1
Lotte van Lieshout Schilderijen Paintings 2007 - 2009
2
© 2010 Lotte van Lieshout Ontwerp Janot Laval Mede mogelijk gemaakt door het Fonds voor Beeldende Kunsten, Vormgeving en Bouwkunst Met dank aan Galerie Wit, Galerie Willy Schoots, Robbert Roos & Sara van Otterloo www.lottevanlieshout.nl Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Lotte van Lieshout.
Lotte van Lieshout Op de schilderijen van Lotte van Lieshout (1978) staat steeds een vrouw centraal die zich vanuit een solitaire positie verhoudt tot haar omgeving. Aanvankelijk bevindt zij zich in een hallucinerend landschap – zwevend tussen dag en nacht – met hier en daar wat bebouwing. De stakerige bomen en druiperig geschilderde landschapselementen suggereren verwoesting en desolaatheid. Te midden daarvan de vrouw – veelvuldig naakt – als een enigmatische geest in een mythisch avondland. Eventuele handelingen zijn vaag of ongrijpbaar, alsof ze zit opgesloten in een persoonlijk ritueel. Later duiken steeds meer rekwisieten en figuratieve componenten op in de composities, die de vrouw in complexere situaties zet. De narratieve kant van de schilderijen wordt zo steviger aangezet. Door het samenspel van de elementen ontstaat een sterk suggestieve ‘mythische’ ondertoon, die wordt versterkt door het expressieve kleurgebruik. Een banaal, alledaags motief als een paal met bewegwijzeringborden voorkomt vaak dat de kijker helemaal afdaalt in een mysterieuze parallelle wereld, die alle karaktertrekken van het ondermaanse heeft. Die relatie met het ‘echte leven’ is belangrijk. De schilderijen laten zich daardoor lezen als een reflectie op de alledaagsheid en de positie die je daar als ‘mens’ in hebt. Het is een klassiek motief: het leven als een tocht vol beproevingen, loutering en mogelijkheden om te ontdekken wie je bent. Er zijn in feite twee werkelijkheden: de wereld van alle dag waarin je van A naar B gaat en je de dagelijkse dingen doet, en je persoonlijke belevingswereld, die in essentie een abstractie is en die zich bij Lotte van Lieshout manifesteert in expressionistische, hallucinerende kleuren.
In haar meest recente schilderijen probeert Lotte van Lieshout die twee werelden verder te versmelten. Nog nadrukkelijker dan voorheen is de vrouw moederziel alleen, terwijl de omgeving steeds abstracter wordt. Voor de laatste werken heeft Van Lieshout zich heel expliciet gebaseerd op een ervaring in Portugal. Op het platteland ging ze eens languit op de grond liggen om intens van de omgeving te genieten. Vlak nadat ze op was gestaan, raasde een auto over de plek waar ze net nog lag. De intense beleving, onmiddellijk gevolgd door het besef dat ze bijna was overreden, vormt een paradoxaal motief, waarin overgave en destructie dicht bij elkaar liggen. In de nieuwste schilderijen, nog niet opgenomen in deze catalogus, is het gevaar niet concreet zichtbaar, maar de kwetsbaarheid van de vrouw des te meer: naakt, liggend op de rug, in totale overgave, omringd door een ‘landschap’ dat bijna naar het monochrome neigt, alsof het oplost in het niets. Schilderde ze eerst de solitaire mens in een narratieve situatie, nu verinnerlijkt Lotte van Lieshout het idee van de vrouw in haar eigen wereld. Haar losse, schetsmatige schilderstoets is hierin cruciaal. Van Lieshout tast de motieven af, is precies waar ze dat wil in ondersteunende beeldelementen (een huis, een uil, een stapel schedels), maar houdt het totaal efemeer, waardoor de suggestie maximaal is. Dit werk gaat niet meer over ‘waarheid’, maar over een persoonlijke beleving, vertaald naar een voorstelling die gedragen wordt door een onbestemde, voor meerdere uitleg vatbare sfeer. Robbert Roos Maart 2010
3
Lotte van Lieshout
4
Central in the paintings by Lotte van Lieshout (1978) is usually a woman, a solitary person in specific surroundings. In earlier works, she finds herself in a hallucinating landscape – halfway between day and night – with some buildings here and there. Haggard dead trees and landscape elements suggested in dripping paint suggest destruction and desolation. In the middle the woman – often naked – as an enigmatic ghost in a mythical Occidental environment. Any suggested action remains vague and intangible, as if she is immersed in a personal ritual. In later works more and more requisites and figurative elements pop up, placing the woman in a more complex situation. This strengthens the narrative aspects of the paintings. The combined action of the elements brings about a strongly suggestive ‘mythical’ undertone, which is reinforced by expressive use of colours. A banal, everyday motive such as a pole with road signs may hold the viewer back from descending into a mysterious, parallel, earthly world. The link with the ‘real life’ is important. As a result the paintings can be viewed as a reflection on the commonplace and man’s position in it. The motif is classic: life as a journey full of hardship, with purification and the search for oneself. In fact there are two worlds: the everyday world of moving from A to B and doing one’s trivial chores, and the highly personal perception of one’s environment, actually an abstraction which, in case of Lotte van Lieshout becomes manifest in expressionist, hallucinating colours.
