Stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater Planperiode 2010 t/m 2014
Gemeentelijk Rioleringsplan Voorst
www.grontmij.nl
Wij ontwerpen en realiseren plannen voor de toekomst, door mensen en partijen in regio’s bij elkaar te brengen en met elkaar te verbinden, met respect voor onze leefomgeving, onze klanten en elkaar.
Gemeentelijk rioleringsplan Voorst Planperiode 2010 t/m 2014
Definitief
Gemeente Voorst Postbus 9000 7390 HA TWELLO
Grontmij Nederland B.V. Houten, 12 oktober 2009
13/99094849/HdM, revisie D1
Verantwoording
Titel
:
Gemeentelijk rioleringsplan Voorst
Subtitel
:
Planperiode 2010 t/m 2014
Projectnummer
:
274885
Referentienummer
:
13/99094849/HdM
Revisie
:
D1
Datum
:
12 oktober 2009
Auteur(s)
:
Heleen de Man
E-mail adres
:
[email protected];
[email protected]
Gecontroleerd door
:
Heleen de Man
Paraaf gecontroleerd
: b.a.
Goedgekeurd door
:
Paraaf goedgekeurd
:
Contact
:
Aad Oomens
De Molen 48 3994 DB Houten Postbus 119 3990 DC Houten T +31 30 634 47 00 F +31 30 637 94 15
[email protected] www.grontmij.nl
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 2 van 42
Inhoudsopgave
1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
Inleiding......................................................................................................................... 5 Aanleiding ..................................................................................................................... 5 Geldigheidsduur............................................................................................................ 6 Procedures.................................................................................................................... 6 Termen en definities ..................................................................................................... 6 Leeswijzer ..................................................................................................................... 7
2 2.1 2.2 2.3 2.3.1 2.3.2 2.4 2.5 2.6
Evaluatie GRP 2005-2009 ............................................................................................ 8 Inleiding......................................................................................................................... 8 Evaluatie Projectteam ................................................................................................... 8 Geplande maatregelen GRP 2005-2009 ...................................................................... 8 Aansluitingen ................................................................................................................ 8 Onderhoud, reparatie en vervanging ........................................................................... 9 Onderzoek.................................................................................................................. 10 Milieumaatregelen...................................................................................................... 11 Samenvatting evaluatie GRP 2005-2009 .................................................................. 11
3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.4.1 3.4.2 3.4.3 3.4.4 3.5
Gewenste situatie ...................................................................................................... Inleiding...................................................................................................................... Waarom riolering?...................................................................................................... Relaties met andere plannen en regelgeving ............................................................ Gewenste situatie ...................................................................................................... Zorgplicht stedelijk afvalwater.................................................................................... Hemelwaterzorgplicht ................................................................................................ Grondwaterzorgplicht................................................................................................. Voorwaarden voor effectief beheer............................................................................ Overleg met andere overheden .................................................................................
4 4.1 4.2 4.3 4.3.1 4.3.2 4.3.3 4.3.4 4.3.5 4.4 4.4.1 4.4.2 4.4.3 4.4.4 4.5 4.5.1 4.5.2 4.5.3
Huidige situatie .......................................................................................................... Inleiding...................................................................................................................... Totaal overzicht voorzieningen .................................................................................. Stedelijk afvalwater .................................................................................................... Nog niet aangesloten bestaande bebouwing............................................................. Afvoer en behandeling van stedelijk afvalwater......................................................... Overzicht aanwezige voorzieningen voor stedelijk afvalwater .................................. Toestand van de objecten.......................................................................................... Functioneren van de voorzieningen........................................................................... Hemelwater ................................................................................................................ Verwerking van hemelwater....................................................................................... Overzicht van aanwezige voorzieningen ................................................................... Toestand van de objecten.......................................................................................... Functioneren van de voorzieningen........................................................................... Grondwater ................................................................................................................ Inzicht in grondwaterregime....................................................................................... Functioneren van de voorzieningen........................................................................... Klachten en overlast ..................................................................................................
5 5.1
De opgave.................................................................................................................. 23 Inleiding...................................................................................................................... 23
102H
103H
104H
105H
12 12 12 12 13 13 13 16 16 16
106H
107H
108H
109H
110H
111H
112H
113H
114H
115H
17 17 17 19 19 19 19 20 20 21 21 21 22 22 22 22 22 22
116H
117H
118H
119H
120H
121H
122H
123H
124H
125H
126H
127H
128H
129H
130H
131H
132H
133H
134H
135H
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 3 van 42
Inhoudsopgave (vervolg)
5.2 5.2.1 5.2.2 5.3 5.3.1 5.3.2 5.3.3 5.3.4 5.3.5 5.3.6 5.3.7 5.3.8 5.3.9 5.3.10 5.3.11 5.3.12 5.3.13 5.3.14 5.4 5.4.1 5.4.2 5.4.3 5.4.4 5.4.5 5.4.6 5.5
Aanleg van nieuwe voorzieningen ..................................................................... 136H23 Nieuwbouw.................................................................................................................. 23 Bedrijventerrein........................................................................................................... 24 Onderzoek................................................................................................................... 24 Inventarisatie............................................................................................................... 24 Inspectie en controle vrijvervalriolering....................................................................... 25 Berekeningen e.a. studies .......................................................................................... 25 Actualisatie GRP......................................................................................................... 25 OAS............................................................................................................................. 25 Monitoring/ Meten aan de riolering ............................................................................. 26 Waterkwaliteitsspoor................................................................................................... 27 Benchmarking ............................................................................................................. 27 Indirecte lozingen........................................................................................................ 27 Modelverordening afvoer hemelwater en grondwater ................................................ 27 WION .......................................................................................................................... 28 Ontvlechten en bestrijdingsmiddelen.......................................................................... 28 Waterloket ................................................................................................................... 29 Samenvatting onderzoekinspanningen planperiode................................................... 29 Maatregelen ................................................................................................................ 29 Onderhoud rioleringsobjecten..................................................................................... 29 Vervanging, renovatie en reparatie van drukriolering................................................. 30 Vervanging, renovatie en reparatie van gemalen en persleidingen ........................... 30 Vervanging en reparatie van riolen............................................................................. 31 Verbetering hydraulisch en milieutechnisch functioneren (basisinspanning) ............ 32 Verbetering functioneren grondwater drainage ......................................................... 33 Samenvatting beheermaatregelen planperiode......................................................... 33
6 6.1 6.2 6.2.1 6.2.2 6.2.3 6.3 6.3.1 6.3.2 6.3.3 6.3.4 6.3.5 6.3.6 6.3.7
Organisatie en financiën ............................................................................................ Personele middelen ................................................................................................... Financiële middelen ................................................................................................... Algemeen ................................................................................................................... Vervangingswaarde ................................................................................................... Totale uitgaven .......................................................................................................... Kostendekking ........................................................................................................... Inleiding...................................................................................................................... Heffingsgrondslag ...................................................................................................... Heffingseenheden...................................................................................................... Vergelijking van de rioolheffing met omliggende gemeenten .................................... Inkomsten anders dan rioolrecht/heffing.................................................................... Rioolheffing ................................................................................................................ Vergelijking met tarief GRP 2005-2009 en herziening 2007 .....................................
159H
160H
161H
Bijlage 1:
Tabellen
Bijlage 2:
Uitwerking maatregelen planperiode
Bijlage 3:
Doelen, Functionele eisen en Maatstaven
Bijlage 4:
Woordenlijst
Bijlage 5:
Relaties met andere plannen en regelgeving
Bijlage 6:
Reacties van Derden
34 34 36 36 36 37 37 37 38 39 39 40 40 42
162H
163H
164H
165H
166H
167H
168H
169H
170H
171H
172H
173H
174H
175H
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 4 van 42
1
Inleiding
1.1 Aanleiding Aanleg en beheer van voorzieningen voor afvalwater, hemelwater en grondwater is een gemeentelijke taak die zijn wettelijke basis vindt in de Wet milieubeheer (Wm art. 10.33) en de Wet op de waterhuishouding (Whh art. 9a en 9b). Een belangrijke ontwikkeling is die van de Verbreding van het rioolrecht (verbrede watertaken gemeenten). Per 1/1 2008 is de wet “Verankering en bekostiging gemeentelijke watertaken” van kracht. In deze wet krijgt de gemeente formeel de zorgplicht voor: a. de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater; b. de inzameling en verwerking van afvloeiend hemelwater; c. het treffen van maatregelen in het openbaar gebied teneinde structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken. Deze wetgeving draagt bij aan de bescherming van de volksgezondheid, het milieu en het tegengaan van wateroverlast. De gemeente is wettelijk verplicht een Gemeentelijk RioleringsPlan (GRP) op te stellen (Wm art.4.22). In dit artikel is aangegeven dat de gemeenteraad, telkens voor een nader vast te stellen periode, een GRP vaststelt. Met het verstrijken van de planperiode 2005-2009 van het GRP Voorst is het noodzakelijk het bestaande GRP te actualiseren. In dit GRP is weergegeven hoe de gemeente haar watertaken de komende planperiode vorm wil geven. Voor de planperiode 2010-2014 zullen de kosten voor vuilwater, hemelwater en grondwater (waterketen – watersysteem) gescheiden inzichtelijk worden gemaakt. Ook zal extra aandacht worden geschonken aan de Benchmark Rioleringszorg. Wet milieubeheer, artikel 4.22 1. De gemeenteraad stelt telkens voor een daarbij vast te stellen periode een gemeentelijk rioleringsplan vast. 2. Het plan bevat ten minste: a. een overzicht van de in de gemeente aanwezige voorzieningen voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater als bedoeld in artikel 10.33, alsmede de inzameling en verdere verwerking van afvloeiend hemelwater als bedoeld in artikel 9a van de Wet op de waterhuishouding, en maatregelen teneinde structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken, als bedoeld in artikel 9b van laatstgenoemde wet en een aanduiding van het tijdstip waarop die voorzieningen naar verwachting aan vervanging toe zijn; b. een overzicht van de in de door het plan bestreken periode aan te leggen of te vervangen voorzieningen als bedoeld onder a ; c. een overzicht van de wijze waarop de voorzieningen, bedoeld onder a en b , worden of zullen worden beheerd; d. de gevolgen voor het milieu van de aanwezige voorzieningen als bedoeld onder a, en van de in het plan aangekondigde activiteiten; e. een overzicht van de financiële gevolgen van de in het plan aangekondigde activiteiten. 3. Indien in de gemeente een gemeentelijk milieubeleidsplan geldt, houdt de gemeenteraad met dat plan rekening bij de vaststelling van een gemeentelijk rioleringsplan. 4. Onze Minister kan, in overeenstemming met Onze Minister van Verkeer en Waterstaat, aan gemeenten de plicht opleggen tot prestatievergelijking ten aanzien van de uitvoering van de taak, bedoeld in artikel 10.33, alsmede de taken, bedoeld in de artikelen 9a en 9b van de Wet op de waterhuishouding. Bij of krachtens algemene maatregel van bestuur kunnen regels worden gesteld over de frequentie, inhoud en omvang van de prestatievergelijking.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 5 van 42
Inleiding
Het maken van goede beleidsafwegingen op het terrein van het beheer van de openbare ruimte, de bescherming van de bodem en waterkwaliteit en de zorg voor het totale watersysteem worden steeds belangrijker. Ook het financiële beleid, de inzet van middelen en toenemende lastendruk zijn hierbij belangrijke aandachtspunten. 1.2 Geldigheidsduur De gemeente stelt zelf de geldigheidsduur van het plan vast (art. 4.22 Wm). De geldigheidsduur van dit beleidsplan is vijf jaar (2010 t/m 2014). De financiële peildatum van dit GRP is 1 januari 2009 en alle genoemde bedragen zijn op prijspeil 1 januari 2009. In 2014 zal het GRP aan de dan bestaande inzichten worden getoetst en, als dat nodig is, worden bijgesteld. 1.3 Procedures Dit GRP is in nauwe samenwerking tussen de gemeente en Grontmij tot stand gekomen. De Wet milieubeheer (art.4.23) schrijft voor dat bij de voorbereiding van het plan in ieder geval overleg plaats moet vinden met: • Gedeputeerde Staten van de provincie Gelderland (deze hebben een aanwijzingsbevoegdheid); • Waterschap Veluwe, als beheerder van de zuiveringstechnische werken waarnaar het afvalwater wordt afgevoerd en als beheerder van het oppervlaktewater waarop wordt geloosd; Na afronding van het GRP is deze ter inzage voor burgers. Wet milieubeheer, artikel 4.23 1. Het gemeentelijke rioleringsplan wordt voorbereid door burgemeester en wethouders. Zij betrekken bij de voorbereiding van het plan in elk geval: a. gedeputeerde staten, b. de beheerders van de zuiveringstechnische werken waarnaar het ingezamelde afvalwater wordt getransporteerd, en c. de beheerders van de oppervlaktewateren waarop het ingezamelde water wordt geloosd. 2. Zodra het plan is vastgesteld, doen burgemeester en wethouders hiervan mededeling door toezending van het plan aan de in het eerste lid, onder a tot en met c, genoemde instanties, en Onze Minister. 3. Burgemeester en wethouders maken de vaststelling bekend in één of meer dag- of nieuwsbladen die in de gemeente verspreid worden. Hierbij geven zij aan op welke wijze kennis kan worden gekregen van de inhoud van het plan.
Tijdens het opstellen van het GRP is meerdere keren overleg geweest met Waterschap Veluwe. Na de formele vaststelling door de gemeenteraad zal het plan worden toegezonden aan de bovenvermelde instanties. Op basis van art. 4.23 Wm moet het college van Burgemeester en Wethouders de vaststelling van het GRP bekendmaken in ten minste één dag- of nieuwsblad. 1.4 Termen en definities Dit GRP is een gemeentelijk beleidsplan, waar de gemeenteraad zich over moet uitspreken. Het is echter niet alleen voor de politiek geschreven, maar ook voor overleg met de in de Wm genoemde instanties. Dit heeft tot gevolg dat in dit GRP vaktaal wordt gebruikt. In dit GRP is daarom een uitgebreide verklarende woordenlijst opgenomen in bijlage 2.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 6 van 42
Inleiding
1.5 Leeswijzer Dit GRP is conform de aanbevelingen in de Leidraad Riolering (ref.1) opgezet en bestaat uit de volgende onderdelen: Hoofdstuk 1 is de inleiding, met de aanleiding, de geldigheidsduur en een leeswijzer.
Evaluatie
In hoofdstuk 2 komt de evaluatie van het gevoerde rioleringsbeleid tot 2009 aan de orde. De uitkomsten vormen de beginsituatie voor het GRP 2010 t/m 2014.
Duurzaamheid Ontwikkelingen
Toetsingskader Wat willen we?
Wet- en regelgeving
Toetsing huidige situatie Wat hebben we?
De opgave Wat moeten we doen?
Organisatie en financiën Wat kost dat?
In hoofdstuk 3 'Gewenste situatie’ worden voor de komende planperiode (en de periode daarna) doelen beschreven en uitgewerkt. Hiermee wordt een toetsingskader gegeven waarmee onder meer de gevolgen voor het milieu (Wm artikel 4.22 lid 2d) kunnen worden aangegeven. In hoofdstuk 4 'Toetsing huidige situatie' wordt getoetst in hoeverre de doelen nu al zijn gerealiseerd. Hoofdstuk 4 geeft het in de wet gevraagde overzicht van de aanwezige voorzieningen (Wm, artikel 4.22 lid 2a). In hoofdstuk 5 'De opgave' worden in hoofdlijnen de maatregelen weergegeven die nodig zijn om de gestelde doelen te kunnen realiseren. Daarmee wordt invulling gegeven aan lid 2b en 2c van artikel 4.22 van de Wet milieubeheer.
In hoofdstuk 6 'Organisatie en financiën' wordt de in hoofdstuk 5 weergegeven strategie vertaald naar benodigde personele en financiële middelen en een wijze van kostendekking (Wm, artikel 4.22 lid e). Tabellen met een letter (bijvoorbeeld tabel A) zijn in de rapporttekst opgenomen, tabellen met een cijfer in bijlage 1.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 7 van 42
2
Evaluatie GRP 2005-2009
2.1 Inleiding Voorafgaand aan het opstellen van het nieuwe gemeentelijk rioleringsplan, is het goed terug te kijken. De evaluatie geeft aandachtspunten voor het nieuw op te stellen GRP en bepaalt mede de vertrekpositie voor het nieuwe GRP. De evaluatie vindt plaats aan de hand van: • evaluatie projectteam; • geplande maatregelen planperiode 2005-2009; • onderzoek; • milieumaatregelen. Deze evaluaties zijn hieronder kort samengevat. 2.2 Evaluatie Projectteam De rol en de functie van het GRP is geëvalueerd met het projectteam, bestaande uit Marjolijn Bijsterveld, Paul van Bussel, Paul van Dijk. Het GRP 2005-2009 is als een prettig en goed instrument ervaren omdat dit de hoofdlijnen aangaf en het kader vormde voor de financiële middelen gedurende de planperiode. Een minder punt van het GRP 2005-2009 is dat de operationele planning niet expliciet (met bijvoorbeeld putnummers) is vermeld in de tabellen (zie tabel 4.7 in het GRP 2005-2009). Hierdoor is het lastig bij te houden en te toetsen welke maatregelen wel of niet zijn uitgevoerd. In het nieuwe GRP zal hieraan aandacht worden besteed. Vanwege de extra zorgplicht zal in het nieuwe GRP (grondwater)overlast gedefinieerd worden. Op dit moment is er geen sprake van structurele grondwateroverlast in de gemeente. Aandachtsgebieden waar hoge grondwaterstanden kunnen optreden zijn Doornweerd en Klarenbeek. In het GRP 2005-2009 werd de berekening van het rioolrecht als laatste pagina van bijlage 1 getoond. In het nieuwe GRP wordt de berekening van het rioolrecht als eerste pagina van de bijlagen getoond, de gegevens waarop deze berekening is gebaseerd zullen daarna volgen. Hiermee wordt de vindbaarheid verbeterd. De gemeente krijgt soms klachten over de hoogte van het rioolrecht. In het nieuwe GRP zal een onderbouwing worden gegeven van de hoogte van het rioolrecht, en wordt deze gerelateerd aan het rioolrecht in andere gemeenten. 2.3
Geplande maatregelen GRP 2005-2009
2.3.1 Aansluitingen Alle percelen binnen de gemeente hebben een aansluiting op de riolering, nog niet alle percelen lozen hier echter op. Enkele percelen hebben een tijdelijke ontheffing van de gemeente gekregen omdat deze gebruik maken van een afdoende grote septic tank of rietveld. Deze ontheffing is gebaseerd op de afschrijvingstermijn van de IBA of het helofytenfilter. Op dit moment is de handhaving om de overige percelen te laten lozen op de riolering nog niet afgerond.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 8 van 42
Evaluatie GRP 2005-2009
In de afgelopen planperiode zijn 455 woningen gebouwd en aangesloten, bij: • Scholtenshoek (Twello); • het Palet (Twello) • het Stationskwartier (Twello) • Veenhuisweg (in aanbouw) (Twello) • De Lage Kamp (Terwolde) • Achter 't Holthuis (Twello) • De Windvang (Voorst) • Hessenlaan (Teuge) 2.3.2 Onderhoud, reparatie en vervanging Het gemaal aan de Bremstraat is geheel gerenoveerd. De vervanging van het mechanische/elektrische deel van het gemaal bij de Omloop en de Koppelstraat is verschoven naar de volgende planperiode in het jaar 2012. De vervanging van het bouwkundige deel van het gemaal de Omloop is van 2008 verplaatst naar 2010. De reden voor het uitstel van deze werkzaamheden is dat de onderhoudsstaat nog afdoende was. Ook kan nu geanticipeerd worden op de komst van de ringtransportleiding. Het gemaal Bussloo is geheel vervangen in 2009. De gemalen zijn in beheer bij Waterschap Veluwe. Vanwege de hoge kosten wil de gemeente overwegen om de gemalen in haar eigen beheer te nemen. Het is op dit moment de vraag of en hoe de gemeente deze taak (op langere termijn) kan uitvoeren. Bij de drukriolering zijn 29 units aangesloten op telemetrie. Hiervan zijn 10 units verplaatsbaar. De telemetrie van de drukriolering werkt nog niet goed doordat er problemen zijn met het bereik. De leverancier is hiermee bezig. In de planperiode 2005-2009 is de persleidingvan het gemaal Bremstraat vervangen. De vervanging van de persleiding vanaf het gemaal Omloop is verschoven van het jaar 2008 naar 2010. De wijk De Veldjes is geheel voorzien van gescheiden riolering. Net als vele andere wegen Koningin Julianastraat (Twello), Wilhelminaweg (Voorst), Binnenweg (Voorst) e.d.) die gelijktijdig met de wegreconstructie afgekoppeld zijn. De woningen mochten vrijwillig afkoppelen, een groot deel is nog aangesloten op het gemengde stelsel.
Figuur 2-1
De Wilhelminaweg is afgekoppeld bij wegreconstructie
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 9 van 42
Evaluatie GRP 2005-2009
Tabel A geeft een overzicht van de uitgevoerde en nog niet uitgevoerde onderhoudsmaatregelen uit de operationele planning uit het GRP 2005-2009. Sommige riolen zullen de komende planperiode worden gerelined. Relinen is het geheel vernieuwen van riolering door het aanbrengen van een kous in het riool. De kous vormt een nieuwe buis in de bestaande riolering. Tabel A
Maatregelen uit GRP 2005-2009 Uitgevoerde maatregelen
Planning
Locatie
2005 Molendwarsstraat
Nog niet uitgevoerde maatregelen Planning
Locatie
2008 Parmentierstraat (relining)
2005 Martinusweg
2008 Parmentierstraat (relining)
2005 Lindelaan
2008 Torenweg
2005 Kerkstraat Wilp
2008 Stationstraat, (relining)
2006 Nijverheidsweg/Molenstraat
2008 Veldhoendreef (relining)
2006 Schoolstraat, Terwolde
2009 Martinusweg (wordt gemonitord)
2006 reparatie Korte Binnenweg
2009 Grotenhuisweg (monitoring)
2006 Binnenweg Voorst
2009 Burgemeester v.d. Feltz hwa intratuin
2006 Parkelerweg 2006 Tuinstraat,Voorst 2006 "De Veldjes" 2007 Enkweg, reparatie 2007 Sikkeplein 2008 Koningin Julianastraat 2008 Duistervoordse weg 2008 Stationstraat 2008 Molenveld Twello 2008 Prinses Beatrixstraat 2008 Kruisdwarsweg 2008 Rijksstraatweg Wilp 2008 Oude Rijksstraatweg 2008 Acacialaan 2008 Holhuizerstraat 2008 Vermeersweg
2.4 Onderzoek De gemeente Voorst heeft in de afgelopen planperiode deelgenomen aan de optimalisatiestudie van het afvalwatersysteem (OAS) van het gebied dat loost op de zuivering van Terwolde. Dit gebied omvat het gehele stelsel van de gemeente Voorst (met uitzondering van enkele kleine delen van de drukriolering) en enkele kleine stelsels van de gemeente Brummen (Empe), Apeldoorn (Klarenbeek) en Deventer (De Worp). In deze studie is onderzocht op welke wijze de gemeentelijke basisinspanning (reductie van de hoeveelheid overstorten rioolwater) en de afname verplichting van het waterschap (hoeveelheid te verpompen water) het meest optimaal gerealiseerd kan worden. Beide partijen hebben hiervoor het gehele stelsel van het ontvangstpunt bij de woning of straatkolk tot aan het lozingspunt van de rioolwaterzuivering in de IJssel in haar samenhang bekeken. Tot welke uitkomsten deze studie heeft geleid is weergegeven in paragraaf 5.3.5. In 2005 is 4 km en in 2006 is 6 km riolering geïnspecteerd. In 2008 is er 13 km riolering gereinigd, hiervan is 7,5 km geïnspecteerd. In 2009 is 15 km riolering gereinigd, hiervan is 6,3 km geïnspecteerd en 5,3 km beoordeeld. Er is in de afgelopen planperiode geen gebruik gemaakt van de gereserveerde onderzoeksuitgave voor extra reinigen en inspecties. Dit komt omdat de prijs bij aanbesteding meeviel, deze aanbesteding wordt met de gemeente Brummen uitgevoerd waardoor de eenheidsprijzen lager uitvallen.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 10 van 42
Evaluatie GRP 2005-2009
Het restant in het onderzoeksbudget tot en met het jaar 2009 is € 140.000. Dit bedrag is toereikend tot het jaar 2013. Vanaf 2014 wordt weer €15.000 per jaar gereserveerd. Op dit moment worden de riooloverstorten nog niet gemonitord bij de gemeente Voorst. Dit zal vanaf 2010 opgestart worden. De hiervoor benodigde kosten passen binnen het restant van het onderzoeksbudget. 2.5 Milieumaatregelen Vanaf het jaar 2004 t/m 2009 was circa 6.4 miljoen euro begroot om maatregelen te treffen om te voldoen aan de basisinspanning. Deze maatregelen zouden worden ingevuld in overleg met het waterschap. Tot en met het jaar 2009 is 1.9 miljoen euro gebruikt om af te koppelen. Er wordt verwacht dat er in 2009 nog voor circa € 55.000 wordt afgekoppeld. Het budget wat begroot is blijft nodig en zal worden ingezet voor de uivoering van maatregelen uit de OAS-studie zoals verwoord is in paragraaf 2.4. In het jaar 2009 is gestart met de voorbereiding van het bergbezinkbassin in Terwolde en de ringtransportleiding om Twello. Dit brengt het totaal voor de afgelopen planperiode op circa 2,5 miljoen euro.
