Loopbaan Oriëntatie Begeleiding (LOB) Inleiding In Havo 4 ga jij je oriënteren op wat je na het Havo-examen gaat doen. Dit vraagt tijd. Soms weet je het allang en denk je dat dit voor jou allemaal niet zo hoeft. Maar je zal de eerste niet zijn die volledig overtuigd van wat te doen na de HAVO hiervan afziet omdat er ineens meer mogelijkheden blijken te zijn. Daarom is het belangrijk dat je de opdrachten in Havo 4 en 5 zorgvuldig uitvoert en beschrijft. We doen dit in vier fasen. De laatste fase, de 4e fase (beslissen) , doe je in Havo 5. Fase 1 en fase 2 (oriëntatie en verkennen) rond je af voor de kerstvakantie (10 SLU’s). Fase 3 (verdiepen) moet worden afgetekend nadat je de laatste opdrachten voor H4 hebt gedaan, maar uiterlijk voor de laatste toetsweek begint. Na de toetsweek moet je geen afspraken meer hebben gemaakt en moet alles voldoende zijn. In de mentorlessen kun je dit 1e en later het 2e deel toegelicht krijgen. Het LOB-dossier De opdrachten zijn genummerd en voor de 3e fase zijn er verplichte en keuzeopdrachten. De opdrachten staan uitvoerig beschreven in dit leerlingenboek, maar je kunt dit boek ook op het vakkenweb vinden. Lees de opdrachten goed en maak de verslagen zo dat je elk verslag begint met het nummer en de titel van de opdracht. Meestal maak je de opdrachten thuis. Vooral in fase 3 breng je eerst een bezoek en maak daar een verslag van. Stel het maken van het verslag niet uit, maar maak deze zo snel mogelijk na je bezoek. Als je een Open Dag bezoekt of je gaat naar een informatiemarkt, bewaar dan zoveel mogelijk foldermateriaal en lever dit in bij je verslagen. Zorg je voor een back-up van de verslagen op je computer. Het gebeurt nog al eens dat mensen hun dossier kwijtraken en dan is het een kwestie van opnieuw printen. Lever de verslagen nooit los in, maar doe ze in de juiste volgorde in je dossier (op nummer) en lever je dossier (uiteraard voorzien van naam en klas) in bij je mentor als deze er om vraagt. Het totale dossier geldt in het PTA als een Handelingsdeel en moet op twee vastgestelde momenten (deel I en II) minstens als voldoende afgetekend worden. Als er opdrachten niet gemaakt zijn, onvoldoende gemaakt zijn, missen of nog niet afgetekend zijn, is je ‘LOBdossier’ voor onvoldoende en er staat een 0 op je cijferlijst. De LOB-corner In het OLC staat links bij het raam een kast, waarin zich veel informatie bevindt over vervolgopleidingen en studierichtingen. Maak er gebruik van. Je mag zelfstandig in deze kast snuffelen (de sleutel haal je dan bij de balie). Het is een bron van informatie om ideeën op te doen om je te oriënteren en te verdiepen t.b.v. je loopbaanoriëntatie.
1
Update voor het jaar 2011 – 2012:
NOTEER DE DATA IN JE AGENDA!!!
Ad. opdracht 6: Bezoek Open Dag Hogeschool Utrecht op 19 november Ad. opdracht 12: STUVO: Je moet je uiterlijk 9 december hiervoor aanmelden! Ad opdracht 13: Voorbereiding Bedrijvendag: Je moet uiterlijk 5 maart je stagecontract voor de Bedrijvendag bij je mentor inleveren. Ad. Keuzeopdracht 18A: De Opleidingsmarkt zal plaatsvinden op 23 januari 2012. De leerlingen hoeven zich hiervoor niet op te geven. Ad. Keuzeopdracht 18 B: Buitenland Buitenkans wordt dit schooljaar georganiseerd op 22 november in het Revius College in Doorn. Je hoeft je niet van tevoren op te geven.
Verder: Beroepenavond: Op 13 maart 2012 komen mensen uit Houten en omgeving vertellen over hun beroep en carrière. Deze avond vindt plaats op school. Meeloop-/Open dagen: Als je een meeloopdag wilt meemaken of een Open Dag wilt bezoeken, moet je dit aan de decaan doorgeven. Daarbij moet je een schriftelijk bewijs kunnen overhandigen. Dit kan een bevestiging zijn die je meestal per mail of per post ontvangt nadat je je hiervoor hebt opgegeven. Mocht je zo’n bevestiging niet krijgen, dan heb je een brief van je ouders nodig waarin wordt aangegeven wanneer je zo’n meeloopdag gaat volgen of een Open Dag wilt bezoeken. De decaan geeft officieel toestemming en geeft dit door aan de schoolleiding.
