweegesprek gelijke kansen en jongeren en onderwijs gaat Sander Dekker (wethouder Onderwijs, Jeugd en Sport te Den Haag) in gesprek met Klaas Pieter Derks (CNV Jongeren). De heer Dekker signaleert een aantal problemen. Grote groepen kinderen hebben te maken met een taalachterstand en onder oudere jongeren is er sprake van schooluitval. Brede scholen in krachtwijken (voorschool + allerlei activiteiten) lijken hiertegen succesvol te zijn. Ook het werken met stages zal worden ingezet om oudere jongeren langer binnen boord te houden. Voor het vinden van een stageplaats krijgen jongeren een training van het CNV. Hier wordt aandacht besteed aan vragen als waar liggen mijn sterke punten? Ook komen in deze training onderwerpen aan de orde als geloofsovertuiging, seksuele geaardheid. Door de jongeren te laten zien waar hun talenten liggen, worden ze krachtiger.

Klaas Pieter Derks

Sander Dekker

Gelijke kansen en wijk/sport In het tweegesprek gelijke kansen en wijk/sport gaan Jan Janssens (Mulier Instituut) en Eric van Veen (Krajicek foundation) in gesprek. Discriminatie speelt ook in sport een rol, maar er zijn ook goede ontwikkelingen. De heer Janssens stelt dat 65% van de bevolking aan sport doet. Vroeger waren dat vooral mannen. Maar inmiddels doen veel vrouwen een poging om dit mannelijke bolwerk te veroveren. Homo’s kiezen nog vaak voor veilige sporten zoals fitness. Op het punt van ras is er nog sprake van segregatie. Een witte club blijft wit, een zwarte club is niet aantrekkelijk. De heer Van Veen vertelt dat er in de krachtwijken nog geen gelijke kansen bestaan. De Krajicek foundation zorgt niet alleen voor veldjes maar begeleidt de kinderen op de playgrounds.


2007

59

Eric van Veen in gesprek met Jan Janssens

Verslag van de Estafette Alex Geert Castermans, voorzitter van de Commissie Gelijke Behandeling, geeft aan de hand van het thema “Alles is Liefde” een voordracht over de zes non-discriminatie gronden. Instellingen, scholen, werkgevers, één verhaal met gelijke behandeling als leidraad. Ook het estafettestokje verbindt de zes gronden waar de zes organisaties zich mee bezig hebben gehouden tot één verhaal.

Alex Geert Castermans

Anthem for Equality DJ Ruud geeft ‘beatboxend’ een inleiding op de videoclip ‘Anthem for Equality’.

Beatboxende DJ Ruud

60


2007

Gelijke kansen speur- en ontdekkingstocht 55 internationale jongeren die de manifestatie ‘Beleef het verschil’ van de VNG bezoeken, nemen deel aan de Gelijke Kansen speurtocht in het Park Madurodam. In het park bezoeken zij maquettes van gebouwen/ plaatsen die in relatie staan tot gelijke kansen, zoals het Binnenhof te Den Haag, het Anne Frankhuis en de Westerkerk (homomonument) te Amsterdam.

Speeddating met de subsidieprojecten Naast de subsidie van de Europese Commissie voor het Europees Jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen! is door de Nederlandse regering een miljoen euro beschikbaar gesteld voor projecten om discriminatie terug te dringen en de voordelen van diversiteit te benadrukken. Er zijn 21 projecten uitgevoerd gericht op de thema’s arbeidsmarkt, jongeren, of wijk. Alle zes gronden moeten zijn opgenomen in het project. Tijdens het speeddaten kunnen deze projecten hun resultaten presenteren aan de deelnemers van de conferentie. Minister Donner van SZW maakt voorafgaand aan zijn toespraak een ronde langs een aantal van deze projecten.

Fotos: projecten

Subsidieprojecten

Minister Donner al speeddatend

Afsluiting Europees Jaar De minister sluit de conferentie af. Hij zegt dat het Europees Jaar succesvol is geweest: “Met een keur aan activiteiten is het belang van het onderwerp steeds onderstreept. Het Europees Jaar van Gelijke Kansen heeft gezorgd voor aandacht voor discriminatie, maar ook voor de voordelen van diversiteit, de verschillen tussen mensen.” Hij benadrukt het vooral bijzonder te vinden dat verschillende belangenorganisaties samen de handen ineen hebben geslagen voor gelijke behandeling van hun achterban. Zo werkte bijvoorbeeld het COC samen met de Stichting Islam en Burgerschap.


2007

61

In het slotdebat geven zes organisaties betrokken bij gelijke kansen en diversiteit aan wat het Jaar voor hen heeft betekend.

Marianne Kroes (CG-Raad) “Handicap is een jonge grond waar nog veel aandacht voor nodig is.”

Marianne Kroes

Joan Ferrier (E-Quality) “Het Europees Jaar heeft alle gronden bij elkaar gebracht, niet alleen gender en etniciteit, maar ook leeftijd, seksualiteit, validiteit en geloof.” Joan Ferrier

Frank van Dalen (COC) “De wettelijke rechten zijn in Nederland geregeld, maar binnen één van de regeringspartijen wordt nog steeds de vraag gesteld of homo’s en lesbo’s namens deze regeringspartij geschikt zijn om het land te besturen.”

Frank van Dalen

Joop Schippers (Expertiscentrum LEEFtijd) “Iemand is nooit alleen een oudere of een jongere, maar ook man of vrouw, autochtoon of allochtoon, homo of hetero. Dus kijk naar de combinatie.”

Joop Schippers

62


2007

Mohamed Sini (Islam en burgerschap) “We moeten ons blijven inspannen voor een samenleving waar mensen met elkaar respectvol omgaan en waar plaats is voor een ieder ongeacht etniciteit, religie, sekse en seksuele geaardheid.”

Mohamed Sini

Hubert Fermina (Art. 1) “Wij moeten naar de buurt toe, wij moeten preventief bezig zijn. Wij doen dat nog niet genoeg. Wij spreken en zwijgen niet..”

Hubert Fermina Als allerlaatste actie wordt iedereen letterlijk en figuurlijk opgetrommeld mee te doen aan een kleine percussie workshop. Uit het afsluitende muziekstuk blijkt duidelijk dat de verschillende organisatie inmiddels ruime ervaring hebben opgedaan met samenwerken! Aan een turbulent Gelijke Kansen jaar is een einde gekomen.

Percussie workshop V E R S L AG E U R O P E E S J A A R VA N G E L I J K E K A N S E N VO O R I E D E R E E N !

2007

63

Toespraak minister Donner Slotconferentie ‘De Finish’ Donderdag 29 november 2007 Madurodam te Den Haag. “Dames en heren, Nederland is een overzichtelijk land. Als je zo naar buiten kijkt, dan zou je bijna geneigd zijn te denken; was alles maar op een schaal van 1 op 25… Problemen, misstanden moet je niet uitvergroten maar aanpakken. Dat geldt zeker voor thema’s als discriminatie. Ik ben dan ook heel blij met een jaar als dit Europees Jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen, dat met tal van activiteiten de afgelopen maanden de strijd is aangegaan tegen discriminatie en vooroordelen op grond van geslacht, ras, godsdienst of levensovertuiging, seksuele gerichtheid, handicap of chronische ziekte en leeftijd. Deze Europese campagne heeft met meer dan duizend verschillende activiteiten in dertig landen, mensen meer bewust willen maken van hun recht op een leven zonder discriminatie. Daarnaast heeft het jaar een brede discussie over de voordelen van diversiteit op gang gebracht. Nu is het zaak dat die boodschap beklijft en daadwerkelijk leidt tot gelijke kansen voor iedereen.

Minister Donner

Aan de inzet van de vele organisaties in eigen land zal het zeker niet hebben gelegen. Vol overtuiging is een groot aantal projecten en evenementen op de rails gezet. Via beeld en geluid en gesproken woord, zelfs braille, met sport en spel, middels discussie en gesprek is de strijd

aangegaan tegen discriminatie. In wijken en organisaties. Door politiek en onderwijs. Met jongeren en ouderen. Burger en bestuur. Met werkgevers en op de werkvloer. Dat extra aandacht voor gelijke kansen geen overbodige luxe is mag je concluderen uit de Eurobarometer-enquête van eerder dit jaar: Slechts een derde van de ondervraagde EU-burgers kent zijn rechten in geval van discriminatie of intimidatie. In Nederland is dat iets meer dan de helft van de bevolking. Behalve voorlichting en een mentaliteitsverandering, zullen we ook moeten inzetten op handhaving van wetgeving. Discriminatie of het nou is op de arbeidsmarkt, op school of in het uitgaansleven, het mag niet. En als het wel gebeurt, moet je het aanpakken. Want discriminatie is kwetsend voor mensen die er rechtstreeks mee te maken krijgen. Discriminatie, zou je ook kunnen zeggen, kost geld en is slecht voor de economie van een land. Vooroordelen en stereotypen zijn er debet aan dat niet iedereen in Europa de eerlijke behandeling krijgt die hij of zij verdient. Verschillen doen we allemaal. Maar we kunnen het beter omdraaien: De rijke diversiteit van haar inwoners is juist de waardevolste hulpbron van Europa. Als Europa de uitdagingen van de globalisering wil aangaan en meer en betere banen wil creëren zullen alle inwoners dezelfde kansen en mogelijkheden moeten krijgen. De slogan van de Europese campagne sluit wat dat betreft hier mooi bij aan: ‘Verschil mag er zijn. Discriminatie niet.’ Gelijke kansen betekenen meer dan niet-discrimineren. Het is niet iets wat je alleen aan werkgevers en overheid moet overlaten. Het is iets wat je elkaar moet gunnen. De discussie over diversiteit wordt doorgaans gevoerd binnen de nationale landsgrenzen. Dat moet breder, want met gelijke, grensoverschrijdende kansen raak je in feite het hele wezen van de Europese Unie. Niet alleen je buurman, maar ook anderen in Europa moeten de kansen krijgen die ook wij hebben gehad.

64


2007

Dat zal onder meer tot uiting moeten komen in het vreemdelingenbeleid van de lidstaten. Gelijke kansen voor bijvoorbeeld de arbeidsmigranten die hier naar toe komen. Gelijke kansen voor hen die het minder hebben dan wij. Het zijn allemaal heel mooie woorden maar tegelijkertijd constateer ik dat het niet vanzelfsprekend is. Als mensen alleen maar van buiten naar binnen mogen gluren en slechts de kansen van en voor anderen zien, dan moet je ook niet raar opkijken als er spanning en irritatie ontstaat en op den duur zelfs conflicten. Gelijke kansen voor iedereen, veronderstelt dat iedereen gelijk is. Maar dat is natuurlijk niet zo. Neem nou voetballers. Die krijgen allemaal gelijke kansen om topvoetballer te worden. Maar slechts een klein aantal wordt het. Dan kun je niet zeggen; alle voetballers moeten hetzelfde inkomen krijgen als topvoetballers want dat is gelijke behandeling. Gelijke kansen is een vertrekpositie, geen resultaat, geen doel an sich. Het is een voorwaarde, een input. Bij gelijke kansen kun je juist totaal verschillende output krijgen. Bij gelijke kansen denk ik ook aan de problematiek van de ‘insiders’ en ‘outsiders’ op de arbeidsmarkt. Van ‘beschermde’ en ‘onbeschermde’ werknemers. Vrouwen, jongeren, arbeidsgehandicapten en allochtonen zijn onder de outsiders op de arbeidsmarkt oververtegenwoordigd. Maar het zijn niet alleen de mensen die langs de kant staan die tot de outsiders behoren. Neem bijvoorbeeld het huidige ontslagrecht: Oudere werknemers -insiders- met een vast contract hebben hier voordeel van. Mensen met een tijdelijk contract en jongere werknemers -outsiders- geeft het juist een onzekere positie op de arbeidsmarkt. Zij kunnen zich bedreigd voelen omdat zij bij ontslag met dezelfde problemen te maken krijgen om een goede baan te vinden. Dus moet je aan die verschillen in behandeling wat doen. Dat betekent in dit geval niet dat je outsiders dezelfde kansen moet geven als insiders. En het hoeft ook niet ten koste te gaan van insiders. Beter is te kijken naar nieuwe vormen van flexibiliteit en zekerheid gericht op het verbeteren van de positie van outsiders. Gelijke kansen dus. Zowel voor individuele werknemers en bedrijven als voor de lidstaten en de Europese Unie. Gelijke kansen bekent dus ook kiezen voor mensen die nu nog aan de kant staan. Kiezen voor een bonte verscheidenheid aan personeel: allochtonen, vrouwen en gehandicapten. Kortom kiezen voor diversiteit. Gelukkig zien werkgevers steeds meer de voordelen van diversiteit: innovatie, creativiteit en nieuwe afzetmarkten. Verschillen worden steeds meer gewaardeerd als kwaliteiten. In een recent onderzoek door de Europese Commissie geeft 83% van de bedrijven met een diversiteitsbeleid aan dat dit h-un bedrijf reële voordelen biedt: men heeft de keuze uit een ruimer aanbod van kandidaten, meer gemotiveerd personeel dat bovendien sterker geneigd is tot innovatie. Gedurende het hele jaar van de Gelijke Kansen voor Iedereen heeft een keur aan activiteiten plaatsgevonden: conferenties, workshops, een scholendag en een Gelijke Kansen Estafette. U was actief in de Museumnacht en organiseerde de ‘gelijke kansen tochten’ door Amsterdam. Veel projecten hebben zich vandaag gepresenteerd. Het Jaar is nu bijna ten einde en wat hebben we bereikt? Er is bereikt: Aandacht voor de zes non-discriminatiegronden. Maar behalve aandacht ook bewustwording. En er is veel goede samenwerking ontstaan tussen belangenorganisaties. Zo werkte bijvoorbeeld het COC samen met de Stichting islam en burgerschap en het expertisecentrum LEEFtijd. Deze organisaties streven samen met organisaties als de Chronisch zieken en Gehandicaptenraad en Artikel 1 hetzelfde doel na: Gelijke kansen voor hun achterban. Die samenwerking tussen al deze organisaties is zeer waardevol en ik hoop van harte dat zij daar mee doorgaan. Ook na 2007. Duidelijk moge zijn dat het onderwerp leeft. Het is op de kaart gezet en daar blijft het wat mij betreft staan tot elke vorm van discriminatie is uitgeband. Ik dank iedereen, vooral ook de promotoren, die heeft meegewerkt aan de uitvoering van het Europees Jaar in Nederland. Het jaar 2007 was het jaar van de techniek, de molen, de dolfijn en van Michiel de Ruyter. Maar bovenal het jaar van Gelijke Kansen voor iedereen. Laat 2007 zo de geschiedenis in gaan. Ik dank u wel.” Speech uitgesproken door minister Donner van SZW op 29 november 2007.


