lezen Caraïbisch gebied en Suriname

veilig leren

lezen

Caraï bisch gebied en Suriname Tips bij kern 10

Auteur: Wilma Stegeman

Planning van kern 10

De leerstof voor leestechniek is in kern 7-12 ge-

U kunt ervoor kiezen geen drie, maar vier weken aan

groepeerd rond de ‘leesmoeilijkheden’. Leesmoei-

kern 10 te besteden. Het overzicht op pagina 4 onder-

lijkheden in kern 10 zijn onder andere diverse ty-

steunt u dan bij de verdeling van de leerstof. Dit overzicht geeft aan:

pen woorden van twee lettergrepen. Begrijpend

• welke leerstof op een bepaalde dag aan de orde is,

lezen en spelling (zuiver schrijven) zijn nu net zo

• welke pagina van Veilig & Vlot u dan gebruikt, • welke bladen van Woordzetter u kunt gebruiken.

belangrijk als technisch lezen. Door de opdrach-

De toelichting bij de lees- en spellingbladen van

ten voor functioneel schrijven ervaren de kinderen

kern 10 vindt u in Woordzetter op pagina 36 t/m 39.

dat lezen en schrijven een functie heeft in het dagelijkse leven.

1 Veilig leren lezen Caraïbisch gebied en Suriname - Tips bij kern 10

© Uitgeverij Zwijsen B.V. - www.veiliglerenlezen.nl

Woordenschat in kern 10

- woorden met een tweeklank, zoals spijker;

Thema en taalactiviteiten

- woorden met een gesloten lettergreep, zoals trommel;

Het thema van kern 10 is ‘Verzamelen’. Door dit thema krijgen de kinderen gevoel voor begrippen als

- woorden met een open lettergreep, zoals molen.

‘verzamelen’, ‘museum’ en ‘tentoonstelling’.

Let op: de kinderen hoeven deze woorden nog niet te

Op de Caraïbische eilanden en in Suriname zijn mu-

schrijven!

sea te vinden, vaak gewijd aan de cultuur en de geschiedenis.

Spelling

Kinderen kennen ook het begrip ‘verzamelen’. Ze

De spelling gaat in kern 10, 11 en 12 niet meer gelijk

vinden het leuk om dingen te verzamelen zoals plaat-

op met het lezen. De mondelinge dictees van kern 10

jes, steentjes en mooie schelpen; of speelgoed, zo-

zijn gericht op lastige, maar klankzuivere woorden

als autootjes of barbiepoppen.

van één lettergreep (zoals kwast, krant) en eenvoudige samengestelde woorden van twee lettergrepen

De kinderen gaan nu zelf een kleine tentoonstelling

(zoals voetbal, rugzak). De niet-klankzuivere woor-

inrichten met dingen die zij thuis verzameld hebben.

den van één lettergreep (zoals ding, koud) komen

Dat kan op de thematafel of op een lage kast. U kunt

aan de orde in visuele dictees.

ook een doos laten inrichten als museum. Zie daar-

De introductie van de lessen bestaat een aantal da-

voor op de website de Thematip bij kern 10: maak een

gen uit het spel ‘Galgje’. Daarmee oefenen de kinde-

minimuseum.

ren op een speelse manier de spelling. Zie pagina 25

Het uiteindelijke doel van de kindermuseums is de

van Handleiding 10.

uitvoering van allerlei talige activiteiten, zowel mondeling als schriftelijk.

Leesbegrip

• Kinderen vertellen over een voorwerp uit hun mu-

Parafraseren

seum: waarom zij het bijzonder vinden, hoe zij

Op dag 2 leren de kinderen de relatie tussen zinnen

eraan zijn gekomen, hoe zij het thuis bewaren.

waarin dezelfde inhoud met andere woorden wordt

Een aantal lesintroducties is hiervoor bestemd:

weergegeven. Bijvoorbeeld: Mijn tante geeft mij een

‘Laat zien en vertel’.

jurk en Ik krijg een jurk van mijn tante. Dit is voor alle

• Via de functionele schriftelijke taalactiviteiten er-

kinderen een lastige opgave, zeker voor kinderen die

varen de kinderen dat de tentoongestelde voor-

het Nederlands niet als moedertaal hebben. Bij werk-

werpen een toelichting moeten krijgen. Zij schrij-

blad 3 (werkboekje 10) is het daarom belangrijk dat

ven (samen met u) een korte tekst bij een voorwerp

ze weer een foto in hun hoofd maken van de eerste

uit het museum. Ook verzorgen zij een affiche of

zin. U herhaalt deze moeilijke vaardigheid op dag 4

uitnodigingen.