2
DE OPDRACHTEN Fase 1 en 2 = oriënteren en verkennen Wat kan je doen na je havo? Wat wil je doen? En verzamelen van informatiebronnen en informatie over de vervolgopleidingen. (wat is het verschil tussen een MBO en een HBO) Bedoeling: Het samenstellen van een top 2. Deze 9 opdrachten zijn verplicht en elke opdracht levert 1 SLU. (Totaal dus 9 SLU’s) Het introductie- en evaluatiegesprek met je mentor bij fase 1 en 2 leveren samen ook 1 SLU op.
OPDRACHT 1: Wat ik belangrijk vind Waar besteed je veel tijd aan? Wat vind je belangrijk? Maak jouw volgorde en gebruik de volgende dingen: carrière – vrienden – computer – studeren – reizen – gezin – gesprekken – tv kijken – films bekijken – sport – plannen maken – (vul in wat voor jou belangrijk is en hier niet bijstaat) Maak een top vijf zoals je er nu over denkt.
OPDRACHT 2: Werkstijl Ga naar www.randstad.nl; klik op: over werk, linkerkolom: ‘test je zelf’ klikken en dan: ‘test je interesse; . Dan krijg je een score in hoeverre je interesse hebt voor werken met je handen, werken met je hoofd, creërend werken, werken met mensen, ondernemend werken, routinematig werken. Kopieer en plak de omschrijving van de categorie die het best bij jou past in een bestand. Klik vervolgens op; beroepen die bij jou passen. Kopieer en plak deze ook in het bestand en voeg dit toe aan je toekomst dossier.
OPDRACHT 3: Je grondhouding Om de juiste studie te kiezen is het belangrijk dat je rekening houdt met wie je bent, wat jouw grondhouding is. In de lijst hieronder staan activiteiten vermeld. Ze verwijzen naar de grondhouding die je kunt hebben. Als je zo’n activiteit goed kunt, interessant vindt of leuk vindt om te doen, zet dan in het vakje ervoor een kruisje. Stel je voor hoe jij de activiteit zou doen en of je je daar lekker bij voelt. Maak de opdrachten A en B op dit papier en maak voor je LOB-dossier een verslag (C) in minimaal drie ruime alinea’s. A: kruis minimaal 15 en maximaal 20 activiteiten aan 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
Activiteit Een reisverslag maken. Een eigen websitebedrijfje opzetten. Spreekbeurten, presentaties houden. Voor je vrienden koken. Aanvoerder van een team zijn. In de medezeggenschapsraad van je school zitten. Een slogan of leus bedenken voor jullie jeugd- jongerencentrum. Nieuwe recepten bedenken en uitproberen. Geluidsbelasting van overvliegende vliegtuigen meten. Andermans werk nakijken en/ of corrigeren. Opkomen voor een medeleerling die gepest wordt. Een cd opnemen met zelfgeschreven teksten en zelfgecomponeerde muziek Meedoen met een project om kosmische achtergrondstraling uit het heelal te bestuderen. Columns schrijven Video’s, dvd’s en cd’s systematisch ordenen. Een klasgenoot geduldig iets uitleggen. Op reis naar niet-gangbare bestemmingen, bijvoorbeeld Spitsbergen Een cabaretvoorstelling maken. Je bezighouden met filosofie.
3
20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60
Gedichten schrijven. In werkgroepen de verantwoordelijkheid voor de hele groep op je nemen. Een reis met vrienden plannen voor de zomervakantie. Oude schriften en gemaakte werkstukken van de afgelopen jaren bewaren. Babysitten. Veel naar documentaires op Discovery kijken. Een PowerPoint presentatie maken Experimenteren met muziek en/of toneel. Regelmatig in een encyclopedie, Wikipedia of Encarta neuzen Bezig zijn met een muntenverzameling. Op een vaste tijd, een keer per week, wandelen met je opa of oma die in een rolstoel zit. Een Valentijnsfeestje voor vrienden organiseren. Graag schaken. Deelnemen aan discussies over het broeikaseffect. Gespeelde schaakwedstrijden analyseren. Penningmeester van je club zijn. Plaatsnemen in een commissie die de aula van de school naar eigen inzicht mag inrichten. Bij een ruzie tussen twee klasgenoten bemiddelen. Zaterdag achter de kassa in een supermarkt werken Als bijbaan schappen vullen bij een groot winkelbedrijf of een supermarkt. In de bus opstaan voor een zwangere vrouw. Een activiteit voor leeftijdsgenoten organiseren. Als hobby bezig zijn met het heelal, de sterren, astrologie. Je computer openmaken om te kijken hoe deze werkt. Een eigen logo ontwerpen voor jullie school. Je apart, anders met een eigen stijl kleden. Begeleider zijn bij brugklasactiviteiten. Deel uitmaken van de organisatie van een evenement als een wielerronde of stratenfeest. Inschrijvingsformulieren voor het hbo/ wo en de studiefinanciering invullen Opstellingen bouwen bij natuurkunde, scheikunde en biologie. Uit de bibliotheek (populair) wetenschappelijke boeken lenen en bestuderen. Met een groepje de organisatie van de examenstunt op je nemen. Op een schoolfeest de bardienst op je nemen. Meehelpen de Solar 2006, een auto op zonne-energie, te verbeteren. Je scooter trachten te repareren. Gemakkelijk met audiovisuele apparaten om kunnen gaan Digitaal foto’s bewerken op de computer. Voorzitter van de leerlingenraad zijn. Je schriften en verslagen er netjes uit laten zien. Eens in de week, op een vaste tijd, een blinde meneer de krant voorlezen De lay-out doen voor het jubileumboek van de school
B. Omcirkel daarna de aangekruiste nummers hieronder. Als je minimaal vijftien en maximaal twintig nummers op deze lijst hebt aangekruist, kun je zien welke grondhouding waarschijnlijk bij jou overheerst. De nummers hierna verwijzen naar een bepaald type. Realistisch: 9, 13, 17, 26, 27, 43, 49, 53, 54, 55 Intellectueel: 6, 19, 20, 25, 28, 32, 33, 34, 42, 50. Artistiek: 7, 8, 12, 14, 18, 36, 44, 45, 56, 60. Sociaal: 4, 11, 16, 24, 30, 37, 40, 46, 59, 52. Ondernemend: 2, 3, 5, 21, 22, 31, 41, 47, 51, 57. Conventioneel: 1, 10, 15, 23, 29, 35, 38, 39, 48, 58. Van welke groep zijn bij jou de meeste nummers onderstreept? Op de volgende pagina vind je in een schema uitleg van welk type je bent.