2007

65

4

Tijdelijke nationale subsidieregeling EJGK

Op 2 januari 2007 is het tijdvak voor de Tijdelijke Nationale subsidieregeling EJGK geopend. De regeling is in december 2006 in de Staatscourant gepubliceerd (zie bijlage 3). In totaal 21 projecten op het gebied van gelijke kansen krijgen subsidie van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De subsidies worden verstrekt op grond van een tijdelijke nationale subsidieregeling, waarvoor een miljoen euro beschikbaar is. Per project is de subsidie maximaal 50.000 Euro. Er waren 112 subsidieaanvragen. De projecten werden geselecteerd op de volgende drie thema’s: • de arbeidsmarkt; • jongeren; • wijk/buurt. De 21 geselecteerde projecten kennen veel variatie. Zo zijn er een ‘Culturele Diversiteitsdag’ en projecten met werkvloergesprekken. Verder worden er onderzoeken uitgevoerd naar onder meer (verborgen) discriminatie bij werving van personeel. Een voorbeeld van een vernieuwend project om diversiteit op de werkvloer te vergroten, komt van de CG-Raad (Chronisch zieken en Gehandicapten raad). Deze gaat personeelsfunctionarissen benaderen met een gedichtenbundel over diversiteit en gelijke kansen. Daarbij gaat het niet alleen om mensen met een handicap, maar ook om allochtonen, mensen met een andere seksuele voorkeur of mensen die vanwege hun leeftijd minder kansen hebben. Voor meer informatie over de projecten en de activiteiten in het kader van dit jaar: www.agentschapszw.nl/index.cfm?fuseaction=dsp_rubriek&rubriek_ id=391542&menu_item=13072

4.1 Thema arbeidsmarkt Project ‘Werk aan de winkel, diversiteit op de arbeidsmarkt’ door Movisie. Zes fotografen geven op een positieve manier uitdrukking aan diversiteit op de arbeidsmarkt. Ze willen werkgevers en werknemers laten zien hoe stereotypen en vooroordelen de toegang tot de arbeidsmarkt belemmeren. De fototentoonstelling reist het hele land door en is te zien in verschillende vestigingen van het CWI.

Baby met stigma hoofddoek

Minister Rouvoet in gesprek met jongeren

4.2 Thema jongeren Project ‘Discriminatie op school’ uitgevoerd door Stichting Interculturele Alliantie. Leerlingen van het project hebben in een gesprek met Minister Rouvoet van Jeugd en Gezin één en ander kunnen vertellen over het uitwisselingsproject tussen de VMBO school Harderwijk en de Helicongroenschool in Nijmegen. Dit gebeurde tijdens de bijeenkomst ‘Dialoog in 60 minuten’ waarin ICA een van de organiserende partners was.


2007

67

4.3 Thema wijk en buurt Project ‘Een wijk ontmoetingsplaats in Beerta - een gelijke kansen parkje’ uitgevoerd door Stichting Renavo. Het project heeft een plek gecreëerd waar mensen ( jong, oud, rijk, arm, gezond, chronisch beperkt) elkaar kunnen ontmoeten. Er zijn zes bankjes met spreuken gemaakt om mensen bewust te maken dat je anders mag zijn.

Plaquette gemaakt en ontworpen door S. Laudy project IW In bijlage 4 zijn de producten van alle projecten uit de Tijdelijke subsidieregeling EJGK te zien.

68


2007

5

Europese dimensie

5.1 Europese Openingsconferentie Berlijn Met de eerste ‘Equality Summit’ is het EJGK officieel van start gegaan! op 30 en 31 januari 2007 in Berlijn. Op deze conferentie waren ruim 400 deelnemers uit de 27 verschillende lidstaten vertegenwoordigd. Onder hen EU-ministers, equality bodies (Commissies Gelijke Behandeling) sociale partners, NGO’s en vertegenwoordigers van verschillende ministeries en National Implementing Bodies (NIB’s). Namens Nederland was het Agentschap SZW als NIB aanwezig samen met enkele vertegenwoordigers van de ministeries van SZW en BZK. De bedoeling van deze openingsconferentie was drieledig: 1. de officiële opening van het jaar; 2. het identificeren van maatregelen waarmee gelijkheid realiteit kan worden en; 3. het uitwisselen van best practices. De conferentie werd geopend door de Duitse minister van Familiezaken, Ouderen, Vrouwen en Jeugd, Ursula von der Leyen. In haar openingsspeech benadrukt zij dat de kracht van Europa ligt in de diversiteit. Demografische ontwikkelingen en migratie maken dat we niet meer om diversiteit heen kunnen. Ten aanzien van de wetgeving op het gebied van gelijke behandeling is Europa vooruitstrevend. Feit blijft wel dat er op andere terreinen dan dat van de arbeidsmarkt nog veel geregeld moet worden voor we echt van gelijke kansen kunnen spreken. EU commissaris Spidla van DG Employment, Social affairs en Equal opportunities benadrukt dat uit recent onderzoek naar discriminatie in Europa (de Eurobarometer) naar voren komt dat mensen willen dat er meer gedaan moet wordt tegen discriminatie. De EU commissaris benadrukt dat uitwisseling van kennis en informatie over rechten op het gebied van gelijke behandeling en gelijke kansen een essentieel doel van het jaar is. Daarnaast is het doel het promoten van diversiteit en het ontwikkelen van ideeën en strategieën waarmee gelijkheid voor iedereen kan worden bewerkstelligd. Een verfrissende bijdrage wordt geleverd door Prof Dr Rita Sussmuth, voormalig voorzitter van de Duitse Bundestag. Zij meent dat we met elkaar moeten voorkomen dat we een zogenaamde “patchwork society” worden waar kinderen, vrouwen/mannen, ouderen, gehandicapten, homo’s en de verschillende minderheden naast elkaar in plaats van met elkaar leven. Het zoeken naar gezamenlijke waarden is, meent zij, ook voor Europa essentieel. Verrassend is de inbreng van tien verschillende jongeren. Hetzij door hun leeftijd, handicap, door hun afkomst, religie, seksuele gerichtheid of geslacht hebben ze een statement gegeven over hun eigen ervaringen met discriminatie. Daarbij zetten ze de toehoorders op het verkeerde been: allemaal vertellen ze het verhaal van de ander waarbij de deelnemers zelf maar weer eens geconfronteerd werden met de eigen vooroordelen en verwachtingen. Tijdens het programma vinden er twee paneldiscussies plaats. De eerste discussie heeft als thema: ‘Maak van gelijkheid een realiteit’. Dit heeft drie dimensies: bewustwording, wetgeving en perceptie. Het vraagt bovendien om een actieve houding en om maatregelen. Niet discrimineren alleen, is niet genoeg! Als we dit niet (meer) doen, blijven er nog steeds groepen over die worden uitgesloten en achterblijven. Het vraagt daarom om actieve hulp, om integratie, om educatie en om verbinding. De tweede paneldiscussie concentreert zich rond het thema diversiteit. Zowel in Duitsland als in Frankrijk zijn er positieve ervaringen met een diversiteits-handvest waarin diverse bedrijven samenwerken en het diversiteitsbeleid in hun organisatie actief hebben opgepakt. Als voorbeelden worden BP en Daimler Chrysler uitgelicht. In vier verschillende workshops wordt stilgestaan bij de thema’s van het jaar: Rechten, Vertegenwoordiging, Erkenning en Respect.


2007

69

A Year of Achievements Catherine Magnant, coordinator European Year of Equal Opportunities European Commission, DG Employment 2007 – A European Year against discrimination and for equality The European Year of Equal Opportunities for All has come to a close and time has now come to look back, draw conclusions and evaluate the Year’s achievements and legacy.

Catherine Magnant

With more than 430 national actions and over 600 events spreading the messages of the Year and reaching approximately 400.000 people, the European Year has achieved its goal. Considerably more Europeans are aware of their rights to non-discrimination, and a vigorous public debate on the benefits of diversity in Europe has been launched. An estimated 328 million citizens were additionally reached by articles published in newspapers and magazines on the Year’s activities, and there were also nearly 900.000 visitors to the Year’s official website. Over 450 national event reports, publications and news items were published in 22 EU languages on the national information pages of the website, making country-specific information accessible to all European citizens. According to a recent Eurobarometer survey, up to 37 % of Europeans were aware that 2007 was the European Year of Equal Opportunities for All – an impressive result!

During 2007 the pan-European Truck Tour took the Year’s message to 32 cities in 19 states of the European Union, including the new Member States Bulgaria and Romania. The Truck Tour was an interactive way of bringing the messages of the Year to the people through road-show events. It was highly acclaimed by the general public, reaching and directly involving an estimated 3 million people! But not only has the general public been involved in making the European Year 2007 a success. On the grassroots level, NGOs and social partners got together over the course of the Year for even further cooperation and networking. These actors have played a vital role in making the Year happen. They represented the public view on equality and gave a voice to victims of discrimination. Because national strategies for the Year were designed in close co-operation with civil society, in each of the 30 participating countries a sustained dialogue was established with local authorities and policy-makers, thereby sowing the seeds of improved governance of equality issues for the future. In some countries, this was the first time that representatives of civil society and policy makers met to discuss issues such as discrimination based on sexual orientation. The 2007 European Year of Equal Opportunities for All gave the fight against discrimination great momentum and has paved the way for a more diverse and just European society. As a result of the Year, EU Member States have taken on a number of ambitious commitments to combat discrimination inside and outside the labour market. For example, they committed to strengthening their efforts to combat discrimination inside and outside the labour market, while fully incorporating civil society and social partners in the process. They have also recognised the importance of dealing with multiple discrimination and using tools such as mainstreaming, positive action, and data collection to make equality a reality. The European Year has been instrumental in bringing key issues to the forefront, such as multiple discrimination and diversity in the workplace. The Year has also highlighted the benefits of mechanisms such as positive action, equality duties, monitoring systems and data gathering as effective tools in making equality a reality.

70


2007

The Year has also achieved a lot when it comes to behind the scenes processes, which are essential to bringing equality to the foreground of European life. A key feature of the preparation and implementation of the Year was for the national authority in each country to designate a single contact point charged with establishing a national strategy on all challenges involved in battling each ground of discrimination covered by Article 13 of the Treaty of Amsterdam and thus addressed by the Year, i.e. sex, racial or ethnic origin, religion or belief, disability, age or sexual orientation. This was done in cooperation with civil society, social partners and other governmental institutions. In some countries this was the first time that public bodies on national and regional levels engaged in a dialogue with NGOs and social partners on these issues and it will be maintained beyond this Year. How the goals of equality can be achieved and how it can be made sure that Article 13 be respected will be decided nationally by each individual country. The European Commission, for its part, will promote a sustained cross-grounds dialogue on the European level, allowing players to exchange experiences and develop common approaches to common problems. The European Commission will also propose a new project of law to increase legal protection against discrimination outside the labour market, as well as a policy document on the follow up to the European Year. The next rendez-vous is in September 2008 with the second Equality Summit to be organised by the French Presidency of the EU – no doubt further progress will be achieved to make equality a reality!


2007

71

20 07

it us at s i v e m Co illage,

ion V s i v o r u E quare, s a k k n Nari i Helsink

2007 — EUROPEAN YEAR OF EQUAL OPPORTUNITIES FOR ALL LET’S MAKE EQUALITY A REALITY. TOGETHER, WE’LL MAKE A DIFFERENCE!

http://equality2007.europa.eu

Official Partner of the Eurovision Song Contest 2007

Eurovision Song Conttest 2007

72


2007

5.2 Europese Slotconferentie Europees Jaar in Lissabon Onder de titel “Celebrating 2007” werd een productief en opwindend jaar gevierd. Onder Portugees voorzitterschap werd op 19 en 20 november 2007 het einde van het Jaar gevierd in het Cultureel Centrum Belém. Het evenement bracht circa 600 deelnemers bijeen uit de 30 landen die betrokken waren bij het Europees Jaar met uiteraard een belangrijke aanwezigheid van gastland Portugal. Het publiek bestaat voornamelijk uit vertegenwoordigers van nationale autoriteiten die zich bezighouden met antidiscriminatie en gelijke kansen, nationale sociale partners en nationale NGO’s die actief zijn op dit vlak en betrokken zijn bij het Jaar. Verder is ook een delegatie van EU NGO’s, sociale partners en vertegenwoordigers van de EU instanties (de Commissie, het Parlement, het Comité van de Regio’s, en het Economisch en Sociaal Comité) vertegenwoordigd op deze slotconferentie. Vanuit Nederland is er een delegatie bestaande uit het nationaal uitvoeringsorgaan, vertegenwoordigers van de ministeries van SZW, Vrom/WWI en enkele vertegenwoordigers van de NGO’s die bij het uitvoeren van het Europees Jaar in Nederland een cruciale rol hebben gespeeld.

Nederlandse delegatie De “Gelijke Kansen Tochten” waren door Nederland genomineerd voor de zogenaamde Honorary Awards, een prijs voor het meest aansprekende campagne onderdeel. Helaas voor Nederland won Portugal de prijs. De Portugese premier, José Socrates opende het evenement. In zijn openingsspeech benadrukt hij dat met de meer dan 1000 initiatieven die dit jaar door heel Europa zijn uitgevoerd een brug is geslagen naar de toekomst. “Het zaad is gezaaid voor een meer rechtvaardig en gelijk Europa.”. Pedro Silva Pereira, minister van Algemene Zaken, vult aan dat er in Portugal 300 initiatieven zijn ontwikkeld, 80 NGO’s aan de slag zijn gegaan. Meer dan 20.000 bezoekers hebben tentoonstellingen en evenementen bezocht. Er is veel gepubliceerd op websites. Op postzegels, munten, billboards en op de pinautomaten verschijnt het logo van het Jaar. 2007 is een jaar vol initiatieven en een stimulans van best practices voor 2008. José Vieira da Silva, minister van Werkgelegenheid en Sociale Solidariteit, verkondigt dat we in de komende 5 jaren zullen zien, wat dit Jaar teweeg heeft gebracht. Het doel om een maatschappij te krijgen die wat gaat doen tegen discriminatie op de zes gronden, om op die manier een meer democratische maatschappij te vormen. Ook de DG Employment, Social Affairs and Equal Opportunities van de Europese Commissie de heer van der Pas, gebruikt naar analogie van ‘een leven lang leren’ de kreet ‘live long action’. De Vice-president van het


2007

73

Europees Parlement, mevrouw Kratsa-Tsagaropoulou gebruikt in haar bijdrage de volgende woorden die veel andere bijdragen goed samenvatten: “Een samenleving met rechtvaardige wetgeving is niet automatisch een rechtvaardige samenleving. Wetgeving op het gebied van anti-discriminatie, maar bewustwording, bekendheid van rechten en solidariteit zijn eveneens van groot belang in het proces naar gelijke kansen voor iedereen.”.

Lydia La Riviere-Zijdel Die ook meegewerkt heeft aan de Nederlandse openingsconferentie, heeft een bijzondere bijdrage als ‘key note speaker’. Haar motto: “Benader mij en veel anderen als compleet mens en accentueer niet het vrouw zijn, gehandicapt zijn of het lesbisch zijn. Kijk naar de persoon! Kijk niet alleen naar de kleur van de huid, maar ook naar de argumentatie.” In haar bijdrage schenkt zij aandacht aan alle zes gronden van non-discriminatie en zet daarmee een meer holistische visie neer. Op de tweede dag van de conferentie zijn er bijdragen vanuit de (internationale) NGO’s en van werkgeversen werknemersvertegenwoordigers. Ook is er een ministeriële ronde tafel discussie. De President van het Social Platform, Fintan Farrell maakt indruk door zijn bijdrage. Hij vroeg onder andere aandacht voor de armoede problematiek. De Portugese Premier, Pedro Silva Pereira geeft aan dat het onderwerp gelijke kansen op de agenda blijft staan en dat er meer conferenties over dit onderwerp komen.

Vervolgens wordt de ‘legacy’ van het Jaar op een rij gezet: • activiteiten in de verschillende lidstaten; • bewustmaking bij bedrijven; • veel ideeën over gelijke kansen en diversiteit; • meer zelfstandig maken van Equality Bodies; • meer synergie tussen de verschillende stakeholders; • 2007 is een belangrijke stap naar één “divers” Europa.

