3 havo 4 water, §2 t/m 4
Mozambique: soms te veel
India: vaak te weinig
De blauwe planeet: alles stroomt Welke kringloop heeft de meeste betekenis voor de mens en waarom? De lange kringloop (B) omdat deze zoet water naar het land brengt. A
B
De blauwe planeet: alles stroomt Hoe vormt de lange kringloop het landschap?
Water en ijs zorgen voor erosie (afbraak) en sedimentatie (opbouw). A
B
Alles stroomt: water op zoek naar een balans Aanvoer: - neerslag - rivieren - grondwater
Afvoer: - verdamping Aanvoer - afvoer = waterbalans Nuttige neerslag = neerslag - verdamping
- uitstroom naar elders
Opslag van water A Als bodemwater of als grondwater Wat is het verschil?
Opslag van water
B In een aquifer
Ondergrondse spaarpot in Midwesten VS
Hoe ontstaan deze groene cirkels in het landschap? Hoe is deze aquifer ontstaan?
Water: vernieuwbaar of niet? Vernieuwbaar
gebruik > duurzaam waterbeheer
Niet vernieuwbaar
gebruik > niet duurzaam
Waarom is hier geen sprake van duurzaam waterbeheer?
Men verbruikt meer water dan er wordt aangevuld.
Soms te veel
Oorzaken overstroming rivier
- natuurlijke oorzaken - menselijke oorzaken
hoort wat thuis? Waar hoort watWaar thuis? Natuur
Mens
1 harde ondergrond
5 sterke schommeling van regiem
2 ontbossen
6 op een helling akkers in plaats van weiland aanleggen
3 rechte diepe sloten
7 piekafvoer
4 verstening van stroomgebied
8 weinig begroeiing
Daar hoort het thuis Natuur
Mens
1 harde ondergrond
5 ontbossen
2 sterke schommeling van regiem
6 op een helling akkers in plaats van weiland aanleggen
3 piekafvoer
7 rechte diepe sloten
4 weinig begroeiing
8 verstening van stroomgebied
Wat versta je onder het regiem van en rivier? Hoe zie je aan het regiem welke soort rivier het is?
Deel de rivier in naar kenmerken van het regiem A is een …rivier omdat…
A B is een …rivier omdat…
B C is een …rivier omdat…
C
Deel de rivier in naar kenmerken van het regiem
A
A is een regenrivier omdat hij laag staat in de zomer door de hoge verdamping.
B is een gemengde rivier omdat het regiem vrij gelijkmatig is.
B C is een smeltwaterrivier omdat er in de vroege zomer veel smeltwater wordt afgevoerd.
C
Bedreigde kust: Bangladesh laagland
estuarium
tropische wervelstorm
springtij
baaivormige kustlijn ondiepe randzee
Kies: Een Bengaalse boer hoeft geen dijken omdat: A Dat erg veel werk is.
B Het te veel kostbare grond kost. C De rivieren dan geen vruchtbaar slib kunnen afzetten. D Bij een doorbraak de gevolgen erger zijn.
Juist: C en D
Vaak te weinig
Vaak te weinig
Probleem: er is voldoende zoet water op aarde, maar… valt niet in het groeiseizoen
valt in dunbevolkte gebieden
valt in korte tijd
Waterstress neemt toe door… snelle groei bevolking vooral in arme landen
snelle urbanisatie
stijgende welvaart
Maar waterstress is niet overal gelijk geen probleem
nog geen probleem
problemen nemen toe
grote problemen in komende periode
Armen betalen hoogste prijs voor water in de steden Waarom? Redeneer in 4 stappen: 1 vooral in arme landen groeien steden snel > 2 vraag naar schoon water stijgt terwijl vervuiling van (grond)water toeneemt > 3 aanvoer van water nodig > prijs stijgt > 4 arme mensen zijn de eerste slachtoffers
Te weinig Hoe lossen we dat op? 1 water vasthouden 2 water sparen
Oplossing 1: water vasthouden
Bijvoorbeeld bouwen van stuwdammen
Voor- en nadelen van een grote stuwdam als de Drieklovendam Voordelen - water vasthouden - opwekken elektriciteit - regelen waterstand
Nadelen - bewoners moeten verhuizen - stuwmeer slibt dicht - bewoners stroomafwaarts minder water - dam kan doorbreken> enorme ramp
Kleinschalige irrigatie in Senegal. Hoe werkt dat? Leg dat in drie stappen uit. boer put water
water wordt in bak uitgegoten
vanuit bak gaat water naar akkertje Noem drie voordelen van kleinschalige irrigatie boven de bouw van stuwdammen.
Irrigatie aan de rand van het Tsjaadmeer
Irrigatie leidt hier tot verzilting. Noem twee aanwijzingen. Eén zie je op de foto. 1. Bij bekkenirrigatie verdampt veel water. 2. Tsjaad heeft een droog en heet klimaat met een hoge verdamping.
Oplossing 2: water sparen In de landbouw
In huishoudens en industrie
- druppelirrigatie toepassen in gebieden met hoge verdamping.
- minder water gebruiken en meer hergebruiken
duurzaam met water omgaan!
Waarom is de GWS juist bij geulirrigatie zo sterk gestegen?
Door de geulirrigatie wordt heel veel water in de grond gebracht.
Druppelirrigatie in de Negev-woestijn in Israël. Noem twee voordelen van deze manier van irrigeren.
minder water nodig minder verzilting
Op welke twee manieren wordt hier water gespaard? toepassen druppelirrigatie
zuiveren van afvalwater