Leven in Suriname Beelden over Su vanuit NL September 2009 - september 2010 Heleen Westerman
20 september 2009 Terug in Nederland Op 3 september 2009 landde ik weer in Nederland. Het was prachtig Hollands weer! De lucht was grijs, de wind waaide hard en het regende. Heerlijk om die Hollandse wind weer op mijn gezicht te voelen. De eerste dagen genoot ik als een toerist van al het vertrouwde en mooie van Rotterdam en het platteland. Ik was zeer verbaasd over de snelheid en vriendelijkheid van medewerkers. Zo moest ik de auto van mijn ouders naar de garage brengen. Helaas bleek na de eerste reparatie, de auto toch nog niet klaar te zijn. Ik had hem weer teruggebracht en na ongeveer anderhalve dag was hij weer helemaal klaar. In spanning wachtte ik de rekening af, maar de jongen van de garage vertelde dat zij het intern gingen oplossen. Verbaasd vroeg ik nog een keer of ik niets moest betalen. Nee, echt niet. Het was hun fout dat ze niet gelijk bij de eerste keer de auto gerepareerd hadden. Wat een service! De eerste twee weken heb ik veel tijd besteedt aan het sturen van sollicitatiebrieven, voeren van gesprekken met oud-werkgevers en collega’s en natuurlijk de praktische zaken regelen als mobiele, internet en inrichten van mijn huis. Ik merk dat ik het erg leuk vind om met oud-collega’s te spreken en te horen hoe het met een ieder gaat. En na elk gesprek bedenk ik wie ik nog meer zou kunnen spreken. Ik wil dat graag vasthouden, omdat ik op die manier veel leer. Natuurlijk is het leuk als er ook nog wat werk uitkomt. Ik heb nu een aantal concrete opties lopen en het kan waarschijnlijk zelfs zo zijn dat ik nog ‘nee’ moet zeggen. Hoezo crisis in Nederland? In Suriname heb ik regelmatig gedacht dat het heerlijk is, dat in Nederland alles gewoon te verkrijgen is. Helaas blijkt ook in Nederland niet alles gemakkelijk verkrijgbaar. Zo had ik via Marktplaats een tweedehands digitale camera gekocht. Ik moest alleen nog een xD-kaartje erbij kopen. Dat bleek niet zo gemakkelijk. De mediamarkt was uitverkocht, Foca (de beste en grootste fotozaak) was uitverkocht en Photex was uitverkocht. Gelukkig bleek de vestiging aan de Meent nog wel xDkaartjes te hebben! Het leek wel Suriname!! Maar goed, kon wel dit weekend op pad met mijn camera! Verder kan ik alles vinden in Nederland. Ik kan zelfs meer vinden dan ik nodig ben. Zo was ik op zoek naar een simpele mobiele. Vraagt de dame in de telefoonzaak of ik met of zonder touchscreen wil. Sorry?? En een paar dagen later zag ik twee van mijn tennisvriendinnen met zo’n moderne telefoon! De tijd gaat snel! Ik heb gewoon een simpel toestel gekocht zonder camera en touchscreen; 27 euro bij de mediamarkt. Op dit moment heb ik twee katten op bezoek die een maandje bij mij blijven logeren. De verbouwing aan de flat gaat gestaag door. Ik zit met mijn laptop op de schoot, voeten op de salontafel voor de televisie deze weblog te schrijven. Stiekem wens ik dat ik in Suriname ben, waar ik buiten aan de tafel zal zitten met het geluid van vogels, muziek en mensen op straat. Alhoewel ik graag nog even wil genieten van het Hollandse leven, ben ik ook alweer bezig met mijn terugkeer naar Suriname. Zo wil ik verder gaan met mijn reisgids, door ook accommodaties op te nemen en kleine tours te gaan verkopen die toeristen op een authentieke manier laat kennismaken met binnenlandse gemeenschappen. Ofwel ik denk erover om ook een tourbedrijf te beginnen. Nu eerst hier een tijdje geld verdienen, genieten van familie en vrienden, genieten van het Nederlands leven (goede deel ervan) en een oplossing voor mijn huis vinden.
29 september 2009 In Nederland werkt niet alles perfect Ook in Nederland is niet alles perfect georganiseerd en geregeld. Toen ik Suriname was, wenste ik mij regelmatig in Nederland te zijn waar alles goed geregeld is (althans beter) en mensen met kwaliteit en kennis werken. In de afgelopen paar weken heb ik ook een andere kant gezien van Nederland. Niet alles is goed geregeld of georganiseerd. Enkele voorbeelden: Ook bij mijn vorige werkzaamheden bij woningbouwcorporaties wist ik al dat planningen voor renovatiewerkzaamheden altijd zullen uitlopen. Nu mijn eigen flat gerenoveerd wordt en ik veel vertrouwen heb in het betreffende bedrijf, hoopte ik dat alles op tijd zou verlopen. Helaas, er waren een aantal tegenvallers. Zo bleek de grote hijskraan die een lift moest plaatsen naast de flat, te zwaar voor ons parkeerterrein. Zonder zijn werk te doen, ging hij weer weg en werd er in allerijl platen op het parkeerterrein gelegd. Ik hoorde onze opzichter aan de telefoon verontwaardigd bellen dat de kozijnen niet netjes waren afgekit en dergelijke, wat betekende dat het werk niet aan zijn verwachtingen voldeed. De jongen had aangegeven dat het niet zijn opdracht was om af te kitten. Waar heb ik dat zinnetje vaker gehoord??? Deze week ga ik twee dagen op de hogeschool werken als dagvoorzitter. Ter voorbereiding daarop heb ik afgesproken met mijn collega’s daar. Helaas bleek het programma nog niet ingevuld te zijn en was er geen samenwerkingschemie tussen beide collega’s. Dus met nog geen week voor het congres, moesten er nog sprekers worden benaderd en een invulling voor het programma worden bedacht. Door de hectiek van de dag waren de voorbereidingen een ‘beetje’ uitgesteld. Het is dus niet alleen in Suriname dat alles op het laatste moment wordt uitgevoerd. Een vriendin wees mij erop dat ook in Nederland niet alle ontwerpers creatief zijn en dat je vaak zelf moet aangeven, hoe je het precies wilt hebben. Kleine teleurstelling en voorbereiding voor het vervolg. En ook niet iedereen in Nederland is goed geïnformeerd. Voor mijn free-lance werkzaamheden heb ik me weer ingeschreven bij de KvK. Vooraf wilde ik nog enige informatie over belastingtechnische zaken. Ik meldde mij dan ook aan bij de voorlichtingsbalie van startende ondernemers. Deze heer had geen informatie voor mij en adviseerde mij contact op te nemen met de belastingdienst. Ik vroeg of ik gelijk langs kon gaan, maar hij adviseerde mij om eerst een afspraak te maken via de telefoon. Ik kreeg het nummer van de belastingtelefoon. Ik belde dit nummer blij. Eerst moest ik wachten, vervolgens vertelde de jongeman dat hij over particuliere zaken ging en dat ik nu eerst naar ondernemers moest. Hij kon mij niet doorverbinden, dus ik moest weer terug het menu in. Dat betekende weer 2-4 minuten wachten. Degene die ik daarna aan de lijn had, vertelde mij dat zij geen afspraken kan maken voor de regiokantoren. Er zijn ook geen telefoonnummers bekend van de regiokantoren. Ik kon toch het beste maar even persoonlijk langsgaan!!! Grrrrr….. Ik heb de neiging om terug te gaan naar de KvK om deze heer nog eens fijntjes te wijzen op de verkeerde informatie die hij mij gaf. En toen had ik dus het gedrag wat mij in Nederland zo opvalt. Mensen hebben een kort lontje en zijn snel agressief. Mijn irritatie komt doordat ik verwacht dat mensen op de hoogte zijn en goed
geïnformeerd. Als blijkt dat mensen ‘iets’ niet weten en geen moeite doen om je verder te helpen, dan raak ik vreselijk gefrustreerd. Ik moet er dan ook niet aan denken als ik in de bureaucratische molen terechtkom van bijvoorbeeld een UWV. Wat ik vooral vreselijk vindt, is dat als ik per ongeluk een ‘allochtoon’(vreselijk woord) aanstoot, dat degene zich dan uitgebreid gaan verontschuldigen. Terwijl ik degene ben die haar aanstoot…. Nee, Nederland is net zo min perfect als Suriname.