Artikel 13 jongeren Dezelfde zes jongeren die de Openingsconferentie te Berlijn afsloten, zijn weer op het podium om het Jaar af te sluiten. Zij vertegenwoordigen de verschillende gronden. Hun ervaringen van dit Jaar worden gedeeld met de zaal, zij sluiten de conferentie af met de zin: “Het Europees Jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen! was een jaar van ons leven. Wat kunnen wij er nog veel mee doen in de rest van ons leven!” De slotconferentie was een goede gelegenheid om terug te blikken op het Jaar en de vele verschillende activiteiten te vieren die het afgelopen jaar in de 30 deelnemende landen hebben plaatsgevonden en te bepalen welke activiteiten deel zullen uitmaken van de nalatenschap van het Jaar en voortgezet zullen worden tot de volgende gelijke kansen top (de Equality Summit).

74


2007

6

Conclusies en aanbevelingen

Twee kleinschalige onderzoeken zijn on line uitgevoerd naar de impact van het Europees Jaar in Nederland. De klankbordgroep EJGK heeft het Europees Jaar geëvalueerd en heeft aanbevelingen uitgebracht..

6.1 Onderzoek naar de impact van het EJGK in Nederland Gedurende het EJGK heeft Van Hulzen Public Relations in opdracht van het nationaal uitvoeringsorgaan twee (kleinschalige) onderzoeken online laten uitvoeren naar de impact van het Europees Jaar in Nederland door Direct Research.nl: • een 0-meting gehouden onder de Nederlandse bevolking medio januari 2007; • een 1-meting gehouden in december 2007. Doel van het onderzoek was het meten van de bekendheid van het Jaar, de kennis onder de Nederlandse bevolking over gelijke kansen, de wetgeving in Nederland en Europa en de infrastructuur die er in Nederland bestaat op dit terrein. Door middel van beide metingen kunnen goed de verschillen in kaart worden gebracht. Aan de 0-meting hebben 619 personen deelgenomen. Aan de 1-meting hebben 610 personen meegewerkt. Uit de 1-meting komt naar voren: • De bekendheid met wetgeving op het gebied van gelijke behandeling is in 2007 toegenomen. Dit geldt in het bijzonder voor de Wet Gelijke Behandeling op grond van leeftijd bij arbeid (van 50% naar 62%); • De Commissie Gelijke Behandeling is significant in bekendheid gestegen (van 32% naar 44%); • Het aantal Nederlanders dat weet dat 2007 het Europees Jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen is, is toegenomen (van 32% naar 44%); • Dagbladen en (vak)tijdschriften worden vaker genoemd als informatiebron voor de Algemene Wet Gelijke Behandeling (van 33% naar 45%); • Burgers hebben ten opzichte van de 0-meting de informatie over de Gelijke behandelingswetgeving frequenter gezocht op specifieke sites (van 12% naar 18%); • Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid wordt gezien als de instantie die verantwoordelijk is voor de informatievoorziening over de Gelijke Behandelingswetgeving (van 67% naar 75%); • Meer Nederlanders weten wat volgens de gelijke behandelingswetgeving hun rechten zijn (van 29% naar 36%).

Conclusies en aanbevelingen klankbordgroep Uit de evaluatie van de klankbordgroep komen de volgende conclusies en aanbevelingen: • Het Europees Jaar van gelijke kansen voor iedereen heeft de samenwerking tussen kenniscentra en belangenorganisaties geïntensiveerd; • Om aandacht voor gelijke behandeling te krijgen is het aan te bevelen dit onderwerp te koppelen aan het thema diversiteitsbeleid; • Door het EJGK is duidelijk geworden dat het een meerwaarde heeft als aan alle non-discriminatiegronden in onderlinge samenhang aandacht wordt besteed; • Organisaties moeten in de toekomst gebruik blijven maken van elkaar. Hierdoor versterken zij elkaar. Het ministerie van SZW zou kunnen faciliteren dat een intensieve samenwerking tot stand komt. Organisaties moeten gezamenlijk lobbyen; • Een inhoudelijke en projectmatige follow up wegens succes van een aantal EJGK activiteiten. Financiële ondersteuning is daarbij noodzakelijk.


2007

75

De volgende suggesties zijn geopperd: - Website EJGK Laat de website www.europeesjaargelijkekansen.nl in 2008 in de lucht blijven om te waarborgen dat de informatie niet meteen verloren raakt. - Canal Parade (COC) Tijdens de Gelijke Kansen Estafette heeft COC Nederland een boot mee laten varen tijdens de Canal Parade. Het Jaar van Gelijke Kansen heeft aangetoond hoe belangrijk en effectief het is om verschillende discriminatiegronden aan elkaar te koppelen en COC Nederland zou hier graag in 2008 mee doorgaan door opnieuw een boot te laten varen die op ludieke maar informatieve wijze aandacht besteed aan alle zes discriminatiegronden. - Dialoog (Art. 1) Art. 1 zou hier graag in de komende jaren mee doorgaan ook omdat 2008 is uitgeroepen tot Europees Jaar voor Interculturele Dialoog. Art.1 beveelt de overheid aan de financiële mogelijkheden te onderzoeken om de overdracht van expertise van Nederland op het terrein van deze succesvolle dialoogmethodiek naar andere EU lidstaten structureel te bevorderen. - Estafette gelijke kansen (CGB expertisecentra en NGO’s) Ook in de komende jaren iedere twee maanden een bepaalde non-discriminatiegrond centraal stellen en daar een activiteit aan wijden. Gedacht kan worden aan een roulerend systeem à la het voorzitterschap van de Unie (waar de vorige voorzitter de huidige en de toekomstige steeds goed samenwerken). - Gelijke kansen tochten (E-Quality) Dit blijkt een uniek instrument voor bijvoorbeeld de start of de afsluiting van diversiteitstrainingen of voor personeelsuitjes. Er moet promotie voor worden gedaan en is het aan te bevelen de tocht in het Engels te laten vertalen en beschikbaar te stellen aan alle projectleiders van de ESF projecten zodat zij tijdens uitwisselingsprogramma’s hun buitenlandse gasten op educatieve wijze kunnen vermaken. - Museumnacht (COC) Ook in 2008 komt gelijke behandeling aan de orde bij de Museumnacht. COC adviseert om ook in 2008 de mogelijkheid te onderzoeken om een subsidiemogelijkheid te koppelen aan inhoudelijke invulling tijdens de Museumnacht in 2008. - Symposium ‘gekleurde plafonds’ (NIB) De belangstelling voor het onderwerp ‘Diversiteit’ was groot een divers publiek was aanwezig. Het succes van dit symposium was vooral op een praktisch niveau. Hoe kunnen bedrijven en ondernemingsraden aan de slag gaan met diversiteitsbeleid. Er is meer bekendheid en belangstelling voor het begrip diversiteit dit is te merken aan een diversiteitsnetwerk dat naar aanleiding van het Jaar is ontstaan. Aanbeveling is dat iemand uit de klankbordgroep of de overheid één keer per jaar een soort gelijk symposium gaat organiseren. - Utrechtse Scholendag (CGB) Aanbeveling van CGB: het lespakket “Iedereen anders & gelijk” zou niet alleen door het ministerie van OCW gepromoot moeten worden maar ook door andere ministeries. - Workshops voor beroepsgroepen (E-Quality) Een goed werkende workshop is ontwikkeld. Juist doordat de werving bij het ministerie ligt (dat is de uitnodigende partij geweest) zijn mensen uit beroepsgroepen die niet in eerste instantie openstaan voor de boodschap bereid om te komen.

76


2007

Na een druk, geslaagd en enerverend Europees Jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen! proosten de projectleider Tineke de Nooij en de projectsecretaris Roger de Boer op een zeer geslaagde afloop van het Jaar!


2007

77

Gelijke kansen voor iedereen! Geen onderscheid meer op grond van ras, levensovertuiging, geslacht, seksuele gerichtheid, handicap of leeftijd. En diversiteit optimaal benutten. Dat is de belangrijkste boodschap van het ‘Europees Jaar van Gelijke Kansen

Op de bres voor gelijke kansen voor iedereen voor Iedereen’. Een goed initiatief, maar hoe zit het in de praktijk?

Hoewel we in Nederland op de goede weg zijn, komt onderscheid tussen personen nog te vaak voor. Een allochtone jongere die vanwege zijn afkomst een baan misloopt; een ervaren medewerkster die op grond van haar leeftijd niet voor een promotie in aanmerking komt. Als het aan de Europese Commissie en het Agentschap SZW ligt, worden er dit jaar flinke stappen gezet om hier iets aan te doen. In het kader van het Europees Jaar zullen in Nederland tal van activiteiten worden georganiseerd, zoals workshops en debatten. De nadruk zal liggen op het vergroten van kennis en bewustwording van de wetgeving en infrastructuur op het gebied van gelijke behandeling en het benadrukken van de voordelen en noodzaak van diversiteit. Ook het onder de aandacht brengen van bestaande en nieuwe initiatieven op het

78

gebied van gelijke kansen is belangrijk tijdens het Jaar. Onder een Nationale Tijdelijke subsidieregeling zijn tal van aanvragen ingediend voor projecten die het onderwerp gelijke kansen in de praktijk brengen. Nee tegen onderscheid, ja tegen diversiteit Discriminatie is bij de wet verboden. In de Nederlandse wetgeving is een aantal zogenoemde ‘non-discriminatiegronden’ geformuleerd, op basis waarvan mensen niet achtergesteld mogen worden. Het gaat onder meer om godsdienst en levensovertuiging, ras, geslacht, seksuele gerichtheid, handicap of chronische ziekte en leeftijd. De inzet van het Europees Jaar gaat nog verder. Diversiteit mag niet alleen geen reden meer zijn voor onderscheid, maar bedrijven moeten juist profiteren van de voordelen van diversiteit.

De activiteiten in het kader van het Europees Jaar van Gelijke Kansen staan in het teken van vier thema’s: • Rechten: voorlichting over het recht op gelijke behandeling en non-discriminatie; • Vertegenwoordiging: het debat stimuleren over hoe de participatie in de samenleving versterkt kan worden; • Erkenning: diversiteit toejuichen en de ruimte geven; • Respect: het bevorderen van een hechte samenleving. Commissie Gelijke Behandeling In de praktijk blijkt dat mensen zich vaak niet bewust zijn van discriminerende handelingen en niet voldoende voor zichzelf opkomen. Voor hen is het goed te weten dat iedereen die zich ongelijk behandeld voelt, kan aankloppen bij de Anti Discriminatie Bureaus in Nederland of

bij de Commissie Gelijke Behandeling. De commissie is een onafhankelijk adviesorgaan dat toeziet op de naleving van de wetten rond gelijke behandeling. De commissie kan een onderzoek instellen naar aanleiding van een concrete klacht, maar geeft ook advies. Zo is er dagelijks een telefonisch juridisch spreekuur (030 888 38 88, bereikbaar op werkdagen van 14.00 tot 16.00 uur) en staat op de website een lijst met veelgestelde vragen. Meer informatie Voor Nederland is met de openingsconferentie op 7 maart het Europees Jaar van Gelijke Kansen officieel begonnen. Meer hierover en over gelijke behandeling in het algemeen vindt u op: www.szw.nl; www.agentschapszw.nl; www.equality2007.europa.eu; www.lvadb.nl; www.cgb.nl.


2007

Bijlagen


2007

79

Bijlage 1. Besluit 771/2006/EG betreffende het EJGK

$@-74.,?40-7,/ A,9 /0 @=:;0>0 (940

"

)#+!*% -(,% '+#!*! ,&&(-( !) ,&&( *&'))!%

0 4 - ,$(

!$20$%%$-#$ '$2 30./$$1 0 4 - &$+()*$ * -1$- 4..0 ($#$0$$- 0 $$- 0$"'24 0#(&$ 1 ,$-+$4(-& ..0 #$ 0$+$4 -2$ 2$*12

:A0=?@42492 3,9/4.,; 7001?45/ :1 >06>@070 20,,=/304/ A0=-40/? 09 %4.3?7459

A,9 /0.08-0= 3:@/09/0 ?:0;,>>492 A,9 30? -0249>07 A,9 2074560 -03,9/07492 A,9 8,9909 09 A=:@B09 -45 /0 ?:02,92 ?:? 09 30? ,,9-:/ A,9 2:0/0=09 09 /409>?09

' (%#$& $% !"' " % )" (%#$& ("

070? :; 30? )0=/=,2 ?:? :;=4.3?492 A,9 /0 @=:;0>0 08009 >.3,; 09 80? 9,80 :; ,=?4607 74/

0E409 30? A::=>?07 A,9 /0 :884>>40

9 ,=?4607 A,9 30? )0=/=,2 B:=/? -0;,,7/ /,? /0 -0A:=/0=492 A,9 /0 207456304/ A,9 8,9909 09 A=:@B09 009 A,9 /0 B0E0974560 ?,609 A,9 /0 08009>.3,; 4> ,,=9,,>? B:=/? 49 ,=?4607 74/ A,9 30? )0=/=,2 -0;,,7/ /,? /0 08009>.3,; 0= -45 076 :;?=0/09 9,,= 8:0? >?=0A09 /0 :920745630/09 ?@>>09 8,9909 09 A=:@B09 :; ?0 301109 09 /0 207456304/ A,9 8,9909 09 A=:@B09 ?0 -0A:=/0=09

=?4607 A,9 30? ,9/A0>? A,9 /0 2=:9/=0.3?09 A,9 /0 @=:;0>0 (940 -0A,? 009 A0=-:/ :; /4>.=4849,?40 :; /4A0=>0 2=:9/09 09 ,=?4607 -0;,,7? /0 A0=04>?0 /,? /0 207456304/ A,9 8,9909 09 A=:@B09 :; ,770 20-40/09 8:0? B:=/09 20B,,=-:=2/

0 @=:;0>0 B0?20A492 49E,60 2074560 -03,9/07492 09 9:9 /4>.=4849,?40 3001? -0?=066492 :; ,770 ;0=>:909 49 /0 @=:;0>0 (940

0 >:.4,70 ,209/, /40 /0 >?=,?0240 A,9 4>>,-:9 ,,9A@7? 09 :9/0=>?0@9? A0=A@7? 009 0>>09?4H70 =:7 49 /0 -0A:=/0=492 A,9 /0 >:.4,70 /4809>40 A,9 /0 0.:9:84>.30 2=:04 09 A,9 /0 ;=4:=4?04?09 A,9 /0 >:.4,70 ,209/, 4> /0 -0A:=/0=492 A,9 2074560 6,9>09 A::= 40/0=009 ,7> 009 84//07 :8 ?:? 009 >:.4,,7 -0?0= 49>7@4?09/0 >,809 70A492 ?0 6:809

9 4> 30? ?409 5,,= 2070/09 /,? 30? @=:;00> ,,= ?0209 =,.4>80 B0=/ 20:=2,94>00=/ /,? @=:;00> 5,,= 3001? ,,9E40974560 A::=@4?2,92 8:207456 208,,6? -45 /0 @4?=:04492 A,9 /4>.=4849,?40 :; 2=:9/ A,9 =,>

$ $

0E409 30? ,/A40> A,9 30? @=:;00> .:9:84>.3 09 &:.4,,7 :84?F

0E409 30? ,/A40> A,9 30? :84?F A,9 /0 %024:>

#A0=0096:8>?42 /0 ;=:.0/@=0 A,9 ,=?4607 A,9 30? )0=/=,2

#A0=B0209/0 30?2009 A:72?