Figuur 2-1
Bij de Overstort in Terwolde wordt een bergbezinkbassin voorbereid
2.6 Samenvatting evaluatie GRP 2005-2009 In Figuur 2-2 is de evaluatie van GRP 2005-2009 in een grafiek samengevat. Indicatie realisatie voornemens GRP 2005-2009
100% 100%
85%
100% 80%
80% 60% 30%
40% 20% 0% g in ng a rv ve i li m
Figuur 2-2
n le ge e tr aa m eu
d ou rh e d on
k oe rz e d on
ct pe s in
s ie
Indicatie realisatie voornemens GRP 2005-2009
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 11 van 42
3
Gewenste situatie
3.1 Inleiding Op 1 januari 2008 is de Wet verankering en bekostiging gemeentelijke watertaken in werking getreden. Op grond hiervan heeft de gemeente een drietal zorgplichten: • zorg voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater; • zorg voor een doelmatige inzameling en verwerking van afvloeiend hemelwater; • zorg voor treffen van maatregelen om nadelige gevolgen van de grondwaterstand zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken. De zorgplicht voor ons afvalwater (stedelijk afvalwater en hemelwater) vulde de gemeente al lang in door de aanleg van riolering. De zorgplicht voor grondwater is nieuw. Dit betekent dat de gemeente in het openbaar gemeentelijke gebied maatregelen moet treffen die structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk voorkomen of beperken. Dit zover het doelmatige maatregelen betreft die niet tot de zorg van het waterschap of de provincie behoren. Het in beeld brengen van de gemeentelijke grondwatertaken in de gemeente Voorst vormt een belangrijke doelstelling voor dit GRP. De zorgplichten voor het hemel- en het grondwater zijn inspanningsverplichtingen. Daarom zijn keuzes over de invulling hiervan nodig en is er behoefte aan een toetsingskader: hoe is de samenhang tussen kosten, maatregelen en het maatschappelijk belang. Dit hoofdstuk geeft dat toetsingskader. 3.2 Waarom riolering? De reden om riolering aan te leggen is en was: • het beschermen van de volksgezondheid: verontreinigd afvalwater uit de directe leefomgeving verwijderen; • de kwaliteit van de leefomgeving op peil te houden: ontwatering van de bebouwde omgeving door naast het afvalwater ook het overtollige regenwater van daken, pleinen, wegen en dergelijke in te zamelen en af te voeren; • de bodem, het grond- en oppervlaktewater te beschermen: door het afvoeren van het afvalwater naar een zuiveringsinstallatie. 3.3 Relaties met andere plannen en regelgeving Riolering staat niet op zichzelf, maar maakt onderdeel uit van de waterketen (drinkwatervoorziening - riolering - afvalwaterzuivering). De riolering heeft relaties met het watersysteem en vormt onderdeel van de openbare ruimte.
Dit brede GRP heeft dan ook relaties met andere (beleids)plannen, zowel van de gemeente als van andere overheden. Deze beleidsplannen kunnen directe invloed hebben op de te nemen maatregelen en op de actuele uitvoeringstermijn van de maatregelen die in dit GRP aan de orde komen.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 12 van 42
Gewenste situatie
In bijlage 5, is aangegeven welke plannen en wet- en regelgeving van invloed zijn op de (afval)waterketen. Een aantal relaties wordt daar kort toegelicht. Voor uitgebreide informatie wordt verwezen naar de betreffende (beleids)stukken. 3.4 Gewenste situatie In deze paragraaf wordt de gewenste situatie weergegeven voor alle gemeentelijke watertaken De gewenste situatie houdt rekening met de bestaande wet- en regelgeving, de afspraken met het waterschap en de keuzes die de gemeente kan maken met betrekking tot de inzameling, transport en verwerking van stedelijk afvalwater en hemelwater evenals het grondwater. 3.4.1 Zorgplicht stedelijk afvalwater In de oude wetgeving kon de zorgplicht strikt genomen alleen door aansluiting op de riolering worden ingevuld. Toepassing van individuele afvalwatervoorzieningen in de bebouwde kom was formeel niet mogelijk. De gemeente kan nu zelf kiezen, in plaats van een openbaar vuilwaterriool zijn andere systemen toegestaan als daarmee minstens een zelfde graad van milieubescherming wordt bereikt. De effecten op het milieu en de kosten van de maatregel zijn dus bepalend voor deze afweging. In de gemeente Voorst zijn bijna alle percelen aangesloten op de riolering. Voor de invulling van deze zorgplicht zijn daarom geen verdere afwegingen en keuzes nodig. Om de bestaande voorzieningen in stand te houden zijn goed gebruik van de riolering en tijdige vervanging daarbij noodzaak. Voor het transport van stedelijk afvalwater naar een afvalwaterzuiveringsinrichting (RWZI) moeten de riolen groot genoeg zijn en moet het water binnen een bepaalde tijd door de riolen naar het gemaal of ander lozingspunt kunnen afstromen. De voorzieningen mogen ook niet vervuild zijn met zand of andere ongerechtigheden. De gemalen moeten voldoende capaciteit hebben om het afvalwater te kunnen verpompen en bedrijfszeker zijn. Aandachtspunten: • een onderbouwde planning voor onderhoud en vervanging van de riolen is nodig; • door meten en monitoren kan het functioneren van het systeem in kaart worden gebracht. 3.4.2 Hemelwaterzorgplicht Om wateroverlast bij regen zoveel mogelijk te voorkomen, moet de riolering als totaal voldoende afvoercapaciteit hebben. Water op straat kan ontstaan als bij hevige regen niet al het water direct kan worden afgevoerd, soms leidt dat ook tot overlast. Bij hevige regenval is berging van hemelwater in de openbare ruimte noodzakelijk omdat dan niet al het hemelwater door de riolering kan worden afgevoerd. De voorspellingen rond klimaatverandering maken duidelijk dat de opgave om (hemel)water in stedelijk gebied te bergen tot 2050 mogelijk zal verdubbelen en tot 2100 zal verviervoudigen. In Voorst zijn nu overwegend gemengde rioolstelsels aanwezig, waarbij afstromend hemelwater vermengd met vuilwater van woningen en bedrijven wordt afgevoerd. Berging van water uit een gemengd systeem in de openbare ruimte is, onder andere door de (potentiële) risico’s voor de volksgezondheid, ongewenst. Het scheiden van vuil water en schoner hemelwater is dan nodig (ontvlechten). Het ontvlechten van het hemelwater (ook wel afkoppelen genoemd) maakt het mogelijk veel flexibeler om te gaan met de opgave(n) voor de toekomst. Redenen om te ontvlechten zijn: • het relatief schone hemelwater kan lokaal worden teruggebracht in het milieu; • het hemelwater hoeft niet te worden getransporteerd naar een rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI), dat scheelt energie; • door de aanvoer van minder hemelwater op de RWZI kan het zuiveringsrendement tijdens piekbuien worden vergroot; • door klimaatontwikkelingen wordt verwacht dat de regenval heviger zal zijn, wat eerder tot overlast kan leiden. Door het hemelwater te ontvlechten wordt de riolering ontlast en zijn er meer mogelijkheden om (water)overlast te voorkomen of reduceren. Je kunt schoner water makkelijker bergen in de openbare ruimte dan vuilwater. Kort samengevat “Je moet geen schoon water mengen met vuilwater, gaan verpompen en zuiveren”.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 13 van 42
Gewenste situatie
Figuur 3-1
Wateroverlast bij Jupiter
De gemeente Voorst heeft gekozen om bij bestaande bebouwing de openbare ruimte af te koppelen waar dat mogelijk is. Een logisch moment hiervoor is als de riolering vervangen wordt of als er herinrichting / reconstructie plaatsvindt van de weg. Voor het particuliere terrein wordt van burgers (vooralsnog vrijwillig) gevraagd om de voorkant van de woningen bovengronds af te koppelen. Hierbij zal aan de burgers de keuze worden gelaten tussen: • het ‘afzagen van de regenpijp’, waarna het regenwater bovengronds afstroomt richting de straatkolk; • het aanleggen van een ondergrondse voorziening (bijvoorbeeld kratjes) waar het regenwater in geborgen kan worden en kan infiltreren in de grond. Bij calamiteiten mag het water via een bovengrondse overloop afgevoerd worden naar openbaar gebied. Bij nieuwbouw van woningen en grootschalige verbouw wordt door de gemeente verplicht om zowel aan de voor- als achterkant van de woningen of de uitbouw het hemelwater te infiltreren waarbij een bovengrondse afvoeren is toegestaan voor calamiteiten. Hierbij wordt als eis aan de particulier gesteld dat op eigen terrein een berging gerealiseerd wordt voor een bui van T=10 (36mm). (Gedeeltelijke) vrijstelling hiervan is mogelijk wanneer de tuinen te klein zijn en waardoor overlast in de woning te verwachten is of een tuin ontbreekt of wanneer de ondergrond onvoldoende doorlatend is. Het gemengd aanleveren van het water is niet meer toegestaan. Voor het gehele gebied wordt een berging geëist van T=10 (36mm). De gemeente Voorst heeft voorkeur voor bovengronds afkoppelen omdat dit controleerbaar is en omdat er dan geen kans bestaat op foute aansluitingen. Het kan echter voorkomen dat het planontwerp andere eisen stelt. Voor het openbaargebied in nieuwbouwwijken geeft de gemeente de voorkeur aan een wadi, omdat het hierbij zichtbaar is vanwaar het water komt en waar het water heengaat. De gemeente Voorst vindt het belangrijk om apart ruimte beschikbaar te houden voor groen en speelplaatsen voor kinderen, dit behoeft aandacht bij de planvorming voor nieuwbouw. Er moet voorkomen worden dat locaties om regenwater te bergen in de plaats komen van bijv. een park met bomen. Bij bestaande bouw is een wadi meestal moeilijk in te passen, in dat geval geeft de gemeente daarom de voorkeur voor een infiltratie/transport riool (IT-riool) in de openbare weg. Het IT-riool is goed te onderhouden en legt geen claim op bestaande groen voorzieningen. Daarnaast is het IT-riool makkelijk uitbreidbaar, op den duur kan het IT-riool van verschillende wijken op elkaar worden aangesloten en kan een overstort worden gemaakt op open water.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 14 van 42
Gewenste situatie
Voor die tijd is een overstort op het gemengde stelsel nog noodzakelijk om water-op-straat te voorkomen bij extreme buien. Indien het grondwater te hoog is kunnen infiltratiekratten toegepast worden. Deze dienen dan wel toegankelijk te zijn voor inspectie en onderhoud. Aandachtspunten: • bij bestaande bebouwing bovengronds afkoppelen waar mogelijk; • bij nieuwbouw volledig bovengronds afkoppelen, mits het planontwerp dit toelaat. Tabel B geeft een samenvatting van bovenstaande gemaakte beleidskeuzes. Tabel B
Samenvatting beleidskeuzes afkoppelen Bestaande bouw
Openbaar terrein
Indien mogelijk afkoppelen bij vervanging van de riolering, wegreconstructie (T=10)
Nieuwbouw/verbouw Berging 36 mm(T=10) Berging 36mm(T=10) op
Voorkant huizen afkoppelen op vrijwillige basis door: Particulier terrein
- Ondergrondse voorziening (T=10) - Bovengrondse afstroming richting straatkolk
eigen terrein met bovengrondse overloop, tenzij anders voorgeschreven door gemeente.
Hoe?
De voorkeur gaat uit naar bovengronds bergen d.m.v. een wadi. Indien dit niet mogelijk is geeft de gemeente voorkeur aan een IT-riool
Voor de dimensionering van de voorzieningen (berging) wordt uitgegaan van statische berging op basis van ontwerpbuien met een bepaalde herhalingstijd. In bestaande situaties is de inpassing van dergelijke voorzieningen complex, uitgangspunt is daar T= 10. Voor nieuwbouw situaties is het uitgangspunt eveneens T=10. Wanneer de mogelijkheden op particulier terrein beperkt zijn of de ondergrond dit niet toelaat, kan een deel van de benodigde berging “centraal” in de openbare ruimte worden ingevuld.
Figuur 3-2
Aanleg hemelwaterafvoer bij school/sporthal Teuge
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 15 van 42
Gewenste situatie
3.4.3 Grondwaterzorgplicht In de nieuwe wetgeving is een deel van de zorg voor het grondwater bij de gemeente neergelegd. De zorgplicht voor het grondwater heeft het karakter van een inspanningsverplichting. De wet werkt echter niet met terugwerkende kracht. De gemeente kan niet aansprakelijk worden gesteld voor bestaande situaties maar krijgt wel de zorgplicht bij nieuwbouw en aanpassingen in bestaand gebied grondwaterproblemen te voorkomen. De gemeente Voorst is, als beheerder van de openbare ruimte, verantwoordelijk voor de ontwateringsdiepte van haar terrein. Deze ontwateringdieptes gelden voor bestaand stedelijk gebied (wegen en parken) en voor in de toekomst te realiseren stedelijk gebied (wegen en parken). Grondwater dat zich structureel boven deze gestelde ontwateringdiepte bevindt wordt als overtollig beschouwd. De gemeente draagt geen verantwoordelijkheid voor de grondwaterstand op het particuliere terrein. Op eigen terrein heeft de burger nadrukkelijk zelf een verantwoordelijkheid om het grondwaterprobleem op te lossen en te voorkomen. De gemeente stelt zich tot doel de burger het mogelijk te maken deze verantwoordelijkheid te nemen. Op dit moment bestaat de indruk dat er geen structurele problemen met de grondwaterstand optreden. Wel zijn er onvolkomenheden in de drainage van de wijk Doornweerd en dient in het zuidwest deel van Klarenbeek zorgvuldig om gegaan te worden met nieuwe ontwikkelingen zodat er een overlast gaat ontstaan. Wel is de invloed van rivier- en Veluwekwel op veel plaatsen goed waarneembaar. Er is een grondwatermeetnet aanwezig, met behulp van dit meetnet worden de grondwaterstanden in de gemeenten gemonitord. Hierdoor kunnen optredende knelpunten goed onderzocht worden en heeft de gemeente een historisch inzicht in de grondwaterstanden. Voor nieuw te bouwen wijken zullen indien nodig overgangsgebieden gemaakt worden met de bestaande bebouwing met bij voorkeur open water, zodat het grondwater gemakkelijk afgevoerd kan worden. Waar dit niet mogelijk is zal de grond worden opgehoogd, in het uiterste geval zal drainage worden aangelegd. 3.4.4 Voorwaarden voor effectief beheer De rioleringsbeheerder moet een aantal voorwaarden scheppen voor een doelmatige zorg voor stedelijk afvalwater, afvloeiend hemelwater en grondwater. Wanneer de voorwaarden niet zijn ingevuld kan de doelmatigheid van de rioleringszorg niet worden gewaarborgd. Hier ligt ook de relatie met de eis uit de Wet Milieubeheer (art. 4.22) dat bekend moet zijn wat er aan rioleringsvoorzieningen aanwezig is en in welke staat zij verkeren. Om te kunnen toetsen of de doelen worden gehaald, zijn functionele eisen en bijbehorende maatstaven opgesteld, deze zijn opgenomen in bijlage 2. 3.5 Overleg met andere overheden Het concept GRP is ter becommentariëring verstuurd naar het waterschap en de provincie. In het overleg tussen de gemeente en het waterschap op 14 september 2009 is het concept GRP besproken. De relevante opmerkingen zijn in dit GRP verwerkt. De officiële reactie van het waterschap en de provincie zijn in opgenomen bijlage 6.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 16 van 42
4
Huidige situatie
4.1 Inleiding In dit hoofdstuk vindt de toetsing van de huidige situatie plaats. Deze toetsing is samen met de gewenste situatie (hoofdstuk 3) het uitgangspunt voor het bepalen van de opgave (hoofdstuk 5). Naarmate de gewenste en de huidige situatie meer van elkaar afwijken, zullen meer ingrijpende en omvangrijke maatregelen noodzakelijk zijn. Het vaststellen van de huidige situatie heeft plaatsgevonden op basis van: • evaluatie van het gemeentelijk rioleringplan Voorst 2005-2009; • objectgegevens in het gemeentelijke rioolbeheersysteem. In dit hoofdstuk wordt onderscheid gemaakt in de drie zorgplichten: stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater. 4.2 Totaal overzicht voorzieningen In Tabel C is een overzicht weergegeven van de aanwezige voorzieningen in de gemeente. Tabel C
Totaal overzicht voorzieningen per 1-1-2009
Vrijverval riolering Gemengd
94,2 km
RWA
12,7 km
DWA
11,7 km
Overstortleidingen IT-riool Totaal
2,6 km 6 km 123,6 km
Drukriolering Pompunits Drukriolering
1084 stuks 238 km
Overig Infiltratievoorziening (36 kratten) Rioolgemalen (beheer waterschap veluwe) Persleiding
1404 m
3
7 stuks 1,9 km
IBA’s/Helofietenfilter
3 stuks
Bergbezinkleiding + pompinstallatie
1 stuk
Groene berging
1 stuk
Hemelwatergemaal
3 stuks
In Figuur 4-1 is de vrijvervalriolering naar leidingtype en aanlegperiode weergegeven. Tot en met 1990 is hoofdzakelijk gemengde riolering aangelegd. In Figuur 4-2 is de riolering schematisch weergegeven. In het plaatje is de gemengde riolering donkerblauw gekleurd. Het drukrioleringssysteem in het buitengebied bestrijkt inmiddels de hele gemeente. 181H
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 17 van 42
Huidige situatie
40.000 35.000
lengte (m)
30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 < 1951
1951-1960
1961-1970
1971-1980
1981-1990
1991-2000
2001-2009
periode gemengd riool
Figuur 4-1
overstortriool
transportriool
rwa-riool
dwa-riool
Vrijvervalriolering naar leidingtype en aanlegperiode
Overstort Gemaal Gemengd RWA DWA Figuur 4-2
Rioleringschema gemeente Voorst
In de paragrafen 4.3, 4.4 en 4.5 wordt ingegaan op de aanwezige voorzieningen, hierbij wordt dan onderscheid gemaakt in de verschillende afvalwaterstromen. Per type stelsel wordt een overzicht van de voorzieningen gegeven en wordt de toestand en het functioneren van deze voorzieningen beschreven.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 18 van 42
Huidige situatie
4.3 Stedelijk afvalwater Het stedelijk afvalwater omvat de gemengde- en de vuilwaterriolering. 4.3.1 Nog niet aangesloten bestaande bebouwing Alle bebouwing heeft de mogelijkheid om aan te sluiten op de riolering. Sommige percelen hebben een tijdelijke ontheffing. Er vindt op dit moment geen handhaving plaats om nog niet aangesloten percelen zonder ontheffing aan te sluiten. Conclusie: de huidige situatie in de gemeente Voorst voldoet bijna aan de maatstaf dat alle percelen binnen de gemeente op de (druk)riolering of op een IBA zijn aangesloten (maatstaf 1a) tenzij dit niet doelmatig is met het oog op de kosten en milieu. 4.3.2 Afvoer en behandeling van stedelijk afvalwater De inzameling van stedelijk afvalwater binnen de bebouwde kom vindt hoofdzakelijk plaats door vrijvervalriolen. Buiten de bebouwde kom wordt het afvalwater ingezameld door middel van drukriolering. Het ingezamelde stedelijk afvalwater van alle kernen wordt via gemalen en persleidingen verpompt naar de rioolwaterzuivering (RWZI) in Terwolde. 4.3.3 Overzicht aanwezige voorzieningen voor stedelijk afvalwater De gegevens van de riolering zijn opgenomen in het rioleringsbeheersysteem van de gemeente. Het rioolstelsel voor de inzameling en transport van het stedelijk afvalwater heeft de volgende kenmerken: • In totaal is er circa 107 km vrijvervalriolering aangelegd waarvan: o gemengd 94,2 km; o dwa-riolen 11,7 km; o overstortriolen 1,2 km • In de gemeente Voorst zijn 6 rioolgemalen voor gemengd afvalwater in eigendom. De lengte van bijbehorende persleidingen bedraagt circa 1,9 km, zie ook tabel 5.1 GEM en 5.2 GEM in bijlage 1. • In de gemeente Voorst is 1 rioolgemaal voor dwa in eigendom. De lengte van bijbehorende persleiding bedraagt circa 340 meter, zie ook tabel 5.1 GEM en 5.2 GEM in bijlage 1. • Er is drukriolering aanwezig met 1084 pompunits, circa 238 km drukleiding, zie ook tabel 5.3 DWA in bijlage 1. • Bij 3 percelen wordt het huishoudelijk afvalwater gezuiverd met behulp van een IBA (Individuele Behandeling Afvalwater) of een helofietenfilter. In Figuur 4-3 is de hoeveelheid aangelegde riolering en leeftijdsopbouw per type (gemengd en dwa) riool weergegeven. 40.000 35.000
lengte (m)
30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 < 1951
1951-1960
1961-1970
1971-1980
1981-1990
1991-2000
2001-2009
periode Gemengd
Figuur 4-3
Overstortriool
Transportriool
DWA-Riool
Aanlegjaar vrijverval riolering voor inzameling stedelijk afvalwater
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 19 van 42
Huidige situatie
Conclusie: de gemeente beschikt over een geautomatiseerd rioleringsbeheer programma met bijbehorende gegevensbestanden. Aan de maatstaf voor beschikbaarheid en toegankelijkheid van gegevens wordt voldaan. 4.3.4 Toestand van de objecten Vrijvervalriolering Inzicht in de toestand van de riolering is één van de noodzakelijke voorwaarden voor een effectief rioleringsbeheer. Het doel van rioolinspectie is het inzicht verkrijgen en houden in de kwaliteit van de riolen. 61% van de vrijvervalriolering is geïnspecteerd met behulp van videocamera. Sinds 2004 is er 20 km riolering nader beoordeeld. De waarnemingen zijn geclassificeerd volgens de Nederlandse Norm NEN 3399:2004 (ref. 3). Dit houdt in dat gekeken wordt naar achttien verschillende toestandsaspecten (bijvoorbeeld lekkage, zand- en vuilophoping, aantasting van het beton van de buis) die in hoofdgroepen “waterdichtheid”, “stabiliteit” en “afstroming” zijn ondergebracht. De waarnemingen worden in vijf klassen verdeeld, waarbij een klasse 1 betekent dat er niets aan de hand is en een klasse 5 dat het toestandsaspect in ernstige mate is waargenomen (bijvoorbeeld grondwater dat door een lekke voeg naar binnen spuit, een buis die voor een groot deel is gevuld met zand, aantasting van de buis zodat het grind uit het beton valt). De procentuele verdeling over de rioolstrengen van de ingrijp- en waarschuwingsmaatstaven volgend uit de inspectie zijn in Figuur 4-4 weergegeven
Stedelijk afvalwater
22% Geen bijzonderheden Ingrijpmaatstaf waterdichtheid Ingrijpmaatstaf stabiliteit Ingrijpmaatstaf afstroming 5% 62%
Waarschuwing
8% 3%
Figuur 4-4
Resultaten inspecties
Van de geïnspecteerd riolen heeft 16% een ingrijpmaatstaf gekregen. Dit betekent dat de riolering vervangen/gerepareerd zal moeten worden. De oorzaak is onderverdeeld in de categorieën waterdichtheid, stabiliteit en afstroming. Een ingrijpmaatstaf moet leiden tot een nadere beoordeling van de schadebeelden, waarbij de gewenste maatregel wordt vastgesteld. Van de geïnspecteerd riolen heeft 62% een waarschuwingsmaatstaf gekregen. Een waarschuwingsmaatstaf betekent dat de toestand van deze riolen in de toekomst moet worden gevolgd. Bij de rest van de geïnspecteerde riolering (22%) zijn er geen gebreken geconstateerd. Conclusie: er wordt voldaan aan de functionele eis dat er inzicht moet zijn in de toestand van de (vuilwater) riolen. Hier wordt in hoofdstuk 5 op teruggekomen. 4.3.5 Functioneren van de voorzieningen Het vrijvervalstelsel van de gemeente Voorst functioneert goed. Er zijn hydraulisch gezien geen grote problemen in periode van (hevige) regenval. Het rioolstelsel voldoet nog niet aan de basisinspanning. Hiervoor zijn maatregelen gedefinieerd in de OAS.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 20 van 42
Huidige situatie
Uit het BRP is gebleken dat de leiding onder de Rijksstraatweg in Teuge te klein is. Dit wordt in 2010 gelijktijdig met de reconstructie van de Rijksstraatweg aangepakt. Uit het BRP komt tevens een te klein gedimensioneerde aansluiting van de woonwijk aan de zuidzijde van de Hoofdweg in Klarenbeek. Dit wordt gelijktijdig met de woningbouw in de komende planperiode aangepakt. Conclusie: er wordt nagenoeg voldaan aan de functionele eis dat het stelsel voldoende hydraulische capaciteit heeft (functionele eis 2d. Er wordt nog niet voldaan aan de functionele eis dat vuiluitworp door overstortingen op oppervlaktewater beperkt dient te zijn (4b). 4.4
Hemelwater
4.4.1 Verwerking van hemelwater De inzameling van hemelwater, bij (verbeterd) gescheiden stelsels, vindt nu nog overwegend plaats middels vrijvervalriolering. Het hemelwater wordt via rioolgemalen en persleidingen deels afgevoerd naar de RWZI. Aansluiting van hemelwater op de drukriolering in het buitengebied is niet toegestaan. Er zijn in de gemeente verschillende infiltratievoorzieningen aangelegd voor de verwerking van hemelwater. Deze voorzieningen (kratten, wadi’s en IT-riolering) liggen op verschillende plaatsen. 4.4.2 Overzicht van aanwezige voorzieningen De gegevens van de hemelwater riolering zijn opgenomen in het rioleringsbeheerpakket. De hemelwaterriolering in de gemeente laat zich als volgt karakteriseren: • In de verschillende kernen is circa 12,7 km rwa-riolering aangelegd, voornamelijk in de nieuwere wijken en op bedrijventerreinen, voor het inzamelen en transporteren van hemelwater naar het oppervlaktewater. • Er is een een totale berging van 1400 m3 gerealiseerd aan infiltratiekratten. • Er zijn een drietal grote wadi’s in Klarenbeek (Boterbloem) en Twello (Scholtenshoek, Stationskwartier). • Er zijn 3 hemelwatergemalen aanwezig. In figuur F is de hoeveelheid aangelegde riolering en leeftijdsopbouw weergegeven
8.000 7.000
lengte (m)
6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0 < 1951
1951-1960
1961-1970
1971-1980
1981-1990
1991-2000
2001-2009
periode Overstortriool
Figuur 4-5
RWA-Riool
Aanlegjaar vrijverval riolering voor inzameling hemelwater
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 21 van 42
Huidige situatie
Conclusie: de gemeente beschikt over een geautomatiseerd rioleringsbeheer programma met bijbehorende gegevensbestanden. Aan de maatstaf voor beschikbaarheid en toegankelijkheid van gegevens wordt voldaan. Aandachtspunt daarbij vormen de gegevens over drainage, deze zijn momenteel nog niet geautomatiseerd vastgelegd in het beheerprogramma van de gemeente. 4.4.3 Toestand van de objecten Van de hemelwaterriolen is nog maar een klein deel geïnspecteerd. De noodzaak hiertoe is, gezien de leeftijd (>1980) ook niet groot. Het oudere deel (aangelegd <1950) is enige jaren terug wel geïnspecteerd, de daarbij aangetroffen gebreken zijn hersteld. De hemelwaterriolen worden in het inspectieprogramma meegenomen. 4.4.4 Functioneren van de voorzieningen Over het functioneren van het hemelwater stelsel zijn geen klachten bekend bij de gemeente. Het hemelwater stelsel functioneert goed. 4.5
Grondwater
