Lezen, voorlezen en feesten!

KINDERBOEKENWEEK 2011

Lezen, voorlezen en feesten! Van 5 tot en met

15 oktober 2011 is het weer zo ver: het is Kinderboekenweek. Deze zal dit jaar helemaal in het teken staan van Superhelden! - over dapper durven zijn. Een uitgelezen kans voor jong en oud om zich af te vragen: welk personage maakt de held in mij los?

5



Durf jij DAPPER te zijn? Het motto van deze Kinderboekenweek is Superhelden! over dapper durven zijn. Wat zijn de kinderboekenhelden van nu? En spelen de helden die we zelf van vroeger kennen ook nog een rol? Wie van lezen houdt weet het: de superhelden uit een favoriet boek kunnen het beste in jezelf naar bo ven halen. Want in veel kinderboeken staat de hoofd persoon op een bepaald moment voor een keuze: grijp ik in, doe ik iets of blijf ik aan de zijlijn staan? De beslissing die ze nemen, kan een grote bron van inspiratie zijn voor de lezer.

Meesterbrein

H 6

et verlegen jongetje dat na het lezen van De brief van de koning net zo stoer durft te zijn als hoofdpersoon Tiuri en eindelijk zijn vinger opsteekt in de klas. Het onzekere meisje dat opeens besluit: ik durf net zo brutaal te zijn als Madelief uit de boeken van Guus Kuijer. Of het groepje tienjarigen dat nadat Harry Potter is voorgelezen in de klas het plotsklaps zeker weet: ook wij hebben magische krachten!

Niet voor niets is het thema van de Kinderboeken week ‘superhelden’, want er zijn legio kinderboeken die kinderen stimuleren om dapper te durven zijn. In de bibliotheek en boekhandel helpen medewer kers kinderen en ouders graag op weg in de zoek tocht naar hun ultieme boekenheld. Er is keus te over. Saskia van Loozen, kinderboekenverkoper bij Selexyz Gianotten in Tilburg, vertelt: “Een echte kinder boekenheld van nu is Will uit de reeks De grijze jager. Maar ook Artemis Fowl doet het goed, het criminele meesterbrein, en een heel ander karakter dan Will. Hij is in al zijn slechtheid juist een superheld.” Er zijn veel verschillende kinderboekenhelden, maar volgens Loozen hebben ze één ding gemeen: “Ze zijn altijd zichzelf en durven zich van de anderen te onderscheiden. Daarom is Spaai uit de boeken van

DE SUPERHELDEN VAN…

Gijs Rotteveel Gijs (12) leest elke dag en kan zomaar een boek in één dag uitlezen. Met de kat op schoot en dan drie uur niet ophouden totdat het boek uit is. Hij heeft heel veel lievelingspersonages, maar zijn échte helden, dat zijn er maar een paar. “Pietepeut uit een van de verhalen uit Heksen en zo van Annie M.G. Schmidt is mijn grootste held.” Het is een heel klein meisje dat langzaam loopt en altijd voorzichtig naar beneden kijkt. Haar lukt wat niemand anders voor elkaar krijgt: het beest met de achternaam overmeesteren. Gijs: “Het lukt Pietepeut omdat een bloemetje haar vertelt hoe ze het moet doen: door te zingen. Het bloemetje vertelt dat, omdat Pietepeut zo voorzichtig en rustig is. Heel dapper is Pietepeut. Ze is een voorbeeld van hoe dom volwassenen soms kunnen zijn. Die probeerden met geweld het beest met de achternaam te pakken, terwijl het juist lukt door rustig en voorzichtig te zijn.” Een andere held van Gijs is Kruimel, de jongste van de gebroeders Leeuwenhart van Astrid Lindgren. Het jongetje dat heel ziek is en niet kan bewegen. Gijs: “Kruimeltje vertrouwt steeds op zijn grote broer Jonathan, dat moet ook omdat hij zelf zo klein is. Als ze allebei doodgaan, is Kruimeltje in de wereld van de dood juist heel sterk, daar moet hij aan wennen. Aan het eind is zijn broer heel erg verzwakt. Dan moet Kruimeltje zijn broer op z’n rug nemen. Hij doet dat en dat is iets wat veel mensen niet zouden durven. Omdat hij zo’n onschuldig jongetje is en zoveel vertrouwen en moed heeft, is hij mijn held.”

7

KINDERBOEKENWEEK 2011 Frank van Pamelen ook een held. Het is een beetje een sneu jongetje dat doet of hij Spiderman is. Maar hij is wel volkomen zichzelf.”

Aandoenlijk Ellie de Ridder, manager dienstverlening in de Open bare Bibliotheek Hilversum en recensent van jeugd media voor NBD/Biblion, ziet eenzelfde overeen komst tussen superhelden. “Het maakt in principe niet uit of ze heel heldhaftig zijn, sommige kinder boekenhelden zijn eerder aandoenlijk. Waar het om gaat, is dat ze het uiteindelijk redden. Dat spreekt kinderen aan.” Volgens De Ridder is de grootste superheld voor kinderen tot zo’n 9 jaar oud momenteel Geronimo Stilton. “Daarna komt er heel lang niets.” Helden van heel lang geleden doen het wat minder, denkt ze. “Dik Trom is niet meer hip in deze tijd. Kinderen willen zich toch enigszins kunnen identificeren. Aan de andere kant zie je ook wel weer dat Pluk van de Petteflet nog steeds een held is, net als Barbapapa. Dat komt vooral door ouders en leerkrachten die hun kinderen kennis willen laten maken met de helden uit hun jeugd.”