":9/4>.=4849,?40 4> 009 2=:9/-0249>07 A,9 /0 @=:;0>0 (940 9 ,770 -0704/>8,,?=020709 A,9 /0 @=:;0>0 (940 8:0? =0609492 B:=/09 203:@/09 80? /4? -0249>07

#; 2=:9/ A,9 ,=?4607 A,9 30? )0=/=,2 3001? /0 %,,/ /0 A:7209/0 =4.3?745909 A,>?20>?07/ %4.3?7459 A,9 5@94 3:@/09/0 ?:0;,>>492 A,9 30? -0249>07 A,9 2074560 -03,9/07492 A,9 ;0=>:909 :920,.3? =,> :1 0?94>.30 ,1>?,88492 :9/0= 800= 49 ,=-04/ -0=:0;>:;704/492 :9/0=B45> 2:0/0=09 09 /409>?09 09 >:.4,70 -0>.30=8492 %4.3?7459 A,9 9:A08-0= ?:? 49>?077492 A,9 009 ,7208009 6,/0= A::= 2074560 -03,9/07492 49 ,=-04/ 09 -0=:0; /40 /4>.=4849,?40 :; 2=:9/ A,9 2:/>/409>? :1

$ A,9 -7E /A40> @4?20-=,.3? :; 9:A08-0= 9:2 940? 20;@-74.00=/ 49 30? $@-74.,?40-7,/ /A40> A,9 30? @=:;00> $,=70809? A,9 /0.08-0= 9:2 940? 20;@-74.00=/ 49 30? $@-74.,?40-7,/ 09 0>7@4? A,9 /0 %,,/ A,9 ,;=47 $ A,9 -7E


2007

A,9 -7E A,9 -7E

81

"

$@-74.,?40-7,/ A,9 /0 @=:;0>0 (940

0 @=:;0>0 B0?20A492 3001? 30? 94A0,@ A,9 20B,,=-:=2/0 207456304/ 09 -0>.30=8492 ?0209 :9207456304/ 09 /4>.=484 9,?40 49 /0 @=:;0>0 (940 ,,9E4097456 A0=3::2/ 09 B0=6?0 ,7> 009 6,?,7D>,?:= A::= /0 :9?B46607492 A,9 009 .:30=09?0=0 :; =0.3?09 20-,>00=/0 -09,/0=492 A,9 207456 304/ 09 9:9/4>.=4849,?40 0>:9/,96> B:=/09 ;0=>:909 49 /0 @=:;0>0 (940 49 3@9 /,207456> 70A09 9:2 >?00/> 80? /4>.=4849,?40 09 :92074560 -03,9/07492 20.:91=:9?00=/

/4>.=4849,?40 :; @=:;00> 09 9,?4:9,,7 94A0,@ 80? 30? ::2 :; 30? >@->4/4,=4?04?>-0249>07 8:0? 30? 80=09/007 A,9 /0 ,.?4A4?04?09 A,9 30? @=:;00> ,,= :; 9,?4:9,,7 94A0,@ B:=/09 20/0.09?=,74>00=/

0079,80 ,,9 30? @=:;00> ,,= 8:0? :;09 >?,,9 A::= /0

74/>?,?09 ?:0?=0/09/0 7,9/09 09 6,9/4/,,?74/>?,?09 B,,= A::= 009 ;=0?:0?=0/492>>?=,?0240 207/? /0 )%>?,?09 :A0=0096:8>?42 /0 A::=B,,=/09 /40 -45 /0 #A0=0096:8>? -0?=01109/0 /0 @=:;0>0 .:9:84>.30 %@48?0 E459 A,>?20 >?07/ 09 /0 7,9/09 A,9 /0 B0>?074560 ,76,9 :A0=0096:8 >?42 /0 A::=B,,=/09 49 /0 =0>;0.?40A0 :A0=0096:8>?09 09 /0 7,9/09 /40 :9/0= 30? @=:;00> 9,-@@=>.3,;>-0704/ A,7709 :A0=0096:8>?42 /0 -0;,749209 A,9 30? >?=,?0240/: .@809? A,9 804 09 /0 9,?4:9,70 ,.?40;7,9909

0? @=:;00> ,,= A,9 2074560 6,9>09 A::= 40/0=009 340=9, @=:;00> ,,= ?0 9:0809 E:@ 009 /D9,8406 8:0?09 /:09 :9?>?,,9 /40 :9/0=>?0@9492 -40/? ,,9 /0 49>;,9949209 A,9 /0 74/>?,?09 20=4.3? :; ?09@4?A:0=7022492 A,9 /0 .:88@ 9,@?,4=0 B0?20A492 :; 30? 20-40/ A,9 2074560 -03,9/07492 09 9:9/4>.=4849,?40

0? 4> A,9 B0E097456 -07,92 /,? -45 8,,?=020709 :; 30?

20-40/ A,9 =,> :1 0?94>.30 ,1>?,88492 2:/>/409>? :1 :A0=?@42492 3,9/4.,; 7001?45/ :1 >06>@070 20,,=/304/ A:770/42 =0609492 B:=/? 203:@/09 80? 209/0=A0=>.347709

= 4> -03:01?0 ,,9 >,8093,92 09 .:8;70809?,=4?04? 80?

,9/0=0 .:88@9,@?,4=0 ,.?40> 49 30? -45E:9/0= ,.?40> :; 30? 20-40/ A,9 /0 -0>?=45/492 A,9 /4>.=4849,?40 09 >:.4,70 @4?>7@4?492 09 ?0= -0A:=/0=492 A,9 2=:9/=0.3?09 :9/0=B45> 09 :;704/492 .@7?@@= 09 49?0=.@7?@=070 /4,7::2 50@2/ -@=20=>.3,; 48842=,?40 09 ,>407 09 207456304/ A,9 A=:@B09 09 8,9909

0 =,,/;702492 /40 /::= /0 :884>>40 B0=/ 20:=2,94>00=/

84//07> 30? 2=:09-:06 07456304/ 09 9:9/4>.=4849,?40 49 /0 @4?20-=04/0 @=:;0>0 (940 /,? :; 804 B0=/ ,,920-:/09 ?::9? ,,9 /,? /0 2=:?0 800=/0=304/ /0= :9/0=A=,,2/09 A,9 809492 4> /,? /0 @=:;0>0 (940 3,,= ,.?4A4?04?09 ?0= -0>?=45/492 A,9 /4>.=4849,?40 :; 2=:9/ A,9 20>7,.3? =,> :1 0?94>.30 ,1>?,88492 2:/>/409>? :1 :A0=?@4 2492 3,9/4.,; 7001?45/ :1 >06>@070 20,,=/304/ 8:0? :;A:0=09

4? -0>7@4? >?07? A::= /0 203070 /@@= A,9 30? ;=:2=,88, /0

149,9.4H70 84//0709 A,>? /40 49 30? 6,/0= A,9 /0 5,,=7456>0 -02=:?492>;=:.0/@=0 A::= /0 -02=:?492>,@?:=4?04? 30? A::= 9,,8>?0 =010=09?40;@9? A:=809 49 /0 E49 A,9 ;@9? A,9 30? 9?0=49>?4?@?4:9007 66::=/ A,9 804 ?@>>09 30? @=:;00> $,=70809? /0 %,,/ 09 /0 :884>>40 :A0= /0 -02=:?492>/4>.4;7490 09 /0 A0=-0?0=492 A,9 /0 -02=:?492> ;=:.0/@=0

9 E459 =0>:7@?40 A,9 ,;=47 :A0= /0 >4?@,?40 A,9 /0

%:8, 49 /0 @=:;0>0 (940 B45>? 30? @=:;00> $,=70809? :; /0 B45/0 A0=-=04/492 A,9 E420@90=3,,? 09 30? /4>.=484 9,?:4=0 0110.? /,,=A,9 :; /0 6,9>09 A,9 /0E0 800>? -09,/007/0 0?94>.30 849/0=304/>2=:0; A,9 /0 @=:;0>0 (940 :; 30? 20-40/ A,9 ,=-04/ :9/0=B45> 09 >:.4,70 /409>?09 0 -=0/0 >?0@9 /40 30? .:88@9,@?,4=0 B0?20A492>6,/0=

49E,60 9:9/4>.=4849,?40 -45 /0 -0A:76492 20940? 09 009 B0=6074560 ;:74?4060 -0=04/304/ E459 >70@?07070809?09 A::= 30? >@..0> 0=A,9 9 /4? A0=-,9/ 30--09 /0 >:.4,70 ;,=?90=> /0 ;7,,?>074560 09 =024:9,70 -0>?@=09 09 /0 "#> 009 -07,92=4560 =:7 ?0 >;0709 0? @=:;00> ,,= 8:0? 009 6,?,7D>0=09/0 =:7 A0=A@7709 -45 30? -0B@>?8,6492> 09 ,.?4A0=492>;=:.0> 0? 8:0? 0=?:0 -45/=,209 /0 ;:74?4060 ,,9/,.3? 49 ,770 74/>?,?09 ?:0 ?0 >;4?>09 09 ,770 -0?=:660909 ?0 8:-474>0=09 :8 /0 940@B0 =,,8>?=,?0240 A::= 9:9 /4>.=4849,?40 09 2074560 6,9>09 A,9 /0 @=:;0>0 (940 A::=@4? ?0 307;09 ::6 9,

0 A::= /0 @4?A:0=492 A,9 30? :9/0=3,A420 -0>7@4? A0=04>?0

8,,?=020709 B:=/09 A,>?20>?07/ :A0=0096:8>?42 0>7@4?

A,9 /0 %,,/ A,9 5@94 ?:? A,>?>?077492 A,9 /0 A::=B,,=/09 A::= /0 @4?:0109492 A,9 /0 ,,9 /0 :884>>40 A0=7009/0 @4?A:0=492>-0A:02/30/09

,920E409 /0 /:07>?07749209 A,9 /4? -0>7@4? 940? A:7/:09/0

/::= /0 74/>?,?09 6@9909 B:=/09 A0=B0E097456? 09 /0=3,7A0 A,9B020 /0 -03:01?0 ,,9 :9/0= 800= 8@7?47,?0=,70 ;,=?90=>.3,;;09 ?=,9>9,?4:9,70 491:=8,?40@4?B4>>07492 09 /0 A0=>;=04/492 A,9 2:0/0 B0=6B45E09 49 /0 203070 08009>.3,; -0?0= /::= /0 08009>.3,; 6@9909 B:=/09 A0=B0E097456? 6,9 /0 08009>.3,; :A0=0096:8>?42 30? 49 ,=?4607 A,9 30? )0=/=,2 900=20702/0 >@->4/4,=4?04?>-0249>07 8,,?=020709 90809 #A0=0096:8>?42 30? 49 30?E071/0 ,=?4607 900=20702/0 0A09=0/42304/>-0249>07 2,,? /4? -0>7@4? 940? A0=/0= /,9 B,? 9:/42 4> :8 /0E0 /:07>?07749209 ?0 A0=B0E09745609

9 30? @=:;00> ,,= E,7 ::6 009 :;7:>>492 B:=/09 20E:.3?

A::= 6B0>?40> A,9 800=A:@/420 /4>.=4849,?40 /,? B47 E02209 /4>.=4849,?40 :; ?B00 :1 800= A,9 /0 2=:9/09 /40 209:08/ B:=/09 49 ,=?4607 A,9 30? )0=/=,2 #:6 E,7 B:=/09 20>?=001/ 9,,= -0A:=/0=492 A,9 009 0A09B4.3?420 ,,9;,6 A,9 ,770 2=:9/09 A,9 /4>.=4849,?40 /40 /,,=49 B:=/09 209:08/ 0E409 /0 @4?0097:;09/0 94A0,@> A,9 A::=@4?2,92 49 /0

A0=>.347709/0 7,9/09 -0>?,,? 0= /=49209/ -03:01?0 ,,9 8,,?=020709 :; 30? 20-40/ A,9 2074560 6,9>09 09 9:9

82

$ A,9 -7E

$ A,9 -7E 9?0=49>?4?@?4:9070 #A0=0096:8>? 20B45E42/ -45 0>7@4? A,9 30? @=:;00> $,=70809? 09 /0 %,,/ A,9 804 :A0= /0 ,,9;,>>492 A,9 /0 149,9.4H70 A::=@4?E4.3?09 49 A0=-,9/ 80? /0 @4?-=04/492 $

A,9

-7E $ A,9 -7E


2007

$@-74.,?40-7,/ A,9 /0 @=:;0>0 (940

"

& ('"

(*!"#

-

A::=74.3?492> ;=:8:?40 09 :9/0=B45>.,8;,290>

.

09<@G?0> 09 >?@/40> :; .:88@9,@?,4= :1 9,?4:9,,7 94A0,@

$2 30./$$1 0 B:=/? @4?20=:0;09 ?:? 30? @=:;00> ,,= A,9 2074560 6,9>09 A::= 40/0=009

45E:9/0=30/09 :A0= /0 49 74/ 209:08/0 ,.?40> B:=/09 A0=807/ 49 /0 -457,20 (*!"#

(*!"#

$-#$0, (-120$ ,(-&

.$+12$++(-&$4? E459 /0 /:07>?07749209 A,9 30? @=:;00> ,,= ,

-

%0.3?09 )::=74.3?492 :A0= 30? =0.3? :; 207456304/ 09 9:9/4>.=4849,?40 09 :A0= /0 ;=:-708,?406 A,9 /0 800= A:@/420 /4>.=4849,?40 0? @=:;00> ,,= E,7 /0 -::/ >.3,; A0=>;=04/09 /,? 40/0=009 =0.3? 3001? :; 2074560 -03,9/07492 :920,.3? 20>7,.3? =,> :1 0?94>.30 ,1>?,88492 2:/>/409>? :1 :A0=?@42492 3,9/4.,; 7001?45/ :1 >06>@070 20,,=/304/ 0? @=:;00> ,,= E,7 -0A:76492>2=:0;09 /40 30? >7,.3?:110= A,9 /4>.=4849,?40 E459 /0 2070209304/ 8:0?09 -40/09 800= ?0 B0?09 ?0 6:809 :A0= 3@9 =0.3?09 09 /0 -0>?,,9/0 @=:;0>0 B0?20A492 49E,60 9:9/4>.=4849,?40 )0=?0209B::=/42492 09 /0-,? >?48@70=09 :A0= /0 B45E0 B,,=:; /0 ;,=?4.4;,?40 49 /0 >,80970A492 6,9 B:=/09 A0=2=::? A,9 2=:0;09 /40 30? >7,.3?:110= E459 A,9 /4>.=4849,?40 ,7>80/0 :A0= 009 0A09B4.3?420 ;,=?4.4;,?40 A,9 8,9909 09 A=:@B09 '45/09> 30? @=:;00> ,,= E,7 /0 -0A:76492 B:=/09 ,,9208:0/42/ 9, ?0 /09609 09 ?0 /0-,??0=09 :A0= /0 -03:01?0 :8 3@9 2=:?0=0 ;,=?4.4;,?40 49 /0 >,80970A492 49 ,770 >0.?:=09 09 :; ,770 94A0,@> ?0 -0A:=/0=09 ,7>80/0 :A0= 8,940=09 :8 309 ?0 -0?=06609 -45 /0 ,.?4A4?04?09 /40 ,7> :;E0? 30--09 :8 /0E0 A:=809 A,9 /4>.=4849,?40 ?0 -0>?=45/09

.

