Luc De Vos. peetvader van de Gentse muziekscene Alles is hier permanent in beweging NUMMER 65 JOHAN VERMINNEN VIERT 60 IALMA SIMBIOSE

2 DE T R I M E S T E R 2 0 1 1

NUMMER 65 DRIEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT 17DE JAARGANG

AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X

www.sabam.be

M

A

G

A

Z

I

N

E

Luc De Vos

‘peetvader’ van de Gentse muziekscene “Alles is hier permanent in beweging”

JOHAN VERMINNEN VIERT 60

IALMA SIMBIOSE

MET JOSSE DE PAUW NAAR THEATER AAN ZEE

DE WERELD VOLGENS TIM VAN AELST

BELGISCHE VERENIGING VOOR AUTEURS, COMPONISTEN EN UITGEVERS M

I

N

A

H

G

A

O

Z

I

U

N

E

D

AUDIOVISUEEL

4 5 6 7

Erik Gordts : ‘Onze eigen Saturday night live, zou dat niet geweldig zijn ?’ De wereld volgens Tim Van Aelst Stef Durnez - ‘Een grap met meerdere lagen schrijven, da’s het leukste’ Arnout Hauben - ‘Het idee is wat telt’

THEATER

8 9

Vaarwel paradijsvogel / Afscheid van diva van het Vlaamse Levenslied Met Josse De Pauw naar Theater aan Zee

VISUELE KUNSTEN

10 11

Dichters met een lens. Nganji Laeh & Christophe Toffolo Luxe in pure eenvoud Odile Kinart / Tussen Firenze en de Aperogalerie : Luc Standaert

LITERATUUR

12 13

Mark Tijsmans, Joost Vandecasteele en Alex Van Haeke kleuren de Boekenwoensdaglente Dirk Bracke - Pasklare verhalen voor het witte doek

DOSSIER

16

World Copyright top op de Kunstberg

MUZIEK

14 15 18 19 20 23 24 26 27 28

30 31

Milow de boer op met North & South : ‘Het gevoel dat constant in beweging is’ Felix Vermeirsch. Een Vlaamse Mozart in de maak Vic Nees 75 : Vernieuwer en held van amateurkoren Yevgueni, Klaas Delrue - ‘De ambitie om optimisme uit te stralen’ Gent als kweekvijver voor muzikaal talent ‘Alles is hier permanent in beweging Praagse Petra ©aramela schrijft quantum spaces in Brussel Van het Klaverke tot Songbook van mijn hart Johan Verminnen viert 60 Ialma : Simbiose Joy - Het bijzondere parfum van Marc Huyghens Internationale zomerstage met Duo Landini, Luc Brewaeys en cie. / Muze voor Leo Caerts / Ultiem eerbetoon aan Wannes Van de Velde / Popthesisprijs 2011 / Maak een hit op computer / Kandidatenoproep SABAM-Cultuur-Compositiewedstrijd Jazz Hoeilaart Benidorm Bastards blijven scoren - Belgen zegevieren in Cannes - Jelle Janssens en The happy few op de Middagdocu - Henri Storck en het surrealisme Veelgestelde audiovisuele vragen / SABAM filmfonds blijft aanstormend talent en professionals steunen met beurzen

EVENTS

32 34

36 38 40

SABAM Versus Galerie Patrick Derom / Brussel zonder Museum voor Moderne Kunst / Belgische kunstenaars in de kijker in het buitenland Reprografie / SABAM schenkt 20.000 euro aan Télévie ! / Brosella 2011 in zicht / SABAM steunt het theater / Balans SABAM gaat in 2010 opnieuw achteruit / Raad van Bestuur statutaire verkiezingen / Beste bezoekers… Filmisch en “Freaky” auteurscafé luidt nieuw SABAM-tijdperk in Nekkanacht kleurt Blauw Een greep uit het zomerse festivalaanbod

2

SABAM MAGAZINE 65 > 2011

REDACTIONEEL Christophe Depreter CEO “Yo ho ho en een fles met rum”. Deze memorabele uitspraak van kapitein Haddock is een extra knipoog naar de vele vrienden die ons hun steun hebben betuigd na de publicatie van onze open brief in De Standaard en Le Soir. Die begon namelijk met een memorabele uitspraak van een ander personage van Hergé in Het gebroken oor: “Caramba, weer mislukt !”. Waarom rum? Omdat het geen tijd is voor champagne. Verschillende gebeurtenissen geven ons immers de indruk dat “Fort Auteursrecht” van alle kanten onder vuur ligt. Om te beginnen waren er de ongunstige conclusies van de advocaat-generaal bij het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJEU) in Luxemburg, in het kader van de rechtszaak van SABAM tegen internetprovider TISCALI, thans SCARLET Extended en overgenomen door BELGACOM. Sinds 2004 probeert SABAM alle Belgische internetproviders maatregelen te doen nemen om de illegale uitwisseling van beschermde werken via P2P-software te verhinderen. In 2007 velde de rechter in eerste aanleg een erg positieve beslissing voor de auteurs, maar daartegen werd beroep aangetekend. In januari 2010 wenste het Hof van Beroep van Brussel, alvorens te oordelen, twee prejudiciële vragen te stellen aan het Hof van Justitie in Luxemburg. In dit stadium van de procedure is het Hof van Justitie van de Europese Unie volledig vrij om de opinie van de advocaat-generaal al dan niet te volgen. Maar die opinie baart ons zorgen omdat de advocaat-generaal lijkt te vinden dat de filtermaatregelen die SABAM vraagt, niet door de beugel kunnen. Verder is er het vonnis in de zaak Telenet. Daar oordeelde de rechter dat een tv-zender rechtstreeks op de kabel brengen niet aan auteursrecht onderworpen is. Dat zou voor veel auteurs een lelijke streep door de rekening zijn. SABAM heeft dan ook meteen beroep aangetekend, waardoor die beslissing momenteel opgeschort is. Ten slotte lijkt het een gewoonte te worden om verkeerde informatie over SABAM rond te strooien, genre: “SABAM wil innen in vrachtwagencabines”, “SABAM wil innen bij onthaalmoeders”, “SABAM keert de vergoedingen van de lokale radio’s alleen nog uit aan grote buitenlandse rechthebbenden”, “De Raad van Bestuur van SABAM zal stilaan alleen uit managers van grote uitgeverijen bestaan”, “SABAM int rechten die ze niet uitkeert”… Allemaal ongegronde geruchten die volgens mij alleen maar bedoeld zijn om te proberen ons in diskrediet te brengen en ons te verzwakken. Vóór ze de infanterie uitsturen, bestoken ze ons met grof geschut… Zelfs in het parlement rijzen nota bene vragen over de steun die wij verlenen aan bepaalde festivals… Je zou zowaar de indruk krijgen dat we geen poot mogen verzetten zonder dat er een geacht parlementslid naar kraait. Gelukkig gaat niet alles slecht. De voorbije maanden zijn twee wetsvoorstellen ingediend. Die moeten een oplossing bieden voor de verspreiding van uw werken op internet, tot dusver zonder enige vergoeding. SABAM is in de Senaat gehoord en we hebben goede hoop dat de zaken ooit een positieve wending zullen nemen. De dialoog is in ieder geval op gang gebracht. Kortom: de komende maanden zijn er veldslagen op til die zich lijken toe te spitsen op essentiële aspecten van het auteursrecht en auteursrechtenbeheer. Uw dienaars staan met de hele ploeg paraat!

3


ERIK GORDTS ONZE EIGEN SATURDAY NIGHT LIVE, ZOU DAT NIET GEWELDIG ZIJN? Geen programma waar vandaag zo veel duimen voor omhoog gaan als Tegen de sterren op (VTM). Volstrekt terecht ook dankzij de rake imitaties én geslaagde grappen. Medebedenker Erik Gordts ziet in de Tegen de sterren op-formule de kwaliteiten om er nog jarenlang mee door te gaan.

© Deds it Productions

Erik Gordts (midden) enkele jaren geleden met Jan Hoet en Chris Van Den Durpel tijdens opnamen van Chris en Co

Tegen de sterren op maken is in de eerste plaats teamwerk, onderstreept Erik Gordts. Eerst bekijken de acteurs of ze aan de slag kunnen met een personage en daarna wordt daar met drie tot zes mensen vrij rond gebrainstormd: wat is de humor, welke arena past er en van wat kennen de mensen de bekendheid. Herkenbaarheid is zeer belangrijk. Zo zullen we Prins Filip altijd in mediamomenten plaatsen, want hoe die man privé is daar hebben mensen het raden naar. DED’s It, opgericht door Dirk Verhoeye, Erik Gordts en David Ottenburgh,

Acteurs Guga Baùl en Clara Cleymans in Tegen de sterren op

© VTM

Momenteel bevindt productiehuis DED’s It zich in de startblokken om aan een derde seizoen van Tegen de sterren op te beginnen. We hebben net de vorige afleveringen geëvalueerd, we bekijken altijd wat er nog beter kan, welke dingen er echt leuk waren en welke probeersels toch niet zo goed gewerkt hebben, zegt Erik Gordts. Momenteel zijn we druk nieuwe invalshoeken aan het bedenken voor het nieuwe seizoen.

bedacht jarenlang de tijdloze humor van Chris en co. Het idee van Te gen de sterren op stamt al uit die tijd. Onze inspiratie haalden we bij Saturday night live, dat loopt al decennia lang in de V.S. met een wisselend collectief aan acteurs. Of dat ook bij ons kan? Tja, we zitten bij ons wel met een medialandschap dat vaak en snel evolueert. Al ben ik wel benieuwd naar de tijden die nu aanbreken.

En zijn er naast een eigen Saturday night live nog andere ambities? Een sitcom in eigen taal, kiest Erik Gordts resoluut. We kennen allemaal het format dankzij Amerikaanse aankoop maar de formule lijkt bij ons niet te passen. Volgens mij zit taal er voor veel tussen. De Engelstaligen hebben veel meer verschillende woorden voor eenzelfde begrip. Al denk ik dat we bezig zijn aan een inhaalbeweging, kijk maar naar stand-up comedy. (Hans Van Goethem)

Erik Gordts : We hebben net de vorige afleveringen geëvalueerd, we bekijken altijd wat er nog beter kan, welke dingen er echt leuk waren en welke probeersels toch niet zo goed gewerkt hebben. Momenteel zijn we druk nieuwe invalshoeken aan het bedenken voor het nieuwe seizoen.

4


FACEBOOKEN IN DE MIDDELEEUWEN OF BRAVEHEART ALS WIELERTOERIST

DE WERELD VOLGENS TIM VAN AELST Wat als een productiehuis een schot in de (gouden) roos treft door een verborgen camerareeks met een twist ? En vervolgens het format of het programma wereldwijd aan tientallen landen verkoopt ?

Is na zo’n succes als Benidorm Bastards een soort tabula rasa nodig om verder te kunnen? Vind ik niet. Sommigen hebben inderdaad wat veel verwacht, maar voor ons speelde dat minder mee. Wij hebben

Tim : Door de vaak absurde situaties bloedserieus te laten spelen zijn bloopers onvermijdelijk. Ik herinner me dat ik als regisseur vaak het slechte voorbeeld gaf ik lach nogal snel, slechte eigenschap - maar dat de heren Ben Segers en Bruno Vanden Broecke mij moeiteloos hebben overtroffen staat buiten kijf. Met stip op 1 staat voor mij Bruno die als Sint een deur moest inbeuken en zich ging "warm lopen" in Sinterklaas kostuum. Dat alleen al. Hij bleef maar opwarmen en botste op een paar kinderen die duidelijk nog in de sint geloofden. Hilarisch hoe hij zich daar moest uitlullen.

© VTM

Dan gaan de creatieve geesten bij Shelter gewoon weer aan het werk. Om de kijker andermaal te plezieren. Na Benidorm Bastards trakteert regisseur Tim Van Aelst op een wervelende comedyshow. Wat als is een absurde mix van humor, historie en hedendaagse situaties of het leven zoals het net niet is volgens Tim en zijn team. Bij het uitwerken van een idee gaan we steeds op zoek naar dingen die in dat genre nog niet (veel) zijn gedaan, vertelt Tim. Het moet fris zijn, afwijken van bestaande dingen en liefst met lef gemaakt zijn, "ballen" hebben. Onze eerste “hypothese” ? “Wat als Braveheart een wielertoerist was ?” Iedereen moest lachen, de kern van het programma was er ! Alle sketches zijn door 4 mannen - waar ik er één van ben - geschreven, maar werden nagelezen door enkele vrouwen om het testosterongehalte wat te neutraliseren (lacht). Hoewel het niet altijd even makkelijk was, ben ik heel tevreden over die manier van werken. Bovendien heeft de cast zelf ook input gehad en ook dat was vruchtbaar.

trouwens reeks 2 van BB opgenomen terwijl we ook al voor Wat als? schreven. Ondertussen is Wat als? verkocht aan de grootste zender in Nederland, wie weet wat er volgt. Het succes van BB is haast niet te evenaren, wat het - voor mij althans - makkelijk maakt om verder te doen. Het enige wat de twee gemeen hebben is het genre humor, voor de rest vraagt het een totaal andere aanpak. Bij BB ligt onze focus op de reactie van nietsvermoedende mensen. Een mop moet daarbij vooral de juiste verbazing uitlokken. Bij Wat als? zijn het allemaal korte scenario's die veel meer van je vragen als schrijver. Ook de kijker kijkt daar kritischer naar. Een reactie van een voorbijganger vindt haast iedereen leuk, maar een mop an sich is vaak heel persoonlijk. Daarom vind ik scenario's schrijven voor Wat als? ook veel moeilijker. Wij hebben daar nog een lange weg af te leggen, terwijl we bij Benidorm Bastards de korte 'punchlines' die een leuke reactie uitlokken vrij goed in de vingers hebben.

lijk dan, want bijna overal scoort het goed. Bij de eerste opnames in Nederland en de Scandinavische landen waren we nauw betrokken, daarna hebben we enkel een beperkte consultancy gedaan van twee dagen. Canada en Israël staan nog op het programma. Het is voor een klein huis als het onze haast niet te combineren met ons werk hier. US, Australië en de onderhandelingen nu in de UK zijn van een ander kaliber. Daar zitten we kort op, met heel veel plezier.

Waarom heb je er destijds voor gekozen om al je programma’s onder eigen vleugels te nemen? Katrien Van Nieuwenhove en ik hebben een heel duidelijk zicht op hoe je de beste omstandigheden creëert om een goed programma te maken. Het komt er bij ons op aan een kleine maar sterke kern te houden. Al de rest is even belangrijk maar kan je inhuren als het nodig is. Mensen die ideeën leveren zijn moeilijk (bijna nooit) te vinden op de freelance markt. Er zijn er allicht tien andere en misschien zelfs betere, maar wij geloven nu even hier in en konden ons niet vinden in een groter geheel waar er aan de lopende band moet worden gewerkt om iedereen te kunnen betalen. Dat kan veranderen, we zien wel, momenteel is het de max ! (Tania Ghyselinck)

Heb je van de landen die het format hebben aangekocht al previews gezien? Blijf je als bedenker inspraak hebben of wil je dat bewust niet? In het begin was het veel moeilijker om dingen los te laten. Nu weet je dat ze soms de mist in gaan, voor ons persoon-

© VTM

Intussen broedt Tim alweer op iets nieuws. Wordt vervolgd. Tim (l) met acteurs Charlotte Vandermeersch en Ben Segers

5


STEF DURNEZ EEN GRAP MET MEERDERE LAGEN SCHRIJVEN, DA’S HET LEUKSTE Als auteur voor televisie werk je doorgaans ongemerkt in de schaduw. Maar sinds de woorden die hij voor Komen eten (VT4) in de mond van Peter Van Asbroeck legt, zo fel in de smaak vallen, groeit de naambekendheid van Stef Durnez, tekstschrijver, copywriter en bedenker van geslaagde grappen.