Alles overwinnen Debby Francissen heeft er veel plezier in kinderen voor te lezen uit zowel nieuwe als oude boeken. Zij is leerkracht op de midden bouw van De Trapeze in Haarlem. “Ik lees boeken voor met moderne helden als Harry Potter en Dolfje Weerwolfje, omdat ik merk dat kinderen die heel spannend vinden,” vertelt


Wat, waar en wanneer? De Kinderboekenweek is van 5 tot en met 15 oktober 2011 en richt zich op alle kinderen, maar specifiek op die van 6 tot en met 12 jaar of in groep 3 tot en met 8. Het laatste nieuws plus een lijst met boeken die aansluiten op het thema vind je op www.cpnb.nl onder het kopje Onderwijs/Basisschool. Vanaf begin september 2011 is de website www.kinderboekenweek.nl online, hierop vind je o.a. de Kinderboekenweekactiviteiten van talloze boekhandels en bibliotheken.

ze. “Maar laatst heb ik ook De blauwe maansteen van Ton ke Dragt voorgelezen. Ik heb er wel bij verteld dat het een beetje in Oudhollands geschreven is, maar dat vinden de kinderen helemaal niet erg.” Ook neemt Francissen vaak haar eigen boeken mee naar school die ze bewaard heeft van vroeger. “Dan laat ik ze zien: ‘Kijk, dit is Een hoofd vol macaroni van Guus Kuijer, dat heb ik in 1981 gekregen.’ Dat vinden ze prachtig en die verhalen kunnen nog steeds.” Het voorlezen en praten over boekenhelden in de klas vindt Francissen heel inspirerend. “Ik ben zelf dyslectisch maar ik heb altijd veel gelezen en heel veel aan hoofdpersonages uit boeken gehad. Ze heb ben me laten zien dat je alles kunt overwinnen. Ook al ben je bang je vinger op te steken, ook al krijg je een knalrood hoofd, je mag altijd laten zien wie je bent. Alle mooie kinderboeken die er zijn, helpen me om die boodschap door te geven.”

DE SUPERHELDEN VAN… Kees ’t Hoen

Kees (4) vindt het Gouden Boekje Vijf brandweermannetjes het allermooist. Al een jaar leest hij dat het liefst, bijna elke dag. Hij weet precies wie de verschillende brandweermannetjes zijn én wat er in het boekje staat. Als z’n ouders ‘per ongeluk expres’ iets verkeerd voorlezen, vertelt Kees meteen wat het wel moet zijn. Neeee, de agent belt niet z’n moeder als het huis van de familie Lutteput in brand staat, hij belt de brandweermannetjes! Kees: “De tekening waar alle auto’s op staan, vind ik het allerleukst, voorop rijdt de auto van de commandant. Ze rijden heel hard door de bocht, op weg naar de brand.” En wat zou Kees zelf doen als er brand is? “Ik zou wegrennen, zo de straat op. Helemaal de huizen voorbij.” En de brandweermannetjes, die zijn wel heel dapper dat ze op het vuur afgaan.

8

DE SUPERHELD VAN… Federica Martínez van Gorp

Madelief, dat is de held van Fee (8). Haar moeder heeft Het grote boek van Madelief van Guus Kuijer bijna helemaal voorgelezen. Met de poppen gooien, Grote mensen, daar kan je beter soep van koken, Op je kop in de prullenbak, Krassen in het tafelblad en Een hoofd vol macaroni – ze staan er allemaal in. Fee: “Heel spannend vind ik het. Madelief is een stoer meisje. Ze durft zoveel, bijvoorbeeld tegen boeven praten, dan wordt ze boos. Met die dief was ze vriendjes geworden en ze gaan dan samen naar een meer. Madelief zegt ook grappige dingen. In een verhaaltje zegt ze dat ze de hersenen van haar vriendin kan zien en dat die op macaroni lijken.” Zou Fee vriendinnen met Madelief kunnen zijn als ze echt bestond? “Dat zou kunnen, maar ik zou wel verlegen zijn, omdat ik haar zo stoer vindt. Ze doet waar ze zin in heeft, ook als iets eigenlijk niet mag.”

Handige hulpmiddelen Zo veel boeken, zo veel helden, soms zie je door de bomen het bos niet meer. Om ouders en leerkrachten een beetje op weg te helpen in kinderboekenland zijn er gelukkig handige hulpmiddelen. Wie wil weten welke voorlees- en prentenboeken in de smaak vallen bij kinderen van 0 tot 6 jaar, kan de Voorleesgids gebruiken. In dit naslagwerk staan de leukste boeken voor baby’s, dreumesen, peuters en kleuters, ingedeeld in herkenbare thema’s. Voor de oudere kinderen, van 6 tot 12 jaar, is er de Kinderboekenmolen. Hier in staan zowel titeloverzichten als verhalen over kinderboeken, dit alles onder redactie van Trouws kinderboekenrecensent Bas Maliepaard. Zowel de Voorleesgids als de Kinderboekenmolen kunnen worden besteld. Doe dit vóór woensdag 8 juni 2011 met het bijgevoegde bestelformulier.

Edities 2010/2011

9



Boeken in de klas Dit zijn de handgemaakte schetsen van de Kinderboekenweekaffiches. In de uiteindelijke materialen zal er gebruik worden gemaakt van fotografie en illustraties.

Naast lezen en praten over superhelden is er in de Kinderboekenweek nog veel meer mogelijk om boeken op een spannende manier in de klas te brengen. Met SchoolTV en de schrijver in de klas bijvoorbeeld.

L

eerkrachten die actief bezig willen zijn met de Kinderboekenweek hebben mogelijkheden te over. Van voorlezen tot het Kinderboekenweeklespakket gebruiken tot praten over helden. Maar er kan meer!

Z

o zal SchoolTV speciale kinderboekenweek programma’s uitzenden. In de Kinderboekenweekperiode zal Klokhuis een programma uitzenden rond de schrijver van het Kinderboekenweekgeschenk: Tjibbe Veldkamp. Ook zijn er speciale uitzendingen van Koekeloere, Huisje Boompje Beestje, Nieuws uit de natuur en Het SchoolTV Weekjournaal. In het lespakket vind je bovendien lessuggesties bij deze programma’s.