4.5.1 Inzicht in grondwaterregime In de wet- en regelgeving is de rioleringszorgplicht aangepast en uitgebreid. Naast een zorgplicht voor het stedelijk afvalwater en hemelwater is er een zorgplicht voor het grondwater bijgekomen. Enkele punten in deze nieuwe grondwaterzorgplicht zijn: • de aanpak van grondwateroverlast is een samenspel van de grondeigenaar, gemeente, Waterschap en Provincie; • de wet wijst uitdrukkelijk niet één van de overheden aan die de zorgplicht heeft voor een grondwaterstand; • eigen verantwoordelijkheid van de grondeigenaar is het uitgangspunt, deze moet zelf ervoor zorgen dat zijn woning in goede staat verkeert (waterdichte vloer); • de gemeente heeft een regierol en eist bij problemen (klachten) een goede analyse van oorzaken en mogelijke maatregelen; • de gemeente treft in ieder geval maatregelen als grondeigenaar voor haar eigen grondgebied; • maatregelen moeten problemen oplossen en doelmatig zijn. De gemeente heeft inzicht in de grondwaterstanden door middel van een peilbuizen meetnet. In hoofdstuk 5 wordt hier nader op ingegaan. 4.5.2 Functioneren van de voorzieningen In Doornweerd is drainage aangelegd in de jaren 80. Deze functioneert niet optimaal. In deze wijk zal de riolering en de drainage worden aangepakt in de komende planperiode. 4.5.3 Klachten en overlast Op dit moment bestaat de indruk dat er geen structurele problemen met de grondwaterstand optreden. Er is een grondwatermeetnet aanwezig, met behulp van dit meetnet zullen eventuele problemen in kaart kunnen worden gebracht in Klarenbeek. Voor de wijk Doornweerd is dit reeds gebeurt.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 22 van 42
5
De opgave
5.1 Inleiding Een strategie geeft de hoofdlijnen weer van een aanpak die leidt tot het bereiken van gestelde doelen. Het is een samenspel van onderzoek (inspectie, studie), maatregelen (onderhoud, verbetering en vervanging), benodigde middelen (personeel, financieel) en tijd (NPR 3220). In de volgende paragrafen komt achtereenvolgens aan de orde: • Aanleg van voorzieningen bij bestaande bebouwing en bij nieuwbouw voor: o de inzameling en transport van stedelijk afvalwater; o de inzameling en verwerking van hemelwater; o (de beheersing van) het grondwater. • Het beheer van de bestaande voorzieningen voor stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater (onderzoek en maatregelen). Het is de opgave voor de komende planperiode om de gestelde doelen te kunnen halen. Bedragen die worden genoemd zijn op prijspeil 2009 en exclusief BTW. De investeringen zijn inclusief percentages voor winst, risico, honorarium, voorbereiding en toezicht. 5.2
Aanleg van nieuwe voorzieningen
5.2.1 Nieuwbouw In de komende planperiode (2009 t/m 2014) zijn diverse nieuwbouwprojecten gepland in de gemeente Voorst, zie tabel D. tabel D
Overzicht nieuwbouwwoningen in de gemeente Voorst 2010 - 2014
2015 - 2030
De Vecht
30
0
30
Nijbroek
27
0
27
Wilp
98
0
98
1
0
1
Wilp – Achterhoek
51
0
51
Klarenbeek
28
99
127
Teuge
Totaal
Voorst
74
220
294
Terwolde
17
125
142
360
584
944
0
85
85
Totaal
686
1113
1799
Gemiddeld per jaar
137
74
Twello Posterenk
bron: woningbouw registratiesysteem (geplande woningbouwprogrammering 2005-2030)
De woningen worden aangesloten op de gemeentelijke riolering. In geval van inbreiding wordt het perceel aangesloten op het bestaande stelsel. Op het perceel dienen de waterstromen gescheiden te zijn. In geval van aansluiting op gemengde riolering vindt een koppeling op de erfgrens plaats. Indien mogelijk, en financieel haalbaar, wordt gestreefd naar een duurzame op oplossing voor de afvoer van het hemelwater (vasthouden-bergen-afvoeren), e.e.a. conform functionele eisen 1c, 2a en 2b.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 23 van 42
De opgave
De kosten voor het aansluiten van nieuwe percelen binnen en buiten de bebouwde kom worden betaald door de aanvrager. Al de nieuw te bouwen woningen dienen op de riolering aangesloten te worden. Het gebruik van IBA’s, zoals septic tanks en helofietenfilters is niet meer toegestaan. Daarbij wordt uitgegaan van een gescheiden stelsel of een gelijkwaardig alternatief. Ook hier zal bij het ontwerp en de aanleg rekening worden gehouden met een duurzame oplossing voor de afvoer van het hemelwater (e.e.a. conform functionele eis 2a & 2b). De aanleg van riolering bij nieuwbouwlocaties wordt bekostigd uit de grondexploitatie. Deze kosten worden in het GRP buiten beschouwing gelaten. Beheer van deze voorzieningen wordt wel meegenomen. In nieuwbouwlocaties wordt riolering ontworpen en toegepast volgens de richtlijnen uit de Leidraad Riolering. Het uitgangspunt is dat bij nieuwbouw het hemelwater na berging/infiltratie wordt afgevoerd naar het oppervlaktewater (gescheiden stelsel). Zie paragraaf 3.4.2. Bij inbreidingen worden de woningen veelal aangesloten op de bestaande vrijvervalriolering. De toename van het aantal woningen zal ook tot gevolg hebben dat de hoeveel af te voeren afvalwater zal toenemen. Door de toename van het aantal woningen en het afkoppelen van hemelwater zal tevens de lengte te beheren riolering toenemen. De gegevens van nieuw aan te leggen riolering zullen in het rioleringsbeheersysteem van de gemeente worden opgenomen. 5.2.2 Bedrijventerrein Uitbreiding Engelenburg Ten westen van het bestaande Engelenburg en Engelenburg-Noord is een uitbreidingslocatie opgenomen voor de uitbreiding van het bestaande bedrijventerrein. Het betreft hier een locatie van 40 ha waarvan 25 ha bruto (20 ha bedrijven incl. 5 ha wegen en dergelijke) Het ligt in de lijn der verwachting dat er binnen de planperiode gestart wordt met de ruimtelijke invulling van dit gebied (circa 5 ha). Glastuinbouw Het college heeft uigesproken medewerking te verlenen voor bestemmingsplanwijziging om glastuinbouw mogelijk te maken nabij de VAR. Dit voor zover het glastuinbouwbedrijven betreft die afkomstig zijn uit De Hoven bij Zutphen of de eigen gemeente, die moeten wijken voor woningbouw of op de bestaande locatie geen uitbreidingsmogelijkheden hebben. Op het moment dat dit een feit wordt zal bekeken moeten worden hoe met dit specifieke afvalwater omgegaan moet worden. Het afvalwater van glastuinbouw kan brijn bevatten die moeilijk te verwerken is voor regulieren waterzuiveringsinstallaties. Regionaal bedrijventerrein nabij de VAR In de regionale structuurvisie 2030 is nabij de VAR een mogelijkheid tot een regionaal bedrijventerrein aangegeven. In dit GRP wordt ervan uitgegaan dat in de komende planperiode geen activiteiten in die zijn ontplooid worden. 5.3
Onderzoek
5.3.1 Inventarisatie Gegevens zijn voor het rioleringsbeheer van groot belang, evenals de directe toegankelijkheid ervan. Om op adequate wijze de aan de riolering te verrichten maatregelen qua aard en omvang te kunnen bepalen, is een overzicht nodig van de in beheer zijnde voorzieningen. Dit overzicht is grotendeels in digitale rioleringsbestanden aanwezig. De reguliere terugkerende werkzaamheden hierbij zijn: • Periodiek bijwerken van de revisiegegevens (vervangingen van de riolering). • Toevoegen van nieuw aangelegde riolering (nieuwbouw, verplaatsing, vervanging door gescheiden stelsel). • Invoeren van inspectie- en reinigingsgegevens in het beheerprogramma. • Bijhouden van meldingen en storingen. De kosten hiervoor zijn opgenomen in de exploitatie-uitgaven in bijlage 1, tabel 6.2.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 24 van 42
De opgave
5.3.2 Inspectie en controle vrijvervalriolering Om de kwaliteit van de vrijvervalriolering in beeld te brengen worden rioolinspecties uitgevoerd. Tijdens deze rioolinspecties die een globaal (putfoto-inspectie) of gedetailleerd (tv/videocamera) karakter kunnen hebben, wordt het riool geclassificeerd op de toestandsaspecten zoals vastgesteld in de NEN-EN-13508-2 (sinds begin 2004). In de gemeente Voorst wordt de riolering eens in de 6 jaar gereinigd, inspectie vindt daardoor (afhankelijk van de locatie) eens per 6 of 12 jaar plaats. De kosten voor reiniging, inspecteren en beoordelen zijn opgenomen in de exploitatie-uitgaven in bijlage 1, tabel 6.2. 5.3.3 Berekeningen e.a. studies Het restant in het onderzoeksbudget tot en met het jaar 2009 is € 140.000. Dit bedrag is toereikend tot het jaar 2013. Vanaf 2014 is weer € 15.000 per jaar gereserveerd. Dit bedrag is bestemd voor onder andere.: • Controle drukriolering Op de Ardeweg t.h.v. nr 2 in Wilp-Achterhoek treedt met enige regelmaat bij heftige regenbuien overlast op (rioolwater uit de pompput op straat) Dit is een onderdeel van het drukrioleringsgebied R. Onderzoek wordt uitgevoerd om de oorzaak te achterhalen.. Tevens is gebied R dusdanig groot dat overwogen kan worden hier een splitsing in te brengen. Ook het debiet van gemaal Koppelstraat is momenteel te gering voor het aanbod. • Extra inspecties in PVC riolering. Deze buizen zijn tot nog toe niet meegenomen in het inspectiebeleid van de gemeente • In kaart brengen grondwateroverlast, zie paragraaf 3.4.3. In de gemeente Voorst is een netwerk van peilbuizen aangelegd waarvan de grondwaterstanden elke twee weken worden uitgelezen. Om deze gegevens eenvoudiger te kunnen verwerken en daarmee analyses te kunnen maken en trends zichtbaar te maken is het wenselijk te komen tot verdere automatisering. In de komende 2 jaar zal verder worden ingevuld op welke wijze deze verdere automatisering kan worden ingevuld. 5.3.4 Actualisatie GRP Een GRP moet om de vijf jaar geactualiseerd worden In 2014 zal dit GRP geactualiseerd moeten worden. Hiervoor is een bedrag opgenomen van € 20.000,--. 5.3.5 OAS De laatste jaren is men er zich bewust van geworden dat samenwerking tussen gemeente en waterschap kan leiden tot kwaliteitswinst en/of kostenbesparingen. Een van de instrumenten om deze samenwerking gestalte te geven zijn de zogenaamde studies naar optimalisatie van het afvalwatersysteem (OAS). Doel van een OAS is om gezamenlijk de juiste combinatie van maatregelen te zoeken waarmee, tegen de laagst maatschappelijke kosten, de verplichtingen worden gehaald met behoud van een robuust systeem. Door de gezamenlijke uitvoering van de OAS kunnen efficiencyvoordelen behaald worden. Dit kan leiden tot minder hoge investeringen dan wanneer waterschap en gemeente afzonderlijk maatregelen nemen. De gemeente Voorst heeft i.s.m. het waterschap Veluwe de afgelopen planperiode deze OAS uitgevoerd. De gemeente Voorst voert in het kader van de OAS de volgende maatregelen uit: ° een viertal bergbezinkvoorzieningen, te weten in Terwolde, Wolterkampsweg Twello, Duistervoordseweg (westkant van de beek) Twello, Troelstralaan (oostkant van de beek) Klarenbeek, Boterbloem ° een ringtransportleiding in Twello ° het afkoppelen van 3 ha verharding van de riolering (aanvullend op de 8 ha reeds uitgevoerd) De ringtransportleiding wordt aangelegd vanaf de zuidzijde van Twello, via de westzijde naar het gemaal Kruisakkerweg in het noorden.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 25 van 42
De opgave
Hierdoor wordt het vrijvervalstelsel van Twello enigszins ontlast, maar belangrijker nog zal hierdoor het zeer geconcentreerde en inmiddels aangerotte drukrioleringswater grotendeels afgekoppeld worden. Het waterschap staat aan de lat om: • de pompcapaciteit van het gemaal Kruisakkerweg te vergroten; • de persleiding van gemaal Kruisakker naar de RWZI te vergroten; • de capaciteit van de RWZI te vergroten. Door een onderzoek dat nog loopt, naar een eventuele nieuwe afvalwaterzuivering voor het toekomstige regionale bedrijventerrein Apeldoorn-zuid, kunnen de definitieve maatregelen nog niet met zekerheid genoemd worden. Indien dit het geval is wordt het rioleringsgebied ten zuiden van de A1 betrokken in de studie. Mogelijk dat de/enkele afvalwaterstro(o)m(en) richting de nieuwe zuivering afgebogen worden. Er wordt nu en in de komende planperiode door Waterschap Veluwe en de gemeente Apeldoorn onderzoek uitgevoerd. Dit geeft voor de gemeente problemen met de inpassing van een tweetal maatregelen. Het gaat hierbij om de bergbezinkbassins van Klarenbeek en Twello (Troelstralaan). Van beide kan de aan te leggen grootte naar aanleiding van de studie nog wijzigen. Maar de gemeente Voorst wil al wel beginnen met de voorbereidingen van maatregelen in Terwolde en Twello. In Terwolde gaat het om een bergbezinkbassin nabij de Wolterkampsweg / Zwanekamp en in Twello bij de Duistervoordseweg (westelijk van de Twellose beek). De twee andere bergbezinkbassins worden opgepakt nadat de studie van de mogelijke zuivering in Apeldoorn-zuid en de gevolgen daarvan voor Voorst bekend zijn. Tevens wordt de maatregel in Klarenbeek afgestemd op de ruimtelijke ontwikkelingen van de sportvelden en de woningbouw. Voor de verdeling van de kosten voor dit gezamenlijk project zijn tussen de gemeente en het waterschap afspraken gemaakt op basis van de wettelijke verplichtingen indien niet samengewerkt zou worden. Naar aanleiding van de meest recente inzichten is deze verdeling nogmaals gespecificeerd. De huidige verdeling bedraagt waterschap 62% en gemeente 38% van de kosten. Dit leidt er toe dat het waterschap een bedrag van €430.000,-- aan de gemeente overmaakt. De kosten die volgen uit de OAS zoals deze er nu ligt worden meegenomen in dit nieuwe GRP. De kosten voor de maatregelen zijn opgenomen in bijlage 1, tabel 6.5 Het waterschap heeft zich op managementniveau uitgesproken dat de vertraging in de OAS en de eventuele wijzigingen in de uitgangspunten en maatregelen niet mogen leiden tot hogere kosten voor de gemeente dan nu voorzien zijn in het GRP. Als na uitvoering van de tweede fase van de OAS blijkt dat de maatregelen wijzigen zal het waterschap bijdragen in de extra kosten van deze maatregelen. Zie hiervoor ook de reactie van het waterschap in bijlage 6. 5.3.6 Monitoring/ Meten aan de riolering Volgens de klimaatscenario’s van het KNMI zullen in de toekomst steeds vaker hevige regenbuien in korte tijd vallen. Door het meten aan de riolering (bijv. het meten van waterhoogte bij overstorten en het meten van verpompte hoeveelheden afvalwater bij een gemaal) kan informatie worden verkregen over het functioneren van het rioolstelsel. Hierbij kan in kaart worden gebracht hoe het stelsel reageert op eventuele extreme weersomstandigheden en of/waar er ernstige wateroverlast kan optreden De afgelopen jaren is duidelijk geworden dat er flinke overlast kan optreden na hevige regenval. Jurisprudentie toont aan dat de gemeente hiervoor aansprakelijk gesteld kan worden (ook al was de gebeurtenis extreem), de gemeente heeft namelijk een zorgplicht voor de doelmatige afvoer van het hemelwater. Voor aanschaf van meetapparatuur en het opstarten van de metingen is éénmalig € 50.000 euro begroot. Daarnaast is voor de komende planperiode € 25.000 op genomen voor het opstellen van rapportages. Deze taak zal worden uitbesteed door de gemeente.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 26 van 42
De opgave
5.3.7 Waterkwaliteitsspoor Het waterschap wil in de planperiode invulling geven aan het waterkwaliteitsspoor. Het waterkwaliteitsspoor is bedoeld om na te gaan of alle inspanningen om de emissie terug te brengen in het kader van de basisinspanning ook het gewenste effect, een goede waterkwaliteit, hebben opgeleverd. Bij het waterkwaliteitsspoor wordt naast de riolering ook andere mogelijke verontreinigingbronnen in beschouwing genomen. Het uitvoeren van het waterkwaliteitsspoor is een verantwoordelijkheid van het waterschap maar de inbreng van de gemeente is hierbij natuurlijk van groot belang. In dit GRP is alleen rekening gehouden met de inzet van uren door de gemeente. 5.3.8 Benchmarking Benchmarking is een vakterm voor prestatievergelijking tussen organisaties bijvoorbeeld gemeentes. In planperiode 2010-2014 zal de gemeente Voorst meedoen met het benchmark onderzoek naar de rioleringszorg. Deze benchmark rioleringszorg wordt georganiseerd door Stichting RIONED in samenwerking met verschillende provincies. Een veelgebruikte definitie voor benchmarking is: "het systematisch onderzoeken van de eigen prestaties en achterliggende processen en werkmethoden en het vergelijken daarvan met die van een substantiële groep andere organisaties, waardoor een organisatie zich kan verbeteren op specifieke onderdelen. De kosten voor het meedoen aan deze benchmark worden gesubsidieerd door de Provincie Gelderland. 5.3.9 Indirecte lozingen In de gemeenten zijn 4 inrichtingen die als indirecte lozers een Wvo-vergunning hebben. Na inwerkingtreding van de Waterwet zijn er twee vergunningplichtig, de andere twee moeten voldoen aan algemene regels. Deze inrichtingen krijgen in de nieuwe situatie een vergunning in het kader van de Wabo. Het waterschap heeft een wettelijke adviesplicht over de twee vergunnigplichtige bedrijven en geeft aan te willen adviseren bij de vergunningverlening van de twee inrichtingen die onder de algemene regels vallen. De urenbesteding voor het onderdeel indirecte lozingen binnen de Wabo-vergunning is marginaal. Met het waterschap is afgesproken dat zij een aanzet maken voor de taakverdeling. Deze zal voor het einde van het jaar (2009) bestuurlijk bekrachtigd gaan worden. De directe lozingen vallen onder de Waterwet, hiervoor zal betrokkene een watervergunning bij het waterschap moeten aanvragen. Ook de controles en handhaving blijven bij het waterschap. De handhaving van de indirecte lozingen wordt een gemeentelijke taak. Het waterschap heeft een toezichtsbevoegdheid. Het waterschap heeft aangegeven dat zij de gemeente daarnaast willen ondersteunen. In het jaarlijks op te stellen Handhavingsuitvoeringsplan wordt de inzet van de handhavers geconcretiseerd. Deze uren zijn marginaal en hangen af van de gewenste frequentie van controle. Opgemerkt moet worden dat bij het schrijven van dit GRP er veel discussie is over de Wabo. Vanuit de landelijke overheid lijkt te worden afgedwongen dat op een regionaal niveau uitvoeringsorganen voor de Wabo worden opgezet. In dat geval zou het hele traject van vergunningverlening bij deze uitvoeringsorganen komen te liggen en vormt de gemeente “slechts” het loket. 5.3.10 Modelverordening afvoer hemelwater en grondwater Met de inwerkingtreding van de Wet Gemeentelijke Watertaken per 1 januari 2008 is in de Wet milieubeheer opgenomen dat gemeenten een nieuwe bevoegdheid hebben en in het belang van de bescherming van het milieu bij verordening regels kunnen stellen (facultatief) aan het lozen van hemelwater en grondwater op de riolering en op of in de bodem. Hiermee hebben gemeenten een nieuw instrument gekregen om de gemeentelijke watertaken (zorgplichten) vorm te geven. De verordening is een instrument voor de gemeente om het rioleringsbeleid uit te voeren. De VNG heeft een model voor een gemeentelijke verordening uitgewerkt.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 27 van 42
De opgave
De verordening maakt het mogelijk voor te schrijven hoe in een gebied hemelwater en/of grondwater moeten worden afgevoerd. Dit maakt het bijvoorbeeld mogelijk om: • een einde te maken aan ongewenste lozingen van hemelwater op de drukriolering; • bewoners voor te schrijven geen hemelwater op de vuilwaterriolering te lozen en zo de werking van de aangelegde infiltratievoorzieningen te waarborgen. De controles behorend bij de nieuw op te stellen verordening komen primair voor rekening van de vakgroep G&I en kunnen in veel gevallen uitbesteed worden. Pas indien in goed overleg met de betrokkenen geen overeenstemming komt worden de handhavers ingeschakeld. Ook dit zal in het Handhavingsuitvoeringsplan (zie 5.3.9) geconcretiseerd worden. 5.3.11 WION De Wet informatie-uitwisseling ondergrondse netten (ook wel de Grondroerdersregeling genoemd, hierna afgekort tot WION) is in 2008 van kracht geworden. Deze wet geeft een nadere invulling en een wettelijke verplichting aan de huidige klic-regeling. Het doel van de wet is om het aantal graafincidenten waarbij kabels en leidingen in de ondergrond beschadigd raken te reduceren. Momenteel vinden in Nederland 200.000 grondroeringen per jaar plaats, die in naar schatting 40.000 gevallen tot schade leiden. Het belang van betrouwbare netwerken is groot. Het disfunctioneren van ondergrondse netten leidt tot overlast en economische schade. De wet houdt op hoofdlijnen in dat alle kabels- en leidingbeheerders de kabels en leidingen volledig en met een nauwkeurigheid van 1 m in beeld moeten hebben en digitaal (gevectoriseerd) ter beschikking moeten kunnen stellen wanneer gravende partijen om deze informatie vragen. Gravende partijen zijn verplicht om werkzaamheden te melden. De informatie-uitwisseling vindt plaats via het Kadaster. Gemeenten zijn beheerders van kabels en leidingen, meestal van de riolering, drainage, afvalwaterpersleidingen, mantelbuizen en datakabels maar soms ook van kabels t.b.v. openbare verlichting, kabels voor verkeersregelinstallaties, waterleidingen, gasleidingen, elektrakabels, terreinleidingen (bijv. sproei-installatie voor voetbalvelden, tennisbanen of parken), kabels t.b.v. centrale antenne (cai) of glasvezelnetwerken. Huisaansluitingen voor riolering zijn overigens uitgezonderd in deze regeling. Daarnaast kan een gemeente optreden als graver, en is vaak ook opdrachtgever voor grondroerders. Ook voor ook deze rollen worden door de wet eisen aan de gemeente gesteld. Hiervoor zijn in 2009 middelen vrijgemaakt. Naast kosten voor het onderhoud van de benodigde software vraagt dit ook de inzet van uren. Na een opstartfase zal de inzet naar verwachting beperkt kunnen worden tot 0,5 dag per twee weken. 5.3.12 Ontvlechten en bestrijdingsmiddelen Bestrijdingsmiddelen (herbiciden) op verhard oppervlak om onkruid tegen te gaan komen via afstromend hemelwater in het watermilieu terecht. Het gebruik van herbiciden op verharding omvat slechts 2 % van het totale gebruik, maar veroorzaakt 50 % van de emissie naar oppervlaktewater. Het gaat daarbij niet alleen op het beheer van openbare terreinen maar ook op het gebruik van bestrijdingsmiddelen door particulieren. Alternatieve manieren voor onkruidbestrijding op verhardingen zijn sterk in ontwikkeling (bv branden of heet water). Toepassing van de zogenaamde DOB-methode kan de emissie naar oppervlaktewater sterk reduceren. Voor de planperiode vormt dit een aandachtspunt. Ontvlechting vraagt om een minimalisatie van de risico’s voor verontreiniging van het watermilieu. In de komende periode wordt het pilotproject in de gemeente voortgezet waar met een alternatieve onkruidbestrijdingsmethode wordt geëxperimenteerd (waven met kokend water). De meerkosten zullen tzt in de prioriteitennota worden voorgelegd.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 28 van 42
De opgave
5.3.13 Waterloket De gemeente wil de bewoners graag betrokken houden bij de projecten en ontwikkelingen op het gebied van water. Vanuit de nieuwe wetgeving is de gemeente voor burgers en bedrijven het aanspreekpunt zijn voor alle facetten van het waterbeheer. Om hieraan invulling te geven is het belangrijk om een waterloket in te richten. De gemeente Voorst heeft deze ambitie verwoord in haar waterplan. Op dit moment moeten keuzes gemaakt worden op inhoudelijke, procedurele en technische punten. Om invulling te geven aan het waterloket wordt in de begroting voor 2010 een bedrag opgenomen. 5.3.14 Samenvatting onderzoekinspanningen planperiode In Tabel E is de strategie voor het uitvoeren van onderzoek voor de komende planperiode weergegeven met daarbij een schatting van de bijbehorende kosten (incl. toeslagen). Met de resultaten van het onderzoek zal in 2013 het GRP worden bijgesteld. Tabel E
Samenvatting onderzoeksinspanningen planperiode (EURO)
Onderzoeksactiviteit
2010
2011
2012
2013
2014
Reinigen, Inspectie + beoordelen
59.000
59.000
59.000
59.000
Diverse ad-hoc studies
35.000
35.000
35.000
35.000
15.000
Actualisatie GRP Voorst
-
-
-
-
20.000
Benchmarking rioleringszorg
59.000
-
-
-
-
-
Aanschaf meetapparatuur
50.000
-
-
-
-
Opstellen meetrapportage
25.000
-
-
-
Resultaat van de strategie: er ontstaat structureel een goed inzicht in de toestand en het functioneren van de riolen (voorwaarden voor effectief beheer); ongeoorloofd gebruik van de riolering kan worden beperkt. 5.4
Maatregelen
5.4.1 Onderhoud rioleringsobjecten Bijbehorend doel: Inzameling en transport van het stedelijk afvalwater, inzameling en verwerking van hemelwater, doelen 1, 2, 3, en 4. Vrijvervalriolering De reinigingsfrequentie van dwa en gemengde riolen is één maal in de 6 jaar voor alle kernen. Het reinigen van de riolen wordt uitbesteed. De kosten voor het schoonmaken van riolen en de verwerking van vrijkomend rioolslib zijn opgenomen in de rioleringsbegroting en weergegeven in tabel 5.2 in bijlage 1 Straat- en trottoirkolken Het reinigen van de kolken is belangrijk om plasvorming op straat bij regenval te voorkomen en is een preventieve maatregel ter voorkoming van verontreiniging van het oppervlaktewater. Verontreinigingen hechten zich aan stof- en zanddeeltjes op straat, wanneer deze regelmatig worden verwijderd door straatvegen en/of reiniging van kolken dan worden deze deeltjes niet meegevoerd door het afstromend regenwater. De reinigingsfrequentie van de kolken is 1x per jaar. Enkele kolken worden vaker gereinigd. Het reinigen van de kolken wordt uitbesteed. De jaarlijkse kosten zijn opgenomen in de begroting. Resultaat van de onderhoudsstrategie: door het uitvoeren van de hierboven genoemde maatregelen kan neerslag via de kolken in de riolering komen en wordt de afstroming van de vrijvervalriolen verbeterd waardoor de kans op verstoppingen wordt beperkt (maatstaf 2c, 3c, 4a).Daarnaast reduceert het schoonmaken van de kolken de vuilemissie uit de riolering op het oppervlaktewater (4b). Door onderhoud aan hoofdgemalen en drukriolering wordt de bedrijfszekerheid gewaarborgd.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 29 van 42
De opgave
5.4.2 Vervanging, renovatie en reparatie van drukriolering Bijbehorende doelen: Inzameling en transport van stedelijk afvalwater, doelen 1 en 2. Voor vervanging van de drukriolering is uitgegaan van standaard afschrijvingstermijnen, gebaseerd op ervaringscijfers van de gemeente en landelijke trends. Zo functioneren de mechanische en elektrische componenten van een pompunit gemiddeld 15 jaar en de bouwkundige delen circa 45 jaar. In de begroting is een jaarlijks bedrag opgenomen van € 4.300,-- voor het vervangen van het mechanisch/elektrisch deel van een pompunit. De kosten voor het repareren van het mechanisch/elektrisch deel zijn opgenomen in de exploitatie-uitgaven.