4
Realistisch Je wilt weten hoe iets in elkaar zit, hoe het werkt, hoe het functioneert. Je werkt graag met dingen, gereedschappen, machines, planten en dieren je hebt technisch inzicht, bent handig en vindt lichamelijke inspanning geen probleem. De niet-creatieve realist heeft een voorkeur voor routinematige werkzaamheden. De creatieve realist vindt zelf dingen uit. Je bent praktisch en doortastend. Artistiek Je bent graag met kunstzinnige werkzaamheden. Je hebt een rijke fantasie en wilt deze vormgeven in beeldende kunst, literatuur of muziek. Je wilt vernieuwen. De niet-creatieve streeft naar verbetering. De creatieve streeft naar verandering. Je bent een gevoelsmens, origineel en individualistisch. Ondernemend Je kunt goed leidinggeven en organiseren. Je wilt de wereld om je heen regelen en beheersen. Werkzaamheden in handel, politiek of bestuur passen bij je. De niet-creatieve werkt met bestaande structuren en regels, de creatieve bedenkt zelf allerlei dingen. Je bent actief, zelfverzekerd en overtuigend.
Intellectueel Je houdt van studeren en nadenken. Je doet graag onderzoek. Je denkt logisch na. Je wilt de wereld plaatsen in systemen en theorieën. Je stelt pittige vragen en neemt geen genoegen met een oppervlakkig antwoord. De niet-creatieve denker zit meer in eigen theorieën en schema’s. Je bent verstandig, kritisch, en nieuwsgierig. Sociaal Je werkt graag met mensen. Denk aan dienstverlening, hulpverlening en onderwijs. Je bent contactueel sterk, je kan goed luisteren en je gedachten goed verwoorden. Het wel of niet-creatieve zie je terug in hoe je de dingen aanpakt. Je bent tactvol, zorgzaam en sterk op anderen gericht. Conventioneel Je wilt dat wat er is beheren, vastleggen, weergeven en controleren. Je houdt van administratieve werkzaamheden. Je weet graag waar je aan toe bent, je kent de regels en houdt van regelmaat. De nietcreatieve gebruikt bestaande systemen, de creatieve bedenkt eigens systemen. Je bent nauwkeurig, correct en betrouwbaar.
Als je studie, werk of andere activiteiten aansluiten bij je grondhouding dan voel je je vaak het lekkerst en zul je waarschijnlijk het beste functioneren.. C. Het verslag Maak een goedlopend verslag waarin je in minimaal drie ruime alinea’s de uitslag van dit onderzoek naar je grondhouding bespreekt en wat je opvallend vindt aan deze uitslag. Geef aan of de uitslag klopt met je eigen idee over wat voor type je bent. Geef een toelichting bij je mening en geef tenslotte je conclusie t.a.v. je grondhouding. (Dit verslag wordt gebruikt in het gesprek bij opdracht 10 met je mentor) OPDRACHT 4: Welke opleiding past bij mij 1 Ga naar www.fontys.nl Klik op: voor scholieren en doe de Fontys - Interesse - Test. Aan het einde krijg je een top-10 van opleidingen. 1.Kopieer deze top-10 en zet deze in een Word-bestand. 2.Stel vervolgens jouw eigen top-5 samen: wat lijken jou de leukste opleidingen uit de lijst? 3.Klik op deze 5 opleidingen, dan vind je een omschrijving. Kopieer de omschrijving naar het Word-bestand en maak een print. Ook deze komt in je LOB-dossier. OPDRACHT 5: Welke opleiding past bij mij 2 Ga naar www.inholland.nl studiekeuze, in de linkerkolom: studiekeuzetest, vul je emailadres in en doe één of meerdere van de testen. Met welke test je begint is afhankelijk van hoe ver je in je oriëntatieproces bent. Als je nog geen idee hebt welke kant je op wil, doe je als eerste de interessetest. Daarna kun je eventueel kiezen voor de test: studierichting verkennen en later voor de test: beroepen verkennen. Als laatste kun je de test: opleidingen verkennen doen. Door op verschillende studierichtingen, opleidingen en beroepen te klikken kun je meer info vinden over deze onderwerpen. Maak een overzicht van je top 5 opleidingen en de daarbij behorende info en eventueel info over de beroepen die je aanspreken.