Ik heb in het verleden nog aan andere succesvolle programma’s meegewerkt maar het klopt dat met Komen eten voor het eerst mijn persoontje de media haalt, lacht Stef Durnez, eerder al tekstschrijver bij ondermeer Chris & co, De rechtvaardige rechters, De familie Backeljau en samen met Luk Wyns de man achter onder andere de Gamma-reclamespotjes. Die belangstelling is vooral het gevolg van het aanhoudende succes van Komen eten, dat toch al aan z’n vijfde seizoen toe is.

Stef Durnez over Komen eten : we proberen het toch fijner aan te pakken dan het Britse origineel waarin men wel eens de man of vrouw speelt. Ik vind dat de kandidaten achteraf nog met de grappen over hen moeten kunnen lachen.

Het mag ook gezegd, de mix van Komen eten zit perfect: elke week een treffen van bijzondere medemensen rond de eettafel en dan dat geestige maar nooit onbeschofte commentaar. Ja, we proberen het toch fijner aan te pakken dan het Britse origineel waarin men wel eens op de man of vrouw speelt. Ik vind dat de kandidaten achteraf nog met de grappen over hen moeten kunnen lachen. Die stem is door het acteerwerk van Peter Van Asbroeck meer dan een stem zowat het vijfde personage. Hij leidt de perceptie van de kijker en ik laat hem ook wel eens doorgaan in een maffe redenering. Voor Komen eten is Stef Durnez de laatste schakel in het productieproces. Bij Tegen de sterren op (vtm), nog een succesprogramma waar aan hij meewerkt, is dat andersom. Daarvoor bedenken we, – eenmaal een imitatie haalbaar is voor een acteur, – parodieën op personages en formats, daarmee gaan we in feite verder op het elan van Chris en co. Het leukste is om een grap met meerdere lagen te schrijven. Zo ben ik best trots op onze Kam pioenen-parodie waarin Boma probeerde VT4 en VijfTv te kopen.

En koestert Stef ook wilde plannen voor de toekomst? Wel, humor in boekvorm is iets waar ik al een tijd over nadenk, al ben ik er nog niet helemaal uit hoe ik dat ga aanpakken. En met een drietal man een geslaagde, eigentijdse sitcom schrijven, dat lijkt mij ook wel wat.

© Stef Durnez

(HVG)

Humor in boekvorm is iets waar ik al een tijd over nadenk. 6


ARNOUT HAUBEN HET IDEE IS WAT TELT

© VRT

De weg naar Compostela, het is zo’n rubriek waar Man bijt hond een patent op heeft: een schijnbaar eenvoudig idee, op bedevaart met een tot camera omgebouwde rugzak, dat een schat aan prachtige verhalen oplevert. Arnout Hauben, bekend van de geprezen documentaire Geel, legde de indrukwekkende tocht af.

Arnout :Je krijgt als kijker echt alles te zien, alsof je over mijn schouder heen kijkt.

Vijf jaar geleden maakte Arnout Hauben indruk met Geel. Voor deze langspeel-documentaire over de bijzondere psychiatrische zorg in de gelijknamige gemeente koos hij toen bewust voor zeer gestileerde beelden gefilmd met een vaste camera. Hoe anders was het werken voor De weg naar Compostela, met de camera non-stop op zijn schouder? Dit was natuurlijk helemaal an ders, al vind ik wel dat Compostela een even consequent doorgevoerde beeldvoering heeft als Geel. Je krijgt als kijker echt alles te zien, alsof je over mijn schouder heen kijkt.

Arnout Hauben is een jong talent dat ontbolsterd is bij Woestijnvis. Welke plaats ziet hij voor zichzelf weggelegd in de ambitieuze toekomstplannen waarvoor VT4 en VijfTv werden ge kocht? Die vraag krijg ik overal, zelfs o p fa m i l i e fe e s t e n , l a c h t A r n o u t . We zullen wel zien. De logica van Woestijnvis is altijd geweest dat we met verschillende mensen samen een idee sterker kunnen maken en d a t d i t d e s n o o d s t ij d k r i j g t o m t e groeien. Ik hoop dat dit in de toekomst zo blijft. Eigenlijk heb ik er vertrouwen in dat die Woestijnvis-filo sofie overeind zal blijven. (Hans Van Goethem)

Op deze wijze was pelgrim Arnout de spil van zijn reportagereeks. Ziet hij zichzelf op termijn evolueren tot een persoonlijkheid als zijn collega Martin Heylen? Dat is een vraag waar ik echt nog niet heb bij stilgestaan. Dat is ook niet mijn hoofdbekommernis. Als het voor mijn volgende idee het beste is dat ik buiten beeld blijf dan ga ik mezelf niet in beeld forceren. Het is het idee dat telt. Of ik al nieuwe plannen heb? Er zijn momenteel vergevorderde gesprekken met de VRT om een achtdelige reeks samen te stellen op basis van de reeks korte Man bijt hond-reportages.

7


VAARWEL PARADIJSVOGEL Charelke Dop, Rietje Rans (De Paradijsvogels), koster Felix Piepermans (Het Pleintje) en de fietsende pastoor in Boerenpsalm maakten hem onsterfelijk. Net als zovele andere personages waarmee de betreurde Jef Burm zijn publiek tot schaterlachen bracht. Vaak gecast als schalkse speelvogel kon hij echter evengoed ontroeren. Maar dat was de acteur in de woordkunstenaar en cabaretier. In Het Laatste Nieuws noemde vriendin Connie Neefs hem de Toon Hermans van bij ons.

Samen met Dora Van der Groen, Tone Brulin, Roger Coorens en Marc Leemans maakte Jef In 1950 deel uit van de derde lichting studenten, die afstudeerden aan de jonge Studio van het Nationaal Toneel van België o.l.v. Herman Teirlinck en Lea Daan.

Samen met Dora Van der Groen, Tone Brulin, Roger Coorens en Marc Leemans maakte Jef In 1950 deel uit van de derde lichting studenten die afstudeerden aan de jonge Studio van het Nationaal Toneel van België o.l.v. Herman Teirlinck en Lea Daan. Tijdens de pioniersjaren van de openbare omroep acteerde hij in radiospelen en later in diverse reeksen zoals Slisse en Cesar en Het Pleintje (2,5 miljoen kijkers).

Jef werd ereburger van twee steden, Meise en Sint-Niklaas, en vierde samen met echtgenote Josée in 2007 nog zijn Diamanten bruiloft. Twee jaar na zijn echtgenote heeft Jef Burm de Paradijsvogels vervoegd. RIP.

© VRT

Later kon hij aan de slag bij de eerste commerciele omroep in Witterkerke en Nonkel Jef. Op het witte doek liet hij zich evenmin onbetuigd, in Blinker en het Bag bag juweel bvb, naar het boek van Marc De Bel. Maar ook het theater was zijn thuis. Jef realiseerde ontelbare zaalvoorstellingen waaronder Allo Sjoe met Denise De Weerdt en de revues van spitsbroeder Anton Peters, die in Blankenberge steevast volle zalen lokten.

Collega’s noemen Jef Burm (hier samen met Gerda Marchand als “Rietje Rans” in De Paradijsvogels) bijzonder veelzijdig. Hij schreef ook gedichten en schilderde.

(TG)

AFSCHEID VAN DIVA VAN HET VLAAMSE LEVENSLIED Onder haar geliefde Lievevrouwetoren en de klanken van de onvergetelijke hymne, namen vrienden en collega’s in april afscheid van een icoon en grande dame uit de Vlaamse showbizz.

© VRT

La Esterella, Esther Lambrechts voor de vrienden, zorgde in haar eentje voor een pioniershoofdstuk in de geschiedenis van het Vlaamse levenslied. Ze was de eerste Vlaamse zangeres die in de jaren 40 via de BBC op televisie verscheen. Voor een kusje van jou (AC: Jan Remo/Van Aleda/N. Ravasini/U. Bertini) en O Lieve vrouwetoren (AC: Jo Dante) blijven in het collectief geheugen gegrift. De muziek, de Antwerpse kathedraal, de ontroerende rede van Tom Lanoye en La Esterella’s treffend gelijkende portrettekening zorgden voor een afscheid in stijl.

8


MET JOSSE DE PAUW NAAR THEATER AAN ZEE

Een primeur voor deze TAZ-editie van 2011 is het speciale filmluik. Uitgangspunt ? Een oude foto van vijf “Hombres Complicados” (herinner u de gelijk namige klassieker van Dominique Deruddere met muziek van Arno) Jan Decorte, Arno, Marc Didden, Dominique Deruddere en Josse zelf. Josse: Die foto werd 24 jaar later opnieuw genomen in Oostende. En plots is er dus ook een filmluik, met films van Dominique, Jan, Marc, films waarin ik speel en waarvoor Arno muziek heeft gemaakt. Onze samenwerkingen zijn haast toevallig tot stand gekomen. We waren overigens niet het groepje kunstenaars dat het op café over mekaars werk heeft. Ik denk dat we alle vijf vooral even hard geïnteresseerd waren in de nachten van Brussel. (lacht) Er komt heelwat energie uit het toeval.

foto’s © TAZ

Je moet alleen zorgen dat je de omgeving en het kader schept voor een interactie tussen de jonge generatie en gevestigde waarden. Da’s één van de doelstellingen van TAZ, aan de ene kant Jong werk brengen en zorgen dat er dan oude rotten in de buur t zijn waarmee een soort kruisbestuiving kan optreden. Waarvan akte in het verhaal van de mensen van FC Bergman waarmee Marijke Pinoy gaat samenwerken…

Prijsuitreikingen voor jong talent, speelse dansvoorstellingen, theaterwandelingen, literatuur met zicht op zee, Jong muziek en Jong Theater, aandacht voor de kids, en zelfs circustechnieken, TAZ heeft voor elk wat wils.

Andere TAZ- tips van Josse om zeker niet te missen: De Pagnol-trilogie van Compagnie Marius, het Brusselse gezelschap Tristero, Opus XX met Sofie Decleir enz. Meer info op www.theateraanzee.be

Josse De Pauw speelt zelf ook drie voorstellingen: Een nieuw Requiem, Rûhe en Die Siel van die Mier. De auteur is te gast op onze Boekenwoensdag van 9 november, waar zijn literaire werk trouwens zowel in het Frans als het Nederlands zal worden voorgesteld. Reser veer nu reeds een plaats je via tania.ghyse linck @sabam.be (TG)

© TAZ

Geen last van koudwatervrees ? Bezoek dan zeker Theater Aan Zee, al vijftien jaar één van de meest experimentele festivals die ons land telt. Voor de editie van dit jaar namen de organisatoren Josse De Pauw als gastcurator in de arm. Al verwijst hij niet graag naar zichzelf als dusdanig, “Het is een groepswerk geweest maar ik mocht luidop dromen. Het is niet toevallig dat de literatuurtent een uitgebreidere programmatie heeft gekregen dit jaar, gezien ik zelf een man van de letteren ben.” glundert Josse bij de persvoorstelling van het TAZ-programma in Cinematek, Bozar. Het blijft bewonderenswaardig hoe Theater Aan Zee is uitgegroeid van klein stadsfestival tot wat het nu is. De organisatie gaat dit jaar voor 42.000 tickets. De merkwaardige publieksmix maakt van TAZ een uniek festival. Aan de ene kant speelt het toerisme in Oostende, Oostendenaars zelf dragen het festival in het hart en veel, wat we dan kenners noemen, komen erop af. Je kan er dingen zien die ook op pure kunstenfestivals te zien zijn. Jan Decorte bvb. moet je minstens één keer in je leven gezien hebben.

foto © Danny Willems

De koningin der badsteden maakt zich op voor een nieuwe bruisende zomer op en rond de podia. Golven van toonaangevend talent zullen er van 29 juli tot 7 augustus aanspoelen, samen met een handvol “Hombres Complicados”.

9


DICHTERS MET EEN LENS NGANJI LAEH & CHRISTOPHE TOFFOLO

© Christophe Toffolo

© Nganji

Poëzie is niet alleen het speelterrein van bevlogen dichters. Ook een vluchtig kiekje, geschoten door een waakzame lens, kan iets poëtisch hebben.

Zo kijken Nganji Laeh en Christophe Toffolo allebei aan tegen het vak van fotograaf. De eerste heeft een zwak voor het ongrijpbare en het ongewone. De tweede geeft de voorkeur aan verstilde momenten en de lieflijke welvingen van zwangere vrouwen. Beide autodidacten hebben ook de passie voor hun vak gemeen.

Christophe van zijn kant gaat festivals afschuimen! Zo zal hij zijn fantasie de vrije loop laten op de Francofolies in Spa, samen met andere fotografen: de Francographes. Met de steun van de Francofolies zullen zij in het Radisson Hotel en de toeristische dienst van het kuuroord een tentoonstelling opzetten.

Nganji combineert momenteel verschillende kunstvormen. Zo legt hij de laatste hand aan een geïllustreerde dichtbundel met foto’s, tekeningen en schilderingen. Vanuit datzelfde streven naar wisselwerking is hij ook in de weer met collectieve en eigen tentoonstellingen, een kortfilm in preproductie en enkele schrijfplannen.

Nog tot 1 juli 2011 stellen Nganji Laeh en Christophe Toffolo hun werk tentoon bij SABAM. Info : Nganji Laeh : http://www.lartdetrehumain.net Christophe Toffolo : http://www.toffographie.com

(Sylvie Godefroid) 10


LUXE IN PURE EENVOUD ODILE KINART Velvet Cushions, Bubble Fun, Eau Vive, Butter & Sugar, On the Beach en Amuse-Bouche, deze kunstwerkjes met namen die klinken als een instant luxegevoel, stralen iets edels uit maar toch is het pure eenvoud, die de sculpturen van Odile Kinart karakteriseert.

Het hoeft niet te verbazen dat ook het buitenland in de ban raakte van Odiles lieftallige wezens. Die fascinatie nam zelfs vorstelijke allures aan. Koningin Beatrix van Nederland koos een pronkstuk voor haar privécollectie. Gewone stervelingen kunnen wereldwijd in deze galerijen terecht:

foto’s © www.okinart.com

Of ze nu uit glas, keramiek, polyester of brons; Odiles lievelingsmateriaal, vervaardigd zijn, haar personages lijken stuk voor stuk tevreden uit een droom ontwaakt. Vloeiende en strakke lijnen wisselen elkaar af in etnisch geïnspireerde figuren die de kunstenares vaak als koppel en steevast in een knusse omgeving laat vertoeven. Zelfs de hoofden op sokkel lijken comfortabel ge setteld.