Figuur 5-1
Gemaal Bremstraat
5.4.3 Vervanging, renovatie en reparatie van gemalen en persleidingen Bijbehorende doelen: Inzameling en transport van stedelijk afvalwater, doelen 1 en 2. Voor vervanging van de rioolgemalen is uitgegaan van standaard afschrijvingstermijnen, gebaseerd op ervaringscijfers van de gemeente en landelijke trends. Zo functioneren de mechanische en elektrische componenten van een rioolgemaal gemiddeld 15 jaar en de bouwkundige delen circa 45 jaar. In de planperiode worden de volgende gemalen vervangen: Kweekweg
2010
Ardeweg
2011
€ 21.000 € 21.000
Koppelstraat
2012
€ 31.000
Omloop
2012
€ 24.000
Daarnaast wordt in de komende periode de persleiding bij gemaal Omloop. Zie hiervoor tabel 5.2 bijlage 1.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 30 van 42
De opgave
5.4.4 Vervanging en reparatie van riolen Bijbehorende doelen: Inzameling en transport van stedelijk afvalwater en inzameling en verwerking van hemelwater (doelen 1, 2, 3 en 4). Om de stabiliteit en waterdichtheid te waarborgen, is het nodig de riolering op tijd te repareren, te renoveren of te vervangen. Op basis van de rioleringsgegevens uit het rioleringsbeheersysteem van de gemeente is een vervangingsplanning op hoofdlijnen opgezet. Riolen krijgen een restlevensduur die is gebaseerd op inspectie of daarvan is afgeleid. Indien geen inspectiegegevens beschikbaar zijn wordt uitgegaan van een standaardlevensduur, deze is afhankelijk gesteld van het jaar van aanleg. Voor de bepaling van de aanpak op hoofdlijnen (strategische planning) is dit een goede en bruikbare systematiek. In figuur 5-2 is de strategische vervangings-reparatie planning van de riolering voor de lange termijn weergegeven. De levensduur van de vrijvervalriolen kan sterk uiteenlopen. Het tijdstip waarop de vrijvervalriolen moeten worden gerenoveerd of vervangen wordt niet alleen door de technische levensduur bepaald. Vervanging van andere infrastructuur (wegen, leidingen) of verbeteringsmaatregelen kunnen soms aanleiding zijn het riool voortijdig te vervangen. Bij het maken van de planning is daar rekening mee gehouden. In de berekening van de vervangingskosten voor de vrijvervalriolering is rekening gehouden met de kosten voor het opbreken en aanbrengen van de wegverharding ter plaatse van de sleuf, met verkeersmaatregelen, met kosten voor het toegankelijk houden van de bebouwing en met kosten voor kolk- en huisaansluitleidingen (tot de erfgrens). Kosten voor de totale wegreconstructie zijn niet meegenomen.
* 1000 Euro
Strategische vervangingsplanning vrijvervalriolering 4.500 4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 2010
2015
2020
2025
2030
2035
2040
2045
2050
2055
2060
2065
jaar Vervanging
Figuur 5-2
Reparatie op basis van huidige inspecties
Relining
Aanleg dw a
Reparatie op basis van toekomstige inspecties
Strategische vervangingsplanning gemengde en DWA riolen
Bij het maken van de vervangingsplanning voor de gemeente Voorst zijn de volgende aannames gedaan: • Er is 20 km riool op basis van de uitgevoerde inspecties in detail beoordeeld. Resultaat is dat tot 2015 in circa 10 km reparaties moeten plaatsvinden of riolen gerenoveerd moeten worden. Voor de overige 10 km zijn geen maatregelen op korte termijn noodzakelijk, voor deze riolen zijn vervangingskosten meegenomen vanaf het jaar 2025. Hierbij wordt er vanuit gegaan dat de riolering nog tot circa 20 jaar na de inspectiedatum meegaat. • Op basis van standaard levensduur zou de komende planperiode 4 km riolering vervangen moeten worden. Aangezien er geen klachten zijn en er geen problemen zijn geconstateerd is aangenomen dat van deze riolen in de periode 2012-2019 1 km vervangen wordt en dat 3 km gerepareerd wordt. • Volgens de vervangingsplanning op basis van inspecties zou de komende planperiode 11 km riolering vervangen moeten worden. Aangezien er geen klachten zijn en er geen problemen zijn geconstateerd is aangenomen dat in de periode 2012-2019 5 km vervangen wordt en dat 6 km gerepareerd wordt.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 31 van 42
De opgave
• De vervanging van de Rijksstraatweg te Voorst is vooruitgeschoven naar deze planperiode i.v.m. wegreconstructies De totale vervangingskosten in de planperiode bedragen circa € 4.9 miljoen. In bijlage 2 is een samenvatting van vervangingen/reparaties voor de komende planperiode weergegeven.
Figuur 5-3
Relining riolering in Twello
5.4.5 Verbetering hydraulisch en milieutechnisch functioneren (basisinspanning) Bijbehorend doel: zorgen voor verwerking van ingezameld hemelwater, doel 4. De gemeente Voorst heeft een Optimalisatiestudie Afvalwater Systeem uitgevoerd i.s.m. het waterschap Veluwe en enkele andere gemeentes. Op grond van een aantal bouwstenen zoals watersysteemmaatregelen, afkoppelen van verhard oppervlak en rioleringsmaatregelen is een maatregelenpakket samengesteld. Deze maatregelen bestaan uit het aanleggen van bergbezinkvoorzieningen en het aanpassen van een deel van het rioolstelsel. Tabel F geeft de maatregelen die waarschijnlijk (zie 5.3.5) de komende planperiode worden uitgevoerd. Tabel F
Milieu maatregelen
2010
Bergbezinkvoorziening Terwolde
2011
Bergbezinkvoorziening Duistervoorde
2012
Bergbezinkvoorziening Troelstralaan
2013
Ringleiding
2014
Bergbezinkvoorziening Klarenbeek
Conclusie: Met het uitvoeren van het maatregelenpakket voldoet de gemeente aan functionele eis 3d en 4b.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 32 van 42
De opgave
Het huidige beleid met betrekking tot het omgaan met hemelwater en het afkoppelen van afvoerend verhard oppervlak is als volgt: • Bij herinrichting van het stedelijk gebied wordt waar mogelijk verhard oppervlak afgekoppeld. • Bij bestaande bebouwing wordt passief afgekoppeld en bij nieuwbouw wordt de riolering gescheiden aangelegd. Zie hiervoor ook paragraaf 3.4.2. Voor het ontvlechten in de toekomst is tot 2027 € 255.000 per jaar begroot. In het jaar 2027 moeten de KRW-doelstellingen gehaald zijn. Met het ontvlechten wordt ook hieraan een bijdrage geleverd. Zie paragraaf 3.4.2. 5.4.6 Verbetering functioneren grondwater drainage Voor de komende periode is 180.000 euro begroot om de drainage in Doornweerd te verbeteren. 5.5 Samenvatting beheermaatregelen planperiode In Tabel G is de strategie voor het uitvoeren van maatregelen met betrekking tot het stedelijk afvalwater voor de komende planperiode weergegeven met daarbij een schatting van de bijbehorende kosten (incl. toeslagen). Tabel G
Samenvatting beheermaatregelen planperiode vrijverval
jaar
gemalen bouwkundig
persleiding mech/ el
mechanische riolering bouwkunmech/ dig el
Milieumaatregelen
Grondwater
2010
900
-
21
30
-
9
60
165
2011
770
34
21
-
-
-
480
15
2012
1.040
-
55
-
-
-
2610
-
2013
1.410
-
-
-
-
-
1080
-
2014 Totaal
610
-
-
-
-
-
1990
-
4300
34
97
30
-
9
6220
180
Resultaat van de strategie: • de stabiliteit en de waterdichtheid van de riolen kunnen worden gewaarborgd waardoor hieraan gerelateerde overlast voor burgers wordt voorkomen (1c,4a, 5b); • verontreiniging van bodem vanuit de riolering wordt tegengegaan (1e); • de afvoercapaciteit blijft op peil (2c, 4a).
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 33 van 42
6
Organisatie en financiën
6.1 Personele middelen In deze paragraaf wordt aandacht besteed aan de werkzaamheden die uitgevoerd moeten worden om de doelen van de rioleringszorg te kunnen halen. Uitgangspunt daarbij is de module “Personele aspecten van de rioleringszorg (D2000)” van de Leidraad Riolering. Een goede basis om te komen tot een beeld van de rioleringstaken, waar aan in de nabije toekomst invulling moet worden gegeven, is dit GRPIII met planperiode 2010 t/m 2014. Aan de hand van vijf deeltaken is de benodigde formatie globaal bepaald. Uitgangspunt daarbij is de in de module “Personele aspecten van de rioleringszorg” beschreven voorbeeldgemeente. De vijf deeltaken zijn: 1. Planvorming 1.1. Opstellen verbreed GRP 1.2. Afstemmen met andere plannen 1.3. Opstellen jaarprogramma’s 2. Onderzoek 2.1. Inventarisatie 2.2. Inspectie/controle 2.3. Meten 2.4. Berekenen 3. Onderhoud 3.1. Riolen/kolken 3.2. Gemalen/mechanische riolering 3.3. Infiltratievoorzieningen/lokale zuiveringen 3.4. Grondwatervoorzieningen 4. Maatregelen 4.1. Aanleg van riolering 4.2. reparatie van riolering 4.3. Renovatie/vervanging 4.4. Verbetering 5. Facilitair De situatie in de gemeente Voorst wijkt op een aantal punten af van de voorbeeldgemeente; een lokale toespitsing is daarmee nodig. Het gaat daarbij om bijvoorbeeld kenmerken van het rioolstelsel, omgevingsfactoren maar ook om de organisatie binnen de gemeente. De kengetallen van de voorbeeldgemeente zijn gebruikt om tot een eerste inschatting van de benodigde personele capaciteit te komen.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 34 van 42
Organisatie en financiën
Tabel H
Globale bepaling benodigde personele middelen
Voorst 23.500 inwoners tijdbesteding dagen/jaar 45 20 70
Planvorming (verbreed) GRP afstemming en overleg jaarprogramma's Onderzoek inventarisatie inspectie/controle meten functioneren (berekeningen, afkoppelplannen, OAS) Facilitair verwerken revisiegegevens vergunningen en voorlichting gebruik klachtenanalyse en –verwerking Totaal
Uitbesteding Voorst 70%
tijdbesteding dagen/jaar 14 20 53
25%
5 90 30 20
5 45 15 20
50% 50%
10 15 20
0%
10 15 20 217
1,2 fte
Onderhoud Tijdbesteding dagen/jaar
onderdeel riolen/kolken gemalen/mechanische riolering infiltratievoorzieningen/lokale zuiveringen planning en begeleiding Totaal Voorbereiding en toezicht (investeringen) aanleg bestaande bebouwing drainage reparatie renovatie vervanging verbetering Totaal
400 630 120 15 640
investeringen "kale"kostprijs
€ € € €
uitbesteding Voorst
106.400 161.000 924.000
perc V+T 15% 15% 15% 15% 15% 15%
90% 85% 0% 0%
kosten personeel € € € € € €
tijdbesteding dagen/jaar
15.960 24.150 138.600
40 95 120 15 270
uitbesteding Voorst 0% 0% 0% 60% 20% 30%
1.5 fte
dagen
20 0 27 0 32 46 125
Onder facilitair worden de werkzaamheden verstaan die te maken hebben met het actueel houden van bestanden en tekeningen. Met het aantal productieve dagen per jaar wordt bedoeld het aantal effectieve dagen. Dit zijn de netto besteedbare dagen dus exclusief ziekte, studie, verlof en andere indirecte activiteiten. Voor Voorst is uitgegaan van 175 effectieve dagen per jaar. Voor de invulling van de rioleringszorg in Voorst is op basis van kentallen uit de Leidraad Riolering circa 3,4 fte (1,2+ 1.5 + 0,7) nodig met het huidige uitbestedingsbeleid. De taken voor planvorming, onderzoek en facilitair worden uitgevoerd door de binnendienst. Het onderhoud wordt uitgevoerd door de buitendienst. Op grond van de huidige begroting wordt momenteel circa 2,9 fte ingezet (2 fte binnendienst en 0,9 fte buitendienst). Deze globaal bepaalde benodigde capaciteit (2,4 fte binnendienst en 1,0 fte buitendienst) komt niet overeen met hetgeen in de huidige situatie beschikbaar is binnen de gemeente. In de huidige praktijk is dat ook duidelijk merkbaar, de bestaande taken vragen al meer tijd dan beschikbaar is.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 35 van 42
0,7 fte
Organisatie en financiën
Invulling van nieuwe taken (grondwaterzorgplicht) en uitbreiding van taken (WION , waterloket, en dergelijke), staan erg onder druk of moet ten kosten gaan van de invulling van bestaande taken. Drie afwegingen bepalen in belangrijke mate de inzet van personeel voor de gemeentelijke watertaken: • In de eerste plaats, welke nadelen (risico's) zijn er verbonden aan het niet, beperkt of later uitvoeren van bepaalde deeltaken? Bijvoorbeeld het niet voldoen aan wettelijke verplichtingen door het niet tijdig opstellen van een GRP, de kans op onnodig hoge kosten bij verkeerde aansluitingen doordat er geen tijd was om adequate gegevens te verzamelen, of vertraging in de uitvoering van maatregelen waardoor het afgesproken investeringstempo niet wordt gehaald. • De tweede afweging is welke activiteiten kunnen worden uitbesteed en welke activiteiten kan de gemeente beter in eigen hand houden, al dan niet met behulp van uitbreiding van de formatie, inhuren van tijdelijke krachten of bijscholing? Overwegingen om uit te besteden of in te huren kunnen zowel per deeltaak als per gemeente verschillen. Algemene overwegingen voor inhuren of uitbesteden zijn: het wordt niet efficiënt geacht om tijdelijk benodigde (specifieke) deskundigheden constant in huis te hebben of een aantal werkzaamheden brengt piekbelastingen met zich mee waarvoor tijdelijk extra capaciteit nodig is. • De derde belangrijke afweging betreft de vraag in hoeverre oplossingen inpasbaar zijn in de organisatie. Conclusie Om adequaat invulling te geven aan de brede watertaken van de gemeente lijkt een uitbreiding van de formatie met circa 0,5 fte noodzakelijk. 6.2
Financiële middelen
6.2.1 Algemeen Op korte termijn (de planperiode 2010 t/m 2014) en op de lange termijn (beschouwde periode van 60 jaar) worden activiteiten uitgevoerd in het kader van aanleg en beheer van riolering. Deze activiteiten worden volgens de beschreven strategie uitgevoerd om de gestelde doelen te kunnen halen. In deze paragraaf worden de benodigde financiële middelen samengevat en wordt aangegeven hoe in de dekking van de kosten kan worden voorzien. Alle bedragen zijn op prijspeil 2009 en moeten dan ook voor de toekomst met de optredende inflatie worden geïndexeerd. De uitgaven zijn exclusief BTW. 6.2.2 Vervangingswaarde De vervangingskosten van de riolen zijn berekend door gemeente met behulp van dg DIALOG. Kosten voor eventuele wegreconstructies zijn niet in de berekening betrokken. De vervangingswaarde van de te onderscheiden onderdelen van de riolering is als volgt: Stedelijk afvalwater:
• • • • • • • •
Gemengde riolering
Bijlage 1: tabel 6.3
€
71.650.000
Gemalen gemengd
Bijlage 1: tabel 5.1 GEM
€
457.000
Gemalen DWA
Bijlage 1: tabel 5.1 DWA
€
102.000
Gemalen HWA +GW
Bijlage 1: tabel 5.1 HWA + GW
€
323.000
Persleidingen gemengd
Bijlage 1: tabel 5.2 GEM
€
490.000
Persleidingen DWA
Bijlage 1: tabel 5.2 DWA
€
19.000
Persleidingen HWA + GW
Bijlage 1: tabel 5.2 HWA + GW
€
15.000
Drukriolering
Bijlage 1: tabel 5.3 DWA
€
24.118.000
De gemiddelde vervangingswaarde van de vrijvervalriolen met gemalen en persleidingen, bedraagt per strekkende meter riool circa € 589,--. De gemiddelde vervangingswaarde van de drukriolering inclusief pompunits bedraagt circa € 22.250,-- per pompunit.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 36 van 42
Organisatie en financiën
6.2.3 Totale uitgaven Het totaal van de uitgaven dat met de aanleg (exclusief nieuwbouw) en het beheer van de riolering over de totale levenscyclus van zestig jaar gemoeid is, is samengevat weergegeven in dit hoofdstuk in Tabel I en in Tabel 7.4 in bijlage 1. De periode van zestig jaar is gesteld omdat dan alle te verwachten uitgaven in beeld zijn gebracht. In Figuur 6-1 zijn de uitgaven voor de totale beschouwde periode opgenomen. 9.000 8.000
EURO 1.000
7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 -
2010 2014 2018 2022 2026 2030 2034 2038 2042 2046 2050 2054 2058 2062 2066
jaar onderzoek
exploitatie
kap.last.verl.
