Limburg maakt vaart. Jaarverslag NV Industriebank LIOF Limburgse Ontwikkelings- en Investeringsmaatschappij. Jaarverslag

Limburg maakt vaart

Jaarverslag 2013 NV Industriebank LIOF Limburgse Ontwikkelings- en Investeringsmaatschappij

Jaarverslag 2013

1

Jaarverslag 2013

2

Inhoud Kerncijfers 2013

4

Mission statement

6

Woord vooraf

7

Bericht van de Raad van Commissarissen

9

Verslag van de directie Participaties Ontwikkeling & Innovatie Investeringsbevordering & Business Development Bedrijventerreinen LIOF Business Centers

10 11 14 16 19 21

LIOF Jaarrekening 2013

23

Bijlagen Overzicht Participaties Profielschets van de leden van de RvC Maatschappelijk verantwoord ondernemen Corporate Governance Risicomanagement LIOF vertegenwoordigingen/lidmaatschappen English Summary

46 47 58 59 63 65 67 68

Missie en organisatiestructuur

73

Overzicht van begrippen en afkortingen

74

Organogram

75

Colofon

77

Jaarverslag 2013

3

Kerncijfers 2013 Financieel resultaat en eigen vermogen

2013

2012

Netto winst (in mln €) Eigen vermogen (in mln €) Balanstotaal (in mln €) Solvabiliteit (in %)

0,5 97,1 159,0 61,0

-/- 4,3 96,5 153,1 63,0

Overzicht resultaten 2010-2013 in mln €

2010

2011

2012

2013

Prestatie-indicator

9,7 38 34,9 53,5 470 13

19,5 46 23,1 100 373 14

6,8 38 22,0 110 1.100 17

17,7 34 22,5 109 1.323 11

10,0 32,0 12,5 70,0 315,0 15,0

12 31

2 0

8 180**

13 185**

* *

Participatie investeringen - bedrijven (aantal) O&I innovatie-impuls IBD investeringen - arbeidsplaatsen (aantal) - bedrijven (aantal) Bedrijventerreinen (in ha): - verkoop nieuwe terreinen - herstructurering

* Voor 2013 zijn geen prestatie-indicatoren opgenomen. ** Heeft betrekking op door LHB gerealiseerde hectares.

Participaties Investeringen in Limburgse bedrijven

Kapitaal (in mln €) Aantal bedrijven

2013

2012

17,7 34

6,8 38

Techstart-leningen in op te starten bedrijven

Kapitaal (in mln €) Aantal bedrijven

2013

2012

0,8 28

1,5 50

Ontwikkeling & Innovatie O&I-projecten

Omvang ontwikkelde en goedgekeurde projecten (in mln €) Toegekend subsidiebedrag (in mln €)

2013

2012

22,5 7,1

22,0 10,9

O&I-projecten naar sector (in mln €)

Healthcare Materials Systems Agro/Food Logistics Generiek

2013

2012

4,6 1,1 9,4 3,2 3,5 0,8

2,9 1,6 10,1 6,3 1,1 -

Afgeronde totalen kunnen verschillen van gesommeerde afgeronde deeltellingen.

Jaarverslag 2013

4

Kerncijfers 2013

Investeringsbevordering en Business Development Investeringen in Limburg

2013

2012

Investeringen in speerpunten

Aantal investeringsprojecten Omvang (in mln €) Aantal aangekondigde arbeidsplaatsen

11 109 1.323

17 110 1.100

Materials Systems Agro/Food Logistics Healthcare Generiek

Bedrijventerreinen

in mln n

23,0 3,0 30,0 53,0 0,1 0,2

arbeidsplaatsen

15 8 60 1.130 5 105

Business Centers

Verkoop en revitalisering

2013

2012

Huurders en business centers

Verkoop greenfields (in ha) Herstructurering brownfields (in ha) Aantal greenfield terreinen in portfolio Aantal brownfield terreinen in portfolio

13 185** 5 10

8 180** 5 16

Totaal aantal huurders Aantal business centers Totaal beschikbare ruimte (in m2) Bezettingsgraad (in %)

2013

2012

207 12 40.800 64

212 12 40.800 66

** Heeft betrekking op door LHB gerealiseerde hectares.

Jaarverslag 2013

5

Mission statement NV Industriebank LIOF, de Limburgse ontwikkelings- en investeringsmaatschappij, helpt Limburg economisch vooruit. LIOF ondersteunt bedrijven op het gebied van innoveren, ontwikkelen, investeren en vestigen. Daarnaast schept LIOF voorwaarden voor ontwikkeling van perspectiefrijke sectoren en het vestigingsklimaat, gericht op kansen voor het MKB en ruimte voor nieuwe bedrijvigheid. LIOF steunt ondernemingen pragmatisch, betrokken en proactief door haar expertise te combineren met financiële daadkracht en een uitgebreid netwerk. Deze combinatie van diensten maakt LIOF slagvaardig en uniek.

Jaarverslag 2013

6

Woord vooraf

Limburg volop in ontwikkeling Terugkijkend naar 2013 zien we een voorzichtig herstel uit de economische crisis in Europa. Ook Nederland verruilde krimp voor groei. Deze tendens geeft, in combinatie met het jarenlange vastberaden innovatiebeleid, de Limburgse economie een stevige basis voor de verdere ontwikkeling. De spectaculaire ontwikkelingen rond VDL NedCar tonen de industriële kracht en het innovatievermogen van Limburg. De investeringen van Provincie Limburg in de Chemelot Campus en de Maastricht Health Campus geven blijk van andere economische potenties die Limburg onderzoekers en onder nemers - regionaal of internationaal actief - heeft te bieden. Internationaal komt Limburg bij het bedrijfsleven en researchcentra als aantrekkelijke investeringsregio in the picture, bijvoorbeeld met haar Materialen Centrum en het onderzoekscentrum voor Biomaterialen op Chemelot. Om in navolging het Limburgse MKB ook van dergelijke investeringen te laten profiteren werden in 2013 de voorbereidingen getroffen voor het Limburg Business Development Fonds. Behalve deze ontwikkelingen is de kracht van Limburg ook te ontlenen aan de resultaten die LIOF in 2013 noteerde; met name waar het gaat om het accommoderen van buitenlandse vestigingen en het organiseren van innovatieprojecten met Limburgse MKB’ers. Resultaten LIOF Met ruim 1.300 nieuwe banen en 109 miljoen euro aan investeringen bij 11 nieuwe en uitbreidingsinvesteringen van buitenlandse vestigingen in Limburg wist LIOF een goed resultaat te behalen. Ook 2013 heeft wederom bewezen dat de sector logistiek Limburg belangrijke nieuwe investeringen oplevert. De afdeling Ontwikkeling & Innovatie was in het jaar 2013 betrokken bij 112 innovatieprojecten met zo’n 140 Limburgse MKB-bedrijven, samen goed voor een totale innovatie-impuls van 22,5 miljoen euro. LIOF investeerde 17,7 miljoen in 34 nieuwe en bestaande bedrijven, waaronder 10 miljoen voor Chemelot Ventures. Met gelijke bijdragen van DSM, Provincie Limburg en Rabobank kon dit nieuw venture capital fund eind 2013 met een kapitaal van 40 miljoen euro van start gaan.

Jaarverslag 2013

J é rô m e Ve r hage n al gemeen d i rec t eu r

De aanhoudend zwakke onroerendgoedmarkt had ook zijn impact op de activiteiten van LIOF op het gebied van bedrijventerreinontwikkeling en startershuisvesting. Business Development Om de innovatiekansen van Limburg te verzilveren en om te zetten in nieuwe bedrijvigheid, groei van werkgelegenheid en export zet LIOF in op een versterkte new business development aanpak. Met het “Limburg Makers”-innovatieprogramma heeft LIOF al een begin gemaakt met het ondersteunen van een veertigtal industriële MKB’ers sinds de start een halfjaar geleden, vanaf ‘de idee-fase’ tot en met de marktintroductie van nieuwe producten en de verdere ondernemingsgroei. We verwachten op deze wijze het ondernemerschap in de Limburgse industrie nog meer te stimuleren en de slagkracht van de regio verder te kunnen versterken. Hierbij worden de instrumenten en netwerken die LIOF heeft voor financiering, investeringsbevordering en ontwikkeling & innovatie integraal voor ondernemers ingezet. Wij verwachten

7

Woord vooraf

daarmee innovatie- en ontwikkelingsinitiatieven samen met ondernemers meer gericht te kunnen laten uitmonden in concrete en rendabele bedrijfsinvesteringen en nieuwe bedrijvigheid. Kortom, wij willen de doorgroei “van idee naar BV” stimuleren. Daarvoor moet het Limburg Business Development Fonds, dat wij samen met de Provincie Limburg in 2013 in de steigers hebben gezet, benodigde financieringen mogelijk maken, ook reeds in de ontwikkelingsfase van goede ideeën. Hiermee komt dus voor het Limburgse bedrijfsleven een compleet financieringsinstrumentarium beschikbaar. Dit strekt zich uit van het hele traject van productidee bij de start tot en met de (door)groei van de onderneming. Continuïteit Het Ministerie van Economische Zaken in Den Haag continueert de financiering van LIOF en andere regionale ontwikkelingsmaatschappijen. Hiermee wordt verder inhoud en vorm gegeven aan het regionaal economisch beleid en de slagkracht van de regionale ontwikkelingsmaatschappijen. Voor de Provincie Limburg is LIOF dé uitvoeringsorganisatie als het gaat om acquisitie, ontwikkeling en financiering. Hiermee wordt de gewenste expertise aangesproken en kan er op Limburgse schaal dusdanig worden geschakeld dat inefficiënte organisatorische versnippering in de MKB-ondersteuning voorkomen kan worden. Mede met het oog hierop heeft de Provincie Limburg het beheer van het Innovatiefonds aan LIOF overgedragen. De financiële positie van LIOF blijft onveranderd sterk mede als gevolg van een positief resultaat in 2013.

Jérôme Verhagen Algemeen directeur

Jaarverslag 2013

8

Bericht van de Raad van Commissarissen De Raad nam kennis van het verslag van de accountant Ernst & Young LLP naar aanleiding van de door haar gecontroleerde en goedgekeurde jaarrekening 2013 en vraagt de Algemene Vergadering van Aandeelhouders kennis te nemen van de op pagina 45 opgenomen goedkeurende verklaring van de accountant en de jaarrekening 2013 vast te stellen. De Raad ondersteunt LIOF in haar opdracht om het provinciale en nationale economische beleid in Limburg te implementeren. LIOF verstevigde in het verslagjaar vooral haar rol als regionale fondspartner. In oktober 2013 bereikte LIOF met Provincie Limburg, DSM en Rabobank overeenstemming over de oprichting van het investeringsfonds Chemelot Ventures. Het fonds omvat € 40 miljoen (waarvan € 10 mln LIOF middelen) en richt zich op Materials en Life Sciences bedrijven in de (door)startfase. Verder nam LIOF medio 2013 als adviseur van de Provincie Limburg het beheer van het Innovatiefonds over; een logische stap passend bij de rol van LIOF als de uitvoeringsorganisatie van het economische beleid van de Provincie Limburg. Een volgende stap, die naar verwachting aanvang 2014 wordt gezet, is het operationeel worden van het Limburg Business Development Fonds (LBDF). Met dit fonds kan LIOF Limburgse MKB-bedrijven ondersteunen in de producten bedrijfsontwikkeling in de fase waarin nog geen reguliere financierings instrumenten voorhanden zijn. Met nieuwe initiatieven op innovatiegebied zoals het Limburg Makers-programma heeft LIOF ook in 2013 een stevige impuls aan het MKB kunnen geven. De verantwoordelijkheden en taken van LIOF vragen een voortdurende aandacht voor het optimaliseren van de organisatie. In het verslagjaar implementeerde LIOF de in 2012 in gang gezette reorganisatiemaatregelen gericht op kostenverlaging en fit houden van de organisatie. Tegelijk wordt het risicobeheer verder aangescherpt. In samenspraak met de Raad heeft de afdeling Participaties kwaliteitsverbeteringen van de werkprocessen doorgevoerd, onder meer om bedrijfsrisico’s te mitigeren. Ook is intensief aandacht besteed aan het beheer van de vastgoedportfolio, zowel voor wat betreft de wijze waarop het beheer wordt uitgeoefend als de risico’s in de portefeuille zelf. In samenspraak tussen Raad en directie vindt er momenteel een herijking plaats van de vastgoedstrategie. Alhoewel veel bedrijven in de LIOF portefeuille nog steeds kampen met slechte economische omstandigheden, zien we over de hele linie een lichte vooruitgang. Het boekjaar kon worden afgesloten met een positief resultaat van € 538.105. Dit kwam vooral dankzij een boekwinst van € 5.918.674 op de participaties. Wij stellen de aandeelhouders voor dit resultaat toe te voegen aan de reserves.

Jaarverslag 2013

B oy L itje ns vo o r zi t t er Raad van Co mmi s s ar i s s en

De reguliere activiteiten van de Raad bestonden uit het periodiek monitoren van de koers van de verschillende kerntaken en het beoordelen van en besluiten over participatievoorstellen. Naast de financieel-economische aspecten krijgen de maatschappelijke effecten die de kerntaken sorteren, regelmatig aandacht. Het blijft een uitdaging hierin een juiste balans te vinden. De Raad ziet erop toe dat de LIOF-organisatie op verantwoorde wijze gezonde bedrijfsresultaten kan behalen. In lijn hiermee wijst zij op het belang van de MVO-paragraaf en onderschrijft zij ook het gestelde in de code Corporate Governance voor zover deze op LIOF van toepassing is. De Raad, die in het verslagjaar qua samenstelling ongewijzigd bleef, vergaderde in 2013 zeven maal in aanwezigheid van de directie. Daarnaast vond er frequent tussentijds overleg tussen de voorzitter en directie plaats. Mede op basis van de evaluatie van haar eigen functioneren is de Raad van opvatting dat de huidige opzet van het toezicht adequaat is. Zij baseert zich hierbij op de complementariteit van de huidige RvC samenstelling bij LIOF, de deskundigheid die nodig is om het toezicht in de volle breedte te kunnen uitoefenen, de grote sectorale diversiteit van de participatievoorstellen én de beperkte omvang van LIOF. Maastricht, 10 april 2014

Boy Litjens, voorzitter Raad van Commissarissen

9

Verslag van de directie Participaties

11

Ontwikkeling & Innovatie

14

Investeringsbevordering & Business Development

16

Bedrijventerreinen

18

LIOF Business Centers

20

Jaarverslag 2013

10

Verslag van de directie

Participaties

€ 40 miljoen voor Healthcare en Materials bedrijven NV Industriebank LIOF investeerde in 2013 direct met eigen middelen en indirect via fondsmiddelen € 17,7 miljoen in 34 Limburgse bedrijven. De focus lag op bedrijven in de topsectoren Systems (maakindustrie), Healthcare, Materials, Logistics en Agro/Food. De investeringsresultaten zijn opgenomen in onderstaande tabel.

Investeringen in 2013

17,7

11,5

LIOF Kapitaal (in mln €)

34

40

Bedrijven (aantal)

De investeringen 2013 zijn als volgt over de verschillende

200 nieuwe financieringsaanvragen Ten opzichte van 2012 verdubbelde het aantal nieuwe financieringsaanvragen in 2013: we kregen er ruim 200. Dit kwam vooral door de aanhoudende economische crisis en de blijvend moeilijke financierbaarheid van nieuwe initiatieven. Uiteindelijk konden 34 aanvragen gehonoreerd worden, inclusief de uitbreidingsfinancieringen. In 2013 zijn er vanuit de LIOF fondsen investeringen gedaan in 14 nieuwe participaties, waarvan 8 startende ondernemingen (inclusief Chemelot Ventures). Het aantal nieuwe startende ondernemingen komt daarmee uit op ongeveer 60% van het totaal geïnvesteerde vermogen. Daarnaast zijn er 11 uitbreidingen gefinancierd, waarvan 6 starters. Met name de sector Systems was in 2013 ruim vertegenwoordigd bij onze nieuwe investeringen. Limburg als maakindustrie regio blijkt hier ook uit.

investeringsfondsen verdeeld:

16

10

Kapitaal uit LIOF Fondsen (in mln €)

25

32

Bedrijven (aantal)

Fonds in Fonds:

1,5

0,9

Nedermaas HighTech Ventures (in mln €)

3

Bedrijven (aantal)

6

0,8 Limburg Ventures (in mln)

■ Gecommitteerd ■ Doelstelling

Jaarverslag 2013

4

4

Bedrijven (aantal)

Chemelot Ventures, multiplier van 4 Op de valreep van 2013 is de financiering van Chemelot Ventures tot stand gekomen. Het fonds is een vervolg op Limburg Ventures en richt zich met name op Materials- en Healthcare-bedrijven. Naast LIOF zijn de Rabobanken Westelijke Mijnstreek/Maastricht e.o., DSM Nederland en de Provincie de fondspartners. Omdat ze elk € 10 miljoen investeerden, bedraagt de fondsomvang van Chemelot Ventures € 40 miljoen. Provinciale Innovatiefonds LIOF neemt sinds juli 2013 als adviseur van de Provincie Limburg het beheer van het provinciale Innovatiefonds waar. Het fonds telt 18 deelnemingen. LIOF en Provincie trekken gezamenlijk op om de MKB-financiering van innovaties te stroomlijnen. Portfoliobeheer In 2013 heeft LIOF haar belangen in 13 Limburgse bedrijven beëindigd door verkoop van haar aandelen, meestal aan de overblijvende aandeelhouders. Ook losten enkele bedrijven vervroegd hun leningen af. Daarnaast gingen er 4 failliet. De exits bij de Venlose ondernemingen Vostermans BV en Eurotech BV alsmede de verkoop van het Public Logistic Center Born BV in Born hebben vooral het in 2013 behaalde participatieresultaat bepaald. De portfolio omvat 95 bedrijven waarin LIOF

11

Participaties

Mutaties participaties LIOF 2013

Sector

Plaats

Belang

Limburg Ventures Uitbreidingen (€ 836.774)

Nieuwe commitments (€ 14.925.490)

Ekompany Agro BV

Sittard-Geleen

17,69%

HOTflo Holding BV

Systems

Weert

28,00%

Enzypep BV

Sittard-Geleen

36,18%

MyDiagnostick BV

Health

Maastricht

20,00%

Nano4Imaging GmbH

Aken/Geleen

11,52%

Emma Holding BV

Overige

Brunssum

20,00%

Bioactor BV

Maastricht

10,00%

Ekompany Agro BV

Agro/Food

Nieuwstadt

11,22%

Chemtrix BV

Sittard-Geleen

15,72%

Per Saldo Plus BV

Systems

Maastricht

22,08%

Pharmacell BV

Maastricht

17,46%

Vostermans Beheer BV

Systems

Blerick

Chemelot Ventures BV

Materials

Maastricht

25,00%

Chemelot Ventures Management BV Materials

Maastricht

49,00%

lening Nedermaas Hightech Ventures (€ 900.000)

Nieuwe Starters (€ 343.499) Djozz BV

Systems

Beesel

20,00%

Ekompany Agro BV

Sittard-Geleen

14,97%

Flora Fluids BV

Agro/Food

Venlo

33,33%

Cristal Delivery BV

Maastricht

10,15%

Mployee BV

Systems

Venray

25,00%

Applied Biomedical Systems BV

Maastricht

33,33%

Crispy Wallet BV

Systems

Maastricht

lening

Knoowy VOF

Systems

Maastricht

lening

Siraa VOF

Overige

Nederweert

lening

Uitbreiding commitments/leningen (€ 348.178) Pharmacell BV

Health

Maastricht

19,45%

Isobionics BV

Health

Geleen

15,08%

SOIOS BV

Systems

Venlo

24,50%

Meerssen Papier BV

Systems

Bunde

4,53%

Bakeplus Holding BV

Agro/Food

Venlo

21,25%

Uitbreiding Starters (€ 352.394) Brainmarker BV

Health

Gulpen

Nano4imaging GmbH

Health

Aken/Geleen

Inflotek BV

Systems

Belfeld

18,94% 6,36% 11,00%

Active Cooling Solutions BV

Systems

Venlo

19,00%

Biometrisch Centrum BV

Health

Gulpen

20,00%

Ceradure Products BV

Systems

Stein

29,96%

Belang verkocht Elektor International Media BV

Overige

PayDutch Holding BV

Systems

De Parel Thuiszorg BV

Health

PLC Born Holding BV

Overige

Vostermans Beheer BV

Systems

Eurotech Group BV

Systems

Big Advertisements VOF

Overige

Nightbalance BV

Health

IAC Group BV

Systems

Ishop Local BV

Systems

Freezitt Holding BV

Agro/Food

Centipedes Beheer BV

Overige

Centipedes CV

Overige

Faillissement Mubio Holding BV

Health

Ictopus Group BV

Overige

Verbo Prefab BV

Systems

Salusion BV

Health

Jaarverslag 2013

12

Participaties

start met een aandelenbelang, vaak in combinatie met achtergestelde leningen. Voorts heeft LIOF in totaal aan 16 bedrijven alleen een achtergestelde lening verstrekt. In totaal werken er circa 3.500 medewerkers bij onze portfolio bedrijven. Ondanks de aanhoudende economische malaise bleef het aantal faillissementen in onze portefeuille beperkt tot vier kleinere ondernemingen: Mubio Holding BV, Ictopus Group BV, Verbo Prefab BV en Salusion BV. Hiermee verdwenen 35 arbeidsplaatsen.

Samenstelling LIOF Participatieportfolio (aantallen)

Naar ondernemingsfase Starters

68

Bestaand / expansie

38

MBO/MBI/Opvolging

3

Materials

2

Naar sectoren Healthcare / Life Sciences

Kickstart en Startersbeleid 2.0 LIOF heeft twee jaar ervaring opgedaan met een business development traject in de regio Venlo: Kickstart. Wij ondersteun(d)en daarbij startende ondernemers met de oprichting en/of vestiging van hun bedrijf in de regio Venlo. Kickstart, een gezamenlijk initiatief van LIOF, Rabobank Venlo e.o., Regio Venlo en Provincie Limburg, is in de loop van 2013 de basis gaan vormen voor het zogeheten “LIOF startersbeleid 2.0”. Deze nieuwe op starters gerichte aanpak omvat behalve financiële ook inhoudelijke ondersteuning bij de ontwikkeling van idee tot business plan. Daar hoort bij het bieden van een waardevolle community voor het uitwisselen van (starters) ervaringen en houden van trainingen voor startende ondernemers. De aanpak, waarbij LIOF Yeah 2014 een prominente rol krijgt, wordt begin 2014 nader uitgewerkt. Toekomst Het jaar 2014 zal in het teken staan van verdere intensivering van pro-actieve acquisitie. Voorts zal verdere invulling gegeven worden aan ‘new’ business development waarbij LIOF-breed de ontwikkeling van idee tot bedrijf wordt ingevuld. Samen met de Limburgse kennisinstellingen, de campus organisaties Chemelot en MHC en het Maastricht Valorisatie Center zullen we het Valorisatie Programma Zuid Limburg ten behoeve van de Maastricht Health Campus en de Chemelot Campus vorm gaan geven.

Chemie / Nieuwe materialen Hightech Systems Agro / Food Generiek Energy

Jaarverslag 2013

18 5 54 6 26 2

Naar betrokkenheid LIOF

in jaren

33

0-2

20

3-4

12

5-6

18

7-8

14

9-10

3

11-12

11

> 12

Participaties 2013 Vennootschappelijk (miljoen x €) Opbrengsten Rente leningen u/g en deposito’s

2,8

Ontvangen dividenden

1,9

Opbrengsten commissariaten

0,1

Resultaat verkoop participaties

5,9

Bruto opbrengst

10,7

Voorzieningen

Samen met de Provincie zal worden onderzocht of er voor het gevestigde MKB een fonds van achtergestelde leningen kan worden opgericht, om bedrijven te ondersteunen bij hun financiering.