S

amen naar tv-programma’s over boeken kijken kan kinderen al een grote stimulans geven om te gaan lezen, maar er is meer mogelijk. Via de Stichting Schrijvers School Samenleving kan een schrijver worden uitgenodigd om op school langs te komen.

10

H

oe komt een schrijver op zijn ideeën? Hoe gaat dat eigenlijk in zijn werk, een boek schrijven? Wie zijn de superhelden van de schrijver zelf? Las hij vroeger als kind veel? Durft hij zelf ook dapper te zijn? De leerlingen kunnen al hun vragen stellen aan de auteur die hen met zijn boek heeft weten mee te slepen.

E

r zijn diverse auteurs die tijdens de Kinderboekenweek kunnen worden uitgenodigd door scholen, bibliotheken en boekhandels. Kijk voor een overzicht op www.sss.nl, de website van Schrijvers School Samenleving. Hier staat ook meer informatie over de kosten die hier aan verbonden zijn.

Het lespakket Alles in één om van de Kinderboekenweek een groot leesfeest te maken

E

en groepsgesprek over de favoriete helden van de kinderen in de klas. Een verkleedfeest waarbij de kinderen als hun held naar school komen. Vertellen over momenten waarop de leerlingen echt dapper durfden te zijn. Het zijn allemaal manieren om in de klas iets met de Kinderboekenweek te doen. Het thema superhelden zal veel inspiratie bieden om de Kinderboekenweek op een leuke interessante manier aan bod te laten komen in de klas. Maar je hoeft niet helemaal zelf te bedenken hoe je dat gaat doen. In het speciaal voor de Kinderboekenweek ontwikkelde lespakket zit alles wat nodig is om de Kinderboekenweek in de klas te brengen en krijg je talloze lessuggesties, gebaseerd op de kerntitels die je ziet op de volgende pagina’s.

Wat zit er allemaal in het Lespakket?

BE

S

8 ju vóóTr EL ni bijgmet h2011 evo et b e formsteel gde ulier.

• Lessuggesties Kinderboekenweek: een

28 pagina’s dikke brochure met uitleg bij het thema superhelden en lessuggesties aan de hand van de achttien kerntitels Lessuggesties bij kinderboekenprogramma’s NTR/SchoolTV Kinderboekenweekgeschenk 2011 Prentenboek van de Kinderboekenweek 2011

• • •

Extra:

• Kinderboekenmolen • Voorleesgids • Diverse affiches Prijs N 13,75 incl. BTW. ISBN 978 90 5965 133 3.

11



Heldenverhalen vo or de onderbouw Van Superheldjes tot een hongerige vos tot Roek de ridder, voor de allerkleinsten valt er met de kerntitels meer dan genoeg te beleven. Deze titels zijn heel geschikt om uit voor te lezen en de illustraties maken er doorheen bladeren tot een feest.

Kleine ongelukken Superheldjes zijn altijd overal. Hun doel is mensen te helpen. Superheldjes veroorzaken kleine ongelukjes. Dat lijkt vervelend: je stapt in een hondendrol, je wordt gestoken door een wesp of je komt te laat op school. Maar eigenlijk is het geweldig dat de Superheldjes dit regelen, want anders...

Eigenlijk wilde Lodewijk, de vos die rammelt van de honger, de eendenmama beter leren kennen. Dat was ook bijna gelukt, maar ze ontsnapte op het nippertje. Van schrik liet de eendenmama haar ei liggen. Lodewijk neemt het voorzichtig mee naar huis om er een roerei van te maken. Maar het ei komt uit – en het kuikentje noemt hem papa. Nu heeft Lodewijk honger én een kuiken. Wat moet hij nu doen?

Al zijn eendjes

ALLE KERNTITELS ZIJN TE BESTELLEN MET HET BIJGEVOEGDE BESTELFORMULIER

12

Wedstrijdje stoer doen

Een eigen kuiken

Superheldjes Loes Riphagen De Fontein ¤ 13,95 ISBN 978 90 2613 248 3

Christian Duda en Julia Friese Gottmer ¤ 13,95 ISBN 978 90 2574 515 8

Een ware Don Quichot Als Roek op zolder een ridderpak vindt, gaat hij meteen een paard zoeken. Samen met dit bijzondere rijdier doet hij wat alle ridders doen: de vijand aanvallen! Als een ware Don Quichot gaat hij op pad, alleen vindt hij geen windmolens op zijn weg, maar een emmer en een grote boze wolf.

Een muis, een slak, een kikker en een mus zitten aan de rand van de vijver en doen een wedstrijd wie het dapperst is! De muis begint, ze neemt een duik en zwemt een stuk onder water. Ook de slak en de kikker laten zich van hun moedigste kant zien. Dan is het de beurt van mus. Als die, na heel lang nadenken, niet mee doet met de wedstrijd snappen de andere drie het niet goed. Maar uiteindelijk valt het kwartje, nee durven zeggen kan heel dapper zijn!

Roek de ridder Catharina Valckx De Harmonie ¤ 13,90 ISBN 978 90 6169 729 9

Vluchten voor water Het had al dagen geregend. De rivier was buiten zijn oevers getreden. Kikker, Varkentje en Eend logeerden bij Haas, want het huis van Haas was het enige huis dat nog droog stond. Toen raakte het eten op. Kikker kon het best zwemmen en hij besloot hulp te halen, ondanks de gevaarlijke stroming.