8 november 2009 Wereldbeeld Het is zondagochtend iets na 7uur. Ik zie buiten de zon langzaam opkomen. Het is fris in mijn slaapkamer, maar dat vind ik wel prettig. Het geeft mij het gevoel dat ik buiten ben, ook al zit ik achter het dubbele glas van mijn slaapkamer. Deze week heb ik regelmatig stilgestaan bij corruptie en vriendjespolitiek in Nederland. Ook in Nederland zijn er allerlei vormen van corruptie en vriendjespolitiek. Elk jaar wordt er een netwerkoverzicht gemaakt van de grootste raden van bestuur in Nederland. Dan blijkt dat een aantal mannen alle belangrijke functies bezitten en dat het betreffende netwerk behoorlijk gesloten is. Men geeft elkaar de leuke functies. Het onderzoek bij DSB-bank wordt o.a. door het AFM gedaan. De directeur van AFM schijnt Hogervorst te zijn (een VVD’er) en zijn organisatie gaat dus onderzoek doen naar het functioneren van Zalm en Nijpels (beiden ook VVD). De cynici in Nederland verwachten dus dat de uitkomst zal zijn, dat het niet handig was, maar hen geen verwijten kon worden gemaakt. De onderste steen zal niet naar boven worden gehaald. Bij het maken van carrière binnen de overheid, kan een lidmaatschap van een politieke partij erg handig zijn. Voor sommige functies uiteraard een voorwaarde. Denk daarbij aan de burgemeesters en commissarissen van koningin. Deze week kwam ook nog een keer de directeur van Rochdale in het nieuws. Hij had iets te enthousiast in de kas van de woningcorporatie gegraaid. Gelijk schieten mij andere directeuren te binnen die ongeveer hetzelfde hebben gedaan. Velen zijn er vrij gemakkelijk mee weggekomen. Verder weet iedereen dat een groot deel van het vastgoed en horeca wordt beheerd door de maffia of allerlei andere onderwereldfiguren. Wat is dan het verschil met Suriname? Daar is eenzelfde soort situatie? Ik heb daar lang over nagedacht, waarom staat Suriname zo hoog op de lijst qua corruptie en Nederland zo laag? Is het omdat Nederland een enkele keer degene die corruptie hebben gepleegd of niet-ethisch hebben gehandeld, heeft afgestraft? Dat ze voor de rechter zijn verschenen of dat de overheid dan onderzoeken instelt? Wat wordt iedereen dan weer voor de gek gehouden. Doen alsof er geen corruptie is, terwijl het er wel is. Als dan iemand in het nieuws komt, zogenaamd snel aanpakken , onderzoeken en vervolgen. Maar dat is een enkeling en geen structurele aanpak voor uitbanning van corruptie. Tuurlijk, hier in Nederland hoef je niets onder de tafel te schuiven als je je rijbewijs wilt verlengen. Ook de douane laat de spullen gewoon door, zonder extra vergoedingen te eisen. In dat opzichte zijn de zaken beter geregeld in Nederland. Er is geen sprake meer van kleine corruptie. Ik ben nog maar 2 maanden in Nederland, maar mijn beeld van een Nederland die niet-corrupt is, is alweer verdwenen. Nederland is ook corrupt, maar heeft relatief weinig kleine corruptie waar de bevolking elke dag last van heeft.
Ik denk dat ze daarom hoger op de lijst staat van niet-corrupte landen en Suriname lager. Toch wordt in Suriname openlijk over corruptie en vriendjespolitiek gesproken, terwijl het in Nederland toch wel een beetje taboe is. Iedereen weet dat het er is en speelt, maar het hoort niet. Dus we hebben het er niet over. Hierdoor blijft veel onder de tafel, terwijl in Suriname niemand weet hoe het precies zit, maar wel precies weet dat het niet pluis is. Misschien hebben Surinamers een realistischer wereldbeeld? De mens is niet ‘zuiver’, mensen met macht zijn of worden ‘onzuiver’. Dat is een wet van de werkelijkheid. Slechts een enkeling blijft ‘zuiver’, maar dat is ook echt maar een enkeling! Of ben IK nu té cynisch?
13 december 2009 Extra genieten Vandaag heb ik zowel het mooie als het lelijke van het leven gezien. Ik ben begonnen met het lelijke. Daarvoor moest ik naar de bioscoop, naar de film Precious. De film gaat over een heel dik meisje die op 16-jarige leeftijd voor de 2e keer van haar vader zwanger is. Haar moeder verwaarloost en mishandelt haar. Precious heeft geen enkele zelfwaarde, kan niet lezen en schrijven en belandt uiteindelijk op een alternatieve school. Langzaam aan probeert ze haar eigen situatie te verbeteren. Een hele mooie film, die de complexe problematiek van jongeren in de ghetto’s van Amerika naar voren brengt. Het is trouwens een verfilming van het boek ‘Push’ van Saphire. Nadat ik met roodomrande ogen uit de bioscoop wandelde, stapte ik op mijn fiets naar het wereldmuseum. Deze is afgelopen donderdag weer opengegaan na een langdurige verbouwing. Daar zag ik het mooie van deze wereld. Allerlei, vooral religieuze, voorwerpen van over de hele wereld staan hier in vitrines en op podia opgesteld. De mens is duidelijk ook in staat om vele mooie dingen te creëren. Hoewel de koppensnellers uit Nieuw Guinee mij niet helemaal blij maakten. Al met al waren er vooral heel veel mooie en authentieke beelden en gebruiksvoorwerpen tentoongesteld. In het museum waren de bewakers nog niet helemaal tevreden over de gang van zaken. Uitgebreid werd er gesproken over het feit dat ze op de avond van de opening geen drinken hadden gehad, ze 12 uur moesten werken en werd zeer luidruchtig de sluitingsprocedure doorgenomen. Het museumpersoneel kent het museum en het aanbod van het museum nog niet goed, waardoor ik af en toe erg moest zoeken naar de juiste ingangen en vervolgroutes. Qua wegbewijzering kan er nog wel het één en ander verbeteren. Maar ik kan iedereen wel de gratis vaste tentoonstelling aanbevelen! Zeer mooi om langs te lopen en eigenlijk beter dan de themavoorstelling van 12 euro! Gelukkig heb ik een Rotterdampas, dus kon ik gratis naar de themavoorstelling. Op dit moment geniet ik ontzettend van alle culturele en kunstzinnige uitingen. Vorig weekend naar het gemeentemuseum en fotomuseum in Den Haag geweest. In het gemeentemuseum heb ik naar één van mijn favoriete schilders kunnen kijken, Cezanne. In het fotomuseum was een hele mooie fototentoonstelling van Sally Mann. In de week daarvoor ben ik naar 2 dansvoorstellingen geweest. Moderne dans, dus dat was soms raar en zeer onduidelijk. Wetend dat ik dadelijk in Suriname niet meer deze kwaliteit aan kunst zal aantreffen, geniet ik nu ontzettend van alles wat ik kan zien. Wat dat betreft ben ik die tijdelijkheid nodig om écht te kunnen genieten van kunst en cultuur. Als ik geen plannen had om weg te gaan, dan zou ik nu niet zo de urgentie hebben om naar musea en voorstellingen te gaan. Immers heb nog alle tijd om te gaan. Kan al dit moois altijd nog een keer zien. Het is nu dus extra genieten van de dingen, die ik straks niet meer in Suriname zal hebben. Zo heb ik gisteravond ook ontzettend genoten van een avondje cocktails drinken in Boudoir. Samen met een oud studiegenoot had ik mij genesteld op een loungebankje. We konden de zaak goed overzien, flirten een beetje met bezoekers en de vrouwelijke ober (we zijn er nog steeds niet uit of ze nu lesbisch of hetero was), genieten van de cocktails en verbazen over bepaalde gedragingen van mensen. Een hoop lol dus!
Nu in Nederland mis ik wel de warmte, op slippers lopen, de relaxte ongedwongen houding, vers fruit en het Surinaamse eten. Dus daarvan zal ik extra genieten als ik weer in Suriname ben.