■ 2013

4,6

Bruto resultaat

6,1

Kosten Participatiebedrijf

1,9

Resultaat Participaties

4,2

Resultaat deelnemingen

-3,0

Resultaat Financieringsbedrijf

1,2

13



Resultaat boven verwachting / 112 innovatieprojecten / € 22,5 miljoen innovatie-impuls 2013 was voor de afdeling Ontwikkeling & Innovatie (O&I) overwegend succesvol. In totaal zijn 112 projecten ontwikkeld en gefinancierd. In 48 gevallen betreft het samenwerkings projecten (171% t.o.v. de target 28), de overige betroffen individuele bedrijfsprojecten. Bij de projecten zijn totaal ruim 150 Limburgse bedrijven betrokken, waarvan bijna 140 MKB’ers. De projecten hebben een gezamenlijke financiële omvang van € 22,5 miljoen (180% t.o.v. de target € 12,5 miljoen). Dit volume is uit te drukken in zo’n 2.000 arbeids jaren. De resultaten landen vrijwel geheel in één van de vijf Limburgse topsectoren en dragen daarmee ook bij aan de Campus-ontwikkelingen in Limburg.

Healthcare

Innovatieprojecten (112 naar sector)

Naast de inzet op de MHC-ontwikkeling, is de ontwikkeling van Zorg, en meer specifiek het snijvlak met de sector Systems een tweede zwaartepunt. In de uitdaging de zorg voor patiënten te verbeteren, de zorgkosten te beheersen en de belasting op de zorgmedewerkers te verkleinen, liggen kansen voor productontwikkeling door het Limburgse MKB. Het Expertisecentrum voor Innovatieve Zorg en Technologie (EIZT) is een uitstekend platform om op dit snijvlak innovatieve producten voor de Zorg te ontwikkelen. LIOF heeft om deze reden de verdere ontwikkeling van EIZT ondersteund.

Jaarverslag 2013

47

■ Healthcare

22

■ Materials

16

■ Agro/food

14

■ Logistics

8

■ Overige

5

Innovatie-impuls (€ 22,5 miljoen naar sector)

LIOF zet zich in voor de ontwikkeling van de Maastricht Health Campus (MHC), specifiek op het verknopen van het regionale MKB en de MHC. Zo hebben wij in 2013 zes samenwerkingsprojecten, elk met partners op de MHC, ontwikkeld en gefinancierd gekregen, in totaal voor circa € 3,6 miljoen. Om de valorisatiefunctie van zowel de MHC als ook de Chemelot Campus verder te versterken en te versnellen neemt LIOF deel aan het project Valorisatieprogramma Zuid-Limburg OK. Dit project is aanvang 2013 goedgekeurd en wordt de komende jaren uitgevoerd. Samen met Maastricht Instruments ondersteunden we via het project MKB Roadmaps tien bedrijven in hun business development. Limburg Economic Development leverde een financiële bijdrage aan het project.

■ Systems/maakindustrie

■ Systems/maakindustrie

€ 9,4 miljoen

■ Healthcare

€ 4,6 miljoen

■ Materials

€ 1,1 miljoen

■ Agro/food

€ 3,2 miljoen

■ Logistics

€ 3,5 miljoen

■ Overige

€ 0,8 miljoen

Materials Rond het thema performance materials zijn met én voor de Chemelot Campus diverse innovatieprojecten ontwikkeld. De resultaten van deze inzet zijn ook terug te vinden in de projecten rond materials-toepassingen in voornamelijk de sector Systems. In 2013 is verder gebouwd aan de samenwerking tussen alle bij de ontwikkeling van het thema biobased materials betrokkenen in Limburg en ook elders in Zuid-Nederland. Ook is de propositie van Limburg op dit thema verder aangescherpt. In 2014 verwachten wij concrete resultaten te oogsten. Als deze uitblijven, dan zal LIOF zijn inzet op het thema heroverwegen.

14


Rond het thema biomedical materials zijn de beide lopende grensoverschrijdende projecten Biomimedics en Biomat-In gecontinueerd. Aansluitingsmogelijkheden voor het Limburgse MKB op het thema biomedical materials blijken vooralsnog dermate gering, dat na afloop van de bestaande projecten zal worden bezien of biomedical materials een specifiek thema blijft of dat het meer generiek zal worden meegenomen in onze inzet op de sectoren Healthcare en Materials.

Systems Eind 2012 heeft LIOF het voortouw genomen om samen met Provincie Limburg en Syntens (thans Kamer van Koophandel) een meerjarig programma voor de Limburgse high tech maakindustrie te ontwikkelen: LimburgMakers. Het is medio 2013 goedgekeurd en gefinancierd. Het startte in het najaar. Ultimo 2013 zijn zo’n honderd industriële MKB’ers bij het programma betrokken. Met deze bedrijven zijn onder andere 26 innovatieprojecten ontwikkeld en gefinancierd, met een totale omvang van ruim € 4,7 miljoen. De voucherregeling Building Integrated High Tech Systems (BIHTS) was in 2013 voor het eerst het volle jaar operationeel. Totaal zijn 15 projecten ontwikkeld en gefinancierd, met een gesommeerde projectomvang van € 1 miljoen. Hiermee is een stevige aanzet gegeven om de komende jaren - onder andere via de BIHTS-voucherregeling - in Parkstad een kennis- en bedrijvencluster te ontwikkelen rond het thema BIHTS. In 2013 is het grensoverschrijdend project RFID Application And Support (RAAS) succesvol afgesloten. Gedurende de looptijd van RAAS zijn 63 haalbaarheidsstudies uitgevoerd, 41 business cases ontwikkeld en uiteindelijk 14 RFID-applicaties geïmplementeerd bij het MKB in Noord-Limburg en de Duitse grensregio.

Logistics LIOF’s inzet voor de logistieke sector loopt hoofdzakelijk via onze programmamanager van de programmalijn Logistiek van het Greenport Venlo Innovation Center (GVIC). In 2013 zijn langs deze weg acht projecten ontwikkeld en gefinancierd, met een financiële omvang van € 3,5 miljoen. Het grensoverschrijdend project Green2 was het grootste. Met zes Limburgse deelnemers, richt Green2 zich op het ontwikkelen van duurzame logistieke concepten voor de agro-sector.

Agro/Food Na een lange voorbereidingstijd is in 2013 het grensoverschrijdend project Food and Delivery Solutions (FooDS) gefinancierd (€ 3,2 miljoen). In FooDS werken 16 partijen samen aan de ontwikkeling van verrijkte voedingsproducten, inclusief de bijbehorende bestel- en bezorgconcepten, bedoeld voor specifieke doelgroepen zoals ouderen.

Jaarverslag 2013

Binnen het grensoverschrijdend project FoodFuture heeft LIOF in 2013 tien innovatieprojecten rond voeding ontwikkeld en gefinancierd. Van de 29 deelnemende MKB’ers kwamen er 13 uit Limburg.

Innovatie-ondersteuning, algemeen Geholpen door de restbudgetten van het Operationeel Programma Zuid zijn in 2013 nog drie innovatieprojecten ontwikkeld en gefinancierd, met een financiële omvang van € 3,3 miljoen. Vanuit het programma Innovatie Zuid had LIOF tot en met 2013 85 kennischeques ter beschikking om de kennisoverdracht naar het MKB te ondersteunen en hen daarmee als eerste stap op weg te helpen in product-, dienst- of procesinnovaties. Met 23 toegekende vouchers in 2013 is het totale quotum benut.

Internationalisering In 2013 werd het grensoverschrijdend project ECO2profit afgesloten. Het was gericht op de reductie van CO2-uitstoot op bedrijventerreinen door innovatieve maatregelen. In 2013 werden uiteindelijk vier bedrijven ondersteund bij het ontwikkelen en implementeren van dergelijke maatregelen. Het project Grensoverschrijdende Cluster Stimulering (GCS) heeft in 2013 in totaal 22 grensoverschrijdende innovatieprojecten voortgebracht, met 87 deelnemers en een totaal projectvolume van € 13,2 miljoen. Met 14 projecten in voornamelijk de sectoren Healthcare en Materials en een totale projectomvang van € 8,1 miljoen was de deelname door Limburgse bedrijven relatief groot. De relatief hoge score in het GCS-project kwam mede door onze inzet in het project Towards Top Technology Clusters. Bijeenkomsten, clustervormingen en het gebruik in 2013 van vijf vouchers leidden tot projectideeën en consortia van MKB’ers. Met de genoemde GCS-middelen ondersteunden wij de consortia en hun ideeën.

Regionale ontwikkelingsprogramma’s LIOF heeft ook in 2013 het programmamanagement geleverd op drie van de vier programmalijnen van het Greenport Venlo Innovation Center (GVIC), te weten Agro/Food, Logistiek en Industrie. Deze inzet van LIOF is ook terug te vinden in de resultaten van het GVIC ultimo 2013. Circa 60% van de resultaten werden met de inzet van LIOF-projectmanagers gerealiseerd. In 2013 heeft LIOF het programmanagement voor Limburg Economic Development (L.E.D.) geleverd. Tevens maakt LIOF deel uit van het kernteam en zijn projectmanagers van LIOF actief in de programmacommissies Chemie en Materialen, Care & Systems en Life Sciences & Health. Zowel bestuurlijk, als operationeel, als inhoudelijk levert LIOF daarmee een belangrijke bijdrage aan L.E.D. LIOF maakte ook deel uit van het kernteam van het Midden-Limburgse regionaal samenwerkingsverband Keyport.

15



Goed jaar voor Limburg / Ruim 1.300 arbeidsplaatsen / € 109 miljoen investeringen Hoewel het resultaat in aantallen van elf bedrijven, acht vestigingen en drie uitbreidingen/behoud iets lager is dan verwacht, is er toch behoorlijk geïnvesteerd met € 109 miljoen (verwacht werd € 70 miljoen). Er zijn 1.000 meer arbeidsplaatsen geschapen dan verwacht (315). Deze resultaten komen hoofdzakelijk van drie bedrijven: Moduslink, Action en Nunhems-Bayer Crop Science. Action streek met haar distributiecentrum van 80.000 m2 neer bij A2/A73 knooppunt Het Vonderen. Hiermee overwon vestigingsplaats Echt de inter nationale concurrentie. Met meer dan 600 arbeidsplaatsen, deels voor mensen met achterstand tot de arbeidsmarkt, worden vanuit het distributiecentrum Action-winkels in België, Duitsland en Noord-Frankrijk beleverd. Moduslink, dat de distributie voor een aantal gerenommeerde elektronicaconcerns verzorgt, koos voor Venray. Het bedrijf betrekt een pand van 15.000 m2 en is goed voor 350 banen. Bij Nunhems Bayer CropScience gaat het om veredeling en vermeerdering van groentezaden. Ook zijn er resultaten geboekt op het gebied van behoud van bedrijvigheid zoals Inalfa. De onderneming blijft in Venray, zij het met circa 70 arbeidsplaatsen minder. De verklaring voor het iets geringere aantal investeringen ligt in een aantal factoren.

Het provinciaal beleid is mede van invloed op vestigingsbeslissingen. Niet alleen werd het voormalige Knelpuntenfonds van de Provincie Limburg voor uitsluitend cruciale vestigingsbeslissingen ingezet. Ook de positie van de luchthaven MAA (Maastricht Aachen Airport) is van invloed. Als de Provincie erin slaagt om de continuïteit van de luchthaven te bewerkstelligen helpt dit MRO-bedrijven bij investeringsbeslissingen op MAA. De resultaten zijn qua aantal ook minder dan verwacht omdat veel menskracht wordt ingezet op met name de twee campussen in Maastricht en Geleen. Deze inspanningen op het genereren van leads hebben nauwelijks concrete vruchten afgeworpen hetgeen in de ontwikkelingshorizon van de beide campussen ook nog niet te verwachten viel. Dit zijn ontwikkeltrajecten met een lange termijn die in 2013 de facto pas gestart zijn. Veelbelovend zijn de contacten die IBD legt binnen het Current Investor Development (CID) programma voor de verankering van bestaande (buitenlandse) investeerders. Veel in Limburg gevestigde buitenlandse bedrijven hebben plannen om te investeren. Vaak blijft onze ondersteuning vooral van niet financiële aard omdat het doelgerichte subsidie-instrumen tarium ontbreekt.

Meer dan ooit wordt locatiekeuze bepaald door de combinatie van beleggers/verhuurders, projectontwikkelaars en logistieke dienstverleners die ondersteund door overheden, bedrijven over de streep trekken in een zeer concurrerend klimaat. De aanwezigheid van betaalbaar professioneel meertalig personeel blijft een pré in Limburg. Voorbeelden als Action en Moduslink profiteren hier optimaal van. En natuurlijk: de overname van NedCar door VDL luidt een nieuwe periode in van toegenomen belangstelling van automotive gerelateerde bedrijven in onze provincie. Maar er kiezen uiteindelijk ook bedrijven voor locaties buiten Limburg, veelal gedreven door een attractieve combinatie van grondprijs, loonkosten en subsidies. Besluiten over een aantal andere interessante investerings projecten zijn overigens in de tijd doorgeschoven. Mogelijk landen die nog wel in Limburg.

Jaarverslag 2013

16


Resultaten 2013

Naam

Herkomst

Vestingsplaats

Sector

Activiteit

1

Action

UK / NL

Echt-Susteren

Logistiek

Distribution & warehousing

2

Arvato

Ger

Maastricht

Services

Internationaal Customer contact center

3

INFiLED

China

Venlo

Logistiek

M&S, distribution

4

MediCapture Europe

USA

Roermond

LifeSciences

M&S

5

ModusLink

USA

Venray

Logistiek

EDC, VAL/VAS, assemblage

6

Must International

Tw

Venlo

High Tech Systems

M&S

7

Nunhems - Bayer Crop Science

Ger

Nunhem

Agro-Food

R&D, processing

8

Pratt & Whitney

USA

Venlo

Logistiek

Distribution & warehousing

9

RubberResources

India

Maastricht

Materialen

Manufacturing

10

Unitherm Food Systems

USA

Maastricht

High Tech Systems

M&S, distribution, test kitchen

China

Venray

High Tech Systems

Development Center for Roof Systems

Verankering 11

Inalfa

5 11

3

6

8

7 4

1

2

Jaarverslag 2013

9 10

17


Aantal vestigingen van buitenlandse vestigingen in Limburg

Bedrijven

Banen

1. Gennep

Regio’s

4

500

2. Venray-Horst

40

7.040

3. Venlo

120

10.500

4. Beringe-Helden-Panningen

20

1.900

5. Weert

27

1.725

6. Roermond

48

5.000

7. Born-Echt

30

1.635

8. Sittard-Geleen

48

5.425

9. Heerlen

78

6.600

10. Maastricht

120

11.300

4/500

40/7.040

120/10.500

20/1.900

27/1.725

48/5.000

30/1.635

48/5.425

78/6.600 120/11.300

Jaarverslag 2013

18


Bedrijventerreinen

Toename ten opzichte van 2012 / Uitgifte 2013: 69 ha Na de afgelopen ronduit magere jaren voor wat betreft uitgifte van bedrijfskavels was 2013 een jaar van voorzichtig herstel. Vooral de logistieke markt zorgde voor een oplevende vraag naar voornamelijk grootschalige en goed ontsloten bedrijfs terreinen. Dit leidde (nog) niet in alle gevallen tot vestiging of verkoop van terreinen. In 2013 werd in geheel Limburg voor 69 ha aan bedrijfskavels (alle sectoren) verkocht; een toename van 17 ha ten opzichte van het jaar daarvoor. Op de terreinen waar LIOF bij betrokken was, werd 13 hectare verkocht. Dit is een toename van 5 hectare ten opzichte van 2012. Het aandeel ‘logistiek’ hierin bedraagt 55% (38 ha). Limburg is uitstekend gelegen en geoutilleerd om (internationale) logistieke ondernemingen te huisvesten. De verwachting is dan ook gerechtvaardigd dat, met het aantrekken van de economie, de komende jaren de vraag naar logistieke kavels toeneemt. Het toegenomen vertrouwen leidt er ook toe dat op meerdere plaatsen in de provincie er door ontwikkelaars al wordt voorgesorteerd door terreinen bouwrijp te maken om snel te kunnen inspelen op een huisvestigingsvraag. Het aanbod aan bedrijfslocaties blijft daardoor ruim waardoor de grondprijzen onder druk blijven staan.

Greenfields Over de terreinen waar LIOF in participeert kan het volgende worden gemeld: Avantis – Heerlen/Aachen Het besluit van de aandeelhouders om de (bestemmings-) mogelijkheden op dit grensoverschrijdende bedrijventerrein en de acquisitie-inspanningen te vergroten leidde tot de keuze van Honold Logistik Gruppe om een 44.000 m2 groot logistiek centrum te bouwen op het Duitse deel van Avantis. Honold verwierf daartoe ruim acht ha. Op dit moment wordt met meerdere geïnteresseerde partijen gesproken over vestiging op Avantis. Holtum Noord – Born Na de openstelling van het distributiecentrum van Post NL begin 2013 bleef het op Holtum Noord qua verkopen rustig. Wel vonden een paar vastgoedtransacties plaats die de belangstelling van vastgoedpartijen voor deze locatie bevestigden. Op het deel van dit terrein waar LIOF in participeert zijn

Jaarverslag 2013

nog slechts enkele hectaren te koop. Een groot terrein gelegen aan de snelweg A2 wordt thans door de gemeente bouwrijp gemaakt om geïnteresseerde partijen snel te kunnen faciliteren. Industriepark Swentibold (IPS) – Born De terreinen van IPS zijn gelegen rondom de vestiging van VDL Nedcar en bestemd voor de bedrijven werkzaam in de automotive. Afgelopen jaar werd met een internationale onderneming uit deze branche onderhandeld over vestiging op dit industriepark; IPS behoorde tot de laatste twee terreinen in Noord-Europa waarvoor belangstelling was. In 2013 werd door LIOF, als ontwikkelaar en eigenaar van de gronden, een terrein verkocht van 4,7 ha bestemd voor logistieke doeleinden. Californië – Horst aan de Maas Californië biedt ruimte aan ondernemers in de glastuinbouw die behoefte hebben aan grootschalige kavels. Een unique selling point voor deze locatie betreft de beschikbaarheid van aardwarmte waardoor tuinders aanzienlijk kunnen besparen op hun energiekosten. De eerste 32 ha glas wordt inmiddels verwarmd met aardwarmte. In 2013 werden geen kavels verkocht op Californië; wel werd begonnen met de bouw van een 3 ha grote kas, als eerste fase van in totaal acht ha glas. Aangezien op Californië nog slechts twee kavels beschikbaar zijn voor uitgifte gingen de voorbereidingen voor de uitbreiding met 170 ha (“Californië II”) onverminderd door.

Brownfields Sinds 2010 is LIOF actief bij het herstructureren van verouderde bedrijventerreinen. Hier zet LIOF BT verreweg het grootste deel van haar capaciteit op in. Met de Provincie Limburg richtte LIOF de Limburgse Herstructureringsmaatschappij voor Bedrijventerreinen BV (LHB) op, onder wiens verantwoordelijkheid de provinciale herstructureringsopgave (1.000 ha in de periode tot 2020) wordt uitgevoerd. Herstructurering is belangrijk om het vestigingsklimaat voor bedrijven op peil te houden. LHB ontwikkelt daartoe, in samenwerking met publieke en private partijen, plannen en participeert risicodragend in de herontwikkeling. Momenteel is LHB betrokken bij projecten in Venlo, Beesel, Roermond, Heerlen, Landgraaf, Brunssum en Maastricht. LHB rapporteert over haar voortgang in een separaat jaarverslag.

19

Bedrijventerreinen

Greenfields – ontwikkeling 1

Avantis, Heerlen-Aachen

100 ha

✱

2

Californië, Horst aan de Maas

378 ha

✱

3

Industriepark Swentibold (IPS), Born

45 ha

✱

4

Holtum Noord, Born

35 ha

✱

5

Aviation Valley, Beek/Meerssen

80 ha

✱

Brownfields 1

Trade Port, Venlo

2

Molenveld-Zuid, Beesel

281 ha

3

Roerstreek/Stationsweg, Roermond

246 ha

4

Koeweide e.o., Maasgouw

161 ha

5

Oostflank, Brunssum

186 ha

6

Beatrixhaven, Maastricht

266 ha

7

Bosscherveld, Maastricht

62 ha

8

©Mill, Heerlen

9

De Beitel, Heerlen

10

Abdissenbosch, Landgraaf

✱

LIOF participatie

6 ha

2

15 ha 115 ha 57 ha

1

2 3 4

3

4

5 5 7 6

Jaarverslag 2013

8 9

10

1

20



Per saldo ruimte verhuurd: +711 m² / Bezettingsgraad 64% Onder de handelsnaam LIOF Business Centers (LBC) verhuurt LIOF BedrijvenCentra BV bedrijfsruimte aan startende en doorstartende ondernemers. Deels betreft dit de LIOF-doelgroep van industriële en stuwende dienstverlenende bedrijven, deels gaat het om starters uit overige sectoren. LBC beheert in Limburg twaalf Business Centers. Bij zeven gebeurt dit volledig voor eigen rekening en risico, bij één gedeeltelijk. De overige panden beheert LBC in opdracht van de eigenaren. Het totaal verhuurbaar oppervlak is 40.800 m²: Het gaat hierbij om 29.500 m² kantoorruimte en 11.300 m² hallen. Kantoorruimte is beschikbaar in units vanaf 20 m²; hallen zijn er in units vanaf 150 m². LBC verzorgt voor 207 bedrijven de huisvesting. De meesten zijn klein en vaak actief in de dienstverlening. Gemiddeld was de bezettingsgraad in 2013 64%. Dit is 2% minder dan in 2012. De huidige huurders zijn gemiddeld bijna vier jaar in een van de Business Centers gevestigd. In vierkante meters werd in de loop van 2013 per saldo meer ruimte verhuurd dan er verviel, namelijk 711 m². Desondanks is de bezettingsgraad teruggelopen omdat de nieuwe verhuur voornamelijk in de laatste vier maanden heeft plaatsgevonden. Het aandeel verhuurde hallen werd groter.

Het LIOF Business Centers B2B netwerk, onderdeel van het Business Center Plus Concept, organiseerde in het verslagjaar twee bijeenkomsten. De bijeenkomst in de studio van TvL over het thema “miljoenennota“ werd door 70 ondernemers bezocht en een uur lang op TV uitgezonden. Het netwerk telt momenteel 330 leden, voornamelijk ondernemers. De naam van LIOF Business Center Borrekuil is in 2013 gewijzigd naar BC Geleen in navolging van de naamsverandering van het bedrijventerrein naar Businesspark Geleen. Verder is er een ondernemersvereniging voor Businesspark Geleen opgericht onder voorzitterschap van de directie van LBC. Begin 2013 is het “Forum” flexplek project gestart in BC Geleen en BC Roerpoort waarbij zowel flexplekken als flexkantoren worden aangeboden. Door de ligging van de twee locaties wordt de as van Limburg afgedekt. Het is in 2013 gebleken dat er meer interesse bestaat voor flexkantoren waardoor de ruimtes met flexwerkplekken zijn omgevormd naar multifunctionele ruimtes. Het aanbod van flexwerkplekken en -kantoren heeft tevens een positief effect op het gebruik van de vergaderfaciliteiten laten zien.