Knokke : Artup Gallery, www.artup.be / Utrecht : Morren Gallery, www.galerieutrecht.nl / Amsterdam, Rotterdam, Den Haag Smelik & Stokking, www.Smelik-Stokking.nl / Place de Vosges Paris : www.sibmangallery.com / Boston : Newbury Fine Arts : www.newburyfinearts.com / Palm Desert : Fine Art Galeries : www.rewelch.com

Info : www.okinart.com

TUSSEN FIRENZE EN DE APEROGALERIE LUC STANDAERT Van bij de eerste aanblik gaan de doeken van Luc Standaert door merg en been. Wat hij als onrecht ervaart wil hij vastleggen op doek. Zijn thema’s illustreren vaak het ontbreken van de menselijke vrijheid, zoals kindsoldaten in Afrika. Pas recent voelt Luc, die we vooral kennen als muziekuitgever, zich klaar om zijn confronterende schilderkunst te delen met het publiek. Een beslissing die geen windeieren oplevert. Aandacht vanuit de bakermat van de kunstwereld,

lees selectie voor deelname aan de Biënnale van Firenze staat vooraan op zijn prille schilderspalmares. Toch sluimert de artistieke microbe in hem al geruime tijd. Hij volgde een artistieke opleiding aan het Gentse Sint-Lucas-

instituut, specialiseerde zich in sce nografie (Monumentale Kunsten) en wer kte nadien voor ArcaTheater, Speelteater, het Rodenbachjaar en het NTG. Sinds een aantal jaren is hij actief als tekenaar, kunstschilder en etser. Olieverf, acryl, pastel, aquarel en het simpele potlood vertaalt hij naar een eigen warm kleurgebruik, de eenheid tussen mens en landschap markant vastleggend. Hij baseert zich hiervoor op ter plaatse gemaakte schetsen, zijn eigen fotoarchief en ander visueel materiaal dat zich aandient. Werken van Luc Standaert zijn in bezit van diverse privé-verzamelaars, ook in het buitenland. Een persoonlijke selectie van Luc en Odile prijkt nog tot 1 juli in onze Aperogalerie. Van harte welkom. Bent u een kandidaat-koper ? Vraag info aan onze receptie. (TG)

© Luc Standaert

11


© Manteau

MARK TIJSMANS EN DE RIDDERS VAN DE RONDE KEUKENTAFEL Het was een literair warme lente bij SABAM, met drie gesmaakte Boe kenwoensdagen. De selectie aan auteurs was, met Mark Tijsmans, Joost Vandecasteele en Alex Van Haecke, gevarieerd en de gesprekken met het publiek vaak geanimeerd. Mark Tijsmans, de gast in april, maakte bij het grote publiek vooral furore als acteur en dan vooral met zijn hoofdrol in de hitreeks Flikken als Wilfried Pasmans. Tien jaar lang, van het eerste tot en met het laatste seizoen, maakte hij ononderbroken deel uit van de cast. Maar de Antwerpenaar heeft ook altijd andere ijzers in het vuur liggen gehad. In 2006 debuteerde Mark Tijsmans met zijn eerste jeugdboek, Het geheim van te veel torens die de prijs kreeg van de kinderen jeugdjury Vlaanderen. Vervolgens schreef Mark Tijsmans de Wiet Waterlanderstrilogie, al klopt die term niet meer omdat er dit jaar een vierde deel verscheen: De negende compagnie van Heethoofden. Op de Boekenwoensdag was de auteur present met De ridders van de ronde keukentafel uit 2010.

JOOST VANDECASTEELE OVER OPNIEUW EN OPNIEUW EN OPNIEUW Joost Vandecasteele, die zijn opwachting op de tweede woensdag van mei maakte, lijkt zich met tv-optredens en columns te ontpoppen tot een uitgesproken mediafiguur. De theatermaker en komiek is echter ook een gepassioneerd auteur.

© Chris Van Houts

Vorig jaar won hij de Debuutprijs voor Hoe de wereld perfect functioneert zonder mij. Sindsdien verscheen Opnieuw en opnieuw en opnieuw. In zijn typische genadeloze stijl ontvouwt Joost Vandecasteele daarin een razende toekomstvisie. De schrijver liet weten al aan een nieuw boek te werken, waarvoor hij zelfs een werkbezoek bracht aan de groeimetropool Singapore.

MET ALEX VAN HAECKE EN DE RED STAR LINE NAAR AMERIKA Begin juni was het de beurt aan Alex Van Haecke, ook een acteur die over auteurstalent blijkt te beschikken. De acteur-regisseur schreef in totaal al 32 theaterstukken en verschillende boeken. Dit jaar bewerkte hij zijn theaterstuk De Red Star Line, goed voor 132 gesmaakte voorstellingen in het Antwerpse Zeemanshuis, tot zijn achtste boek.

© Linkeroeveruitgevers

Met De Red Star Line naar Amerika is vernoemd naar de gelijknamige rederij die het leeuwendeel van de Europese migratie uit Antwerpen naar de Verenigde Staten voor haar rekening nam. Alex Van Haecke bewerkte dit stukje geschiedenis tot een meeslepend en historisch correct verhaal. Stof genoeg voor een boeiend live interview met collega-auteur Ernst Löw, enkele maanden geleden zelf nog te gast met zijn roman : En wie ben jij? Kroniek van een Rock’n Roll monkey.

(HVG) 12


DIRK BRACKE PASKLARE VERHALEN VOOR HET WITTE DOEK Steen, Catwalk, Blauw is bitter, Het Engelenhuis... Op zijn covers mag Dirk Bracke dan af en toe een auteur van weinig woorden zijn, ze spreken des te meer in de gelijknamige pageturners. Vaak gaan ze over personages die om één of andere reden aan de rand van de samenleving belanden. Levensechte verhalen, ideaal om te vertalen op het witte doek. Zoals Het Engelenhuis, Bo in de bekende filmversie, over tienerprostitutie. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat Dirk vóór zijn debuut Steen al enkele Vlaamse filmpjes uit zijn pen liet vloeien. Publicaties waarvoor hij ook nu, zoveel “serieuze” romans later, zijn neus absoluut niet ophaalt. Achteraf bekeken bleek het een goede leerschool. Aan Dirks boeken gaat steevast een uitgebreide en ver doorgevoerde research vooraf. We vroegen de auteur in welke fase hij zich momenteel bevindt. Dirk: Ergens middenin schrijven en research. Vorige week heb ik mijn manuscript naar de uitgeverij gestuurd. En binnenkort neem ik contact op met een hoogbegaafd meisje, met het oog op een boek dat ik samen met Herman van Campenhout ga schrijven. Maar het project zit nog in een beginfase. Ik begin pas verhaallijnen te bedenken als ik weet wat ze te vertellen heeft. Ik schat dat het boek volgend voorjaar af zal zijn. Dat moeten we nog even uitzoeken. Twee jaar geleden schreef ik samen met Helen Vreeswijk het boek Over the Edge. Dat ging vrij vlot omdat ik voor dat boek “de dader” was en Helen de rechercheur die naar mij op zoek gaat. Als auteur probeer ik in de huid van het personage te kruipen. Die keer ging het om een serieverkrachter van zestien. Helen heeft altijd bij de recherche in Nederland gewerkt. Voor een gestolen fiets moet je niet bij de recherche zijn, dus dat gaat wel over stevige zaken. Een tijd daarvoor las ik in de krant over een jongen van zestien in het Brusselse, die gelijkaardige feiten had gepleegd, dus ondenkbaar was het thema niet. Ik schreef telkens hoofdstukken die ik naar Helen doorstuurde. Zij voerde dan “het politie-onderzoek naar mij” aan de hand van nieuwe feiten.

© Rob Walbers

Niet evident om met twee aan een boek te schrijven...

Op dit moment wordt er aan het scenario van Black gewerkt, naar Dirks gelijknamige boek. Dirk: Veel van mijn boeken zijn aan elkaar gelinkt, alleen weet je dat als buitenstaander niet.

Als auteur moet je dus ook kunnen acteren? Dat is bij elk boek eigenlijk het geval. Het klinkt misschien een beetje raar maar ik schrijf een verhaal altijd als een film in mijn hoofd. Ik schrijf op wat ik zie.

Wat meteen verklaart waarom je boeken zich zo goed lenen voor verfilming? Waarschijnlijk. De verhaallijnen zijn wel voorbereid natuurlijk maar als ik bvb een jongen en een meisje in de Veldstraat in Gent zie lopen en er gebeurt iets, vraag ik me af: “wat zou die jongen nu zeggen, zal hij zijn hand op de schouder van het meisje leggen om haar een bemoedigend klopje te geven ?” Dat soort dingen zie ik allemaal voor me. De verhalen plaats ik in het straatbeeld, ik moet altijd een decor kunnen zien waarin mijn verhaal zich afspeelt. (TG) De belevenissen van een fotomodel en die van een meisje dat een speelbal werd in een vechtscheiding verwerkte Dirk Bracke tot één verhaal voor zijn personage in Catwalk. 13


© foto’s Homerunrecords

MILOW DE BOER OP MET NORTH & SOUTH: ‘HET GEVOEL DAT CONSTANT IN BEWEGING IS’ Van noord naar zuid en weer terug doorkruist Milow Europa en Canada om zijn nieuwe plaat North & south te promoten. Jonathan Vandenbroeck, zoals de naam van de singer-songwriter luidt op officiële documenten, staat er om bekend dat hij zijn zaakjes op orde te hebben. Hoe kan het dan ook anders dan dat North & South als een trein loopt?

Tot vreugde en opluchting van Jonathan is de respons op de nieuwe Milow zeer positief. In België was deze plaat mijn moeilijke derde, in Europa de tweede die voor bevestiging moet zorgen. En dat lukt, vertelt de Leuvenaar ons op een moment dat hij even tijd heeft onderweg van Parijs naar Stockholm. Frankrijk, Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk, Spanje, de Scandinavische landen, Canada en uiteraard zijn eigenste België… North & South gaat niet toevallig over het gevoel dat alles constant in beweging is. Het zal voor Milow de komende tijd niet anders zijn.

werkwijze niet heeft verhinderd dat North & South als een geheel klinkt. Noem mij ouderwets maar ik hou meer van albums dan van losse singles. Aan de recensies merk ik dat dit ook opgemerkt wordt. De promocampagne van North en South kende ook een opstootje, en dan nog in eigen land. Jonathan liet zich in een interview verleiden tot enkele uitspraken over de politieke toestand van ons land en zag zichzelf prompt het middelpunt van een polemiek. Dat was een triestige bevestiging van het eigenaardige sfeertje dat ik net wou aankaarten: je mag er in ons land geen afwijkende mening meer op nahouden. Die absurditeit, elders in Europa is dat ondenkbaar. En dat is zonde voor een land waar altijd zo’n rijkdom aan verschillende meningen heeft weten samen te leven.

Zo meteen breekt het seizoen van de zomerfestivals aan. En daar kijk ik heel hard naar uit, klinkt Jonathan slash Milow enthousiast. De vorige drie jaar speelde ik telkens materiaal uit mijn eerste twee albums, nu kan ik ook uit North & south selecteren. Sommige songs heb ik echt geschreven met hun plaats in de playlist in mijn achterhoofd. Daar heb ik Milow : Sommige songs heb ik echt geschreven mezelf niet voor onder druk moeten zetten of met hun plaats in de playlist in mijn achterhoofd. zo. En tegelijkertijd ben ik gelukkig dat die

14

(Hans Van Goethem)


Felix Vermeirsch

Een Vlaamse Mozart in de maak Een frisse wind waait door het klassieke muzieklandschap. Niet zelden steekt talent in dit milieu al vroeg de kop op. Maar met de jeugdige componist Felix Vermeirsch lijkt een heuse kleine Vlaamse Mozart in de maak. Ook Nederland raakte al gecharmeerd door de jonge belofte. Als zesjarige rollen de eerste pianostukjes uit zijn vingers. Drie jaar later componeert hij Dierenparade, een stoet van hikkende krokodillen, zotte apen en stampende olifanten op aanstekelijke muziek. Vandaag is hij elf en laureaat in de professionele Cantabile compositiewedstrijd, met zijn nieuwste pianowerk Het luie luipaard, het plichtwerk voor de lagere graad van het concours in 2012. Als dat geen welverdiende onderscheiding van SABAM waard is.

Felix vertelt zelf hoe het allemaal begon: Die eerste stukjes waren nog geen echte composities, maar ik had de smaak wel te pakken. Mijn eerste stukjes waren Huppelende konijntjes en Joggende vosjes. Toen ik negen was maakte ik Stappende olifanten, dat gekozen werd als plichtwerk in de Guy Brodelet pianowedstrijd voor de lagere graad. Ik kreeg toen een boekenbon van 50 euro en dacht: "waauw”.

Vakanties, dieren, voorwerpen, natuur, lekker eten en planeten inspireren me. Alles wat ik hoor eigenlijk, een straatmuzikant, muziek in een pretpark of op allerlei concerten. Tijdens een vakantie op een Oostenrijkse boerderij mochten we mee met de boerin om de dieren te verzorgen. Mijn favoriet was de hond Rocky. Hij is keilief en bewaakt alle andere dieren, net zoals Bobby in de dierenparade. De stappende olifanten was het eerste stukje van de Dierenparade en toen maakte ik er nog 60 (!) bij. Daarvan koos ik de 21 beste en zo vormde het één geheel met 22 dierenstukjes. Vorig jaar nodigde het Conservatorium van Maastricht Felix uit om voor EPTA1 te komen vertellen over zijn pianobundels Dierenparade, Gekke familie en Vaatwas. Felix: De Nederlanders vonden dat heel leuk. Maar ik vond dat ik Dierenparade nog beter kon uitwerken tot een spannend muziekverhaal. Mijn papa vertelde vroeger veel verhalen over een stoute wolf en brave dieren. Zo kwam ik op het idee dat de wolf Woulfie voor zijn verjaardag 21 dieren uitnodigt naar het grote dierenfeest. Hij lokt ze allemaal in de val met een listig plan en eet ze dan allemaal op. Intussen werden Felix’ orkestwerken De vergeetput en Heksensabbat uitgevoerd en opgenomen in De Singel en AMUZ door het HERMESensemble. Het was een ongelooflijke ervaring om mijn muziek te horen uitvoeren door al die mooie instrumenten en knappe muzikanten. Klara4Kids liet de jonge componist Dierenparade vijf keer uitvoeren in Het Paleis in Antwerpen. Dat was samen met mijn zus, Fauve. Zij speelde piano en ik acteerde. Ik had al eens geacteerd in een schoolmusical, maar nu was ik zelf de regisseur en kon ik het publiek vertellen en laten voelen hoe ik mijn muziek beleef. Felix smeedt druk toekomstplannen: Ik speel in 2012 nog één keer Dierenparade in CC Hasselt, maak voor Hasselt een compositie en ga er ook cello spelen samen met mijn zus. Binnenkort komt mijn eerste CD uit: Pianofantasia, met 1

European Piano Teachers Association

© Vermeirsch

Inspiratie op de boerderij

Felix’ pianomuziek wordt gespeeld in academies en op festivals in Vlaanderen en Nederland.

de pianomuziek Vaatwas, Gekke familie, Dierenparade en op het eind de gelijknamige muzikale vertelling. Fauve speelt piano en ik ver tel. De wereldberoemde pianist Vitaly Samoshko schreef het voorwoord en dat is voor mij een hele grote eer. Ik wil zeker verder componeren omdat ik dat superleuk vind. Als ik speciale beelden zie, een raar verhaal hoor of er gebeurt iets in de wereld, dan heb ik soms ook speciale muziek in mijn hoofd. Later wil ik nog verhalen bedenken met muziek. Het zou ook fantastisch zijn om muziek te kunnen componeren voor een groot orkest bijvoorbeeld. Ik droom er ook van om even goed cello te kunnen spelen als Roel Dieltiens, maar dan moet ik nog veel oefenen, vooral studies. Piano studeren doe ik niet graag, na twee minuten oefenen begin ik vanzelf te componeren (lacht), maar misschien moet ik meer piano gaan oefenen. Ik wil ook goed kunnen dirigeren want het moet machtig zijn om voor een groot orkest te staan. Op onze vraag of de kleine maestro in wording naast al die mooie dromen ook nog tips wil delen met onze lezers luidt het bescheiden antwoord: Ik voel me eigenlijk nog veel te jong om zelf tips te geven. Maar één tip wil ik misschien wel geven: proberen, proberen en nog eens proberen. (Tania Ghyselinck) 15


WORLD COPYRIGHT TOP OP DE KUNSTBERG De klim naar een ideale wereld waarin auteursrechten niet met de voeten worden getreden is nog lang, maar de complexe queeste kreeg op 7 en 8 juni alvast een boost op de Brusselse Kunstberg. Kan het nog symbolischer ?