vervanging
milieumaatregelen
Figuur 6-1
Uitgaven totale periode
Tabel I
Totale nominale uitgaven planperiode en daarna (x 1.000 euro)
6.3
Kostendekking
grondwater
6.3.1 Inleiding In deze paragraaf komt de kostendekking op de lange(re) termijn aan de orde. Er wordt uitgegaan van de kosten voor de gehele beschouwde periode 2010-2069, zoals die in § 6.2 is weergegeven. Voor dekking van kosten van aanleg en beheer van riolering en grondwatervoorzieningen komen in het algemeen verschillende bronnen in aanmerking.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 37 van 42
Organisatie en financiën
Aanleg riolering van nieuwe bestemmingsplannen wordt bekostigd uit de exploitatieopzet van die plannen en zijn verdisconteerd in de m2-verkoopprijs. Per 1 januari 2008 heeft de gemeente de mogelijkheid om twee heffingen in te stellen: één voor de zorgplicht voor het stedelijk afvalwater, en één voor de zorgplicht voor hemel- en grondwater. Hiervoor is het nodig dat ook al in de kosten dit onderscheid wordt aangebracht. De uitgaven/kosten in de gemeentelijke begroting 2009 zijn nog niet onderverdeeld in uitgaven voor stedelijk afvalwater, afvloeiend hemelwater en grondwater. In dit GRP is uitgegaan van de berekening van 1 rioolheffing. Dit is gedaan omdat dit het beste aansluit bij de huidige systematiek en hierdoor duidelijkheid ontstaan voor een ieder. De kosten worden gelijkelijk gedragen door de gebruikers. Op deze manier wordt ook voorkomen dat de gemeente extra kosten moet maken om de verschillende heffingen te kunnen innen en te controleren. 6.3.2 Heffingsgrondslag In de gemeente Voorst wordt rioolrecht geheven volgens de ‘Verordening op de heffing en invordering van rioolrechten 2009’, die ook als grondslag voor de berekening in dit GRP is gehanteerd. Zie Figuur 6-2 voor de 4 belangrijkste artikelen uit deze verordening. Figuur 6-2
Verordening op de heffing en invordering van rioolrechten 2009
De gemeente kan op dit moment nog de taken met betrekking tot het afvalwater bekostigen door het heffen van een rioolrecht. Dit is een retributie op basis van artikel 229, eerste lid, aanhef en onderdeel a van de Gemeentewet. Het retributiekarakter van het rioolrecht impliceert dat de dienst die de gemeente levert gekoppeld moet kunnen worden aan het individuele profijt van de burger.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 38 van 42
Organisatie en financiën
Met het verbreden van de gemeentelijke watertaken is het rioolrecht omgezet naar een nieuwe gemeentelijke heffing. Deze gemeentelijke heffing heeft dan het karakter van een bestemmingsheffing waarmee de kosten kunnen worden verhaald om collectieve maatregelen te treffen die de gemeente noodzakelijk acht voor een doelmatige werkende riolering en overige maatregelen ten aanzien hemelwater en grondwater. Deze heffing is gebaseerd op artikel 228a van de Gemeentewet. Uiterlijk per 1 januari 2010 wordt deze verandering hebben doorgevoerd in de gemeente Voorst. 6.3.3 Heffingseenheden Op dit moment zijn er zeven gebruikers-categorieën die aangeslagen worden vanaf 1 tot maximaal 25 heffingseenheden. Het totale aantal heffingseenheden bedraagt 10195. Voor een overzicht van een verdeling zie Tabel J. Tabel J
Verdeling heffingseenheden
Categorie
Verbruik [m3]
Aantal heffingseenheden
Woningen
Niet woningen
1
0-500
1
8925
845
2
501-1000
2,5
12
54
3
1001-5000
5
-
22
4
5001-10000
10
-
5
5
10001-20000
15
-
1
6
20001-40000
20
-
3
7
> 40001
25
-
1
Het recht bedraagt in 2009 € 268 per heffingseenheid. Dit groeit op basis van de bij het GRP 2005-2009 vastgestelde tariefstijging met 15 euro per jaar tot en met 2010. In de rioolrechtberekeningen is ook rekening gehouden met een stijging van het aantal heffingseenheden als gevolg van woningbouw. Voor een overzicht van de toename van het aantal heffingseenheden wordt verwezen naar tabel 7.3 in bijlage 1. Bij het vaststellen van de verordening voor 2010 kan de tariefopbouw van het rioolrecht nader worden bekeken en eventueel worden veranderd. 6.3.4 Vergelijking van de rioolheffing met omliggende gemeenten Huidige kosten en opbrengsten De rioleringskosten bedragen in 2009 voor heel Nederland 1,3 miljard euro. Met een gemiddelde rioolheffing van € 161 (in 2009) dekken gemeenten daarvan 97% via rioolrechten. Overigens heeft 79% van de gemeenten een kostendekkend rioolrecht. RIONED verwacht voor de periode 2005-2014 in totaal 10 miljard euro aan investeringen. Dit is exclusief maatregelen voor de Kaderrichtlijn Water en het Nationaal Bestuursakkoord, omdat die nog niet bekend zijn. Achtergronden stijging rioolrecht Gemeenten verhalen de aanlegkosten voor riolering meestal niet via het rioolrecht, maar de kapitaalslasten voor vervanging wel. Hierdoor stijgen de kapitaalslasten elk jaar. Daarnaast leiden alle andere maatregelen tot extra kapitaalslasten. Bovendien zorgen die ook voor extra beheer- en toezichtkosten. Om al deze kosten te dekken, stijgt het rioolrecht. Stichting RIONED verwacht dat de rioolheffing de komende jaren gemiddeld met 5 tot 8% per jaar stijgt om de riolering op peil te houden en wateroverlast te voorkomen. Vergelijking rioolrecht omliggende gemeentes In de gemeente Voorst is het rioolrecht ten opzichte van andere omliggende gemeenten relatief hoog. De Tabel K geeft een overzicht van het rioolrecht/ de rioolheffing in omliggende gemeenten. Het is moeilijk om deze tarieven te vergelijken omdat er verschillen zijn in de uitgangspunten die gehanteerd zijn bij de berekening van het rioolrecht. 193H
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 39 van 42
Organisatie en financiën
Tabel K
Tarieven omliggende gemeenten Kostendekkend tarief
Apeldoorn
€ 185
Heerde
€ 215
Brummen
€ 303
Lochem
€ 301
De hoogte van het rioolrecht wordt namelijk onder andere bepaald door: • Periode van aanleg in het verleden; Een ouder rioolstelsel vraagt meer reparatie en vervanging en leidt tot hogere kosten; • Technische afschrijvingstermijn; Deze parameter bepaalt wanneer een vervangingsinvestering wordt verwacht. Bij een lange afschrijvingstermijn worden vervangingen uitgesteld, dit verlaagd het rioolrecht. • Periode waarover kosten beschouwd worden; In dit GRP is gekozen voor een periode van 60 jaar omdat in deze periode alle riolering minimaal 1x vervangen wordt. De gemeente Apeldoorn rekent met een periode van 10 jaar, hierdoor is het rioolrecht van deze gemeente lager. Rond het jaar 2020-2030 verwacht de gemeente Apeldoorn een vervangingspiek en zal de rioolheffing in deze gemeente fors stijgen: • Het aantal aansluitingen op drukriolering; De gemeente Voorst heeft relatief veel aansluitingen op drukriolering (15-20% van alle aansluitingen). Een drukrioleringsysteem is in aanleg een factor 2 duurder dan gemengde riolering en in onderhoud een factor 6. Zie Tabel L. Tabel L
Globale indicatie investerings- en onderhoudskosten riolering (Bron: module D1100 juli 2007)
* Hybride systemen zijn buiten beschouwing gelaten in deze tabel 6.3.5 Inkomsten anders dan rioolrecht/heffing De stand van de egalisatievoorziening bedraagt per 1/1/2009 € 3.800.000,-- deze komt ten goede aan de riolering. Verder zijn de baatbelasting (€18.000) en de verfijningsregeling (€583.000) als baten in de berekening meegenomen. Het Waterschap Veluwe draagt voor € 430.000 euro bij aan de kosten voor de milieumaatregelen. Ook dit bedrag is als baat in de berekening meegenomen. De baten zijn opgenomen in bijlage 1, tabel 7.2. 6.3.6 Rioolheffing De rioolheffingberekening is uitgevoerd met behulp van de contante-waarde-methode. Deze methode is met name geschikt om de effecten op langere termijn zichtbaar te maken. Het aldus berekende rioolheffing geeft de trend op langere termijn aan. In de berekening is gerekend met 2% inflatie en 5,5% rente. Deze percentages zijn marktconform en zijn geschikt om mee te rekenen op langere termijn. Als financiële afschrijvingstermijn is 50 jaar aangehouden, dit is conform de heffingsverordening van gemeente Voorst. In 195Hfiguur 6-3 is aangegeven hoe de benodigde inkomsten op lange termijn zijn verdeeld. Verreweg het grootste deel gaat naar de vervanging van de riolen, putten, gemalen en andere
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 40 van 42
Organisatie en financiën
onderdelen. De jaarlijkse exploitatiekosten nemen een 20% voor hun rekening, vervanging en verbetering 62%, ontvlechting 9%, kapitaallasten uit het verleden dragen 8% bij aan de kosten.
59% 10%
1%
22% 8% Onderzoek ( totaal) EURO 2,18
Exploitatie ( totaal) EURO 71,71
Kapitaallasten verleden ( totaal) EURO 26,62
Vervanging en verbetering ( totaal) EURO 198,08
Overige milieumaatregelen ( totaal) EURO 31,68
Figuur 6-3
Verdeling opbouw benodigde inkomsten per heffingseenheid
Om over de gehele beschouwde periode 2009 tot en met 2068 kostendekkend te zijn zou de rioolheffing bij directe invoering per 1-1-2010 € 297-- per heffingseenheid moeten bedragen. Een geleidelijke verhoging of een gefaseerde verhoging behoren tot de keuzes die gemaakt kunnen worden. Gezien het tarief van € 268 in 2009 en de voorgenomen tariefstijging vanuit het vorige GRP van 15 euro tot en met 2010 ligt het voor de hand deze tariefstijging voort te zetten. Van 2010 tot en met 2011 zal het tarief stijgen met 15 euro. Het uiteindelijke bedrag waar men Stijging rioolrecht. dan op uitkomt, bedraagt 298 euro. Zie Figuur 6-4
bedrag per heffingseenheid EURO
400
300
EURO 298 EURO 297 EURO 268,00
200
100
0 2010 2014 2018 2022 2026 2030 2034 2038 2042 2046 2050 2054 2058 2062 2066 jaar
direct Figuur 6-4
getrapt
Stijging rioolrecht
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 41 van 42
Organisatie en financiën
Met het oog op de huidige kredietcrisis zijn er onzekerheden over de toekomstige woningbouw en het te hanteren rentepercentage, daarom is invloed van deze onzekerheden op het rioolrecht in kaart gebracht. Als er in de toekomst minder woningen worden gebouwd dan nu is aangenomen. (stel 300 i.p.v.686 woningen) dan bedraagt het tarief bij directe invoering 304 euro. Dit is 7 euro hoger dan het huidige berekende kostendekkende tarief. De mogelijkheid bestaat om halverwege de planperiode het tarief aan te passen aan de hoeveelheid woningen die tot dan toe dan gebouwd is. Alle bedragen moeten jaarlijks met de optredende inflatie worden geïndexeerd. 6.3.7 Vergelijking met tarief GRP 2005-2009 en herziening 2007 De gemeente Voorst heeft gekozen voor een kostendekkend tarief omdat zij de toekomst niet wil belasten met onevenredige hoge lasten. In het GRP 2005-2009 was een kostendekkend tarief berekend van € 242 bij directe invoering. Daarna is in 2007 besloten de dotatie van een jaarlijks bedrag van € 480.101 aan de riolering te stoppen en is de reserve afgeroomd. Deze beslissing leidde tot een forse verhoging van het benodigde rioolrecht tot € 282 bij directe invoering. De huidige berekening leidt tot een kostendekkend tarief van € 297 bij directe invoering.
Kostendekkend riooltarief 350 300
Euro
250
282
297
242
200 150 100 50 0 GRP 2005-2009
Figuur 6-5
Na afroming reserve en stoppen dotatie
GRP 2010-2014
Kostendekkend riooltarief
Een aantal opmerkingen bij het verschil tussen het berekende tarief van € 297 nu ten opzichte van de € 282 uit 2007: • Wettelijke veranderingen hebben geleid tot een verbreding van de gemeentelijke watertaken, naast de zorg voor (stedelijk)afvalwater heeft de gemeente ook de zorg gekregen voor grondwater en is de gemeentelijke taak ten aanzien van de inzameling en verwerking van hemelwater expliciet benoemd. Deze verbreding leidt tot een duidelijke kostenverhoging. In het kader van de hemelwaterzorgplicht wordt al enige jaren actief door de gemeente afgekoppeld. Dit afkoppelen draagt sterk bij aan het reduceren van riooloverstorten. In het vorige GRP was hierop al ingezet in het voorliggende GRP is dit verder doorgezet. In termen van de rioolheffing is het aandeel van de kosten voor deze zogenoemde milieumaatregelen gestegen van circa 15 naar 30 euro (zie paragraaf 5.4.5). • De in 2005 en 2007 berekende tarieven en voorgestelde stijgingen waren exclusief inflatiecorrectie, wanneer deze wordt toegepast om het verschil in prijspeil aan te geven tussen 2005 en 2009 bedraagt dit een stijging van het tarief met 8-10%. • Het berekende tarief valt ondanks de verhogende factoren lager uit omdat de afgelopen jaren zorgvuldig gekeken is naar de vervangingsinvesteringen en men door reparatie en renovatie veel vervanging heeft kunnen uitstellen. Ook is de uitvoering van milieumaatregelen uitgesteld. Deze maatregelen zullen de komende periode uitgevoerd worden. • Het aandeel van exploitatielasten is in vergelijking met eerdere berekeningen nagenoeg gelijk gebleven.
13/99094849/HdM, revisie D1 Pagina 42 van 42
Bijlage 1
Tabellen
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 1: Tabellen
Samenvatting Contante Waarde berekening (totaal) bedragen x 1.000
prijspeil 2009
Beschouwde periode
2010
t/m
2069
Lasten
Prijspeil
Contante waarde
Aandeel in totaal
ex BTW
BTW
ex BTW
BTW
EURO
Onderzoek ( totaal)
1.060
201
555
105
2,19
0,7%
Exploitatie ( totaal)
46.652
3.975
19.886
1.694
71,71
21,7%
Kapitaallasten verleden ( totaal)
10.949
-
8.012
-
26,62
8,0%
Vervanging en verbetering ( totaal)
116.489
22.133
50.091
9.517
198,08
59,8%
Overige milieumaatregelen ( totaal)
9.640
1.832
8.011
1.522
31,68
9,6%
360
68
206
39
0,81
0,2%
Grondwatermaatregelen ( totaal) Totaal BTW Totaal lasten incl. BTW
28.209
12.878
213.360
99.639
331,10
100,0%
5.450
18,11
5,5%
kapitaallasten na het eindjaar niet meegenomen - effect:
Baten
Prijspeil ex BTW
Egalisatievoorziening (totaal) Verfijningsregeling (totaal) Baatbelasting (totaal) Bijdrage waterschap (totaal) Rioolheffing (totaal) Totaal Baten
Aantal heffingseenheden 2010 2015 2025 2069
%
BTW
Contante waarde ex BTW BTW
Aandeel in totaal EURO %
3.800
3.800
12,63
3,8%
583
581
1,93
0,6%
18
18
0,06
0,0%
430
430
1,43
0,4%
208.529
89.361
296,94
89,7%
213.360
94.189
312,99
94,5%
10.195 10.881 11.623 12.068
De contante waarde van de inkomsten van de rioolheffing moet gelijk zijn aan de contante waarde van de te dekken kosten. De contante waarde van de rioolheffing kan worden bepaald door de sommatie van de jaarlijkse inkomsten uit de heffing: cwf(jaar n) * (hoogte heffing) * (aantal heffingseenheden) De vergelijking wordt dan: contante waarde lasten - contante waarde baten (excl rioolheffingen) = contante waarde rioolheffingen contante waarde lasten 99.638.795 contante waarde baten excl. rioolheffingen 4.828.664 contante waarde rioolheffingen 300.935 * R contante waarde kapitaallasten na beschouwde periode 5.449.604 € 296,94 Hieruit volgt het kostendekkend rioolheffing totaal bij directe invoering per 2010 van Gehanteerd rentepercentage Gehanteerd inflatiepercentage
5,50% 2,00%
De berekende kostendekkende rioolheffing is gesteld op huidig prijspeil en dient jaarlijks te worden gecorrigeerd met inflatie
Project: Scenario: @
Filenaam:
GRP 2010 t/m 2014 0 GRPVoorst.xls
Projectnr:
274885
Datum:
8-okt-09
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 1)
Gemalen Gemengd
Tabel 5.1 GEM
bedragen * EURO 1.000 Nr Lokatie gemaal
prijspeil 2009 aanlegjaar vervangingsjaar Cap bouwk mech/el m3/h
1 2 3 4 5 6
Gemalen Bremstraat Kweekweg Hietweide Omloop Koppelstraat Bussloo
1964 2009 1976 x 1977 x 1981 x 1993 x 1976 2009
1
Bergbezinkvoorzieningen Holthuizerstraat
2000
x
2009 1990 2001 x x 2009
x
45 jaar 15 jaar investering vervanging bouwk deel investering vervanging mech/el deel 1e vv-jaarexcl. BTW BTW gepland jaar excl. BTW BTW
40 18 78 25 41 75
2054 2021 2022 2026 2038 2054
34 15 56 21 35 55
6 3 11 4 7 10
2024 2010 2016 2012 2012 2024
30 21 41 24 31 40
6 4 8 5 6 8
32,2
2045
27
5
2015
27
5
BK
243,000
46,170
M/E
214,000
40,660
Projectnummer: Datum:
274885 29-sep-09
TOTALEN
Kosten bepaald aan de hand van Leidraad Riolering, module D1100 Omrekenfactor index Leidraad (pp 2007) naar 2010 1,06 Formule: Kosten = factor * Basisprijs*capaciteit ^macht bouwkundig mech/elektr. js macht capaciteit factor factor basisprijs 0-10 m3/h 1 3300 1 1 6000 10-50 m3/h 0,014 61000 1 0,123 45000 51-200 m3/h 201-1250 m3/h Project: Scenario: @
Filenaam:
0,2 61000 0,008 61000
0,35 1
0,123 0,123
45000 45000
macht 1 0,46 0,46 0,46
GRP 2010 t/m 2014 0 GRPVoorst.xls
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 2)
Gemalen Vuilwater (DWA)
Tabel 5.1 DWA
bedragen * EURO 1.000 Nr Lokatie gemaal
1
Stinzenlaan
prijspeil 2009 aanlegjaar bouwk mech/el 2007
2007
45 jaar 15 jaar Cap investering vervanging bouwk deel investering vervanging mech/el deel m3/h 1e vv-jaar excl. BTW BTW gepland jaar excl. BTW BTW 10
2052
81
15
81,000
15,390
factor 1 0,123
mech/elektr. basisprijs 6000 45000
macht 1 0,46
0,123 0,123
45000 45000
0,46 0,46
TOTALEN Kosten geschat aan de hand van Leidraad Riolering, module D1100 Omrekenfactor index Leidraad (pp 2007) naar 2010 1,06 Formule: Kosten = factor * Basisprijs*capaciteit ^macht bouwkundig capaciteit factor basisprijs macht 0-10 m3/h 1 3300 1 10-50 m3/h 0,014 61000 1 51-200 m3/h 201-1250 m3/h
0,2 0,0075 Project:
Scenario: @
Filenaam:
61000 61000
0,35 1
2022
21
4
21,000
3,990
GRP 2010 t/m 2014 0 GRPVoorst.xls
Projectnummer: 274885 Datum: 24-sep-09
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 3)
Gemalen Hemelwaterafvoer + Grondwaterafvoer bedragen * EURO 1.000 Nr Lokatie gemaal 1 Burgemeester van de veldweg 2 Ardeweg 3 Enkweg
Tabel 5.1 HWA+GW
prijspeil 2009 aanlegjaar bouwk mech/el 2004 2004 1996 1996 2008 2008
45 jaar 15 jaar Cap investering vervanging bouwk deel investering vervanging mech/el deel m3 1e vv-jaar excl. BTW BTW gepland jaar excl. BTW BTW 28 2049 92 17 2019 21 4 14 2041 84 16 2011 21 4 14 2053 84 16 2023 21 4
TOTALEN Kosten geschat aan de hand van Leidraad Riolering, module D1100 Omrekenfactor index Leidraad (pp 2007) naar 2010 1,06 Formule: Kosten = factor * Basisprijs*capaciteit ^macht bouwkundig capaciteit factor basisprijs macht 0-10 m3/h 1 3300 1 10-50 m3/h 0,014 61000 1 51-200 m3/h 201-1250 m3/h
0,2 0,0075 Project:
Scenario: @
Filenaam:
61000 61000
0,35 1
260,000
49,400
factor 1 0,123
mech/elektr. basisprijs 6000 45000
macht 1 0,46
0,123 0,123
45000 45000
0,46 0,46
63,000
11,970
GRP 2010 t/m 2014 0 GRPVoorst.xls
Projectnummer: 274885 Datum: 24-sep-09
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 4)
Persleidingen Gemengd
Tabel 5.2 GEM
bedragen * EURO 1.000
prijspeil 2009
Nr persleiding behorend bij gemaal
7
Vanaf gemaal Bremstraat Kweekweg Hietweide Omloop Koppelstraat nieuwe deel Bussloo
1
Bij de bergbezinkvoorzieningen Holthuizerstraat
1 2 3 4 6
oude deel nieuwe deel
TOTALEN
lengte (m)
diameter (mm)
10 100 340 450 650 275 2.490
125 90 200 110 200 160 200
1964 1976 1977 1981 1971 2002 1976
45
90
1999
45 gepland jaar vervanging
jaar Investering excl. BTW
BTW
2009 x x x x x x
2054 2021 2022 2010 2016 2037 2021
0,763 5,490 41,480 30,195 79,300 26,840 303,780
0,145 1,043 7,881 5,737 15,067 5,100 57,718
x
2044
2,471
0,469
jaar jaar aanleg vervanging
-
490,32
93,16
Projectnummer: Datum:
274885 29-sep-09
Uitgangspunten vervangingsinvesteringen, in EURO, excl. BTW, prijspeil startjaar Vervangingskosten geschat : L[m] * D[mm] * 0,61 voor diameter 90-315 mm 0,51 voor diameter 63-110 mm 1,06
Omrekenfactor index Leidraad (pp 2007) naar 2010 Project: Scenario: @
Filenaam:
GRP 2010 t/m 2014 0 GRPVoorst.xls
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 5)
Persleidingen Vuilwater (DWA)
Tabel
bedragen * EURO 1.000 Nr persleiding behorend bij gemaal 1
5.2 DWA
prijspeil 2009 lengte (m) 90
Stinzenlaan
TOTALEN
diameter (mm) 340
jaar jaar aanleg vervanging 2007 x
340
45 gepland jaar vervanging 2052
jaar Investering excl. BTW 19
BTW 4
18,666
3,54654
Projectnummer: Datum:
274885 24-sep-09
Uitgangspunten vervangingsinvesteringen, in EURO, excl. BTW, prijspeil startjaar Vervangingskosten geschat : L[m] * D[mm] * 0,61 voor diameter 90-315 mm 0,51 voor diameter 63-110 mm 1,06
Omrekenfactor index Leidraad (pp 2007) naar 2010 Project: Scenario: @
Filenaam:
GRP 2010 t/m 2014 0 GRPVoorst.xls
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 6)
Persleidingen Hemelwaterafvoer + Grondwaterafvoer bedragen * EURO 1.000 Nr persleiding behorend bij gemaal
1 2