In her most recent paintings Lotte van Lieshout tries to further merge those two worlds. More emphatic than before the woman is all alone in an ever more abstract environment. Her latest paintings explicitly refer to an experience in Portugal. Once , in the countryside, she laid down stretched down on the ground to fully delight in the environment. Shortly after she got up, a car raced by over the very spot she just left. The intense enjoyment, immediately followed by the realisation that she had just escaped being run over presents a paradoxical motif, with submission bordering on destruction. In these paintings, that were not yet available for this catalogue, the danger is not apparent, but the vulnerability of the woman all the more: naked, laying on her back, in total submission, surrounded by a ‘landscape’ tending to the monochrome, as if dissolving into mist. While she first painted the solitary human in a narrative situation, now Lotte van Lieshout gives depth to a woman in her own world. In this regard her loose, sketchy touch of painting is crucial. Van Lieshout sounds out her motifs, precisely paints supporting props (a house, an owl, a pile of skulls) when she needs them, and yet keeps the whole ephemeral, attaining a maximum degree of suggestion. This work does not deal with ‘truth’, but with a personal awareness, transfigured to a spectacle that is supported by an elusive atmosphere that can be interpreted in different ways. Robbert Roos March 2010
5
6
2007
7
De schim 31 x 22 cm. Olie, acryl, houtskool, medium op houten paneel Particuliere collectie, Wageningen
8
Schildersgilde 18 x 24 cm. Olie, acryl, conté, lijm op houten paneel Particuliere collectie, Eindhoven
9
Eland 31 x 24 cm. Olie, acryl op houten paneel Particuliere collectie, Nijmegen
10
Meisje met berenvacht 17 x 34 cm. Olie, oliepastel op houten paneel Particuliere collectie, Saarlouis - Duitsland
11
HALT! 50 x 34cm. Olie, acryl, oliepastel, conté op houten paneel Particuliere collectie, Colmar - Frankrijk
12
Zeven 50 x 34 cm. Olie, acryl, medium, oilstick, conté op houten paneel Particuliere collectie, Frankfurt - Duitsland
13
Waiting for an Angel 62 x 82 cm. Oil, oilstick, medium op doek Particuliere collectie, Eindhoven
14
Grote hand 120 x 100 cm. Olie, oilstick op doek
15
Lotte 148 x 103 cm. Olie, oilstick op doek
16
2008
17
Grote hand 77 x 52 cm. Olie, acryl, oilstick op doek Particuliere collectie, Achtmaal
18
Zonder titel 40 x 34 cm. Olie, acryl, oilstick op houten paneel Particuliere collectie, Kampen
19
Zonder titel 62 x 187 cm. Olie, oilstick, medium op doek
20
Zonder titel 33 x 50 cm. Olie, acryl, oilstick, oliepastel op houten paneel Particuliere collectie, Heidelberg - Duitsland
21
Ithaca 50 x 75 cm. Olie, pigment op doek Particuliere collectie, Delden
22
Zonder titel 180 x 100 cm. Olie op doek Particuliere collectie, Delden
23
SSSchatje 180 x 100 cm. Olie, oilstick op doek Particuliere collectie, Utrecht
24
Zonder titel 18 x 24 cm. Olie, acryl, oilstick op doek Particuliere collectie, Wageningen
25
Bloterik voor de kast 73 x 52 cm. Olie, acryl, conté op doek Particuliere collectie, Collection COBRA to Contemporary - Den Haag
26
2009
27
Vindplaats: Schiedam 200 x 150 cm. Olie, acryl, lak op doek
28
‘t Gilde 75 x 115 cm. Olie, oilstick op doek
29
Twee ridders 150 x 180 cm. Olie, oilstick, op doek
30
Uil 160 x 180 cm. Olie, acryl, oilstick, houtskool, lak op doek Particuliere collectie, Heidelberg - Duitsland
31
Zonder titel 60 x 80 cm. Olie, acryl op doek Particuliere collectie, Collection COBRA to Contemporary - Den Haag
32
Ratten und Lause 300 x 170 cm. Olie, oilstick, pigment op doek
33
Tamboer 60 x 80 cm. Olie, oilstick, pigment op doek Particuliere collectie, Voorburg
34
Opgraving 18 x 24 cm. Olie, acryl, oilstick op doek
35
In de nacht 24 x 30 cm. Olie, acryl, oilstick, lak op doek
36
Kraai 75 x 50 cm. Olie, acryl, conté, pigment op doek Particuliere collectie, Groningen
37
Mensenkooi 24 x 30 cm. Olie, oilstick, lak op doek
38
Fles 18 x 24 cm. Olie, oilstick, lak op doek Binnenplaats 50 x 40 cm. Olie op doek
39
Zittend, 18 x 24 cm, olie, acryl op doek