OPDRACHT 6 BEZOEK OPEN DAG HU Met behulp van deze opdracht ga je onderzoeken wat een hbo-opleiding jou kan bieden. Met behulp van de bronnen maak je keuzes en de informatie die je krijgt, leer je op waarde schatten. Je verwerft dus niet alleen meer kennis over het hbo maar ook de vaardigheid om
5
informatie te verzamelen en te verwerken. Het is belangrijk dat je onderzoekt welke opleidingen er zoal zijn op het hbo en welke daarvan interessant kunnen zijn voor jou. Dit doe je m.b.v. de opdracht “Maak kennis met het HBO” waarvan je het formulier op het vakkenweb kunt vinden. Na deze voorbereiding ga je op 19 november een bezoek brengen aan de algemene open dag van de Hogeschool Utrecht (Let op! Je moet je op tijd inschrijven voor deze open dag, zie: http://www.voorlichting.hu.nl). De informatie die dit bezoek oplevert verwerk je in een verslag (gebruik hiervoor het formulier “Verslag open dag HBO”) en wissel je uit met je klasgenoten. Tot slot gebruik je een reflectieformulier om terug te kijken op de opdracht. Je levert dus drie verslagen/formulieren in: formulier "onderzoek doen naar het hbo"; verslag van de bezochte open dag aan de HU. reflectieformulier: hoe verliep de opdracht, wat heb ik geleerd?
OPDRACHT 7: Kijken naar advertenties Voordat je gaat studeren is het belangrijk om alvast eens naar de praktijk te kijken. Zoek eens naar advertenties waar je op zou kunnen solliciteren als je een bepaalde studie hebt afgerond. Zoek (minimaal twee) advertenties in de krant of op internet en bestudeer de functie-eisen en functie-omschrijving. Probeer de functie-eisen in te delen. Welke gaan over opleiding, interesse, ervaring en karakter enz. Probeer bij de functie-omschrijving een beeld te krijgen van waar je bent (op kantoor, onderweg, in vergadering, actief met mensen, laboratorium etc.) en wat je aan het doen bent. Geef vervolgens je conclusie (Zou je hierop solliciteren? En waarom wel en waarom niet? (betrek hierbij ook je grondhouding)
OPDRACHT 8: Je top 2 Je hebt de mogelijke vervolgopleidingen bestudeerd in de 1e fase. Je hebt gekeken naar de haalbaarheid en je grondhouding in de 2e fase en nu moet je komen tot jouw top 2. Het kan zijn dat je inmiddels weer op hele nieuwe ideeën bent gekomen. Het kan ook zijn dat het heel duidelijk is welke top 2 overblijft. Let op: misschien denk je het allemaal al zeker te weten en zou je het liefst verdergaan met één mogelijkheid, maar dat is niet wijs. Te vaak maken we mee dat het in het 5e jaar toch weer anders wordt. Je wordt niet ingeloot, je haalt niet de juiste punten, je hoort dat alles minder is dan verwacht enz. Daarom vinden we het belangrijk dat je het 5e jaar ingaat met een top 2. Dus twee opties openhoudt. OPDRACHT 9: Jouw conclusie Opdracht: Je hebt de opdrachten 1 t/m 9 gemaakt. Lees jouw antwoorden en verslagen in je dossier nog eens over en schrijf een kort verslag dat in een gesprek met je mentor besproken zal worden. Bespreek in een goedlopend verslag: Wat jij belangrijk vind Welke werkstijl je hebt. Welke grondhouding je hebt. Welke vaardigheden en eigenschappen je hebt Wat je van de advertenties vond die je hebt bekeken. Welke opleiding eventueel bij je zou passen.
