Verslag wijnreis Loire & Bordeaux 15 t/m 20 april 2012 Zondag 15 en maandag 16 april 2012 Zondag 15 april 8.00 uur Vertrek Maarn De Twee Marken. 9.00 uur Shell Station Hazeldonk Breda West (opstap drie personen uit Zuid-Nederland). 9.15 uur: De wijnreis gaat beginnen! Onze reisleiding Klazien, Frank en Robert hebben er zin in en Derk de buschauffeur gaat er alles aan doen om ons op tijd en veilig overal ter plaatse te brengen! Maar met wie zitten we allemaal in de bus? Eén voor één worden we naar voren geroepen om te vertellen wie je bent, wat je doet in de wereld van wijn en wat je beweegt om deze wijntrip te gaan maken. 15.20 uur: Wijnreis is wijnreis, dus dat betekent wijn! De plastic wijnglaasjes worden uitgedeeld en de uitklaptafeltjes van de luxe bus stoelen worden uitgeklapt. Er worden vier sommeliers van het reisgezelschap naar voren geroepen en schenken maar! En niet zomaar een wijn. Nee, een echte Chateau Mirambeau blanc uit Bordeaux! Want waar gaat deze wijnreis naartoe: de Loire en de Bordeaux! Dit aperitief smaakt naar meer: de combinatie van Sauvignon Blanc, Semillon en Muscadelle is heerlijk in balans en op en top Bordeaux (maar daarover later meer). Een goed begin is het halve werk! Na een eerste nip wordt de film Bottle Shock gestart zodat we lichtelijk beïnvloed en wel ons wanen in de ‘romantische’ wereld van wijn. We hebben er zin in! De reis gaat voorspoedig en al om 17.30 uur bereiken we Tours. Om 18.00 uur hebben we een afspraak met diverse wijnproducenten uit de Vouvray dus we besluiten direct door te rijden naar het ‘Espace du Vin’ in Vouvray. De omgeving van Vouvray bestaat uit zeven dorpjes ten oosten van de stad Tours in de Loire. De Loire is één van de meest noordelijk gelegen wijnbouwgebieden van Frankrijk. Wijnbouw in de Loire is mogelijk vanwege de luchtstroom boven deze enorm lange rivier. Deze luchtstroom voert de koude lucht weg zodat in de valleien wijnbouw mogelijk is. De bergen zijn vaak wit van de vorst maar in de valleien heerst een microklimaat. Veel vroegrijpende druivenrassen zoals de Sauvignon Blanc, Pinot Noir en Gamay gedijen uitstekend in dit gebied. Er is één uitzondering: de laatrijpende Chenin Blanc. Onze vriendelijke gastheer in Vouvray vertelt ons de legende van de Chenin Blanc: Lang geleden trok Sint Maarten met zijn ezeltje door de ’Jardin de la France’ (de tuin van Frankrijk zoals de streek de Loire ook wel wordt genoemd). Het ezeltje at onderweg graag van de al zeer oude wijnstokken van de Chenin Blanc waardoor de stokken als vanzelf werden gesnoeid. Van deze gekortwiekte stokken werden de mooiste wijnen gemaakt en sindsdien worden de wijnstokken enthousiast gesnoeid. Wijnbouw in de Loire is een familiebezigheid. Sinds 1,5 jaar is er het ontvangstcentrum ‘Espace du Vin’ voor bezoekers in Vouvray. Onze gastheer vertelt dat de appellation Vouvray eigenlijk staat voor het merk van de gemeenschappelijke wijnboeren in de omgeving. De boeren worden ondersteund vanuit dit centrum met een kantoor en management. In de groep vragen we ons af wat de wijnboeren in de Loire doen tegen de dreigende nachtvorst. Onze gastheer antwoordt dat de boeren er helemaal niets tegen doen: “We leven gevaarlijk en