Kikker is een held Wie is er hier het dapperst? Lorenz Pauli en Kathrin Schärer Gottmer ¤ 9,95 ISBN 978 90 2574 214 0

Max Velthuijs Leopold ¤ 12,95 ISBN 978 90 2585 914 5

Altijd angst Bang Mannetje is bang voor van alles: voor mensen die voordringen bij de bakker, voor het dragen van zijn bloemetjesbroek en voor rare geluiden in de nacht. Hij maakt een afspraak met de toverboom die bange mannetjes van hun angsten afhelpt. Daarvoor moet hij wel door het Wilde Woeste Woud.

Bang Mannetje Mathilde Stein en Mies van Hout Lemniscaat ¤ 12,95 ISBN 978 90 5637 715 1

13



Lekker leesvoer vo or de middenbouw Hoe kan ik zelf een held worden? Dat willen alle kinderen wel weten. In de kerntitels voor de middenbouw staat meer dan genoeg inspiratie voor ze. Een boek met praktische tips, maar ook verhalen van een gewone juf die op een dag Superjuffie blijkt te zijn of een jongetje dat van antiheld verandert in

Strijden tegen een gluiperd Daantje is aardig, slim en oplettend. Hij woont met zijn vader in een oude woonwagen en samen vangen ze soms fazanten door bijvoorbeeld rozijnen aan een haar van een paardenstaart te rijgen. Hun grootste vijand is een rijke pief die jaarlijks een jachtpartij op fazanten organiseert. Daantje bindt samen met zijn vader de strijd aan met deze gluiperd.

Tarzan: ze zijn allemaal in de

Daantje, de wereldkampioen

boekhandel te vinden.

Roald Dahl en Quentin Blake De Fontein ¤ 15,95 ISBN 978 90 261 3197 4


14

Een juf met superkrachten! Komt Immo in actie? Immo is de zoon van twee superhelden, maar hij brengt er zelf nog weinig van terecht. Heeft hij eigenlijk wel een superkracht? Als zijn klasgenoten in levensgevaar zijn kan hij niet langer twijfelen. Immo moet nu in actie komen. Maar durft hij dat? Help! Driedubbel help!

Superhelp! Benny Lindelauf en Wouter Tulp Querido ¤ 12,95 ISBN 978 90 4511 232 9

Juf Josje lijkt een heel gewone juf, maar wanneer er een dier in gevaar is, verandert ze in Superjuffie. Zodra ze een hap van haar krijtje neemt, krijgt ze superkrachten. Als er opeens vreemde dingen gebeuren in de stadsdierentuin, komt haar bijzondere gave goed van pas.

Superjuffie! Janneke Schotveld en Annet Schaap Van Holkema & Warendorf ¤ 10,99 ISBN 978 90 4751 494 7

Spierballen kweken Leonardo kan alles Alles aan Leonardo is bijzonder: hij woont helemaal alleen in een landhuis vol geheime gangen, zijn vader zit in een verre gevangenis en zijn voetbalschoenen schieten altijd raak. Bovendien kan hij alles. Tenminste, dat gelooft hij zelf.

De ongelofelijke Leonardo Thijs Goverde en Saskia Halfmouw Holland ¤ 13,90 ISBN 978 90 2510 919 6

‘Iedereen kan superheld worden. Nou ja... Bijna iedereen.’ Van dit boek gaan jouw hersens groeien. Net als je spierballen. En je doorzettingsvermogen. Ondertussen leer je van alles over mensen zoals Superman, Batman en Nelson Mandela. Boek uit? Dan ben je vermoedelijk net zo’n superheld als zij.

Hoe word ik een superheld Gideon Samson en Elly Hees Leopold ¤ 9,95 ISBN 978 90 2585 842 1

Slappe hap Iwan Olsen is een miezerig jongetje, de domste van de klas en de slechtste met gymnastiek. Iedereen vindt hem een slappe hap en noemt hem Pudding Tarzan. Maar op een dag spuugt hij verder, leest hij beter, fietst hij harder en voetbalt hij slimmer dan alle andere jongens. Die dag lijkt hij de echte Tarzan wel.

Pudding Tarzan Ole Lund Kirkegaard Van Goor ¤ 15,49 ISBN 978 90 0003 493 2

15



Niet te missen in d e bovenbouw Sommige personages van vroeger zijn nu nog steeds helden. Koning van Katoren zal de nieuwe generatie ongetwijfeld weer betoveren. Maar de kerntitels voor de bovenbouw bevatten ook nieuwe helden. Stuk voor stuk zijn het spannende boeken die geen kind meer weg wil leggen.

Inspiratiebronnen Vanuit de beleving van kinderen vertelt Janny van der Molen het verhaal van mensen die de wereld door hun moed, kracht en doorzettingsvermogen een stukje mooier maakten. Bekende en minder bekende mensen die voor kinderen van vandaag een voorbeeld en inspiratiebron kunnen zijn. Ontroerend en inspirerend!

Helden! Mensen die de wereld mooier maakten


16

Janny van der Molen en Els van Egeraat Ploegsma ¤ 29,95 ISBN 978 90 2166 767 6

De grootste nachtmerrie

Waar is mijn moeder?

Wie wordt de nieuwe koning? De oude koning van Katoren is zeventien jaar geleden overleden en er is nog steeds geen opvolger. Stach droomt ervan de nieuwe koning te worden. Om hem te testen, geven de zes ministers die het land tijdelijk besturen Stach zeven haast onuitvoerbare opdrachten. Zoeken ze eigenlijk wel een nieuwe koning?

Als de oorlog uitbreekt in Toda’s land moet haar vader plotseling naar het zuiden om het land te verdedigen. Toda wordt naar haar moeder gestuurd, die in het buurland woont. De reis ernaartoe is vol avonturen en gevaar, maar Toda geeft niet op. Ze moet haar moeder vinden!