20 januari 2010 Vrijheid of vaste relatie? Ik weet het allemaal niet meer. Ik krijg kippenvel en een koude rilling van stellen die een onderlinge afspraak hebben dat de één altijd de heenweg rijdt en de ander altijd de terugweg. Of een stel waarvan de één zegt wat de ander zou moeten doen op een dwingende manier. Het lijkt mij zo beknellend! Maar ik krijg verlangens naar een relatie als ik een stel zie, waarvan de man intens verliefd naar zijn vriendin kijkt en zij weer terug naar hem. Als ze daarbij ook nog kleine gebaren uitwisselen die tot een gelukkige glimlach op het gezicht leiden, dan verlang ik intens naar zo’n relatie. En dit is een stel dat elkaar al jaren kent. Tegenwoordig heb ik steeds meer behoefte aan een persoon die dichtbij mij staat en die er voor ‘altijd’ is, waarmee ik oud kan worden. Die weet wat ik allemaal doe en heb gedaan. Tuurlijk heb ik al vriendinnen die ik heel erg lang ken, maar daar deel ik niet alles mee. Ik zie hen ook te weinig. Daar woon ik ook niet mee samen. Die zien me niet elke dag of weken achter elkaar. Mijn behoefte aan een vaste relatie komt denk ik ook wel doordat ik geen zin heb om steeds weer opnieuw met iemand te beginnen aan een relatie of het steeds weer moeten ontdekken of hij nu wel écht leuk is of niet. Logische behoeften denk je nu, maar waar zit dan de verwarring in Heleen? Ga voor zo’n relatie, zoek een vent! Simpel! Was het maar zo simpel!! Als kind was ik het gelukkigst als ik op mijn blote voeten door het weiland kon rennen. De hond om me heen springend en dan ergens midden in het weiland leker te gaan liggen. Kijkend naar de wolken, het kriebelen van het gras en de warme wind op mijn huid. Op dat soort momenten voelde ik me supergelukkig, maar vooral vrij! Er is één droom van vroeger, waarbij ik het weiland in wilde rennen om vrij te zijn en ik kwam vast te zitten in het prikkeldraad. Ik kwam het weiland niet in en mijn familie stond lachend om mij heen. Ze riepen in koor dat ik misschien wel weg zou willen gaan, maar dat me niet zou lukken. Een vreselijke droom en hij leek net echt. De behoefte om een ‘weiland’ in te rennen zonder te worden tegengehouden, heb ik nog steeds. Ik voel me super als ik een nieuwe omgeving aan het verkennen ben, als ik nieuwe ervaringen op doe op persoonlijk of op reisvlak. Het kan gaan om een wandeling in een nieuw gebied, leuke kroegjes ontdekken, voor het eerst gaan skieën of als ZZPér te gaan werken. Op het werk blijkt het uit het ontwikkelen van nieuwe concepten, projecten of activiteiten. Dan ben ik het gelukkigst, omdat ik buiten de gebaande paden kan treden. Ik doe iets nieuws, wat niemand anders nog heeft gedaan. Vanuit de behoefte om nieuwe dingen te gaan doen, ben ik ook naar Suriname gegaan. In dat land voel ik me ook vrij en geniet ik ontzettend van het buitenleven, de vrijheid en grote scala aan mogelijkheden om nieuwe ervaringen op te doen. En daar zit nu de complexiteit!! Wel een relatie willen, maar ook de vrijheid houden om in augustus naar Suriname te gaan. Ondertussen ben ik wel aan het daten in Nederland. Ik kom leuke mannen tegen, maar de kans dat hij meegaat naar Suriname is wel klein. Laat staan dat hij zegt dat hij wel een jaar of 2 in Suriname wil gaan wonen. Betekent dat ik dan niet moet gaan daten en in Suriname moet gaan zoeken naar een leuke partner? In Suriname een leuke man vinden is ook een uitdaging. De normen en waarden voor een relatie liggen daar toch iets anders en ik vind het wel fijn als een man in essentie trouw is. Hoe kan ik een lange termijn relatie aangaan met iemand, die ook een andere vrouw heeft? Ik zou het toch wel fijn
vinden om op nr 1 te staan. Verder weet ik dat ik waarschijnlijk ook niet mijn hele leven in Suriname zal blijven, omdat ik na een paar jaar weer een ander idee voor ogen heb van wat ik wil gaan doen. Zal die Surinaamse man dan met mij mee willen gaan? Ooit heb ik een relatietest ingevuld bij Parship en daar kwam uit dat ik een grote behoefte heb aan vrijheid en dat het een uitdaging zal zijn om een partner te vinden, die daarmee kan omgaan. Nu ik steeds meer de behoefte heb aan een vaste partner in mijn leven, begint dat nu ook voor mij wel een ‘vraagstuk’ te worden. Hoe ga ik vrijheid en een relatie met elkaar combineren? Zal ik een man vinden die met mij dat vraagstuk wil oplossen??
7 maart 2010 Een beetje minder consumerend en relaxter aub Het viel me weer op toen ik afgelopen zaterdag in de AH was. Bij de kassa legde ik mijn meergranen stokbrood, filet american en olijven neer. Die avond wilde ik een pan groentesoep (zelfgemaakt) eten met daarbij een lekker stokbroodje. Verder had ik nog wat sinasappelen en wasmiddel meegenomen. De meneer achter mij ging al snel na mij aan de slag om zijn spullen op de band te leggen. Ik zag daar de melk met aardbeiensmaak, diepvriespizza, pakje honig voor een of ander saus en nog meer, onderhand vergeten wat, verpakkingen. En daar zag ik het enige verse artikel wat hij op de band legde, namelijk een ananas (deze week in de aanbieding) en een meloen. Als ik zelf door de AH loop, ervaar ik ook de verleiding van de mooie verpakkingen,exotische producten in pakjes en gemaksproducten. Toch probeer ik er bewust aan voorbij te lopen en te gaan voor verse groente, fruit en kruiden. Immers in al die verpakkingen zitten hopen suikers of vetten. Zowaar heb ik nu ook meergranenpannenkoekmix gekocht (alhoewel je ook prima pannenkoekmix van gewone meel kan maken), omdat de gewone pannenkoekmix als hoofdingrediënt suiker heeft! Vele tv-programma’s, zoals keuringsdienst van waarde, laten zien dat al die geprepareerde producten weinig gezond zijn en een hoeveelheid van chemische toevoegingen hebben. Of de appel van de AH nu zo gezond is, weet ik ook niet. Ook daarover heb ik al verhalen gehoord dat ze vol zitten met pesticiden en genetisch gemanipuleerd kunnen zijn. OK in Suriname kan ik alle groenten vers kopen, omdat het importeren van al die mooie producten zoveel kost, dat het goedkoper is om gewoon verse groenten (en fruit) te kopen. De meeste groenten groeien met een beetje pech ook gewoon in het wild. Lange leve de tropen! In Suriname heb ik ook vooral groene groentesoorten gegeten. Deze week las ik op Yahoo dat dat juist erg gezond is. In Suriname eet iedereen zeker niet gezond. De vele fastfood shops met vooral gefrituurde kip, de vette Chinees, chips en mierzoete limonade zijn ook geen gezonde alternatieven. Verder worden blijkbaar de tomaten helemaal ondergespoten met pesticiden om de beestjes uit de tomaten te weren. Toch smaken ze 10x beter dan de tomaten uit Nederland. Met een collega deze week nog gememoreerd dat de tomaten in landen als Frankrijk veel lekkerder smaken dan die waterige tomaten in Nederland. Deze week werd ik ook geconfronteerd met een ander verschil tussen Nederland in Suriname. Via een vriendin kreeg ik de column van haar neef in de Parbode (http://www.parbode.com/index.php?option=com_content&task=view&id=2095&Itemid=4) onder mijn neus over haar belevenissen in Suriname. Erg leuk om te lezen en laat ook het dubbele moraal van Suriname zien. Ik stel dat erg op prijs en kan het wel waarderen. Ik weet ook dat anderen deze dubbele moraal vreselijk vinden. In mijn ogen zouden de Nederlanders hiervan nog iets kunnen leren. Het zou toch geweldig zijn als Wilders, die zo fel tegen de Islam is, zijn olijven bij een orthodoxe Marokkaanse koopman koopt omdat die gewoon de lekkerste heeft? Of als Pechtold, die zich afzet tegen Wilders, zijn mooie sportauto overkoopt? Tuurlijk zijn er principes, maar de wereld is niet zwart-wit. Waarom moeten Nederlanders alles toch zo serieus nemen?
Een beetje meer dubbele moraal en een beetje meer verse groente en fruit zal het land een stuk gezonder en relaxter maken.
4 mei 2010 Op de luchthaven Het is bijna 7uur. Ik zit te wachten totdat ik aan boord mag van mijn vliegtuig naar Paramaribo. Om half 8 beginnen ze met pre-boarden (wat een term) en pas na 8uur mag ik het vliegtuig in. Om 8.45 zullen we hopelijk vertrekken, als er geen mensen zijn die té laat zijn. Ik zit voorlopig dus nog wel goed met mijn kop thee en laptop aan een tafeltje in de foodcorner. Toch wel handig zo’n dongel. Terwijl ik in de trein zat naar Schiphol, om 5uur in de ochtend, had ik al gelijk zin om weblogjes te schrijven. Ik ben dan ook bang dat jullie in de aankomende twee weken regelmatig een berichtje ontvangen dat er weer een nieuwe weblog is geplaatst. Misschien zelfs nog wel meerdere per dag. Bij deze alvast mijn excuses, maar niet echt. In de afgelopen weken heb ik regelmatig gedacht over het schrijven van een leuke weblog, maar in Nederland loopt dat gewoon niet lekker. Altijd zijn er wel mensen met wie ik heb afgesproken. Ik communiceer mij te pletter op het werk en dan is de avond voor de buis wel erg prettig. Verder hoort voor mij bij het schrijven dat ik lekker buiten zit aan een tafeltje in de schaduw. Er hoort een bepaald gevoel van ontspannenheid bij, die ik niet altijd in Nederland kan vinden. Ik vermoed dat het te maken heeft met het hebben van minder sociale verplichtingen, aangenaam klimaat en minder afleiding door allerlei culturele en kunstzinnige activiteiten. In de aankomende tijd zal ik ook gaan bloggen over de verkiezingen in Suriname. Ik heb samen met een goede kennis afgesproken dat we naar een aantal partijbijeenkomsten gaan om de sfeer te proeven. Als het lukt, wil ik graag kleine filmpjes maken en deze online zetten. En natuurlijk zal ik daarbij mijn beleving van het geheel vertellen.