Sinds de opening van BC Roerpoort, begin 2012, zijn er inmiddels diverse bedrijven gehuisvest. Eind 2013 was ruim de helft verhuurd. Het doel van LIOF Business Centers is professionele - veelal maatwerk - huisvesting te bieden aan jonge, cq startende ondernemers in Limburg. Daarbij creëert LBC een ondernemers community die op diverse manieren wordt gestimuleerd.

Jaarverslag 2013

21


Bedrijven per branche huurderbestand per 01-01-2014

Zakelijke dienstverlening

44,9%

Handel

26,6%

Overig

9,2%

Technische dienstverlening

8,7%

ICT

5,8%

Life Sciences

4,8% 0%

10%

20%

30%

40%

50%

Aantal bedrijven in huurderbestand per 01-01-2014 per categorie aantal werknemers

■ 0-5

werknemers

84%

■ 6-10 werknemers

11%

■ > 10 werknemers

5%

Gemiddelde bezetting LIOF business centers

74% 72% 70% 68% 66% 64% 62% 60%

66 63

2011

2012

64

64

2013

1-1-2014

Aantal m2 nieuw verhuurd en vervallen 2013

6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 ■ aantal m2 nieuw eigen rekening

Jaarverslag 2013

beheer

totaal

■ aantal m2 vervallen

22

LIOF jaarrekening 2013 Geconsolideerde balans per 31 december 2013

23

Geconsolideerde resultatenrekening over 2013

24

Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2013

25

Algemeen

25

Toelichtingen op de geconsolideerde balans per 31 december 2013

26

Toelichtingen op de geconsolideerde resultatenrekening over 2013

37

Vennootschappelijke balans per 31 december 2013

40

Vennootschappelijke resultatenrekening over 2013

41

Toelichtingen op de vennootschappelijke balans en de vennootschappelijke resultatenrekening

42

Overige gegevens

44

Jaarverslag 2013

23

Geconsolideerde balans per 31 december 2013 (bedragen in euro’s)

2013

2012

Vaste activa Materiële vaste activa Terreinen Bedrijfsgebouwen Andere vaste bedrijfsmiddelen

2.586.636 9.661.118 257.968 12.505.722

2.586.636 12.483.204 324.085 15.393.925

Financiële vaste activa Participaties Deelnemingen Financieringen van onroerend goed Overige vorderingen

49.091.845 2.739.602 9.488.571 28.222.320 89.542.338

42.358.147 2.777.838 10.253.529 29.454.441 84.843.955

Activa

Vlottende activa Voorraden Gronden voor ontwikkeling van bedrijventerreinen

3.701.683

6.165.557

Vorderingen Overige vorderingen en overlopende activa

7.275.362

7.804.977

Liquide middelen

46.010.543

38.877.560

Totaal activa

159.035.648

153.085.974

97.074.967 126.242 97.201.209

96.536.862 125.896 96.662.758

Passiva Groepsvermogen Eigen vermogen Aandeel derden in geconsolideerde maatschappijen Voorzieningen Overige

1.797.998

2.721.366

Langlopende schulden Schulden aan gemeente Schulden aan aandeelhouders Overige schulden en overlopende passiva

5.600.000 23.575.592 375.920 29.551.512

5.600.000 11.881.544 528.440 18.009.984

Kortlopende schulden Schulden aan kredietinstellingen Schulden aan aandeelhouders Crediteuren Belastingen en sociale premies Overige schulden en overlopende passiva

3.382.000 142.857 736.469 176.542 26.047.061 30.484.929

3.454.000 12.367.014 782.983 612.758 18.475.111 35.691.866

Totaal passiva

159.035.648

153.085.974

Jaarverslag 2013

24

Geconsolideerde resultatenrekening over 2013 (bedragen in euro’s)

2013

2012

Financieringsbedrijf

Opbrengsten Rente leningen u/g en deposito’s Ontvangen dividenden Opbrengsten commissariaten Resultaat verkoop participaties Huuropbrengsten Ministerie van Economische Zaken Provincie Limburg Doorberekende apparaatskosten Overige opbrengsten

2.980.699 1.929.607 38.381 5.918.674 2.478.468 - - 882.154 -34.923 14.193.060

2.283.107 4.653.232 51.322 938.163 2.643.898 142.885 190.512 580.016 36.938 11.520.073

Kosten Personeelskosten Afschrijvingskosten vaste activa Overige apparaatskosten financieringsbedrijf Totaal apparaatskosten

2.849.949 354.982 2.213.979 5.418.910

2.924.669 603.886 2.179.292 5.707.847

Saldo van de mutaties op de voorziening financiële vaste activa Overige waardeverandering MVA en gronden Garantievoorziening deelneming Overige kosten financieringsbedrijf

4.478.043 2.639.249 135.119 367.674 7.620.085

4.922.643 2.568.759 265.000 289.251 8.045.653

Resultaat Financieringsbedrijf

1.154.065

-2.233.427

Opbrengsten/Bijdragen Ministerie van Economische Zaken Provincie Limburg Doorberekende apparaatskosten

655.000 1.354.000 747.573 2.756.573

872.615 1.163.488 576.732 2.612.835

Kosten Personeelskosten Afschrijvingskosten vaste activa Overige apparaatskosten ontwikkelingsbedrijf Totaal apparaatskosten

2.555.755 55.931 760.626 3.372.312

3.840.179 61.457 894.413 4.796.049

Resultaat Ontwikkelingsbedrijf

-615.739

-2.183.214

-221

124.498

Resultaat

538.105

-4.292.143

Ontwikkelingsbedrijf

Aandeel derden

Jaarverslag 2013

25

Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2013 (bedragen in euro’s)

2013

2012

Resultaat

538.105

-4.292.143

Aanpassingen voor: Aandeel derden in resultaat Afschrijvingen Mutatie overige voorzieningen

221 410.913 -923.368

-124.498 665.343 953.166

Verandering in werkkapitaal: Mutatie voorraden Mutatie vorderingen Mutatie kortlopende schulden Kasstroom uit bedrijfsuitoefening

2.463.874 529.615 -5.206.937 -2.187.577

3.415.612 2.246.466 -8.489.337 -5.625.391

Investeringen in participaties Mutaties in deelnemingen Mutatie voorziening financiële vaste activa Mutatie voorziening overige vorderingen Ontvangsten inzake beëindiging participaties Ontvangen aflossingen Verstrekte leningen en kredieten Kasstroom uit financieringsbedrijf

-13.192.803 38.236 2.156.747 3.021.296 4.302.358 4.241.871 -5.265.963 -4.698.258

-2.687.644 447.772 1.516.791 3.405.852 1.423.459 3.689.026 -5.171.086 2.624.170

Kasstroom uit operationele activiteiten:

-6.885.835

-3.001.221

Investeringen materiële vaste activa Desinvesteringen materiële vaste activa Overige waardeveranderingen MVA Kasstroom uit investeringsactiviteiten:

-72.710 - 2.550.000 2.477.290

-67.418 19.290 1.708.302 1.660.174

Mutaties langlopende schulden Kasstroom uit financieringsactiviteiten:

11.541.528 11.541.528

-1.546.528 -1.546.528

Mutatie liquide middelen

7.132.983

-2.887.575

De mutatie in de kortlopende schulden hangt nauw samen met de mutaties in de langlopende schulden als gevolg van het verlengen van de achtergestelde lening IPS voor een bedrag van € 12.927.362.

Algemeen De jaarrekening van NV Industriebank LIOF is opgesteld in overeenstemming met Titel 9 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. Bijdragen apparaatskosten De bijdragen van het Ministerie van Economische Zaken en van de Provincie Limburg aan de apparaatskosten zijn voor het boekjaar 2013, inclusief prijs- en loonbijstelling, als volgt toegezegd:

- bijdrage Ministerie van Economische Zaken - bijdrage Provincie Limburg

Totaal € 655.000 € 1.354.000

€ 2.009.000

Jaarverslag 2013

26

Grondslagen voor de consolidatie Geconsolideerd worden de jaarcijfers van die rechtspersonen, tevens groepsmaatschappijen zijnde, waaraan LIOF alleen of tezamen met een dochtermaatschappij meer dan 50% van het aandelenkapitaal verschaft of doet verschaffen en waarin LIOF alleen of tezamen met een dochtermaatschappij de beslissende zeggenschap heeft. De consolidatie vindt plaats overeenkomstig de integrale methode. Als groepsmaatschappijen worden aangemerkt die maatschappijen die tezamen onder gemeenschappelijke leiding als een economische eenheid optreden. Op grond van dit criterium zijn de navolgende deelnemingen in de consolidatie betrokken: een 100% deelneming in LIOF Vastgoed BV gevestigd te Maastricht; een 100% deelneming in LIOF Bedrijventerreinen BV gevestigd te Maastricht; een 100% deelneming in Nedermaas Hightech Ventures BV gevestigd te Maastricht; een 100% deelneming in LIOF Business Center Avantis BV gevestigd te Maastricht; een 97,61% deelneming in LIOF BedrijvenCentra BV gevestigd te Maastricht; een 93,2% deelneming in BV Technohouse Heerlen gevestigd te Heerlen; In 2013 is 100% deelneming EBCH BV gevestigd te Heerlen geliquideerd. Algemene grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Activa en passiva Activa en passiva zijn gewaardeerd op nominale waarde, tenzij een andere waarderingsgrondslag is vermeld. Winst- & Verliesrekening De kosten en opbrengsten worden bepaald met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde grondslagen van waardering en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. (Voorzienbare) verplichtingen en mogelijke verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het boekjaar worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden en overigens wordt voldaan aan de voorwaarden voor het opnemen van voorzieningen.

Toelichtingen op de geconsolideerde balans per 31 december 2013 Activa Vaste Activa

Materiële vaste activa Onder de hoofden Bedrijfsgebouwen en Terreinen zijn opgenomen: - Het LIOF bedrijvencomplex De Beitel met een boekwaarde van € 591.108. Dit complex bestaat uit terreinen, met een boekwaarde van € 209.211 en gebouwen met een boekwaarde van € 381.897. De afschrijvingen vinden plaats op basis van de verwachte economische levensduur van 20-30 jaar met een afschrijvingspercentage van 5% - 3,3%. - De gebouwen voor eigen gebruik, gelegen aan de Boschstraat en de Batterijstraat te Maastricht, met een boekwaarde van € 680.192. De jaarlijkse afschrijving van de gebouwen geschiedt op basis van 4% van de aanschaffingsprijs. - De bedrijfsverzamelgebouwen van LIOF Bedrijvencentra BV met een boekwaarde van € 6.996.198. De bedrijfsverzamelgebouwen bestaan uit terreinen met een boekwaarde van € 1.937.257 en gebouwen met een boekwaarde van € 5.058.941. De afschrijvingen worden lineair berekend, uitgaande van de verwachte levensduur van 50 jaar met een afschrijvings percentage van 2%. - De gebouwen van BV Technohouse Heerlen gelegen te Heerlen met een boekwaarde van € 3.540.091 en terreinen met een boekwaarde van € 440.168. De afschrijvingen worden lineair berekend op basis van de verwachte economische levensduur van 40 jaar en bedragen 2,5% per jaar. De gebouwen zijn gewaardeerd tegen aankoopprijs/stichtingskosten eventueel verminderd met toegekende subsidies onder aftrek van de jaarlijkse afschrijvingen en zo nodig onder aftrek van een overige waardevermindering naar lagere bedrijfswaarde dan wel opbrengstwaarde.

Jaarverslag 2013

27

Toelichtingen op de geconsolideerde balans per 31 december 2013 Andere vaste bedrijfsmiddelen De andere vaste bedrijfsmiddelen worden gewaardeerd op basis van de aanschafwaarde onder aftrek van afschrijvingen. De afschrijvingen worden lineair berekend op basis van de verwachte economische levensduur, zijnde 5 jaar. De materiële vaste activa zijn ultimo 2013 als volgt samengesteld:

aanschaf waarde (a)

Terreinen

cumulatieve afschrijvingen

2.586.636

Bedrijfsgebouwen Gebouwen bestemd voor: verhuur eigen gebruik Andere vaste bedrijfsmiddelen

-

boekwaarde (b)

b in % van a

2.586.636

100%

19.344.359 2.134.252 21.478.611

10.363.433 1.454.060 11.817.493

8.980.926 680.192 9.661.118

46% 32% 45%

1.536.160

1.278.192

257.968

17%

25.601.407

13.095.685

12.505.722

49%

Het verloop van de boekwaarde van de materiële vaste activa was als volgt:

boekwaarde 31-12-12

Terreinen Gebouwen bestemd voor: verhuur eigen gebruik Andere vaste bedrijfsmiddelen

2.586.636

-

-

11.737.841 745.363 12.483.204

33.307 - 33.307

- - -

39.403

-

72.710

-

324.085

15.393.925

Jaarverslag 2013

investeringen desinvesteringen afschrijvingen overige boekwaarde waarde- 31-12-13 veranderingen -

240.222 65.171 305.393

-

2.586.636

2.550.000 - 2.550.000

8.980.926 680.192 9.661.118

-

257.968

105.520

410.913

2.550.000

12.505.722

28


Financiële vaste activa

Participaties Ter bevordering van de bedrijfsmatige activiteiten in Limburg participeert LIOF tijdelijk in het risicodragend kapitaal van ondernemingen die bedrijven in Limburg willen vestigen dan wel uitbreiden. De participaties in het kapitaal van ondernemingen worden gewaardeerd tegen aankoopprijs onder aftrek van voorzieningen voor verwachte c.q. gerealiseerde verliezen. Deze post is als volgt samengesteld: (bedragen in euro’s)

2013

2012

Aankoopprijs op 31 december af: voorzieningen voor voorzienbare c.q. verwachte verliezen

60.236.244

52.500.519

11.144.399

10.142.372

Boekwaarde op 31 december

49.091.845

42.358.147

2013

2012

Boekwaarde op 1 januari bij: verwerving participaties conversie van leningen af: beëindigde participaties saldo mutaties voorzienbare c.q. verwachte verliezen

42.358.147

42.610.753

12.914.461 278.342 55.550.950

2.415.752 271.892 45.298.397

-4.302.358 -2.156.747

-1.423.459 -1.516.791


49.091.845

42.358.147

Specificatie aankoopprijs Stand overzicht participaties LIOF op 31 december Stand participaties Nedermaas op 31 december Stand participaties LBT op 31 december

2013

2012

57.022.092 2.935.000 279.152

50.248.867 1.972.500 279.152

60.236.244

52.500.519

In 2013 heeft deze post het navolgende verloop :

Aankoopprijs op 31 december

Deelneming De deelneming wordt gewaardeerd volgens de zogenaamde vermogensmutatiemethode, tegen de netto vermogenswaarde. Het betreft de 45% deelneming in Business Center Midden Limburg BV, gevestigd te Roermond. Stand op 1 januari 2013 af: resultaat boekjaar

2.777.838 -38.236

Stand op 31 december 2013

2.739.602

Jaarverslag 2013

29


Financieringen van onroerend goed Dit betreft ter financiering van onroerend goed verstrekte hypothecaire leningen en huurkoopfinancieringen met een rente van 3 maands euribor tot maximaal 7%. Aflossing van de door LIOF Bedrijventerreinen BV verstrekte lening is afhankelijk van de verkoop van gronden Industrial Park Swentibold en Maastricht Aachen Airport. De leningen/financieringen zijn opgenomen tegen nominale waarde. De specificatie van deze post is als volgt: kredietgevers LIOF Bedrijventerreinen BV LIOF Bedrijventerreinen BV LIOF Bedrijventerreinen BV

restbedrag 1-01-13

intrest %

restbedrag 31-12-13

1.470.000 7.786.009 997.520

7,00% euribor 3 mnd 6,00%

360.000 8.070.302 1.058.269

10.253.529

9.488.571

In 2013 heeft deze post het volgende verloop: Stand op 1 januari bij: toegerekende rente af: niet opgenomen deel leningovereenkomst bij: mutaties IPS 2013 Stand op 31 december

10.253.529 60.749 -1.110.000 284.293

9.488.571

Eind 2012 was een bedrag van 1.110.000 euro opgenomen als nog te storten op een toegekende lening. In 2013 is met de betreffende partij overeengekomen dat dit niet meer zou worden uitgekeerd. Daarom is zowel de lening als de verplichting met dit bedrag verminderd.

Jaarverslag 2013

30


Overige vorderingen Dit betreft converteerbare achtergestelde c.q. achtergestelde leningen, rentevorderingen op achtergestelde leningen met een restwaarde op 31 december 2013 van respectievelijk € 27.685.616 en € 536.704. Over de leningen met een resterende looptijd van 2 tot 10 jaar, wordt een rente berekend van 2 tot 20% per jaar. Deze leningen zijn opgenomen tegen nominale waarde onder aftrek van een voorziening wegens het risico van oninbaarheid. (bedragen in euro’s)

2013

2012

Nominale waarde per 31 december af: voorzieningen voor voorzienbare c.q. verwachte verliezen

42.100.883

42.881.689

13.878.563

13.427.248


28.222.320

29.454.441

2013

2012

Boekwaarde op 1 januari bij: verstrekte leningen bijgeschreven rente in rekening gebrachte rente af: conversie naar participaties ontvangen aflossingen saldo mutaties voorzieningen ontvangen/ verrekende rente

29.454.441 4.214.226 261.730 1.555.090 6.031.046

31.435.495

278.342 3.308.274 3.021.296 655.255 7.263.167

271.892 2.805.833 3.405.852 611.301 7.094.878


28.222.320

29.454.441

In 2013 heeft deze post het navolgende verloop:

3.162.451 505.486 1.445.887 5.113.824

Toelichting: Het saldo mutaties voorzieningen sluit niet met de winst & verlies rekening (€ 2.321.296) aangezien de voorzieningen in deelneming Nedermaas (€ 700.000) verrekend worden met de schulden aan aandeelhouders.

Jaarverslag 2013

31


Vlottende activa (bedragen in euro’s)

Voorraden

2013 3.701.683

2012

6.165.557

Dit betreffen gronden voor bedrijventerreinen met een kostprijs van € 1.528.851 alsmede de ten behoeve van die bedrijventerreinen gemaakte ontwikkelingskosten (inclusief rente) ten bedrage van € 6.077.026. Hierop is de geraamde voorziening van € 3.904.194 in mindering gebracht. De bedrijventerreinen worden gewaardeerd tegen aanschaffingsprijs vermeerderd met de hiervoor gemaakte ontwikkelingskosten. Voor eventuele verwachte verliezen wordt een voorziening in mindering gebracht. De voorraad gronden ultimo 2013 betreft de bedrijventerreinen Industriepark Swentibold, Avantis en Maastricht-Aachen airport. Op basis van lagere opbrengstwaarde (taxatiewaarde) zijn deze voorraden met € 3.904.194 afgewaardeerd. In verband met de ontwikkeling van Industriepark Swentibold en Maastricht-Aachen airport zijn hypothecaire leningen verstrekt van respectievelijk € 8.070.302 en € 1.058.269. Aan GEM Holtum Noord III is een lening verstrekt van € 360.000. Deze drie leningen zijn opgenomen onder het hoofd Financieringen van onroerend goed.

Gronden Avantis

627.018

627.018

De aangekochte grond op het bedrijventerrein Avantis is niet voor 31 december 2013 volledig verkocht. Het Grensoverschrijdend bedrijventerrein/Grenzüberschreitendes Gewerbegebiet Aachen-Heerlen NV had het recht de niet doorverkochte gedeelten terug te kopen tegen de kostprijs vermeerderd met bijkomende kosten, lopende kosten en rente. Hiervan is geen gebruik gemaakt waardoor dit recht is vervallen. De kostprijs van de gronden bedraagt € 1.253.032. Er is voor een bedrag van € 323.691 aan rentekosten toe gerekend aan deze gronden. Als gevolg van de economische marktomstandigheden is een voorziening gevormd van € 949.705.

Gronden IPS

3.074.665

Jaarverslag 2013

5.538.539

32

Toelichtingen op de geconsolideerde balans per 31 december 2013 Vorderingen (bedragen in euro’s)

2013

2012

Overige vorderingen en overlopende activa De overige vorderingen en overlopende activa zijn opgenomen tegen nominale waarde. De samenstelling van deze post is als volgt: Te vorderen van subsidiënten inzake apparaatskosten Te vorderen intrest op deposito’s Debiteuren Te vorderen bijdragen ten behoeve van gerealiseerde projecten Te vorderen van subsidiënten inzake lopende O-fonds projecten Te ontvangen opbrengst inzake verkoop participaties Te ontvangen dividend Diverse

1.354.000 250.768 500.704 106.834 344.957 279.455 3.802.066 636.578

1.375.000 452.768 698.250 20.850 901.900 827.857 2.838.224 690.128

7.275.362

7.804.977

2013

2012

Liquide middelen

46.010.543

38.877.560

(bedragen in euro’s)

De liquide middelen zijn opgenomen tegen nominale waarde. Op de liquide middelen werden rentevergoedingen genoten van gemiddeld 1,42% per jaar (2012: 1,70%). Alle liquide middelen zijn binnen 1 jaar opeisbaar. De liquide middelen van de groep bedragen ultimo 2013 € 46,0 miljoen. Hierbij moet worden aangetekend dat deze middelen gedeeltelijk tot het werkkapitaal van deelnemingen behoren met een eigen doelstelling en structuur en deze niet voor LIOF ter beschikking staan. Hiermee wordt de vrije liquiditeit beperkt tot circa 38 miljoen. Uit deze 38 miljoen moet LIOF de reeds aangegane commitments betalen van 16 miljoen en zal ook de terugbetaling plaatsvinden van het ontvangen voorschot inzake Chemelot Ventures bv aan het Ministerie van Economische Zaken, hiermee daalt de vrije liquiditeit verder tot 20 miljoen en valt deze binnen de bandbreedte die noodzakelijk wordt geacht om slagvaardig op de markt te kunnen opereren om leningen en aandelenkapitaal te verstrekken aan Limburgse bedrijven.

Jaarverslag 2013

33


Passiva (bedragen in euro’s)

2013

2012

96.536.862 538.105

100.829.005 - 4.292.143

Stand per 31 december

97.074.967

96.536.862

Stand 1 januari af: aandeel resultaten 2013/2012 bij: correctie resultaat 2012 Stand 31 december

125.896 -221 567 126.242

250.394 -124.498 125.896

97.201.209

96.662.758

730.446 1.067.552

606.242 2.115.124

1.797.998

2.721.366

De voorziening voor groot onderhoud had in 2013 het volgende verloop: Stand op 1 januari bij: dotaties af: vrijvallen en aanwendingen

606.242 131.128 -6.924

1.538.124 166.762 -1.098.644

Stand op 31 december

730.446

606.242

Overige Jubileumkosten Service voorzieningen onderhoudskosten complex “De Beitel” Voorziening SWAP Reorganisatiekosten Garantievoorziening groepsmaatschappij

139.567 157.893 364.390 5.702 400.000

Groepsvermogen Eigen vermogen Deze post heeft in 2013 het navolgende verloop: Stand op 1 januari Resultaat

Aandeel derden in geconsolideerde maatschappijen Dit betreft het aandeel van de minderheidsaandeelhouders in LIOF BedrijvenCentra BV en BV Technohouse Heerlen.

Voorzieningen Dit betreft de volgende voorzieningen: Voorziening voor groot onderhoud Overige

1.067.552

126.879 133.486 507.439 1.082.320 265.000

2.115.124

Het kortlopend deel van de voorzieningen (korter dan 1 jaar) kan als volgt worden onderverdeeld: Voorziening groot onderhoud Jubileumkosten Voorziening SWAP Reorganisatiekosten Garantievoorziening groepsmaatschappij

100.000 12.000 364.390 5.702 400.000

882.092

Jaarverslag 2013

34

Toelichtingen op de geconsolideerde balans per 31 december 2013 Langlopende schulden De langlopende schulden zijn opgenomen tegen geamortiseerde kostprijs.