fotos © Michael Chia / CISAC 2011

De slogan Waarden creëren in de digitale economie: “create-connect-respect” liep als een rode draad doorheen de “World Copyright Summit”, die de experts met kennis van zaken uit alle hoeken van de wereld deed toestromen naar onze hoofdstad. Voor de organisatie van de tweedaagse conferentie had CISAC, het internationale overkoepelend orgaan van verenigingen van auteurs en componisten, The Square als locatie uitgekozen. Het Brussels Meeting Centre op de Kunstberg ontpopte zich in een mum van tijd tot het zenuwcentrum van het auteursrecht. CISAC-voorzitter en Bee Gee Robin Gibb beet de spits af en verklaarde de derde editie van deze wereldtop in een bevlogen toespraak officiëel voor geopend. Hij vertegenwoordigt zowel de stem en de opinie van de internationale

De internetpiraten mogen dan inventief zijn in het schaden van de rechten van de auteur, er komen steeds meer nieuwe tools om de overtreders een halt proberen toe te roepen. De conferentiegangers kregen duiding bij internetmonitoring, mogelijke oplossingen en allerlei digitale technologieën.

gemeenschap van scheppende kunstenaars, als die van het collectieve administratiesysteem dat hun rechten promoot. Het totale bedrag aan royalties door de bij CISAC aangesloten verenigingen verzameld op eigen territorium, bedroeg twee jaar geleden meer dan 7.152 miljard €. Ondanks de vele uitdagingen op het terrein (digitale piraterij, daling CDverkoop enz.), betekent dit een toename van 1.7% sinds 2008. CISAC-leden hebben er altijd naar gestreefd om

Robin Gibb (l), Stijn Coninx (m), Jean-Michel Jarre (r)


16


© SABAM/Lefevere

<

Hoog bezoek op de top: Ivo Josipovic, President van de republiek Kroatië omringd door onze CEO Christophe Depreter (l) en SABAM-woordvoerder en persdirecteur Thierry Dachelet bij aanvang van de Belgische receptie op deze wereldtop. 1


creatoren overal ter wereld te kunnen blijven verzekeren van vergoeding voor de stijgende populariteit van hun werken. Ook aan de ontwikkeling van nieuwe instrumenten die dit doel kunnen dienen wordt hard gewerkt. De internetpiraten mogen dan inventief zijn in het schaden van de rechten van de auteur, er komen steeds meer nieuwe tools om de overtreders een halt proberen toe te roepen. De conferentiegangers kregen duiding bij internetmonitoring, mogelijke oplossingen en allerlei digitale technologieën. Zo kunnen digital watermarking en fingerprinting een sleutelrol spelen in Content ID. Welkomstspeeches, presentaties, panelgesprekken en praatsessies met sprekers als Neelie Kroes (vice-voorzitter

van de Europese Commissie en Commissaris Digitale Agenda) SABAM-voorzitter en internationaal vermaard regisseur Stijn Coninx, Jean-Michel Jarre, pionier van electronische muziek en ook onze CEO Christophe Depreter wisselden elkaar af. Hij had het o.m. over de rol van ISP’s1 in het creatieve eco-systeem. Dinsdagavond hield onze CEO het wat luchtiger en heette hij de VIPS van harte welkom op een door SABAM georganiseerde networking-cocktail op het gezellige terras van de historische Albertinabibliotheek. Op het hoofdmenu niemand minder dan Daan Stuyven, één van onze muzikale ambassadeurs waar wij Belgen bijzonder trots op zijn en in dit internationale gezelschap dan ook wat graag mee uitpakten. (TG) 1

Internet Service Provider

Daan omringde zich met straffe muzikanten zoals deze Isolde Lasoen. Slagwerk heeft geen geheimen meer voor deze instrumentiste die bovendien ook nog een aardig mondje kan zingen, fluiten èn trompet spelen (!)

foto’s © SABAM/TG

17


VIC NEES 75: VERNIEUWER EN HELD VAN AMATEURKOREN

Foto’s © Vic Nees

Op 8 maart vierde Vic Nees zijn 75 ste verjaardag en dat deed de internationaal gerenommeerde koorcomponist niet alleen. Tal van koren brachten en brengen nog dit jaar hulde aan de man wiens œuvre niet valt weg te denken uit het repertoire van elk zichzelf respecterend koor.

Zelf was hij naast zijn functie bij de BRT jarenlang actief in het amateurcircuit en de componist wordt er voor geroemd dat hij door die betrokkenheid perfect wist aan te voelen wat de mogelijkheden van een amateurkoor zijn. Vic Nees kreeg die liefde voor muziek met de paplepel mee. Hij is de zoon van de eveneens internationaal vermaarde Mechelse beiaardier en componist Staf Nees. Na gestudeerd te hebben aan het Koninklijk Vlaams Conservatorium in Antwerpen, waar hij prijzen won bij componisten als Flor Peeters en Renaat Veremans, behaalde Vic Nees ook een Meisterkurs für Chorleiting aan de Hoheschule für Musik in Hamburg. In 1961 ging Vic Nees als producer van koormuziek aan de slag bij de toenmalige BRT. Aanvankelijk als producer van koor muziek. Vanaf 1970 leidde hij 26 jaar lang het Radiokoor van de open bare

omroep. Hij is ook een veelgevraagd jurylid voor koorwedstrijden in binnenen buitenland. Vic Nees is erg geliefd in het milieu van de amateurkoren. Naast zijn functie bij de BRT was hij jarenlang actief in het amateurcircuit en wordt hij er voor geroemd perfect te kunnen aanvoelen wat de mogelijkheden van een amateurkoor zijn. Vic geldt ook als een vernieuwer op het vlak van koormuziek en die faam beperkt zich niet tot eigen land. Zijn werk is de laatste jaren steeds vaker op internationale podia te horen, tot in New York. Doorheen de jaren reeg de componist de prijzen aan elkaar. Zo nam hij in 1993 de Fuga -

trofee van de UBC bij SABAM in ontvangst. Bij het Davidsfonds verscheen ter gelegenheid van Vic Nees’ verjaardag het boek O song, samengesteld door de organisatie Koor & stem. Het laat zich omschrijven als een wetenschappelijk verantwoord en tegelijkertijd boeiend boek over het leven en werk van de componist. O song gaat gepaard met een verzamel-cd met opnames van eigen composities, uitgevoerd door het Radiokoor onder ’s mans begeleiding. De VRT zelf wijdde op 8 april via het digitale kanaal Canvas+ een themaavond aan haar voormalige koorleider. (HVG)

Werk van Vic Nees is de laatste jaren steeds vaker op internationale podia te horen, tot in New York toe. Doorheen de jaren reeg de componist zelf ook de prijzen aan elkaar, zo kreeg hij in 1993 de Fugatrofee van de UBC bij SABAM.

18


Foto’s © Koen Bauters

YEVGUENI, KLAAS DELRUE DE AMBITIE OM OPTIMISME UIT TE STRALEN

Welkenraedt, naar dit mythische eindstation van een grote spoorlijn die ons land doorkruist vernoemden de heren van Yevgueni hun vierde plaat. En vergeef ons de voor de hand liggende woordspeling, maar Welkenraedt bewijst dat frontman Klaas Delrue en zijn vier kompanen verre van op een dood spoor zitten. Nu de plaat uit is, kunnen we er objectiever naar luisteren en het voelt goed om vast te stellen dat Welkenraedt onze totnogtoe beste plaat is. Fijn is ook dat fans en critici er hetzelfde over lijken te denken want onze verkoop is toegenomen, zegt Klaas Delrue die samen met Geert Noppe, Maarten van Mieghem, Stef Vanstraelen en Patrick Steenaerts Yevgueni vormt. Dankzij de omstandigheden én pro ducer Stef Kamil Carlens is er langer gewerkt aan Welkenraedt. Niet zo zeer met opnamedagen, er waren wel meer onderbrekingen waardoor we de tijd kregen om over de nummers na te denken en ze binnenstebuiten te keren. Klaas Delrue kan met tevredenheid vaststellen dat hij met de vierde plaat van Yevgueni ook gegroeid is als songschrijver. Ergens is dat logisch natuurlijk. Toen ik begon, schreef ik als student over de dingen die ik rondom me zag gebeu-

ren en per plaat werd ik meer volwassen. Op de derde plaat We zijn hier nu toch uitte zich dat in een soms nogal zware somberheid. Ondanks de groeipijnen lijkt het alsof Welkenraedt meer hoop uitstraalt, en de ambitie om optimistisch te zijn. Mensen ontdekken ook een bepaalde betekenis in nummers die ik er zelf niet meteen in had gezien, en dat is een geweldig compliment.

Ondanks de groeipijnen lijkt het alsof Welkenraedt meer hoop uitstraalt, en de ambitie om optimistisch te zijn.

Anderhalf jaar en pas na drie goed onthaalde platen en tal van optredens besloot Klaas Delrue om zijn job op te geven om zich voltijds op het artistieke werk te storten. Een juiste beslissing? Het heeft een tijd geduurd vooraleer ik de beslissing durfde nemen maar ik heb er geen spijt van. In feite leefde ik al een tijd voltijds voor Yevgueni, aldus Klaas Delrue, die toch waakzaam blijft voor de vallen van het artiestenbestaan. Je moet opletten dat je de dagen nuttig besteedt en niet verlummelt. Want ondanks de verleidingen blijft het hard werken. (Hans Van Goethem)

19


MUZIKALE REGIO’S (DEEL 1)

GENT ALS KWEEKVIJVER VOOR MUZIKAAL TALENT ‘ALLES IS HIER PERMANENT IN BEWEGING’ Soulwax

Gent staat bekend als een bruisende muziekstad en is al jaren een vruchtbare voedingsbodem voor pop-en rockmuziek. Zit er iets in het leidingwater dat de creativiteit bevordert? Of is er meer aan de hand?

© Alex Salinas

We vroegen het enkele artiesten die de ‘Fiere Stede’ tot hun uitvalsbasis hebben gemaakt.

Hoe het komt dat Gent zo’n onuitputtelijke kweekvijver is voor muzikaal talent?

© Koen Keppens

Luc De Vos (Gorki): Gent is een universiteitsstad, maar lokt ook studenten naar Sint-Lucas of andere hogescholen. Daardoor krijg je een overwegend jonge bevolking die een eigen dynamiek meebrengt en ervoor zorgt dat de stad niet indommelt. Alles is hier permanent in beweging.

Inne Eysermans (Amatorski): Mogelijkheden zàt in Gent. Uniek is dat het conservatorium een poprichting met een afdeling muziekproductie aanbiedt. Je komt er makkelijk gelijkgestemden tegen. Ik liep er alle leden van Amatorski tegen het lijf. Bert Ostyn (Absynthe Minded): Het bruisende uitgaansleven maakt van Gent een hippe stad. En de café’s rond de Vlasmarkt of de Hot Club de Gand bieden jonge bandjes talloze speelkansen. Alle leden van onze groep komen elders vandaan, maar om verschillende redenen zijn we allemaal in deze stad aangespoeld. Het was bijvoorbeeld de enige plek waar onze violist jazzviool kon studeren. Het gaat er hier gelukkig niet al te schools aan toe. Zo kreeg ik aan het conservatorium les van Godfried Willem Raes, een excen-

Bert Ostyn : De café’s rond de Vlasmarkt of de Hot Club de Gand bieden jonge bandjes talloze speelkansen. Alle leden van onze groep komen elders vandaan, maar om verschillende redenen zijn we allemaal in deze stad aangespoeld.

Gorki

Absynthe Minded 20

© Control

De beroemdste muzikale ambassadeurs van Gent zijn wellicht de broers David en Stephen De Waele. Met hun rockband Soulwax oogstten ze triomfen tot ver buiten de landsgrenzen en de ‘mash-ups’ die ze maakten als 2manyDJ’s werden een begrip van Tokio tot Mexico City. Maar tussen twee tournees keren ze telkens terug naar hun thuishaven, waar ze ooit het publiek aan het dansen kregen in de Culture Club en nog altijd hun eigen studio hebben. Ook met het befaamde R&S-label drukte Gent zijn stempel op het internationale dancemilieu. Geen wonder dus dat The Glimmers, TLP en The Subs nog altijd in de weer zijn met grooves en beats. Maar met acts als Das Pop, The Bony King of Nowhere of Born Crain is de scene sowieso opvallend divers.


© Pias

© Das Pop

Headphone

Ian Mariën (Headphone) : Voor mij is Gent veeleer magneet dan kweekvijver. De stad is aantrekkelijk omdat er veel gebeurt en er massa’s creatieve mensen wonen. Artiesten trekken artiesten aan, hé?”

trieke componist die rare instrumenten bouwt. Je vindt hier een degelijke muziekopleiding, maar wel één die je toelaat buiten de lijntjes te kleuren. Ian Mariën (Headphone): Voor mij is Gent veeleer magneet dan kweekvijver. De stad is aantrekkelijk omdat er veel gebeurt en er massa’s creatieve mensen wonen. Artiesten trekken artiesten aan, hé?” Luc De Vos: En dat brengt nieuwe kruisbestuivingen teweeg. Gent is geografisch erg klein: de Video en de Charlatan, twee café’s waar je vaak optredens van jonge groepen kunt meepikken, liggen op wandelafstand van elkaar. Iedere avond valt er wel iets te beleven. En je hoeft er niet per se voor naar een club: laatst werd in de SintBaafsabdij nog een concert van Amatorski georganiseerd. Zelfs in de middeleeuwse gebouwen kom je als muziekliefhebber aan je trekken. An Pierlé: De stad beschikt over heel wat podia waar je als beginnend artiest ervaring kunt opdoen. Na mijn finaleplaats in de Rock Rally kon ik echter meteen in Vooruit terecht, waardoor ik een deel van het circuit heb overgeslagen. Dat maakt me tot een buitenbeentje. Inne Eysermans: Zelf ben ik afkomstig uit de streek van Lier en op het gebeid van dans, theater, film, muziek en beeldende kunst heeft Gent uiteraard veel meer te bieden. Het culturele aanbod is zo groot dat je hier na je studies vanzelf blijft hangen. Het is ook niet zo moeilijk in Gent een publiek te vinden. De stad zet regelmatig initiatieven op om jong talent in de kijker te zetten. Feestneus is een project dat prille bandjes de kans geeft tijdens straatfeesten op te treden. Ook Jonge Honden geeft debutanten een duwtje in de rug. Sioen: Wij Gentenaars verkiezen daden boven woorden, zijn eigenzinnig en wijken graag af van de geëffende paden. In de Video of Kinky Star ga je het liefst naar lokale bands kijken die een eigen sound proberen te ontwikkelen, liever dan iets te kopiëren dat al bestaat. Tegelijk zijn we dol op buurtfeesten en die zijn altijd volks en autenthiek.