5 mei 2010 Aangekomen in Paramaribo Wat is het raar om in Suriname te zijn. Ben ruim 8 maanden weggeweest en ik merk dat ik weer even moet schakelen. De vliegreis ging prima. De landing was een beetje stroef, maar volgens de meneer naast mij had waarschijnlijk de co-co-piloot de landing uitgevoerd. Deze Surinaamse meneer werkt al meer dan 30 jaar op de luchthaven Schiphol en leek veel verstand van zaken te hebben. Hij heeft mij ook nog een goede tip voor goedkope tickets in augustus gegeven. Na de landing keek ik met spanning uit naar de nieuwe aankomsthal. Er was mij verteld dat er meer douaniers waren en dat de bagage veel sneller werd afgehandeld. Ik zou in een half uur buiten kunnen staan. De douane ging inderdaad heel snel, maar dat kwam ook doordat ik in de rij van ‘ingezetenen’ ging staan. Ik heb immers een verblijfsvergunning en ben daardoor officieel een ingezetene. De douanier keek naar mijn stempel en zette er nog blij een stempel bij dat ik weer in Suriname ben. Vervolgens kwam ik in een mooi glanzend betegelde hal met één hele lange bagageband. Omdat ik rekende op een snelle komst van de koffers, vond ik het wachten toch nog vrij lang duren. Uiteindelijk stond ik toch zo’n half uur na aankomst buiten met mijn koffers. Ik werd keurig opgevangen door de busmaatschappij Ashruf, die mij naar de stad zou brengen. De temperatuur viel mee. Het was bewolkt bij aankomst en kort nadat ik buiten kwam ging het regenen. Het is hier buiig weer, maar met een temperatuur van 29 graden is dat niet zo vreselijk. Helaas moest ik een tijdje wachten totdat mijn medepassagiers zich ook hadden gemeld met hun koffers. Daarna begon de reis naar de stad. Op dat moment merkte ik dat ik een tijdje uit Suriname weg ben geweest. Het begon met het rijgedrag van de chauffeur. Hij reed links, snel, dicht langs andere auto’s en haalde als het maar even kon in. Onderweg naar de stad had ik alweer twee verkeersongelukken (gelukkig alleen blikschade) gezien. Vervolgens keek ik goed naar de huizen. Ik zag veel arme huizen, enkele rijke woningen, verlaten huizen, rommelige erven en mannen die hingen op straat. Het was allemaal een beetje sjabbie. Door de regen staan ook overal waterpoelen en wordt het modderig. Het kerkje bij Helena Christina, waar ik in mei 2008 heb gewoond, had geen groen dak meer en ook enkele andere huizen zagen er niet meer zo mooi uit als ik mij herinnerde. De bestrating is slecht en overal is het eigenlijk een beetje een rotzooitje. Grappig waren wel de vele vlaggen langs de weg van de verschillende politieke partijen. In 8 maanden tijd had ik blijkbaar mijn beeld van Suriname al aardig geromantiseerd. In de bus luisterde ik naar de toeristen die voor het eerst in Suriname waren. Hun eerste opmerkingen over de hoeveelheid Chinese supermarkten, het mooie groen, de huizen, de auto’s en het rijgedrag van de chauffeur. Herkenbaar, maar ook bevreemdend. Het lijkt alweer zo lang geleden dat ik als naïeve toerist naar Suriname kwam. Aangekomen in het hotel, werd ik eraan herinnerd dat alles in Suriname provisorisch is gemaakt. De guesthouse heeft geen bepaalde stijl, dus overal zijn de kleuren en materialen anders. Aan de muur van mijn kamer hangen oude toeristische foto’s. Mijn kamer heeft een douche en toilet, maar die zijn
wel in de open ruimte ingebouwd. Mijn bed is een spiraalbed, dat redelijk doorzakt. Maar goed, ik mag ook niet klagen voor 17 euro per nacht. Aangekomen in mijn guesthouse was ik hongerig en dorstig. Gelukkig zit er een Roopram om de hoek (roti zaak). Ik ging er snel heen. O, jee… weer even het Surinaamse personeelgedrag vergeten. Niet haasten om een klant te helpen, ook niet-personeelsleden lopen klusjes te doen en drie keer vragen wat je wilt hebben. Gelukkig smaakte het eten mij goed en was ik content om weer lekkere kousenband en roti te proeven. Vervolgens mij heerlijk gedoucht met een koude douche (is echt lekker hier) en even gemaild en geschreven. Om 19uur word ik opgepikt voor een bezoek aan Blauwgrond (Javaans eten) en gezellige djogo. We eindigden aan de Waterkant bij Broki, waar we getuige waren van een salsales voor stagiaires. Het zijn er nog steeds veel in Suriname. Het bier smaakte goed en in 3 uur tijd heb ik van mijn gastheer weer te horen gekregen wat er allemaal wel niet slecht is aan het personeel van Suriname. Ook zijn de ontwikkelingen op politiek vlak weer voorbij gekomen. Tegen 22uur zakten mijn ogen toch wel heel erg dicht en ben toen heerlijk gaan slapen (wel wakker geworden van andere bezoekers). Nu is het bijna 8uur in de ochtend en ik ga de stad in om te zien wat er nog meer veranderd is.
7 mei 2010 Evaluatie na drie dagen Geen dagelijkse blogs over mijn verblijf of pre-verkiezingsperiode in Suriname. Mijn Nederlandse actieve modus is na drie dagen Suriname alweer aardig afgezakt naar Surinaams niveau. Ook mijn tongval neigt weer naar ‘zingen’ en gebruik van stopwoordjes als ‘toch?’. Mijn verwachtingen ten aanzien van de verkiezingsstrijd waren toch wat hoger, dan ze in werkelijkheid blijken te zijn. De verkiezingen leven hier absoluut. Ik geloof dat op de televisie de hele avond politieke partijen aan het woord zijn en met elkaar in discussie gaan. Ik heb alleen geen televisie op mijn kamer, eigenlijk wel heeel erg prettig, en zie dat daardoor niet. In de krant worden minutieus de pollitieke bijeenkomsten in de binnenlanden verslagen. Deze lees ik wel. Ook is her en der wat gesteggel over de kandidaatslijsten. De A-combinatie (een politieke partij waarin vooral de bosnegers/Marron’s zijn vertegenwoordigd) waren te laat met het indienen van hun kandidatenlijsten in een drietal districten. Het betekent voor hen dat zij zo’n 3 zetels minder in het parlement zullen gaan behalen. Vreselijk nieuws voor hen, maar te laat is wel te laat. De rechter heeft dat ook nog een keer bevestigd. Nu schijnt het zo te zijn, dat vertegenwoordigers van de A-combinaties vervolgens kritisch zijn gaan kijken naar de kandidatenlijsten van andere partijen. Nu lijkt het erop dat ze iets hebben gevonden. Een vrouwelijke kandidaat op de kieslijst moet met haar getrouwde naam op de kieslijst staan, behalve als ze hiervoor schriftelijk om een uitzondering heeft gevraagd. Nu hebben zij een aantal vrouwelijke kandidaten gevonden die niet met hun getrouwde naam op de kieslijst staan. De A-combinatie geeft aan dat zij fout waren, maar vindt wel dat er ook kritisch naar andere aspecten gekeken moet worden. Ook andere partijen hebben niet volgens de correcte vorm hun lijsten aangeleverd. De politieke meetings (en feesten) vinden nu met name in de binnenlanden en districten plaats. Pas in de laatste week voor de verkiezingen zullen er veel bijeenkomsten in Paramaribo zijn. Ik hoop dan ook volgende week nog een bijeenkomst te kunnen bijwonen. Even afwachten. Op het vliegveld gingen nog allerlei onderwerpen door mijn hoofd, die ik zou kunnen bloggen. Ook daar heb ik nog niets meegedaan. Het is eigenlijk veel lekkerder om een beetje te ‘wandelen’ in de stad. Her en der even te hangen en te praten, boekje te lezen op een balustrade en lekker te eten. Vanavond heb ik dan ook het goede voornemen om weer iets te schrijven. En dat zit je nu te lezen. Ik geniet weer van het ontspannen leven in Suriname en het op mijn fietsje (huurfiets) door de stad te fietsen. Toch slaat de twijfel wel een beetje toe of ik nog wel echt voor langere tijd naar Suriname terugwil. Aan het begin van de week dacht ik van niet, maar nu ik weer wat gesprekken heb gevoerd en een beetje in mijn eigen ritme kom, zie ik het wel weer voor me. Een belangrijke voorwaarde gaat wel zijn dat ik voor onbepaalde tijd moet gaan. Zou ik voor 2 jaar gaan, dan betekent dat ik weer ‘twee’ levens heb. Maar of ik eraan toe ben om zonder ‘einddatum’ te gaan is ook wel weer wat. Maar om zonder einddatum te gaan, moet ik mijn huis verkocht hebben. Dat wordt nog een probleem, vooral als ik mijn makelaar moet geloven. Hij mailde mij deze week: Het is inderdaad stil. Niet alleen bij jouw huis maar helaas overal. Vanmorgen stond in de krant dat 57% van de aspirant kopers wacht tot er meer duidelijkheid is over de hypotheekrenteaftrek!!! Dat is slecht nieuws voor de markt, zeker als je weet dat we het al moesten doen met de helft van het
aantal transactie t.o.v. 2007. Je kan dus concluderen dat er een kwart van de kopers over is t.o.v. voor de crisis. Geen hoopvol vooruitzicht dus om snel weg te gaan. Overweeg nu dan ook om opties te gaan verkennen waarbij ik voor kortere periodes naar Suriname ga. Dit betekent echter ook weer het een en ander voor mijn werk in Nederland. Ik wil namelijk wel graag in het onderwijs blijven werken en dan is het moeilijk om een tijdje weg te gaan buiten de vakanties om. In het begin gingen er vele gedachten en scenario’s door mijn hoofd heen over mijn toekomst, maar ik ben nu weer in rustiger vaarwater beland. Ik geloof er weer in dat een ‘goede’ oplossing ‘ zal komen. Ik moet vooral dat gaan doen wat ik leuk vind en mezelf inzetten op mijn kracht en kwaliteiten.