2013

2012

Door LIOF Bedrijvencentra BV is voor de financiering van het bedrijfsverzamelgebouw Geleen in 2008 een hypothecaire lening opgenomen bij de gemeente Sittard-Geleen. Deze lening is afgesloten tegen 4,65% rente per jaar, 10 jaar vast, betaling per jaar achteraf. De aflossing vindt in één keer plaats per 1 oktober 2033. De schuldrest ultimo boekjaar met een looptijd langer dan 1 jaar bedraagt.

5.400.000

5.400.000

De gemeente Sittard-Geleen heeft besloten LIOF Bedrijvencentra BV een bedrag te laten toekomen ter dekking van het exploitatietekort inzake bedrijfsverzamelgebouw Geleen. De lening dient uiterlijk 1-10-2019 terugbetaald te zijn. Voor de lening wordt gedurende de looptijd geen rente in rekening gebracht.

200.000

200.000

5.600.000

5.600.000

Door het Ministerie van Economische Zaken is een renteloze voorwaardelijke achtergestelde lening van € 15.882.308 toegekend ter mede financiering van de ontwikkeling van het bedrijventerrein Industrial Park Swentibold (IPS) te Born. Eventuele verliezen met betrekking tot dit project kunnen op de lening in mindering worden gebracht. Ultimo 2013 bedraagt de voorziening op het bedrijventerrein IPS te Born € 2.954.946. In lijn hiermee is de lening voor eenzelfde bedrag afgewaardeerd. In 2013 is de lening volgestort tot € 15.882.308. In 2013 is de lening met 10 jaar verlengd en als schuld lening aan aandeelhouders gepresenteerd.

12.927.362

-

Door de Provincie Limburg zijn aan NV Industriebank LIOF vier achtergestelde leningen verstrekt ter financiering van door LIOF verstrekte leningen aan bedrijven waarin LIOF participeert. Het debiteuren risico van deze leningen ligt bij de Provincie Limburg. De rente van de leningen varieert tussen de 6% en 14,41%. De leningen hebben een looptijd langer dan 1 jaar.

3.622.786

3.908.500

Door het Ministerie van Economische Zaken is een renteloze lening verstrekt aan Nedermaas Hightech Ventures ter financiering van hightech start up’s in de Provincie Limburg alsmede ter bekostiging van de beheerkosten van het fonds. De lening heeft een looptijd tot en met 30 juni 2021. De uitzettingsperiode loopt tot 31 december 2014 en wordt gevolgd door een beheerperiode die eindigt op 31 december 2020.

7.025.444

7.973.044

23.575.592

11.881.544

Schulden aan gemeente

Schulden aan aandeelhouders

Jaarverslag 2013

35

Toelichtingen op de geconsolideerde balans per 31 december 2013 Overige schulden en overlopende passiva (bedragen in euro’s)

2013

2012

Deze post heeft betrekking op: Waarborgsommen huurders bedrijfsverzamelgebouwen.

375.920

528.440

Kortlopende schulden De kortlopende schulden zijn opgenomen tegen geamortiseerde kostprijs.

Schulden aan kredietinstellingen

(bedragen in euro’s)

2013

2012

3.382.000

3.454.000

Hierin zijn opgenomen de aan kredietinstellingen in 2014 respectievelijk 2013 te betalen aflossingen.

Schulden aan aandeelhouders (bedragen in euro’s)

2013

Nog te betalen aflossingsverplichtingen Ministerie van Economische Zaken - Nog te betalen aflossingsverplichtingen Provincie Limburg 142.857

142.857

2012

12.367.014 -

12.367.014

Door het Ministerie van Economische Zaken is een renteloze voorwaardelijke achtergestelde lening van € 15.882.308 toegekend ter mede financiering van de ontwikkeling van het bedrijventerrein Industrial Park Swentibold (IPS) te Born. Eventuele verliezen met betrekking tot dit project kunnen op de lening in mindering worden gebracht. Ultimo 2013 bedraagt de voorziening op het bedrijventerrein IPS te Born € 2.954.946. In lijn hiermee is de lening voor eenzelfde bedrag afgewaardeerd. In 2013 is de lening volgestort tot € 15.882.308. In 2013 is de lening met 10 jaar verlengd en als schuld lening aan aandeelhouders gepresenteerd. Overige schulden en overlopende passiva (bedragen in euro’s)

2013

2012

Hieronder zijn verantwoord de verplichtingen uit hoofde van: Aangegane lenings- en participatieovereenkomsten Innovatie- en ontwikkelingsprojecten Reservering vakantiegelden en vakantiedagen Overige vooruit ontvangen en nog te betalen kosten

16.617.687 5.999.564 397.532 3.032.278

12.116.351 2.930.989 428.857 2.998.914

26.047.061

18.475.111

Jaarverslag 2013

36

Toelichtingen op de geconsolideerde balans per 31 december 2013 Toelichting innovatie- en ontwikkelingsprojecten:

2013

2012

Lopende projecten Te besteden subsidie kernsectoren Triple F en Agrologistiek

4.495.276 1.504.288

1.688.093 1.242.896

5.999.564

2.930.989

Lopende projecten In het kader van het uitvoeren van diverse projecten ontvangt NV Industriebank LIOF voorschotten van de projectsubsidiënten om deze op een later tijdstip aan de projectdeelnemers uit te keren. De per saldo ontvangen voorschotten worden hier als een verplichting weergegeven. Triple F en Agrologistiek: LIOF heeft van de Provincie Limburg een subsidie toegekend gekregen van € 2,7 miljoen geoormerkt voor ondersteuning van ontwikkeling en realisatie van innovaties door bedrijven in de kernsectoren Triple F en Agrologistiek. Ultimo 2013 heeft LIOF in dit kader € 2,5 miljoen subsidie ontvangen en voor een bedrag van € 1,0 miljoen aan leningen uitgezet. Niet uit balans blijkende verplichtingen NV Industriebank LIOF is leaseverplichtingen aangegaan voor auto’s en kantoorapparatuur voor een bedrag van € 469.713 waarvan een bedrag van € 148.510 betrekking heeft op het jaar 2014. NV Industriebank LIOF heeft aan Technohouse Heerlen BV een garantie verstrekt van € 550.000 voor haar exploitatie. Per 31-12-2013 is € 400.000 opgenomen onder de voorzieningen, derhalve resteert een bedrag van € 150.000 als niet uit de balans blijkende verplichtingen.

Jaarverslag 2013

37

Toelichtingen op de geconsolideerde resultatenrekening 2013 (bedragen in euro’s)

2013

2012

1.555.090 182.763 447.896 794.950

1.446.449 178.613 658.045 0

2.980.699

2.283.107

Baten materiële en financiële vaste activa Rente leningen u/g en deposito’s Rente leningen u/g Rente gronden en hypotheken Rente deposito’s Bijzondere rentebaten

Ontvangen dividenden Dit betreft de van participaties ontvangen dividenden.

1.929.607

4.653.232

Opbrengsten commissariaten Dit zijn opbrengsten uit hoofde van door medewerkers vervulde commissariaten bij participaties

38.381

51.322

1.846.165 85.712 403.764 142.827

1.821.355 102.204 459.045 261.294

2.478.468

2.643.898

882.154 747.573

580.016 576.732

1.629.727

1.156.748

Overige opbrengsten Resultaat deelneming Business Center Midden-Limburg BV Verkoop gronden

-38.236 3.313

-42.772 79.710

-34.923

36.938

2.849.949 2.555.755

2.924.669 3.840.179

5.405.704

6.764.848

De specificatie van deze post is als volgt: Salarissen en overige personeelskosten Pensioenlasten Sociale lasten

4.155.803 891.748 358.153

5.482.429 873.536 408.883

5.405.704

6.764.848

Huuropbrengsten Huuropbrengst van LIOF BedrijvenCentra BV Huuropbrengst van LIOF Vastgoed BV Huuropbrengst van BV Technohouse Heerlen Huuropbrengst van LIOF Business Center Avantis BV

Doorbelaste apparaatskosten Apparaatskosten Financieringsbedrijf Apparaatskosten Ontwikkelingsbedrijf

Personeelskosten Personeelskosten Financieringsbedrijf Personeelskosten Ontwikkelingsbedrijf

Jaarverslag 2013

38

Toelichtingen op de geconsolideerde resultatenrekening 2013 Het gemiddeld aantal FTE’s in 2013 bedroeg 52,8 (2012: 60,0). De pensioenregeling van LIOF kwalificeert als een toegezegde pensioenregeling. Op grond hiervan zou een evenredig deel in de brutoverplichtingen, beleggingen en kosten van het pensioenfonds in de balans dienen te worden opgenomen. Aangezien een tekort bij het pensioenfonds niet leidt tot een verplichting voor LIOF tot het voldoen van aanvullende betalingen anders dan hogere toekomstige premies, is het toegestaan om de pensioen regeling te verwerken als een toegezegde bijdrageregeling. Dit betekent dat de pensioenlast bestaat uit de verschuldigde premies.

De vergoeding voor de Raad van Commissarissen. (bedragen in euro’s)

De Raad van Commissarissen bestond in 2013 uit 5 personen.

2013

2012

68.961

61.543

De in het verslagjaar ten laste van de vennootschap gebrachte beloning voor de statutaire bestuurder bedroeg : Salaris en overige vergoedingen Pensioenen Bijzondere pensioenverplichtingen oude jaren Sociale lasten

185.989 75.018 0 4.531

184.155 65.108 35.513 5.168

265.538

289.944

LIOF is op basis van het memorie van toelichting op de Wet Normering Topinkomens (WNT) art.7.11 vrijgesteld van de WNT.

Afschrijvingskosten

410.913

665.343

De afschrijvingskosten hebben betrekking op de onroerende goederen voor eigen gebruik, onroerende goederen voor verhuur en de andere vaste bedrijfsmiddelen. De afschrijving is berekend op basis van de verwachte economische levensduur. Overige apparaatskosten Financieringsbedrijf Huisvestingskosten Reis- en verblijfkosten Algemene kosten PR Advies en projectkosten Voorziening debiteuren Voorziening groot onderhoud Rentelasten en soortgelijke kosten

1.094.963 116.882 394.456 69.513 68.202 42.246 141.762 285.955

1.206.376 130.664 382.546 65.323 103.690 123.446 -726.964 894.211

2.213.979

2.179.292

Jaarverslag 2013

39

Toelichtingen op de geconsolideerde resultatenrekening 2013 (bedragen in €)

2013

2012

Mutatie waardeveranderingen van de financiële vaste activa: Mutatie van de voorziening op participaties Mutatie van de voorziening op leningen u/g incl. rentevorderingen

2.156.747 2.321.296

1.516.791 3.405.852

4.478.043

4.922.643

De mutaties in de voorzieningen ten behoeve van participaties betreffen: Dotaties 2.516.476 Vrijvallen 359.729

1.978.903 462.112

2.156.747

1.516.791

De mutaties in de voorzieningen op leningen incl. rentevorderingen betreffen: Dotaties 2.862.442 Vrijvallen 541.146

4.380.169 974.317

2.321.296

3.405.852

Overige waardeverandering matëriele vaste activa Overige waardeverandering voorraad gronden

2.550.000 89.249

1.708.302 860.457

2.639.249

2.568.759

Overige kosten financieringsbedrijf

367.674

289.251

Dit betreft de kosten van adviezen en onderzoeken in het kader van het financieringsbedrijf.

Overige apparaatskosten Ontwikkelingsbedrijf Huisvestingskosten Reis- en verblijfkosten Algemene kosten PR kosten Acquisitiekosten Projectkosten

118.129 102.935 221.922 75.689 54.335 187.616

86.521 141.312 240.869 80.276 97.518 247.917

760.626

894.413

Jaarverslag 2013

40

Vennootschappelijke balans per 31 december 2013 (voor resultaatbestemming ) (bedragen in €)

2013

2012

Materiële vaste activa Eigen gebouwen Andere vaste bedrijfsmiddelen

680.189 39.894 720.083

745.363 79.417 824.780

Financiële vaste activa Deelneming in groepsmaatschappijen Vorderingen op groepsmaatschappijen Participaties Overige vorderingen

9.329.303 21.521 45.887.693 27.632.320 82.870.837

11.990.954 - 40.116.495 28.314.441 80.421.890

Vlottende activa Vordering op groepsmaatschappijen Overige vorderingen en overlopende activa

9.417.120 3.833.884 13.251.004

10.031.998 4.270.287 14.302.285

Liquide middelen

30.609.950

26.570.444

Totaal activa

127.451.874

122.119.399

Activa

Eigen Vermogen Gestort kapitaal Overige reserves Resultaat boekjaar

53.396.772 43.140.090 538.105 97.074.967

53.396.772 47.432.233 -4.292.143 96.536.862

Voorzieningen Voorziening jubilea Voorziening reorganisatie Garantievoorziening groepsmaatschappij

121.540 5.702 400.000 527.242

112.845 1.082.320 290.346 1.485.511

Passiva

Langlopende schulden Schulden aan aandeelhouders 3.622.786 Kortlopende schulden Schulden aan groepsmaatschappijen 500.251 Schulden aan aandeelhouders 142.857 Crediteuren 245.685 Belastingen en sociale premies 60.911 Overige schulden en overlopende passiva 25.277.175 26.226.879 Totaal passiva

Jaarverslag 2013

127.451.874

3.908.500

3.483.208 - 391.097 231.458 16.082.763 20.188.526

122.119.399

41

Vennootschappelijke resultatentrekening 2013 (bedragen in €)

2013

2012

Opbrengsten Rente leningen u/g en deposito’s Ontvangen dividenden Opbrengsten commissariaten Resultaat verkoop participaties Resultaat deelnemingen

2.797.662 1.929.607 38.381 5.918.674 -3.000.208 7.684.116

2.105.239 1.815.008 51.322 938.163 86.335 4.996.067

Kosten Personeelskosten Afschrijving vaste activa Overige apparaatskosten Totaal apparaatskosten

1.121.607 37.324 352.439 1.511.370

1.202.413 35.097 353.917 1.591.427

Saldo van de mutaties op de voorziening financiële vaste activa Garantievoorziening deelneming Overige kosten financieringsbedrijf

4.478.043 135.119 405.737 6.530.269

4.922.643 290.346 300.581 7.104.997

Resultaat financieringsbedrijf

1.153.847

-2.108.930

Opbrengsten/Bijdragen Ministerie van Economische Zaken Provincie Limburg

655.000 1.354.000 2.009.000

872.615 1.163.488 2.036.103

Kosten Personeelskosten Afschrijving vaste activa Overige apparaatskosten Totaal apparaatskosten

1.808.182 55.931 760.629 2.624.742

3.263.447 61.457 894.412 4.219.316

-615.742

-2.183.213

538.105

-4.292.143

Financieringsbedrijf

Ontwikkelingsbedrijf

Resultaat Ontwikkelingsbedrijf Resultaat

Jaarverslag 2013

42

Toelichtingen op de vennootschappelijke balans per 31 december 2013 en de vennootschappelijke resultatenrekening over 2013 Algemeen De waarderingsgrondslagen zijn gelijk aan de waarderingsgrondslagen van de geconsolideerde jaarrekening. Voor de toelichting bij de vennootschappelijke balans en de vennootschappelijke resultatenrekening wordt verwezen naar de bij de geconsolideerde balans en geconsolideerde resultatenrekening gegeven toelichting. Als aanvulling hierop dient het hierna vermelde.

Deelnemingen in groepsmaatschappijen een 100% deelneming in LIOF Vastgoed BV gevestigd te Maastricht; een 100% deelneming in LIOF Bedrijventerreinen BV gevestigd te Maastricht; een 100% deelneming in LIOF Business Center Avantis BV gevestigd te Heerlen; een 100% deelneming in Nedermaas Hightech Ventures BV gevestigd te Maastricht; een 97,61% deelneming in LIOF BedrijvenCentra BV gevestigd te Maastricht; een 93,20% deelneming in BV Technohouse Heerlen gevestigd te Heerlen.

9.329.303

In 2013 is 100% deelneming EBCH B.V. gevestigd te Heerlen geliquideerd.

Deelneming LIOF Vastgoed BV LIOF Bedrijventerreinen BV LIOF BC Avantis BV Nedermaas Hightech Ventures BV EBCH BV LIOF Bedrijvencentra BV BV Technohouse Heerlen

Stand 31-12-12

Aankoop c.q. Gestort kapitaal

4.088.619 1.092.482 -118.027 15.747 -385.543 7.297.676 -

Verkoop

Resultaat 2013

- - - - - - -

- - - - - - -

-

-

11.990.954

Overige

Stand 31-12-13

- -119.521 - -215.205 - -31.485 - - 385.543 - - -2.680.983 - -* 385.543

-3.047.194

3.969.098 877.277 -149.512 15.747 4.616.693

9.329.303

Het verschil van € 46.986 (resultaat deelneming BV Technohouse), met het verantwoorde bedrag in de resultatenrekening onder resultaat deelneming (- € 3.000.208) wordt veroorzaakt door terugname van de voorziening op de vorderingen op groepsmaatschappijen van € 21.521 en de vrijval van de garantie voorziening van € 25.465. Aangezien Technohouse Heerlen ultimo 2012 een negatief eigen vermogen had, is in 2012 naast de deel neming ook de vordering voorzien. Het resterende negatieve eigen vermogen van € 25.465 was toegevoegd aan de garantievoorziening. Het positieve resultaat van BV Technohouse over 2013 is hiermee verekend. Vorderingen op groepsmaatschappijen Dit betreft: - langlopende vorderingen uit hoofde van aan groepsmaatschappijen verstrekte leningen, vermeerderd met de tot en met 2013 in rekening gebrachte rente en kosten € 700.000. Een bedrag ad € 678.479 is voorzien op basis van het negatief eigen vermogen BV Technohouse. - kortlopende vorderingen in rekening courant op groepsmaatschappijen inzake beschikbaar gestelde middelen voor exploitatie doeleinden € 9.417.120.

Jaarverslag 2013

43

Toelichtingen op de vennootschappelijke balans per 31 december 2013 en de vennootschappelijke resultatenrekening over 2013

Eigen vermogen

97.074.967

Gestort en opgevraagd kapitaal Het maatschappelijk kapitaal van de vennootschap bedraagt € 90.756.043 verdeeld in 300.000 aandelen A en 500.000 aandelen B, elk nominaal groot € 113,45. Van dit kapitaal is € 53.396.772 volgestort. Deze post is als volgt samengesteld: Aandelen A Aandelen B

31.248.554 22.148.218

Totaal

53.396.772

In het kapitaal van de vennootschap kan uitsluitend worden deelgenomen door publiekrechtelijke lichamen.

Overige reserves In 2013 heeft deze post het volgende verloop: Stand 31 december 2012 - voor winstverdeling bij: resultaat 2012

47.432.233 -4.292.289

Stand 31 december 2013 - voor resultaat bestemming

43.140.090

Resultaat boekjaar

538.105

Niet uit balans blijkende verplichtingen NV Industriebank LIOF is leaseverplichtingen aangegaan voor auto’s en kantoorapparatuur voor een bedrag van € 469.713 waarvan een bedrag van € 148.510 betrekking heeft op het jaar 2014. NV Industriebank LIOF heeft aan Technohouse Heerlen BV een garantie verstrekt van € 550.000 voor haar exploitatie. Per 31-12-2013 is € 400.000 opgenomen onder de voorzieningen, derhalve resteert een bedrag van € 150.000 als niet uit de balans blijkende verplichtingen.

Jaarverslag 2013

44

Overige gegevens Aan: NV Industriebank LIOF

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening 2013 van N.V. Industriebank LIOF te Maastricht gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2013 en de geconsolideerde en enkelvoudige winst-en-verliesrekening over 2013 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van de directie De directie van de vennootschap is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW) . De directie is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met het Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten.

Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de vennootschap. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door de directie van de vennootschap gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van N.V. Industriebank LIOF per 31 december 2013 en van het resultaat over 2013 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Maastricht, 25 april 2014 Ernst & Young Accountants LLP w.g. J.M. Heijster RA

Statutaire regeling omtrent de bestemming van de winst (conform de Statuten) Artikel 23 1 De Algemene vergadering kan besluiten de winst blijkende uit de door de algemene vergadering van aandeelhouders vastgestelde jaarrekening, of een gedeelte daarvan, te reserveren. 2 Uit de winst na eventuele reservering wordt, voorzover de omvang van de uitkeerbare winst dit toelaat, op aandelen B primair een dividend uitgekeerd ter grootte van het door het Centraal Bureau van de Statistiek over het boekjaar waarover de winst is vastgesteld gepubliceerde berekende gemiddelde effectieve rendement van staatsleningen met een gemiddelde resterende looptijd van 5 - 8 jaar.

Jaarverslag 2013

3 Het dividend wordt berekend over het gestorte deel van het nominale bedrag. Voorzover na de uitkering als bedoeld in het tweede lid nog uitkeerbare winst resteert wordt deze als dividend op aandelen uitgekeerd, waarbij geen onderscheid wordt gemaakt tussen aandelen A en B. 4 Op uitkeringen aan aandeelhouders zijn de artikelen 104 en 105 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek van toepassing. Bestemming van het resultaat Aan de aandeelhouders wordt voorgesteld om het resultaat 2013 aan de algemene reserve toe te voegen.