Luc De Vos: Gent is geen provincienest, hé? Deze stad is sexy: er hangt hier veel liefde en erotiek in de lucht. Al die mooie meisjes die ‘s zomers op straat rondlopen, met korte rokjes en décolletés... Ze dompelen je onder in een sfeer van vrijheid-blijheid. Gabriel Rios: Toen ik hier veertien jaar geleden uit Puerto Rico aankwam, was Gent mijn eerste contact met Europa. De oude architectuur, de kathedralen, het was allemaal erg romantisch en maakte een diepe indruk op mij. Alles ademde traditie uit, maar tegelijk was Gent een moderne stad waar, op muzikaal vlak, duchtig werd geëxperimenteerd. Na twee maanden had ik hier al mijn eerste bandje. In het begin was het wel vreemd: ik kwam in een cultuur terecht met een andere taal, andere gedragscodes, een ander soort humor. Het leek een andere planeet, vandaar dat mijn teksten toen nog vrij surrealistisch waren. Maar later besefte ik dat ik meer met Gentenaars gemeen had dan ik dacht. De stad, haar inwoners en culturele rijkdom hebben een enorme invloed op mij gehad. Ik woon nu halftijds in New York, maar Gent blijft een dorp met de aspiraties van een metropool en dat vind ik cool. Veel van mijn songs had ik nergens anders kunnen schrijven dan hier. Eigenlijk klinkt mijn muziek erg Belgisch, waardoor ze elders meteen exotisch wordt bevonden. Daar ben ik wel trots op.” Sioen: “In Gent maakt het niet uit wie je bent of hoe je eruit ziet. Wat telt is je ‘drive’, je ambitie. Je voelt hier een rock’n-roll-vibe die suggereert dat alles kàn, dat je probleemloos je creatieve ei kwijtkunt. Erg motiverend. Bovendien zijn we hier nog niet platgemept met allerlei regeltjes zoals in Brugge, waar cafés om één uur ‘s nachts moeten sluiten. Bert Ostyn: Ik vind het best gezellig dat je hier om de haverklap andere muzikanten tegen het lijf loopt. Dat dorpse kan soms saai zijn, maar doordat ik zelf zo vaak op pad ben is het altijd fijn hier thuis te komen. Gent wordt al tijden bestuurd door socialisten en liberalen samen en die doen dat schitterend: buurten worden opgewaardeerd, er komen steeds parkjes bij... Het is hier aangenaam toeven. Al onze gesprekspartners zijn het er over eens dat Gent een muzikantvriendelijke stad is met een bruisend concertcircuit. Podia zoals Vooruit, Democrazy en de Handels beurs trekken veel internationale artiesten aan en zoiets werkt inspirerend voor de plaatselijke scene.

21


Amatorski

© Control

© Athos Burez

Sioen

De rol van de Gentse Feesten als katalysator voor het livecircuit valt evenmin te onderschatten. Luc De Vos: Met anderhalf miljoen bezoekers per jaar is het één van de grootste festivals ter wereld. Op dat gigantische plein bij Sint-Jacobs is ook voor Gorky ooit het succesverhaal begonnen. Bert Ostyn: De Feesten zijn voor jonge bands een enorme stimulans. In onze begindagen leefden we er echt naartoe. Op welk cafépodium je ook staat, je wéét dat er volk zal zijn. Gabriël Rios: Doorgaans voel ik me geïntimideerd door grote massa’s. Toen ik voor het eerst op Polé Polé speelde, voelde ik me dus absoluut niet op mijn gemak. Maar geleidelijk leerde ik toch van de Feesten te genieten. Nu laat ik me op sleeptouw nemen door vrienden en word ik dronken, net als iedereen.

Heerst er onder het Gentse muzikantenheir een sterk samenhorigheidsgevoel? Ian Mariën: Van een grote rivaliteit is alleszins geen sprake. Inne Eysermans: In het Gentse vind je makkelijk repetitieruimte. Amatorski deelt zijn hoofdkwartier met Balthazar, The Van Jets en Team William en dat bevordert de vriendschap. Als het nodig is, helpen we elkaar uit de brand.

Bert Ostyn: In de Charlatan moét je gewoon gespeeld hebben. Men heeft er respect voor muzikanten: een goed uitgerust podium, een prima P.A., een betrouwbare geluidsman, een nieuwsgierig publiek. En je krijgt er lekker te eten. Sioen: Je bent er altijd welkom als je een try-out wil doen of eens iets afwijkends wil proberen. Dergelijke podia geven je als artiest de mogelijkheid te groeien. De lokale radio Urgent FM, die Gentse bands snel oppikt en uitnodigt voor interviews of livesessies, werpt zich de jongste jaren op als een belangrijk promotiekanaal. Maar de stad staat ook bekend om haar legendarische platenzaken die, onrechtstreeks, de zaadjes hielpen planten waaruit veel lokale bands zijn ontstaan. Ook bepaalde platenhandelaars en labels dragen hun steentje bij. Bert Ostyn: Het is met die mensen aangenaam samenwerken: alles wat ze doen gebeurt uit liefde voor de muziek. In dat opzicht zijn we in Gent ontzettend verwend. (Dirk Steenhaut)

Gabriel Rios : Doorgaans voel ik me geïntimideerd door grote massa’s. Toen ik voor het eerst op Polé Polé speelde, voelde ik me dus absoluut niet op mijn gemak. Maar geleidelijk leerde ik toch van de Feesten te genieten.

Sioen: Een gezonde competitiegeest is er wèl. Als ik vroeger een nieuwe song van Absynthe Minded hoorde, spurtte ik meteen naar huis en probeerde ik er nog een betere te schrijven. Maar in Gent wordt niet in hokjes gedacht. Muzikanten komen elkaar tegen, drinken een pintje samen, tonen belangstelling voor elkaars werk. Ze voeden elkaar, brengen elkaar op ideeën, gaan naar elkaars concerten kijken. Het is haast een familiegebeuren. We wonen ook allemaal op een kluitje bij elkaar, hé? Pieter-Jan De Smet, Nid & Sancy, Pieter Lasage van Moiano, theatermakers, stand up comedians… Al die geesten samen, dat geeft je de energie om te zeggen: “Laten we Antwerpen eens de loef afsteken”. Wie op de hoogte wil blijven van wat er in Gent allemaal reilt en zeilt op muzikaal vlak, pendelt het best heen en weer tussen Vooruit, Kinky Star en café’s als de Video of de Charlatan. Het is daar dat plaatselijke muzikanten elkaar ontmoeten en onderling van gedachten wisselen.

Gabriël Rios 22

© Control

An Pierlé: Soms heeft zo’n buitenlandse groep een voorprogramma nodig en dan wordt wel eens in de plaatselijke vijver gevist. Een groot voordeel, want zo’n ‘support’ introduceert je bij een ruimer publiek dat je werk anders misschien niet zo gauw zou ontdekken.


© Control

Ik wilde eindelijk gebruik maken van de lyrics die ik, zoals wij Tjsechen zeggen -enkel voor de la- had geschreven. Mijn vrienden hadden me altijd al aangespoord om ze te publiceren maar nu was er geen houden meer aan. Ik herwerkte mijn bestaande teksten en gedichten en schreef er nieuwe op melodieën van Jiri.

PRAAGSE PETRA ©ARAMELA SCHRIJFT QUANTUM SPACES IN BRUSSEL De muzikale verhalen van Petra Kozeluhova alias ©aramela lijken zich af te spelen in een zonnige droom, waar Venetiaanse maskers, samurai, blauwe giraffen en andere vreemde figuren op jazzy tonen de revue passeren. Autumn Blues, Podzimni Blues, Dame Bordelaise, Prince of the Night en El Bolero staan samen met acht andere tracks op het album Quantum spaces, het resultaat van een Tsjechische mixer op Belgische bodem. Tekstschrijfster en vocaliste Petra ©aramela studeerde theater en muziek in Praag maar leeft en werkt al een paar jaar in Brussel. Haar digitale ontmoeting met componist en landgenoot Jiri Havel leidde tot een pittige cocktail met jazz-, latin-, blues- en electro-akoestische ingrediënten. Petra: Ik prijs me gelukkig met professionals als Jiri te mogen samenwerken. Vier jaar geleden kwam ik via het Internet met hem in contact. Ik wilde eindelijk gebruik maken van de lyrics die ik, zoals wij Tjsechen zeggen “enkel voor de la” had geschreven. Mijn vrienden hadden me altijd al aangespoord om ze te publiceren maar nu was er geen houden meer aan. Ik herwerkte mijn bestaande teksten en gedichten, en schreef er nieuwe op melodieën van

Jiri. Het oorspronkelijke idee was om er andere vertolkers/zangers voor te zoeken maar na een tijdje besloot ik om mijn eigen album te maken. Dat was niet eenvoudig in het begin maar ergens onderweg kwam ik in contact met toffe muzikanten die me overstelpten met tips en goede raad, zoals Sofyann Ben Youssef, die de plaat heeft bewerkt. Jiri componeerde intussen zo’n 70 songs. Intussen kwam hij me vanuit het verre Tsjechië in Brussel opzoeken, o.a. om ons repertoire bij SABAM aan te geven (lacht). Ikzelf woon intussen al zes jaar in Brussel. Muziek en schrijven waren altijd als een rode draad in mijn leven. Het heeft me geholpen op mijn ontdekkingstocht door jullie land, en ik ben intussen een hoop nieuwe muzikale vrienden rijker. (Tania Ghyselinck) www.myspace.com/petracaramela www.thejazznetworkworldwide.com/profiles/profile/show?id=PetraKoz eluhova http://jazzemup.com/profile/PetraKozeluhova

23


VAN HET KLAVERKE TOT SONGBOOK VAN MIJN HART JOHAN VERMINNEN VIERT 60 Hij leerde zijn volk zingend brusselen en artiesten strijden voor hun statuut. Vierhonderd liedjes ver en bijna tweeënveertig jaar na de eerste kiemen van een historische carrière, gaat Johan Verminnen (60) onverstoorbaar verder met muziek trakteren. Op aanvraag zelfs, tot grote vreugde van de fans.

© Control

Brussel is een fetisj-lied, dat altijd bij mij zal blijven. Ik heb het vreemd genoeg niet in Brussel gemaakt, maar aan de keukentafel van mijn moeder.

24


Mijn werk voor SABAM doe ik met veel plezier maar het is een niet te onderschatten taak, waarbij je een soort schietschijf wordt voor veel mensen die niet beseffen wat je probeert te veranderen. Het is zoals in het liedje van Bram Vermeulen, je probeert een steen te verleggen in de bedding van de rivier.

Johan: Half oktober zijn we in Dilbeek gestar t en we vieren verder tot in Wemmel, waar ik geboren ben. Het plezierige is dat het publiek een ge deelte van het reper toire zelf kiest via de website. Dat zorgt voor eigenaardige verrassingen. Je zou denken dat Rue des Bouchers hoog bovenaan ieders verlanglijst staat maar dat hebben de mensen blijkbaar al genoeg gehoord. Ze kozen wel massaal voor liedjes als Volle Maan of Vier hoog in de wolken, één van mijn mooiste nummers uit de cyclus Brusselse liedjes, over nummer 24 in de Dansaertstraat waar ik gewoond heb op de vierde verdieping. Het is een beschrijving van mijn appartement maar het mooie aan het liedje is dat het uit vier toonaarden bestaat. Het stijgt en daalt naargelang de verdiepingen.

Over Motten Drizzle, Het Klaverke en Le Bal du Rat Mort Ruim voor de ster ontdekt werd onder de goedkeurende blikken van iconen als Louis Neefs en Toon Hermans, was er... Het Klaverke. Johan: Dat was één van de eerste groepjes waarin ik speelde, met twee vrienden uit dezelfde jeugdbeweging. Daarna kwam er een skifflegroep die we Motten Drizzle doopten. Als de Beatles Kevers mochten heten, wij ook Motregen (lacht). Daarin zat bvb. ook Erik Van Neygen. We speelden voornamelijk covers. Het eerste nummer dat ik volgens de regels van de kunst zelf heb geschreven was Rozemarijn, dat op mijn eerste plaat staat. In de toernee zit één nummer uit mijn beginperiode. Ik schreef het samen met Raymond van het Groenewoud, ooit mijn pianist. Op het bal van de dooie rat is eigenlijk een pestliedje aan het adres van zijn vader Nico Gomez, die een Latijns Amerikaans orkest vol Belgen had. Nu zou je hier in Brussel

m e t g e m a k zo ’ n o r ke s t vo l Z u i d Amerikanen kunnen samenstellen. Maar dat orkest speelde toen o.a. op Le Bal du Rat Mort. Die persiflage zit dus vrij verrassend in ons huidige programma. Als klassieker ontbreekt ook Kom Jeanine niet, over mijn goede vriendin Jeanine Roelants, eigenares van De Pajot, die al heel mijn leven mijn platen en boeken verkoopt.

Sleutelfiguren Het was Will Tura die Johan in contact bracht met Jean Kluger, bij wie hij vijftien jaar lang platen zou maken. De rest is geschiedenis. Betreurde broer Bert Verminnen was toneelschrijver en een mentor voor de jonge Johan, die later op zijn beurt aan de kleinkunstacademie (Studio Herman Teirlinck) artiesten als Stef Bos hun eigen stem en persoonlijkheid zou leren ontdekken. Andere sleutelfiguren waren organisatoren zoals Paul Schyvens, de huidige baas van De Roma, en AB-coryfee Jari De Meulemeester, die van bij het begin geloofden in Johans talent. Verschillende van zijn muzikanten ; Raymond van het Groenewoud, Jean Blaute, Jean-Marie Aer ts (later bij T C M a t i c ) , E r i k M e l a e r t s, F i r m i n Timmermans e.a. bouwden later met succes hun eigen carrière uit. Johan: Ook in mijn huidig orkest zitten artiesten waar je zeker nog van zult horen. Dat orkest bestaat voor de gelegenheid uit zes personen: Leo Caerts jr. (piano), Bert Candries (bas), Patrick Steenaerts (gitaar), Niels Decaster (lapsteel en viool), en Philip Thuriaux (accordeon). Concertinfo op www.johanverminnen.be In De Zandloper in Wemmel stelden jeugdvriend Luc Vanderstraeten en manager Bo De Cramer de tentoonstelling 60 keer Johan Verminnen samen. Johan: Eén groot misverstand is dat mensen vaak denken dat ik in 1969 Ontdek de Ster gewonnen heb, terwijl ik enkel een laureaat was... (Tania Ghyselinck)

Dankzij SABAM en mijn auteursrecht heb ik in sobere tijden vaak overleefd. Wat me vandaag een beetje bedroeft is dat te weinig auteurs die ook overleven dankzij hun auteursrecht openlijk achter SABAM staan. Daar moet absoluut verandering in komen. De vereniging kan enkel gerespecteerd worden als haar leden dat ook doen.

foto’s Archief Luk Van der Straeten

Verjaardagstournee Songbook van mijn hart loopt als een trein. Wegens groot succes wordt de toer volgend seizoen zelfs hernomen.

25


IALMA

© Olivia Droeshaaur

SIMBIOSE

Ialma is het verhaal van vijf zangeressen, van wie er vier in België en eentje in Galicië geboren zijn. Het verhaal van een wonderbaarlijke alchemie die stemmen in goud en noten in melodieuze pareltjes verandert. Het verhaal ook van Galicische bronnen, van wie zij de overleveringen harmonieus tot albums smeden. Het jubileumalbum Simbiose is een mijlpaal in het parcours van de Galicische meisjes. Een keerpunt veeleer dan een eindpunt. In plaats van terug te blikken op de weg die ze hebben afgelegd, stappen ze gezwind een nieuw tijdperk binnen. Daarin gaan tradities en moderniteit hand in hand, zonder met elkaar in botsing te komen. Bij de titel hoeft geen tekeningetje. Al tien jaar staan de meiden op de planken en laten ze fraaie danspasjes zien. Al tien jaar combineren ze hun aanstekelijke energie met een gedegen kennis van muziek en choreografie. Al tien jaar paren ze traditionele instrumenten aan actuele sounds en hedendaagse lichteffecten.

“Een van de mooiste cadeaus was onze eerste tournee door ons land van herkomst, terug naar onze Galicische roots. Na Galicië beleefden we andere onvergetelijke avonturen, zoals onze reis naar Taiwan, waar jonge meisjes in het Frans hadden geschreven: “Ialma, on vous aime !”.