Tabel 5.2 HWA+GW
prijspeil 2009
Ardeweg Burgemeester van der Feltsweg Enkweg-Voorst
TOTALEN
lengte (m)
diameter (mm)
1 2 390
90 90 75
jaar jaar aanleg vervanging 2009 1995 2008
x x x
255
45 gepland jaar vervanging
jaar Investering excl. BTW
BTW
2054 2040 2053
0,055 0,110 14,918
0,010 0,021 2,834
15,0822
2,865618
Projectnummer: Datum:
274885 24-sep-09
Uitgangspunten vervangingsinvesteringen, in EURO, excl. BTW, prijspeil startjaar Vervangingskosten geschat : L[m] * D[mm] * 0,61 voor diameter 90-315 mm 0,51 voor diameter 63-110 mm 1,06
Omrekenfactor index Leidraad (pp 2007) naar 2010 Project: Scenario: @
Filenaam:
GRP 2010 t/m 2014 0 GRPVoorst.xls
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 7)
Mechanische riolering (Droogweerafvoer)
Tabel 5.3 DWA
bedragen * EURO 1. prijspeil 2009 Nr Druksysteem
aantal units
leidinglengte druk vv
A AA AB AB2P1 B B (1986) B (2000) C (1986) C (2003) C5.1P1 CA CB CC CD CD CE CE CG CGP3 D (1986) D (2000) D (2003) D12P1 D1P3 DA (1986) DA (2003) DB DC DD E (1986) E (2000) E (2001) EA EP F (1986) F (2000) G (1986) G (2000) GAP1 GP6 H HA HB HD I IA IB IC ID K
9 3 14 1 4 16 1 42 2 1 1 1 2 63 3 9 4 2 1 33 5 1 1 1 3 2 1 1 4 43 1 1 3 4 5 1 12 1 1 1 15 1 7 2 6 1 3 2 1 11
1570 700 3450 193 946 3970 300 7600 600 268 205 0 2267 13355 549 2091 1.927 310 161 5675 763 141 362 141 360 120 5 90 537 7525 15 90 300 1.215 960 15 2065 110 310 150 1750 0 1115 377 950 240 475 400 320 2.527
TOTALEN
353
69565
0 0 0 63 430 0 1000 10 20 182 10 710 10 20 680 10 2
110 10 220 10 20 660 70 5 10 160 2 290 5
480 30 40 40 110 20 245 70 112
jaar aanleg jaar vervaning bouwk. mech/el. bouwk. mech/el. 1986 2003 2003 2005 2005 1986 2000 1986 2003 2005 1986 1986 2003 2003 2005 2003 2005 2003 2005 1986 2000 2003 2005 2005 1986 2003 1986 2000 2003 1986 2000 2001 1986 2005 1986 2000 1986 2000 2005 2005 1986 1986 2001 2001 1986 1986 1986 2001 2000 2005
1986 2003 2003 2005 2005 1986 2000 1986 2003 2005 1986 1986 2003 2003 2005 2003 2005 2003 2005 1986 2000 2003 2005 2005 1986 2003 1986 2000 2003 1986 2000 2001 1986 2005 1986 2000 1986 2000 2005 2005 1986 1986 2001 2001 1986 1986 1986 2001 2000 2005
45 jaar vervanging bouwkundig vv-jaar excl. BTW BTW
2004
2004 2004
2004 2004
2004
2004 2004
2004
2004 2004 2004
2004 2004
2004 2004 2004
2031 2048 2048 2050 2050 2031 2045 2031 2048 2050 2031 2031 2048 2048 2050 2048 2050 2048 2050 2031 2045 2048 2050 2050 2031 2048 2031 2045 2048 2031 2045 2046 2031 2050 2031 2045 2031 2045 2050 2050 2031 2031 2046 2046 2031 2031 2031 2046 2045 2050
5866
Uitgangspunten vervangingsinvesteringen, in EURO, excl. BTW, prijspeil startjaar 1,06 Index LR (pp 2007) -> pp sta Pompunit (bouwkundig ca.) 3.300 Drukleiding per m1 Pompunit (mech/el) 4.300 Vrijvervalleiding per m Bufferput Project: Scenario: @ Filenaam:
nvt
Klep bufferput
107 44 215 13 73 338 18 721 38 16 18 42 120 1011 37 134 108 26 11 530 56 11 21 10 51 15 50 10 44 649 19 9 27 73 97 4 202 10 18 11 236 10 86 33 89 19 85 41 43 160
20 8 41 2 14 64 3 137 7 3 3 8 23 192 7 26 20 5 2 101 11 2 4 2 10 3 9 2 8 123 4 2 5 14 18 1 38 2 4 2 45 2 16 6 17 4 16 8 8 30
5805
1103
15 jaar vervanging mech/el deel vv-jaarexcl. BTW BTW 2019 2018 2018 2020 2020 2019 2015 2019 2018 2020 2019 2019 2018 2018 2020 2018 2020 2018 2020 2019 2015 2018 2020 2020 2019 2018 2019 2015 2018 2019 2015 2016 2019 2020 2019 2015 2019 2015 2020 2020 2019 2019 2016 2016 2019 2019 2019 2016 2015 2020
39 13 60 4 17 69 4 181 9 4 4 4 9 271 13 39 17 9 4 142 22 4 4 4 13 9 4 4 17 185 4 4 13 17 22 4 52 4 4 4 65 4 30 9 26 4 13 9 4 47
7 2 11 1 3 13 1 34 2 1 1 1 2 51 2 7 3 2 1 27 4 1 1 1 2 2 1 1 3 35 1 1 2 3 4 1 10 1 1 1 12 1 6 2 5 1 2 2 1 9
1518
288
49 210 nvt
GRP 2010 t/m 2014 0 GRPVoorst.xls
Projectnummer: 274885 Datum: ######
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 8)
Mechanische riolering (Droogweerafvoer)
Tabel 5.3 DWA
bedragen * EUROprijspeil 2009 Nr Druksysteem aantal units K (1986) 9 K (2000) 3 KA 1 KBP1 1 KC 3 L 6 L (1986) 58 L (1994) 1 L (2001) 2 L (2003) 4 LA 9 LA (1986) 1 LA (2001) 3 LB 2 LCP1 1 LDP1 1 LO 1 M (1986) 21 M (2000) 0 MAP1 1 MP11 1 N 2 N (1986) 21 N (2001) 3 NA 1 NB 2 NC 5 ND 2 NE 1 NE 2 NF 4 NG 1 NH 2 O 6 OA 1 P 10 P (1986) 19 P (2000) 1 P (2003) 1 PA 1 PP 1 QP 47 R 9 R (1995) 2 R (2000) 3 R(1986) 105 S 29 S 3 S (2001) 1 SA (1986) 2
TOTALEN
416
leidinglengte druk vv 1245 240 960 47 40 0 330 10 1.027 20 1.711 9.370 1.975 155 130 320 15 895 180 1.927 35 100 50 354 74 225 93 318 120 45 54 3.195 240 0 80 213 246 734 4.530 470 950 30 10 0 198 136 912 133 510 10 300 0 497 1.420 332 560 575 75 0 240 2.557 63 3.245 1.545 190 40 300 10 240 30 244 18 11.472 832 2.164 120 788 610 330 15.687 2.574 5590 880 774 217 5 200 150
77934
45 jaar vervanging bouwkundig jaar aanleg jaar vervaning bouwk. mech/el. bouwk. mech/el. gepland jaar excl. BTW 1986 1986 2004 2031 141 2001 2001 2046 67 1986 1986 2004 2031 5 2004 2004 2049 22 2005 2005 2050 64 2005 2005 2050 104 1986 1986 2004 2031 1065 1994 1994 2004 2039 38 2001 2001 2046 25 2003 2003 2048 95 2004 2004 2049 131 1986 1986 2004 2031 19 2001 2001 2046 43 2000 2000 2045 37 2005 2005 2050 19 2005 2005 2050 9 2000 2000 2045 17 1986 1986 2004 2031 276 2000 2000 2045 17 2005 2005 2050 14 2005 2005 2050 15 2005 2005 2050 43 1986 1986 2004 2031 390 2001 2001 2046 63 1986 1986 2004 2031 4 2000 2000 2045 45 2001 2001 2046 89 2001 2001 2046 34 1986 1986 2004 2031 18 2004 2004 2049 31 2005 2005 2050 83 2005 2005 2050 20 2005 2005 2050 34 1986 1986 2004 2031 64 1986 1986 2004 2031 54 2004 2004 2049 172 1986 1986 2004 2031 546 2000 2000 2045 21 2003 2003 2048 20 2000 2000 2045 21 2004 2004 2049 19 2004 2004 2049 892 2005 2005 2050 136 1995 1995 2004 2040 178 2000 2000 2045 109 1986 1986 2004 2031 1656 1986 1986 2004 2031 554 2004 2004 2049 48 2001 2001 2046 15 1986 1986 2004 2031 48
11602
7628
Uitgangspunten vervangingsinvesteringen, in EURO, excl. BTW, prijspeil startjaar Index LR (pp 2007) -> pp 1,06 Drukleiding per m1 Pompunit (bouwkundig ca 3.300 Pompunit (mech/el) 4.300 Vrijvervalleiding per m1 Bufferput Project: Scenario: @ Filenaam:
nvt
Klep bufferput
BTW 27 13 1 4 12 20 202 7 5 18 25 4 8 7 4 2 3 52 3 3 3 8 74 12 1 9 17 6 3 6 16 4 6 12 10 33 104 4 4 4 4 169 26 34 21 315 105 9 3 9
1449
15 jaar vervanging mech/el deel gepland jaar excl. BTW BTW 2019 39 7 2016 13 2 2019 4 1 2019 4 1 2020 13 2 2020 26 5 2019 249 47 2019 4 1 2016 9 2 2018 17 3 2019 39 7 2019 4 1 2016 13 2 2015 9 2 2020 4 1 2020 4 1 2015 4 1 2019 90 17 2015 0 0 2020 4 1 2020 4 1 2020 9 2 2019 90 17 2016 13 2 2019 4 1 2015 9 2 2016 22 4 2016 9 2 2019 4 1 2019 9 2 2020 17 3 2020 4 1 2020 9 2 2019 26 5 2019 4 1 2019 43 8 2019 82 16 2015 4 1 2018 4 1 2015 4 1 2019 4 1 2019 202 38 2020 39 7 2019 9 2 2015 13 2 2019 452 86 2019 125 24 2019 13 2 2016 4 1 2019 9 2
1789
340
Projectnummer: Datum:
274885 40080
49 210 nvt
GRP 2010 t/m 2014 0 GRPVoorst.xls
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 9)
Mechanische riolering (Droogweerafvoer)
Tabel 5.3 DWA
bedragen * EURO 1.0prijspeil 2009 aantal units SA (2000) 1 SB 1 T (1986) 7 T (2000) 5 TA 3 TAA 1 TB 8 TB 2 TC 1 TD 3 TD 3 TE 6 TF 1 U 6 U 4 UA 5 UC 3 V 7 VB 36 VB 5 VC 1 VP 8 W 8 W (1986) 58 W (2000) 9 WA 3 WA 2 WB 1 WC 2 X 1 X (1986) 22 X (2000) 1 XA (1986) 1 XA (2000) 1 XB 1 XC 11 XC 3 XD 8 XE 3 XE 25 XG 1 Y 10 YB 2 YP 13 Z 15 1 ZA (losse voeding ZB 3
leidinglengte druk vv 152 140 225 1545 50 776 130 1797 169 150 0 1381 239 476 100 20 483 138 582 1.818 666 785 75 1.274 1.531 1.262 630 45 7779 420 650 80 10 2.210 70 2.648 9 11095 1335 1318 332 700 40 924 180 40 240 80 180 3510 1285 225 15 260 30 10 15 260 52 2860 273 933 1194 297 75 30 5.362 270 5 2.979 1.160 5.334 8.615
TOTALEN
78435
Nr Druksysteem
322
1.751
45 jaar 15 jaar jaar aanleg jaar vervaning vervanging bouwkundig vervanging mech/el deel bouwk. mech/el. bouwk. mech/el. gepland jaarxcl. BTW BTW gepland jaar excl. BTW BTW 2000 2000 2045 40 8 2015 4 1 2005 2005 2050 14 3 2020 4 1 1986 1986 2004 2031 109 21 2019 30 6 2000 2000 2045 82 16 2015 22 4 2000 2000 2045 133 25 2015 13 2 1986 1986 2004 2031 11 2 2019 4 1 2000 2000 2045 144 27 2015 34 7 2005 2005 2050 30 6 2020 9 2 2000 2000 2045 12 2 2015 4 1 2000 2000 2045 63 12 2015 13 2 2005 2005 2050 38 7 2020 13 2 2005 2005 2050 109 21 2020 26 5 2005 2005 2050 36 7 2020 4 1 1986 1986 2004 2031 74 14 2019 26 5 2005 2005 2050 76 14 2020 17 3 2004 2004 2049 92 17 2019 22 4 2005 2005 2050 72 14 2020 13 2 1986 1986 2004 2031 63 12 2019 30 6 2001 2001 2046 588 112 2016 155 29 2004 2004 2049 48 9 2019 22 4 2003 2003 2048 9 2 2018 4 1 2004 2004 2049 149 28 2019 34 7 2005 2005 2050 158 30 2020 34 7 1986 1986 2004 2031 1015 193 2019 249 47 2000 2000 2045 164 31 2015 39 7 2001 2001 2046 53 10 2016 13 2 2005 2005 2050 52 10 2020 9 2 2000 2000 2045 21 4 2015 4 1 2000 2000 2045 35 7 2015 9 2 2005 2005 2050 12 2 2020 4 1 1986 1986 2004 2031 514 98 2019 95 18 2000 2000 2045 17 3 2015 4 1 1986 1986 2004 2031 22 4 2019 4 1 2000 2000 2045 7 1 2015 4 1 2000 2000 2045 27 5 2015 4 1 2001 2001 2046 234 44 2016 47 9 2005 2005 2050 56 11 2020 13 2 2001 2001 2046 147 28 2016 34 7 2000 2000 2045 20 4 2015 13 2 2005 2005 2050 345 66 2020 108 20 2003 2003 2048 18 3 2018 4 1 2005 2005 2050 179 34 2020 43 8 2005 2005 2050 63 12 2020 9 2 2005 2005 2050 304 58 2020 56 11 2005 2005 2050 472 90 2020 65 12 2005 2005 2050 3 1 2020 4 1 2005 2005 2050 96 18 2020 13 2
5344
6028
Uitgangspunten vervangingsinvesteringen, in EURO, excl. BTW, prijspeil startjaar 1,06 Index LR (pp 2007) -> pp star Pompunit (bouwkundig ca.) 3.300 Drukleiding per m1 Drukleiding per m1 Pompunit (mech/el) 4.300 Vrijvervalleiding pe Vrijvervalleiding per m Bufferput Project: Scenario: @ Filenaam:
nvt
Klep bufferput
Klep bufferput
1145
1385
263
49 210 nvt
GRP 2010 t/m 2014 0 GRPVoorst.xls
Projectnummer: 3E+05 Datum: #####
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 10)
Onderzoeksuitgaven bedragen in EURO
Tabel 6.1
prijspeil 2009 Uitgaven
STRUCTUREEL, Jaarlijks
Inspectie vanuit de leiding
Zie exploitatieuitgaven
Beoordeling riolering
Zie exploitatieuitgaven
Diverse studies
Vanaf 2014 is 15.000 euro per jaar gereserveerd
Bestandsbeheer
Zie exloitatieuitgaven
INCIDENTEEL PLANPERIODE 2010
2010 2014
Diverse studies (reeds opgenomen in MJOP, schijf 2009) Hieronder vallen: Voorbereiding milieumaatregelen Controle functioneren vrijvervalriolering Controle functioneren drukriolering (gebied R) Extra inspecties PVC-riolering Grondwater Opstellen meetrapportages Aanschaf meetapparatuur (€50.000) + opstellen meetrapportages(€25.000) GRP Voorst
140.000
75.000 20.000
26.600 14.250 3.800 -
Leidraad Riolering, D1100, omgerekend naar prijspeil startjaar Basisprijs inspectie vanuit de put (putvideo) € 31 excl. BTW Basisprijs visuele inspectie vanuit de leiding € 1.370 excl. BTW Basisprijs reiniging vrijvervalriolering € 1.420 excl. BTW Index LR (pp 2004) -> pp startjaar: 1,13 Project: @
GRP 2010 t/m 2014
Scenario: 0 Filenaam: GRPVoorst.xls
Projectnummer: Datum:
274885 8-okt-09
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 11)
Exploitatieuitgaven bedragen in EURO
Tabel 6.2 prijspeil 2009
Omschrijving Gas en elektra Duurzame goederen/investeringen Pachten/recognities Algemeen normaal onderhoud Overige goederen en diensten Subsidies Verrekening via tarief kostenverdeling 115 uur tarief 1 x € 60,03 1.902 uur tarief 2 x € 69,59 822 uur tarief 3 x € 81,60 1.480 uur tarief 4 x € 45,87 Perceptiekosten belastingen Doorbelasting Tractie is nog niet opgenomen in begroting maar wordt in voortgangsbericht aan de raad medegedeeld. Wion
-
-
-
excl. BTW 82.700 10.500 100 202.800 4.600 1.400 274.200
BTW 15.700 2.000 38.500 900 300
Bron
74.000 18.500 5.000
-
673.800
57.400
Als gevolg van de uitbreiding van de riolering en de daaraan gerelateerde toename van het aantal heffingseenheden, nemen de exploitatielasten met EURO 66,00 per extra eenheid per jaar toe. Toename BTW-component 5,63 per extra eenheid per jaar toe.
Project: @
Scenario: Filenaam:
GRP 2010 t/m 2014 0 GRPVoorst.xls
Projectnummer: Datum:
274885 8-okt-09
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 12)
Vrijvervalriolen
Tabel 6.3
bedragen * EURO 1.000
prijspeil 2009
vervanging jaar 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 Totalen
300 300 300 500
100
300 300
500 400 300 1.000
zie milieumaatregelen
500 500 500 500 500 400 900 2.500 200 2.800 1.500 1.600 2.000 3.400 1.200 2.700 3.200 2.500 2.200 3.200 2.700 1.300 1.900 1.700 2.700 2.800 2.300 2.000 200 2.000 1.200 300 400 300 700 100 900 900 400 200 900 300 400 100 400 600 1.200 3.600 300 1.500 1.000 2.200 71.700
Project: @
reparatie relining aanleg dwa aanleg hwa toekomstige (inspectie) (inspectie) reparaties
Scenario: Filenaam:
100 100 100 100 100 100 100 100
100
600
2.200
-
800
Totaal gemiddeld excl. BTW 900 700 1.000 1.400 600
BTW 171 133 190 266 114
600 600 600 600 600 400 900 2.500 200 2.800 1.500 1.600 2.000 3.400 1.200 2.700 3.200 2.500 2.200 3.200 2.700 1.300 1.900 1.700 2.700 2.800 2.300 2.000 200 2.000 1.200 300 400 300 700 100 900 900 400 200 900 300 400 100 400 600 1.200 3.600 300 1.500 1.000 2.200 0 75.400
114 114 114 114 114 76 171 475 38 532 285 304 380 646 228 513 608 475 418 608 513 247 361 323 513 532 437 380 38 380 228 57 76 57 133 19 171 171 76 38 171 57 76 19 76 114 228 684 57 285 190 418 0 14.326
Projectnummer: Datum:
274885 8-okt-09
GRP 2010 t/m 2014 0 GRPVoorst.xls
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 13)
Maatregelen Grondwater
Tabel 6.4
bedragen * EURO 1.000 jaar
prijspeil 2009
Omschrijving jaar
2011 2012
Verbeteren drainage Doornweerd Verbeteren drainage Doornweerd
investering excl. BTW
BTW -
15 165
TOTALEN
Project: Scenario: @
Filenaam:
180
-
Projectnummer: Datum:
274885 29-sep-09
GRP 2010 t/m 2014 0 GRPVoorst.xls
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 14)
Milieumaatregelen (Hemelwaterafvoer) bedragen in EURO * 1000 jaar
omschrijving maatregel BBB ringleiding
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069
@
afkoppelen
518 1.080 1.080 480 630
Project: Scenario: Filenaam:
Tabel 6.5 HWA+GW
prijspeil 2009
222 1.429 271 360 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255
Totaal excl. BTW
BTW
740 2.509 1.351 840 885 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255
0 141 477 257 160 168 48 48 48 48 48 48 48 48 48 48 48 48 48
Projectnummer: Datum:
274885 29-sep-09
GRP 2010 t/m 2014 0 GRPVoorst.xls
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 15)
Kapitaallasten van in het verleden gedane investeringen, Gemengd
Tabel 7.1
bedragen * EURO 1.000
jaar
nominaal prijspeil 2009 nominaal prijspeil 2009 BTW inclusief BTW exclusief BTW mee te rekenen 2010 1.153 1.153 2011 1.142 1.120 2012 655 629 2013 655 617 2014 654 604 2015 654 592 2016 654 580 2017 654 569 2018 654 558 2019 514 430 2020 514 422 2021 193 155 2022 193 152 2023 186 144 2024 186 141 2025 184 136 2026 184 134 2027 184 131 2028 184 129 2029 184 126 2030 184 124 2031 184 121 2032 184 119 2033 184 116 2034 184 114 2035 184 112 2036 184 110 2037 184 108 2038 184 105 2039 184 103 2040 184 101 2041 184 99 2042 184 97 2043 184 96 2044 184 94 2045 184 92 2046 184 90 2047 184 88 2048 184 87 2049 147 68 2050 147 67 2051 81 36 2052 81 35 2053 81 34 2054 77 32 2055 77 32 2056 77 31 2057 77 31 2058 77 30 2059 64 24 2060 40 15 2061 30 11 2062 12 4 2063 1 0 2064 0 0 2065 2066 2067 2068 2069 Totalen 14.136 10.949 Voor de omrekening van de nominale bedragen naar prijspeil startjaar bedragen is uitgegaan van Project: @
Scenario: Filenaam:
TOTAAL 1.153 1.120 629 617 604 592 580 569 558 430 422 155 152 144 141 136 134 131 129 126 124 121 119 116 114 112 110 108 105 103 101 99 97 96 94 92 90 88 87 68 67 36 35 34 32 32 31 31 30 24 15 11 4 0 0 2,00 % inflatie
GRP 2010 t/m 2014 0 GRPVoorst.xls
Projectnummer: Datum:
274885 24-sep-09
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 16)
Baten, excl. rioolrecht, Totaal
Tabel 7.2
bedragen x 1.000
Egalisatievoorziening jaar 1-1-2009 2010 3.800 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 Totalen 3.800 CW 3.800
Project: Scenario: @
Filenaam:
Verfijningsregeling nominaal prijspeil 526 526 58 57 -
583 581
GRP 2010 t/m 2014 0 GRPVoorst.xls
Baatbelasting nominaal prijspeil 12 12 6 6 18 18
Bijdrage waterschap nominaal prijspeil 430 430
-
430 430
Totaal nominaal 4.768 64 -
Totaal prijspeil 4.768 63 4.831 4.829
Projectnr: 274885 Datum: 24-sep-09
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 17)
Eenheden basistarief (Totaal)
rekeneenheden 2009 10.195
jaar 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069
stijging nieuwbouw
686 woningen
1113 woningen
Totalen
Project:
@
Tabel 7.3
10.195
-
stijging 3
stijging 4
stijging 5
stijging 6
137 137 137 137 137 74 74 74 74 74 74 74 74 74 74 74 74 74 74 74 74
1.873
-
-
-
-
totaal eenheden 10.195 10.332 10.469 10.607 10.744 10.881 10.955 11.029 11.104 11.178 11.252 11.326 11.400 11.475 11.549 11.623 11.697 11.771 11.846 11.920 11.994 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 12.068 706.007
GRP 2010 t/m 2014
Scenario:
0
Projectnr:
274885
Filenaam:
GRPVoorst.xls
Datum:
24-sep-09
13/99094849/HdM, revisie D1
13/99094849/HdM, revisie D1
Totalen CW
jaar 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069
75.400 33.967
900 700 1.000 1.400 600 600 600 600 600 600 400 900 2.500 200 2.800 1.500 1.600 2.000 3.400 1.200 2.700 3.200 2.500 2.200 3.200 2.700 1.300 1.900 1.700 2.700 2.800 2.300 2.000 200 2.000 1.200 300 400 300 700 100 900 900 400 200 900 300 400 100 400 600 1.200 3.600 300 1.500 1.000 2.200 -
Investeringen vrijverval
1.276 359
gemalen bouwkundig 15 56 21 35 84 10 18 27 143 77 67 81 482 89 15 56 -
1.192 515
mech/el 21 21 55 27 41 21 21 21 70 21 21 55 27 41 21 21 21 70 21 21 55 27 41 21 21 21 70 21 21 55 27 41 21 21 21 70
Totaaloverzicht uitgaven, exclusief BTW, Totaal Bedragen * EURO 1.000 prijspeil 2009
984 429
30 79 309 41 27 0 2 19 15 1 30 79 309 41 -
persleiding
18.872 7.139
18.765 7.681
mechanische riolering bouwkundig mech/el 258 383 469 2.864 718 1.346 1.346 258 1.346 383 1.346 469 1.346 1.346 2.864 1.346 718 38 178 1.359 258 1.569 383 1.800 469 1.556 2.864 2.950 718 258 383 469 2.864 718 9.640 8.011
-
360 206
milieumaatregelen grondwater investering verv. mech/el investering 740 15 2.509 165 1.351 1.470 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 15 165 -
verv. mech/el -
-
126.489 58.308
subtotaal invest. 951 1.476 3.729 2.751 2.070 1.140 1.358 855 1.324 3.740 1.373 1.479 2.873 476 3.125 1.776 1.897 2.310 3.655 2.546 4.331 4.970 3.846 4.015 7.431 4.764 1.300 1.948 1.756 2.808 2.999 2.405 2.065 218 2.002 2.871 2.292 400 2.568 5.283 3.745 167 1.021 1.418 560 251 936 520 400 100 285 903 600 1.669 6.485 1.018 1.824 1.118 2.221 70 1.060 555
215 20 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 46.652 19.886
674 683 692 701 710 719 724 729 734 739 744 748 753 758 763 768 773 778 783 788 793 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797 797
jaarlijkse uitgaven Onderzoek Exploitatie
47.712 20.441
subtotaal jaarl. uitg. 889 683 692 701 730 734 739 744 749 754 759 763 768 773 778 783 788 793 798 803 808 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812
10.949 8.012
kap.lasten verleden 1.153 1.120 629 617 604 592 580 569 558 430 422 155 152 144 141 136 134 131 129 126 124 121 119 116 114 112 110 108 105 103 101 99 97 96 94 92 90 88 87 68 67 36 35 34 32 32 31 31 30 24 15 11 4 0 0 -
185.151 86.761
Totaal excl. BTW 2.993 3.279 5.050 4.069 3.404 2.466 2.677 2.168 2.630 4.924 2.553 2.398 3.794 1.393 4.044 2.695 2.819 3.234 4.581 3.475 5.262 5.903 4.777 4.944 8.357 5.688 2.222 2.868 2.674 3.724 3.913 3.317 2.975 1.126 2.909 3.776 3.195 1.301 3.467 6.163 4.624 1.015 1.868 2.265 1.405 1.095 1.780 1.363 1.242 937 1.112 1.726 1.417 2.482 7.297 1.831 2.637 1.931 3.033 882
Tabel 7.4
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 18)
13/99094849/HdM, revisie D1
58.308
1.140 1.358 855 1.324 3.740 1.373 1.479 2.873 476 3.125 1.776 1.897 2.310 3.655 2.546 4.331 4.970 3.846 4.015 7.431 4.764 1.300 1.948 1.756 2.808 2.999 2.405 2.065 218 2.002 2.871 2.292 400 2.568 5.283 3.745 167 1.021 1.418 560 251 936 520 400 100 285 903 600 1.669 6.485 1.018 1.824 1.118 2.221 70
2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069