10 mei 2010 Eten, drinken, fietsen en verkiezingen Eten en drinken De roti in Nederland smaakt niet zoals de roti in Suriname. In Nederland kan ik geen gele bami krijgen zoals in Suriname. Ik had me dan ook voorgenomen om vooral te gaan genieten van al het Surinaamse eten. Ik wil al die verschillende gerechten weer proeven, zodat ik de smaak mee terug kan nemen naar Nederland. Mijn favoriete eten, wat ik in Nederland zeker niet zo lekker kan vinden, is Saoto soep. Hier in Suriname is de bouillon lekkerder, zit er echt gepluisde kip in, lekkere aardappelreepjes en natuurlijk taugé. Ik heb één tentje aan de Waterkant waar ik het liefst mijn Saoto soep haal. Na de Saoto soep komt de roti met kip, kouseband en aardappel. De roti (die Surinaamse pannenkoek) eet ik het liefst bij mijn Surinaamse vrienden in Nickerie als ze net van de bakplaat komen, maar de Roti van de Roopram is ook ok. Vandaag heb ik de gele bami gegeten met pjetill en ik wil ook niet vergeten te zeggen dat een Surinaams broodje met kippenlever ook niet te versmaden is. Deze week heb ik één Hollands ding gegeten. Afgelopen vrijdag ontdekte ik bij guesthouse Zus&Zo een heerlijk ontbijtje bestaande uit een grote kom yoghurt, muesli, papaya en banaan. Er werd ook nog honing erbij geserveerd. Ik betaal er wel wat voor (ongeveer 4 euro), maar het smaakt geweldig. Op zaterdag heb ik me nog een keer met dit ontbijt verwend. Qua drinken heb ik mijn eerste djogo (parbo bier) alweer gehad, maar ik moet bekennen dat ik tegenwoordig liever Nova Chin drink. Geen idee waar het vandaan komt, maar het smaakt een beetje als een wit biertje. Verder drink ik vooral cola, soda water, sap (mango of sinasappel) en water. Fietsen Omdat ik de eerste dag iets te enthousiast was gaan wandelen op mijn slippers, die niet zo geschikt zijn voor lange wandelingen en waardoor ik gigantische blaren onder mijn voeten heb opgelopen, was ik genoodzaakt om een fiets te huren. Op die manier kon ik me gemakkelijker verplaatsen. Afgelopen zaterdag ben ik dan ook lekker gaan fietsen door Paramaribo langs allerlei plekjes die ik nog kende of graag nog even langs wilde. Erg leuk! Het gevolg was alleen wel dat ik enorm verbrand ben. Ik was nl vergeten mijn zonnebrandmelk mee te nemen. Die dag was het erg bewolkt, dus ik dacht dat het wel goed zou gaan. Vroeger ging het ook goed, maar toen was ik al ruim een jaar in Suriname. Nu heb ik nog steeds erg warme armen, maar hopelijk wel mooi bruin als ik terugben in NL. Verkiezingsstrijd Langzaam aan zie ik steeds meer tekenen dat over een aantal weken verkiezingen zijn. Langs de weg zie je allemaal vlaggen van politieke partijen. Hier in Suriname heeft elke politieke partij een eigen kleur en vlag. De NDP van Bouterse heeft als kleur paars. De NPS van Venetiaan is groen en de VHP, van de Hindoestanen, heeft de kleur oranje. De BEP van de Marrons heeft de kleuren geel en groen. Deze week heb ik ook verschillende advertenties in de krant gezien en vanavond zijn er enkele massa meetings. Ik ben niet gegaan, omdat ik al een hele dag wandelen/touren achter de rug
heb. Op straat zag ik wel de mensen van SPA in knalrode shirts, zag ik de grote groene vlaggen van de NPS en het oranje van VHP. De straat was afgezet en overal kwamen mensen aanlopen. Het leek een goed en groot feest te worden. En nu…. De aankomende week zal ik in Nickerie zijn. Mijn vrienden daar hebben al allerlei dingen voor mij gepland. Als het goed is, draai ik een dagje mee op een basisschool, ben ik fotograaf op een Hindoestaanse bruiloft, ga ik op stap naar Wageningen en Guyana en ga ik vooral genieten van de Surinaamse gezelligheid.
21 mei 2010 Terug in Nederland Deze week ben ik weer teruggekomen in Nederland. Ik had zo’n goede voornemen om elke dag een weblog te schrijven over mijn ervaringen en avonturen. Helaas is daar niet veel van terecht gekomen. In eerste instantie leek er niet zoveel te vertellen en daarna had ik veel te vertellen, maar geen verbinding met internet. Ik heb dan nu weer het goede voornemen om achteraf nog een aantal van mijn ervaringen te vertellen. Het doel van mijn reis naar Suriname was om te verkennen of ik nog steeds voor langere tijd naar Suriname wil. Vooraf was ik overtuigd van het feit dat ik weer voor langere tijd zou teruggaan. Helaas loopt de verkoop van mijn huis nog niet heel erg voorspoedig, maar ik zou dan toch maar weer mijn woning gaan verhuren. De eerste dagen in Suriname waren wel weer onwennig. Ik kwam met mijn Hollandse mentaliteit van planning en organisatie het land binnen. Het duurde een kleine week voordat ik de Nederlandse mentaliteit kwijt was. Aan het einde van mijn twee weken Suriname, liep ik weer met een trage gang langs diverse mensen en organisaties. Ik genoot weer van de geuren, mensen, winkels en plekjes die voor mij vertrouwd waren. In eerste instantie leken de werkopties niet erg concreet en daardoor had ik ook zoiets van dat ik altijd nog later terug zou kunnen gaan naar Suriname. Het is immers beter om eerst de woning verkocht te hebben. Toen in de laatste anderhalve dag duidelijk werd dat de ene baas mij met plezier in dienst wil nemen en de andere een leuke opdracht voor mij in petto had, toen was ik weer helemaal om. Niets wachten totdat ik mijn huis verkocht heb, gewoon verhuren en dan voor 2 jaar terug naar Suriname!! Daarna zie ik wel weer wat ik ga doen. In het vliegtuig naar huis was ik dus weer terug bij mijn oude plan. De eerste nacht in Nederland heb ik dan ook heel raar geslapen. Voor mijn gevoel was ik nog in Suriname en wilde ik bijna niet wakker worden, omdat ik mij realiseerde dat ik weer in het koude Nederland was. Een vriend heeft de suggestie gedaan om mijn huis voor ‘short stay’ te verhuren, zodat als ik in Nederland ben ook nog steeds in mijn eigen woning kan overnachten. Ik ga wel informeren, maar dan moet hij toch wel regelmatig verhuurd worden. Volgende week ga ik eens verkennen of verhuur wel een reële optie is. Totdat er meer bekend is, zal ik jullie in de aankomende weken met nog wat foto’s en verhalen over Suriname vermaken.
30 mei 2010 Wageningen Eindelijk heb ik een uitgebreid bezoek gebracht aan Wageningen. Samen met R. en haar moeder zijn we in de auto gestapt en naar Wageningen gereden. Bij binnenkomst in het dorp vallen de grote silo’s en gebouwen van het voor- malig SML-bedrijf gelijk op. Op de kruising staat links ook nog een groot standbeeld van een slavin met afgehakte borst. Dit standbeeld is in 1973 geplaatst ter herinnering aan de afschaffing van de slavernij. We zijn linkaf gegaan en naar de ingang van het SML terrein gereden. Ondanks dat het bedrijf failliet is en niet meer in werking, mogen we het terrein niet op.Later hoor ik van een oom van R. dat er nog steeds veel papieren en materialen liggen. Deze oom vertelde onder het genot van een glas ijskoud cola dat de SML in de jaren ’90 failliet is gegaan. Tot de onafhankelijkheid was het bedrijf in handen van de Nederlanders. Er werd toen goed voor iedereen gezorgd en er was voldoende werk. Het dorp was erg rijk en het was een voorrecht om er te wonen en te werken. Het dorp was wel opgedeeld langs etnische lijnen. De Nederlandse stafmedewerkers woonden in één deel van het dorp en hadden hun eigen sociale voorzieningen, in een ander deel woonden de Javanen met hun eigen verenigingen en in een derde deel woonden de Hindoestanen. Na de onafhankelijk kwam de SML in handen van de politiek, zoals deze oom ons vertelt. Het functioneren van het bedrijf draaide niet meer om het behalen van zoveel mogelijk winst, maar het tevreden stellen van hongerige politici. Steeds weer hoor ik de verhalen over de tonnen rijst die naar ministers en partijbonzen zijn gegaan. Hoe er machines zijn verdwenen uit het bedrijf etc… Voor de bewoners is het kapotgaan van de SML niet zozeer gebeurd door slecht management, maar doordat de politiek zich ermee ging bemoeien. Men heeft dan ook geen vertrouwen in staatsbedrijven. Voor hen staat een staatsbedrijf voor een politiek bedrijf. Nu staat het dorp er dan ook verwaarloosd bij. Na het bekijken van de SML gebouwen, rijden we door het dorp. Midden in het dorp is een groot groen veld. Op het veld staan verschillende speeltoestellen voor kinderen en midden op het veld staat een groot rood kunstwerk. Op het eerste oog nogal onduidelijk, maar ook hierbij was de oom weer behulpzaam. Het beeld staat voor het samenwerken van de mensen aan een gemeenschappelijk einddoel. Als dat gebeurd, dan is er succes. We rijden het dorp nog wat verder door. Komen langs een laag wit gebouw, dat naast de polikliniek staat. We denken dat dat het ziekenhuis, maar vonden het nogal raar dat het gehele gebouw leeg stond. Het was een mooi laag wit gebouw met donkergekleurde houten deuren. Later hoorden we dat dit het hotel ‘de wereld’ is. Ik begrijp nu waarom de mensen van te voren moeten bellen. Later hoor ik ook een verhaal over de eigenaar van dit hotel en hoe hij aan het bezit is gekomen. Laat ik het erbij houden dat hij bevriend was met een bepaald politiek persoon, die het aan hem heeft gegeven…. We rijden nog wat rond in het dorp. Komen langs mooie Bruynzeel woningen(houten woningen op palen), verwaarloosde woningen, arbeidershuisjes en een enkele supermarkt. Een deel van het dorp is geasfalteerd, maar veel wegen zijn nog van zand. De oom bij wie we op bezoek gingen, woonde prachtig. Hij heeft een Bruynzeel woningen met op het achtererf een grote moestuin. In de voortuin stonden verschillende fruitbomen en aan de weg had hij bananenbomen en cassaveplanten geplant. Een zalig plekje in het paradijs. Maar deze oom zit wel
thuis na ruim 30 jaar voor de SML te hebben gewerkt. Wat hij nu doet, weet ik niet. In het dorp zijn geen werkvoorzieningen of andere bedrijven actief. De grote bananenplantage (nu in overheidshanden en dus in financiele problemen) is in de buurt, waar nog enkele bewoners werken. Andere bewoners hebben ruim een jaar geleden een rijstareaal gekregen en zijn weer rijst aan het verbouwen. Dit was een goed initiatief van de overheid om ex-medewerkers van SML een deel van de rijstvelden te geven. Aan één ding hadden ze niet gedacht en dat was dat de rijstvelden zwaar verwaarloosd waren doordat ze jarenlang niet zijn gebruikt. Om het weer geschikt te maken voor rijstbouw betekent dit veel tijd en kapitaal, wat veel kleine boeren niet hebben. Afgelopen week stond nog een verhaal in de Ware Tijd dat de wegen ook niet goed zijn, waardoor de boeren hun rijst in grote zakken van het veld moeten dragen over een kleine balk moeten lopen om het in een vrachtwagen te laten. De vrachtwagens kunnen namelijk niet bij het veld komen. Op de terugweg naar Nickerie zien we hen de rijstzakken naar hun trucks dragen. Elke keer kijk ik ook scherp naar de kanalen langs de weg in de hoop daar nog een grote kaaiman te spotten. Raar idee hoor om zo langs de weg kaaimannen tegen te komen.