45

Bijlagen Overzicht Participaties

47

Profielschets van de leden van de RvC

58

Maatschappelijk verantwoord ondernemen

59

Corporate governance

63

Risicomanagement

65

LIOF vertegenwoordigingen/lidmaatschappen

67

English Summary

68

Missie, kerntaken en organisatiestructuur

73

Overzicht begrippen en afkortingen

74

Organogram

75

Colofon

76

Jaarverslag 2013

46

Participaties LIOF

Agro/Food

Healthcare Bakeplus Holding BV groothandel in bakkerijgrondstoffen Venlo / Medewerkers: 50 Sector: Agro/Food / Jaar: 2004 LIOF Belang: 21,25

BioMedBooster BV kennisvalorisatie Maastricht / Medewerkers: 6 Sector: Healthcare / Jaar: 2005 LIOF Belang: 48,00

Ekompany Agro BV productie van gecoate meststoffen Nieuwstadt / Medewerkers: 19 Sector: Agro/Food / Jaar: 2013 LIOF Belang: 11,22

Biometrisch Centrum biomedische technologie Gulpen / Medewerkers: 7 Sector: Healthcare / Jaar: 2005 LIOF Belang: 20,00

Excellence Fish BV kweek en distributie consumptievis Horst a/d Maas / Medewerkers: 2 Sector: Agro/Food / Jaar: 2003 LIOF Belang: 10,00

Biopartner Center Maastricht incubator life sciences Maastricht / Medewerkers: 3 Sector: Healthcare / Jaar: 2003 LIOF Belang: 30,00

Flora Fluids BV planten melken Venlo / Medewerkers: 2 Sector: Agro/Food / Jaar: 2013 LIOF Belang: 33,33

Brainmarker BV diagnose tools voor hersenaandoeningen Gulpen / Medewerkers: 3 Sector: Healthcare / Jaar: 2007 LIOF Belang: 18,94

Fromatech Ingredients BV I aroma-, geur- en smaakstoffen Sittard / Medewerkers: 42 Sector: Agro/Food / Jaar: 2006 LIOF Belang: lening

Co-Eur BV behandelcentrum voor obesitas Heerlen / Medewerkers: 100 Sector: Healthcare / Jaar: 2008 LIOF Belang: 23,78

Phenospex BV geautomatiseerd plant management Heerlen / Medewerkers: 3 Sector: Agro/Food / Jaar: 2011 LIOF Belang: 15,00

FABPulous BV ontwikkeling diagnostische tests Maastricht / Medewerkers: 3 Sector: Healthcare / Jaar: 2009 LIOF Belang: 18,90 Fortimedix Holding BV medische apparatuur en implantaten Nuth Nuth / Medewerkers: 66 Sector: Healthcare / Jaar: 2009 LIOF Belang: 13,36

Energy Photon+ BV Solar Excel anti-reflecterende folie zonnepanelen Venray / Medewerkers: 3 Sector: Energy / Jaar: 2010 LIOF Belang: 7,94

Isobionics BV biotechnologische productie geur- en smaakstoffen Geleen / Medewerkers: 7 Sector: Healthcare / Jaar: 2008 LIOF Belang: 15,08

Silicon Mine BV siliciumfabriek Geleen / Medewerkers: 10 Sector: Energy / Jaar: 2007 LIOF Belang: lening

Kersten Next BV revalidatietechniek Roermond / Medewerkers: 150 Sector: Healthcare / Jaar: 2011 LIOF Belang: 20,00 MagnaMedics GmbH nanotechnologie Geleen / Medewerkers: 7 Sector: Healthcare / Jaar: 2004 LIOF Belang: 6,36

Jaarverslag 2013

47

Participaties LIOF MyDiagnosticks BV apparatuur hartritmestoornissen Maastricht / Medewerkers: 8 Sector: Healthcare / Jaar: 2013 LIOF Belang: 20,00

Materials BAS Internatinal Holding BV betontechnologische innovatie en vernieuwing Venlo / Medewerkers: 37 Sector: Materials / Jaar: 2012 LIOF Belang: 20,00

Nano4Imaging GmbH MRI zichtbare coatings Aken/Geleen / Medewerkers: 5 Sector: Healthcare / Jaar: 2011 LIOF Belang: 6,36

Innosolids BV productie van kunststoffen, kleurstoffen en machines Geleen / Medewerkers: 3 Sector: Materials / Jaar: 2012 LIOF Belang: 20,00

Newtricious BV gezondheids bevorderende levensmiddelen Oirlo / Medewerkers: 6 Sector: Healthcare / Jaar: 2011 LIOF Belang: 7,50

Polyscope Holding BV productie SMA-copolymeren Geleen / Medewerkers: 42 Sector: Materials / Jaar: 2006 LIOF Belang: 13,83

PharmaCell kweek van stamcellen Maastricht / Medewerkers: 50 Sector: Healthcare / Jaar: 2005 LIOF Belang: 19,45

Terra Sports Technology BV elastische grondstoffen voor sportvloeren Sittard / Medewerkers: 2 Sector: Materials / Jaar: 2004 LIOF Belang: 33,33

POLS Healthcare BV Persoons- en gezondheidsmonitoring op afstand Maastricht / Medewerkers: 5 Sector: Healthcare / Jaar: 2011 LIOF Belang: 30,00

Texture Tex Holding BV twijnen van garens voor de tapijtindustrie Kerkrade / Medewerkers: 125 Sector: Materials / Jaar: 1995 LIOF Belang: 20,00

Scealth BV vermarkten automatisering in de zorg Maastricht / Medewerkers: 4 Sector: Healthcare / Jaar: 2012 LIOF Belang: 35,00 TelePsy BV diagnose- en behandelingsmethodiek voor GGZ Heerlen / Medewerkers: 5 Sector: Healthcare / Jaar: 2010 LIOF Belang: 26,38 TiGenix NV productie menselijke cellen Sittard / Medewerkers: 67 Sector: Healthcare / Jaar: 2009 LIOF Belang: 0,34

Overige Adviesbureau Koolen BV bedrijfskundige adviesbureau Venray / Medewerkers: 2 Sector: Overige / Jaar: 2005 LIOF Belang: 35,00 BV Schoenmij.’84 detailhandelsketen voor schoenen Panningen / Medewerkers: 238 Sector: Overige / Jaar: 1994 LIOF Belang: 37,41 Centipedes Holding BV ontwikkeling vastgoed Heerlen / Medewerkers: 2 Sector: Overige / Jaar: 2004 LIOF Belang: 49,50

Jaarverslag 2013

48

Participaties LIOF

Jaarverslag 2013

Chemelot Ventures BV venture capital fonds life sciences Maastricht / Medewerkers: 2 Sector: Overige / Jaar: 2013 LIOF Belang: 20,00

MosquitNo BV muggenwerende polsband Roermond / Medewerkers: 4 Sector: Overige / Jaar: 2009 LIOF Belang: 30,00

Chemelot Ventures Management BV venture capital fonds life sciences Maastricht / Medewerkers: 2 Sector: Overige / Jaar: 2013 LIOF Belang: 49,00

Nonox BV aanpassen dieselmotoren voor aardgas Hoensbroek / Medewerkers: 3 Sector: Overige / Jaar: 2004 LIOF Belang: lening

Damali BV dagrecreatie Maarsbergen / Medewerkers: 2 Sector: Overige / Jaar: 2011 LIOF Belang: 36,25

Ontwikkelings mij Valkenburg ontwikkelingsmaatschappij Valkenburg a/d Geul / Medewerkers: 1 Sector: Overige / Jaar: 2003 LIOF Belang: 10,53

Emma Holding BV veiligheidsschoenen Brunssum / Medewerkers: 95 Sector: Overige / Jaar: 2013 LIOF Belang: 20,00

PentaNovo BV diensten voor zzp-ers Heerlen / Medewerkers: 1 Sector: Overige / Jaar: 2005 LIOF Belang: 20,00

Festival Needs leveren van festival benodigdheden Linne / Medewerkers: 1 Sector: Overige / Jaar: 2010 LIOF Belang: lening

Pozo Negro BV verpakkingsindustrie en display Echt / Medewerkers: 200 Sector: Overige / Jaar: 2006 LIOF Belang: lening

Gaiapark BV dierentuin Kerkrade / Medewerkers: 45 Sector: Overige / Jaar: 2002 LIOF Belang: 19,89

Rail Terminal Born BV overslag van containers tussen binnenschepen en railvervoer Born / Medewerkers: 25 Sector: Overige / Jaar: 2000 LIOF Belang: 15,00

GOB Aachen Heerlen NV grensoverschrijdend bedrijventerrein Heerlen / Aken / Medewerkers: 4 Sector: Overige / Jaar: 1997 LIOF Belang: 25,00

Siraa VOF functionele sieraden Nederweert / Medewerkers: 2 Sector: Overige / Jaar: 2013 LIOF Belang: Yeah

LHB BV herstructurering bedrijventerreinen Maastricht / Medewerkers: 4 Sector: Overige / Jaar: 2009 LIOF Belang: 33,30

Stichting Zuid Limburgse Stoomtrein Maatschappij exploitatie stroomtrein Simpelveld / Medewerkers: 4 Sector: Overige / Jaar: 2004 LIOF Belang: lening

Limburg Ventures BV (DSM/LIOF) venture capital fonds life sciences Maastricht / Medewerkers: 3 Sector: Overige / Jaar: 2003 LIOF Belang: 37,11

Stichting Facilitaire Diensten facilitaire dienstverlening Hoensbroek / Medewerkers: 3 Sector: Overige / Jaar: 2000 LIOF Belang: lening

Luchthaven MAA NV euregionaal vliegveld Beek / Medewerkers: 1 Sector: Overige / Jaar: 1989 LIOF Belang: 18,24

Summum Advies BV coaching, begeleiding, online assessment Maastricht / Medewerkers: 2 Sector: Overige / Jaar: 2012 LIOF Belang: 23,40

49

Participaties LIOF

Technostartersfonds Zuid-Nederland BV fonds t.b.v. technologische (door)starters Eindhoven / Medewerkers: 2 Sector: Overige / Jaar: 2006 LIOF Belang: 30,72

Ceradure Products BV gespecialiseerde racefiets onderdelen Stein / Medewerkers: 2 Sector: Systems / Jaar: 2011 LIOF Belang: 29,96

Technostartersfonds Z.O.Nederland BV fonds t.b.v. technologische (door)starters Eindhoven / Medewerkers: 1 Sector: Overige / Jaar: 1996 LIOF Belang: 50,00

CrispyWallet BV waardevolle spullen in papierproducten Maastricht / Medewerkers: 3 Sector: Systems / Jaar: 2013 LIOF Belang: Yeah

Eurode Business Center BV grensoverschrijdend bedrijvencentrum Kerkrade/Herzogenrath / Medewerkers: 1 Sector: Overige / Jaar: 2003 LIOF Belang: 45,00

CVive online werving en selectie tool Maastricht / Medewerkers: 1 Sector: Systems / Jaar: 2010 LIOF Belang: 32,48 Diamond Connection recycling-managementtool bouwmaterialen Heerlen / Medewerkers: 1 Sector: Systems / Jaar: 2010 LIOF Belang: lening

Systems

Jaarverslag 2013

Active Cooling Solutions BV thermo-elektrische chillers voor laser- en medische industrie Venlo / Medewerkers: 13 Sector: Systems / Jaar: 2012 LIOF Belang: 19,00

Djozz BV vernieuwbouwconcepten Beesel / Medewerkers: 6 Sector: Systems / Jaar: 2013 LIOF Belang: 20,00

Admesy BV ontwikkelen produceren colorimeter Ittervoort / Medewerkers: 8 Sector: Systems / Jaar: 2006 LIOF Belang: 42,71

Dureco Investments waterbesparende perlator Maastricht / Medewerkers: 1 Sector: Systems / Jaar: 2010 LIOF Belang: lening

Admirror BV vermarkten spiegels advertentie mogelijkheid Valkenburg a/d Geul / Medewerkers: 3 Sector: Systems / Jaar: 2011 LIOF Belang: 33,33

Dutch Payment Group R&D BV online transactiefaciliteiten Heerlen / Medewerkers: 0 Sector: Systems / Jaar: 2010 LIOF Belang: 24,00

AFTC Europe&Middle East BV toeleverancier van adhesives voor industrieel gebruik Meerssen / Medewerkers: 10 Sector: Systems / Jaar: 2011 LIOF Belang: 20,00

Dutch Payment Group BV online transactiefaciliteiten Heerlen / Medewerkers: 8 Sector: Systems / Jaar: 2010 LIOF Belang: 24,00

B&R Holding BV softwareprogramma voor gezondheidszorg Heerlen / Medewerkers: 2 Sector: Systems / Jaar: 2000 LIOF Belang: 25,00

King Sized Men / ESG persoonsgebonden smartcard Weert / Medewerkers: 3 Sector: Systems / Jaar: 2006 LIOF Belang: 0,75

Cadac Group BV tekenkamerautomatisering en ICT Heerlen / Medewerkers: 171 Sector: Systems / Jaar: 1998 LIOF Belang: 28,00

EstrellaSat BV satelliet monitoring voor mijnbouw voertuigen Maastricht / Medewerkers: 5 Sector: Systems / Jaar: 2009 LIOF Belang: 29,96

50

Participaties LIOF

Jaarverslag 2013

Frissen Holding BV machines, gereedschappen tuin en park Valkenburg a/d Geul / Medewerkers: 70 Sector: Systems / Jaar: 2005 LIOF Belang: 30,00

Layernation BV ontwikkeling, productie horeca-apparatuur Weert / Medewerkers: 3 Sector: Systems / Jaar: 2009 LIOF Belang: 23,26

Hospitality Net BV internet gerelateerde uitgever Maastricht / Medewerkers: 2 Sector: Systems / Jaar: 2001 LIOF Belang: 40,00

Lins3en BV nieuwbouw handel jachten recreatieve vaart Maasbracht / Medewerkers: 131 Sector: Systems / Jaar: 2010 LIOF Belang: 30,50

HOT flo Holding BV zorglogistieke automatisering Weert / Medewerkers: 12 Sector: Systems / Jaar: 2013 LIOF Belang: 28,00

Meerssen Papier BV papierfabriek Bunde / Medewerkers: 47 Sector: Systems / Jaar: 2008 LIOF Belang: 4,53

Hunnecum Holding BV machinefabriek Nuth / Medewerkers: 50 Sector: Systems / Jaar: 2006 LIOF Belang: 45,00

Melotte Pumptechnology BV productie en verkoop onderwaterpompen Maastricht / Medewerkers: 30 Sector: Systems / Jaar: 1999 LIOF Belang: 33,33

IBEX Group BV aandelen holding Venlo / Medewerkers: 2 Sector: Systems / Jaar: 2011 LIOF Belang: lening

MGG Holding BV aluminium gieterij Tegelen / Medewerkers: 600 Sector: Systems / Jaar: 2009 LIOF Belang: 16,08

InCompanyMedia BV Aanbieden tailormade TV content Maastricht / Medewerkers: 2 Sector: Systems / Jaar: 2011 LIOF Belang: 25,00

Motto VOIP BV ontwikkeling VoIP telefoniesystemen Nuth / Medewerkers: 16 Sector: Systems / Jaar: 2007 LIOF Belang: 25,00

Indicium International BV ontwikkeling van intelligence applicaties Bunde / Medewerkers: 1 Sector: Systems / Jaar: 2010 LIOF Belang: 29,00

Mployee BV hr oplossingen in de cloud (via force.com) Venray / Medewerkers: 6 Sector: Systems / Jaar: 2013 LIOF Belang: 25,00

Inflotek BV gepatenteerde watersnij technologie en toepassing in zeven Belfeld / Medewerkers: 6 Sector: Systems / Jaar: 2012 LIOF Belang:11,00

BV Ned. Instrumenten Compagnie “Nedinsco” instrumenten producent Venlo / Medewerkers: 105 Sector: Systems / Jaar: 2009 LIOF Belang: 26,32

Kiss Engineering BV hydroform technologie en machinebouw Echt / Medewerkers: 30 Sector: Systems / Jaar: 2008 LIOF Belang: 29,94

NetCase Security BV geautomatiseerd camera-beveiligings systeem Grevenbicht / Medewerkers: 1 Sector: Systems / Jaar: 2003 LIOF Belang: 33,33

Knoowy VOF online documenten platform Maastricht / Medewerkers: 2 Sector: Systems / Jaar: 2013 LIOF Belang: lening

OGS Systems BV Gasdetectiemeters middels kleurabsorptie Arcen / Medewerkers: 3 Sector: Systems / Jaar: 2011 LIOF Belang: 27,68

51

Participaties LIOF Per Saldo Plus BV Software voor Governance, risk management & Compliance (GCR) Maastricht / Medewerkers: 8 Sector: Systems / Jaar: 2013 LIOF Belang: 22,08

Sotec Beheer BV machinefabriek Maastricht / Medewerkers: 80 Sector: Systems / Jaar: 2007 LIOF Belang: lening

Protomation BV software tbv training operators procesindustrie Sittard-Geleen / Medewerkers: 10 Sector: Systems / Jaar: 2007 LIOF Belang: 35,76

Top-Cool Holding BV multitoepasbare koelmotor obv peltiertechnologie Maasbree / Medewerkers: 1 Sector: Systems / Jaar: 2006 LIOF Belang: 25,35

PS Licensing BV automatisering Sittard-Geleen / Medewerkers: 0 Sector: Systems / Jaar: 2007 LIOF Belang: 25,00

Top Trainees BV selectie en opleiding hoogwaardige ICT-trainees Heerlen / Medewerkers: 18 Sector: Systems / Jaar: 2006 LIOF Belang: 22,24

Dacolt BV (Renuda Northern Europe BV) software tools voor verbrandingsmotoren Maastricht / Medewerkers: 2 Sector: Systems / Jaar: 2009 LIOF Belang: 28,00

Unilogic BV computerhard- en software Sittard / Medewerkers: 48 Sector: Systems / Jaar: 2003 LIOF Belang: 30,00

Rimas BV nieuwbouw van industriele machines Beringe / Medewerkers: 30 Sector: Systems / Jaar: 2010 LIOF Belang: 22,20

Van Geyn Beheer BV gieterij non-ferro metalen Venlo / Medewerkers: 30 Sector: Systems / Jaar: 2003 LIOF Belang: 24,90

Samco BV onderhoud vliegtuigen Maastricht Airport / Medewerkers: 117 Sector: Systems / Jaar: 2008 LIOF Belang: 27,00

Venne Electronics BV industriële elektronica Maastricht-Airport / Medewerkers: 45 Sector: Systems / Jaar: 2001 LIOF Belang: 35,00

Scheuten Precision Technology BV microprecisie etsen Venlo / Medewerkers: 1 Sector: Systems / Jaar: 2006 LIOF Belang: 40,00

Vereke Invest BV productie en handel natuursteenproducten Weert / Medewerkers: 30 Sector: Systems / Jaar: 2006 LIOF Belang: lening

SNP Systems BV solar systemen, cleanrooms, scheidingswanden Meerssen / Medewerkers: 5 Sector: Systems / Jaar: 2007 LIOF Belang: 20,00

Vostermans Beheer BV productie ventilatoren annex metaalgieterij en modelmakerij Blerick / Medewerkers: 225 Sector: Systems / Jaar: 2013 LIOF Belang: 20,00

SOIOS BV producent zonne-energie gedreven voertuigen Venlo / Medewerkers: 3 Sector: Systems / Jaar: 2011 LIOF Belang: 24,50 Solfo Holding BV paper converting Bunde / Medewerkers: 16 Sector: Systems / Jaar: 2006 LIOF Belang: 40,00

Jaarverslag 2013

52

Participaties LIOF

naam

korte omschrijving activiteit

plaats/gemeente

campus

belang (%)

mede-

jaar

sector

werkers

NV Industriebank LIOF (111) Agro/Food (6) 1

Bakeplus Holding BV

groothandel in bakkerijgrondstoffen

Venlo

GV

21,25

50

2004

Agro/Food

2

Ekompany Agro BV

productie van gecoate meststoffen

Nieuwstadt

CC

11,22

19

2013

Agro/Food

3

Excellence Fish BV

kweek en distributie consumptievis

Horst a.d. Maas

GV

10,00

2

2003

Agro/Food

4

Flora Fluids BV

ontwikkelen en vermarkten plantgerelateerde olie- en waterdragende inhoudstoffen

Venlo

GV

33,33

2

2013

Agro/Food

5

Fromatech Ingredients BV

aroma-, geur- en smaakstoffen

Sittard

CC

lening

42

2006

Agro/Food

6

Phenospex BV

geautomatiseerd plant management

Heerlen

15,00

3

2011

Agro/Food

Energy (2) 1

Solar Exel BV

anti-reflecterende folie zonnepanelen.

Venray

7,94

3

2010

Energy

2

Silicon Mine BV

siliciumfabriek

Geleen

lening

10

2007

Energy

Healthcare (18) 1

BioMedbooster BV

kennisvalorisatie

Maastricht

MHC

48,00

6

2005

Healthcare

2

Biometrisch Centrum

biomedische technologie

Gulpen

MHC

20,00

7

2005

Healthcare

3

Biopartner Center Maastricht

incubator life sciences

Maastricht

MHC

30,00

3

2003

Healthcare

4

Brainmarker BV

diagnose tools vooor hersenaandoeningen

Gulpen

MHC

18,94

3

2007

Healthcare

5

Co-Eur BV

behandelcentrum voor obesitas

Maastricht

SSH

23,78

100

2008

Healthcare

6

Fabpulous BV

ontwikkeling diagnostische tests

Maastricht

MHC

18,90

3

2009

Healthcare

7

Fortimedix Holding BV

medische apparatuur en implantaten Nuth

Nuth

13,63

69

2009

Healthcare

8

Isobionics BV

biotechnologische productie geur- en smaakstoffen

Geleen

15,08

7

2008

Healthcare

9

Kersten Next BV

20,00

CC

revalidatietechniek

Roermond

150

2011

Healthcare

10 Magnamedics GmbH

nanotechnologie

Geleen

GV

6,36

7

2004

Healthcare

11 MyDiagnostick BV

apparatuur hartritmestoornissen

Maastricht

MHC

20,00

8

2013

Healthcare

12 Nano4Imaging GmbH

MRI-zichtbare coatings.