Toen mijn vader een struik werd Joke van Leeuwen Querido ¤ 12,95 ISBN 978 90 4511 084 4

Sprookjesachtige klassieker Twee roverskinderen sluiten vriendschap, maar hun rivaliserende vaders verbieden dat. Dus lopen Ronja en Birk weg en gaan ze samen in een grot in het bos wonen. Daar hebben ze een heerlijke zomer, maar dan wordt het winter. Sprookjesachtige klassieker over de moed om voor een verboden vriendschap te vechten.

Ronja de Roversdochter Koning van Katoren Jan Terlouw Lemniscaat ¤ 15,95 ISBN 978 90 6069 088 8

Astrid Lindgren Ploegsma ¤ 15,95 ISBN 978 90 2161 841 8

Na een gevecht in het zwembad raken Dissus en zijn vrienden onderweg naar huis hopeloos verdwaald. Ze beginnen aan een barre tocht langs een eenogige boer, grijpgrage kraanmachines en bloeddorstige hengelaars. Maar eenmaal thuis komt Dissus oog in oog te staan met zijn allergrootste nachtmerrie. Hij zint op wraak!

Dissus Simon van der Geest en Jan Jutte Querido ¤ 13,95 ISBN 978 90 4511 082 0

Overleven met een wolf In de diepe duisternis van het Woud komt het Kwaad snel dichterbij. Alleen Torak kan het Kwaad nog stoppen, maar hij is gewond en op de vlucht. Torak moet zien te overleven met als enige bondgenoot een wolfsjong. Het eerste deel van de zesdelige serie over Torak en Wolf.

Torak en Wolf Michelle Paver House of Books ¤ 14,50 ISBN 978 90 4431 223 2

17


Kees: “Jij had een beetje een missie met dit boek toch?” Tjibbe: “O ja?” Ze hebben duidelijk lol met elkaar, schrijver Tjibbe Veldkamp (48) en illustrator Kees de Boer (46). Met plezier vertellen ze over de start van hun samenwerking, over hun Kinderboekenweekgeschenk Bert en Bart redden de wereld en over bordjes met ‘lief doen’ erop. Hoe is jullie samenwerking begonnen? KEES: “Toen ik nog niet voor Tjibbe tekende, was ik al fan van zijn boeken, zo als 22 Wezen, Een ober van niks. Dat heeft met humor te maken, met de eigenzinnige wereld in zijn boeken en met een soort gelaagdheid.”

Over Tjibbe Veldkamp & Kees de Boer Het was liefde op het eerste gezicht tussen schrijver Tjibbe en tekenaar Kees – wat hun werk betreft. In 2004 verscheen hun eerste prentenboek Tim op de tegels. Het werd bekroond met de Kinderboekwinkelprijs. Zeven prentenboeken hebben ze inmiddels gemaakt, waarvan drie over het komisch duo Agent en Boef. Voor hun Agent en Boef-boek kregen ze een Zilveren Griffel.

18

Ben je op Tjibbe afgestapt? TJIBBE: “Gaan we het echte verhaal vertellen of van de dansles?” KEES: “Het echte verhaal.” TJIBBE: “Ik werd zo’n tien jaar geleden ineens gebeld door ene Kees de Boer die ook een boek wilde maken. Of ik eens naar zijn werk wilde kijken. ‘Moet dat nou?’ dacht ik. KEES: “Zoveel stiltes hebben we daarna nooit meer in een gesprek gehad. Ik kwam aan zijn nummer doordat we al lebei voor de redactie van Donald Duck werkten. Ik vond het wel vervelend om hem lastig te vallen, het was te merken dat Tjibbe er niet op zat te wachten. ‘Stuur maar op’, zei-ie.” TJIBBE: “Toen kreeg ik het werk en ik vond de schetsen heel erg goed. Ik was meteen verkocht. Niet lang daarna zijn we samen aan de slag gegaan. Sinds twee jaar werken we zelfs elk met een helft van hetzelfde potlood.”


Nu maken jullie samen het Kinderboekenweekgeschenk. Het thema is Superhelden! Wat maakt Bert en Bart tot helden? TJIBBE: “Ze redden de wereld!” KEES: “Ja, dat doen ze ook echt. Die Zurghs, de aliens, hebben echte wapens.” TJIBBE: “En die Zurghs willen de we reld vernietigen. Bert en Bart voorkomen dat, hoe heldhaftig kun je zijn!” Hoe kwamen jullie op Bert en Bart? TJIBBE: “Bert en Bart zijn helemaal niet zo belangrijk. Het gaat eigenlijk om het schieten en daar hebben we twee jon gens bij bedacht. Veel ouders willen niet dat hun kinderen spelen dat ze schieten, ik zie er geen kwaad in. Bij jonge jongens appelleert dat enorm aan hun fantasie. En wat het ook is: je hebt spanning nodig in een boek. Jongens die willen schieten en een moeder die dat verbiedt; dan heb je de motor voor je verhaal.” KEES: “Ik heb een tijd boeken geïllustreerd die allemaal over heel brave onderwerpen gingen. Als kind had ik die niet willen lezen, dan wil je spannende verhalen lezen. Een kind moet lekker kunnen vluchten in een boek. Daar den ken Tjibbe en ik hetzelfde over, dus dat komt mooi samen.” Waar komt dat woord ‘Zurghs’ vandaan? TJIBBE: “Eerst heetten ze nog Zorghs, ik dacht dat ik het zelf had bedacht, maar later bleek dat in Toy Story ook een zekere Zorg zit. Dus ik had het helemaal niet zelf bedacht. Mijn zoon viel het op, toen moest ik er wat anders op verzinnen.” Dus jullie hebben het boek getest op jullie kinderen? KEES: “Mijn dochter van 7 leest alle boeken die ik maak met Tjibbe, ze is zelfs fan van Agent en Boef. Ze leest de boeken niet terwijl ik ze maak, maar ze is de eer ste die het Kinderboekenweekgeschenk van me cadeau krijgt als het klaar is.