6
Wat eerst je top vijf was en nu je top 2 en waarom je een van die mogelijkheden hebt laten vallen. Stuur, als je dit verslag hebt gemaakt, een mailtje naar je mentor om een afspraak te maken, om dit verslag te bespreken. Neem je LOB-dossier mee naar dat gesprek en laat de opdrachten van deze 1e en 2e fase (1 t/m 9) aftekenen (Zie de voorkant van je dossier). Bestudeer daarna zo snel mogelijk de opdrachten voor de volgende fase. Al in oktober en november kun je Open Dagen van verschillende opleidingen bezoeken. Fase 3 = Verdiepen: Kennismaken met de opleidingen. Je bezoekt Open dagen, oriëntatiedagen, beroepenavonden, studiebeurzen, je interviewt een beroepsbeoefenaar enz. Er zijn verplichte opdrachten en keuze opdrachten. Let op de genoemde data. Die zijn actueel voor dit schooljaar. Je kunt de opdrachten in willekeurige volgorde doen. Bedoeling: Je komt erachter of je top 2 bijgesteld moet worden of zo kan blijven. Fase 3 rond je voor de laatste toetsweek af. Zorg dat je dossier voor het einde van het schooljaar compleet is. Bij elke opdracht staat het aantal SLU’s vermeld. Het totaal moet uiteindelijk 30 SLU’s opleveren OPDRACHT 10: Verslag van een Open Dag (4 SLU’s) Het hele jaar door, vaak al in en na de herfstvakantie kun je Open Dagen bezoeken van verschillende opleidingen in ons land. Zoek in kranten en op sites naar advertenties van HBO’s of andere passende opleidingen in je omgeving waar een Open Dag, een voorlichtingsdag, wordt gehouden. Op zo’n Open Dag krijg je informatie over de school en de mogelijkheden van de school. Zet voor je er naar toe gaat een aantal vragen op papier over je top 2. Zorg ervoor dat die in ieder geval beantwoord worden. Probeer een van de aanwezige docenten te spreken te krijgen om je antwoorden op je vragen te krijgen. Maak vervolgens een verslag van deze dag door te beschrijven 1.) wat je indrukken waren 2.) welke mogelijkheden de school biedt 3.) wat je eventueel verrassend vond 4.) wat jou tegenviel. 5.)Geef tenslotte in een conclusie aan hoe je de opleiding beoordeelt. OPDRACHT 11: Studievoorlichting STUVO: HU in Utrecht (4 SLU’s) Voor Havo 4 wordt een studievoorlichting georganiseerd:STUVO(STUdieVOorlichting). Je bezoekt bij de HU (in Utrecht) gedurende een dagdeel drie keer een workshop (van ongeveer 30 minuten) over opleidingen. De opleidingen stellen zichzelf voor en geven informatie over de inhoud en de eisen van de opleiding. Voordat je deze opdracht kunt uitwerken, krijg je een seintje van de decaan dat je vooraf via internet kunt kiezen van welke opleiding je meer wilt weten. Via internet krijg je ook een overzicht van wat te kiezen valt. Van deze drie workshops maak je een kort verslag waarin je de volgende punten noteert: 1. Om welke opleiding gaat het? 2. Waar kun je deze opleiding volgen? 3. Hoe lang duurt de opleiding? 4. Op welke banen kun je met deze opleiding solliciteren? 5. Is er nog een vervolgopleiding mogelijk? 6. Wat sprak je aan in deze opleiding? 7. Welke bezwaarpunten heb je tegen deze opleiding? 8. In hoeverre strookt deze opleiding met je eigen 1e en 2e keuze.
7
OPDRACHT 12: Voorbereiding bedrijvendag (2 SLU’s) Op school krijgt iedere H4-leerling een hele dag de mogelijkheid om een zgn. snuffelstage te doen. (Zie ook opdracht 14). Deze stage vindt plaats op een vastgestelde datum. Het is belangrijk dat je je tijdig voorbereidt op deze stage. Het werkt als volgt: Je zoekt zelf een ‘bedrijf’ waar je op de door school vastgestelde datum een dag zult doorbrengen. Als je problemen hebt met het vinden van een passend bedrijf informeer dan bij je schooldecaan. Dit informeren kan natuurlijk ook bij familie en bekenden, maar denk eraan: je mag geen stage lopen in het bedrijf waar je al een baantje hebt of het bedrijf waar je vader of moeder werkt. Het is ook belangrijk dat het bedrijf dat je bezoekt past bij je eigen belangstelling zoals je hebt vestgesteld in fase 1 en 2. Via het decanaat krijg je de volgende brieven en formulieren: Een brief die door de ouders moeten worden ondertekend en weer moet worden ingeleverd op school. Een brief voor het bedrijf waar je deze stage wilt doen met informatie. Een formulier voor het bedrijf / de instelling ter ondertekening en bedoeld om weer op school in te leveren zodat school een bevestiging kan sturen. Dit stagecontract moet op tijd terug zijn. De deadline staat in de