2 juni 2010 Hoe zie jij dat? Hoe zie jij dat? Mijn vrienden kijken me nieuwsgierig aan. Begrijp jij het nou dat zij op die man stemmen? Wat denk jij dat er gaat gebeuren? Zal hij president worden? Dat kan toch niet? In de afgelopen weken hebben mijn vrienden met meer dan normale belangstelling de politieke ontwikkelingen in Suriname gevolgd. Voor de meeste Nederlanders is het onbegrijpelijk dat een volk stemt op een regeringsleider die in het verleden leider was van een militair regime, dictatoriale trekjes heeft en ook nog mensen heeft vermoord. Als ik aangeef dat ik wel begrijp waarom de mensen op hem stemmen, zijn ze even stil. Dat was niet de reactie die ze hadden verwacht. Nogmaals wordt herhaald dat de mensen in Suriname toch ook wel weten dat hij in de jaren ’80 een hoop rotzooi heeft uitgehaald? Dat ze als land in een isolement komen, als hij president wordt? Ik probeer dan uit te leggen dat veel mensen geen vooruitgang voor zichzelf hebben gezien in de afgelopen jaren. De rust en stabiliteit die Suriname nu heeft, is een rust en stabiliteit die geen rechtstreeks voordeel oplevert voor de ‘gewone’ man. De huidige ministers hebben weinig tot geen aansluiting met de gewone man en president Venetiaan wordt toch als afstandelijk en niet daadkrachtig gezien. Verder is Venetiaan al over de 70 en leider geweest van vele regeringen. Hij is ervaren, maar hij spreekt de gewone man niet aan. Wat hij wel goed kan is onmogelijke regeringen in stand houden (daar kan Balkenende nog wat van leren), maar daar heeft de gewone man niet veel aan. Bouterse (en ook Somohardjo) spreken in hun speeches de gewone man aan. Beloven zaken waar de gewone man baat bij heeft. Niet alleen meer geld en inkomen, maar ook het innemen van een nationalistische positie en het opkomen voor ’s lands eigen belangen. Mensen willen zich niet meer laten uitbuiten door internationale ondernemingen die bauxiet en goud winnen in Suriname. Men wil betere wegen, betere voorzieningen en een hoger inkomen. Alle andere partijen proberen ook in hun speeches de gewone man aan te spreken, maar je voelt dat hun boodschap niet aankomt. Men is niet geloofwaardig, de afstand is te groot en de resultaten van de huidige regering zijn te matig! Nieuw Front van Venetiaan plaatst wel grote advertenties in de krant met wat zij bereikt hebben in de afgelopen vier jaar (en dat is veel), maar die advertenties worden niet gelezen door de ‘gewone’ man. Bouterse loopt over een markt en laat zich brassa’s geven door de bezoekers. Mensen kunnen hem aanraken en hij maakt een praatje met hen. Geen moeilijke woorden, maar een gewoon sociaal praatje. Verder is vrijwel iedereen in Suriname wel eens fout geweest, dus dat is geen criterium om iemand af te wijzen voor een belangrijke post. Ook al ben je fout geweest, je krijgt de kans om te laten zien dat je het nu wel goed kan doen. Surinamers vergeten snel. Dat heeft voordelen, maar kan ook nadelen opleveren. Wie weet pakt het leiderschap van Bouterse in de aankomende jaren wel heel erg goed uit, maar als het fout uitpakt… tsja, dan stemt men de volgende keer weer op het Nieuw Front. En zoals wij de herinnering aan WOII in leven houden, zo wordt dat absoluut niet gedaan t.a.v. de binnenlandse oorlog. Degene die de december-moorden in leven houden, zijn voornamelijk familieleden van de slachtoffers. Het waren echter vrijwel allemaal elite mensen en daar heeft de ‘gewone’ man niet zoveel mee.
Gisteren las ik in de krant dat Bouterse zich beschikbaar stelt als president. Naar alle waarschijnlijkheid gaat hij samen met Somohardjo (Volksalliantie) een regering vormen. Ik ben benieuwd of de Marron-partij BEP zich alsnog bij de Megacombinatie gaat aansluiten. Ik weet dat een aantal BEP-leden geen problemen heeft met Bouterse en de BEP had natuurlijk wel twee goede ministers geleverd in de vorige coalitie. Als de Volksalliantie ministers gaat leveren, dan maak ik me wel zorgen. Mijn verwachting is dat zij weer onderwijs, sociale zaken en grondbeleid gaan beheren. En dit zijn nu juist de ministeries die in de afgelopen periode niet goed gepresteerd hebben. Ten aanzien van grondbeleid zijn de bewoners van Suriname het nu echt zat dat daar zoveel corruptie plaatsvindt. De binnenlandbewoners willen beter onderwijs in hun dorpen met betere voorzieningen. Als Bouterse president wordt, dan ben ik erg benieuwd wie de ministers zullen worden en waar zij hun prioriteiten gaan leggen.
9 juni 2010 South Drain Een vreemde naam voor de officiële oversteekplaats van Suriname naar Guyana. Immers de letterlijke betekenis is Zuidelijke Afvoer. Voor mij is het nog steeds onduidelijk waarom het zo heet. Wat mij wel duidelijk is geworden, is dat South Drain niet dichtbij de bewoonde wereld ligt. In elke reisgids wordt deze locatie genoemd als oversteekplaats naar Guyana. Gelegen in het Westen van Suriname, net buiten Nickerie. De meeste reisgidsen raden wel aan om een taxi te nemen naar deze officiële grenspost. Toen ik op bezoek was in Nickerie, wilde ik natuurlijk ook de oversteek maken naar Guyana. Helaas bleek dat niet te gaan, omdat de broers van mijn vriendin niet vrij waren. Twee vrouwen alleen naar Guyana, dat vond men niet verantwoord. We zijn wel samen met de broer van R en een vriend van hem naar South Drain gereden. We reden de stad Nieuw-Nickerie uit en kwamen als snel op een heel mooi en net geasfalteerde weg uit. We reden in een rustig tempo voorbij de bananenplantage, rijstvelden en kwamen na enige tijd uit bij een kruising. Aan de overkant van het kanaal waren een paar jongens bezig om aangekoekte modder van een koe z’n voet te verwijderen. De koe stond niet echt vast en de jongens waren erg bang dat ze een trap zouden krijgen. Met touwen probeerde men de koe vast te zetten, maar steeds weer wist het beest zich zo te bewegen dat ze de ruimte had om van de jongen met het mes weg te schuiven. We hebben daar enkele minuten naar staan kijken, gelachen en natuurlijk hebben we enkele opmerkingen gemaakt. We reden weer rustig verder en kwamen vervolgens langs stalweiden (daar waar koeien grazen) en kleine bossages. We maakten onze tweede stop bij een groepje mannen dat aan de weg stond. Het duurde even voordat ik doorhad dat één van de mannen in het diepe water netten aan het inhalen was. De heren waren aan het vissen. Uiteraard moesten wij hun vangst bekijken en ik wilde wel een foto van deze stoere man met zijn net. De vangst was klein, maar men had wel enkele lekkere vissen erbij zitten. We reden weer verder. Ondertussen begon ik mij wel te verbazen dat we nog steeds niet bij South Drain waren aangekomen. Ik informeerde dan ook voorzichtig hoever South Drain nu eigenlijk uit de stad lag. Er werd even nagedacht en daarna het antwoord gegeven: zo’n 50 kilometer. Wat!! Dat is niks geen even een taxi nemen. Ik begreep plotsklaps ook waarom zoveel bewoners van Suriname daarvan geen gebruik maken, maar gebruik maken van de Backtrack. Deze ligt zo’n 5 kilometer buiten de stad en vaart met grote regelmaat. De veerboot van South Drain gaat maar 1x per dag tussen 11-12 uur. Men gaat eigenlijk alleen via South Drain als men met de auto wil gaan en ook keurig officieel de stempels in zijn paspoort wil hebben. South drain is immers de officiële grenspost en Backtrack de illegale. Gezien het feit dat de meeste mensen met taxibusjes reizen of worden opgehaald in Guyana door familieleden, zijn er maar weinig mensen die met de auto gaan. En over stempels maken Surinamers zich al helemaal niet druk, men is immers geen formele visum voor Guyana nodig.