Eigenlijk maak ik alleen wat ik zelf leuk vind en dat matcht gelukkig goed met wat kinderen leuk vinden. Ik geloof ook echt dat ons Kinderboekenweekgeschenk leuk is van 7 tot 77.” TJIBBE: “De prentenboeken laat ik nooit aan mijn kinderen lezen. Mijn dochter van 9 heeft het Kinderboeken weekgeschenk nog niet gelezen, maar mijn zoon van 11 heeft me er erg goed mee geholpen. Zijn juf Linda, die een fantastisch goede juf is, zegt altijd ‘Lief doen’. Dat schrijft ze ook op het bord.” KEES: “Dat is gewoon Viola Lentelied, de moeder van Bert en Bart!” TJIBBE: “Nou, Viola heeft ook wel een slechte kant en juf Linda is alleen maar goed. De suggestie van bordjes in de tuin met ‘Lief doen’ komt dus van mijn zoon. Hij zei ook dat Viola op het eind het leger moest verslaan.” KEES: “Heeft hij dat echt gezegd?” TJIBBE: “Ja, dat was zijn idee. Grap pig hè?” Gaan meisjes het Kinderboekenweekgeschenk ook leuk vinden? TJIBBE: “Dat denk ik zeker. Meisjes houden wel meer van gevoelens, maar ze kunnen wat actie ook wel waarderen en humor zeker. En ons Kinderboekenweek geschenk maken we voor kinderen vanaf zes. Op die leeftijd moet je ook iets aan het Kinderboekenweekgeschenk hebben, vind ik.” KEES: “Jij had daar een beetje een mis sie mee toch?” TJIBBE: “O ja?” KEES: “Jij wilde toch een boek maken dat jongetjes ook leuk vinden, omdat die meestal minder van lezen houden dan meisjes.” TJIBBE: “Jaaaa, dat klopt. Het is ook voor kinderen die eigenlijk alleen de Donald Duck lezen. Die kinderen willen we vertellen: sommige boeken zijn wel dege lijk heel leuk.”

19



VOORPUBLICATIE KINDERBOEKEN WEEKGESCHENK

Tipje van d e sluier (1) Alvast een voorproefje om te genieten van Bert en Bart redden de wereld.

1.

Wapens

imtehielden van ru e Z s. en g n jo en en van Bert en Bart war ten. En ze hield ie h sc an v en ld wezens. Ze hie ten. s die terugscho en ez w te im ru t schieten op en-plopper. Bar te ts o o g n ee t er nd B Op een dag vo stofzuigerbuis. vond een oude den,’ zei Bert. ad h ig d o n e w ens die ‘Precies de wap zei Bart. gingswapens,’ ti ie n er -v h dat rg u ‘Z rde aanvielen en aa e d s h rg u Z e Ze deden dat d den. zij de aarde red

B e r t en B

Tjibbe Veldkamp & kees de boer

Bert en Bart redden de wereld – in het kort

art

Op een dag vindt Bert een gootsteenplopper. Bart vindt een oude stofzuigerbuis. Ze spelen dat het anti-Zurgh vernietigingswapens zijn; dat de gemene Zurghs de aarde aanvielen en dat zij de aarde gingen redden. Dat bevalt hun moeder Viola Lentelied helemaal niet. Ze pakt de wapens af, maar Bert en Bart willen ze terug – koste wat het kost. Net wanneer ze bedacht hebben hoe ze hun wapens terug kunnen stelen, landt het ruimteschip van de Zurghs op hun huis. Ook zij willen de wapens stelen, zodat ze daarna de aarde kunnen vernietigen. Kunnen Bert en Bart de wereld redden? En zien ze hun wapens ooit nog terug? Technische specificaties: 96 pagina’s / 14 x 21 cm / ISBN: 978 90 5965 131 9 / Verkrijgbaar van 5 t/m 15 oktober 2011, gratis bij aankoop van ten

et Nu m

E X T R AS ALIEN

minste ¤ 10,- aan kinderboeken. Zolang de voorraad strekt. Verkoopprijs na de Kinderboekenweek: ¤ 7,50

Voorlopig omslag

20

21



Dolf: “Stoppen? Ik moet er niet aan denken. Jij?” Khing: “Wat zou ik dan de hele dag moeten doen?” Ze kennen elkaar al meer dan dertig jaar en werken heel graag samen. Illustrator Thé Tjong-Khing (79) en schrijver Dolf Verroen (83), de éminences grises van de kinderliteratuur, maakten samen het Prentenboek van de Kinderboekenweek 2011: De prins op het witte paard.

Hoe is dit boek tot stand gekomen? DOLF: “Vorig jaar heb ik het boek De prinses en de paradijstuin geschreven. Hoewel de uitgever daar al een andere illustra tor voor op het oog had, wilde ik per se dat Khing het zou doen omdat hij zulke mooie tekeningen maakt.” KHING: “Uiteindelijk mocht ik het illustreren en toen we dat boek hadden gemaakt, vroeg ik aan Dolf: ‘Niet alleen prinsessenverhalen zijn mooi, prinsen verhalen lijken me ook heel leuk. Waarom ga je die niet schrijven?’.” DOLF: “Op zo’n moment gaat er bij mij meteen een kacheltje branden. Toch merkte ik dat ik me te veel zou herhalen als het een heel ver halenboek zou worden. Toen sug gereerde collega Nannie Kuiper dat ik er ook een prentenboek van kon maken.” KHING: “Dat vonden we met een een fantastisch idee.”

Dolf: “Ik heb geen idee hoe Khings hoofd werkt.”