Aken/Geleen

CC

6,36

5

2011

Healthcare

13 Newtricious BV

gezondheids bevorderende levensmiddelen

Oirlo

7,50

6

2011

Healthcare

14 Pharmacell

kweek en stamcellen

Maastricht

MHC

19,45

50

2005

Healthcare

15 POLS Healthcare BV

persoons- en gezondheidsmonitoring op afstand Maastricht

MHC

30,00

5

2011

Healthcare

16 Scealth BV

vermarkten automatisering in de zorg

Maastricht

35,00

4

2012

Healthcare

17 TelePsy BV

diagnose- en behandelmethodiek voor GGZ

Heerlen

26,38

5

2010

Healthcare

18 TiGenix NV

productie menselijke cellen

Sittard

0,34

67

2009

Healthcare

Materials (5) 1

BAS International Holding BV

betontechnologische innovatie en vernieuwing Venlo

20,00

37

2012

Materials

2

Innosolids BV

productie van kunststoffen, kleurstoffen en machines

Geleen

CC

20,00

3

2012

Materials

3

Polyscope Holding BV

productie SMA-copolymeren

Geleen

CC

13,83

42

2006

Materials

4

Terra Sports

elastische grondstoffen voor sportvloeren

Sittard

CC

33,33

2

2004

Materials

5

Texture Tex Holding BV

twijnen van garens voor de tapijtindustrie

Kerkrade

20,00

125

1995

Materials

Overige (26) 1

Adv. Bureau Koolen Bv

bedrijfskundig adviesbureau

Venray

35,00

2

2005

Overige

2

BV Schoenmij ‘84

detailhandelsketen voor schoenen

Panningen

37,41

238

1994

Overige

3

Centipedes Holding BV

ontwikkeling vastgoed

Maastricht

49,50

2

2004

Overige

4

Chemelot Ventures BV

venture capital fonds life sciences

Maastricht

CC

20,00

2

2013

Overige

5

Chemelot Ventures Management BV


Maastricht

CC

49,00

2

2013

Overige

6

Damali BV

dagrecreatie

Maarsbergen

36,25

2

2011

Overige

7

Emma Holding BV

ontwikkelen, vermarkten van veiligheidsschoenen Brunssum

20,00

95

2013

Overige

8

Eurode business center

grensoverschrijdend bedrijvencentrum

Kerkrade/ Herzogenrath

45,00

1

2003

Overige

9

FestivalNeeds VOF

leveren van festival benodigdheden

Linne

lening

1

2010

Overige

10 Gaiapark

diertuin

Kerkrade

19,89

45

2002

Overige

11 GOB Aachen Heerlen BV

grensoverschrijdend bedrijventerrein

Heerlen/Aken

25,00

4

1997

Overige

Chemelot = CC / Greenport Venlo = GV / Maastricht Health Campus = MHC / Smart Services Hub = SSH

Jaarverslag 2013

53

Participaties LIOF

naam


plaats/gemeente

campus

belang (%)

mede-

jaar

sector

werkers 12 LHB

herstructurering bedrijventerreinen

Maastricht

13 Limburg Venture BV (DSM/LIOF)


Maastricht

33,33

4

2009

Overige

37,11

3

2003

14 Luchthaven M.A.A. NV

euregionaal vliegveld

Overige

Beek

18,24

1

1989

15 MosquitNo BV

Overige

muggenwerende polsband

Roermond

30,00

4

2009

Overige

16 Nonox

aanpassen dieselmotoren voor aardgas

Hoensbroek

lening

3

2004

Overige

17 Ontw.mij Valkenburg, NV

ontwikkelingsmaatschappij

Valkenburg a/d Geul

10,53

1

2003

Overige

18 PentaNovo BV

diensten voor zzp-ers

Heerlen

20,00

1

2005

Overige

19 Pozo Negro BV

verpakkingsindustrie en displays

Echt

lening

200

2006

Overige

20 Rail Terminal Born

overslag van containers tussen binnenschepen Born en railvervoer

15,00

25

2000

Overige

21 Siraa VOF

functionele sieraden

Nederweert

lening

2

2013

Overige

22 Stg Z Limb Stoomtrein

exploitatie stroomtrein

Maastricht

lening

4

2004

Overige

23 Stichting Faciliataire Diensten

facilitaire dienstverlening

Hoensbroek

lening

3

2000

Overige

24 Summum Advies BV

coaching, begeleiding, online assessment

Maastricht

23,40

2

2012

Overige

25 Technostarters ZON BV

fonds t.b.v. technologische (door)starters

Eindhoven

50,00

1

1996

Overige

26 Technostarters Zuid Ned BV

fonds t.b.v. technologische (door)starters

Eindhoven

30,72

1

2006

Overige

CC

Systems (54) 1

Active Cooling Solutions BV

thermo-elektrisch chillers voor laser- en medische industrie

Venlo

19,00

13

2012

Systems

2

Admesy BV

ontwikkelen en produceren van colorimeters

Ittervoort

42,71

8

2006

Systems

3

Admirror BV

vermarkting spiegels advertentiemogelijkheid

Valkenberg a/d Geul

33,33

3

2011

Systems

4

AFTC Europe&Middle East BV

toeleverancier van adhesives voor industrieel gebruik

Meerssen

20,00

10

2011

Systems

5

B&R Holding BV

softwareprogramma voor gezondheidszorg

Heerlen

25,00

2

2000

Systems

6

Cadac BV

tekenkamerautomatisering en ICT

Heerlen

SSH

28,00

171

1998

Systems

7

Ceradure Products BV

gespecialiseerde racefiets onderdelen

Stein

CC

29,96

2

2011

Systems

8

CrispyWallet BV

waardevolle spullen in papierproducten

Maastricht

lening

3

2013

Systems

9

CVive BV

online werving en selectie tool

Maastricht

32,48

1

2010

Systems

10 Diamond Connection

recycling-managementtool bouwmaterialen

Heerlen

lening

1

2010

Systems

11 Djozz BV

ontwikkeling en toepassing stuwende diensten Beesel rondom vernieuwbouw

20,00

6

2013

Systems

12 Dureco Investments VOF

waterbesparende perlator

Maastricht

lening

1

2010

Systems

13 Dutch Payment Groep R&D BV

ontwikkelen online transactiefaciliteiten

Heerlen

SSH

24,00

6

2012

Systems

14 Dutch Payment Group BV

ontwikkelen online transactiefaciliteiten

Heerlen

SSH

24,00

6

2010

Systems

15 King Sized Men / ESG

persoonsgebonden smartcard

Weert

0,75

3

2006

Systems

16 EstrellaSat BV

satelliet monotaring voor mijnbouwvoertuigen Maastricht

29,96

5

2009

Systems

17 Frissen Holding

machines, gereedschappen tuin en park

Valkenburg a/d Geul

30,00

70

2005

Systems

18 Hospitality Net BV

internet gerelateerde uitgever

Maastricht

40,00

2

2001

Systems

19 HOTflo Holding BV

zorglogistieke automatisering

Weert

28,00

12

2013

Systems

20 Hunnecum Holding BV

machinefabriek

Nuth

45,00

50

2006

Systems

21 IBEX Group BV

aandelen holding

Venlo

lening

2

2011

Systems

22 InCompanyMedia BV

aanbieden tailormade TV content

Maastricht

25,00

2

2011

Systems

23 Indicium International BV

ontwikkeling van intelligence applicaties

Houten

29,00

1

2010

Systems

24 Inflotek BV

gepatenteerde watersnij technologie

Belfeld

11,00

6

2012

Systems

25 Kiss Engineering BV

hydroform technologie en machinebouw

Echt

29,94

30

2008

Systems

26 Knoowy VOF

online documenten platform

Maastricht

lening

2

2013

Systems

27 Layernation BV

ontwikkeling en productie van horeca- apparatuur

Weert

23,26

3

2009

Systems

28 Lins3en BV

nieuwbouw handel jachten recreatieve vaart

Maasbracht

30,50

131

2010

Systems

29 Meerssen Papier

papierfabriek

Bunde

4,53

47

2008

Systems

30 Melotte Pumptechnology

productie en verkoop van onderwaterpompen

Maastricht

33,33

30

1999

Systems

31 MGG Holding BV

aluminium gieterij

Tegelen

16,08

600

2009

Systems

32 Motto Voip BV

ontwikkeling voIP telefoniesystemen

Nuth

25,00

16

2007

Systems

33 Mployee BV

automatisering HR processen

Venray

25,00

6

2013

Systems

34 Nedinsco

instrument producent

Venlo

26,32

105

2009

Systems

35 NetCASE BV

geautomatiseerd camerabeveiligingssysteem

Grevenbicht

33,33

1

2003

Systems


Jaarverslag 2013

54

Participaties LIOF

naam


plaats/gemeente

campus

belang (%)

mede-

jaar

sector

werkers 36 OGS Systems BV

gasdetectiemeters middels kleurabsorptie

Arcen

27,68

3

2011

Systems

37 Per Saldo Plus BV

software voor Governance, Risk management & Compliance

Maastricht

22,08

8

2013

Systems

38 Protomation BV

software tbv training operators procesindustrie Sittard

35,76

10

2007

Systems

39 PS Licensing BV

automatisering

Sittard

25,00

2007

Systems

40 Renuda / Dacolt

software tools voor verbrandingsmotoren

Maastricht

28,00

2

2009

Systems

41 Rimas Systems BV

nieuwbouw van industriele machines

Beringe

22,20

30

2010

Systems

42 Samco BV

onderhoud vliegtuigen

Maastricht Airport

27,00

117

2008

Systems

43 Scheuten Precision Techn

micro precisie etsen

Venlo

40,00

1

2006

Systems

44 SNP Systems BV

solar systemen, cleanrooms, scheidingswanden Meerssen

20,00

5

2007

Systems

45 SOIOS BV

producent zonne-energie gedreven voertuigen

Venlo

24,50

3

2011

Systems

46 Solfo Holding

paper converting

Bunde

40,00

16

2006

Systems

47 Sotec Beheer BV

machinefabriek

Maastricht

lening

80

2007

Systems

48 Top-Cool Holding BV

multitoepasbare koelmotor obv peltiertechnologie

Maasbree

25,35

1

2006

Systems

49 Top Trainees BV

selectie en opleiding hoogwaardige ICT-trainees Heerlen

22,24

18

2006

Systems

50 Unilogic BV

computerhard- en software

Sittard

30,00

48

2003

Systems

51 Van Geyn Beher

gieterij voor non-ferro metalen

Venlo

24,90

30

2003

Systems

52 Venne Electronics bv

indusdriele electronica

Maastricht-Airport

35,00

45

2001

Systems

53 Vereke Invest BV

productie en handel in natuursteenprodukten

Venlo

lening

30

2006

Systems

54 Vostermans Beheer BV

productie ventilatoren annex metaalgieterij en Blerick modelmakerij

lening

225

2013

Systems


Jaarverslag 2013

55

Overige participaties

naam


plaats/gemeente

campus

belang (%)

mede-

jaar

sector

18

2011

Agro/Food

werkers

Limburg Ventures bv (19) Agro/Food (1) 1

E-Kompany Agro BV

ontwikkeling, productie gecoate meststoffen

Sittard-Geleen

17,69

Healthcare (16) 1

ACS Biomarker BV

ontwikkeling medisch instrumenten

Maastricht

MHC

19,07

1

2011

Healthcare

2

BasicPharma Holding BV

ontwikkeling farmaceutische producten

Geleen

CC

26,62

50

2005

Healthcare

3

Bioactor BV

ontwikkelen voedingssupplementen

Maastricht

8,06

8

2011

Healthcare

4

Cellmade SAS

humane cel biologie services

Sittard-Geleen

7,66

2

2010

Healthcare

5

Chemtrix BV

ontwikkelen micro reactor systemen

Sittard-Geleen

CC

15,72

6

2008

Healthcare

CC

6

Enzypep

ontwikkeling, productie oligopeptides

Sittard-Geleen

36,18

2

2012

Healthcare

7

Fabpulous BV

ontwikkeling diagnostische tests

Maastricht

19,40

1

2009

Healthcare

8

Fortimedix Holding BV

medische apparatuur en implantaten Nuth

Nuth

3,16

85

2009

Healthcare

9

Isobionics BV

biotechnologische productie geur- en smaakstoffen

Sittard-Geleen

28,10

3

2008

Healthcare

10 Magnamedics GmbH

nanotechnologie

Sittard-Geleen

4,18

6

2008

Healthcare

11 Mirnext BV


Amsterdam

19,61

4

2012

Healthcare

12 Nano4Imaging GmbH

MRI zichtbare producten

Aken/Geleen

12,75

5

2011

Healthcare

13 Pharmacell BV

celkweek faciliteit

Maastricht

17,46

45

2007

Healthcare

14 Q Chip Ltd


Sittard-Geleen/Cardiff

12,29

2/20

2011

Healthcare

15 SimiBio BV


Utrecht

0,82

4

2011

Healthcare

16 TiGenix NV

productie menselijke cellen

Sittard-Geleen

0,50

75

2009

Healthcare

productie SMA-copolymeren

Sittard-Geleen

11,71

35

2006

Materials

ontwikkelen coatings

Sittard-Geleen

28,54

5

2006

Overige

Materials (1) 1

Polyscope Holding BV

Overige (1) 1

ChemIP BV

CC

Nedermaas Hightech Ventures bv (11) Agro/Food (2) 1

E-Kompany Agro BV

ontwikkeling, productie gecoate meststoffen

Sittard-Geleen

21,00

18

2010

Agro/Food

2

Phenospex BV

geautomatiseerd plant management

Heerlen

22,50

8

2011

Agro/Food

Healthcare (8) 1

Applied Biomedical Systems BV (ABS)


Maastricht

MHC

30,00

11

2010

Healthcare

2

Bioactor BV

ontwikkelen voedingssupplementen

Maastricht

MHC

2,25

10

2011

Healthcare

3

CellMade Nederland

humane cel biologie services

Sittard-Geleen

lening

2

2010

Healthcare

4

Cytuvax BV

ontwikkelen effectieve vaccins ter kankerbestrijding Maastricht

35,00

4

2012

Healthcare

5

Enzypep BV

ontwikkeling, productie oligopeptides

Sittard-Geleen

5,00

4

2012

Healthcare

6

Newtricious BV

gezondheids bevorderende levensmiddelen

Oirlo

5,00

14

2011

Healthcare

7

Q-chip BV

ontwikkeling injecteerbare geneesmiddelen

Geleen

lening

2

2011

Healthcare

8

Cristal Delivery

ontwikkelt verbeterde producten van diverse geneesmiddelen

Maastricht

10,15

5

2013

Healthcare

productie van kunststoffen, kleurstoffen en machines

Maastricht

20,00

4

2012

Materials

MHC

Materials (1) 1

Innosolids BV

LBT (4) Vastgoed (4) 1

Bedrijventerrein MAA Oost

ontwikkeling bedrijventerrein

Beek/Meerssen

lening

-

2004

Vastgoed

2

GEM Holtum Noord II BV

exploitatiemaatschappij

Born

50,00

1

2001

Vastgoed

3

GEM Holtum Noord III BV

exploitatiemaatschappij

Born

45,00

1

2006

Vastgoed

4

Grondexploitatiemaatsch. Californië BV

ontwikkeling bedrijventerrein

Horst a/d Maas

15,25

-

2004

Vastgoed


Jaarverslag 2013

56

Overzicht participaties

Participaties naar sector ultimo 2013 NV Industriebank LIOF Agro/Food

6

Energy

2

Healthcare

Nedermaas Hightech Ventures bv

LIOF Bedrijventerreinen bv

2

Limburg Ventures bv 1

18

8

16

5

1

1

Systems

54

Jaarverslag 2013

7 4

4 26 111

42 54

Vastgoed

Totaal

9 2

Materials

Overige

Totaal

11

4

1

27

19

145

57

Bijlage

Profielschets van de leden van de RvC Het publiek-private werkterrein van LIOF dient tot uitdrukking te komen in de samenstelling van de Raad van Commissarissen. Deze Raad moet bestaan uit personen die voldoende ervaring en kennis hebben om de kwaliteit van de directie in alle opzichten te kunnen beoordelen. De Raad van Commissarissen opereert als een team waarbij elk van de leden zich laat leiden door belangen van de onderneming en de met haar geasso cieerde bedrijven. Daarom dient de Raad gedeeltelijk te bestaan uit generalisten met waardering voor disciplines anders dan de hunne. Voor een juiste vervulling van de taak van de Raad is het van belang dat hij, gespreid over de diverse leden daarvan, beschikt over kennis, vaardigheden en ervaring met betrekking tot: > Ondernemen, strategievorming, leiding geven; > (Limburgse) Economie, financiën, business control; > Sociaal beleid, organisatie en medezeggenschap; > Marketing, verkoop, communicatie (zakelijke en consumentenmarkten); > Processing, ICT, innovatie; > Functioneren van (regionale en rijks-) overheidsorganisaties, politieke besluitvorming. De Raad van Commissarissen van LIOF kent de navolgende leden: M.W.G. Litjens, Voorzitter Nationaliteit: Nederlandse Geboortejaar: 1951 Benoemd: 22 april 2010 (einde 1e termijn 2014) Op voordracht van: College GS Provincie en Ministerie van Economische Zaken Hoofdfunctie: Consultant Nevenfuncties: Lid Verwaltungsrat Bertschi AG Zwitserland Lid Supervisory Board Sabic Capital Voorzitter RvC Chemelot Campus Voorzitter RvC Maastricht Health Campus

Jaarverslag 2013

Drs. H.G.O.M. Berkers RA, Lid Nationaliteit: Nederlandse Geboortejaar: 1955 Benoemd: 1 januari 2011 (einde 1e termijn 2015) Op voordracht van: Ministerie van Economische Zaken Hoofdfunctie: b.n.a. Nevenfuncties: Lid Raad van toezicht Stichting ORO Lid Raad van toezicht Proteion Thuis Lid Raad van Commissarissen DAR NV Drs. D.M.T. van Boxtel, Lid Nationaliteit: Nederlandse Geboortejaar: 1969 Benoemd: 1 januari 2011 (einde 1e termijn 2015) Op voordracht van: Ministerie van Financiën Hoofdfunctie: Oprichter/partner Karmijn Kapitaal Nevenfuncties: Lid Adviescommissie Energiefonds Overijssel Drs. M.J.A. Eurlings, Vice-voorzitter Nationaliteit: Nederlandse Geboortejaar: 1946 Benoemd: 24 mei 2007 (einde 2e termijn 2015) Op voordracht van: Provincie Limburg Hoofdfunctie: burgemeester Valkenburg aan de Geul Nevenfuncties: Voorzitter Knowhouse Raad van Toezicht ORBIS Voorzitter Stichting Limburgse Kastelen Prof. dr. W.A. Vermeend, Lid Nationaliteit: Nederlandse Geboortejaar: 1948 Benoemd: 14 maart 2007 (einde 2e termijn 2015) Op voordracht van: Provincie Limburg Hoofdfunctie: Internetondernemer Nevenfuncties: Bijzonder hoogleraar Economics and Internet Business Commissaris Randstad Commissaris Mitsubishi Motors Europe BV Commissaris HSB Commissaris Koninklijke Rotra

58

Bijlage

Maatschappelijk verantwoord ondernemen In lijn met het verzoek van onze subsidiënten en aandeelhouders rapporteren we ieder jaar over de maatschappelijke effecten van onze activiteiten. We proberen zoveel mogelijk aan te sluiten op de GRI (Global Report of Initiative)-richtlijnen. Strategische prioriteiten en organisatie Tussen onze organisatiestrategie en onze strategische prioriteiten en doelstellingen met betrekking tot MVO bestaat een duidelijk positieve relatie. Dit geldt zowel voor de keuzes die er in samenspraak met onze stakeholders op beleidsniveau worden gemaakt als voor keuzes die we bij de uitvoering van een project maken. Maatschappelijk belang stuurt hierbij mee. Als regionale ontwikkelingsmaatschappij voor Limburg helpen wij het midden- en kleinbedrijf met het benutten van kansen, zodanig dat onze regio daar duurzaam van profiteert. Ons belangrijkste (MVO) doel is om in ons doen en laten de juiste balans te vinden tussen people, planet en profit. Ons risico beheerssysteem helpt ons er op toe te zien dat we geen zaken doen met bedrijven waarvan de activiteiten en/of bedrijfsvoering maatschappelijk niet verantwoord, onethisch of illegaal is of lijkt te zijn. Onze toeleveranciers en afnemers moeten zich houden aan weten regelgeving in de landen waar zij opereren. Zij blijven zelf verantwoordelijk hiervoor. Het komt zelden voor dat we projecten op dergelijke gronden moeten afwijzen. LIOF richt zich op innovaties en participaties die onder meer in het productieproces energie- of grondstoffen besparen of de werken leefomgeving veiliger, gezonder of aangenamer maken. Wij moedigen ondernemers aan dergelijke innovaties in gang te zetten en we willen hen bewust maken van de ‘winst’ die dit brengt voor hun onderneming, medewerkers en de maat schappij. De werkzaamheden van LIOF leiden bovenal tot economische groei, export en werkgelegenheid. Onze dochter, de Limburgse Herstructureringsmaatschappij voor Bedrijventerreinen (LHB), richt zich volledig op duurzame herontwikkeling van bedrijventerreinen en zorgvuldig ruimtegebruik. Over de prestaties Met onze stakeholders, in het bijzonder het Ministerie van Economische Zaken en de Provincie Limburg, hebben we een aantal prestatie-indicatoren afgesproken om het effect van onze activiteiten te kunnen meten. In de dialoog met onze aandeelhouders en commissarissen proberen we deze indicatoren voortdurend te verbeteren, zeker waar het gaat om de maatschappelijke effecten van onze activiteiten. De indicatoren zijn richtinggevend voor onze te behalen prestaties en vormen daarmee onze economische en milieudoelstellingen.

Jaarverslag 2013

De MVO-aspecten hebben grotendeels bottom-up, dus primair vanuit de organisatie zelf, een plaats in dit jaarverslag gekregen. Vandaar ook dat niet alles wat we rond MVO willen melden, binnen deze paragraaf past. Logisch ook, een belangrijk deel van onze (dagelijkse) activiteiten dient op zichzelf al maatschappelijke doelen. De scope van het verslag omvat de organisatie NV Industriebank LIOF. Wij gaan uitgebreider in op de maatschappelijke impact van onze kerntaak O&I aan de hand van een analyse van de in 2013 uitgevoerde projecten. De prestatie van O&I wordt standaard gemeten aan de hand van R&D uitgaven die in de regio worden gegenereerd. In 2013 begrootten we deze Innovatie-impuls op € 12,5 miljoen. Gerealiseerd werd een impuls van € 22,5 miljoen. In samenspraak met onze shareholders en op basis van een door de UM uitgevoerd onderzoek hebben wij de 112 O&I projecten die aan de basis van de Innovatie-impuls van 2013 liggen ingedeeld naar zes maatschappelijke thema’s (Societal Challenges) die ontleend zijn aan het Horizon 2020 programma, te weten: - climate action, resource efficiency and raw materials (kortweg: grondstofbesparingen); - food security, sustainable agriculture, bio-economy (verantwoorde voedselproductie); - health, demographic change and wellbeing (gezondheid en welzijn); - inclusive, innovative and secure societies (veilige samenleving); - secure, clean and efficient energy (energiebesparing); - smart, green and integrated transport (groen transport). Met de ondersteuning van de O&I projecten werd in 2013 de kiem gelegd voor bijna 2000 arbeidsjaren werkgelegenheid binnen maatschappelijk relevante thema’s. Bijna de helft van de O&I-projecten concentreert zich in twee maatschappelijke thema’s: ‘verantwoorde voedselproductie’ of ‘gezondheid en welzijn’. Nagenoeg alle projecten in de sector Agro-Food zijn geënt op ‘verantwoorde voedselproductie’. Het omvangrijkste project is FooDS. Dit richt zich op de behoeften en eetgewoonten van de vergrijzende maatschappij. Ook de sector High Tech Systems draagt belangrijk bij aan ‘verantwoorde voedselproductie’. De grootste projecten waren hier: Sobatech met een turbo deegkneedmachine, Hotraco Emware met een monitoringsysteem voor de veestapel en GDO met een nieuwe generatie tortillapers.

59


O&I Projecten naar sector en maatschappelijk thema (n=112)

sectoren Agro/food

Healthcare

High Tech Systems

Logistics

Materials

Overig

Totaal

%

maatschappelijke thema’s Grondstofbesparing Voedselproductie

13

Gezondheid & welzijn Veilige samenleving

21 1

10

7

17

15,2

11

1

25

22,3

25

22,3

4

1

2

Energiebesparing

14

%

Agro/food

2

10

8,9

4

3

21

18,8

8

6

14

12,5

14

22

47

8

16

5

112

100,0

12,5

19,6

42,0

7,1

14,3

4,5

100,0

Groen transport Totaal

4

Healthcare

High Tech Systems

1

1

8

10

14

11

21

13

Logistics

4

Materials

Totaal

14

17

4

2

7

21 25

6

10

4 1

25

Overig

■ Grondstofbesparing 2

■ Voedselproductie ■ Gezondheid & welzijn

3

■ Veilige samenwerking ■ Energiebesparing ■ Groen transport

Jaarverslag 2013

60


Onze healthcare-projecten zijn dé leverancier voor het thema ‘gezondheid en welzijn’. Het gaat hierbij onder meer om de projecten Mydiapatch, gericht op de ontwikkeling van nieuwe diagnostische en monitoring pleisters, en Fast Fungal Diagnostics, gericht op de diagnose van schimmelinfecties.

- Djozz, Beesel; 0-energie starterswoning (Revaplan Zero). - HOTflo, Ittervoort; software voor kwaliteitsverbetering en kostenverlaging in ziekenhuizen; - MyDiagnostick, Maastricht, patiëntvriendelijk detectieapparaat boezemfibrilleren.

Bij Logistics domineren twee projecten. “Mobile sensing technology 24/7” binnen het thema ‘veilige samenleving’ en “Green2” binnen het thema ‘groen transport’ .

Stakeholders en ketens Naast sociale en milieuaspecten gaat onze aandacht van nature uit naar de economie. Dit zal herkenbaar zijn voor onze stakeholders, de belangrijkste lezers van dit jaarverslag: van bedrijven waarmee wij (ooit) een commitment aangingen, onze subsidiënten, onze aandeelhouders, de media tot en met onze eigen medewerkers.