up-date voor dit schooljaar. Doe een kopie van het contract je LOB-dossier. OPDRACHT 13 : Beroepenavond (1,2 of 3 SLU’s) Op College De Heemlanden is in maart een beroepenavond georganiseerd. Mensen uit de praktijk vertellen over hun beroep en carrière. Als je er op tijd bent kun je drie keer een ronde van een half uur gaan om iemand te horen spreken over een beroep dat jij mogelijk wil gaan kiezen, of dat jij wel interessant vindt. Je krijgt een boekje met de mogelijke keuzes vooraf uitgereikt. Zorg dat je pen en papier bij je hebt en zo mogelijk heb je al enkele vragen op papier. Achteraf moet je verslag schrijven van de bezoekjes. In het verslag schrijf je welke belangrijke zaken over dit beroep je al wist en welke nieuwe dingen je hebt gehoord. Tenslotte schrijf je in je conclusie of dit beroep eventueel wel of niet wat voor jou zou zijn, met argumenten uiteraard. Denk daarbij nog eens aan je grondhouding uit fase 2. (Per ronde met verslag geldt dit voor 1 SLU)
8
OPDRACHT 14. Verslag Bedrijvendag (5 SLU’s) Bij opdracht 12 heb je de bedrijvendag voorbereid. Maak nadat je deze dag hebt gehad zo snel mogelijk een verslag waarin de volgende vragen en opdrachten verwerkt zijn. Noteer eerst Algemene bedrijfs - / instellingsgegevens Naam van het bedrijf / firma / instelling Het volledige adres Telefoonnummer Contactpersoon De doelstelling van het bedrijf / de instelling De geschiedenis van het bedrijf Het aantal werknemers Verzamel zoveel mogelijk informatie over jouw bedrijf ( folders, brochures etc.) en voeg deze toe aan je toekomstdossier. en beantwoord dan de volgende vragen 1. Is uit de naam van het bedrijf of de instelling af te leiden welke werkzaamheden er worden verricht? 2. Hoe probeert het bedrijf / instelling zichzelf aan het publiek te presenteren? 3. Zijn er bedrijven / instellingen in de omgeving die dezelfde werkzaamheden verrichten? Indien ja, noem er minstens één. 4. Is er sprake van concurrentie? 5. De rechten & plichten van een werknemer zijn voor elk bedrijf geregeld in een C.A.O. 6. Geef enkele voorbeelden die gelden voor dit bedrijf / deze instelling. 7. Welke regels / afspraken gelden bij ziekte, te laat komen, etc.? 8. Worden er eisen gesteld aan het uiterlijk van de werknemers? 9. Zijn er ook mogelijkheden om je binnen het bedrijf bij te scholen, verder te leren, een hogere functie te krijgen, etc.? 10. Hoeveel en welke afdelingen heeft het door jou gekozen bedrijf of de instelling? 11. Geef aan hoeveel werknemers er op een afdeling werkzaam zijn. 12. Op welke afdeling(en) heb je zelf werkzaamheden verricht? 13. Geef een korte omschrijving van je werkzaamheden. 14. Welke apparatuur is er op jouw afdeling(en) in gebruik? 15. Met welke apparatuur heb je zelf mogen werken? 16. Heb je voldoende werkzaamheden kunnen uitvoeren, zien of meemaken om een beeld te krijgen van het werk of de arbeidssituatie? Geef uitleg bij je antwoord. 17. Noem een aantal functies in het bedrijf. 18. Zoek uit en noteer welke opleiding of studierichting je na de havo / atheneum nodig hebt voor deze functies. 19. Beschrijf in 60 woorden een kenmerkend onderdeel van het bedrijf / instelling waar je de oriëntatiedag hebt meegemaakt.
9
OPDRACHT 15 : Interview met beroepsbeoefenaar (2 SLU’s) Houd een interview met iemand die een beroep uitoefent waar jouw (toekomstige) opleiding jou gaat opleiden. Probeer iemand te vinden die bereid is een interview te ondergaan. Dit kan natuurlijk iemand zijn van het bedrijf of instelling waar je gedurende een hele dag hebt georiënteerd. (zie opdracht 14) Maak, voordat je het interview afneemt, een lijst met vragen. Zorg ervoor dat daarin in elk geval de volgende vragen voorkomen:
Welke opleiding heeft u gedaan? Waarom heeft u dit beroep gekozen? Hoe ziet voor u een werkdag eruit en wat zijn de werkomstandigheden? Wat voor werkzaamheden doet u eigenlijk? Wat is het meest aantrekkelijke van dit beroep en wat zijn minder prettige kanten? Wat moet je vooral kunnen bij dit beroep? Hoe is de arbeidsmarkt??
Probeer nog meer vragen te bedenken Maak tijdens het interview aantekeningen, want je vergeet meer dan je denkt. Vergeet ook niet een kleine attentie mee te nemen. Werk het interview uit tot een goed leesbaar verhaal en doe het in je map. Doe de vragenlijst erbij Geef nadat je je verhaal hebt opgeschreven ook nog aan wat je van dit gesprek hebt geleerd.