(zie de planning op pagina 4). Daarvoor gebruikt u het werkblad aan het eind van deze Tip.

Themawoorden De themawoorden van kern 10 zijn: verzamelen, spa-

Informatieve tekst

ren, ruilen, iets dubbel hebben, de verzameling, de

In kern 10 is veel aandacht voor het lezen en begrij-

tentoonstelling, het museum, de schat (dierbaar

pen van informatieve teksten (weetteksten): Wat

voorwerp), bewonderen, uitleggen, gewoon, nor-

kom je te weten door deze weettekst?

maal, speciaal, bijzonder, ouderwets.

De kinderen leren de verschillen te zien tussen een

U gebruikt in kern 10 weer de doos ‘Woorden vangen’

verhaaltje en een weettekst. Ook leren zij de kern uit

voor de woorden die tijdens klassengesprekken aan

teksten te halen: welke titel hoort bij deze tekst?

de orde komen.

Functioneel schrijven

Belangrijke oefeningen in kern 10

Weettekst

Woorden lezen

In de handleiding vindt u bij dag 7 het schrijven van

In kern 10 leren de kinderen de volgende leesmoei-

een weettekst (een informatieve tekst). Daarbij ge-

lijkheden:

bruikt u Kopieerblad 10-17.

• woorden met -eeuw, -ieuw, -uw;

• De bovenkant van het kopieerblad bestaat uit zes

• diverse woorden met twee lettergrepen:

kaartjes die losgeknipt moeten worden. De kinde-

- woorden met twee medeklinkers in het midden, zo-

ren schrijven een korte toelichting op een kaartje en leggen dat bij een voorwerp, bijvoorbeeld: Dit is

als plaksel;

een ... Je kunt er mee ...



Musea in het Caraïbisch gebied en Suriname Aruba

• Op de onderste helft van het kopieerblad kunnen

Het Historisch Museum van Aruba geeft een

de kinderen tekenen en schrijven over een favoriet

goed beeld van de oude culturen en het rijke ko-

voorwerp. Voor de meeste kinderen zal uw hulp

loniale verleden.

hierbij onmisbaar zijn. Maak er de eerste keer een

In het Archeologisch Museum van Aruba staan

groepsactiviteit van.

onder andere enorme kruiken en andere overblijfselen (kunst, gebruiksvoorwerpen) van de oorspronkelijke indiaanse bewoners. Bonaire In Fort Oranje worden historische voorwerpen uit Bonaire tentoongesteld. Het Bonaire Museum in Kralendijk is gevestigd in een plantagehuis dat weer in oude glorie hersteld is. De kunstvoorwerpen geven een beeld van de periode van de Caiquetios indianen tot de aankomst van de culturen die vandaag de dag nog steeds het eiland bevolken. Curaçao Kura Hulanda is een museum over de belangrijkste culturen op CuraÇao. Het geeft een overzicht van de eerste bewoners, de slavenhandel, en de Antilliaanse kunst. Museum Curaçao is gehuisvest in het negentiende eeuwse landhuis Kas di Pal’i Maishi. Het museum geeft een indruk hoe de mensen vroeger op het eiland leefden. In het Nationaal Museum vindt men voorwerpen

Ook in werkboekje 10 oefenen de kinderen een paar

uit de historische collectie van pater Paul Bren-

keer het schrijven van een weettekst. Zonodig helpt

neker en Elis Juliana. Het museum is gevestigd in

u ze hierbij.

het Kurá Agostini.

U kunt ook de Thematip bij kern 10: informatieve

Saba

tekst schrijven gebruiken. Daarin kiezen de kinderen

In Windwardside is het Saba Museum te vinden,

een woordveld, nemen daar enkele woorden uit en

dat een beeld geeft van het leven op het eiland

schrijven bij elk woord een zin.

in de negentiende eeuw. St. Maarten

Affiche of uitnodiging

In het St. Maarten Museum is een permanente

In een museum wil je graag bezoekers zien. Daarvoor

tentoonstellingen over de Arawak-indianen en

maken de kinderen een affiche of een aantal uitnodi-

het tijdperk van de kolonialisering.