Ialma bestaat dus tien jaar en schreef in die periode geschiedenis. Niet alleen in België maar ook daarbuiten: “Een van de mooiste cadeaus was onze eerste tournee door ons land van herkomst, terug naar onze Galicische roots. Na Galicië beleefden we andere onvergetelijke avonturen, zoals onze reis naar Taiwan, waar jonge meisjes in het Frans hadden geschreven: “Ialma, on vous aime !”. We hebben ook concerten gegeven in heel Europa. Met dit vierde album zwaaiden Marokko en Egypte hun deuren open. En van de zomer staan we op enkele grote Europese festivals, zoals het Festival Interceltique in Lorient (Frankrijk), het FIMPT in Vilanova i la Geltrú, het Teatro de Conde Duque in Madrid en het Micro Festival in Dortmund. Wat veel voldoening schenkt, is het respect van het publiek, ongeacht het taalverschil. De bestaande verschillen zinken in het niet als je met het publiek in dialoog treedt en probeert samen te werken. Het wederzijds respect versterkt ons avontuur. Het podium delen met plaatselijke artiesten levert ook emotioneel vuurwerk op. Op zulke momenten besef je hoezeer de cultuur van anderen ons verrijkt. Een mooi voorbeeld van dat respect en die verstandhouding was tot ’s morgens vroeg te mogen samenspelen met musici in Tsjechië” (Sylvie Godefroid) www.ialma-musica.com

26


JOY

HET BIJZONDERE PARFUM VAN MARC HUYGHENS Wie herinnert zich niet het laatste concert van Venus? De groep bestond precies tien jaar en net die avond nam Marc Huyghens afscheid. Daarmee sloeg hij een bladzijde om en liet hij het publiek verweesd achter. We schrijven maart 2007.

Dit schijfje moet het hebben van ongewone subtiliteiten, prachtige klanken en feilloze melanges.

Om aan een nieuw hoofdstuk in zijn muziekleven te beginnen had Marc Huyghens tijd en moed nodig. Maar ooit moest het er van komen. Samen met Françoise Vidick – in een vorig leven backing vocal van Pierre Rapsat, Adamo en dEUS – en wat later Anja Naucler vindt hij de kracht om weer een trio te vormen. De Zweedse Anja Naucler leerde cello spelen in Göteborg, waarna ze aan het Koninklijk Conservatorium van Brussel kwam studeren. Françoise Vidick drumt en zingt. Marc Huyghens componeert, zingt en speelt als van ouds gitaar. (Sinds januari wordt Anja in de lo pende tournee vervangen door Celine Chappuis.) Joy is dus een originele formatie die ver af staat van Venus destijds, al ben je onvermijdelijk geneigd om te gaan vergelijken. Het verleden vergeten is altijd moeilijk als een nieuwe ontdekking ten tonele verschijnt. Joy, het gelijknamige

album dat in oktober 2010 uitkwam, bespeelt thema’s die Marc zelf heeft beleefd en die we vroeg of laat allemaal kunnen meemaken. Dood, verlies, liefde, verdriet, drank. Joy is minder lichtvoetig dan Venus, maar de trefzekerheid is alomtegenwoordig en de drie musici leveren een onvervalst staaltje vakmanschap af. De samenzang van Marc Huyghens en Françoise Vidick doet het wonderwel en de cello van Anja Naucler zet de toon voor folkrockballads, uitgepuurde songs waarin de vocals helder weergalmen of nummers waar in de gitaar ongeduldig haar opwachting maakt. Bij het beluisteren van Mirage, bijvoorbeeld, krijg je de indruk dat de versterkers het beste van zichzelf geven. Vertigone is dan weer een nummer van Venus dat vakkundig in een nieuw kleedje is gestopt. Joy is vernoemd naar het parfum dat de Franse modeontwerper Jean Patou in 1930 samenstelde. De link tussen de

muziek van de groep en het luxueuze reukwater mag er dan ook zijn. Het is immers duidelijk dat Marc Huyghens van een basis vertrekt die hij door en door kent en dat hij met een album als Joy de kwintessens uit zijn ervaringen als mens en muzikant probeer t te halen. Het eindresultaat is misschien minder toegankelijk dan de nummers waarmee Venus zijn publiek veroverde. Maar dit schijfje moet het hebben van ongewone subtiliteiten, prachtige klanken en feilloze melanges. De melancholie moet je erbij nemen, net als het feit dat de plaat droevige momenten in het leven niet uit de weg gaat. Ze wordt dan een trouwe metgezel die je geregeld wilt opzoeken, in de zekerheid dat ze je nooit zal ontgoochelen. De kracht van Marc Huyghens ligt er wellicht in dat hij nummers brengt die je nieuwsgierig ontdekt, met plezier beluistert en je graag herinnert. Een beetje zoals een bijzonder parfum. (Laurent Michel) 27


INTERNATIONALE ZOMERSTAGE MET DUO LANDINI, LUC BREWAEYS EN CIE.

Creatief zomeren in Monthureux Le Sec

Muzikanten en componisten die conservatorium volgden, kunnen hun creativiteit deze zomer. botvieren in een Frans kasteel. Tijdens de zomerstage (1-8.08) voor kamermuziek die componist Jan Van Landeghem en vioolvirtuoos Jenny Spanoghe, samen Duo Landini, traditiegetrouw organiseren in het sfeervolle Château de Monthureux-le-Sec kunnen de deelnemers bogen op de ervaring van profs als Jenny Spanoghe en Jan Van Landeghem zelf, Liesbeth Debruyne, Marc Tooten, Claude Ledoux en niemand minder dan Luc Brewaeys. Eén van zijn composities werd dit jaar gekozen als plichtwerk voor de Koningin Elisabethwedstrijd. Een stage in volpension kost 680 €. Personen onder achttien betalen 630 €. Voor meer info, stuur een mailtje naar [email protected] of [email protected] www.chateaumonthureux.fr

MUZE VOOR LEO CAERTS Voor de tachtigste verjaardag van zijn goede vriend Leo Caerts schreef Tony Lincker een mooie limerick die we u niet willen onthouden. “Ik vroeg aan mijn vriend –dit jaar tachtig !Wat ben jij het meeste indachtig ? Hij zei : WAT CHAMPAGNE… en EVIVA ESPAGNA. Zij maakten mijn leven zo prachtig !” Tony Lincker Ook SABAM liet zich niet onbetuigd en zette de componist van Samantha’s wereldhit in de bloemetjes. Onze gedelegeerd bestuurder Johan Verminnen bedacht hem met een welverdiende Muze, als bekroning van zijn carrière. Proficiat ! Leo Caerts en Johan Verminnen

ULTIEM EERBETOON AAN WANNES VAN DE VELDE Wannes Van de Velde laat nog steeds een grote leegte na. In de voorstelling Gesloten hart gaan Lucas Van den Eynde, Kathleen Vandenhoudt, Tiny Bertels, Tom Vanstiphout en Stefan Wellens op zoek naar een antwoord op de vraag : wat doen we nu, nu Wannes er niet meer is. Samen gingen ze aan de slag met muziek en teksten van de zanger-componist die hen stuk voor stuk inspireerde. O.l.v. Stefan Wellens, voormalig orkestleider en arrangeur van de betreurde bard, wordt de weg die Wannes was ingeslagen vervolgd.

© Hans Kusters Music

Publiek, pers en intimi reageerden enthousiast op deze concertreeks en beschouwen dit als het ultieme eerbetoon aan Wannes Van de Velde. [email protected]

28


POPTHESISPRIJS 2011 Aan het zwoegen op een popthesis? In 2011 organiseert Poppunt voor de zesde keer de Popthesisprijs. De bedoeling: onderzoek naar popmuziek en de popmuzieksector stimuleren en ontsluiten naar muzikanten, de muzieksector, overheden en onderzoekers die een thema verder willen uitdiepen. Wie met kennis van zaken vertrekt, vindt net iets gemakkelijker de weg in de muzikale jungle. Inschrijven kan t.e.m. 9 september 2011. Meer info op www.poppunt.be © www.poppunt.be

© www.sxc.hu

MAAK EEN HIT OP COMPUTER Denk je dat er een tweede Duck Sauce of een nieuwe Daft Punk in jou schuilt of heb je soms iets van: Wat Stromae kan, kan ik ook? Misschien lukt het met tips van Muzieklabo Noisegate. Op 5, 7 en 8 juli kan je naar Noise Gate afzakken om het te bewijzen. Je kan er aan de slag met computers, elektronische apparatuur en andere snufjes en de vakkennis van docent en producer Niko Westelinck (producer). Hij geeft jou de aanzet voor zomerhitmateriaal. [email protected]

KANDIDATENOPROEP SABAM-CULTUUR-COMPOSITIEWEDSTRIJD JAZZ HOEILAART Wil jij in de voetsporen treden van Kris Goessens, de winnaar van onze compositiewedstrijd vorig jaar? Stuur ons dan voor 7 augustus je kandidatuur. Wedstrijdreglement op www.sabam.be.

Wedstrijd voor jazzthema’s SABAM CULTUUR richt in 2011, in samenwerking met Jazz Hoeilaart 2011, opnieuw een wedstrijd in, met het oog op het ontdekken van nieuwe ONUITGEGEVEN Belgische jazz-thema's. Mogen deelnemen: alle jazzcomponisten, leden of toekomstige leden van SABAM. Er mag maar één thema per kandidaat worden ingezonden. Uiterste datum: 7 augustus 2011. In principe zal er een laureaat door een gespecialiseerde jury worden aangeduid. Prijs: 2000 Euro Het thema moeten worden ingediend in de vorm van maximaal drie bladzijden tellend LEADSHEET (melodie + becijferde akkoorden). De kandidaten worden verzocht om, indien mogelijk, een opname van hun thema op geluidsdrager te laten geworden (CDR, cassette). Het bekroonde Belgische werk wordt doorgespeeld aan de finalisten van Jazz Hoeilaart die overeenkomstig het reglement van Jazz Hoeilaart verplicht zijn dit werk tijdens de finale uit te voeren. Voor de beste uitvoering van het werk tijdens de finale geeft SABAM CULTUUR een bijzondere prijs ter waarde van 500 Euro. De inzendingen moeten anoniem worden opgestuurd: Grote omslag geadresseerd aan SABAM CULTUUR met vermelding: “Wedstrijd Jazzthema’s Hoeilaart” In de grote omslag: 1) de partituur met uitsluitend vermelding van de titel, dus niet de naam van de componist. 2) een kleine gesloten omslag met daarin een briefje met de titel van het werk en gegevens over de componist (naam, voornaam, geboortedatum, adres, telefoon). ADRES VOOR TOEZENDING: SABAM CULTUUR, Aarlenstraat 75-77 te 1040 Brussel. Inlichtingen: Tel. 02/286.83.87 - Fax. 02/230.99.23 E-mail: [email protected].

29


BENIDORM BASTARDS BLIJVEN SCOREN Er lijkt geen einde te komen aan de prijzenregen voor dit buitenbeentje onder de verborgen camera-programma’s. De humoristische reeks waarin senioren jongeren in de maling nemen kaapte liefst twee awards weg op het WorldMediaFestival in Hamburg. De Shelter-productie was goed voor de “Gouden Intermedia Globe Award voor Comedy” en de “Grand Award voor Entertainment”. Intussen is het programma al aan een twintigtal landen verkocht w.o. de Amerikaanse zender NBC, één van de grootste tv-stations in de VS. Onze redactie had een interview met geestelijke vader Tim Van Aelst, die met zijn jongste comedyprogramma Wat Als alweer een nieuwe succesweg inslaat. (zie p. 5)

© Fotolia

© VTM

BELGEN ZEGEVIEREN IN CANNES En ook het festival aan de Croisette blijft ons filmlandje gunstig gezind. Tussen de Almodovars en de Von Triers kraaiden de intussen legendarische broers Dardenne dit jaar alweer victorie. Na twee Gouden Palmen hebben Luc et Jean-Pierre Dardenne hun vijfde deelname aan de competitie van het Festival in Cannes opnieuw verzilverd met le Grand Prix du Jury voor hun epos Le gamin au vélo met Thomas Doret et Cécile de France in de hoofdrollen. De bekroonde film is

op dit moment in de zalen te zien. Aan Vlaamse kant viel Wannes Destoop in de prijzen. In de categorie kortfilms ging hij aan de haal met de Prijs van de Jury. De jonge cineast kreeg die onderscheiding voor Badpakje 46, de eindexamenfilm waarmee hij vorig jaar afstudeerde aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten van Gent. De kor tfilm ver telt het verhaal van Chantal, een mollig meisje van twaalf dat het moeilijk heeft om haar weg te vinden in het leven. De enige plaats

waar ze zich thuis voelt, is het zwembad. Daar traint ze hard voor een zwemwedstrijd. Maar wanneer ze een nieuwe zwembril nodig heeft, lopen de dingen niet helemaal zoals gepland…

JELLE JANSSENS EN THE HAPPY FEW OP DE MIDDAGDOCU Na de portrettenreeks van cineast Richard Olivier kreeg ons publiek van de Middagdocu in mei weer iets totaal anders voorgeschoteld. The Happy Few, een documentaire van Jelle Janssens en Sofie Hanegreefs gaf stof tot nadenken en ontketende een boeiende interactie met onze gasten en collega-regisseur-moderator Miel Van Hoogenbemt. Jelle is met deze docu lang niet aan zijn proefstuk toe. Hij studeerde in 2000 af aan de KHLim, departement audiovisuele kunsten (specialisatie fictiefilm, scenario en reportage). Sinds 2005 runt hij samen met regisseur Sofie Hanegreefs het productiehuis Een andere wereld, met intussen een indrukwekkende filmografie op het palmares w.o. deze The Happy Few over de impact van de financiële crisis op de arbeidsmarkt en de gevolgen voor jonge werkzoekenden. Uitgangspunt is dat de jonge generatie het mogelijk slechter heeft dan de vorige. Niet alleen de levensstandaard en -omstandigheden, maar ook de toekomst van vele jongeren ziet er verre van rooskleurig uit. Vzw Kif Kif stuurde het productiehuis op onderzoek naar de manieren waarop jongeren uit Antwerpen-Noord met deze situatie omgaan. Zelf Borgerhoutenaar trok Jelle gedurende een half jaar met zijn camera door de straten van het Noord en Borgerhout op zoek naar betekenisvolle verhalen. The Happy Few is een aaneenschakeling van ontmoetingen met jongeren die de moed niet opgeven. Info: [email protected] - www.anderewereld.blogspot.com

Sofie en Jelle

HENRI STORCK EN HET SURREALISME In samenwerking met de erfgenamen van de grote cineast Henri Storck stelde het Ensorhuis een thematische expo samen rond het volledige filmoeuvre van de Oostendse regisseur. De tentoonstelling is nog tot 7 november te bezoeken. Meer info : Kunstmuseum aan zee. (Collecties van de Provincie West-Vlaanderen en de Stad Oostende) http://www.muzee.be/ - http://www.fondshenristorck.be/

30


VEELGESTELDE AUDIOVISUELE VRAGEN Welke categorieën auteurs komen in aanmerking voor auteursrechten via SABAM ? Volgens de Belgische Auteurswet (30/6/1994) worden de hoofdregisseur, de scenarist, de bewerker, de tekstschrijver, de grafisch auteur van animatie en de componist van originele filmmuziek aanzien als de auteurs van een audiovisueel werk. SABAM keert dus auteursrechten uit aan regisseurs, scenaristen, auteurs van dialogen of commentaren (tekstschrijvers), de auteurs van het voorafbestaande werk in geval van een bewerking, de bewerker, de

auteur van het concept (fictieseries), de grafische ontwerper van animatie. Verder worden ook rechten uitgekeerd aan de auteurs van ondertitels of dubbing. Bij alle auteurs is het van belang dat in het contract met opdrachtgever of producent voorbehoud wordt gemaakt voor de vergoeding bij bv. uitzending via SABAM.