22

Is de prins uit jullie boek een echte held? DOLF: “Nou nee. Hij begint wel als een held. Zo heeft hij heel veel geld en dure spullen. Maar hij zoekt een prin ses en alle prinsessen knappen op hem af. Zo verandert hij van een held in een antiheld. Maar juist daardoor vindt hij het geluk!” Khing, gaat er bij jou ook meteen een kacheltje branden als je de teksten van Dolf leest? KHING: “Zeker, maar ik moet wel al tijd zoeken naar een ingang. Daar moet ik lang over nadenken. In dit boek komt een aantal elementen voor: een bal, een draak, een diner, dat waren dingen waarvan ik zeker wist dat Dolf graag wilde dat ik ze zou tekenen.” DOLF: “Huh? Hoezo?” KHING: “Niet? O, nou, dat dacht ik. Maar al die onderdelen vond ik te voor de hand liggend om te illustreren. En omdat het verhaal juist over een antiheld gaat, heb ik besloten het anders aan te pakken. Ik heb alle momenten getekend waar bij de prins iets laat mislukken en hij een prinses weer niet voor zich kan winnen. Dat vond ik een grappig idee.” DOLF: “Het mooie is dat Khing, ondanks de teksten die er liggen, altijd zijn eigen boek maakt. Hij volgt zijn eigen weg. Ik weet niet hoe Khings hoofd werkt. Hij tekent heel andere figuren dan ik in mijn fantasie heb.” Leidt dat nooit tot teleurstellingen? Jij hebt immers jouw eigen beeld en dan maakt Khing er iets heel anders van. DOLF: “Nee, ik vind dat geen punt.” KHING: “Nou, misschien ben je soms wel heel even teleurgesteld, Dolf, maar word je uiteindelijk over de streep ge trokken doordat je de tekening toch mooi vindt.” DOLF: “Nee, ik vind het juist fijn dat

Khing: “Mijn held was Tarzan. Hij heeft me tot tranen toe geroerd.” jouw tekeningen me verrassen. Je hebt me nooit teleurgesteld.” KHING: “Niet een klein beetje?” DOLF: “Echt niet.” Wie zijn jullie eigen kinderboekenhelden van vroeger? DOLF: “Als jongen was ik dol op Alleen op de wereld en op Afke’s tiental. Nienke van Hichtum was één van de eerste schrijvers die volwassenen gelijkstelde aan kinde ren. Mooi vond ik dat. Nu lees ik geen kinderboeken meer eerlijk gezegd. Kom op, ik ben 83. Het is al vrij absurd dat ik ze schrijf, als ik ze dan ook nog ga lezen.” KHING: “Mijn kinderboekenheld was Tarzan. Het heeft me tot tranen toe geroerd. Hij was zo alleen terwijl hij op groeide tussen de dieren.”

Jullie zijn niet meer de jongsten. Denken jullie wel eens aan stoppen met werken? DOLF: “Stoppen? Ik moet er niet aan denken. Jij?” KHING: “Ik zou niet weten wat ik de hele dag zou moeten doen. Bo vendien, het tekenen gaat nog prima.” DOLF: “Ik zou me geen raad weten als ik niet meer zou kunnen schrijven. Als ik niet kan werken, word ik ongemakkelijk en ga ik mensen pesten. Dan ben ik niet meer thuis in de wereld. Maar weet je wat ik het allerliefste was geworden? Zanger. Oh, ik hou zo van muziek.” KHING: “Nou ja, zeg, dat wist ik he lemaal niet van je. Ik was ook het liefste zanger geweest! Ik kan alleen niet zingen helaas.” DOLF: “Ik ook niet. Maar het lijkt me zo heerlijk als je het wel kunt. Alle emo ties die je hebt, kun je er met zingen met een uitgooien. Dat is toch fantastisch.” KHING: “Hé Dolf, wat denk je ervan? Zullen we alsnog beginnen met lessen?”

23



VOORPUBLICATIE PRENTENBOEK VA N DE KINDERBOEKENWEEK

Tipje van d e sluier (2) Alvast een voorproefje om te genieten van De prins op het witte paard

De prins op het witte paard In De prins op het witte paard krijgt een heel rijke prins van zijn vader de opdracht een prinses te zoeken om mee te gaan trouwen. Hij trekt de wereld in, maar telkens als hij een prinses ontmoet, doet hij iets waardoor zij op hem afknapt. Zo verpest de prins het steeds voor zichzelf. Zal hij uiteindelijk de vrouw van zijn dromen vinden en voor zich weten te winnen? Technische specificaties: 30 pagina’s / 21,3 x 25,5 cm / ISBN: 978 90 5965 132 6 / verkoopprijs: ¤ 5,-/ eerste verkoopdag: woensdag 5 oktober 2011

. een paleis kwam j opnieuw bij hi t en zou. to m n ko ge j da hi t ze wist da f Hij reed drie so al ven es rd bo ik mijn hele le d op het ze. ‘Daar heb de De prinses ston el am st ’ d, t witte paar ‘De prins op he ar maken. g indruk op ha aa gr e op gewacht.’ ild was w en De eerste kop haar schattig en verslagen. pp De prins vond ko ie dr et een draak m ‘Ik heb gisteren

8 15-04-11 13:3

16

24

De prins op het

witte paard_bw

SCHETS.indd

t!’ rs door de luch ogen als vlinde vl e rd de en r de tweede moeilijk, maa ide. de prinses groe Het was alsof eul.’ nb . ,’ zei ze. ‘Diere moest springen ‘Scheer je weg op zijn paard j hi uw ga e ho niet De prins wist 17

16-17

25



Gouden en Zilveren Griffels en Penselen

DE WIN NAARS Wie schreef het mooiste kinderboek van het jaar en wie maakte de mooiste prenten? De Gouden en Zilveren Griffels en Penselen zijn de belangrijkste prijzen die je als kinderboekenauteur kunt winnen.