De belangrijkste ‘enabling sector’ voor alle maatschappelijke thema’s is High Tech Systems, met in totaal 47 projecten. Het omvangrijkste project was ‘Het Groene G(r)as’ binnen het thema energiebesparing. Materials drukt met 16 projecten minder haar stempel. Echter, bij maar liefst de helft van deze projecten werd een kennisvoucher ingezet en dat wijst er op dat er veel speurwerk wordt gedaan naar de mogelijkheden die Materials biedt voor andere sectoren en maatschappelijke thema’s. Materials is een belangrijke enabler in wording, ook waar het de verschillende maatschappelijke thema’s betreft. De maatschappelijke impact van onze kerntaak O&I, bezien op het niveau van de verschillende topsectoren, sluit goed aan op de uitdagingen uit het Horizon 2020 programma. De mate waarin de challenges door ons kunnen worden bediend is grotendeels terug te voeren op de beleidslijnen in het provinciaal economische beleid en onze specifieke opdracht om die uit te voeren. In 2013 werkten wij aldus met veel ondernemers samen aan projecten met een duidelijke MVO-component, niet alleen bij O&I, maar ook bij Participaties. Wij typeren er een aantal: - AED Solutions, Stramproy; ontwikkeling van de “Online Rescue Mate Always Ready”; - Maastricht Instruments; ontwikkeling apparaat voor dynamische evenwichtsmeting; - SMARTBioLabs, Maastricht; verbetering detectiemethodiek pancreas-kanker - GST Logistics, Elsloo; combinatie zonnecellen – Peltier element voor koeltransporten; - MMD Designconsultants, Maastricht; ontwikkeling ‘groene aktenkoffer’ uit katoen - Benders Vershuys, Venlo; distributieverpakking voor versproducten; - SmartBioLabs, Maastricht; vroege kanker diagnostiek; - POLS Healthcare, Maastricht; ontwikkeling valpreventie systeem; - Culcita, Nuth; onderzoek rolstoelkussen tegen doorliggen; - Domoticom, Landgraaf; koppeling slimme meter met gebouwautomatisering; - Milieu Service Zuid, Sittard; hergebruik zeefzand voor de betonindustrie; - Van de Kreeke Beheer, Nuth; super-isolatie in modulaire renovatieconcepten;

Jaarverslag 2013

LIOF maakt niet “één product”, maar is belast met de uitvoering van een aantal kerntaken binnen eigen ‘Ketens’. Enkele stakeholders maken deel uit van de ketens waar LIOF zich in bevindt. Meest uitgesproken zijn voor ons de participatie- en de innovatieketens. Binnen de participatieketen werken we nauw samen met financiers en aandeelhouders, zoals banken en private investeerders. Bij de innovatieketen is de samenwerking sterk afhankelijk van de scope en ook duur van een project. Het spreekt voor zich dat we bij grensoverschrijdende samenwerking diverse buitenlandse partners tot onze keten rekenen. De innovatieketen omvat aldus binnen- en buitenlandse ontwikkelingsmaatschappijen, brancheverenigingen, nationale en regionale overheden en ook organisaties die zich op specifieke deelsegmenten van innovatie toeleggen. Bovenop de afspraken die we met onze subsidiënten maken, richten we ons als organisatie ook in bredere zin op het stimuleren van initiatieven die bijdragen aan de versterking van een duurzaam vestigingsklimaat in Limburg. Vanuit die gedachte onderhouden wij intensieve relaties met een brede groep van stakeholders en zijn we vertegenwoordigd in (het bestuur van of lid van) een dertigtal organisaties die aanpalend aan onze activiteiten opereren en veelal appelleren aan MVO. Ook met stakeholders die sleutelposities innemen in de speerpuntsectoren waarbinnen wij actief zijn, is de dialoog geregeld. Als voorbeelden noemen we hier een aantal structurele overleggen: het projectteam Food Future (sector Agro/Food sector), de Klankbordgroep Limburg Makers (High Tech Systems), het Chemelot Campusteam (Materials), het valorisatieteam Maastricht Health Campus (Healthcare) en de Advisory Board Logistiek Noord-Limburg (Logistics). Deze en andere samenwerkingsverbanden concentreren zich ten behoeve van een economische (deel)sector in de regel op grote ondernemingen, overheden en kennisinstellingen.

61


De mensen achter LIOF MVO is een kwestie van doen en laten, maar moet wel in de bedrijfsvoering van LIOF ‘ingeregeld’ zijn en blijven. Taken en verantwoordelijkheden ten aanzien van MVO liggen primair bij het management team, met de secretaris van de vennootschap als coördinator. Tevens treedt hij op als verbindende schakel tussen medewerkers, commissarissen en aandeelhouders. Het managementsysteem met betrekking tot MVO is ingeweven in de formele – en periodiek plaatsvindende – overleggen van onze organisatie: MVO komt aan bod tijdens vergaderingen van de Raad van Commissarissen, op beleidsdagen, in managementteamvergaderingen en bij het beoordelen van investeringsvoorstellen. Het organogram in dit jaarverslag vermeldt onze organisatiestructuur, onze medewerkers en hun functies. Tevens is in het overzicht informatie opgenomen over onze grootste dochter LIOF Business Centers, waarvan het hoofdkantoor bij LIOF in Maastricht gehuisvest is. Het organogram geeft de personeelsbezetting voor 2014 weer.

Ook werden tijdschakelklokken geïnstalleerd en waar mogelijk energiespaarstanden ingesteld. Hiermee verwachten we in 2014 minstens 10% energie te besparen, dubbel zoveel als vorig jaar als target werd gesteld. Op 13 september organiseerden wij conform ons eerdere voornemen de LIOF Burendag. Voor de directe buren van LIOF was dit de gelegenheid om kennis te maken met de medewerkers, te horen wat LIOF doet en te vernemen wat de geschiedenis van het karakteristieke pand aan de Boschstraat 76 in Maastricht is. Het was een zeer geslaagde middag. Een ander event voor onze stakeholders en relaties dat op 9 juni plaatsvond, betrof onze deelname aan het hardloopfestijn MaastrichtsMooiste onder de naam LIOFsMooiste. Hiervoor koos LIOF een eigen goed doel. Voor 2014 mag gerekend worden op onze actieve deelname/organisatie van minstens twee gelijksoortige events. We staan open voor goede suggesties aangaande ons MVObeleid (via [email protected]).

In 2012 startten we een revitalisering in het kader waarvan begin 2013 van een aantal medewerkers afscheid werd genomen. De afdeling Participaties kwam met twee nieuwe investmentmanagers weer op sterkte. Er waren zeven medewerkers met een tijdelijk contract. Voor medewerkers die na 1 januari 2013 bij LIOF in dienst treden werd een nieuw functie- en salarisgebouw in gebruik genomen. Daarnaast werd het aantal ADV dagen verminderd en de wekelijkse arbeidsduur naar 40 uur uitgebreid. Naast een salariscompensatie is in dat verband afgesproken dat directie en ondernemingsraad initiatieven gaan ontplooien om het personeelsklimaat verder te bevorderen. Dit sluit prima aan op de interne omslag die LIOF maakt naar een Business Development organisatie waarin de verschillende kernafdelingen heel nauw samenwerken. LIOF-medewerkers hebben een eigen arbeidsvoorwaarden reglement dat niet onder een cao valt. In 2013 zijn de arbeidsvoorwaarden meer bij de tijd gebracht en waar mogelijk vereenvoudigd. Per 1 januari 2014 zijn deze van kracht geworden. Het arbo- en verzuimbeleid, inclusief bijbehorende taken en verantwoordelijkheden, is opgenomen in de arbeidsvoorwaarden. Ons intranet bevat informatie over het operationele beleid ten aanzien van arbeidsaspecten. Er zijn drie opgeleide bedrijfshulpverleners (inclusief AED) en er is een preventiemedewerker. Vanaf hun 40e jaar kunnen medewerkers zich periodiek medisch preventief laten onderzoeken. LIOF is een relatief kleine kantoorhoudende organisatie. Vergeleken met een productiebedrijf is onze ecologische footprint beperkt. Desalniettemin proberen we die zo klein mogelijk te houden. In de drie LIOF-panden aan de Boschstraat en de Batterijstraat werden in de loop van 2013 alle oude elektriciteits- en gasmeters vervangen door zogeheten “slimme meters”. Tevens werden energieverslindende apparaten (zoals elektrische boilers) vervangen door duurzame alternatieven.

Jaarverslag 2013

62

Bijlage

Corporate Governance In deze paragraaf rapporteren wij over de naleving en hand having van de code Code Corporate Governance. Hoewel LIOF geen beursgenoteerde vennootschap is, passen wij de code toe op de onderdelen die voor een regionale ontwikkelingsmaatschappij betekenisvol zijn. In het verslagjaar waren er betreffende de code bij LIOF geen substantiële wijzigingen ten opzichte van de vorige rapportage over de naleving ervan. Ten aanzien van de principes en bepalingen die onder taak en werkwijze van het bestuur (c.q. de LIOF-directie) zijn opgenomen, geldt dat deze in hoofdzaak worden toegepast. Het instrumentarium dat het bestuur daarvoor hanteert, bestaat met name uit het jaarlijks activiteitenplan, de begroting, rapportages over de participatieportefeuille en de op de organisatie toegesneden Administratieve Organisatie en Interne Controle (AO/IC). Periodiek wordt hierover gerapporteerd aan de Raad van Commissarissen (RvC). In onze AO/IC staat onder meer de opzet en werking van het risicomanagement bij LIOF beschreven. Risicomanagement bij LIOF is primair gericht op het onderkennen (en mogelijk voorkomen) van risico’s en verplichtingen waarmee LIOF bij het aangaan van investeringen te maken kan krijgen. Een beschrijving van de belangrijkste risico’s is opgenomen in de risicoparagraaf. Het risicomanagement is neergelegd bij een managementoverleg dat wekelijks plaatsvindt. De externe accountant ziet toe op de naleving van dit systeem. Naar aanleiding van diens controle van de jaarrekening 2012 heeft deze aangegeven dat risico beheer per afdeling meer geformaliseerd dient te worden. In het verslagjaar is hier een start meegemaakt. De bezoldiging van de directie kent geen variabel deel. De bezoldiging is dus ook niet afhankelijk van de prestaties van de organisatie of maatschappelijke resultaten. De hoogte van de bezoldiging van de directie is opgenomen in de jaarrekening. Van de code wordt afgeweken doordat de directeur bij zijn indiensttreding is aangesteld voor onbepaalde tijd. Met betrekking tot de taak en werkwijze van de Raad van Commissarissen worden nagenoeg alle in de code vermelde best practice bepalingen nageleefd. Het RvC-reglement is vervat in de statuten en het jaarverslag verschijnt standaard met een bericht van de Raad van Commissarissen. Een (verkorte) profielschets van de leden van de raad is elders in dit jaarverslag opgenomen. De bepalingen inzake het toezicht van de raad op het bestuur worden geëffectueerd in de reguliere raadsvergaderingen. Verder bespreekt de raad minstens eenmaal per jaar buiten aanwezigheid van de directie zowel zijn eigen functioneren (en gewenste competenties) als dat van de individuele commissarissen en de directie. Aangaande de onafhankelijkheid van de commissarissen wordt hetgeen hierover in de code is gesteld, met inbegrip van de rapportageverplichting, gerespecteerd.

Jaarverslag 2013

De Raad van Commissarissen was met vijf bezette zetels in 2013 het gehele jaar op volle sterkte. Het aantal commissariaten van één persoon is zodanig beperkt dat een goede taakvervulling gewaarborgd is. Statutair is bepaald dat een commissaris maximaal drie maal voor een periode van vier jaar deze functie kan uitoefenen. Aan de rol van de voorzitter van de raad en die van de secretaris c.q. het secretariaat van de vennootschap wordt invulling gegeven conform het gestelde in de code. Het werken met kerncommissies (audit, remuneratie, selectie & benoeming) wordt over het algemeen niet opportuun geacht, aangezien de rol van de commissies wordt vervuld door de gehele raad. Wel is eind 2013 een lid van de raad toegetreden tot een commissie die de voorbereidingen moet gaan treffen voor de selectie van de accountant die de jaarrekening over de jaren 2014 tot en met 2017 gaat controleren. De verder in dit kader in de code aangeduide best practice bepalingen, in het bijzonder de minimale vereisten indien wordt afgezien van het instellen van commissies, worden nageleefd. De code stelt dat elke vorm en schijn van belangenverstrengeling tussen vennootschap en commissarissen moet worden vermeden. Indien mogelijk tegenstrijdige belangen aan de orde zijn, dan treden commissarissen tijdelijk uit de vergadering terug. Eenmaal gaf een commissaris aan persoonlijk bekend te zijn met (medewerkers van) een bedrijf en deze heeft toen laten weten af te zien van deelname aan de beraadslaging over het investeringsvoorstel dat op dat bedrijf betrekking had. De (systematiek van de) bezoldiging van de commissarissen is goedgekeurd door de AvA. Elders in dit jaarverslag wordt het totale bezoldigingsbedrag van de raad vermeld. Betreffende de bevoegdheden van de (Algemene vergadering van) Aandeelhouders worden in de code best practice bepalingen genoemd die geprojecteerd op de situatie bij LIOF niet van toepassing worden geacht: zo kent LIOF geen financieringspreferente aandelen en wordt er niet onderhands geboden op een bedrijfsonderdeel of een deelneming. Ook is er geen certificering van aandelen. Bij LIOF is statutair bepaald dat besluiten slechts genomen kunnen worden, indien tenminste de helft van het geplaatste kapitaal ter vergadering vertegenwoordigd is. Besluitvorming van de AVA kan derhalve slechts geschieden indien de meerderheidsaandeelhouder, de Staat der Nederlanden, vertegenwoordigd is (al dan niet bij volmacht). Hoewel de aandelenverhouding van de Staat (i.c. het Ministerie van Economische Zaken) en de Provincie Limburg niet gelijk is, geldt voor deze twee aandeelhouders dat belangrijke beslissingen in onderling overleg op basis van gelijkwaardigheid worden genomen.

63

Corporate Governance

Inzake informatieverschaffing aan de aandeelhouders en de mogelijke invloed op de koers van het aandeel, dient vermeld te worden dat het ‘aandeel LIOF’ niet op de financiële markten wordt verhandeld. Derhalve is dit principe niet aan de orde. Aangezien zich onder de aandeelhouders van LIOF geen institutionele beleggers bevinden, wordt hier verder niet ingegaan op de in de code opgenomen principes ter zake. Ten aanzien van de financiële verslaglegging houdt de raad meerdere malen per jaar (in de reguliere vergaderingen) toezicht op het volgen van de interne procedures verband houdende met het opstellen en de publicatie van het jaarverslag, de jaarrekening en de halfjaar- of kwartaalcijfers. Het instrumentarium dat de directie daartoe hanteert omvat onder andere de jaarplanner, de jaaragenda van de RvC (vergaderingen) en het handboek AO/IC. Betreffende de rol, benoeming, beloning en beoordeling van het functioneren van de externe accountant worden de bepalingen uit de code nageleefd. De externe accountant wordt standaard in de RvC en in het vooroverleg met de grootaandeelhouders bevraagd over zijn verklaring omtrent de getrouwheid van de jaarrekening. Voorts wordt door de directie en de raad aan de AVA over de onafhankelijkheid van de externe accountant gerapporteerd en wordt een weloverwogen voordracht tot benoeming van een externe accountant uitgebracht. Hiertoe maken directie en raad periodiek, doch ten minste één maal in de vier jaar, een grondige beoordeling van het functioneren van de externe accountant in de diverse entiteiten en capaciteiten waarin deze functioneert. Ernst & Young Accountants LLP was ingeschakeld voor de controle tot en met het verslagjaar 2013. De (her) benoeming van de externe accountant staat op de agenda van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 2014. Naar aanleiding van de controle van de jaarrekening wordt de externe accountant betrokken bij het opstellen van het werkplan van de financial controller. Bevindingen aangaande de interne audit functie worden opgenomen in de rapportage van de externe accountant aan de directie en raad van LIOF betreffende de uitgevoerde controle over de jaarrekening. Dit ‘Accountantsverslag’ wordt besproken tijdens een raadsvergadering waar de externe accountant bij aanwezig is. De externe accountant rapporteert datgene wat hij met betrekking tot zijn controle van de jaarrekening en de daaraan gerelateerde controles onder de aandacht van de directie en de raad wil brengen. Daarmee wordt voldaan aan de bepalingen behorende bij het laatste principe in de code betreffende de relatie en communicatie van de externe accountant met de organen van de vennootschap. Het onderwerp Corporate Governance wordt onder een apart agendapunt ter bespreking in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders voorgelegd.

Jaarverslag 2013

64

Bijlage

Risicomanagement Als regionale ontwikkelingsmaatschappij is LIOF op het terrein van risico’s niet helemaal vergelijkbaar met het ‘gemiddelde’ bedrijf. Waar menig productiebedrijf bijvoorbeeld rekening moet houden met valutarisico’s, debiteurenrisico’s of voorraadrisico’s, is het verstandiger dat we bij LIOF vooral blijven focussen op de risico’s waar we te maken mee kunnen krijgen als we investeringen aangaan. Belangrijkste doel van ons risicomanagement is dan ook het onderkennen (en mogelijk voorkomen) van risico’s en verplichtingen waarmee LIOF bij het aangaan van investeringen te maken kan krijgen. Hoe we dit doen hebben we nader uitgewerkt in ons handboek Administratieve Organisatie en Interne Controle (AO/IC).

- Het geheel van interne overleggen en commissies voorziet in een systeem van checks and balances om weloverwogen besluiten te nemen bij het aangaan en beëindigen van commitments. Voor het onderkennen en mogelijk voorkomen van risico’s en verplichtingen, waarmee LIOF bij het aangaan van (uitbreidings)investeringen te maken kan krijgen, vinden specifiek daarvoor ingestelde interne managementoverleggen waarin de checks & balances zijn verankerd, plaats. In de AO/ IC is expliciet aandacht besteed aan de verschillende taken die de medewerkers binnen de overlegstructuren hebben te vervullen. Te onderscheiden zijn hierbij de taken: initiative, challenge, proces & impact control, decision.

De AO/IC vormt een dynamisch onderdeel van de organisatie. In 2012 werd de AO/IC geheel opnieuw beschreven. Inzet was om de efficiency en effectiviteit van werkprocessen te bevorderen en risico’s door een verbeterd systeem van checks en balances scherper en vroegtijdiger te onderkennen, te beheersen en te beperken. In 2013 startten we met het specifieker in kaart brengen van het soort risico’s op strategisch, operationeel, financieel en intern organisatorisch terrein. Het management team heeft voor de risico’s per afdeling aangegeven hoe groot de kans is dat zich bepaalde risico’s manifesteren en welke impact dit heeft. Tevens is geanalyseerd in welke mate en hoe LIOF op bepaalde risico’s kan anticiperen. Het beheer van risico’s is voor een belangrijk deel vastgelegd in onze AO/IC en wordt hieronder toegelicht. Vervolgens wordt nader ingegaan op de risico’s.

De AO/IC beschrijft onder meer de opzet en de werking van het financiële risicomanagement bij LIOF. Daarnaast zijn er politieke en business risico’s waaraan de organisatie wordt blootgesteld. Deze risico’s worden in de interne managementoverleggen besproken en de uitkomsten daarvan worden in de besluitenlijst vastgelegd.

- Aard en omvang van de investeringen bepalen in welk overleg er over besloten wordt. Participaties beneden € 150.000 worden in de Kredietcommissie behandeld en geaccordeerd door de directie. Participaties daarboven worden in het Projecten Overleg LIOF (POL) met de directie behandeld en aan de Raad van Commissarissen ter besluitvorming voorgelegd. Het systeem bevat verder diverse checks & balances om weloverwogen te besluiten over het aangaan, het uitbreiden of het beëindigen van commitments. Een belangrijk hulpmiddel bij het porfoliobeheer is dat in de nieuwe AO/IC de indeling van afzonderlijke commitments naar risicoklasse intensiever wordt aangewend; - Bij Participaties zijn functionarissen ingedeeld naar verwerving óf beheer. Hiermee kunnen de verschillende taken beter worden uitgevoerd. Verder is er scheiding tussen het regulier en het bijzonder beheer. Participaties behorend tot de hogere risicoklassen vallen uitsluitend onder de projectleiders portfolio beheer.

Jaarverslag 2013

Voorts worden de risico’s periodiek besproken met de Raad van Commissarissen en besteedt de externe accountant er gericht aandacht aan, niet alleen in de Management Letter, maar ook bijvoorbeeld bij het treffen van voorzieningen op participaties. De organisatie kent aparte procedures voor het betalingsverkeer en het treasury management. Ook de LIOF-medewerkers worden in het kader van onder meer het integriteitbeleid risicobewust gehouden. LIOF confirmeert zich daar waar wenselijk en uitvoerbaar aan de Code Corporate Governance (zie aparte paragraaf hierover) . LIOF heeft haar risico’s onderverdeeld in 3 categorieën die in onderstaande nader worden toegelicht: - Business risico’s - Politieke risico’s - Financiële risico’s

65

Risicomanagement

Business risico’s

Financiële risico’s

Mogelijke businessrisico’s: - LIOF werkt in overeenstemming met vigerende weten regelgeving en hanteert richtlijnen inzake aanbestedingsbeleid en staatssteun; - Het integriteitbeleid van LIOF en de uitvoering ervan ligt in het verlengde van de Code Corporate Governance. LIOF heeft aandacht voor integriteit van medewerkers, stakeholders, en meer dan in het verleden, voor het punt van integriteit bij de bedrijven en organisaties waar zij activiteiten voor uitvoert dan wel in participeert; - Bepalingen in de arbeidsvoorwaarden, geheimhoudingsverklaringen, het intern integriteitbeleid en de Code Corporate Governance moeten tegenstrijdige belangen vermijden; - Ten aanzien van personeel zijn een aantal risicogebieden in kaart gebracht. Te denken valt onder andere aan de vervanging van cruciale functies en de leeftijdssamenstelling; - LIOF besteedt bij haar handelen voortdurend aandacht aan het opereren op marktconforme basis ter voorkoming van ongewenste concurrentieverstoring. Voorts is er veel aandacht voor het aspect marktfalen in het dagelijkse opereren. Staatssteunaspecten spelen hierbij een belangrijke rol; - LIOF ontwikkelt projecten maar kan ze ook zelf uitvoeren. Er vindt voor projectaanvang een transparante en zorgvuldige projectrisicoanalyse plaats. Voor zover LIOF gebruik maakt van Europese steunfondsen is zij op de hoogte van de betreffende regelgeving; - Bijna alle gegevens van LIOF bevinden zich in geautomatiseerde systemen. De werking van die systemen is onder meer afhankelijk van de technische infrastructuur. Uiteraard zijn er door LIOF de noodzakelijke technische en organisatorische maatregelen getroffen om de continuïteit van de kritische bedrijfsprocessen te garanderen.

Mogelijke financiële risico’s: - Marktrisico en economische ontwikkelingen: LIOF loopt in algemene zin risico’s ten aanzien van de waardering van participaties, opgenomen onder financiële vaste activa. Het risico is mede sterk afhankelijk van de economische ontwikkelingen, nationaal maar ook wereldwijd; - Bij grote (internationale) ontwikkelingsprojecten, waarbij LIOF uitvoerder is, bestaat er het risico van onjuist opereren van de andere projectpartners waarvoor de administratieve verantwoordelijkheid ligt bij LIOF. Beheersing vindt plaats middels het voeren van strakke projectadministraties; - Jaarlijks worden er vele financiële verplichtingen aangegaan, die middels schriftelijke vastlegging in administraties ook in (elektronische) dossiers worden vastgelegd en gemonitord. De RvC wordt periodiek geïnformeerd over de ontwikkelingen in de participatie portfolio, inclusief risico-inschattingen die de basis vormen voor het voorzieningenbeleid; - LIOF heeft geen significante concentraties van kredietrisico’s. De liquide middelen staan uit bij banken die minimaal een A-rating hebben. LIOF heeft leningen verstrekt aan (dochter) vennootschappen waarin wordt deelgenomen. Bij deze partijen is geen historie van wanbetaling bekend. Voor het uitoefenen van de treasury-functie met betrekking tot de liquide middelen, neemt LIOF het bepaalde in de Wet Financiering Decentrale Overheden (Wet Fido) in acht. In de praktijk wordt alleen van deposito’s gebruik gemaakt; - Interne beheersing administratieve organisatie: Bij LIOF zijn door de externe accountant bij de controle van de jaarrekening geen tekortkomingen in de interne beheersing van de administratieve organisatie geconstateerd. Wel is naar aanleiding van de jaarrekeningcontrole 2012 door externe accountant aangegeven dat het risicobeheer per afdeling beter geformaliseerd diende worden. Zoals opgemerkt zijn in 2013 op dit punt aanpassingen doorgevoerd. De afdeling participaties maakt overigens al vele jaren gebruik van een eigen participatiebeheersysteem. Het voorzieningen- en waarderingsbeleid is gebaseerd op de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving en de Valuation Guidelines for Private Equity and Venture Capital ontwikkeld door AFIC, BVCA en EVCA.