Hoe het nu precies met de douane zit, daar kom ik nog niet helemaal achter. Het blijkt dat nu aan beide kanten strenger wordt gecontroleerd op illegalen. Zo blijken een redelijk aantal illegalen in Suriname te verblijven en wordt er ook redelijk wat voedsel en goederen gesmokkeld. Ik denk nu dat als ik Guyana inga en niet doorreis naar een ander land (bijvoorbeeld Brazilië), dat ik dan gewoon de Backtrack route kan gebruiken. Bij de Backtrack staat immers ook geen Surinaamse douane, dus bij terugkeer is er ook niets aan de hand. Voor een volgende trip nog maar een keer goed uitzoeken, want de South Drain trekt mij totaal niet!
6 juli 2010 What is happening Afgelopen zondag had ik een familiereünie van mijn moeders familie. Eén van mijn tantes was nieuwsgierig naar mijn avonturen en zit al een tijdje ongeduldig te wachten totdat ik weer iets zou schrijven op mijn weblog. In de afgelopen maanden gebeurde er voor mijn gevoel niet zoveel, dat de moeite was om te schrijven. Ik ben teruggekomen naar Nederland om mijn huis te verkopen en tijd door te brengen bij familie en vrienden. Ook verlangde ik naar kunst en cultuur activiteiten. In de eerste maanden me daarop gestort en nu in de laatste 2 maanden dat ik nog in Nederland ben, ook. Ik dacht dat iedereen ondertussen had begrepen, dat ik weer terugga naar Suriname. Dat was een verkeerde veronderstelling bleek afgelopen zaterdag op de tennisbaan. Dus bij deze wil ik nog even expliciet vermelden dat ik begin september weer naar Suriname zal gaan. Mijn huis is nog niet verkocht. Ik had wel veel kijkers en heb zelfs ook een bod gehad. Dat bod heb ik afgeslagen, omdat het 5.000 euro onder mijn laagste verkoopprijs zat. Wat is nu 5.000 euro als je daarmee wel terugkan naar Suriname? Voor mij was het wel een breekpunt. Het was 5.000 onder de laagste prijs die ik zou accepteren. En die prijs had ik al vrij laag gesteld. Daaronder verkopen zou voor mij betekenen dat ik teveel van mijn investeringsgeld zou verliezen. Na mijn terugkeer uit Suriname in mei, begon ik toch wel te stressen. Ik wist zeker dat ik weer terug wilde naar Suriname. Uiteindelijk toch via een makelaar mijn woning in de verhuur gezet en binnen twee weken had ik 2 gegadigden voor mijn woning. Op dit moment ligt het huurcontract bij de nieuwe huurder en als het goed is, is deze week alles geregeld. Ik heb mijn woning dan voor een jaar verhuurd met een optie voor een langere periode. Hiermee is dus mijn grootste obstakel om naar Suriname te gaan weggenomen. Nadat ik ja tegen de verhuurmakelaar had gezegd, bezat ik in één keer weer heel veel energie. In de afgelopen maanden heb ik mezelf regelmatig in mineur aangetroffen. Alles ging goed in Nederland, maar toch voelde ik me niet happy. De onzekerheid of ik wel/niet terug zou kunnen gaan, het in eerste instantie weer twijfelen of ik wel terugwil (na mijn vakantie in mei was er geen twijfel meer) en niet dat kunnen doen wat ik graag wil doen qua werk en levensstijl maakte van mij niet de meest vrolijke en energieke type. De vraag is of mijn vrienden en familie dat echt hebben gemerkt, maar ik merkte het wel. Ik voel nu de energie weer door mijn lijf stromen. Voor de mensen in mijn omgeving zal ik wel weer erg druk zijn, druk pratend over al mijn plannen in Suriname. Voor de aankomende twee maanden ben ik een nieuwe uitdaging aangegaan. Twee jaar geleden ben ik begonnen met mijn www.reisgidssuriname.nl. Nu nog een overzicht met alle bestemmingen in Suriname, maar ik wil dat uitwerken naar een echte online reisgids met downloadbare reisroutes die mensen zelf kunnen reizen. Ik droom ook over mp3’s met stadswandelingen, bezichtigingen van toeristische locaties etc etc.. Ideeën genoeg, maar ik had ze nooit uitgewerkt. Totdat ik drie weken geleden via Twitter een oproep kreeg voor een competitie ‘ondernemen zonder grenzen’. Ik kon me gratis aanmelden, krijg vier workshops over ondernemen in ontwikkelingslanden en het schrijven van een businessplan en tot slot een coach die me gaat begeleiden. Dit was een kans die ik niet kon laten liggen, dus ik heb me ingeschreven. Nu ben ik gedwongen om te gaan werken
aan een goed businessplan, die ik op 1 september moet inleveren. Gisteravond mijn eerste workshop gehad en volgens mij ben ik de enige die in Suriname gaat investeren. De meeste mensen gaan voor Afrika en duurzame energie. Ook veel idealisten die kennis willen brengen naar een ontwikkelingsland. Aan de ene kant was ik opgelucht, want mijn idee is al in een verder gevorderde stadium (sommige mensen weten nog niet eens in welk land ze gaan ondernemen!) en ik heb al bedrijfskundige kennis. Anderzijds is mijn idee/plan veel kleiner t.a.v. investeringen die ik nodig ben, dan vele anderen. Ik ga geen zonnepanelen plaatsen in een ontwikkelingsland. Het feit dat ik met deze competitie investeringsgeld kan verdienen, vond ik niet zo interessant. Echter daar begin ik nu anders over te denken. Ik heb immers al twee jaar mijn reisgidssuriname.nl, maar ik zet steeds niet door. Als ik een investeerder heb, die er geld insteekt en mij ook aanspreekt op mijn voortgang en ondernemerschap, dan zal ik er ook harder aanwerken. Immers ik zou het zonde vinden als hij geen rendement op zijn geld kreeg! In de aankomende periode wil ik jullie op de hoogte houden van de ontwikkelingen ten aanzien van mijn ondernemersplan. Daar tussendoor zul je ook lezen over mijn voorbereidingen op mijn vertrek naar Suriname. Mijn huis is al behoorlijk leeg en per 1 augustus zal ik een maand gaan rondzwerven door Nederland. Dus lieve tante, ik hoop dat je nu weer hebt gelezen dat die Heleen nog steeds een bezig bijtje is en dat ze weer een spannende tijd ingaat…
16 juli 2010 Eindelijk…. Eindelijk lag hij daar in mijn brievenbus. Een mooie grote witte envelop van mijn makelaar. De afgelopen week had ik al een aantal keren mijn makelaar willen bellen of alles nog wel in orde was. Ik was ongeduldig, want wie weet ging het allemaal toch niet door. In mijn brievenbus lag mijn ‘ticket’ naar Suriname. Niet de letterlijke ticket, maar wel datgene wat het mogelijk maakt dat ik mijn echte ticket kan gaan boeken. Vol spanning opende ik de envelop en inderdaad daarin zat het contract ondertekent door mijn nieuwe huurder. Nee, de woning heb ik niet verkocht. Het aantal kijkers is echt miniem en slechts één keer heb ik een bod gehad. Het leek veelbelovend, maar helaas bleef hij toch ver onder mijn ondergrens zitten. En ik wil graag naar Suriname, maar niet ten koste van alles. Toen ik twee weken geleden mijn woning dan ook in de verhuur zette, ging het heel erg snel. Binnen twee weken had ik twee potentiële huurders. En nu heeft één van hen alle spullen ingeleverd en het huurcontract ondertekent. Wat een opluchting! Het geeft me ook moed dat als mijn woning weer leeg komt te staan, dat ik het dan ook weer gemakkelijk kan verhuren. Vol goede moed focus ik mij op een verblijf van 3-5 jaar in Suriname met, indien mogelijk, een jaarlijkse vakantie in Nederland.