vertrouwen op de Loire” is zijn antwoord. Bidden dat het goed gaat, ieder jaar weer. In Chablis hebben de wijnboeren de financiële middelen om bijvoorbeeld kacheltjes in de wijngaard te plaatsen maar de Loire is niet zo fortuinlijk en ervaart ieder jaar weer de onregelmatigheden en onzekerheden van het klimaat. Ons klimaat is aan opwarming onderhevig maar dit heeft niet alleen maar voordelen. De druiven worden wel rijper en wijnbouw is noordelijk steeds beter mogelijk maar bij een warm voorjaar lopen de wijnstokken steeds vroeger uit. Als je dan een maand krijgt waarbij nachtvorst heel gebruikelijk is dan krijgen de wijnstokken het zwaar te verduren. Chenin Blanc is een druivensoort die Iedereen knikt instemmend: we maken namelijk live mee dat na goed gedijt in het Franse Loiredal waar een warme maand maart, april niet al te best aanvoelt (koud en hij ook pineau de la Loire genoemd nat!). wordt.Onder de naam Steen is de Chenin Blanc het meest voorkomende
Na deze uitgebreide inleiding over de wijnbouw in de Loire (en met druivenras in Zuid-Afrika. De Chenin Blanc produceert frisse en fruitige name de omgeving van Vouvray) volgt een proeverij van wijnen van wijnen met zeer uiteenlopende smaken het druivenras Chenin Blanc. Van mousserend tot droog, van van fruit en is zeer geschikt voor het halfzoet tot zoet. Indrukwekkend en veel. Ik denk dat niemand na maken van mousserende wijnen. In het deze proeverij vergeet hoe Chenin Blanc smaakt en in hoeveel algemeen staat dit druivenras bekend variëteiten hij tot zijn recht kan komen. De diverse wijnboeren zijn om zijn strakke wijnen. De geur is vaak aanwezig om uitleg te geven over de wijnen en hun terroir. Een heerlijk breed, mooi bloemig, met goed begin op de zondagavond die nog beter eindigt met een appel, tropisch fruit, amandel, dinerbuffet waarbij we naast de restjes Chenin Blanc (iedereen kon marsepein en honing. De smaak zijn favoriet ruimschoots inschenken) verrast werden met diverse sappig, fris en toegankelijk. culinaire specialiteiten van de Loire: geitenkaas, bloedworst, rosbief, salades met sardines en kip enz….om af te sluiten met geweldige tarte tartin. Nieuwsgierig geworden naar het programma van de dag erna stappen we zeer voldaan de bus in om onze eerste overnachting in Hotel Mercure Tours Nord door te brengen. Maandag 16 april Om 7 uur gaat de wekker. Maar niet voor niets: na gisteravond zijn we zeer benieuwd wat deze week ons nog meer voor een moois gaat brengen! De zon schijnt maar het is koud. Zoals de bergen in de Loire is ook de bus bedekt met een laagje ochtendvorst. We bidden voor de wijnboeren in de Loire dat deze lichte vorst geen schade heeft aangebracht. Derk start om 8.15 uur de bus voor een bezoek aan Domaine Charles Joguet in Sazilly (Chinon). De beste wijngaarden van Chinon liggen bij het dorpje Sazilly, langs het riviertje La Vienne. Domaine Charles Joguet is gelegen in het hart van de Loire Vallei en is hier toonaangevend. Het domaine bestaat sinds 1985. Een De Filosofie van Domaine Charles Joguet is als volgt: Men wil de uniek bezoek. Zeker wanneer je bedenkt dat we ontvangen specifieke kenmerken van elk perceel worden in een grot waarin direct duidelijk wordt waaruit de tot uitdrukking laten komen in de bodem van dit plekje in de Loire bestaat. diverse wijnen. Op de dag van vandaag bestaat het Domaine uit 36 ha AOC Chinon wijnbouwgrond vooral beplant met Cabernet Franc en 3 ha AOC Touraine (beplant met Chenin Blanc). Hun akkers als Clos de la Dioterie, Clos du Chêne Vert en Les Varennes du Grand Clos vormen een begrip in de regio en ver daarbuiten. Deze wijngronden bezitten namelijk een prachtig terroir en zijn beplant met oude wijnstokken. Het domein is opgericht