Een aangifte ondertekend door alle co-auteurs met vermelding van de afgesproken sleutel volstaat.

Welke rechtenverdeling hanteert SABAM tussen de verschilende rechthebbenden ?

1. Dramareeksen :

De rechtenverdeling tussen de verschillende auteurs is in principe volledig vrij.

Bij gebrek aan vermelding van rechtenverdeling of bij gescheiden aangifte regie en scenario passen wij onze standaardverdeling toe. Deze is verschillend naargelang het genre.

a) regisseur 30% b) scenarist, bewerker 30% c) auteur dialogen/commentaren 20% d) auteur voorafbestaand werk of concept 20%

2. Sketches en Sitcomreeksen a) regisseur 20% b) scenarist, bewerker 30% c) auteur dialogen/commentaren 30% d) auteur voorafbestaand werk of concept 20%

SABAM FILMFONDS BLIJFT AANSTORMEND TALENT EN PROFESSIONALS STEUNEN MET BEURZEN

3. Soapreeksen

Heel wat jonge filmleeuwen en professionals kunnen in 2011 op steun van SABAM rekenen. Een seizoensoverzicht:

a) regisseur 15% b) scenarist, bewerker 35% c) auteur dialogen/commentaren 35% d) auteur voorafbestaand werk of concept 15%

Jet Koomen Robin Van Der Burght Gert-Jan Beyens Joey Stijven

NARAFI

SONORISATIE

BACHELOR

FICTIE

Feniks

MAD MAD MAD

SONORISATIE SONORISATIE SONORISATIE

MASTER MASTER MASTER

ANIMATIE ANIMATIE ANIMATIE

Alexander Stas Matthieu De Guchteneere Koen Gabriels Annelies Van De Woestijne

MAD

SONORISATIE

MASTER

ANIMATIE

Champ Railroad Panic Monsters Bestaan Echt Dylsectie

MAD MAD

ONTWIKKELING ONTWIKKELING

MASTER MASTER

ANIMATIE ANIMATIE

Anti-Aging Salvator

RITS

MASTER

FICTIE

Engelenbak

Laura Zuallaert

HS GENT

ONTWIKKELING SONORISATIE ONTWIKKELING

DOCU

Asperges Uit Peru

Riet De Meutter

RITS

MASTER FOTOGRAFIE MASTER

DOCU

Bioboeren

5. Fictiefilms, documentaires en alle andere audiovisuele werken

Sjoerd Tanghe

KASK

MASTER

DOCU

Het Bijzondere Feest

Lena Dewaegenaere

RITS

MASTER

DOCU

Pitastraat

a) regisseur 40% b) scenarist, bewerker 25% c) auteur dialogen/commentaren 15% d) auteur voorafbestaand werk 20%

Bram Warlop

RITS

MASTER

FICTIE

De Bende Van De Horens

Senne De Beul Viktor Renson

RITS RITS

MASTER MASTER

FICTIE FICTIE

Jet Set Juliette

Boris Kuijpers

RITS

MASTER

FICTIE

Uncanny

Eva Cools

PROF

KORTFILM

FICTIE

Las Meninas

Kenneth Mercken

MASTER

MASTER

FICTIE

Pot Belge

Anna Van Der Wee

PROF

ONTWIKKELING SONORISATIE ONDERTITELING ONTWIKKELING PROMO ONTWIKKELING SONORISATIE PROMO ONTWIKKELING SONORISATIE ONTWIKKELING ONTWIKKELING SONORISATIE ONDERTITELING PROMO ONTWIKKELING SONORISATIE ONDERTITELING PROMO FESTIVAL ONTWIKKELING ONDERTITELING PROMO ONTWIKKELING PROMO SONORISATIE SONORISATIE

LANGSPEELFILM DOCU

My Life As A Lone Twin

4. Teken- en Animatiefilms a) regisseur 25% b) scenarist, bewerker 25% c) auteur dialogen/commentaren 12,5% d) auteur voorafbestaand werk 12,5% e) grafische ontwerper van animatie 25%

Indien het om een origineel werk gaat komt het aandeel van de auteur van het vooraf bestaand werk ook toe aan de scenarist. Het aandeel van de auteurs van dubbing of ondertitels bedraagt een derde van het aandeel van de auteur dialogen/commentaren. Heb je toch nog vragen, neem dan gerust contact op met onze Frontoffice – 02/286 82 11 of [email protected].

31


SABAM VERSUS GALERIE PATRICK DEROM DE RECHTBANK VAN EERSTE AANLEG VAN BRUSSEL VEROORDEELT GALERIE PATRICK DEROM TOT HET BETALEN VAN VOLGRECHTEN! SABAM heeft een belangrijke slag thuisgehaald in haar rechtszaak tegen kunstgalerie Patrick Derom. In haar vonnis van 31 maart 2011 was de rechtbank van eerste aanleg van Brussel van oordeel dat galerie Patrick Derom volgrechten moest betalen aan SABAM (voor haar leden) en op een gemeenschappelijke rekening (voor de kunstenaars die niet bij een auteursvereniging zijn aangesloten). Het volgrecht is een vergoeding waarop auteurs van oorspronkelijke werken van grafische, fotografische of beeldende kunst recht hebben wanneer een actor uit de professionele kunsthandel hun werken doorverkoopt. De huidige wet betreffende het volgrecht is in werking getreden op 1 november 2007. Daardoor is het nu ook van toepassing op galeries (voordien gold het alleen voor openbare veilingen). Sindsdien stuur t galerie Patrick Derom weliswaar haar driemaandelijkse verkoopstaten naar SABAM maar zij weigert de verschuldigde auteursrechten te betalen, zowel voor de leden van SABAM als voor niet-leden.

- iedereen bij het Ministerie van Economische Zaken een lijst kan krijgen van de kunstenaars die hun volgrechten door een auteursvereniging laten beheren. Bovendien trok galerie Patrick Derom ook in twijfel of de Belgische wetgeving wel strookt met de Europese richtlijn 2001/84, meer bepaald wat betreft de verdeling van de betalingen op de gemeenschappelijke rekening voor kunstenaars die niet bij een auteursrechtenmaatschappij zijn aangesloten.

Dit is de eerste uitspraak sinds de voormelde wet in werking is getreden en toont aan dat SABAM ernstig te werk gaat sinds de overheid haar heeft aangesteld om de inning van het volgrecht in België te beheren.

Galerie Patrick Derom stelde dat ze volgrecht weigert te betalen omdat SABAM haar representativiteit niet bewijst. De auteursvereniging bezorgt haar immers geen kopieën van de contracten of mandaten van haar leden. De rechtbank hield onder meer rekening met het feit dat: - iedereen het repertoire van SABAM ter plaatse kan komen inkijken;

De rechtbank achtte het niet nodig een prejudiciële vraag te stellen omdat verweerster daar geen belang bij had.

Bijgevolg oordeelde de rechtbank dat galerie Patrick Derom volgrechten moest betalen, op de rekening van SABAM voor haar leden en op de gemeenschappelijke rekening voor niet-leden. SABAM is verheugd over dit vonnis in het voordeel van de kunstenaars. Dit is de eerste uitspraak sinds de voormelde wet in werking is getreden en toont aan dat SABAM ernstig te werk gaat sinds de overheid haar heeft aangesteld om de inning van het volgrecht in België te beheren.

BRUSSEL ZONDER MUSEUM VOOR MODERNE KUNST Sinds februari van dit jaar is het Museum voor Moderne Kunst in Brussel gesloten wegens renovatie. Wanneer de werkzaamheden achter de rug zijn, op zijn vroegst in februari 2012, zal het van naam veranderen. Vanaf dan zal het “Fin-de-siècle-museum” heten en alleen gewijd zijn aan de 19e eeuw. Manifestatie van 1 juni in het Museum

Kunstenaars en mensen uit de culturele sector luiden inmiddels de alarmbel, maar tot dusver zonder succes.

© Salvador Ferreira

Wat er met de moderne kunst gebeurt, blijft een raadsel. Daarvoor heeft de directie van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België immers geen concrete en duurzame oplossing voorgesteld. Deze beslissing is op zijn zachtst gezegd dan ook onbegrijpelijk.

We kunnen en moeten ons afvragen in welk belang ze is genomen. In het belang van de kunst? In het belang van cultuur? In het belang van de kunstenaars? In het belang van het erfgoed?

Onlangs hebben wij gehoord dat er plannen bestaan voor een gloednieuw Museum voor Moderne Kunst, misschien over 10 tot 15 jaar. Prachtig. Een uitstekend idee. Maar wat doen we intussen? Kunstwerken stof laten vergaren in vochtige kelders waar niemand ze ziet, doet ze zelden goed. Neem voor meer informatie eens een kijkje op de website: http://museesansmusee.wordpress.com/

32


BELGISCHE KUNSTENAARS IN DE KIJKER IN HET BUITENLAND Cannes De Belgische kunstschilder Anis Dargaa (lid van SABAM) is terug uit Cannes. Daar kreeg hij uit handen van cultuurschepen Eric Harson de Prijs van de stad Cannes (categorie schilderkunst). De uitreiking vond plaats op de avond “Belgium United” tijdens het filmfestival van Cannes. De kunstenaar kreeg deze internationale erkenning naar aanleiding van zijn deelname aan het kunstsalon “Art Cannes”, van 21 tot 24 april 2011 in het Palm Beach Casino. Hij sleepte de prijs in de wacht met zijn werk “Eléphantasme” (olieverf op linnen, 90x90cm). Dat oogstte een overweldigend succes, niet alleen bij de juryleden maar ook bij het publiek.

De kunstenaar kreeg deze internationale erkenning naar aanleiding van zijn deelname aan het kunstsalon “Art Cannes”, van 21 tot 24 april 2011 in het Palm Beach Casino.

Venetië Van 4 juni tot 27 november 2011 zet de Biënnale van Venetië weer haar deuren open. Het Belgische paviljoen biedt dit jaar onderdak aan de Brusselse kunstenaar Angel Vergara (lid van SABAM). Die vertegenwoordigt er ons land namens de Franse Gemeenschap. Daarnaast nemen nog andere Belgen deel aan de Biënnale, namelijk Jan Fabre, Koen Vanmechelen, Hans Op de Beeck, Axel Vervoordt en Kobe Matthys. Volgens curator Luc Tuymans is de tentoonstelling die Angel Vergara heeft uitgewerkt vooral een reflectie rond het thema van de zeven hoofdzonden, als daar zijn nijd, gramschap en luiheid. Zie voor meer info: http://www.labiennale.org/it/biennale/index.html

(Salvador Ferreira) 33


© Fotolia

REPROGRAFIE Auteurs en uitgevers kunnen reprografierechten genieten als hun werken op papier of een soortgelijke drager zijn gepubliceerd (eventueel voor eigen rekening). SABAM kan die rechten echter maar toekennen als de publicatie is aangegeven. Daarvoor vindt u op onze website de nodige aangifteformulieren, die ook op eenvoudig verzoek verkrijgbaar zijn. Behalve voor werken die in 2010 zijn gepubliceerd, kunt u (tot 31 januari 2012) ook nog een formulier indienen voor werken die in 2008 en/of 2009 zijn gepubliceerd en die u nog niet bij SABAM zou hebben aangegeven. De aangifteformulieren staan op de website www.sabam.be in de rubriek “Documenten downloaden”. Wij moedigen u aan om te kiezen voor de ReproNetformulieren (in Excel). Die zijn namelijk gemakkelijker in te vullen en te verwerken. Daarvoor hoeft u alleen maar het toepasselijke ReproNet-formulier op te slaan op de harde schijf van uw computer. Daarna kunt u het invullen, de inhoud in uw archief bewaren en het via e-mail opsturen naar [email protected].

SABAM SCHENKT 20.000 EURO AAN TÉLÉVIE ! De Franstalige kom-op-tegen-kankercampagne Télévie 2011 is zaterdag 7 mei afgesloten met een nieuw record. Ook SABAM droeg haar steentje bij tot het succes van deze 23ste editie. Wij schonken het ronde bedrag van 20.000 euro !

De commerciële tv-zender RTL-TVI organiseert Télévie al sinds 1989. De actie moet geld in het laatje brengen voor onderzoek naar leukemie en kanker in het algemeen bij kinderen en volwassenen.

BROSELLA 2011 IN ZICHT Brosella, folk en jazzfestival bij uitstek in de hoofdstad, blaast 35 kaarsjes uit. Peter van de feestelijke verjaardagseditie is Toots Thielemans, die gezellig mee komt vieren. Nog op het programma 9 en 10 juli : Brosella “Brusselse liekes” project, de “Carte Blanche”-projecten van Lander Gyselinck en Bart Van Caenegem en nog veel meer. Info op www.brosella.be

SABAM STEUNT HET THEATER

titel

PRODUCENT

datum auteur aanvraag beurs

regisseur

Gebroken Glimlach

Educatief Theater

jan/11

Dirk Dobbeleers Guy Didelez

Rudy Goes

Gene zever

Isabella Caramella

nov/10

Kathleen Sterckx Michel Bauwens

B@f!

Vlaams Fruit

sep/10

Yves De Lathauwer

De Jas

Het Gevolg

feb/11

Esther de Koning Nathalie Roymans

© Fotolia

Deze theaterproducties genieten dit jaar steun van SABAM.

34


BALANS SABAM GAAT IN 2010 OPNIEUW ACHTERUIT De Belgische Vereniging van Auteurs, Componisten en Uitgevers (SABAM) tekende in 2010 een nieuwe omzetdaling op (-2,3 pct.). Tegelijkertijd steeg het gemiddeld commissieloon tot 14,2 pct. (tegenover 12,9 pct. in 2009). “De eindbalans van 2010(1) weerspiegelt de toestand van het auteursrecht in België”, verklaarde Algemeen Directeur Christophe Depreter maandag 6 juni 2011 in Brussel, kort vóór de Algemene Vergadering in het DEXIA Congress Center in Brussel. De omzet daalde tegenover 2009 met 2,3 pct.(2), onder meer door de daling van de buitenlandse Central Licensing ten gevolge van de crisis in de platensector en door het nietverlengen van het contract met Universal op 1 oktober jl. Volgens de Algemeen Directeur van SABAM “bleef de markt verschuiven van de muziekproducenten naar de telefoon- en internetoperatoren”. Net als verleden jaar rond deze tijd wees Christophe Depreter in dat verband erop dat er “absoluut een wetgevingskader (3) nodig is dat de internetproviders verplicht om – zoals gelijk welke gebruiker – vooraf toestemming te vragen en met SABAM een vergoeding overeen te komen voor het dagelijkse gebruik van de duizenden werken die hun abonnementen een

meerwaarde geven. Liefst zonder weerslag op het tarief dat de gebruikers moeten betalen”. De Algemeen Directeur van SABAM verwelkomde ook de lopende parlementaire initiatieven om een pragmatische wettelijke oplossing te vinden, rekening houdend met alle partijen. In dat verband bevestigde hij dat SABAM bereid is om een moratorium van twee jaar toe te passen op de mogelijke vervolging van “occasionele downloaders”. In 2010 keerde SABAM een bedrag van ongeveer 159, 1 miljoen € aan rechten uit aan de scheppende kunstenaars. Dat is bijna 5 pct. minder dan in 2009. Bijna 98,4 pct. van de rechthebbenden ontvingen in 2010 minder dan 50.000 € (betalingen aan buitenlandse maatschappijen buiten beschouwing gelaten), aldus Christophe Depreter, die voorts benadrukte dat 83 pct. van de in 2009 geïnde nettorechten reeds in 2009 en 2010 werd uitbetaald. Duizenden scheppende kunstenaars over de grens van de artistieke disciplines heen (schilderkunst, muziek, theater, audiovisuele media, literatuur, fotografie, enz.) schenken SABAM hun vertrouwen voor de inning, het beheer en de uitkering van hun auteursrechten. Inlichtingen: [email protected]

(1) Het jaarverslag 2010 is integraal beschikbaar op www.sabam.be (06.06.11) (2) De omzet 2010 bedraagt 193 miljoen € (tegenover 197,4 miljoen € in 2009) (3) SABAM’s position paper regarding Internet (zie www.sabam.be)

RAAD VAN BESTUUR STATUTAIRE VERKIEZINGEN Na de statutaire verkiezingen tijdens onze Algemene Vergadering van 6 juni ziet de samenstelling van onze Raad van Bestuur er als volgt uit:

Discipline Muziek (Auteur) Albert Delchambre Robert Janssens Alec Mansion Isabelle Rigaux

Discipline Muziek (Uitgever) Strictly Confidential (vertegenwoordigd door Pierre Mossiat) (Nieuw verkozen) TEAM FOR ACTION (vertegenwoordigd door Claude Martin)

Disciplines Literatuur, Audiovisueel, Theater (Auteur) Benoît Coppée Marc Hermant ged. bestuurder (herkozen)

Hans Helewaut (nieuw verkozen) John Terra Jan Van Landeghem Johan Verminnen (ged.bestuurder)

PEER MUSIC (vertegenwoordigd door Frederic Schaeren) (Nieuw verkozen) PMP Music (vertegenwoordigd door Patrick Mortier)

Stijn Baron Coninx (Voorzitter) Ignace Cornelissen (herkozen)

Beste bezoekers, Om u nog beter van dienst te zijn, kunt u vanaf heden op afspraak bij SABAM terecht, van maandag tot vrijdag, tijdens de kantooruren op het vertrouwde adres.(Aarlenstraat 75-77, 1040 Brussel.) Voor algemene vragen blijven wij (zonder afspraak) beschikbaar op dinsdag- en donderdagnamiddag, voor meer specifieke vragen kan u via onderstaand e-mailadres een afspraak maken met de betrokken dienst. Onze Frontoffice medewerkers zijn elke werkdag telefonisch bereikbaar van 8u30 tot 17u en 24/24 via mail - [email protected]

Welkom bij SABAM !