=6099492 4A0=>4?04? 09 207456304/ A0=208,660745609 09 ?:[email protected] '45/09> 30? @=:;00> ,,= E,7 /0 ,,9/,.3? B:=/09 20A0>?42/ :; /0 ;:>4?40A0 -45/=,20 /40 809>09 :920,.3? 20>7,.3? =,> :1 0?94>.30 ,1>?,88492 2:/>/409>? :1 :A0=?@42492 3,9/4.,; 7001?45/ :1 >06>@070 20,,=/304/ 6@9909 70A0=09 ?:? /0 >,80970A492 ,7> 203007 49 30? -45E:9/0= /::= /0 A::=/0709 A,9 /4A0=>4?04? ?0 -09,/=@6609

/

%0>;0.? 0? -0A:=/0=09 A,9 009 30.3?0=0 >,80970A492 '45/09> 30? @=:;00> ,,= E,7 /0 -0A:76492 B:=/09 A::=2074.3? :A0= 30? -07,92 A,9 30? B0290809 A,9 >?0=0:?D;09 A::=::=/0709 09 20B07/ 30? -0A:=/0=09 A,9 2:0/0 -0?=06649209 ?@>>09 ,7709 49 /0 >,80970A492 09 49 30? -45E:9/0= ?@>>09 5:920=09 09 30? ;=:;,20=09 09 A0=>;=04/09 A,9 /0 B,,=/09 /40 ,,9 /0 -0>?=45/492 A,9 /4>.=4849,?40 ?09 2=:9/>7,2 742209 (*!"# -'.3# 4 - #$ "2($1

0 ,.?40> A::= 30? A0=B0E09745609 A,9 /0 49 ,=?4607 209:08/0 /:07>?07749209 6@9909 80? 9,80 :8A,??09 /0 :9?B46607492 A,9 :1 >?0@9 A::= ,

-450096:8>?09 09 8,9410>?,?40>

0? @=:;00> ,,= 3:@/? =0609492 80? /0 A0=>.347709/0 8,940=09 B,,=:; A=:@B09 09 8,9909 /4>.=4849,?40 :; 2=:9/ A,9 =,> :1 0?94>.30 ,1>?,88492 2:/>/409>? :1 :A0=?@42492 3,9/4.,; 7001?45/ 09 >06>@070 20,,=/304/ 0=A,=09 (*!"# ,$-5$0*(-& $- 3(24.$0(-& ./ ".,,3- 32 (0 -(4$ 3 0 :884>>40 E:=2? A::= /0 @4?A:0=492 A,9 /0 :9/0= /4? -0>7@4? A,7709/0 .:88@9,@?,4=0 ,.?40> 49 :A0=009>?088492 80? /0 -457,20 80? 9,80 /::= 0=A::= ?0 E:=209 /,? ,770 A:=809 A,9 /4>.=4849,?40 E:,7> -0/:07/ 49 ,=?4607 A,9 30? )0=/=,2 09 ,=?4607 A,9 30? :9/0=3,A420 -0>7@4? :; 0A09B4.3?420 B45E0 B:=/09 ,,920;,6? 0 :884>>40 /:0? 80? 9,80 30? 9:/420 :8 /0 >,8093,92 09 /0 .:8;70809?,=4?04? A,9 /0 .:88@9,@?,4=0 ,.?40 09 /0 494?4,?40A09 -0/:07/ 49 ,=?4607 ?0 A0=E060=09 ?09049/0 /0 /:07>?07749209 49 ,=?4607 ?0 307;09 A0=B0E09745609 +45 :=2,94>00=? 80? 9,80 :; @=:;00> 94A0,@ 20=0207/ 009 20/,.3?0B4>>07492 80? /0 -0?=:660909 /0 "#> /40 /0 >7,.3?:110=> A,9 /4>.=4849,?40 A0=?0209B::=/4209 09 30? 8,,? >.3,;;074560 84//09A07/ :A0= /0 A:=820A492 /0 @4?A:0=492 /0 1:77:B@; 09 /0 0A,7@,?40 A,9 30? @=:;00> ,,= ,,=?:0 >?07? E45 ,770 =070A,9?0 491:=8,?40 ?0= -0>.3466492 A,9 /40 -0?=:660909 0 :884>>40 -=092? 30? @4? 3::1/0 A,9 ,=?4607 74/ :;20=4.3?0 .:84?F :; /0 3::2?0 A,9 3@9 >?,9/;@9? (*!"#

,$-5$0*(-& $- 3(24.$0(-& ./ - 2(.- + -(4$ 3

::= 0760 74/>?,,? B:=/? 009 9,?4:9,,7 @4?A:0=492>:=2,,9 4920>?07/ :1 ,,920B0E09 /,? /0 /0079,80 ,,9 30? @=:;00> ,,= :=2,94>00=? (4?0=7456 :; 5@94 >?07? 0760 74/>?,,? /0 :884>>40 A,9 E459 60@E0 49 60994> ,? 9,?4:9,,7 @4?A:0=492> :=2,,9 4> A0=,9?B::=/07456 A::= 30? A,>?>?07709 A,9 /0 9,?4:9,70 >?=,?0240 09 ;=4:=4?04?09 A::= 30? @=:;0>0 ,,= ,7>::6 A::= /0 >070.?40 A,9 49/4A4/@070 ,.?4A4?04?09 B,,=A::= E,7 B:=/09 A::=20>?07/ :8 E0 A::= .:88@9,@?,4=0 149,9.40=492 49 ,,980= 6492 ?0 7,?09 6:809 0 9,?4:9,70 >?=,?0240 09 /0 ;=4:=4?04?09 A::= 30? @=:;0>0 ,,= B:=/09 A,>?20>?07/ :A0=0096:8>?42 /0 /:07>?07749209 209:08/ 49 ,=?4607 B,,=-45 0=9,,= 20>?=001/ B:=/? ?0 E:=209 A::= 009 0A09B4.3?420 -03,9/07492 A,9 ,770 A:=809 A,9 /4>.=4849,?40 E:,7> 209:08/ 49 ,=?4607


2007

83

$@-74.,?40-7,/ A,9 /0 @=:;0>0 (940

"

(*!"#

0 ;=:.0/@=0 A::= /0 ?:0B45E492 A,9 .:88@9,@?,4=0 149,9.40 =492 A::= ,.?4A4?04?09 :; 9,?4:9,,7 A7,6 B:=/? @4?00920E0? 49 /007 A,9 /0 -457,20 )::= 30? @4?A:0=09 A,9 E459 ?,609 ;7002? /,? 9,?4:9,,7 @4?A:0=492>:=2,,9 =02078,?42 :A0=702 80? /0 8,,?>.3,;;074560 :=2,94>,?40> /40 /0 -07,9209 A,9 /0 ;:?09?4007 ,,9 /4>.=4849,?40 09 :92074560 -03,9/07492 -7::?20>?07/0 809>09 A0=/0/4209 :1 A0=?0209B::=/4209 09 80? ,9/0=0 -07,9230--09/09 09 B0=6? 9,@B /,,=800 >,809 (*!"#

,$-' -& $- ".,/+$,$-2 0(2$(2 0 :884>>40 E:=2? >,809 80? /0 74/>?,?09 A::= >,8093,92 ?@>>09 /0 49 /4? -0>7@4? :;209:809 8,,?=020709 09 ,9/0=0 .:88@9,@?,4=0 9,?4:9,70 09 =024:9,70 ,.?40> 09 494?4,?40A09 +45 A0=E060=09 009 A:770/420 .:8;70809?,=4?04? ?@>>09 30? @=:;00> ,,= 09 ,9/0=0 -0>?,,9/0 .:88@9,@?,4=0 9,?4:9,70 09 =024:9,70 494?4,?40A09 09 84//0709 B,,= /,? 0=?:0 6,9 -45/=,209 /0 /:07>?07749209 A,9 30? @=:;00> ,,= ?0 A0=B0E09 745609

.,(27

(*!"#

0 :884>>40 B:=/? -4520>?,,9 /::= 009 .:84?F 340=9, 30? .:84?F 209:08/

$$+- ,$ 4 - -($2+(#12 2$0? @=:;00> ,,= >?,,? :;09 A::= /0 /0079,80 A,9

*,9900= 9,,= /4? 74/ B:=/? A0=B0E09 E459 /0 ,=?460709 09 A,9 0>7@4? A,9 ?:0;,>>492 80? 49,.3?908492 A,9 ,=?4607 A,9 /,? -0>7@4? 0? :84?F >?07? E459 =0270809? A,9 :=/0 A,>?

,

7,9/09 B,,=800 /0 @=:;0>0 (940 009 ':0?=0/492>A0=/=,2 3001? :9/0=?0609/

-

/0 6,9/4/,,?74/>?,?09 /40 :9/0= 009 ;=0?:0?=0/492>>?=,?0240 A,7709 :A0=0096:8>?42 /0 ,7208090 -0249>0709 09 /0 ,7208090 A::=B,,=/09 A::= /0079,80 A,9 /0E0 7,9/09 ,,9 .:88@9,@?,4=0 ;=:2=,88,> /40 =0>;0.?40A07456 49 /0 6,/0=:A0=0096:8>? 09 30? -0>7@4? A,9 /0 ,>>:.4,?40=,/09 E459 A,>?20>?07/

.

)>?,?09 /40 ;,=?45 E459 -45 /0 %:A0=0096:8>? :A0=0096:8>?42 /0 -0;,749209 A,9 /40 :A0=0096:8>?

/

/0 7,9/09 A,9 /0 B0>?074560 ,76,9 :A0=0096:8>?42 /0 =020749209 /40 80? /40 7,9/09 8:0?09 B:=/09 A,>?20>?07/ 49 30? 6,/0= A,9 /0 6,/0=:A0=0096:8>?09 :A0= /0 ,7208090 -0249>0709 A::= 3@9 /0079,80 ,,9 .:88@9,@?,4=0 ;=: 2=,88,>

0

/0 ;,=?90=7,9/09 49 30? 6,/0= A,9 30? @=:;00> 9,-@@= >.3,;>-0704/ " :A0=0096:8>?42 /0 ,7208090 -0249>0709 09 /0 ,7208090 -0;,749209 09 A::=B,,=/09 A::= /0 /0079,80 A,9 /0E0 7,9/09 ,,9 .:88@9,@?,4=0 ;=:2=,8 8,> E:,7> A,>?20>?07/ 49 30? >?=,?0240/:.@809? A,9 804 09 /0 9,?4:9,70 ,.?40;7,9909 49,9.4H70 >?0@9 A,9 /0 08009>.3,; A::= ,.?4A4?04?09 49 ";,=?90=7,9/09 49 /0E0 .:9?0C? A,7? :9/0= 30? @=:;00> 9,-@@=>.3,;> 09 ;,=?90=>.3,;>49>?=@809? :A0=0096:8>?42 /0 ;=4:=4?04?09 09 ;=:.0/@=0> A,>?20>?07/ 49 30? 6,/0= A,9 /0 ,7208090 >,809B0=6492 80? /0E0 7,9/09

0 A0=?0209B::=/420= A,9 /0 74/>?,,? 49 30? .:84?F B:=/? -45 A::=60@= ,,920B0E09 /::= 30? 9,?4:9,,7 @4?A:0=492>:=2,,9 E:,7> 209:08/ 49 ,=?4607 74/ (*!"# (- -"(8+$ 1/$"2$ !,,?=020709 :; 30? 94A0,@ A,9 /0 08009>.3,; E:,7> -0>.3=0A09 49 /007 A,9 /0 -457,20 6@9909 A::= 8,C48,,7 20>@->4/400=/ B:=/09 :1 ,,9704/492 20A09 ?:? :A0=304/>:;/=,.3 ?09 /40 80? 84//0709 A,9 /0 ,7208090 -02=:?492 A,9 /0 @=:;0>0 08009>.3,;;09 B:=/09 20149,9.40=/ $7,,?>074560 =024:9,70 :1 9,?4:9,70 8,,?=020709 E:,7> -0>.3=0A09 49 /007 ;@9? A,9 /0 -457,20 6@9909 @4? /0 ,7208090 -02=:?492 A,9 /0 @=:;0>0 08009>.3,;;09 B:=/09 80/020149,9.40=/ A::= 8,C48,,7 A,9 /0 ?:?,70 20.:9>:74 /00=/0 6:>?09 A,9 /0 :; ;7,,?>07456 =024:9,,7 :1 9,?4:9,,7 94A0,@ @4?20A:0=/0 ,.?40> :A0=0096:8>?42 /0 ;=:.0/@=0 A,9 /007 A,9 /0 -457,20 (*!"# 0."$#30$ 4..0 #$ (-#($-(-& $- 1$+$"2($ 4 -

(*!"# -40 &$-

0>7@4?09 -0?=01109/0 /0 149,9.40=492 A,9 8,,?=020709 @4? 3::1/0 A,9 ,=?4607 74/ B:=/09 209:809 /::= /0 :884>>40 :A0=0096:8>?42 /0 49 ,=?4607 74/ -0/:07/0 ;=:.0/@=0 )0=E:0609 :8 149,9.4H70 >?0@9 A::= 8,,?=020709 @4? 3::1/0 A,9 ,=?4607 74/ B:=/09 :A0=0096:8>?42 /0 49 /007 A,9 /0 -457,20 @4?00920E0??0 ;=:.0/@=0 -45 /0 :884>>40 4920/409/ /::= /0 9,?4:9,70 @4?A:0=492>:=2,909

84

$&0.2(-& 0? 149,9.4H70 6,/0= A::= /0 @4?A:0=492 A,9 /0 49 /4? -0>7@4? -0/:07/0 ,.?4A4?04?09 A::= /0 ;0=4:/0 A,9 5,9@,=4 ?:? 09 80? /0.08-0= -0/=,,2? 8475:09 (% B,,=A,9 8475:09 (% -0>?08/ 4> A::= /0 ;0=4:/0 ?:? 09 80? /0.08-0= )::= /0 ;0=4:/0 9, /0.08-0= 4> 30? -0/=,2 49/4.,?401 09 B:=/? 30? 20,.3? ?0 E459 -06=,.3?42/ 49/409 30? A::= /0E0 1,>0 49 :A0=009>?088492 4> 80? 30? 149,9.4H70 800=5,=096,/0= /,? 207/? A::= /0 ;0=4:/0 /40 :;

5,9@,=4 -0249?


2007

$@-74.,?40-7,/ A,9 /0 @=:;0>0 (940

" (*!"#

?09@4?A:0=7022492 /0 =0>@7?,?09 09 /0 ,7203070 -0::=/07492 A,9 /0 49 /4? -0>7@4? A,>?20>?07/0 ,.?4A4?04?09

-2$0- 2(.- +$ 1 ,$-5$0*(-& 9 30? 6,/0= A,9 30? @=:;00> ,,= 6,9 /0 :884>>40 >,809B0=609 80? =070A,9?0 49?0=9,?4:9,70 :=2,94>,?40> 09 80? 9,80 /0 %,,/ A,9 @=:;, 09 /0 #=2,94>,?40 /0= )0=0942/0 ",?40>

(*!"# -5$0*(-&20$#(-& 4? -0>7@4? ?=00/? 49 B0=6492 :; /0 ?B49?42>?0 /,2 A:7209/0 :; /40 A,9 E459 -0609/8,6492 49 30? +#!*!# ,% +(&') %!

(*!"# .$6("'2 $- $4 +3 2($

0/,,9 ?0 &?=,,?>-@=2 804

0 :884>>40 /409? @4?0=7456 :; /0.08-0= 009 A0=>7,2 49 -45 30? @=:;00> $,=70809? /0 %,,/ 30? @=:;00> .:9:84>.3 09 &:.4,,7 :84?F 09 30? :84?F A,9 /0 %024:> :A0= /0


&&( * +(&') (#$%*

&&(

,&&(.!**(

,&&(.!**(

#%%

2007

#"' &

*" %

85

$@-74.,?40-7,/ A,9 /0 @=:;0>0 (940

"

0# 4 - #$ (- 02(*$+ &$-.$,#$ "2($1

"2($1 ./ ".,,3- 32 (0 -(4$ 3

450096:8>?09 09 8,9410>?,?40> ,

/0 :=2,94>,?40 A,9 -450096:8>?09 :; .:88@9,@?,4= 94A0,@

-

/0 :=2,94>,?40 A,9 8,9410>?,?40> :8 /0 /:07>?07749209 A,9 30? @=:;00> ,,= -0?0= -0609/ ?0 8,609 80? 49-02=4; A,9 :;09492> 09 >7:?.:910=09?40> A,9 30? @=:;00> ,,= /::= 84//07 A,9 >?0@9 ,,9 /0 74/>?,?09 /40 :; /,? :209-746 30? A::=E4??0=>.3,; A,9 /0 %,,/ B,,=90809 09 /0 :=2,94>,?40 A,9 /0 00=>?0 5,,=7456>0 <@,74?D &@884?