OPDRACHT 16: Voorbereiden van een MEELOOPdag Havo 5 (2 SLU’s) In Havo 5 ga je beslissingen maken. Het is belangrijk dat je in Havo 5 voortzet wat je in Havo 4 hebt onderzocht. Het is daarom belangrijk dat je nu al bekijkt bij welke opleiding je graag een meeloopdag zou willen doen in Havo 5. Ga als volgt te werk. Zoek een opleiding waar je een meeloopdag zou willen meemaken en noteer: Naam – adres – telefoonnummer – site Wat is het belangrijkste van deze opleiding? Wat je wil weten als je die dag hebt meegelopen (wat vind jij belangrijk) Wanneer zijn er open dagen? Hoe zou je een meeloopdag kunnen organiseren? Ken je iemand die deze opleiding volgt: vraag dan naar de mogelijkheden van meeloopdagen of bel de opleiding zelf op. Maak van het verslag een lopend verhaal waarin je de vraag en het antwoord van deze punten verwerkt.
10
OPDRACHT 17: Keuzeopdrachten A t/m F : (voor de aanvulling van je SLU’s) Naast de verplichte opdrachten moeten er nog meer SLU’s worden gemaakt. Je kunt uit de volgende opdrachten enkele opdrachten kiezen. Belangrijk is dat je voldoende SLU’s hebt voor je je dossier inlevert. Let op: bij sommige opdrachten hoort een datum. Er zijn opdrachten bij die je pas kunt doen nadat je met je decaan hebt gesproken en daar toestemming voor hebt gekregen. Dit staat erbij vermeld. Communiceer altijd met je mentor als je een bepaalde dag niet op school bent in verband met je loopbaanoriëntatie en dat je hiervoor toestemming hebt gekregen op het decanaat. Uiteraard worden toetsen niet verzet.
Keuzeopdracht 17 A: Opleidingenmarkt op College De Heemlanden (4 SLU’s) Op college de Heemlanden wordt ieder jaar in februari een markt gehouden waar je bij verschillende ‘stands’ informatie kunt krijgen over een gevarieerde groep MBO en HBOopleidingen en verschillende uit de regio en de universiteiten in Nederland. Ook je ouders mogen komen. Als je vragen over een bepaalde opleiding hebt kun je hier terecht, maar het geeft je misschien ook weer (nieuwe) ideeën. Meer informatie hierover volgt in januari. Zoek vooral naar de opleidingen die passen bij jouw top 2 of top 3. Maar ook andere opleidingen zijn interessant om eens te verkennen. Maak een verslag aan de hand van de volgende vragen van minimaal 1x een A4 en lever dit verslag binnen vier weken in bij je mentor. Na die 4 weken kan het verslag geen SLU’ meer opleveren. Welke stands trokken je aandacht? Welke stands gaven interessante informatie? Wat weet je nu wat je voor je bezoek aan deze markt nog niet wist? Welke informatie heb je gemist, kon je niet vinden? Wat zou jij verbeteren aan zo’n markt als jij zo’n markt zou organiseren? Keuzeopdracht 17 B: Buitenland Buitenkans (4 SLU’s) Jaarlijks wordt er een scholenmarkt voor buitenlandse studies gehouden. Kijk in de up-date voor dit schooljaar waar en wanneer deze dag dit schooljaar wordt gehouden. Tijdens deze scholenmarkt wordt voorlichting gegeven aan leerlingen die na afronding van hun middelbare school een jaartje naar het buitenland willen. Ga kijken en maak je verslag. Vergeet niet vooraf wat vragen voor jezelf op te stellen en bespreek de antwoorden met je mentor. Je hoeft je hiervoor niet van te voren op te geven. Kijk ook op www.europa-nu.nl Keuzeopdracht 17 C: Meeloopdag (4 SLU’s) Organiseer een meeloopdag voor jezelf bij de opleiding van (een van ) je keuze. Dit kan je doen door iemand te vragen die ergens studeert of door de school op te bellen en vragen of dit mogelijk is. Zoek een dag uit waarop iets gebeurt. Een college, practicum, zelfstudie. Probeer ook met andere studenten in gesprek te komen over hun studie. Bezoek ook de bibliotheek. Laat je in ieder geval registreren door je decaan als dit onder schooltijd zal plaatsvinden. Maak een verslag waarin je opschrijft wat je hebt gedaan, wat je verrassend vond, wat je vond tegenvallen en wat je algemene indruk van de opleiding is.