in 1957 door Charles Joguet, die eigenlijk een carrière als kunstenaar voor ogen had. Door de dood van zijn vader werd hij er echter toe gedwongen de familiewijngaarden te gaan beheren. Zijn kijk op het maken van wijn is revolutionair te noemen, zeker in deze regio. Zo vinifieerde en bottelde hij zijn diverse akkers elk afzonderlijk om iedere uniek terroir naar voren te laten komen. Hij stond ook aan de basis van de eerste roestvrijstalen tanks met een gemechaniseerd pigéagesysteem (het onderduwen van de bij de alcoholische gisting ontstane ‘hoed’ van schillen). Sinds de jaren tachtig werd hij bijgestaan door zijn goede vrienden Jacques Genet en Alain Delaunay, die sinds de terugtrekking van Charles in 1997 het domein in de geest van Joguet voortzetten. Sinds kort is de zeer getalenteerde wijnmaker Kevin Fontaine eindverantwoordelijk. We proeven van één jaartal (2009) negen verschillende wijnen:
Cabernet Franc: geeft subtiele rode wijnen, zachter dan de Cabernet Sauvignon. Met minder tannine en een fijnere textuur. Vaak heeft wijn van de Cabernet Franc naast rijpe frambozen wat potloodslijpsel in de neus en een wat aardse of vegetale smaak, die aan groene paprika doet denken.
We starten met de rosé van 100% Cabernet Franc. De schillen van deze blauwe druiven hebben 10 tot 12 uur contact gehad om de rosékleur te verkrijgen. Vervolgens proeven we een aantal rode wijnen van Cabernet Franc welke geschikt zijn om jong te drinken want anders verliezen ze hun fruit. De Cuvee de la Cure is de eerste wijn die we proeven welke houtopvoeding heeft gehad. Maar het hout is zeker niet dominant. Het hout wordt gezien als de make-up van een vrouw, en deze mag zeker niet domineren! Cuvee de la Charme is een charmeur, afkomstig van wijngaarden die net zijn aangekocht. De Cabernet Franc in deze wijn rijpt op roestvrijstaal en vervolgens op hout. De Les Varennes du Grand Clos smaakt naar rood fruit, peper en komt van oude stokken. Deze topper kun je zowel jong drinken als 15 jaar bewaren. De wijngaarden van Domaine Charles Joguet zijn allemaal gelegen op het noorden, maar één van zijn wijnen is een uitzondering op deze regel: de wijngaarden van Clos du Chêne Vert (wel vertaald ‘groene eik’) liggen op het zuiden en brengen een volrijpe Cabernet Franc met zich mee. De Cuvee de la Dioterie bewijst dat de oudjes het altijd overwinnen: deze wijn van 90 jaar oude hoog gelegen wijnstokken is toch wel een prachtige laatste rode wijn. Een minutenlange afdronk zorgt voor een tijdelijke stilte. Om de tandjes van wat paarskleuring te beschermen eindigen we met de witte Chinon van 100% Chenin Blanc: we ervaren honing, abrikoosjes en een lichte houtgeur. Prachtig glas! Dit wijnbedrijf heeft ons geïllustreerd hoe een ambachtelijk wijnbedrijf eruit hoort te zien. Eenmaal uit de grot voelen we weer de zon op ons gezicht en genieten we even van de omgeving welke omringd is door velden vol met koolzaad.