)::=74.3?492> 09 ;=:8:?40.,8;,290> :9/0= 800= -0>?,,9/0 @4? ,

/0 :9?B46607492 A,9 009 49 A0=>.347709/0 1:=8,?09 ?:02,9607456 09 -0>.346-,,= 7:2: 09 >7,2E49909 A::= 30? @=:;00> ,,= :8 ?0 20-=@4609 49 30? 6,/0= A,9 ,770 ,.?4A4?04?09 /40 80? 30? @=:;00> ,,= A0=-,9/ 3:@/09

-

009 A::=74.3?492>.,8;,290 :; .:88@9,@?,4= 94A0,@

.

;,>>09/0 8,,?=020709 :8 /0 =0>@7?,?09 :9/0= /0 ,,9/,.3? ?0 -=09209 09 /0 E4.3?-,,=304/ ?0 A0=-0?0=09 A,9 /0 .:88@9,@?,4=0 ,.?40> 09 494?4,?40A09 /40 ?:? /0 /:07>?07749209 A,9 30? @=:;00> ,,= -45/=,209

/

/0 :=2,94>,?40 A,9 @=:;0>0 B0/>?=45/09 :8 /0 A0=B0E09745649209 09 /0 0=A,=49209 80? -0?=066492 ?:? /0 ?308,> A,9 30? @=:;00> ,,= :9/0= /0 ,,9/,.3? ?0 -=09209

#A0=420 ,.?40> #9/0=E:0609 09 >?@/40> :; .:88@9,@?,4= 94A0,@ 80? 9,80 009 =006> A=,209 :8 /0 49A7:0/ A,9 30? @=:;00> ,,= ?0 -0::=/0709 ?09 -03:0A0 A,9 009 @=:-,=:80?0=09<@G?0 09 009 0A,7@,?40A0=>7,2 :A0= /0 /:07?=01109/304/ 09 /0 49A7:0/ A,9 30? @=:;00> ,,=

0 149,9.40=492 6,9 -0>?,,9 @4?

30? =0.3?>?=006> ,,96:;09 A,9 2:0/0=09 09 /409>?09 49 30? -45E:9/0= :; 30? 20-40/ A,9 .:88@94.,?40 A4, :;09-,=0 ,,9-0>?0/49209 09:1 ,,9-0>?0/49209 80? A::=,12,,9/0 >070.?40

30? =0.3?>?=006> 493@=09 A,9 ,/A40>/409>?09 A4, :;09-,=0 ,,9-0>?0/49209 09:1 ,,9-0>?0/49209 80? A::=,12,,9/0 >070.?40

>@->4/40> A::= @4?2,A09 A::= >;0.4,70 8,9410>?,?40> :; @=:;00> 94A0,@ /40 30? @=:;00> ,,= A::= 30? A:0?74.3? 8:0?09 -=09209 09 /0 -0A:76492 -0B@>? 8:0?09 8,609 A,9 30? @=:;00> ,,= /0E0 149,9.40=492 -0/=,,2? 940? 800= /,9 A,9 /0 ?:?,70 @4?2,A09 A,9 /0 :9?A,920=

0 :884>>40 6,9 20-=@468,609 A,9 ?0.394>.30 09:1 ,/8494>?=,?40A0 -45>?,9/ /40 E:B07 /0 :884>>40 ,7> /0 74/>?,?09 ?09 2:0/0 6:8? -45A::=-007/ A::= /0 149,9.40=492 A,9 0C?0=90 /0>6@9/4209 :; 009 >;0.41406 20-40/

86

"2($1 ./ - 2(.- + -(4$ 3

.?40> :; ;7,,?>07456 =024:9,,7 :1 9,?4:9,,7 94A0,@ 6@9909 49 ,,980=6492 6:809 A::= 149,9.40=492 @4? /0 .:88@9,@?,4=0 -02=:?492 ?09 -07:;0 A,9 8,C48,,7 A,9 /0 ?:?,70 6:>?09 ;0= 74/>?,,?

", /0 A,>?>?077492 A,9 /4? -0>7@4? /:0? /0 :884>>40 009 :;=:0; ?:? 30? 49/40909 A,9 A::=>?07709 @4?2,,9 @4?>7@4?09/ 20=4.3? ,,9 /0 /::= /0 74/>?,?09 ,,920B0E09 9,?4:9,70 @4?A:0=492>:=2,909

",,= ,,9704/492 A,9 /0 :;=:0; ?:? 30? 49/40909 A,9 A::=>?07709 /409? 40/0= 9,?4:9,,7 @4?A:0=492>:=2,,9 FF9 ,,9A=,,2 A::= .:88@9,@?,4=0 149,9.40=492 49 9 /0E0 >@->4/40,,9A=,,2 B:=/09 /0 9,?4:9,70 >?=,?0240 09 ;=4:=4?04?09 A::= 30? @=:;00> ,,= @4?00920E0? /0 A::= 149,9.40=492 49 /0 /0>-0?=01109/0 74/>?,,? A::=20>?07/0 ,.?4A4?04?09 ,7>80/0 /0 :=2,94>,?40> /40 A0=,9?B::=/07456 E459 A::= /0 @4?A:0=492 A,9 076 A,9 /0 ,1E:9/0=74560 ,.?4A4?04?09 0 >@->4/40,,9A=,,2 2,,? A0=20E07/ A,9 009 20/0?,47700=/0 -02=:?492 B,,=49 /0 ?:?,70 6:>?09 A,9 /0 A::=20>?07/0 ,.?4A4?04?09 @4?00920E0? B:=/09 ,7>80/0 30? -0/=,2 09 /0 -=:9909 A,9 .:149,9.40=492 )::= A0=2:0/492 49 ,,980=6492 6:809/0 6:>?09 6@9909 ::6 009 A::=E409492 :8A,??09 A::= ;0=>:9007 09 /::= 30? 9,?4:9,70 @4?A:0=492>:=2,,9 208,,6?0 ,/8494>?=,?406:>?09


2007

"

$@-74.,?40-7,/ A,9 /0 @=:;0>0 (940

0 9,?4:9,70 >?=,?0240 09 ;=4:=4?04?09 A::= 30? @=:;00> ,,= B:=/09 @4?00920E0? :A0=0096:8>?42 /0 ,7208090 /:07>?07749209 ,7> 209:08/ 49 ,=?4607 B,,=-45 B:=/? 20?=,.3? ?0 E:=209 A::= 009 0A09B4.3?420 -03,9/07492 A,9 ,770 9:9/4>.=4849,?402=:9/09 -0/:07/ 49 /,? ,=?4607

0 :884>>40 -0::=/007? 09 A=,,2? E: 9:/42 :8 B45E4249209 A,9 /0 /::= /0 9,?4:9,70 @4?A:0=492>:=2,909 4920/409/0 ,,9A=,209 A::= .:88@9,@?,4=0 149,9.40=492 0 9,?4:9,70 @4?A:0=492>:=2,909 E459 A0=,9?B::=/07456 A::= /0 .:I=/49,?40 A,9 09 /0 .:9?=:70 :; /0 ?09@4?A:0=7022492 A,9 /0 A0=>.347709/0 9,?4:9,70 ,.?4A4?04?09

45 ,.?40> :; ;7,,?>07456 =024:9,,7 :1 9,?4:9,,7 94A0,@ 6,9 30? 2,,9 :8

,

-450096:8>?09 09 8,9410>?,?40> /40 A0=-,9/ 3:@/09 80? /0 /:07>?07749209 A,9 30? @=:;00> ,,= 49.7@>401 009 :;09492>8,9410>?,?40

-

491:=8,?40 09 :9/0=B45>.,8;,290> 09 8,,?=020709 A::= /0 A0=>;=04/492 :; 9,?4:9,,7 A7,6 A,9 /0 -0249>0709 09 :9/0=742209/0 B,,=/09 A,9 30? @=:;00> ,,= 49.7@>401 /0 ?:06099492 A,9 ;=45E09 09 /0 :=2,94>,?40 A,9 B0/>?=45/09

.

09<@G?0> 09 >?@/40> ,9/0=0 /,9 209:08/ :9/0= ;@9?

"2($1 #($ -($2 4..0 %(- -"(8+$ 12$3- 3(2 #$ +&$,$-$ !$&0.2(-& 4 - #$ 30./$1$ -($ (*.,$-

-,$0*(-&

0 08009>.3,; -40/? 8:=070 :9/0=>?0@9492 80? 49-02=4; A,9 /0 >.3=41?074560 ?:0>?088492 ?:? 30? 20-=@46 A,9 30? 7:2: 09 ,9/0= 8,?0=4,,7 80? -0?=066492 ?:? 30? @=:;00> ,,= ,,9 494?4,?40A09 A,9 :A0=304/> :1 ;,=?4.@740=0 :=2,94>,?40> B,9900= /40 :=2,94>,?40> /0 :884>>40 0=A,9 6@9909 :A0=?@4209 /,? /0 /0>-0?=01109/0 494?4,?40A09 8:809?007 :1 ?45/09> 30? @=:;00> ,,= B:=/09 @4?20A:0=/ 09 9,,= A0=B,.3?492 009 ,,9E40974560 -45/=,20 70A0=09 ?:? /0 A0=B0E097456492 A,9 FF9 :1 800= /:07>?07749209 A,9 30? @=:;00> ,,=


2007

87

Bijlage 2. Overzicht concrete producten en activiteiten EJGK Openingsconferentie

(Foto)verslag Openingsconferentie Europees jaar http://agentschap.szw.nl/index.cfm?fuseaction=dsp_document&link_ id=115974

Publiciteit, communicatie en voorlichting

1. Feature en persberichten 2. 0-meting en 1-meting (december 2007) - onderzoek naar kennis van gelijke behandeling en Europees Jaar 3. Gelijke kansenspel (memory spel op Internet) 4. Gelijke kansen kwartetspel (versie NL en EN) 5. Website: www.europeesjaargelijkekansen.nl 6. Radiospot Europees jaar

Gelijke Kansen Estafette

1. Estafette Stokje (Ontwerp: Studio Ooms uit Tilburg. De verschillende houtsoorten vertegenwoordigen de verschillende gronden. Deze staan in het stokje gegraveerd) 2. “Gelijke rechten gelijke kansen” - brochure in kader van Estafette Gelijke Kansen (CG-Raad) 3. Essaybundel met verhalen uit verhalenwedstrijd ‘Wat is jouw ideale wereld van gelijke kansen?’ (CG-Raad) 4. Foto’s fotowedstrijd ‘Wat is oud?’ (Expertisecentrum LEEFtijd) 5. Estafetteadvertenties van 6 deelnemende organisaties (in Opzij, Contrast, Telegraaf) en algemene advertentie (in Volkskrant en Trouw)

Dag van de Dialoog

Methodiekbeschrijving Dialoog op alle gronden

Symposium Gekleurde Plafonds

(Foto)verslag Symposium Gekleurde plafonds www.agentschap.szw.nl/index.cfm?fuseaction=dsp_document&link_ id=136730&rubriek_id=391288

Science meets practice

Publicatie ‘Verschil mag er wezen’ een praktische handleiding voor de toepassing van het gelijke behandelingsrecht

Workshops voor professionals

Reader en training voor Professionals

Utrechtse Scholendag

1. Lespakket: Iedereen is anders & gelijk (Commissie Gelijke Behandeling) uitgegeven ter gelegenheid van de Utrechtse Scholendag 2. Filmpje ‘Gelijke Kansen’ van Miramedia; gebruikt voor Utrechtse scholendag

Gelijke kansentochten – Amsterdam

Gelijke Kansen Tochten – boekje, CD en braille tochten – E-Quality

Slotconferentie ‘De Finish’

(Foto)verslag slotconferentie ‘De Finish’ www.agentschap.szw.nl/index.cfm?fuseaction=dsp_document&link_ id=139288


2007

89

Bijlage 3. Tijdelijke subsidieregeling Europees Jaar van gelijke kansen voor iedereen, gepubliceerd in de Staatscourant van 18 december 2006, nummer 246/ pagina 29

Regeling van de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 13 december 2006, nr. AV/IR/06/101210, tot vaststelling van regels inzake verstrekking van subsidie in het kader van het Subsidieregeling Europees jaar van gelijke kansen voor iedereen (Tijdelijke subsidieregeling Europees Jaar van gelijke kansen voor iedereen)

De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Gelet op de artikelen 3, eerste lid, 5 en 8 van de Kaderwet SZW-subsidies;

BESLUIT: Artikel 1. Begripsbepalingen In deze regeling wordt verstaan onder: x begunstigde: de subsidieaanvrager aan wie op grond van deze regeling subsidie is verleend; x de Minister: de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Artikel 2. Subsidie projecten De Minister kan op aanvraag subsidie verstrekken als bijdrage in de kosten van een project, gericht op de bevordering van bewustwording met betrekking tot gelijke kansen voor iedereen. Artikel 3. Subsidieplafond Het subsidieplafond bedraagt per thema, genoemd in artikel 6, onderdeel c, € 333.333,33. Artikel 4. Subsidieaanvrager 1. Projectsubsidie wordt aangevraagd door een in Nederland gevestigde rechtspersoon. 2. De subsidie wordt verstrekt aan de subsidieaanvrager. 3. Projectsubsidie kan eveneens worden aangevraagd door een samenwerkingsverband van in Nederland gevestigde rechtspersonen. In dat geval treedt een van de partijen in het samenwerkingsverband namens dat samenwerkingsverband als subsidieaanvrager op. Bij de aanvraag ten behoeve van een samenwerkingsverband wordt een door de partijen in het samenwerkingsverband getekende verklaring overgelegd, waaruit blijkt dat de rechtspersoon die namens het samenwerkingsverband optreedt gemachtigd is het samenwerkingsverband in en buiten rechte te vertegenwoordigen. De projectsubsidie wordt verleend aan de rechtspersoon die namens het samenwerkingsverband optreedt als subsidieaanvrager. 4. Per subsidieaanvrager wordt één aanvraag ingediend. 5. Voor de toepassing van het vierde lid wordt naast de subsidieaanvrager, bedoeld in het eerste tot en derde lid, als subsidieaanvrager aangemerkt: a. de rechtspersoon die de meerderheid van de aandelen dan wel anderszins de zeggenschap heeft in de subsidieaanvrager, bedoeld in het eerste tot en met derde lid; b. andere rechtspersonen waarin de rechtspersoon, bedoeld in onderdeel a, de meerderheid van de aandelen dan wel anderszins de zeggenschap heeft; en