Politieke risico’s Mogelijke politieke risico’s: - Ondanks de meerjarige beleidshorizon ten aanzien van onze geplande activiteiten kan de tussentijdse dynamiek in beleid(sinzichten) tot grote veranderingen leiden in de exploitatiefinanciering van LIOF en in de bestaande eigendomsverhoudingen; - Politieke review. Het Ministerie van Economische Zaken voert periodieke beleidsevaluaties uit op het beleidsinstrument ROM’s. Basis daarvoor vormden de overeengekomen meerjaren plannen. De (positieve) uitkomsten van de evaluatie kunnen leiden tot aanpassing van de vigerende Beleidsinstructie.

Jaarverslag 2013

66

Bijlage

LIOF vertegenwoordigingen/ lidmaatschappen Aiesec Lokale Adviesraad Business Club Tuinbouw Zuid-Oost Nederland Dutch Japanese Round Table (DJRT) European Association of Development Agencies (EURADA) European Logistic Center Limburg (ELCL) Integrand International Service Desk Maastricht Region Japanese Chamber of Commerce Kwaliteitsplatform Nederlandse Kwaliteit Limburgse Werkgevers Vereniging (LWV) Bestuur Mammoetwerkgroep MKB Limburg Nederlandsche Maatschappij voor Nijverheid en Handel Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP) Nederland DistributieLand Raad van Advies Masteropleiding SCM, Maastricht University, Venlo Stichting Biopartner Center Maastricht Stichting Cross Roads Stichting Japanse Supplementary School (JSS) Stichting Hoogstarters Stichting Kennisalliantie Bedrijventerreinen Nederland Stichting Minckelersfonds Stichting Promotie Internationaal Onderwijs (PIO) Stichting WTC Heerlen UniPartners Maastricht, raad van advies Vereniging van Grondbedrijven Vereniging LifetecZONe Vereniging Regitel Vereniging Regionale Ontwikkelings Maatschappijen (ROMA) Vereniging Vrienden Maastricht Aachen Airport (VVMAA)

Jaarverslag 2013

67

Bijlage

Summary Summary of the 2013 Annual Report of NV Industriebank LIOF, Limburg Development and Investment Company Financial results and net assets

2013

2012

Net profit (in mln €) Equity (in mln €) Balance sheet total (in mln €)

0.5 97.1 159.0

-/- 4.3 96.5 153.1

2013

2012

17.7 34

6.8 38

Venture capital investments Investments in companies from Limburg

Capital (in mln. €) Number of companies

Techstart-loans to start-up companies

Capital (in mln. €) Number of companies

2013

2012

0.8 28

1.5 50

Investment Promotion & Business Development Investments in Limburg

2013

2012

Investments in priority sectors

Number of investment projects Total size (in mln. €) Number of jobs announced

11 109 1,323

17 110 1,100

Materials Systems Agro/Food Logistics Healthcare Generic

2013

2012

Development & Innovation in priority sector (in mln €)

22.5 7.1

22.0 10.9

in mln €

jobs

23.0 3.0 30.0 53.0 0.1 0.2

15 8 60 1.130 5 105

Development & Innovation Innovation project

Size of subsidised projects (in mln. €) Total amount of subsidies (in mln. €)

Jaarverslag 2013

Healthcare Materials Systems Agro/Food Logistics Generic

2013

4.6 1.1 9.4 3.2 3.5 0.8

68

Bijlage

Industrial Estates

Business Centers

Sale and revitalisation

2013

2012

Tenants and Business centers

Greenfield sale (in ha) Brownfield revitalisation (in ha) Number of greenfield sites in portfolio Number of brownfield sites in portfolio

13 185** 5 10

8 180** 5 20

Total number of tenants Number of business centers Total available space (in m2) Occupation level (in %)

2013

2012

207 12 40,800 64

212 12 48,800 66

** With regard to hectares realised by LHB.

Jaarverslag 2013

69

Bijlage

Report by the Managing Board Limburg development in full swing Looking back at 2013, we saw a tentative recovery from the European economic crisis. Economic expansion replaced economic contraction in the Netherlands as well. This trend, paired with years of dedicated innovation, provided the Limburg economy with a solid foundation for further growth. The spectacular developments surrounding VDL NedCar reveal the industrial strength and innovative capacity of Limburg. Investments by the Province of Limburg in the Chemelot Campus and the Maastricht Health Campus are a testament to the economic potential of Limburg researchers and entrepreneurs at regional and international level. On an international scale, Limburg is emerging as an attractive investment region for the business and research communities, as reflected in its Materials Centre and the biomaterials research centre on Chemelot Campus. To ensure that Limburg SMEs benefit from similar investments, preparations were made in 2013 to establish the Limburg Business Development Fund. In addition to these developments, the strength of Limburg was also reflected in the 2013 LIOF results; particularly in terms of accommodating foreign branches and organising innovation projects with Limburg SMEs. LIOF results With 1,300 new jobs and 109 million euros in investments in 11 new and existing investments by foreign branches in Limburg, LIOF achieved excellent results. The Limburg logistics sector delivered significant new investments in 2013. In 2013, the Development & Innovation Department was involved in 112 innovation projects with some 140 Limburg SMEs which collectively accounted for a total of 22.5 million euros invested in innovation. LIOF invested 17.7 million euros in 23 new and established companies, including 10 million for Chemelot Ventures. Similar contributions by DSM, the Province of Limburg and Rabobank allowed for the creation of a new venture capital fund in late 2013, with 40 million euros worth of start-up capital. The weak real estate market impacted LIOF activities in the field of business development and starters housing.

With the ‘Limburg Makers’ innovation programme launched six months ago, LIOF supports some forty industrial SMEs from initial conception to marketing new products and promoting corporate expansion. We expect this to stimulate entrepreneurship in Limburg and further enhance the region’s strengths. LIOF actively deploys its tools and networks to acquire funds, promote investment and encourage development and innovation. We expect to develop more targeted innovation and development initiatives with the help of local entrepreneurs with the goal of creating concrete and profitable business investments and new business activities. In short: we hope to stimulate the transformation of concepts into business enterprises. To do so, the Limburg Business Development Fund – which we founded in collaboration with the Province of Limburg in 2013 – must make the necessary finances available in the development phase as well. This will provide the Limburg business community with comprehensive financing tools and will be implemented throughout the entire process, from the original product concept to the initial or continued growth of the company. Continuity The Ministry of Economic Affairs in The Hague will continue to fund LIOF and other regional development companies. This will further shape the regional economic policy and the effectiveness of regional development companies. LIOF is responsible for acquisition, development and financing on behalf of the Province of Limburg. It addresses the necessary expertise and prevents the inefficient organisational fragmentation of support for Limburg SMEs. With this in mind, the Province of Limburg transferred managerial responsibility for the Innovation Fund to LIOF. LIOF was able to retain its strong financial position thanks to the positive results achieved in 2013.

Jérôme Verhagen Managing Director

Business Development LIOF aims to target its efforts at implementing its new, consolidated businesses development plan with a view to capitalising on Limburg’s many innovation opportunities and translating these into new businesses, job growth and export opportunities.

Jaarverslag 2013

70

Bijlage

Report by the Supervisory Board The Board took note of the report drafted by the Ernst & Young LLP accountant in reference to the audited and approved 2013 annual account and requested that the General Meeting of Shareholders review this approval on page 44 and finalise the 2013 annual account.

The regular Board activities consisted of monitoring the course of the various core tasks and assessing and deciding on holding proposals. In addition to financial and economic aspects, the social aspects of these core tasks were held under regular scrutiny. Finding the right balance remains challenging.

The Board supports LIOF in its mission to implement national and provincial economic policy in Limburg. LIOF reinforced its role as regional fund partner in the 2013 reporting year. In October 2013, LIOF reached agreement with the Province of Limburg, DSM and Rabobank on the establishment of an investment fund entitled Chemelot Ventures. The fund contains 40 million euros (10 million of which involve LIOF funds) and focuses on start-up companies in the materials and life science sectors.

The Board will ensure that the LIOF organisation can achieve healthy operating results. In line with this, it would like to point out the importance of the CSR section and endorse the provisions in the Code of Corporate Governance, to the extent that these apply to LIOF.

In mid-2013, LIOF took over the management of the Innovation Fund as an advisor to the Province of Limburg. This logical step was appropriate to LIOFs role as implementing organisation of the economic policy in the Province of Limburg. A subsequent step planned for early 2014 involves the operational implementation of the Limburg Business Development Fund (LBDF). This fund will allow LIOF to support regional SMEs in the product and business development phase for which no standard funding tools exist.

The Board, whose composition remained unchanged in the reporting year, met seven times in 2013 in the presence of management. Frequent interim meetings were held between the chair and the management team. Based in part on the evaluation of its own performance, the Board deems the current setup to be sufficient. It bases this on the complementarity of the current composition in LIOF, the expertise required to maintain a comprehensive overview, the diversity of sectorial participation and the limited size of LIOF.

Maastricht, 10 April 2014

With new initiatives in the field of innovation, such as the Limburg Makers programme, LIOF proved to be a driving force behind regional SMEs. LIOFs tasks and responsibilities demand constant attention to organisational optimisation. In the reporting year, LIOF implemented the reorganisation measures adopted in 2012 aimed to reduce costs and maintain the wellbeing of the organisation. They simultaneously strengthened the risk management policy. Together with the Board, the Holdings Department implemented several quality improvements for the work processes, which included mitigating business risks.

Boy Litjens, Chair of the Supervisory Board

Additional attention was paid to managing the real estate portfolio, in terms of both management style and portfolio risks. The real estate strategy is currently undergoing revaluation in consultation with the Board and management team. Although several companies in the LIOF portfolio continue to suffer from poor economic circumstances, we are seeing some progress across the board. The financial year was closed with a positive result of 538,105 euros. This was largely due to a profit of 5,918,674 euros in the holdings. We propose that the shareholders add this profit to the reserves.

Jaarverslag 2013

71

Consolidated balance sheet as of December 31 (all amounts in n)

2013

2012

12.505.722 89.542.338

15.393.925 84.843.955

10.977.045 46.010.543

13.970.534 38.877.560

Total assets

159.035.648

153.085.974

Assets Fixed assets Tangible fixed assets Financial fixed assets Current assets Receivables Cash and cash equivalents

Equity and Liabilities

Equity Provisions Long-term liabilities Current liabilities

97.201.209 1.797.998 29.551.512 30.484.929

96.662.758 2.721.366 18.009.984 35.691.866

Total equity and liabilities

159.035.648

153.085.974

Consolidated profit & loss account (all amounts in n)

2013

2012

Receipts and expenditure from tangible and financial fixed assets Income Expenditure

14.193.060 13.038.995

11.520.073 13.753.500

1.154.065

-2.233.427

2.756.573 3.372.312 -615.739

2.612.835 4.796.049 -2.183.214

-221

124.498

538.105

-4.292.143

Results from exploitation of tangible and financial fixed assets Receipts and expenditure arising from other activities Receipts Expenditure Results from other activities Share third parties

Net Profit

Jaarverslag 2013

72

Bijlage

Missie, kerntaken en organisatiestructuur LIOF wil de economie in Limburg versterken door de slagkracht van ondernemingen te verbeteren en door bedrijvigheid regionaal te verankeren. Daarbij is de focus gericht op het Limburgse midden- en kleinbedrijf, waar de inspanningen op de langere termijn direct of indirect aan ten goede moeten komen. LIOF richt zich hierbij op perspectiefrijke bedrijven in de sectoren industrie en stuwende commerciële dienstverlening, en op bedrijven die een investering in de provincie overwegen. Met het bedrijfsleven tracht LIOF de economische kansen in de (Eu)regio te benutten. Om de effectiviteit van kleine(re) toeleveranciers te verbeteren, werkt LIOF ook samen met grotere ondernemingen. Extra aandacht wordt besteed aan speerpuntsectoren die Limburg in de (inter)nationale concurrentie kan ontwikkelen. De daarvoor noodzakelijke brugfunctie tussen overheid en bedrijfsleven wil LIOF professioneel gestalte geven door de inzet van zijn kerntaken participaties, ontwikkeling & innovatie, investeringsbevordering & business development, bedrijventerreinen en bedrijvencentra. Participaties LIOF verstrekt risicodragend kapitaal aan bedrijven in de sectoren industrie en stuwende commerciële dienstverlening. Centraal staat het mogelijk maken van start, groei of een overname (buy-out/buy-in) en combinaties hiervan. LIOF staat deze bedrijven met raad en daad terzijde en stelt zijn uitgebreide kennis- en relatienetwerk ter beschikking. Veel voorkomende situaties zijn financiering van groei bijvoorbeeld bij internationalisering of overname, verzelfstandiging van een bedrijfsonderdeel (buy-out) voortzetting van een bedrijf met nieuwe aandeelhouders (buy-in) of een (door-)start. Speciale aandacht is er voor bedrijven die qua levensfase of risicoprofiel minder interessant zijn voor private investeerders. Ontwikkeling & Innovatie Met ontwikkeling & innovatie stimuleert LIOF kennisintensieve en innovatieve activiteiten van ondernemingen in de regio, met het doel hun concurrentiekracht te versterken. In samenwerking met diverse partners en het bedrijfsleven werkt LIOF aan de ontwikkeling van speerpuntsectoren die voor het MKB en de economie van de provincie van belang zijn. Investeringsbevordering & Business Development Investeringsbevordering & business development richt zich primair op het werven van nieuwe binnen- en buitenlandse bedrijven voor vestiging in Limburg. Ook het behouden van bestaande vestigingen van internationale ondernemingen door hen te stimuleren hun activiteiten in Limburg uit te breiden, is een belangrijke taak.

Jaarverslag 2013

Bedrijventerreinen LIOF ontwikkelt nieuwe en herstructureert bestaande (bovenregionale) bedrijventerreinen in Limburg. Hiermee voert LIOF het door de Provincie Limburg geformuleerde ruimtelijke en economische provinciale beleid uit, evenals het beleid van het Ministerie van Economische Zaken. Herstructureringsprojecten worden uitgevoerd onder de vlag van LHB (Limburgse Herstructureringsmaatschappij voor Bedrijventerreinen BV), een gezamenlijke onderneming van de Provincie Limburg en LIOF. Bedrijvencentra Dochteronderneming LIOF Business Centers faciliteert starters en doorstarters met het bieden van toegesneden kleinschalige, laagdrempelige huisvesting en daaraan gerelateerde dienstverlening in Limburg. Organisatiestructuur LIOF is een privaatrechtelijke naamloze vennootschap. De aandelen worden gehouden door publiekrechtelijke lichamen: > Staat der Nederlanden (94,4%); > Provincie Limburg (5,4%); > Limburgse gemeenten en Kamer van Koophandel (0,2%). Hoewel de aandelenverhouding van de Staat (i.c. het Ministerie van Economische Zaken) en de Provincie Limburg niet gelijk is, geldt voor deze twee aandeelhouders dat belangrijke beslissingen in onderling overleg op basis van gelijkwaardigheid worden genomen. De jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders stelt de jaarrekening van LIOF vast en dient décharge te verlenen aan directie en raad van commissarissen over het gevoerde beleid. De commissarissen houden toezicht op het beleid van de directie en op de algemene gang van zaken. Bovendien keuren zij het beleidsplan en omvangrijke participaties goed. De jaarlijkse algemene vergadering van aandeelhouders wordt gehouden vóór 1 juli van ieder jaar. Overige aandeelhoudersvergaderingen worden gehouden zo vaak de directie of tenminste drie leden van de RvC dit nodig achten of om bijeenroeping wordt verzocht door één of meer aandeelhouders die afzonderlijk of samen minstens 1/20 van het geplaatste kapitaal vertegenwoordigen. Naast de reguliere overleggen tussen ondernemingsraad en directie wordt eenmaal per jaar een overleg geagendeerd waarbij ook de RvC bij aanwezig is. Elk kwartaal vindt er voor alle medewerkers een personeels informatiebijeenkomst plaats.

73

Bijlage

Overzicht van begrippen en afkortingen AFSC AMIBIM AO/IC AVA AZM B2B BIHTS BOM BT CCTR CTCM CVCM DPI DSV EFRO EIZT EMR EU EZ FooDs FSH GRI GCS GVIC HTS IBD ID ICT InSciTe IPC IPS LBC LDAVM L.E.D. LHB LLTB LS LWV MAA MHC MKB MP MRO MUMC+ MVO NAP NFIA

Asian Full Service Centre (in Venlo) Aachen Maastricht Institute for Biobased Materials Administratieve Organisatie en Interne Controle Algemene Vergadering van Aandeelhouders Academisch Ziekenhuis Maastricht Business to Business Building Integrated High Tech Systems Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij Bedrijventerreinen (afdeling) Centre for Care Technology Research (deel MHC-ontwikkeling) Clinical Trail Centre Maastricht Cardio Vesculair Centre Maastricht Dutch Polymer Institute Document Services Valley Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Expertise centrum voor Innovatieve Zorg en Technologie Euregio Maas-Rijn Europese Unie Ministerie van Economische Zaken Food and Delivery Solutions Forest Stewardship Council (Raad voor Goed Bosbeheer) Global Reporting Initiative Grensoverschrijdende ClusterStimulering (Interreg IVa-project) Greenport Venlo Innovation Center High Tech Systems Investeringsbevordering en Business Development (afdeling) Investor Development (-programma) Informatie- en Communicatie Technologie Chemelot Institute for Science and Technology Innovatie Prestatie Contract Industrie Park Swentibold LIOF Bedrijven Centra (deelneming LIOF) Land Development Aviation Valley Maastricht Limburg Economic Development (voorheen Brainport Zuid-Limburg) Limburgse Herstructureringsmaatschappij voor Bedrijventerreinen BV Limburgse Land- en Tuinbouw Bond Life Sciences Limburgse Werkgevers Vereniging Maastricht Aachen Airport Maastricht Health Campus Midden- en Kleinbedrijf Master Plan Maintenace, Repair and Overhaul Maastricht Universitair Medisch Centrum Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Nationaal Acquisitie Platform Netherlands Foreign Investment Agency

Jaarverslag 2013

(Ministerie van Economische Zaken) Centre of Expertise: New Energy, Building Environment and Renewables NRW Noord Rijn Westfalen NV NOM Noordelijke OntwikkelingsMaatschappij (van Drente, Friesland, Groningen) O&I Ontwikkeling & Innovatie (afdeling) OEMer Original Equipment Manufacurer OOST NV Ontwikkelingsmaatschappij van Gelderland en Overijssel OP-Zuid Operationeel Programma Zuid(-Nederland) O’s Onderwijs, Overheid, Onderzoek PLC Public Logistic Center Born PPP Paints, Polymers & Pigments (bedrijvennetwerk) PPS PubliekPrivate Samenwerking R&D Research & Development RAAS RFID Applications and Services (Interreg IVa-project) RFID Radio Frequency Identification (technologie voor contactloze identificatie voorwerpen) ROM(’s) Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (in Nederland: NV NOM, Oost NV, BOM en LIOF) RvC Raad van Commissarissen RWTH Rheinisch-Westfälische Technische Hochschule (Aachen) SKBN Stichting Kennisalliantie Bedrijventerreinen Nederland TTC Towards Top Technology Cluster (Interreg IVa-project) TU/e Technische Universiteit Eindhoven SKE Subsidieregeling Kennis Exploitatie UM / MU Universiteit Maastricht / Maastricht University WCM World Class Maintenance ZZP-er Zelfstandige Zonder Personeel NEBER

74

Organogram

Directie

Jérôme Verhagen Algemeen directeur

Silvy van ’t Hof-Doijen Directiesecretaresse

Frans Ridderbeekx Public relations manager

Raymond Bevers Projectmanager

Hans van Cruchten Projectmanager

Marcel Hendriks Projectmanager

Theo Hommels Projectmanager

Nicole Hooijdonk-Stals Secretaresse

René Kessen Projectmanager

Ruud Nissen Projectmanager

Charles Mevis Projectmanager

Annemieke de Raad Projectmanager

Gerard Schnackers Projectmanager

Paula Stammen Secretaresse

Ingrid Vermeer Projectmanager

Paulette Wauben-Penris Projectmanager

Sjoerd Boomsma Projectmanager

Jaap Heukelom Projectmanager

Mark Koppers Projectmanager

Sam Welie-Balmer Secretaresse

Joris Devies Projectmanager

Dennis Kierkels Projectmanager

Marcel den Rooijen Projectmanager

Eric Schreuders Projectmanager


Bert de Wit Hoofd


Jacques Mikx Hoofd

Bedrijventerreinen

Rob van Midden Hoofd

Jaarverslag 2013

Josee Schrijnemakers Project assistent LHB

75

Organogram

Participaties

Maurice Wijts Hoofd

Jos Cuppens Portfoliobeheerder

Sjoerd Coolen Investment manager

Marjon Cremers Investment manager

Elly Erens - van Duin Secretaresse

Liesbeth Litjens Investment manager

Dennis Ohlen Investment manager

Loek Schmitz Portfoliobeheerder

Jeffrey Lutje Spelberg Investment manager

Ruud Verberne Investment manager

John Vossen Investment manager

Vivian Dackus Assistant controller

Anouk Siegersma Administratief medewerkster

Susanne Soeters Assistant controller

Ilse Bocken-Voncken Secretaresse

Anita Boelen-Pieters Receptioniste

Sue Arends Huishoudelijke medewerkster/ receptioniste

Annemie van den Berk-Breuers Huishoudelijke medewerkster/ receptioniste

Eric Bielders Facilitair manager

Karin Crijnen Office manager

Eva Janssen Account manager Relatie & Verhuur

Karin Hamers Administrateur

Krista van Weert Investment manager

Financiële administratie

Rob Paffen Controller

Algemene Zaken

Pascal Vossen Hoofd, secretaris


Antoine Platen Directeur

Floor Schuiling directie secretaris/ controller

Marie Chantal Dikovec-Hundscheid Account manager Relatie & Verhuur

Jaarverslag 2013

76

Colofon Uitgave en coördinatie: NV Industriebank LIOF Ontwerp en opmaak: Zuiderlicht, Maastricht Aan de inhoud van deze publicatie kunnen geen rechten worden ontleend. Copyright 2014, NV Industriebank LIOF Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van uitgever NV Industriebank LIOF en andere auteursrechthebbenden. NV Industriebank LIOF Boschstraat 76 Postbus 1310, 6201 BH Maatricht Innovatoren 3N Sint Jansweg 15, 5928 RC Venlo www.liof.nl

Jaarverslag 2013

77

Jaarverslag 2013

78

NV Industriebank LIOF Limburgse Ontwikkelings- en Investeringsmaatschappij

Jaarverslag 2013

79

Limburg maakt vaart. Jaarverslag NV Industriebank LIOF Limburgse Ontwikkelings- en Investeringsmaatschappij. Jaarverslag

Recommend Documents