35


FILMISCH EN “FREAKY” AUTEURSCAFÉ LUIDT NIEUW SABAM-TIJDPERK IN Met edgy electro, pakkende pop en fijn filmgeweld als flitsende hoofdingrediënten luidde het eerste auteurscafé van 2011 een nieuw SABAM-tijdperk in. Eén waarin vernieuwing en openheid een beduidende rol zullen spelen. Maar de hoofdrol blijft natuurlijk weggelegd voor jullie, auteurs.

Regisseur Miel Van Hoogenbemt (Miss Montigny, Man zoekt vrouw) gaf het goede voorbeeld en boeide ons publiek door zijn jonge collega, cineaste Moon Blaisse, te interviewen over de “making of” van Misschien Later. Haar kortfilm, over de snelheid van ons huidige bestaan, maakte indr uk aan de filmschool RITS. SABAM sponsorde het project en het

Vlaams Audiovisueel Fonds bedacht de Pain Perdu-productie prompt met een wild card. Even later was het de beurt aan de electronische band Freaks, Blue Velvet en singersongwriter Tommy Gontie om te zorgen voor de muzikale noot. Sfeer troef, zoals blijkt in onze fotoreportage… (TG)

“Covergirl” Moon op de praatstoel bij Miel Van Hoogenbemt. Intussen trok het jonge talent naar Engeland om nieuwe inspiratie op te doen aan de vermaarde National Film School in Londen.

…Even later was het de beurt aan de electronische band Freaks, Blue Velvet en singersongwriter Tommy Gontie om te zorgen voor de muzikale noot. Sfeer troef !

foto’s © SABAM/Mark Renders 36


Schrijfster en globetrotter Katia Van Cauwenberghe in gezelschap van partner Johan

Het eerste auteurscafé van 2011 luidde een nieuw SABAM-tijdperk in. Eén waarin vernieuwing en openheid een beduidende rol zullen spelen.

Garcia Goodbyefrontman Tommy Gontie raakte gevoelige snaren. Intussen is de band aan een Europese opmars bezig, zo waren ze onlangs te gast in het bekende Nederlandse programma De wereld draait door

100 % Puur-projectleider Stijn kwam tekst en uitleg geven bij het partnerschap tussen Poppunt en SABAM, dat meer speelkansen voor jonge bands zal creëren. Voor meer info mail [email protected]

Freaks in vol ornaat

37


NEKKANACHT KLEURT BLAUW Het Antwerpse Sportpaleis kleurde Blauw afgelopen Nekkanacht. The Scene in de mix met een select kransje buren en landgenoten, was voor de liefhebbers reden genoeg om weer massaal toe te stromen.

38


© Koen Bauters

1/ Arbeid Adelt “onbetaalbaar, die stroom” > 2/ Hugo Mathysen als CPex > 3/ Thé Lau speelde, keek en zag dat Iedereen van de wereld was > 4/ Renée Van Bavel

© Nekka

5/ Jan Desmet > 6/ Lange Frans > 7/ Eva De Roovere > 8/ Sara Bettens

9/ Stef Kamil Carlens, ontwerper, kunstenaar, en muzikant in hart en nieren. Wie ook maar zijn muzikale pad kruist, riskeert om samen met Stef Kamil in de studio te belanden. Net terug uit Afrika voelt hij zich net zo goed thuis op het podium van de Nekkanacht. 10/ Thé Lau en Tom Barman. 11/ Katarina Vermeulen.

Uit het verre Tennessee vloog Sara Bettens Thé Lau tegemoet. Lange Frans liet zich niet afschrikken door technische problemen en rapte er op los. Marcel Vanthilt was zijn prettig gestoorde Arbeid Adelt-zelf Wij verbruiken allemaal te veel stroom ! - en CPeX castte voor de gelegenheid Prins Williams eega als “lelijk foorwijf”. Maar het meest beklijvend moment was misschien wel het besef dat Bram Vermeulen zijn unieke gave duidelijk aan het nageslacht heeft doorgegeven ; dochter Katarina zorgde voor een haast sacrale sfeer met haar loepzuivere versie van De Steen. Als singersongwriter gaat Katarina haar eigen weg, met een Engelstalig repertoire. De liedjes van haar vader zingt ze naar eigen zeggen graag thuis “omdat ze er vrolijk van wordt”, maar zelden voor publiek. Gelukkig maakte ze voor de Nekka-gangers een uitzondering. Nekkawedstrijdlaureate Renée Van Bavel maakte al een tournee door ons land met de Kleine Avonden en stelde ook het Sportpaleis niet teleur. Eva De Roovere straalde en Thé Lau zelf ? Die slaagde in een huzarenstukje door dEUS’ The Architect naar het Nederlands te vertalen en die versie samen met Jan Desmet

en Tom Barman ten berde te brengen. Toms vroegere dEUS-kompaan en Zita Swoon-frontman Stef Kamil Carlens kreeg ook een uitnodiging van The Scene. Eentje die de duizendpoot met glans verzilverde door samen met Thé Lau de ziel uit zijn lijf te zingen. Met liefde en liedjes breide Jan Desmet alles rond zijn generatiegenoten naadloos aan elkaar. Elke gastartiest werd getrakteerd op een zelfgeschreven muzikale intro. Jan Desmet: Da’s om mezelf als muzikant in te dekken (lacht), maar ik ben iets te ijverig geweest want ik heb ze vannacht nog allemaal gehalveerd. Ik ben een radartje in een goedgevuld programma. Wat de volledige show ten goede komt primeert. Een goed orkest is de basis van alles. The Scene is ongelofelijk wendbaar, strijkkwartet, blazers, intieme bezetting, alles is mogelijk. Jans eigen band De Nieuwe Snaar staat nog even op non actief. Of toch niet helemaal, er wordt momenteel gewerkt aan een nieuwe reeks voorstellingen, die in september van start gaat. (Tania Ghyselinck) 39


EEN GREEP UIT HET ZOMERSE FESTIVALAANBOD JULI 2011 // VAN 30 JUNI TOT 12 JULI FESTIVAL AU CARRÉ > 1 JULI PLOEZEROCK FESTIVAL (ROCK) > VAN 1 TOT 3 JULI NA FIR FOLKFESTIVAL (FOLK) > VAN 1 TOT 5 JULI UHURU AFRO&WORLD MUSIC FESTIVAL > VAN 1 TOT 19 JULI PATERSDREEF HAPPENING FESTIVAL (BLUES) > 2 JULI HOOKROCK FESTIVAL (ROCK) > 3 JULI MELROCK FESTIVAL (ROCK) > 2 EN 3 JULI DE MIDDELEEUWEN OP DE CITADEL VAN NAMEN > 3 EN 4 JULI PLAZEY FESTIVAL > VAN 7 TOT 10 JULI LES ARDENTES > VAN 8 TOT 10 JULI STORYTELLING FESTIVAL VAN CHINY > VAN 8 TOT 10 JULI SPA TRIBUTE FESTIVAL > VAN 8 TOT 10 JULI FESTIVAL LASEMO > VAN 8 TOT 10 JULI CACTUS FESTIVAL > 9 JULI VIJVERFESTIVAL > 9 EN 10 JULI BROSELLA FESTIVAL (FOLK & JAZZ) > 14 JULI CEREXHE FESTIVAL > VAN 14 TOT 17 JULI DOUR FESTIVAL > 15 JULI ROCKHERK FESTIVAL > VAN 15 TOT 17 JULI BELGIAN BLUES FESTIVAL > VAN 15 TOT 25 JULI 10 DAYS OFF > VAN 16 TOT 25 JULI GENTSE FEESTEN > VAN 17 TOT 22 JULI KNEISTIVAL (KNOKKE) > VAN 20 TOT 24 JULI FRANCOFOLIES DE SPA > VAN 28 TOT 31 JULI SUIKERROCK (TIENEN) > 29 JULI NACHTEN VAN DE JUKTE (GELUWE) > VAN 29 TOT 31 JULI SFINKS FESTIVAL (ANTWERPEN) AUGUSTUS 2011 // VAN 29/07 TOT 7/08/11 LOKERSE FEESTEN > VAN 31/07 TOT 2/08/11 BLUES OAN DAA STOAZZE – HAMME > VAN 1 TOT 26/08/11 FESTIVAL MIDIS-MINIMES > 4, 5 ,6 EN 7/08/11 FOLKFESTIVAL DRANOUTER > 4, 5 EN 6/08/11 STRANDFUIF FESTIVAL – GLABBEEK > VAN 5 TOT 7/08/11 POLÉ POLÉ BEACH – DUINBERGEN > 5 EN 6/08/11 REGGAE GEEL > 5 EN 6/08/11 ZEVERROCK – ZEVERGEM (ROCK) > 6/08/11 WILLROCK – STEYTELINCK > 5, 6 EN 7/08/11 ESPERANZAH! – FLOREFFE > VAN 5 TOT 18/08/11 OPEN LUCHT THEATER- HERTME > 5, 6 EN 7/08/11 JAZZ & BLUES FESTIVAL – GOUVY > 6/08/11 YERNAWE ROCK FEST - SAINTGEORGES > 12 EN 13/08/11 ANTILLIAANSE FEESTEN > 12, 13 EN 14/08/11 GAUME JAZZ FESTIVAL > 11, 12, 13 EN 14/08/11 FEEST IN HET PARK – OUDENAARDE (ROCK/FOLK/BLUES) > 12, 13 EN 14/08/11 CELTIC ART GALLERY - FOLKFESTIVAL – HAM > 12, 13 EN 14/08/11 HARDCORE FEST (POP/ROCK) > 12 EN 13/08/11 AFRO-CARIBBEAN FESTIVAL DAHLIADE – BREDENE > 13/08/11 BENENWERK – BRUGGE > 18, 19 EN 20/08/11 PUKKELPOP – HASSELT > VAN 17 TOT 22/08/11 FESTIVAL D'ART DE HUY > 20 EN 21/08/11 INTERNATIONAAL STRAATKUNSTENFESTIVAL VAN CHASSEPIERRE > 20 EN 21/08/11 MAANROCK – MECHELEN > 20/08/11 METAL MEAN FESTIVAL – MÉAN, PROVINCIE NAMEN > VAN 22 TOT 26/08/11 BOTERHAMMEN IN HET PARK – BRUSSEL > VAN 22 TOT 28/08/11 BEVERSE FEESTEN > 26 EN 27/08/11 NUIT DES CHOEURS – VILLERS-LA-VILLE > 26 EN 27/08/11 JOSPOP – DILBEE > 26 EN 27/08/11 GE VARENWINKELFESTIVAL – HERSELT (FOLK & BLUES) > 26/08/11 FOREST FESTIVAL – LEDE > 26/08/11 BUITENBEEN POP – LIMBURG > VAN 26 TOT 28/08/11 PRIKKEL FESTIVAL HOOGLEDE > 26, 27 EN 28/08/11 BOERENROCK – KORTENAKEN > VAN 25 TOT 28/08/11 BOOMBAL FESTIVAL > 27/08/11 MARKTROCK – POPERINGE > 27/08/11 MUSICALES DE BELOEIL – KASTEEL VAN BELOEIL > 27, 28 EN 29/08/11 FIESTA LATINA – BRUSSEL > 27/08/2011 DESSEL SWINGT – DESSEL > 27/08/2011 AKKER POP – ANTWERPEN > 28/08/11 POPWIJK FESTIVAL – OPWIJK

Hoofdredacteur Nathalie Suwier - Kern-/eindredactie Tania Ghyselinck - Redactiecomité Johan Verminnen, Marc Hermant, Christophe Depreter, Nathalie Suwier, Tania Ghyselinck, Sylvie Godefroid, Marleen Francois, François Stassens - Werkten eveneens mee aan dit nummer Salvador Ferreira, Laurent Michel, Dirk Steenhaut, Hans Van Goethem - Vertalingen Wim Nicolai, Frédéric De Vadder - Herlezing Sebastien Hermans - Foto's/Illustraties Deds it Productions, VTM, Stef Durnez, VRT, Danny Willems, TAZ, Christophe Toffolo, Nganji, Luc Standaert, www.okinart.com, Stef Durnez, Luc Standaert, Manteau, Chris Van Houts, Rob Walbers, Homerunrecords, Vermeirsch, Michael Chia/CISAC, Vic Nees, Koen Bauters, Alex Salinas, Koen Keppens, PIAS, Athos Burez, Archief Luk Van der Straeten, Olivia Droeshaaur, Hans Kusters Music, www.poppunt.be, Fotolia, SABAM/TG/SF - Lay out Olagil - Druk en verdeling Druco.

Algemene coördinatie : Nathalie Suwier, Corporate Communication Manager, Aarlenstraat 75-77, 1040 Brussel - [email protected] Verantwoordelijke uitgever : Johan Verminnen, Gedelegeerd bestuurder Burgerlijke Coöperatieve Vennootschap met Beperkte Aansprakelijkheid SABAM.- Reg. Burg. Venn. Brussel Nr. 6 -SABAM lid van CISAC • Aarlenstraat 75-77 • 1040 Brussel • Website : www.sabam.be Niets uit dit nummer mag opnieuw gepubliceerd worden zonder voorafgaande toestemming van de verantwoordelijke uitgever. Foto cover : © Koen Keppens

Luc De Vos. peetvader van de Gentse muziekscene Alles is hier permanent in beweging NUMMER 65 JOHAN VERMINNEN VIERT 60 IALMA SIMBIOSE

Recommend Documents