2007

91

c. rechtspersonen waarin de subsidieaanvrager, bedoeld in het eerste tot en met derde lid, de meerderheid van de aandelen dan wel anderszins de zeggenschap heeft. Artikel 5. Subsidieaanvraag 1. De subsidieaanvrager maakt bij de indiening van de aanvraag gebruik van het daarvoor door de Minister verstrekte formulier, dat is ingericht overeenkomstig het model van bijlage 1 van deze regeling. 2. Bij de subsidieaanvraag wordt een projectplan overgelegd waarin is opgenomen: a. een opgave van de begindatum en de duur van het project; b. een beschrijving en analyse van het probleem waarop het project zich richt; c. een beschrijving van de doelstelling en beoogde resultaten van het project; d. een beschrijving van het instrument dat toegepast zal worden, de uit te voeren activiteiten, alsmede een tijdpad waarbinnen eventuele deelactiviteiten worden uitgevoerd; e. een beschrijving van de wijze waarop de resultaten van het project worden geëvalueerd; f. een beschrijving van de wijze waarop de doelgroep actief is betrokken bij de opzet, uitvoering en evaluatie van het project; en g. een beschrijving van de inbedding, overdraagbaarheid of verspreiding van de projectresultaten na afloop van de projectperiode. 3. Het projectplan, bedoeld in het tweede lid, gaat vergezeld van een uitgewerkte begroting die is ingericht overeenkomstig het model van bijlage 2 van deze regeling. 4. De Minister ontvangt in de periode van 2 tot en met 31 januari 2007 de subsidieaanvraag. Artikel 6. Aanvullende criteria voor toekenning Een project komt slechts voor subsidie in aanmerking indien: a. het project na 28 februari 2007 van start gaat en uiterlijk 31 december 2007 wordt afgerond; b. het project zich richt op de volgende gronden tot onderscheid tussen personen: 1o. godsdienst of levensovertuiging, 2o. ras, 3o. geslacht, 4o. seksuele gerichtheid, 5o. handicap of chronische ziekte, en 6o. leeftijd; c. het project betrekking heeft op het thema arbeidsmarkt, het thema wijk/buurt of het thema jongeren; d. de projectresultaten om niet beschikbaar worden gesteld aan de Minister en door hem aangewezen derden. Artikel 7. Subsidiabele kosten 1. Uitsluitend begrote kosten van activiteiten die voor de ontwikkeling of uitvoering van het project als noodzakelijk zijn aan te merken en ten laste van de subsidieaanvrager blijven, komen voor subsidiëring in aanmerking. 2. Geen subsidie wordt verleend voor begrote kosten van activiteiten die voor de datum van subsidieverlening ten behoeve van het project zijn ontwikkeld of uitgevoerd. 2

92


2007

Artikel 8. Omvang subsidie De subsidie bedraagt de subsidiabele kosten, bedoeld in artikel 7, tot een maximum van € 50.000,- per project. Artikel 9. Verdeling maximaal beschikbaar bedrag 1. Voor het bepalen van het bereiken van het subsidieplafond worden de in de periode van 2 tot en met 31 januari 2007 ontvangen volledige subsidieaanvragen in volgorde van datum van ontvangst behandeld. 2. Van een volledige subsidieaanvraag als bedoeld in het eerste lid is sprake, indien wordt voldaan aan artikel 5. Wanneer de subsidieaanvrager in de gelegenheid is gesteld om zijn onvolledige subsidieaanvraag aan te vullen, geldt als datum van ontvangst de datum van ontvangst van de volledige subsidieaanvraag. 3. Indien toekenning van aanvragen met betrekking tot een thema als bedoeld in artikel 6, onderdeel c, die op dezelfde datum zijn binnengekomen leidt tot overschrijding van het subsidieplafond met betrekking tot dat thema wordt met betrekking tot die aanvragen de volgorde van behandeling door middel van loting door een notaris vastgesteld. 4. Indien volledige toekenning van een subsidieaanvraag met betrekking tot een thema als bedoeld in artikel 6, onderdeel c, zou leiden tot overschrijding van het subsidieplafond met betrekking tot dat thema wordt de subsidieaanvraag geheel afgewezen. Artikel 10. Afwijzing subsidie Op de subsidieaanvraag wordt in ieder geval afwijzend beslist, indien: a. niet wordt voldaan aan artikel 2, 4, 5 of 6; b. de kosten van het project naar het oordeel van de Minister niet in een redelijke verhouding staan tot de beoogde effecten; c. het aangevraagde subsidiebedrag minder bedraagt dan € 20.000,- of meer dan € 50.000,-; d. onverminderd artikel 6, eerste lid, onderdeel d, en artikel 6, tweede lid, van de Algemene Regeling SZW-subsidies, voor de kosten, bedoeld in artikel 7, op grond van enige andere regeling van de Minister subsidie wordt verleend of aanspraak bestaat op subsidie voor activiteiten als bedoeld in artikel 2 die geheel of gedeeltelijk in diezelfde periode worden verricht als het project waarvoor op grond van deze regeling subsidie wordt verleend. Artikel 11. Beschikking subsidieverlening/voorschot Indien de gevraagde subsidie geheel of gedeeltelijk wordt verleend zendt de Minister aan de subsidieaanvrager een beschikking tot subsidieverlening met een voorschotverlening van 80% van de verleende subsidie. Artikel 12. Publiciteit De begunstigde verleent op verzoek van de Minister medewerking aan publicitaire en voorlichtingsactiviteiten in het kader van het Europees Jaar van gelijke kansen voor iedereen en draagt er zorg voor dat de projectresultaten presentabel zijn voor een door de Minister georganiseerde slotconferentie met betrekking tot de projecten.

3


2007

93

Artikel 13. Subsidievaststelling 1. De subsidie-ontvanger dient binnen vier maanden na afloop van de gesubsidieerde activiteiten dan wel na afloop van het tijdvak waarover subsidie is verleend, doch niet later dan 1 maart 2008, een verantwoording in bij de Minister. Bij deze verantwoording wordt een declaratie ingediend. 2. De Minister stelt de subsidie uiterlijk 1 maart 2008 vast indien de verantwoording, bedoeld in het eerste lid, is ingediend voor of op 5 januari 2008. 3. Indien de verantwoording, bedoeld in het eerste lid, is ingediend na 5 januari 2008 stelt de Minister de subsidie uiterlijk acht weken na ontvangst van de verantwoording vast. Artikel 14. Intrekking van de beschikking tot verlening van projectsubsidie 1. Onverminderd afdeling 4.2.6 van de Algemene wet bestuursrecht kan een beschikking tot verlening van projectsubsidie geheel of gedeeltelijk worden ingetrokken, en kunnen de op basis daarvan uitbetaalde bedragen kunnen worden teruggevorderd, in geval het project wordt uitgevoerd in afwijking van de bij de aanvraag gevoegde projectbeschrijving, voor zover de subsidieverlening daarop was gebaseerd. 2. Intrekking en terugvordering op grond van het eerste lid vindt niet plaats, indien de afwijking vooraf aan de Minister is voorgelegd, en deze daarmee schriftelijk heeft ingestemd. Artikel 15. Toezicht 1. Met het toezicht op de naleving van deze regeling zijn belast de daartoe bij besluit van de Minister aangewezen ambtenaren van het Agentschap SZW en de Auditdienst, beide onderdeel van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. 2. De subsidieaanvrager verleent aan de toezichthouders alle medewerking die dezen redelijkerwijs kunnen vorderen bij de uitoefening van hun bevoegdheden. Artikel 16. Inwerkingtreding 1. Deze regeling treedt in werking met ingang van 1 januari 2007 en vervalt met ingang van 1 januari 2009. 2. In afwijking van het eerste lid blijft de regeling, zoals die geldt op 31 december 2008, van toepassing op de financiële afwikkeling van de subsidie van de Minister aan de subsidieontvanger. Artikel 17. Citeertitel Deze regeling wordt aangehaald als: Tijdelijke subsidieregeling Europees Jaar van gelijke kansen voor iedereen. Deze regeling zal met toelichting in de Staatscourant worden geplaatst. De bijlagen 1 en 2 van deze regeling worden met ingang van 1 januari 2007 ter inzage gelegd in de bibliotheek van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid te Den Haag.

's-Gravenhage, de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, 4

(A.J. de Geus)

94


2007

Toelichting Algemeen 2007 is uitgeroepen tot Europees Jaar van gelijke kansen voor iedereen (hierna te noemen: het Europees Jaar). Hiertoe hebben het Europees Parlement en de Raad op voorstel van de Europese Commissie op 17 mei 2006 besloten (besluit 771/2006/EG). Het Europees Jaar is een belangrijk onderdeel van de raamstrategie ‘Non-discriminatie en gelijke kansen voor iedereen’ die de Europese Commissie op 1 juni 2005 heeft gepresenteerd (COM2005 224 definitief). De doelstellingen van het Europees Jaar zijn: burgers van de Europese Unie bewust maken van hun recht op non-discriminatie en gelijke behandeling; gelijke kansen voor iedereen promoten, als het gaat om toegang tot de arbeidsmarkt, onderwijs, op de werkvloer of in de gezondheidszorgsector; de voordelen van diversiteit voor de Europese Unie promoten. De activiteiten die zullen worden ondernomen richten zich op het bestrijden van discriminatie die mensen ondervinden op grond van ras of etnische afkomst, godsdienst of levensovertuiging, leeftijd, handicap of chronische ziekte, seksuele gerichtheid en geslacht. Verder gaat de aandacht tijdens het Europees Jaar uit naar de samenloop van verschillende non-discriminatiegronden en de verschillende manieren waarop mannen en vrouwen discriminatie op grond van de bovengenoemde non-discriminatiegronden ervaren (gender mainstreaming). Het Europees Jaar staat in het teken van vier thema’s: rechten, vertegenwoordiging, erkenning en respect. Het Nederlandse kabinet onderschrijft de doelstellingen van het Europees Jaar. Het Europees Jaar biedt mogelijkheden om kennis en bewustwording te vergroten door de publieke en politieke aandacht te vestigen op problemen rond ongelijke behandeling, voorlichting te intensiveren en belanghebbenden actief in te schakelen. Het is van groot belang dat in de (uitgebreide) EU een ieder participeert in de samenleving en op de arbeidsmarkt, ongeacht verschillen in ras, geslacht, leeftijd, etc. Daarnaast kan de bestrijding van discriminatie bijdragen aan grotere diversiteit binnen bedrijven en instellingen en daarmee bevorderen dat de juiste persoon op de juiste plek komt. Het bestrijden van discriminatie draagt in dat verband ook bij aan de Lissabon-doelstelling om een toename naar 70% netto-arbeidsparticipatie in de periode tot 2010 te realiseren. Het gebrek aan informatie en bewustzijn omtrent rechten en plichten op grond van de antidiscriminatiewetgeving is nog steeds een belangrijke hindernis voor de effectieve implementatie van de gelijke behandelingswetgeving. Dit blijkt bijvoorbeeld uit de evaluatie van de Algemene wet gelijke behandeling. Het Europees Jaar kan een belangrijke rol spelen bij enerzijds het bevorderen van gelijke kansen voor iedereen en anderzijds de volledige implementatie van de gelijke behandelingswetgeving in de praktijk. De doelstellingen van het Europees Jaar in Nederland zijn als volgt geformuleerd: 1


2007

95

• het vergroten van maatschappelijke bewustwording door bekendheid te geven aan de wetgeving en infrastructuur voor gelijke behandeling; • bekendheid geven aan lopende activiteiten op het terrein van gelijke behandeling; • het overbruggen van verschillen (door dialoog en ontmoetingen). Tijdens het Europees Jaar zullen zowel op Europees als nationaal niveau diverse activiteiten plaatsvinden. Het Europees Jaar zal in Nederland worden uitgevoerd door het Agentschap van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Agentschap SZW). Het Agentschap SZW is het ‘nationaal orgaan’ voor het Europees Jaar. De doelstellingen voor het Europees Jaar in Nederland worden door het nationaal orgaan vastgelegd in een nationaal plan met de strategie en prioriteiten voor het Europees Jaar. Op basis van het nationaal plan kan het budget dat de Europese Commissie voor Nederland beschikbaar stelt (€ 279.000), worden aangevraagd. Nederland moet hier hetzelfde bedrag tegenover stellen (50% cofinanciering). Het kabinet heeft hiervoor middelen ter beschikking gesteld. Daarnaast heeft het kabinet middelen ter beschikking gesteld voor de uitvoering van de onderhavige tijdelijke (nationale) subsidieregeling in het kader van het Europees Jaar van gelijke kansen voor iedereen. De subsidieregeling dient ter ondersteuning van de activiteiten in het kader van het bovengenoemde nationaal plan voor het Europees Jaar. De subsidieregeling heeft tot doel om projecten gericht op het bevorderen van bewustwording rond het thema ‘gelijke kansen voor iedereen’ te subsidiëren. Projecten moeten betrekking hebben op de nondiscriminatiegronden die ook in het nationaal plan centraal staan: ras of etnische afkomst, godsdienst of levensovertuiging, leeftijd, handicap of chronische ziekte, seksuele gerichtheid en geslacht. Voor het subsidiëren van projecten is in totaal 1 miljoen euro beschikbaar. Dit bedrag wordt gelijkelijk verdeeld over drie thema’s die tijdens het Europees Jaar prioriteit hebben, te weten de arbeidsmarkt, de wijk/buurt en jongeren. Onderzoek toont aan dat de meeste klachten over discriminatie betrekking hebben op de arbeidsmarkt en de wijk/buurt en dat jongeren minder goed bekend zijn met de gelijke behandelingswetgeving dan ouderen. Met betrekking tot de subsidieverlening op grond van de onderhavige regeling is ook de Algemene Regeling SZW-subsidies van toepassing, voor zover daarvan niet in de onderhavige regeling van wordt afgeweken. Deze regeling is onder meer te vinden op www.agentschapszw.nl. Tevens is de Algemene wet bestuursrecht en de Kaderwet SZWsubsidies van toepassing. Artikelsgewijs Artikelen 2 en 6. Subsidie projecten en Aanvullende criteria voor toekenning Artikel 2 geeft een globale beschrijving van de aard van de projecten die voor subsidiëring in aanmerking kunnen worden gebracht. De subsidieregeling heeft tot doel om projecten gericht 2

96


2007

op het bevorderen van bewustwording rond het thema ‘gelijke kansen voor iedereen’ te subsidiëren. Bewustwording kan bijvoorbeeld zijn gericht op kennis van (rechten en plichten op basis van) de gelijke behandelingswetgeving, bekendheid met de bestaande infrastructuur voor gelijke behandeling of de voordelen van diversiteit. Artikel 6 geeft nadere invulling en bevat meer gedetailleerde eisen waaraan een project zal moeten voldoen om voor subsidie in aanmerking te kunnen komen. Uit onderdeel b van artikel 6 volgt dat een project zich dient te richten op alle non-discriminatiegronden: ras of etnische afkomst, godsdienst of levensovertuiging, leeftijd, handicap of chronische ziekte, seksuele gerichtheid én geslacht. Projectresultaten zullen om niet beschikbaar worden gesteld. Artikelen 3 en 8. Subsidieplafond en Omvang subsidie Per thema (de arbeidsmarkt, jongeren en de wijk/buurt) is een bedrag van € 333.333,33 beschikbaar. De projectsubsidieaanvragen dienen een projectplan en een begroting te bevatten. Op basis daarvan kunnen projectsubsidies worden verleend. In de beschikking tot verlening van projectsubsidie wordt een maximumbedrag vastgesteld dat aan subsidie verstrekt zal worden. Dat bedrag zal niet hoger zijn dan € 50.000,-. Artikel 4. Subsidieaanvrager Dit artikel geeft aan wie de projectsubsidie op grond van deze regeling kunnen aanvragen. Het gaat hierbij om een in Nederland gevestigde rechtspersoon die een aanvraag indient voor uitsluitend zichzelf of namens een samenwerkingsverband van rechtspersonen. Bij een samenwerkingsverband geschiedt de betaling aan de deelnemer van het samenwerkingsverband die namens de anderen de aanvraag heeft ingediend. Tevens wordt in artikel 4 geregeld dat de subsidie slechts wordt verstrekt aan de subsidieaanvrager. Op grond van het vierde lid kan per subsidieaanvrager slechts één aanvraag om projectsubsidie worden ingediend. Daarmee samenhangend wordt met het vijfde lid van dit artikel voorkomen dat de subsidie voor een groot deel van het beschikbare bedrag (of zelfs geheel) terecht komt bij één bedrijf of een met elkaar samenhangend conglomeraat van bedrijven. Het vijfde lid regelt het volgende. Als een subsidieaanvrager dochter is van een moederbedrijf dat de meerderheid van de aandelen bezit in de subsidieaanvrager, dan wel anderszins de zeggenschap heeft over de subsidieaanvrager, wordt - voor de toepassing van het vierde lid ook het moederbedrijf als subsidieaanvrager aangemerkt alsmede alle andere dochterbedrijven waarin dat moederbedrijf de meerderheid van de aandelen bezit of waarover het moederbedrijf anderszins de zeggenschap heeft. Indien het moederbedrijf of één van de andere dochterbedrijven ook een aanvraag heeft gedaan worden alle aanvragen van het conglomeraat afgewezen op grond van artikel 10, onderdeel a, van deze regeling. Eén en ander geldt mutatis mutandis als de subsidieaanvrager zelf één of meer dochterbedrijven heeft. Artikel 5. Subsidieaanvraag Dit artikel geeft aan dat voor belanghebbenden de gelegenheid bestaat projectsubsidieaanvragen in te dienen in de periode van 2 tot en met 31 januari 2007. In die periode moeten de aanvragen door de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (het 3