11
Keuzeopdracht 17 D: Doorstuderen (4 SLU’s) Deze opdracht (bestaande uit een I en II ) maak je als je overweegt misschien toch nog over te stappen naar een MBO. I. Lezen Lees eerst de schuin gedrukte tekst in het kader over de verschillen en de overeenkomsten van MBO en HBO en maak dan de opdracht door de gelijknamige opleidingen te onderzoeken op verschillen en overeenkomsten tussen MBO en HBO Verschillen en de overeenkomsten van MBO en HBO Mbo Met een havo-diploma kun je meestal direct in het tweede jaar van een mbo-opleiding terecht. Het mbo ken vier sectoren Zorg en Welzijn Economie; Techniek Landbouw Er zijn opleidingen op vier niveaus. Heb je een overgangsbewijs van klas drie naar vier of een havo diploma, dan kom je terecht in de hoogste niveaus, 3 of 4. Niveau 3: de vakopleiding duurt 2 tot 3 jaar, afhankelijk van de sector. Daarna kun je diverse werkzaamheden volledig zelfstandig uitvoeren. Niveau 4: de vakopleiding duurt drie tot vier jaar, afhankelijk van de sector. Daarna kun je een verantwoordelijke positie bekleden bij een bedrijf of je zelfstandig vestigen. Hbo In het hbo wordt je in feite opgeleid voor functies op niveau 5. Je bent dan in staat om leidinggevende, managementachtige functies te vervullen. Overeenkomsten tussen mbo en hbo De leerstof De leerstof wordt duidelijk gestructureerd aangeboden, bijvoorbeeld in modulen. Dat zijn afgeronde hoeveelheden leerstof. Per module staat per week aangegeven welke studietaken je hebt. En de leerstof voor het tentamen staat beschreven. Iedere module wordt afgesloten met één of meer tentamens of praktische opdrachten. Daarmee verdien je studiepunten. Iedere studiepunt is een week werken. Per jaar zijn er ongeveer 40 studiepunten te behalen. Je weet dus precies wat er van je verwacht wordt. Er is nog veel klassikaal onderwijs. En om goede praktijkervaring op te doen, zijn er kleine en grote stages. Het examen In het hbo en mbo doe je geen centraal examen. De onderwijsinstelling bepaalt grotendeels zelf hoe de tentamens in elkaar zitten. Daardoor is er tussen opleidingen verschil in aanpak en inhoud van de studie, maar ook in slagingskans, kwaliteit, aansluiting bij de beroepspraktijk en dergelijke. Die verschillen zijn niet altijd eenvoudig vast te stellen. Kijk voor het hbo in Keuzegids Hoger Onderwijs, al is een papieren gids niet voldoende om je oordeel te bepalen. Werkvormen De volgende werkvormen komen zowel in het hbo als het mbo voor: Hoorcolleges. Je luistert (soms met een groot aantal studenten) naar een verhandeling. Werkcolleges. Je krijgt in een kleinere groep uitleg van een docent en werkt aan opdrachten. Werkgroepen. In een werkgroep wordt een actieve inbreng van je verwacht. Je diept samen met een docent een bepaald onderwerp uit, wat uitmondt in een presentatie of werkstuk. Probleemgestuurd onderwijs (PGO). Hierbij wordt een aan de praktijk ontleend probleem met opdrachten verstrekt aan een groep studenten, die vervolgens samen aan de slag gaan om de zaak uit te zoeken. Dat vraagt goed onderling overleg en veel zelfstandig studeren. Practica. Deze komen het meest voor bij medische en de exacte studierichtingen. Je doet onderzoek op een laboratorium of met een computer. Stage. Je voert in een instituut of bedrijf een onderzoeksopdracht uit. Scriptie. Je voert zelfstandig, soms samen met iemand, een onderzoek uit en maakt daar een werkstuk van. Verschillen tussen havo en hbo De laatste jaren zijn het voortgezet onderwijs (havo/vwo) en het hoger onderwijs naar elkaar toe gegroeid wat de onderwijsvorm betreft. In het voortgezet onderwijs wordt er tegenwoordig een groter beroep op je zelfstandigheid gedaan. Je moet meer plannen. Je doet onderzoekjes. Je maakt een profielwerkstuk. Je moet meer keuzes maken. In het hoger onderwijs, waar de student vanouds veel vrijheid geniet, werden de teugels strakker aangetrokken. Toch moet je erop rekenen dat je nog zelfstandiger zult moeten gaan werken. Jouw verantwoordelijkheid voor het succes van je studie zal in het hoger onderwijs nog groter worden.
12
II. De opdracht (vervolg keuzeopdracht 17 D) Zoek een opleiding in het hbo en een gelijknamige/ gelijksoortige opleiding in het mbo die jouw belangstelling hebben. verzamel over beide opleidingen uitgebreide informatie en maak een kritische vergelijking Noteer de punten van overeenkomst, maar vooral de punten van verschil tussen de opleidingen. Kijk ook naar de onderwijsmethode, de studiebegeleiding, en de manier van tentamens doen. Omvang van het verslag: 2 A4tjes getypt. Welke opleiding mbo of hbo spreekt je het meest aan en waarom? Stop dit verslag in je map. Keuzeopdracht 17 E: Extra Open Dag bezoeken (4 SLU’s) Je bent al eens op een Open Dag geweest, zie opdracht 10, maar je wilt er nog een bezoeken. Doe dit in overleg met je decaan als je dit nodig vindt. Via het decanaat kan hier in sommige gevallen toestemming worden gegeven om dit onder schooltijd te doen.
Keuzeopdracht 17 F: Keuzeopdracht in overleg met je mentor Er is altijd nog een mogelijkheid om zelf een activiteit voor te stellen i.p.v. een keuzeopdracht. Overleg met je mentor. Je mentor heeft zelf ook nog wat opdrachten achter de hand, voor je niets kunt met deze keuzeopdrachten of iets heel speciaals wilt.
13