Koolzaad (Brassica napus) is een plant uit de kruisbloemenfamilie (Brassicaceae). Uit het zaad wordt koolzaadolie getrokken die vele toepassingen heeft. Van koolzaadolie kan ook biodiesel gemaakt worden. Daarnaast kan het ook in pure vorm of vermengd met dieselolie in (aangepaste) dieselmotoren gebruikt worden. De vezels die na persing overblijven zijn rijk aan onverzadigde vetzuren, eiwitten, vitaminen en mineralen en zijn gewild als krachtvoer voor het vee. In de maanden april en mei zijn de helgele velden van verre zichtbaar en trekken veel dagjesmensen. Een hectare winterkoolzaad brengt ongeveer 4500 kilo zaad op en zomerkoolzaad een derde minder. Het koolzaad bevat 40 tot 45% olie.
Rond de klok van 11 vertrekken we naar Saumur voor een bezoek aan Domaine Langlois Chateau. Nee, ik vergis me niet: geen Chateau Langlois. Chateau staat in dit geval voor de familienaam ‘Chateau’ en heeft niets met een wijnkasteel o.i.d. te maken. Het kleine ambachtelijke verruilen we nu voor een wat grootschaliger wijnbedrijf in de omgeving van Saumur. In het L’Ecole de Vin worden we door een Engelstalige woordvoerster van dit bedrijf uitvoering de les gelezen over deze “Bubblestreet” waaraan dit bedrijf gelegen is. De Crémant de Loire en Saumur Sparkling is namelijk erg belangrijk in dit gebied. Saumur produceert na de Champagne de meeste mousserende wijn van Frankrijk. De mousserende witte worden gemaakt van Chenin Blanc en de rode van Cabernet Franc en een heel klein gedeelte Cabernet Sauvignon. In de streek Saumur zie je dat er grote caves zijn uitgegraven om op die manier goede klimatologische (koele) omstandigheden te creëren voor mousserende wijn. Het terroir van de Champagne streek hebben ze hier als het ware gekopieerd. Deze omstandigheden pakken niet alleen uitstekend uit voor de mooie mousse van de Loire maar ook voor de specialiteit van de streek: de champignons. Deze paddo’s vinden het in de koude en vochtige grotten en kelders heerlijk om zich voort te planten. Terug naar Langlois Chateau: na een rondleiding in de kelders vol met pupitres en flessen waarin we het depot voor het dégorgement duidelijk in de fles herkennen gaan we wederom PROEVEN van al dit heerlijks. We proeven wit en mousserend (wat toch echt de specialiteit van dit domein blijft). Vooral deze laatste zorgt voor een hongerig gevoel. Na terugkeer in de bus wacht ons dan ook een heerlijk lunchpakket welke we onder het genot van een lekker glas witte Bordeaux nuttigen. En niet voor niets een witte Bordeaux want de volgende stop is in Bordeaux: Novotel Hotel Bordeaux Lac! Gelegen bij het terrein van het jaarlijks terugkerende Vinexpo (dé grootse wijnbeurs van Frankrijk).
We krijgen even de tijd om ons op te frissen om vervolgens te vertrekken naar het diner bij Le Bistro du Sommelier. In dit restaurant komen we om te eten, maar ook vooral om te drinken! Want de wijnkaart is indrukwekkend! En scherp geprijsd! Iedere tafel krijgt de mogelijkheid om diverse (Premier) Grand Crus te proeven door ze met elkaar te delen. Onze topper van de avond was er toch wel een uit Paulliac, en niet de minste: Een Chateau Latour 2004! Daarmee gingen we wederom meer dan voldaan naar het hotel terug. De reis is het nu al waard. Na afloop weet ik te zeggen dat deze reis alleen nog maar veel meer moois gaat brengen…ik geef de pen graag door!
Tekst: Eline Jaarsma
Het Château Latour is één van de beroemdste wijngoederen ter wereld. Het ligt in de Bordeaux in Pauillac. Het ligt aan de grens met het wijngebied Saint-Julien. Château Latour is geclassificeerd als Premier Grand Cru Classé volgens het classificatiesysteem voor Bordeauxwijn van 1855. Het wijngoed omvat 60 hectare en er wordt ongeveer 78% cabernet sauvignon, 17% merlot en een beetje cabernet franc en petit verdot aangebouwd.