“A

lles is veranderd. Ik heb nu echt de smaak te pak ken en wil het niveau in mijn werk vasthouden. Door de prijs heb ik in artistiek opzicht een grote sprong kunnen maken. Ik hoef minder werk in opdracht aan te nemen en kan meer tijd besteden aan wat ik echt zelf wil maken. Er zijn allemaal deuren voor me open ge gaan,” zegt Marije Tolman. Zij won vorig jaar samen met haar vader het Gouden Penseel voor hun boek De boomhut. “Een geweldige bekroning,” vertelt ze nog altijd enthousiast. “Ik werk inmiddels zes jaar als illustrator. Als ik vroeger aan

Belangrijke data 6 juni 2011

bekendmaking Zilveren Griffels en Penselen

28 september 2011 bekendmaking winnaar Gouden Penseel

4 oktober 2011

bekendmaking Gouden Griffel op het Kinderboekenbal

26

mensen vertelde wat ik deed, reageerden ze altijd vrij casual. “Goh, leuk,” zeiden ze dan. Als ik nu in een klein zinnetje er bij vertel dat ik het Gouden Penseel heb gewonnen, gaan mensen meteen rechtop staan en zijn ze onder de indruk.”

Veel moois Dat is niet zo gek want de Gouden en Zilveren Griffels en Penselen zijn presti gieuze prijzen. Alleen het beste van het beste in kinderboekenland wordt be kroond. Volgens Gerlien van Dalen, di recteur van Stichting Lezen en voorzitter van de Griffeljury, wordt er door de jury naar allerlei verschillende zaken gekeken bij de jurering. “De kwaliteit, de compo sitie, de stijl, de originaliteit, het genre, in hoeverre het aansluit bij de doelgroep, dat laten we allemaal meewegen. We le zen zo’n 160 boeken, allemaal voor kin deren van 0 tot 12. Dan kom je heel veel bijzonders tegen.” Juist daarom is het lastig de uiteinde lijke winnaar te bepalen. “Er verschijnt zo veel moois. Maar daarom is het ook goed om met zo’n prijs de kwaliteit van bepaalde boeken te benoemen. Dat geeft auteurs een heel andere positie. Hun werk valt meer op en zal door nog meer men sen gelezen worden.”

Voorrecht

Op naar het Rijksmuseum!

Ook Wim Pijbes, directeur van het Rijks museum en voorzitter van de Penseeljury, roemt het hoge niveau van veel kinder boeken in Nederland. “Dat maakt ons werk ook lastig. Het is makkelijker om een stapel meuk opzij te schuiven dan te moeten kiezen tussen allemaal goede boeken.” Voor Pijbes is originaliteit heel belang rijk. “Wat ik al ken, hoef ik niet zo nodig nog eens te zien. We willen toch een beetje vooruit met z’n allen, dus vind ik het mooi om nieuwe dingen te bekijken.” Wat is Pijbes eigen favoriete kinder boek? Na enig nadenken: “Ik denk toch Nijntje. Nijntje in de dierentuin is zo onge lofelijk goed.” Van Dalen noemt als één van haar favorieten de Griffelwinnaar van vorig jaar: Voordat jij er was van Daan Remmerts de Vries. “Dat boek heeft al les in zich om een echte klassieker te worden.” Moe van alle kinderboeken is Van Da len nog lang niet. “Ik vind het fantastisch om met vakkundige juryleden alle titels uit één jaar te mogen bespreken. Het brengt me altijd heel veel leesplezier. En zeker als je je realiseert hoe belangrijk deze prijzen zijn, vind ik het een voor recht om ze te mogen toekennen.”

Zoals elk jaar zullen ook in 2011 de originele prenten van alle winnaars van de Gouden en Zilveren Penselen van 2011 worden tentoongesteld in het Rijksmuseum. De tentoonstelling Penselen in het Rijksmuseum biedt kinderen daarmee een unieke kans om de echte prenten uit de winnende boeken te komen bekijken. En ze kunnen niet alleen komen kijken, ook kunnen kinderen van 6 tot 12 jaar meedoen met een workshop die aansluit bij het thema van de Kinderboekenweek. Tijdens de Superheldenworkshop leren de kinderen op een onverwachte manier de helden van de Gouden Eeuw kennen: de jongens (en soms meisjes!) die als matroos meegingen met de VOC-schepen en in verre landen avonturen beleefden, de zeeheld Michiel de Ruyter die vijandige schepen belaagde, de heldin Elisabeth Bas die moeder, oma én eigenares van een succesvolle herberg was, de vrijheidsheld Hugo de Groot die zich verstopte in een boekenkist en uit de gevangenis ontsnapte, en natuurlijk de moedige Rembrandt, die zich van modes of rijke opdrachtgevers niets aantrok en schilderde wat hij wilde. Daarna kruipen de kinderen zelf in de huid van deze helden: een ervaring om nooit te vergeten! * Penselen in het Rijksmuseum is te zien van 28 september t/m 21 november 2011. De workshop Superheld in het Rijksmuseum kan vanaf 1 september 2011 geboekt worden op www.rijksmuseum.nl/penselen. Maximaal 15 kinderen per groep. Prijs: ¤ 7,50 per kind. Tijden: elke zaterdag 14-16, elke zondag 11-13 en 14-16 uur. In de herfstvakantie (15 t/m 23 oktober) dagelijks 11-13 en 14-16 uur. Voor NSO en verjaarspartijtjes: De workshop is ook op aanvraag te boeken op de woensdagmiddag en zaterdagochtend. Tijden: woensdagmiddag 14-16, zaterdagochtend 11-13 uur. Groepen: max. 15 of max. 30 kinderen. Prijs per groep van 15 kinderen: ¤115,00. (aanvragen voor de woensdagmiddag en zaterdagochtend dienen uiterlijk 3 weken van tevoren te worden gedaan).

27

Lezen, voorlezen en feesten!

Recommend Documents