2007

97

Agentschap SZW) zijn ontvangen. Aanvragen die buiten die periode worden ontvangen worden afgewezen. De aanvraag kan slechts betrekking hebben op één project en wordt ingediend door gebruikmaking van een door de minister verstrekt formulier. Bij de aanvraag wordt een projectplan overgelegd waarin de zaken zijn beschreven die zijn opgenomen in het tweede lid van dit artikel. Tevens bevat de aanvraag een uitgewerkte begroting. Het model van het aanvraagformulier (bijlage 1) en het model van de begroting (bijlage 2) zullen gepubliceerd worden op www.agentschapszw.nl, op de dag van publicatie van de Regeling in de Staatscourant. In artikel 5, tweede lid, onder f is bepaald dat de doelgroep actief moet worden betrokken bij de opzet, uitvoering en evaluatie van een project. Dat betekent dat bijvoorbeeld het vervaardigen van een CD rom, video, folder, DVD of website alleen niet voldoende is. Artikel 7. Subsidiabele kosten Voor kosten die in redelijkheid niet als noodzakelijk kunnen worden beschouwd voor de ontwikkeling of uitvoering van het project, wordt geen subsidie verleend. Ook voor kosten die niet zijn begroot wordt geen subsidie verleend. Voor de BTW-plichtige subsidieontvangers (die de BTW kunnen verrekenen) wordt de BTW niet gesubsidieerd. De BTW hoeft dan immers niet ten laste van de begunstigde te blijven. Indien de subsidieontvanger de BTW wel tot de subsidiabele kosten rekent moet hij aannemelijk maken dat hij deze niet kan verrekenen. In het tweede lid is bepaald dat alleen de kosten die gemaakt en betaald zijn na verlening van de subsidie in aanmerking worden genomen. Artikel 9. Verdeling maximaal beschikbaar bedrag Artikel 9 heeft betrekking op de wijze waarop het bereiken van het subsidieplafond wordt bepaald. Het betreft hier het systeem van “wie het eerst komt, het eerst maalt”. Indien meer aanvragen op dezelfde datum zijn ontvangen en toekenning van op die datum ontvangen aanvragen zou leiden tot overschrijding van het subsidieplafond, wordt de volgorde van behandeling van de op die datum binnengekomen aanvragen vastgesteld door middel van loting door een notaris. Indien toepassing van het vierde lid leidt tot afwijzing van een subsidieaanvraag wordt automatisch de in volgorde daarop volgende subsidieaanvraag met betrekking tot het desbetreffende thema in behandeling genomen. Artikel 10. Afwijzing subsidie Naast de in de Algemene wet bestuursrecht,de Kaderwet SZW-subsidies en de Algemene Regeling SZW-subsidies genoemde afwijzingsgronden, staan in dit artikel nog een viertal gronden opgesomd waarop projectsubsidie wordt afgewezen. Artikel 11. Beschikking subsidieverlening/voorschot Bij de beschikking tot verlening van de projectsubsidie kunnen ondermeer nadere voorwaarden worden opgenomen met betrekking tot de door de aanvrager vast te leggen gegevens, opdat een goed inzicht kan worden gehouden in de voortgang van het gesubsidieerde project. Bij toekenning van projectsubsidie wordt een voorschot verstrekt 4

98


2007

van 80% van de verleende subsidie. Artikel 12. Publiciteit Een subsidieontvanger zal bereid moeten zijn medewerking te verlenen aan publicitaire en voorlichtingsacties die worden georganiseerd in het kader van het Europees Jaar van gelijke kansen voor iedereen. De kosten van die acties komen niet ten laste van de subsidieontvanger. Voorts zal de subsidieontvanger er voor zorgen dat de projectresultaten presentabel zijn voor een door de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid georganiseerde slotconferentie met betrekking tot de op grond van deze regeling gesubsidieerde projecten. Artikel 13. Subsidievaststelling Indien de verantwoording is ingediend voor of op 5 januari 2008 stelt de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de subsidie uiterlijk 1 maart 2008 vast. Indien de verantwoording is ingediend na die datum stelt de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de subsidie uiterlijk acht weken na ontvangst van de verantwoording vast. De verantwoording en de daarbij gaande declaratie moeten voldoen aan de eisen die zijn vastgelegd in de artikelen 14, 15 en 17 van de Algemene Regeling SZW-subsidies. Artikel 16 van die regeling is niet van toepassing nu de subsidie op grond van artikel 8 niet hoger kan zijn dan € 50.000.

De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,

(A.J. de Geus)

5


2007

99

Bijlage 4. Resultaten en producten projecten uit de Tijdelijke subsidieregeling EJGK Projecten met het thema arbeidsmarkt Project ‘Iedereen is anders behalve ik’ CNV Jongeren

• Filmpjes gericht op de 6 non discriminatiegronden; • Website: www.jongerendiscriminatie.nl; • Enquête; • Lespakket; bestaande uit een dvd met filmpjes, een quiz, docentenhandleiding, opdrachten en werkbladen voor scholieren; • Campagne op NF.TV en advertenties, nieuwsbrieven.

Project ‘Manifestatie: Beleef het verschil’ Vereniging van Nederlandse Gemeenten

• 600 kinderen en jongeren uit Den Haag afkomstig van basisscholen (groepen 6,7 en 8) en brugklassen vmbo hebben 600 kubussen en 600 gedichten gemaakt; • 16 kunstenaars hebben hun visie op gelijke kansen in vorm en kleur gegeven.

Project ‘Gelijke kansen in de Keuzeloopbaan’. Expertisecentrum LEEFtijd

• Tweetal debatten om aandacht te vestigen op belemmeringen in keuzevrijheid in de loopbaan. Waar lopen we tegenaan als zes non discriminatiegronden een rol spelen bij de kansen die je hebt? Wat kunnen we op individueel niveau, het niveau van arbeidsorganisatie en op beleidsniveau doen om gelijke kansen te realiseren? - Debat I. ‘Keuzes in de loopbaan voor iedereen’ - Debat II. ‘Gelijke kansen op de Arbeidsmarkt rechtvaardig of effectief. Wat kiest u?’.

Project ‘DOEN denken’ IrV, Kenniscentrum voor Revalidatie en Handicap.

• De door Harvard getoetste en gevalideerde web based testbatterij aanpassen met nog twee ontbrekende gronden van discriminatie; • Toepassen van de testbatterij.

Project ‘Gedichtenbundel voor personeelsfunctionarissen’ CG-Raad

• Gedichtenbundel ‘Samen is het mooist’ voor personeelsfunctionarissen.

Project ‘Samenleven op de werkvloer’ CNV Bedrijvenbond

• Handreiking voor diversiteit met tips en ervaringen uit de praktijk: “Samenleven op de werkvloer”.

Project ‘Werk aan de winkel’ Movisie

• 18 foto’s over diversiteit op de werkvloer om bij het grote publiek bewustwording en discussie op gang te brengen over de manier waarop stereotypen en vooroordelen een gelijke toegang tot de arbeidsmarkt kunnen belemmeren.


2007

101

Projecten met het thema jongeren Project ‘Diversity 2007’ Stedelijk Jongerenwerk Amsterdam

• Stichting Jongerenwerk Amsterdam organiseerde vijf debatten rond het thema diversiteit: - Interreligieuze dialoog: verrijking of zinloos? - De succesvolle Marokkaanse vrouw en man? - Kloof tussen ouderen en jongeren: kennen ouders hun kinderen niet? - Omgang allochtonen ouders met gehandicapt kind? - Homoseksueel en religieus: verenigbaar?’. • Slotdebat Young Diverstity; DVD young Diversity en poster.

Project ‘Culturele diversiteit van iedereen’ Stichting Kick

• Culturele Diversiteitsdag; • Doorlopende boeiende theater voorstelling waarbij de toeschouwer steeds geconfronteerd werd met situaties ent teksten die te maken hebben met de diversiteit in Europa en de soms wrange situaties waarin mensen komen te verkeren als er geen gelijke behandeling is; • Fotoboekje scheppingsverhalen; • Publicatie Europa, een web van verhalen; • Tentoonstelling waarbij jonge artiesten exposeerden met kunstwerken omtrent maatschappelijke ontwikkeling en discriminatie. Hiervan is een catalogus opgeleverd.

Project ‘Zwarte pieten’ Helicon Opleidingen

• 150 leerlingen van klas 2 VMBO Groenschool Den Bosch hebben in een projectweek aandacht geschonken aan gelijke kansen door het houden van presentaties over de zes non discriminatiegronden, vaak geïllustreerd door collages. • Slotmanifestatie Zwarte Pieten voor andere leerlingen, leraren en ouders.

Project ‘Anthem for Equality’ Stichting Roots & Routes

• Eind mei brachten 15 jongeren in Rotterdam op het Dunya festival hun zelf geschreven en gecomponeerde ‘Anthem for Equality’en de rap ‘Gelijkheid’ ten gehore.

Project ‘Zo zijn wij’ Stichting Mira media

• Vijftien discussie bijeenkomsten met thema “visie op gelijke kansen”, die input leveren voor videoproducties (schriftelijke scenario’s). • Digitales (audio- visuele presentaties) • Nieuwsbrieven • Landelijke presentatie.

Project ‘Discriminatie op school in de randstad en provincie: verschilt het?’ Stichting Interculturele Alliantie

• Bewustwordingsworkshop leerlingen van Nijmegen, Harderwijk • Docentenworkshop Nijmegen, Harderwijk. • Actieplan gelijke kansen Nijmegen, Harderwijk.

Project ‘ Loungin2007’ Stichting Kicky

• Loungin is een debat voor jongeren waar prikkelende stellingen, sketches en onderwerpen zoals vooroordelen en discriminatie bij jongeren over handicap en seksuele gerichtheid besproken worden. Website: www.loungin2007.nl

102


2007

Projecten met het thema buurt en wijk Project ‘Pares, een spel van Gelijke Kansen voor iedereen’ E-Quality

• Gelijke kansen spel Pares. Bestaande uit een handleiding, vragen en antwoordlijsten, evaluatieformulier.

Project ‘De kunstkar’ Bureau Mutant

• Het ontwikkelen van een trainingsprogramma ‘Kunst als voertuig voor gelijke kansen in de samenwerking met ouders’ • CD-Rom De Kunstkar: met minimethodiek met werkvormen, foto’s, film, theorie en trainingsaanbod.

Project ‘Kijk mijn wijk’ ANBO

Het bewust maken van de diversiteit, van de mogelijke vooroordelen maar ook van de good practices bij bewoners van een Tilburgse wijk • Video ‘Kijk mijn wijk’, flyer en poster.

Project ‘Gelijk in de wijk’ Mex-it

Het vergroten van kennis en bewustwording over het thema gelijke kansen voor iedereen in stadsdeel Slotervaart. Oudere buurtbewoners en Marokkaanse jongeren in het Amsterdamse Slotervaart schrijven en acteren in een film. • DVD ‘Gelijke kansen voor iedereen in Slotervaart’ • Themabijeenkomsten Discriminatie, Opvoeding en onderwijs, Arbeidsmarkt • Buurtportretten • Vrijwilligerswerk – jongeren uit de film gaan vrijwilligerswerk doen bij de ouderen in woonzorgcentrum Riekerhof • Spinnenweb Slotervaart: netwerk van 12 jongeren uit Slotervaart die rolmodel willen zijn voor andere jongeren en het stimuleren van andere jongeren om actief hun talenten te ontwikkelen.

Project ‘Goede buren.nl’ Art. 1, Vereniging tegen Discriminatie

• Een landelijk te raadplegen website voor de klantgroepen: www.goedeburen.nl • Publicatie ‘Discriminatie op lokaal niveau’ • Trainingen voor verschillende klantgroepen • Conferentie Goede buren.

Project ‘Meedoen aan sport’ Sportservice Flevoland

• Fietslessen voor 15 vrouwen van allochtone afkomst.

Project ‘Een wijk ontmoetingsplaats in Beerta - een gelijke kansen parkje Stichting Renavo

• Wijk ontmoetingsplaats in Beerta. Een plek waar mensen (jong -oud, rijk -arm, gezond- chronisch beperkt) elkaar kunnen ontmoeten. • Gelijke kansen parkje; er zijn zes bankjes met spreuken gemaakt, om mensen bewust te maken dat je anders mag zijn.


2007

103

Bijlage 5. Enkele publicaties en geplaatste artikelen • ‘Op de bres voor Gelijke Kansen’ huis aan huisbladen • ‘Ruimte voor verschillen’ Fortis Tribune, 5e jaargang, nummer 47, oktober 2007 • ‘Place aux différences’ Fortis Tribune, 5e annee, nummer 47, octobre 2007 • ‘Overcoming differences’ Fortis Tribune, 5th year, issue 47, October 2007 • ‘We laten veel te veel talent liggen. Wat willen wij met diversiteit en waarom?’ PW Intermediair, dinsdag 23 oktober 2007 • ‘Jaar van de gelijke kansen voor iedereen’, E-Quality Matters, nummer 2, oktober 2007, jaargang 9 • ‘Nog te weinig burgers kennen hun rechten’ E-Quality Matters, nummer 2, oktober 2007, jaargang 9 • ‘Laat je niet leiden door je eerste indruk’ Mens en Werk, december 2007 • ‘Oog voor diversiteit - Gelijke Kansentocht langs bekende en verborgen monumenten in Amsterdam’ Mens en Werk, december 2007 •‘Ruimte voor talent is een keuze voor de toekomst - Column Halleh Ghorashi ’Mens en Werk, december 2007 •‘2007 was een jaar met toekomst – EU-jaar van Gelijke Kansen voor Iedereen inspireerde tot nieuwe initiatieven’ Netwerk Stadsregio Arnhem Nijmegen, magazine voor overheid en bedrijfsleven, Jaargang 5, nummer 4, uitgave winter 2007 • ‘Werk aan de winkel’, Mens en Werk, april 2008 • ‘Verschil mag er wezen; benut de ruimte van het gelijke behandelingsrecht’ HSI, mei 2008


2007

105

SZW 75O446

Postbus 90801 2509 LV Den Haag Vormgeving & Productie SZW/FZ/Grafimedia

e q u a l i t y e u r o p a. e u

Recommend Documents