CW lasten CW baten CW na 2070
951 1.476 3.729 2.751 2.070
2010 2011 2012 2013 2014
20.441
734 739 744 749 754 759 763 768 773 778 783 788 793 798 803 808 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812 812
889 683 692 701 730
8.012
592 580 569 558 430 422 155 152 144 141 136 134 131 129 126 124 121 119 116 114 112 110 108 105 103 101 99 97 96 94 92 90 88 87 68 67 36 35 34 32 32 31 31 30 24 15 11 4 0 0 -
1.153 1.120 629 617 604
5.450 van investeringen t/m 2069
52.858
608 673 755 789 869 1.183 1.267 1.328 1.469 1.468 1.622 1.692 1.768 1.865 2.039 2.149 2.350 2.579 2.753 2.918 3.198 3.390 3.399 3.444 3.478 3.570 3.673 3.740 3.784 3.723 3.765 3.850 3.896 3.843 3.903 4.040 4.158 4.086 4.065 4.067 4.018 3.952 3.928 3.879 3.826 3.757 3.671 3.621 3.563 3.544 3.743 3.692 3.705 3.681 3.724
56 140 351 501
oude kap. lasten
Kostendekkingsberekening TOTAAL, trend lange termijn
bedragen * 1.000 EURO, tenzij anders vermeld Lasten excl. BTW nieuwe cum. nieuwe onderzoek jaar investeringen kapitaallast en exploitatie
81.311
1.029 - van BTW t/m 2069
12.878
93.161 CW voorziening in 2010:
3.800
via kapitaaldienst (annuitaire a CW rente 5,50% alle bedragen (incl. tarief) in de toekomst met 2% per jaar indexeren prijspeil 2009 Inflatie 2,00% BTW-dekking 100% kostendekkingsperiode: 2010 t/m 2069 Benodigde dekking Dekking compensabele Baten subtotaal BTW excl heffing te dekken te dekken tarief stijging in eur stijging in % eenheden excl BTW 100% en voorziening saldo (A) per eenheid excl infl. corr excl infl. corr excl infl. corr 268,00 € 2.042 279 968 1.353 € 132,73 € 0,0% 10.195 283,00 € 1.859 339 63 2.135 € 206,61 € 15,00 5,6% 10.332 298,00 € 1.461 767 2.229 € 212,88 € 15,00 5,3% 10.469 298,51 € 1.669 582 2.251 € 212,25 € 0,51 0,2% 10.607 298,51 € 1.835 458 2.292 € 213,35 € 0,0% 10.744 298,51 € 1.934 281 2.215 € 203,56 € 0,0% 10.881 298,51 € 1.993 323 2.315 € 211,32 € 0,0% 10.955 298,51 € 2.068 227 2.295 € 208,12 € 0,0% 11.029 298,51 € 2.096 317 2.413 € 217,31 € 0,0% 11.104 298,51 € 2.053 776 2.829 € 253,09 € 0,0% 11.178 298,51 € 2.363 327 2.690 € 239,07 € 0,0% 11.252 298,51 € 2.186 348 2.533 € 223,66 € 0,0% 11.326 298,51 € 2.248 613 2.861 € 250,98 € 0,0% 11.400 298,51 € 2.386 158 2.544 € 221,68 € 0,0% 11.475 298,51 € 2.387 662 3.049 € 263,98 € 0,0% 11.549 298,51 € 2.542 406 2.948 € 253,60 € 0,0% 11.623 298,51 € 2.614 429 3.043 € 260,16 € 0,0% 11.697 298,51 € 2.692 508 3.200 € 271,83 € 0,0% 11.771 298,51 € 2.791 764 3.555 € 300,11 € 0,0% 11.846 298,51 € 2.968 554 3.522 € 295,45 € 0,0% 11.920 298,51 € 3.080 893 3.973 € 331,25 € 0,0% 11.994 298,51 € 3.283 1.015 4.298 € 356,17 € 0,0% 12.068 298,51 € 3.510 802 4.312 € 357,31 € 0,0% 12.068 298,51 € 3.682 834 4.516 € 374,18 € 0,0% 12.068 298,51 € 3.845 1.483 5.327 € 441,44 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.123 976 5.099 € 422,49 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.312 318 4.630 € 383,63 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.319 441 4.759 € 394,38 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.362 404 4.766 € 394,95 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.393 604 4.998 € 414,13 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.484 641 5.124 € 424,60 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.585 528 5.113 € 423,63 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.649 463 5.113 € 423,64 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.692 112 4.804 € 398,09 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.629 451 5.080 € 420,93 € 0,0% 12.068 298,51 € 616 5.286 € 438,02 € 0,0% 12.068 4.670 298,51 € 4.753 506 5.259 € 435,79 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.797 147 4.943 € 409,62 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.742 559 5.300 € 439,20 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.783 1.075 5.858 € 485,41 € 0,0% 12.068 298,51 € 5.702 € 472,44 € 0,0% 12.068 4.919 782 298,51 € 5.006 103 5.109 € 423,35 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.934 265 5.199 € 430,78 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.912 340 5.252 € 435,19 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.912 177 5.089 € 421,71 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.980 € 412,69 € 0,0% 12.068 4.862 119 298,51 € 4.796 249 5.044 € 417,99 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.771 170 4.941 € 409,40 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.721 147 4.868 € 403,40 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.663 90 4.753 € 393,83 € 0,0% 12.068 298,51 € 390,22 € 0,0% 12.068 4.584 125 4.709 € 298,51 € 4.494 242 4.737 € 392,50 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.437 185 4.622 € 382,99 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.376 388 4.764 € 394,72 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.357 1.303 5.659 € 468,96 € 0,0% 12.068 298,51 € 0,0% 12.068 4.555 264 4.819 € 399,34 € 298,51 € 4.504 417 4.922 € 407,81 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.517 283 4.800 € 397,77 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.493 493 4.986 € 413,16 € 0,0% 12.068 298,51 € 4.536 84 4.620 € 382,85 € 0,0% 12.068
5.179 6.146 7.248 8.412 9.615
saldo
0
BATEN 94.189
279 331 391 454
rente voorz. 5,50%
CONTANTE WAARDE LASTEN 2010-2069 94.189 na 2069 5.450 89.361 CW eind periode Kapitaallasten buiten periode zijn niet gedekt
1.033 955 997 902 508 669 848 542 882 399 522 449 314 1936 3936967109131.7251.4961.0271.1571.1641.3951.5221.5101.5101.2021.4771.6841.6571.3411.6982.2562.0991.5071.5961.6491.4871.3781.4421.3381.2661.1501.1071.1341.0201.1612.0571.2171.3191.1981.3841.018-
1.379 789 891 915 915
mutatie A-B *)
10.979 12.310 13.730 15.102 16.128 17.350 18.794 19.980 21.547 22.686 23.986 25.258 26.438 27.327 28.301 28.879 29.174 29.466 29.564 28.853 28.347 28.292 28.106 27.907 27.469 26.890 26.302 25.695 25.375 24.768 23.934 23.099 22.551 21.626 20.113 18.704 17.839 16.855 15.784 14.839 13.970 13.007 12.116 11.265 10.502 9.755 8.956 8.243 7.365 5.561 4.535 3.371 2.289 984 0
9.427 10.763 12.069 13.460 14.806 15.812 17.010 18.425 19.589 21.125 22.241 23.516 24.762 25.920 26.791 27.746 28.313 28.602 28.888 28.984 28.287 27.791 27.738 27.555 27.359 26.930 26.363 25.787 25.191 24.877 24.282 23.465 22.646 22.108 21.202 19.719 18.337 17.489 16.525 15.474 14.548 13.696 12.752 11.878 11.045 10.296 9.564 8.780 8.082 7.221 5.452 4.446 3.305 2.244 965
3.800 5.078 6.026 7.106 8.247
Egalisatievoorziening geindexeerde stand vorig jaar
518 592 664 740 814 870 936 1.013 1.077 1.162 1.223 1.293 1.362 1.426 1.473 1.526 1.557 1.573 1.589 1.594 1.556 1.529 1.526 1.516 1.505 1.481 1.450 1.418 1.386 1.368 1.336 1.291 1.246 1.216 1.166 1.085 1.009 962 909 851 800 753 701 653 607 566 526 483 444 397 300 245 182 123 53
3.248 3.270 3.292 3.315 3.337 3.359 3.381 3.403 3.425 3.447 3.470 3.492 3.514 3.536 3.558 3.580 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602 3.602
2.732 2.924 3.120 3.166 3.207
dekking (B)
Tabel 7.5
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 19)
Bijlage 2
Uitwerking maatregelen planperiode
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 2: Uitwerking maatregelen planperiode
investeringen
2010
2011
2012
kosten aanleg DWA
Wilp
Bergkamp
kosten aanleg DWA
Klarenbeek
Bosweg/Lariksweg
kosten aanleg DWA
Terwolde
Dorpsstraat (bibeko)
kosten aanleg DWA
Twello
Duistervoordseweg
kosten aanleg DWA
Terwolde
Everwijnstraat
90.000
kosten aanleg DWA
Terwolde
Kolkweg
63.650
kosten aanleg DWA
Twello
Kruisweg
kosten aanleg DWA
Twello
Martinusweg
kosten aanleg DWA
Wilp
Middenweg
kosten aanleg DWA
Twello
Molenveld
kosten aanleg DWA
Terwolde
Molenweg
kosten aanleg DWA
Twello
Parkerlerweg
kosten aanleg DWA
Terwolde
Schoolstraat
kosten aanleg DWA
Wilp
Smitenbergstraat
kosten aanleg DWA
Twello
Torenweg
kosten aanleg DWA
Terwolde
Vaassenseweg
kosten aanleg DWA
De Vecht
vv naar drukriool
investeringen Relining
35.000 137.350 68.675 231.150
175.875 155.775 600.000 163.825 21.775 115.575 20.000 60.000 46.900 63.650 100000 522.600
366.500
2010
2011
relining
Terwolde
Dorpsstraat (bubeko)
relining
Teuge
Parmentierstraat (haag)
29.250
relining
Teuge
Parmentierstraat (weg)
110.550
relining
Terwolde
Schotanusstraat
Twello
Stationsdwarsstraat
Twello
Veldhoendreef
22.500
relining / vervanging
Twello
Stationsstraat
82.075
vergrtoning diameters
Teuge
Rijksstraatweg
vervanging
Voorst
Rijksstraatweg (2)
vervanging
Voorst
Rijksstraatweg (3)
2013/2014
47.500
2010
Rijksstraatweg (1)
2012
54.250
298.625
Voorst
952.350
120.000
relining
vervanging
307.750
150.000
relining
Vervanging
2013/2014
47.500
270.000
0
2011
2012
2013/2014
374.340 374.340 374.340 0
374.340
374.340
374.340
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 2: Uitwerking maatregelen planperiode (Vervolg 1)
straat
2010
2011
2012
2013/2014
Twello
275
0
0
0
Acacialaan
Twello
1.800
0
0
0
Basseltlaan
Terwolde
3.100
0
0
0
Basseltlaan
Terwolde
600
0
0
0
Acacialaan
Breede Goorstraat
Terwolde
9.500
0
0
0
Broekstraat
Klarenbeek
2.000
0
0
0
De Zanden
Teuge
1.000
0
0
0
Dorpsstraat
Terwolde
0
0
1.300
0
Enkweg
Posterenk
1.600
0
0
0
Twello
2.800
0
0
0 200
H. W. Iordensweg Het Cruse
Twello
0
0
0
Het Cruse
Twello
800
0
0
0
Hietweideweg
Twello
1.500
0
0
0
Holthuizerstraat
Twello
1.540
0
0
0
Hoofdweg
Klarenbeek
500
0
0
0
Hoofdweg
Klarenbeek
5.300
0
0
0
Ieuwland
Terwolde
0
0
1.900
0
Kleine Emstermate
Terwolde
0
0
800
0
Klokkenkampseweg
Twello
2.640
0
0
0
Terwolde
200
0
0
0
Kon. Wilhelminastraat
Twello
2.420
0
0
0
Kon. Wilhelminastraat
Twello
0
0
1.600
0
Koningin Wilhelminaweg
Voorst
1.000
0
0
0
Kolkweg
Korhoendreef
Twello
800
0
0
0
Kruisdwarsweg
Twello
1.540
0
0
0
Kuiperstraat
Terwolde
500
0
0
0
Kuiperstraat
Terwolde
6.000
0
0
0
Lindelaan
Twello
3.410
0
0
0
Maarten Tromplaan
Twello
1.980
0
0
0
Wilp
0
4.300
0
0
Mackenzieplaats Meidoorn
Wilp
0
0
0
4.700
Mercurius
Twello
3.200
0
0
0
Molendwarsstraat
Twello
275
0
0
0
Molenveld
Twello
3.630
0
0
0
Neptunus
Twello
1.800
0
0
0
Nijverheidsstraat
Twello
16.500
0
0
0
Omloop
3.300
0
0
0
500
0
0
0
3.800
0
0
0
Oude Rijksstraatweg
Twello Gietelo/ Appen Gietelo/ Appen Twello
550
0
0
0
Pr. Marijkestraat
Twello
1.265
0
0
0
Prinses Beatrixstraat
Twello
990
0
0
0
Prinses Irenestraat
Twello
12.500
0
0
12.500
Oude Deventerweg Oude Deventerweg
Saturnus Schoolstraat Terwoldseweg Torenweg
Twello
2.000
0
0
0
Terwolde
0
0
0
4.700
Twello
200
0
0
0
Twello
0
2.400
0
0
Terwolde
1.800
0
0
0
Verdistraat
Twello
2.600
0
0
0
Vermeers(dwars)weg
Twello
1.400
0
0
0
Twelloseweg
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 2: Uitwerking maatregelen planperiode (Vervolg 2)
Vermeersweg
Twello
5.375
0
0
0
Waterhoendreef
Twello
1.000
0
0
0
Wijkseweg
Terwolde
12.800
0
0
0
Wolterkampsweg
Terwolde
2.000
0
0
0
Wolterkampsweg
Terwolde
0
0
19.000
0
Wijkseweg
Terwolde
1.300
0
0
0
Woudweg
Teuge
800
0
0
0
84.975
6.700
19.000
21.900
In tabel 6.3 in bijlage 1 wordt gesproken over toekomstige reparaties. Uit de inspecties in de komende planperiode zal blijken welke riolen op korte termijn (deze of de volgende planperiode) vervangen of gerepareerd moeten worden.
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 3
Doelen, Functionele eisen en Maatstaven
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 3: Doelen, Functionele eisen en Maatstaven
Inleiding Met het beschrijven van de gewenste situatie voor de rioleringszorg zijn er doelen geformuleerd om deze gewenste situatie na te kunnen streven. Door aan de doelen functionele eisen en maatstaven te koppelen wordt de rioleringszorg toetsbaar gemaakt, zie Figuur 6-6.
Figuur 6-6
Toetsingskader rioleringszorg
Doelen De rioleringszorg in Voorst dient aan de volgende doelen (zie ook Leidraad Riolering, module "Doelen, functionele eisen, maatstaven en meetmethoden", ref. 1). Deze is aangepast op basis van de nieuwe rol ten aanzien van het hemelwater en grondwater en sluiten goed aan bij het gedachtegoed van de invoering van de verbrede watertaken. 1. 2. 3. 4. 5.
Zorgen voor inzameling van stedelijk afvalwater. Zorgen voor transport van stedelijk afvalwater. Zorgen voor inzameling van hemelwater (voor zover niet door de particulier). Zorgen voor verwerking van ingezameld hemelwater. Zorgen dat (voor zover mogelijk) het grondwater de bestemming van een gebied niet structureel belemmert.
Hierbij is van belang dat de definitie van stedelijk afvalwater ten opzichte van voorheen beter is omschreven, zodat tegenwoordig duidelijk onderscheid wordt gemaakt in stedelijk afvalwater en hemelwater. Stedelijk afvalwater omvat huishoudelijk water of een mengsel daarvan met bedrijfsafvalwater, afvloeiend hemelwater, grondwater of ander afvalwater. Hemelwater wordt, zolang het niet in aanraking komt met ander afvalwater of verontreinigingen, niet meer beschouwd als stedelijk afvalwater. Grondwater is het water dat vrij onder het oppervlak voorkomt met de daarin aanwezige stoffen. Functionele eisen en maatstaven In de volgende tabellen zijn de functionele eisen en maatstaven weergegeven om invulling te geven aan de zorgplicht voor het inzamelen en transporteren van stedelijk afvalwater, inzamelen en verwerken van hemelwater en het grondwater.
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 3: Doelen, Functionele eisen en Maatstaven (Vervolg 1)
Tabel M
Gewenste situatie voor de inzameling van stedelijk afvalwater
Doel 1. Zorgen voor inzameling van stedelijk afvalwater Functionele eisen Maatstaven 1a. Alle percelen op het gemeentelijk gebied waar Alle percelen binnen of buiten bebouwde kom afvalwater vrijkomt moeten van een moeten aangesloten zijn op riolering of op een rioleringsaansluiting zijn voorzien, lokale behandeling van het afvalwater (IBA) als dit uitgezonderd bij specifieke situaties waar eenzelfde graad van milieubescherming biedt lokale behandeling een zelfde graad van tenzij dit niet doelmatig is met het oog op kosten milieubescherming biedt. en milieu. 1b. Er dienen geen ongewenste lozingen op de Geen overtredingen van de Lozingsvoorwaarden riolering plaats te vinden. bij of krachtens de Wet milieubeheer en geen foutieve aansluitingen. 1c. De huisaansluitleidingen moeten in goede Geen klachten over functioneren aansluitleidingen staat zijn. Ingrijpmaatstaven voor waterdichtheid en stabiliteit 1d. Riolen en andere objecten dienen in hoge (conform NEN 3398) mogen niet voorkomen. mate waterdicht te zijn, zodanig dat de hoeveelheid uittredend rioolwater beperkt blijft.
Tabel N
Gewenste situatie voor het transport van stedelijk afvalwater
Doel 2. Zorgen voor transport van stedelijk afvalwater Functionele eisen Maatstaven 2a. De afvoercapaciteit moet voldoende zijn om Optimaal stelselontwerp, volgens landelijke bij droog weer het aanbod van stedelijk normen. afvalwater binnen zekeren grenzen te verwerken. 2b. De afstroming dient gewaarborgd te zijn Ingrijpmaatstaven voor afstroming mogen niet voorkomen. 2d. De afvoercapaciteit van de gemengde riolering Gemiddeld maximaal éénmaal per twee jaar water voor afvalwater moet toereikend zijn om het op straat (theoretisch). aanbod bij hevige neerslag te kunnen verwerken, uitgezonderd bij bepaalde buitengewone omstandigheden. 2e. De objecten moeten in goede staat zijn. Ingrijpmaatstaven voor waterdichtheid en stabiliteit mogen niet voorkomen.
Tabel O
Gewenste situatie voor het inzamelen van hemelwater
Doel 3. Zorgen voor inzameling van hemelwater (voor zover niet door de particulier) Functionele eisen Maatstaven 3a. Alle percelen binnen het gemeentelijk gebied Alle percelen zijn voorzien van een aansluiting op waar hemelwater vrijkomt waarvan men zich de riolering, tenzij men zich niet van het wenst te ontdoen, moeten van een hemelwater wil ontdoen doch het voor lokale rioleringsaansluiting zijn voorzien. waterhuishouding of andere doeleinden wil gebruiken of wanneer indirecte lozing geoorloofd is. Plasvorming bij kolken dient beperkt te zijn. 3e. De instroming in riolen via de kolken dient ongehinderd plaats te vinden.
Tabel P
Gewenste situatie voor de verwerking van hemelwater
Doel 4. Zorgen voor verwerking van ingezameld hemelwater Functionele eisen Maatstaven Gemiddeld maximaal éénmaal per twee jaar water 4a. De afvoercapaciteit van de riolering moet op straat (theoretisch). toereikend zijn om het aanbod bij hevige neerslag te kunnen verwerken, uitgezonderd bij bepaalde buitengewone omstandigheden. 4b.
De vuiluitworp door overstortingen op oppervlaktewater dient beperkt te zijn.
Vuiluitworp gelijkwaardig aan die bij het 'referentiestelsel', (voldoen aan basisinspanning en waterkwaliteitsspoor).
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 3: Doelen, Functionele eisen en Maatstaven (Vervolg 2)
Tabel Q Gewenste situatie grondwater Doel 5. Zorgen dat (voor zover mogelijk) het grondwater de bestemming van een gebied niet structureel belemmert Functionele eisen Maatstaven 5a. Nieuwbouw: Adequate handhaving van het Ontwateringsdiepte > 0,7 m-mv (wegen, grondwaterregime. parkeerplaatsen en plantsoenen)
5b.
Bestaand: Adequate ontwerp van de ontwatering voor bebouwing en wegen (beheerfase)
Ontwateringsdiepte > 0,5 m-mv (tuinen en openbaar groen) Drooglegginseis > 1 m-mv Ontwateringsdiepte > 0,7 m-mv (wegen, parkeerplaatsen en plantsoenen) Ontwateringsdiepte > 0,5 m-mv (tuinen en openbaar groen)
Voorwaarden voor effectief beheer De rioleringsbeheerder moet een aantal voorwaarden scheppen om een doelmatige inzameling en transport te kunnen realiseren. Wanneer niet aan die voorwaarden wordt voldaan is een effectieve besturing niet mogelijk en kan de doelmatigheid van de inzameling en het transport niet worden gewaarborgd. Hier ligt ook de relatie met de eis uit de Wet Milieubeheer (art. 4.22) dat bekend moet zijn wat er aan rioleringsvoorzieningen aanwezig is en in welke staat zij verkeren. Tabel R
Voorwaarden voor effectief beheer
Voorwaarden Maatstaven 1 Het rioleringsbeheer dient zo goed mogelijk te worden afgestemd - In het GRP moet de relatie met de overige gemeentelijke taken op andere gemeentelijke taken inzichtelijk worden gemaakt. 2 De gebruikers van de riolering dienen bekend te zijn en ongewenste lozingen dienen te worden voorkomen.
- Naleving en actueel houden vergunningen (Wvo- en aansluitvergunningen). - Eenmaal per jaar rioleringsbestand controleren. - Geen illegale of foutieve aansluitingen. - Actueel overzicht van de aansluitingen op de riolering.
3 Inzicht in kosten op langere termijn
- Alle kosten van de rioleringszorg minimaal één keer in beeld .
4 Er dient inzicht te bestaan in de toestand en het functioneren van - Direct toegankelijkheid en beschikbaarheid riolerings gegevens. de riolering (onderscheiden in gemengde en gescheiden riolering). - De riolering dient eenmaal in de 12 jaar geïnspecteerd te worden. - Verwerking revisiegegevens binnen 4 weken. - Periodieke hydraulische controle, eenmaal per 10 jaar. Indien dit zinvol is bijvoorbeeld bij wijzigingen van verhard oppervlak of grootschalige nieuwbouw. - Verwerken van meetgegevens riolering. 5 Er dient een klantvriendelijke benadering te worden nagestreefd.
- Op klachten moet binnen vier uur worden gereageerd. - Voldoende voorlichting en informatie naar belanghebbenden.
6 De samenwerking tussen de gemeente en het waterschap dient effectief ingericht te worden
- Periodiek overleg tussen gemeente en waterschap.
- Het aantal storingen per gemaal dient minder dan 2 maal per jaar te zijn. - Storingen dienen binnen 4 uur verholpen te zijn. - Gemalen dienen aangesloten te zijn op telemetrie voor storingsmelding. De riolering dient zodanig te worden ont- en belucht te zijn dat - Geen klachten over overlast door stank vanuit de openbare overlast door stank wordt voorkomen. riolering. Overlast tijdens werkzaamheden aan de riolering dient beperkt te - Goede afstemming van rioolwerken op werkzaamheden andere zijn. diensten en nutsbedrijven, bereikbaarheid percelen zoveel mogelijk handhaven. Inzicht in de grondwatersituatie en grondwatervoorzieningen - Toegankelijkheid en beschikbaarheid gegevens grondwatervoorzieningen. Duidelijke procedures voor het omgaan met (grond)waterklachten. - Meldingen dienen snel en effectief afgehandeld te worden.