gingen. U helpt de kinderen bij het schrijven van de

St. Eustatius

tekst, bijvoorbeeld door een bordlesje. Het resultaat

Het Simon Doncker Museum en het Historisch

mogen zij zelf versieren. Bij dag 9 van Handleiding 10

Museum geven beide inzicht in het koloniale

vindt u de aanwijzingen.

verleden en het precolumbiaanse tijdperk. Suriname

Extra aandacht voor moeilijke leerstof

Het Surinaams museum is gevestigd in Fort Zee-

Als u kiest voor een planning van vier weken, dan

landia. Het museum geeft een beeld van de rijke

hebt u extra ruimte voor het herhalen van moeilijke

historie van Suriname. Er is een 19e eeuwse

leerstof. Zo is er een extra dag ingepland voor het

stadsapotheek te bezichtigen en een ouderwet-

lastige parafraseren. Hiervoor gebruikt u het werk-

se schoenmakerij. Er zijn stijlkamers ingericht

blad bij deze Tip.

en er is een ruimte met beeldende kunst te vin-

Ook de woorden met een open lettergreep en de

den in een van de officierswoningen op het ter-

woorden die eindigen op een stomme -e of -ste kunt u

rein, de museumgalerij. De tijdelijke tentoonstel-

een dag extra aandacht geven.

lingen die het Surinaams Museum organiseert, lopen uiteen van moderne kunst tot de cultuur van de verschillende bevolkingsgroepen.



Planning van kern 10

Let op: niet alle leerstof uit handleiding 10 is in dit

Als u ervoor hebt gekozen om niet 12, maar 9 kernen

schema opgenomen.

in een jaar af te ronden, dan kunt u de onderstaande

BL = begrijpend lezen

planning volgen voor kern 10.

FS = functioneel schrijven

Dagen in de Antilliaanse aanpak

Leerstof

Lessen in handleiding 10

Veilig & vlot bij kern 10 t/m 12

Woordzetter leesblad

Woordzetter spellingblad

1

woorden met -eeuw, -ieuw, -uw

dag 1

pagina 1

2

idem

dag 1

herhalen

3

- BL: parafraseren - visueel dictee

dag 2

pagina 2

4

BL: parafraseren met werkblad uit deze Tip

dag 2

herhalen

spellingblad 10.1

5

woorden met twee lettergrepen

dag 3

pagina 3

spellingblad 10.2

6

woorden met twee lettergrepen

dag 3

herhalen

7

- diverse leesactiviteiten - woorddictee

dag 4

pagina 4

8

- zinnen bedenken - controledictee

dag 5

herhalen

9

- woordweb - open lettergreep

dag 6

pagina 5

10

- weettekst schrijven - open lettergreep

dag 7

pagina 6

11

- open lettergreep - woorddictee

dag 7

12

- laat zien en vertel - woorddictee

dag 8

pagina 7

13

FS: affiche maken

dag 9

pagina 8

14

- BL: informatie uit tekst - controledictee

dag 10

herhalen

15

woorden die eindigen op -e of -ste

dag 11

herhalen

16

- woorden die eindigen op -e of -ste - visueel dictee

dag 11

pagina 9

17


dag 12

pagina 10

18


dag 13

pagina 11

19

- laat zien en vertel - weettekst

dag 14

pagina 12

20

- afronding van de kern - verslag voor de krant

dag 15

herhalen

leesblad 10.1

leesblad 10.2 spellingblad 10.3

spellingblad 10.4 leesblad 10.3 spellingblad 10.6

spellingblad 10.7

leesblad 10.4

spellingblad 10.8 leesblad 10.5 spellingbald 10.9



werkblad

Lees de zin goed. Maak er een plaatje van in je hoofd. Nard krijgt de pet van zijn oom. Wat is goed? Oom geeft Nard zijn pet. Nard geeft zijn pet aan oom. Oom krijgt de pet van Nard.

Rens ziet het plaatje van Frank. Wat is goed? Frank kijkt naar het plaatje van Rens. Rens kijkt naar het plaatje van Frank. Frank geeft een plaatje aan Rens.

Els schrijft een brief aan Bert. Wat is goed? De brief van Els is voor Bert. Bert schrijft Els een brief. Els leest de brief van Bert.

Veilig leren lezen Caraïbisch gebied en Suriname - Tips bij kern 10


lezen Caraïbisch gebied en Suriname

Recommend Documents