7 De bedrijfszekerheid van de gemalen en andere objecten dient in voldoende mate gewaarborgd te zijn.
8 9
10 11
12 Een loketfunctie voor alle soorten wateroverlast waaronder grondwater.
- Aanwezigheid van een (grond)waterloket
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 4
Woordenlijst
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 4: Woordenlijst
De woorden en verklaringen in deze lijst zijn (voor een groot deel) afkomstig uit de NEN 3300 Buitenriolering Termen en definities en de publicatie “Ontwatering in stedelijk gebied”. AFKORTINGEN AMvB BBB BBV BBL BRP GRP bob CUWVO DWA HWA GRP IBA NEN NPR OAS RWA AWZI Wm Wvo
Algemene Maatregel van Bestuur bergbezinkbassin bergbezinkvoorziening bergbezinkleiding basisrioleringsplan gemeentelijk rioleringsplan binnenonderkant buis coördinatiecommissie uitvoering Wet verontreiniging oppervlaktewateren droogweerafvoer hemelwaterafvoer gemeentelijk rioleringsplan installatie voor individuele behandeling van afvalwater Nederlandse norm Nederlandse praktijkrichtlijn Optimalisatie Afvalwater Systeem regenweerafvoer rioolwaterzuiveringinrichting Wet milieubeheer Wet verontreiniging oppervlaktewateren
TERMEN EN DEFINITIES stedelijk afvalwater en hemelwater aangroei
verzameling van organismen die zich op de buiswand hebben vastgehecht of in slierten aan de buiswand hangen
aansluitvergunning
vergunning op grond van de aansluitverordening en de Wvo die wordt afgegeven door het zuiveringsschap voor de aansluiting op de rioolwaterzuiveringsinrichting (AWZI)
aantasting
een wijziging van de structuur van de buiswand als gevolg van (bio)chemische of mechanische processen
afkoppelen
het niet meer inzamelen en naar de AWZI transporteren van hemelwater
afvalwater
alle water waarvan de houder zich met het oog op de verwijdering daarvan ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen (opmerking: hieronder wordt dus ook afvloeiend regenwater begrepen)
afvoerend oppervlak
het naar de riolering afwaterende oppervlak
afzetting
aankoeking van slib, vet en kalk op de buiswand; tevens afzetting van bodemmateriaal anders dan zand ter plaatse van een buisverbinding of scheur
basisinspanning
Term die de waterkwaliteitsbeheerders gebruiken voor het aanduiden van de inspanningen die elke gemeente moet uitvoeren of uitgevoerd hebben om de vuiluitworp uit de riolering tot een bepaald niveau te reduceren
basisrioleringsplan
voor een Wvo of aansluitvergunningaanvraag opgesteld document (tekening + toelichting en berekeningen) met de huidige situatie van de riolering en de uit te voeren verbeteringsmaatregelen
beheer
zie rioleringsbeheer
bemalingsgebied
een rioleringsgebied waaruit het afvalwater door een gemaal wordt verwijderd
beoordelen
het toetsen van een parameter aan de bijbehorende maatstaf en het geven van een oordeel over de uitkomsten van de toetsing
bergbezinkkelder
reservoir voor de tijdelijke opslag van afvalwater waarin tevens slibafzetting plaatsvindt met een voorziening om het slib te kunnen verwijderen en waaruit overstortingen kunnen plaatsvinden
berging
de inhoud van de riolering uitgedrukt in m of mm/ha
bergingsverlies
de vermindering van berging door permanente vulling in de riolering als gevolg van verzakkingen
beslisboom aan- en afkoppelen verhard oppervlak
hulpmiddel voor gemeenten en particulieren om verantwoorde beslissingen te nemen bij het aan- en afkoppelen van verhard oppervlak in West-Nederland op wijk- en straatniveau
classificatie
de indeling van toestandsaspecten in klassen
3
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 4: Woordenlijst (Vervolg 1)
controleren
controle, toezicht houden op (bijvoorbeeld op de naleving van voorschriften, op het beheer van een zaak, op de werking van een machine
dg DIALOG Riolering
het computerprogramma voor rioleringsbeheer
droogweerafvoer (dwa)
de hoeveelheid afvalwater die per tijdseenheid in een droogweersituatie via het rioolstelsel wordt afgevoerd
drukriolering
riolering waarbij het transport plaatsvindt door middel van pompjes en persleidingen
dwa-rioolstelsel
zie vuilwaterrioolstelsel
emissiespoor
onderdeel van het tweesporenbeleid van waterkwaliteitsbeheerders gericht op het tot een bepaald niveau terugbrengen van de emissies (vuiluitworp) uit een rioolstelsel, ongeacht de werkelijke waterkwaliteit
externe overstort
rioolput voorzien van een overstortdrempel die loost buiten het in beschouwing genomen rioolstelsel, meestal op oppervlaktewater
gemengd rioolstelsel
rioolstelsel, waarbij afvalwater inclusief ingezamelde neerslag door 1 leidingstelsel wordt getransporteerd
gescheiden rioolstelsel
rioolstelsel, waarbij afvalwater exclusief neerslag door een leidingstelsel wordt getransporteerd en neerslag door een afzonderlijk leidingstelsel rechtstreeks naar oppervlaktewater wordt afgevoerd
hydraulisch
waarbij van de leer van de praktische toepassing van waterbeweging gebruik wordt gemaakt
hydraulische berekening
het door rekenen bepalen van het hydraulisch functioneren van een rioolstelsel
ingrijpmaatstaf
grenstoestand waarbij ingrijpen in de actuele toestand noodzakelijk is en waarbij maatregelen moeten worden opgesteld
inhangend voegmateriaal
voegmateriaal (kit, bitumineuze profielstrip) dat uit de voeg in het doorstroomprofiel is gezakt of gedrukt
inhangende rubberring
een niet gescheurde rubberring die zichtbaar is of een gescheurde rubberring waarvan een gedeelte in het doorstroomprofiel hangt
inspectie
het waarnemen, herkennen en beschrijven van de toestand
lekkage
het intreden of uittreden van water via voegen, scheuren, langs inlaten of door de buiswand
maatstaf
grenswaarde (getalsmatig) op basis waarvan geconcludeerd wordt of aan een functionele eis wordt voldaan
obstakels
voorwerpen in het riool die geen functie in rioleringstechnische zin hebben en geen deel uitmaken van een normale afvalwaterstroom
onderhoud
herstel van het oorspronkelijke functioneren, waarbij de toestand van objecten ongewijzigd gehandhaafd wordt
onderzoek
het verzamelen, ordenen, analyseren en verwerken van gegevens, zodanig dat informatie kan worden afgeleid over de toestand en het functioneren van de buitenriolering
overstorting
de lozing van afvalwater via een overstortdrempel naar oppervlaktewater
overstortput
rioolput voorzien van een overstortdrempel
pompovercapaciteit
(poc) het deel van de pompcapaciteit dat beschikbaar is voor de regenwaterafvoer. Het andere deel van de capaciteit is beschikbaar voor de afvalwaterafvoer tijdens droog weer
randvoorziening
vloeistofdichte voorziening als onderdeel van het rioolstelsel die als doel heeft de lozing van vuil uit het rioolstelsel op oppervlaktewater te verminderen
regenwaterriool
riool alleen bestemd voor de inzameling en het transport van neerslag
regenwaterrioolstelsel
rioolstelsel alleen bestemd voor de inzameling en het transport van neerslag
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 4: Woordenlijst (Vervolg 2)
relining
renovatie
Relinen is het geheel vernieuwen van riolering door het aanbrengen van een kous in het riool. De kous vormt een nieuwe buis in de bestaande riolering. Na het aanbrengen van de kous heeft de riolering een langere levensduur. Voor het aanbrengen van de relining is het dus niet nodig de weg open te breken om het riool te vervangen. Relinen is hierdoor goedkoper en geeft nauwelijks overlast.
herstel van het oorspronkelijke functioneren, waarbij een ingrijpende toestandswijziging wordt doorgevoerd; evenaren technische staat van nieuwaanleg
reparatie
herstel van het oorspronkelijke functioneren, waarbij een beperkte toestandswijziging wordt doorgevoerd
riolering
het samenstel van riolen, rioolputten en bijbehorende voorzieningen voor de inzameling en het transport van afvalwater
rioleringsbeheer
zorg voor het functioneren van de buitenriolering
riool
samenstel van buizen tussen twee putten bestemd voor de inzameling en/of het transport van afvalwater
rioolput
constructie toegang gevend tot het rioolstelsel (te herkennen aan gietijzeren deksels in de weg)
rioolwaterzuiveringsinrichting
het totaal van de grond, gebouwen en apparatuur voor de zuivering van afvalwater (AWZI)
rwariool
zie regenwaterriool
rwarioolstelsel
zie regenwaterrioolstelsel
scheuren
het geheel van scheuren, barsten en breuken
verbeterd gescheiden rioolstelsel
gescheiden rioolstelsel met voorzieningen waardoor de neerslag slechts bij wat grotere regenbuien naar oppervlaktewater wordt afgevoerd. Het meest vervuilde deel van de neerslag wordt 'geborgen' in de riolering en naar de zuivering afgevoerd.
verbeteren
het aanpassen van het oorspronkelijke functioneren
vervangen
herstel van het oorspronkelijke functioneren, waarbij het bestaande object wordt verwijderd en een nieuw gelijkwaardig object wordt teruggeplaatst
visuele inspectie
het op directe wijze dan wel op indirecte wijze via optische hulpmiddelen inspecteren van de toestand
vrijvervalriool
riool waardoor afvalwater door middel van de zwaartekracht wordt getransporteerd
vuilemissie vuiluitworp
zie vuiluitworp het totaal aan stoffen (niet zijnde water) geloosd uit een rioolstelsel op het oppervlaktewater via overstorten . Hierbij kan gedacht worden aan biologisch afbreekbare stoffen die bij afbraak in het water zuurstof verbruiken (BZV), aan stikstof en fosfaten en aan zware metalen
vuilwaterriool
riool alleen bestemd voor de inzameling en het transport van huishoudelijk en bedrijfsafvalwater, niet zijnde neerslag
vuilwaterrioolstelsel
rioolstelsel voor de inzameling en het transport van huishoudelijk en bedrijfsafvalwater, niet zijnde neerslag
Waarschuwingsmaatstaf
grenstoestand waarbij de actuele toestand discutabel is en nader onderzoek nodig is
wadi
systeem voor hemelwater afvoer door drainage en infiltratie
waterkwaliteitsdoelstelling
doelstelling voor de kwaliteit van een oppervlaktewater nodig om dat water een bepaalde functie te kunnen laten vervullen
water op straat
het optreden van waterstanden boven maaiveldniveau
wateroverlast
het optreden van waterstanden boven maaiveldniveau waarbij hinder of schade wordt ondervonden
wortelingroei
de wortels van bomen of planten, die door voegen, scheuren of via gebouw of kolkaansluitingen het riool zijn ingegroeid
zandinloop
het intreden van zand via buisverbindingen of scheuren
zand en vuilophoping
opgehoopt materiaal met een losse structuur
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 4: Woordenlijst (Vervolg 3)
TERMEN EN DEFINITIES grondwater Afsluitende laag:
Laag in de bodem die zo wordt genoemd vanwege zijn eigenschap dat hij grondwater slecht doorlaat.
DINO
Digitale Informatie Nederlandse Ondergrond, een direct benaderbare databank voor grondwatergegevens in beheer bij TNO Grondwater en Geo-Energie in Delft
Doorlatendheid
Het vermogen van de grond om water en/of lucht door te laten
Drainage
De afvoer van water over en door de grond en door het waterlopenstelsel
Drooglegging
De afstand tussen het oppervlaktewaterpeil en het maaiveld
Freatisch grondwater
Het grondwater in de bovenste bodemlaag, dat (indirect) in contact staat met de atmosfeer. De freatische grondwaterstand is een andere term voor grondwaterspiegel
Geohydrologie
De leer van de grondwaterstroming en de -dynamiek in samenhang met de structuur en de opbouw van de ondergrond.
GHG
Gemiddeld hoogste grondwaterstand. Dit is het gemiddelde van de drie hoogste grondwaterstanden van de afgelopen 8 jaren, gebaseerd op maandelijkse metingen.
Grondwater
Water beneden het grondoppervlak, meestal beperkt tot het water beneden de Grondwaterspiegel
Grondwaterisohypse
Hoogtelijn voor de grondwaterstand of voor de stijghoogte van het grondwater. Een grondwaterisohypsenkaart geeft met lijnen (isohypsen) punten aan met gelijke stijghoogte. De kaart geeft onder andere informatie over de stromingsrichting van het grondwater
Grondwateronderlast
Problemen die zich voordoen als gevolg van lage grondwaterstanden. Bijvoorbeeld aantasting van houten funderingen als gevolg van droogstand
Grondwateroverlast
Wateroverlast door hoge grondwaterstanden. Bijvoorbeeld plasvorming op binnenterreinen of vocht in kruipruimten
Infiltratie
Intreding van water in de bodem
Kruipruimte
Ruimte onder de beganegrondvloer in gebruik voor het bereiken van leidingen voor inspectie, onderhoud of reparatie, en voor ventilatie van de vloer en eventuele houten constructiedelen onder de woning
Kwel
Het uittreden van grondwater
Ontwatering
De afvoer van water uit percelen over en door de grond en eventueel door drains, kleine sloten en greppels naar een stelsel van grote waterlopen, met als functie afwatering
Ontwateringsdiepte
De afstand tussen de hoogste grondwaterstand tussen twee ontwateringsmiddelen (sloot, drain) en het maaiveld.
Onverzadigde zone
Deel van de grond boven de grondwaterspiegel, waarin de bodemporiën zowel water als lucht bevatten. De verzadigde zone is het deel waar de poriën geheel gevuld zijn met water.
Opbolling
Het maximale hoogteverschil tussen de grondwaterspiegel en de waterstand in de drainagebuizen en/of watergangen
Peilbuis
Algemene term voor een buis of soortgelijke constructie met een kleine diameter waarin een grondwaterstand c.q. stijghoogte kan worden gemeten
REGIS
Regionaal Geohydrologisch Informatiesysteem, een interactief informatiesysteem dat beschikt over voor het waterbeheer relevante en actuele gegevens. REGIS wordt beheerd door TNO.
Stijghoogte
Hoogte boven een referentievlak tot waar het water in een peilbuis stijgt. Deze stijghoogte is afhankelijk van de druk van het grondwater ter plaatse van de opening onder in de peilbuis
Wadi
Voorziening voor de opvang, berging en afvoer van neerslag. In een komvormige greppel kan het regenwater infiltreren. Vervolgens kan infiltratie naar het grondwater plaatsvinden of afvoer via een drain.
Zetting
Bodemdaling als gevolg van inklinking, van krimp, door de bouw van kunstwerken, het ophogen van de grond of het aanbrengen van andere materialen
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 5
Relaties met andere plannen en regelgeving
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 5: Relaties met andere plannen en regelgeving
In onderstaand overzicht is aangegeven welke ontwikkelingen, plannen en wet- en regelgeving op welk(e) aspect(en) van de afvalwaterketen ingrijpen. In de bovenste helft zijn de (belangrijkste) ontwikkelingen weergegeven, in de onderste helft de (belangrijkste) wet- en regelgeving. Een aantal relaties wordt kort toegelicht. Voor uitgebreide informatie wordt verwezen naar de betreffende (beleids)stukken.
Wet- en regelgeving
X
X
X
X
X X
X
X X
X X
Proces, doelmatigheid en samenwerking
X X
X
Bekostiging
X X X
Veiligheid, volksgezondheid
X
Monitoring
X
Risico's
Ruimtelijke ordening
X X
(Huis)aansluitingen
Emissie grondwater
Volksgezondheid en water in de stad Kwaliteit leefomgeving, IBOR Diffuse lozingen Klimaatverandering Rijksvisie op de waterketen Rijksbrief omgaan met regen water en grondwater Waterwet Wetsvoorstel 'Grondroerdersregeling' Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) Europese richtlijn Stedelijk Afvalwater Nationaal Bestuursakkoord Water Vierde Nota Waterhuishouding Wet Milieubeheer (Wm) Wet Verontreiniging Oppervlaktewateren (WVO) Woningwet en Bouwbesluit Nationaal Milieubeleidsplan R.O. (Vijfde Nota, streekplannen, bestemmingsplannen) Bouwverordening gemeente Voorst Wet 'Verankering en bekostiging gemeentelijke watertaken' Bestuursakkoord Waterketen 2007
Emissie oppervlaktewater
Ontwikkelingen
Ontwikkelingen op het gebied van de rioleringszorg
Ontwerp riolering
Aandachtsgebied
X
X
X X X X
X
X
X
X X
X X
X X X X
X X X
X
X
X X
X X
X
X
X X
X X X
X X
X X
X
X
X X
Ontwikkelingen Waterwet Acht bestaande wetten (o.a. Wet op de Waterhuishouding en Grondwaterwet) voor het waterbeheer in Nederland worden vervangen door één Waterwet. De Waterwet regelt het beheer van oppervlaktewater en grondwater. De wet zal gericht zijn op het bereiken van doelstellingen van watersystemen (stroomgebieden), met een heldere verdeling van verantwoordelijkheden en taken tussen de verschillende betrokken overheden. Tevens is de wet gericht op een adequaat instrumentarium voor de uitvoering van het waterbeleid. Dit betreft dan met name een vermindering van regels, vergunningstelsels en administratieve lasten. Door de Waterwet zullen waterschappen, gemeenten en provincies beter in staat zijn wateroverlast, waterschaarste en watervervuiling tegen te gaan. Ook voorziet de wet in het toekennen van functies voor het gebruik van water zoals scheepvaart, drinkwatervoorziening, landbouw, industrie en recreatie. Op basis van de functie worden eisen gesteld aan de kwaliteit en de inrichting van het water. Gestreefd wordt naar inwerkingtreding in 2009. Volksgezondheid en Water in de stad Riolering is een belangrijke voorziening in het kader van de volksgezondheid. Bij het opstellen van maatregelen en het ontwikkelen en toepassen van nieuwe systemen moet dit aspect aandacht krijgen. De hoeveelheid en plaats van overstorten is daarbij belangrijk; bij afkoppelen moet goed worden gekeken worden welke oppervlakken kunnen worden afgekoppeld en of die al dan niet verontreinigd zijn. Bij afkoppelen verdwijnt het water veelal uiteindelijk “uit het zicht” in de bodem of het verdwijnt zichtbaar in het oppervlaktewater. Onderzoek toont aan dat afvalwater en afstromend regenwater water vervuild is met ziekteverwekkers, dit kan een risico opleveren als mensen in contact komen met dit water.
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 5: Relaties met andere plannen en regelgeving (Vervolg 1)
(Bijvoorbeeld door te zwemmen nabij een overstort, te spelen in een wadi of door het in contact komen met ‘water op straat’) Binnen lopende projecten is een onderzoek naar mogelijk risico’s voor de volksgezondheid op zijn plaats om problemen op langere termijn uit te sluiten. Dit onderzoek zal zijn plaats moeten krijgen binnen bestaande onderzoeken zoals het onderzoek naar water-op-straat. Kwaliteit leefomgeving Kwaliteit van de leefomgeving en integraal beheer van de openbare ruimte hebben een sterke relatie. Ook in de openbare ruimte staat riolering niet op zichzelf. Maatregelen aan de riolering moeten worden afgestemd op andere maatregelen aan de openbare ruimte om overlast voor burgers en bedrijven te minimaliseren en een efficiënte besteding van middelen te garanderen. Ook het voorkomen van wateroverlast en het zorgen voor schoon oppervlaktewater verhogen de kwaliteit van de leefomgeving. Rijksvisie op de waterketen en de omgang met regenwater en grondwater De afgelopen jaren is duidelijk geworden dat het waterbeleid de nodige aandacht vraagt. Riolering speelt in het waterbeleid, zeker op lokaal niveau, een belangrijke rol. De aandacht voor hoe met de regenwatercomponent moet worden omgegaan zal de komende jaren de nodige inspanning vergen. Afkoppelen van schone oppervlakken zodat relatief schoon regenwater niet meer naar de rioolwaterzuiveringsinrichting wordt getransporteerd is een aanpak die past in deze ontwikkelingen. Het ministerie van VROM heeft in 2004 een beleidsbrief regenwater en riolering uitgebracht die aangeeft hoe de regenwaterproblematiek bij gemeenten het best kan worden aangepakt. Er worden vier pijlers van het regenwaterbeleid benoemd: 1. aanpak bij de bron: het voorkomen van verontreiniging van regenwater; 2. regenwater vasthouden en bergen; 3. regenwater gescheiden van afvalwater afvoeren; 4. integrale afweging op lokaal niveau. De gemeente wordt als regisseur gezien om dit regenwaterbeleid op lokaal niveau vorm te geven. De trits vasthouden-bergen-afvoeren is daarbij leidraad.
Figuur
Vasthouden-bergen-afvoeren
De watertoets is een belangrijk instrument om bij ruimtelijke plannen vroegtijdig samen te werken met de waterbeheerder die nieuwbouwplannen hierop beoordeeld. Wet- en regelgeving Europese Kaderrichtlijn Water (wet) De Kaderrichtlijn Water (KRW) is erop gericht de kwaliteit van watersystemen te verbeteren, onder meer door lozingen aan te pakken, op Europees niveau. Verder is het de bedoeling het duurzaam gebruik van water te bevorderen en de verontreiniging van grondwater aanzienlijk te verminderen. Naast een verbetering van de waterkwaliteit is het streven ook de Europese waterwetgeving te harmoniseren, uiterlijk in 2015. De KRW stelt voor alle wateren een hoge ecologische en kwaliteitsdoelstelling. Vooral voor wateren met verhoogde natuurdoelstellingen kan verwacht worden dat nog grote inspanningen
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 5: Relaties met andere plannen en regelgeving
geleverd moeten worden. Over de implementatie en implicaties van de KRW voor gemeenten moet nog meer duidelijkheid komen. In het waterplan is hier richting aan gegeven. Wet Milieubeheer (wet) Met de inwerkingtreding van de Wet Milieubeheer zijn voorschriften gesteld aan het lozen van afvalwater. Lozingen op de riolering worden op basis van de Wet milieubeheer geregeld. Enerzijds mag het materiaal van de riolering niet worden aangetast, anderzijds mag ook de goede werking van de rioollwaterzuiveringsinrichting niet worden belemmerd. Tot slot is de kwaliteit van belang in verband met de overstortingen op oppervlaktewater. Een en ander is vastgelegd in de Instructieregeling lozingsvoorschriften milieubeheer. Bij Wet milieubeheercontroles bij bedrijven moet ook de rioleringscomponent worden meegenomen. Wet op de waterhuishouding (wet) De Wet op de waterhuishouding geeft regels op het gebied van de waterhuishouding. De wet heeft een tweeledige doelstelling. Aan de ene kant verschaft de wet instrumenten om een samenhangend en doelmatig beleid en beheer op het gebied van de waterhuishouding in haar geheel te verzekeren en aan de andere kant geeft zij regels voor het kwantiteitsbeheer van het oppervlaktewater. In de Wet op de waterhuishouding zijn voor de gemeente twee zorgplichten opgenomen, een hemelwaterzorgplicht en een grondwaterzorgplicht. Wet informatie-uitwisseling ondergrondse netten (Wet) Bij graafwerkzaamheden ontstaat in de praktijk nogal eens schade aan kabels en leidingen doordat de grondroerder niet goed weet waar de kabel of leiding zich bevinden. De wet voorziet in de mogelijkheid om een goede registratie van kabels en leidingen af te dwingen. De kabelbeheerder wordt verplicht zelf zorg te dragen voor een goede registratie van haar kabels en leidingen en worden er eisen gesteld aan de beschikbaarheid van deze informatie. Het kadaster gaat voortaan de KLIC melding afhandelen. De informatie dient digitaal beschikbaar te zijn en goed op orde in verband met aansprakelijkheid. Hiervoor is een overgangsperiode van twee jaar ingesteld. Vierde Nota Waterhuishouding (richtlijn) In deze nota is veel aandacht voor het kernbegrip “duurzaam”. Voor nieuwbouw betekent dit afkoppelen van verhard oppervlak waar dit kan, het vermijden van toepassingen van uitloogbare materialen (zoals zink, koper, lood, etc.), de toepassing van alternatieve inzamelingssystemen (zoals infiltratie-transport-systemen) en dergelijke. Dit zijn maatregelen om enerzijds te voorkomen dat verontreinigingen in het afvalwater terechtkomen en anderzijds om te voorkomen dat “schoon” water naar een rioolwaterzuiveringsinstallatie wordt getransporteerd. Nationaal bestuursakkoord water In februari 2001 sloten Rijk, Interprovinciaal Overleg, Unie van Waterschappen en Vereniging van Nederlandse Gemeenten de Startovereenkomst Waterbeleid 21e eeuw. Daarmee werd de eerste stap gezet in het tot stand brengen van de noodzakelijke gemeenschappelijke aanpak. Twee jaar later op 2 juli 2003 zijn de resultaten van die samenwerking en van voortschrijdende kennis en inzicht neergelegd in het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW). Twee belangrijke elementen uit de NBW betreffen: • De noodzaak dat gemeenten in samenwerking met het waterschap een waterplan opstellen, mits sprake is van knelpunten in het watersysteem. • De stedelijke wateropgave dient uiterlijk in 2009 te worden ingevuld door de gemeente samen met het waterschap, zodat voor de burgers ook in extreme situaties het houden van droge voeten wordt nagestreefd. Bestuursakkoord Waterketen 2007 Op 5 juli 2007 heeft de VNG samen met andere betrokken partijen een bestuursakkoord waterketen afgesloten. Dit akkoord bevat afspraken die leiden tot versterking en verdere stimulering van het bottum-up samenwerkingsproces tussen gemeenten, drinkwaterbedrijven en waterschappen. Resultaat van deze afspraken moet zijn dat de doelmatigheid en transparantie van de uitvoering van de taken wordt vergroot.
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 5: Relaties met andere plannen en regelgeving (Vervolg 1)
Het akkoord gaat ervan uit dat een doelmatigheid van 10 a 20 % over 10 jaar haalbaar is. Aandachtspunten voor de gemeenten uit het bestuursakkoord waterketen zijn met name Benchmarking rioleringszorg, intergemeentelijke samenwerking en permanente samenwerking met het waterschap. • Een belangrijk speerpunt is het doen van vergelijkend onderzoek ter verbetering van de uitvoering van taken (benchmarking). Benchmarking biedt objectieve informatie om de uitvoering van taken te vergelijken en op basis daarvan verder verbeteringen door te voeren. In het bestuursakkoord wordt opgeroepen om voor 2011 een benchmark uit te voeren. • Het bestuursakkoord stelt tot doel dat gemeenten en waterschappen een permanente samenwerking in het afvalwaterbeheer realiseren en bestuurlijke overeenkomsten afsluiten om investeringen tegen de laagst maatschappelijke kosten te realiseren. Voor alle rioolwaterzuiveringsinstallaties en de aangesloten riolering dient in 2009 een optimalisatiestudie te zijn uitgevoerd, tenzij uit een snelle inventarisatie blijkt dat er geen optimalisatiekansen zijn. Het waterschap neemt hiertoe het initiatief. Het Rijk monitort de ontwikkeling van de doelmatigheid en transparantie ten opzichte van het referentiejaar 1998. In 2007 is de eerste monitor uitgevoerd, in 2009 en 2011 volgen de tweede en derde, de laatste.
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 6
Reacties van Derden
13/99094849/HdM, revisie D1
Bijlage 6: Reacties van Derden
13/99094849/HdM, revisie D1