28 juli 2010 Ondernemen zonder grenzen Als ik in Suriname ben, dan zie ik heel veel mogelijkheden voor ondernemerschap. Ik ben al langer bezig met mijn website www.reisgidssuriname.nl, maar ik pak het nog steeds niet goed door. Toen ik tegen een twitter-bericht van Ode (magazine voor intelligente optimisten) aanliep, wilde ik de kans niet laten lopen. In het twitter bericht werd melding gemaakt van de competitie ‘Ondernemen zonder grenzen’. Voor 1 juli 2010 moest ik mij inschrijven voor de competitie met als hoofdprijs een investeringsbedrag van maximaal 100.000 euro. Daarnaast werden er vier colleges en de mogelijkheid van een coach aangeboden. Waarom mee doen met een competitie? Natuurlijk vind ik mijn idee geweldig en zou ik ook het geld kunnen winnen, maar daar droom ik over. In werkelijkheid vind ik het nog doodeng om mijn business plan aan mensen te vertellen. Ik doe dat bijna onbewust bewust op een niet enthousiaste manier en met enige ingetogenheid. Ik laat me ook snel afleiden door andere werkzaamheden waarmee ik geld kan verdienen. Alleen elke keer weer kom ik terug bij mijn bedrijfsidee. Verder zou ik het in de maanden juli/augustus rustiger krijgen, omdat mijn werk dan afloopt. Een ideaal moment om eens goed voor een bedrijfsplan te gaan zitten. Door mee te doen aan een competitie word ik gedwongen om het te gaan uitwerken! Geen uitvlucht meer, maar serieus werken aan mijn bedrijfsplan. Colleges Inmiddels heb ik alle colleges gevolgd. De eerste avond ging vooral over de competitie zelf en moesten we kritisch naar een andere business case kijken. Die van D-light, een bedrijf dat in Tanzania lampen op zonne-energie verkoopt. De avond werd echter ingeleid door Pim Betist die over zijn bedrijven ‘sellaband’ en ‘africa unsigned’ vertelde. Hij deed dat erg enthousiast en vol passie. De vraag die bij mij open bleef staan was wel hoe hij in godsnaam winst maakte. Op die eerste avond maakte ik kennis met verschillende mensen. Zo vertelde iemand vol enthousiasme over haar idee, maar ik begreep echt niet wat ze van plan was. Iets met kennisuitwisseling naar een Afrikaans land. Maar welke kennis en welke specifieke projecten ze wilden opzetten, kreeg ik niet naar boven. Ik ontmoette een stel eigenwijze oudere vrouwen die iets met ouderenzorg in Marokko wilden gaan doen! Ook ontmoette ik mensen die in hun land van herkomst een bedrijf wilden opzetten om op die manier weer iets voor hun land te kunnen betekenen. Dapper zoals een vrouw uit Senegal zichzelf presenteert, terwijl haar Nederlands zeer beperkt is en haar idee nog zeer pril. Ze komt moeilijk uit haar woorden, maar volgens mij kan en wil ze meer dan ze laat blijken. De tweede avond ging vooral over de juridische aspecten van een eigen zaak. De focus lag erg op het opzetten van een bedrijf in Nederland, maar later kwamen op basis van een aantal vragen uit de zaal ook meer de combinatie van een zaak in Nederland en buitenland naar boven. De kernregel is toch wel dat je een BV in Nederland moet hebben en een dochter in het betreffende ontwikkelingsland. Dit moet uiteraard pas gedaan worden als het zin heeft om een bv op te zetten. In veel gevallen kun je beginnen als eenmanszaak. De ondernemer van de avond was Marcel Zuidhof, die samen met een vriend een hotel met sociale inslag heeft opgezet in Nicaragua. Erg inspirerend en een openbaring
voor mij dat hij zei dat ze er over 2 jaar weer willen uitstappen. Het was een tijdelijk project voor hem en geen levenswerk. Later in de pauze sprak ik met een aantal andere mensen die dezelfde strategie hebben. Voor twee jaar naar een land gaan (vaak Afrika), daar een business opzetten en dan overdragen aan iemand anders. Men ziet het meer als een project. Voor mij is een eigen bedrijf iets wat van jezelf is, waaraan je je committeert voor een lange periode. Misschien heb ik dat van mijn ouders meegekregen, voor wie de boerderij de kern van hun leven was. Het is voor mij dan ook even wennen dat je kan zeggen dat je na twee jaar afstand doet van een bedrijf. Op de tweede avond kwam ik weer veel mensen tegen die in Afrika willen investeren of daar een bedrijf willen opzetten. Afrika wordt toch als een upcoming economie gezien. Ik wist niet dat zoveel mensen in Nederland iets met Afrika hebben. Een andere trend is dat veel mensen iets willen doen met zonne-energie en recycling ofwel waste management. Op de derde avond kwamen de investeerders en financiers op bezoek. Deze avond was een heel stuk drukker! Iedereen rook zijn kans en wilde meer weten over de criteria van de investeerders. Ik denk dat voor velen deze avond een confrontatie met de werkelijkheid werd. Immers slechts 10% van de businessplannen die gefinancierd wordt, is succesvol! Daarom wil een investeerder ook veel rendement ontvangen bij succes (10x de inleg) en moet een bedrijf dus in een korte tijd op te schalen zijn naar een groot bedrijf. Een investeerder wil over 3-5 jaar zijn geld (met rendement) terugzien! Het leuke was wel dat toen één van de investeerders liet zien in welke bedrijven hij heeft geïnvesteerd, het uiteindelijk ook heel erg draaide om het feit dat hij het zo’n leuk idee vindt! Hij was ook zo eerlijk om aan te geven dat het ook ging om een klik met de ondernemer. Een viertal mensen hadden zich aangemeld om een korte presentatie te geven en de vragen die ze terugkregen gingen vooral over het concreet maken van hun plan, aangeven waar de winst zit en waarvoor zij een oplossing boden. Op het einde van de avond vertelde de meneer van Rabobank Foundation nog een keer heel duidelijk dat het investeerders niet gaat om die mooie doelen van mensen helpen in een ontwikkelingsland, maar om een gezond business model. Eigenlijk vond ik dat wel prettig om te horen. Het is een zakelijke overeenkomst, geen gift. De ondernemer van die avond, Carla Peters van Wonderable, vertelde over haar ontwikkeltijd als ondernemer. Daaruit bleek dat zij ook heel veel tijd nodig heeft gehad voor de uitwerking van haar bedrijfsidee (gelukkig, ben ik dus niet de enige) en dat het ook veel tijd heeft gekost om een investeerder te vinden. Ze heeft ook een aantal afgewezen omdat het niet goed voelde of werd afgewezen omdat haar plan nog niet goed was. Ze gaf ook aan dat ze van elk onderdeel heeft geleerd en meeneemt in de verdere ontwikkeling van haar bedrijf! Door het besef dat de meeste startende ondernemingen het niet redden en dat het inderdaad een lange tocht is naar realisatie, ben ik toch opgelucht geraakt. Het is niet erg om te falen (dat weet ik verstandelijk ook wel, maar gevoelsmatig ligt het anders). Ik moet vooral voor ogen houden dat ik van de betreffende ervaring zal leren en dat het mij wijzer zal maken. Ik moet ook proberen om mijn eigen bedrijf veel meer als een project te gaan benaderen en er ook op die manier mee om te gaan. Heldere doelen stellen, een tijdsplanning maken en gewoon contacten gaan leggen De laatste avond ging over cultuurverschillen waarmee je te maken gaat krijgen. Er was een dame die inging op het 5D-model van Hofstede. Een model dat ik al bijna kan dromen. De ondernemer van de avond vertelde een mooi verhaal over zijn bedrijf en welke problemen qua cultuur hij daarbij tegenkwam. Sommige dingen waren zeer herkenbaar, ook voor Suriname. Een inleiding over
maatschappelijk verantwoord ondernemen doet het ook altijd goed. Deze avond was voor mij iets minder interessant, maar het is toch wel weer fijn om dan met allerlei deelnemers te spreken. Na vier avonden colleges volgen en veel mensen spreken heb ik de conclusie getrokken dat veel mensen met ideeën in hun hoofd rondlopen, maar dat velen van hen het niet concreet maken. Ook hoor ik mensen die in de theaterwereld zitten en dan ineens de switch naar waste management willen maken. Ik begrijp dat niet helemaal. Werken in een ontwikkelingsland is al moeilijk en dan ook nog in een heel andere sector gaan werken, dat is helemaal een uitdaging. Maar goed ieder zijn eigen ding, toch? Coach De coach is helaas niet vanzelf in beeld gekomen. Tot op heden heb ik nog geen bemiddeling gekregen. Ik denk dat mijn plan niet zo aansprekend is voor de meeste coaches. Gelukkig heb ik even kunnen kijken naar de coaches-lijst en heb zelf iemand uitgezocht. Iemand van een bank die ik al via mijn werk was tegen gekomen. Hij wilde graag naar mijn business plan kijken, dus ben erg benieuwd. Pitch De competitie krijgt zijn/haar eindpunt in november. Op die dag wordt er een bijeenkomst georganiseerd en mogen een aantal mensen een pitch gaan houden. Een pitch ook wel de elevator pitch genoemd is een korte presentatie van 2 minuten waarin je de ander probeert warm te maken voor jouw idee. Ofwel ik moet in staat zijn om mijn bedrijf binnen twee minuten te presenteren en een investeerder of samenwerkingspartner enthousiast te krijgen om verder met mij te praten. Inmiddels ben ik zover, dat ik weet dat ik geen investeerder nodig heb. Ik zal dan waarschijnlijk ook niet gaan pitchen. Maar het is wel goed om mijn bedrijfsidee en mezelf kort te presenteren. Wat is mijn verhaal? Daarom heb ik deze week een presentatie in Prezi gemaakt. De URL-link is: http://prezi.com/qxilh6ffkf26/kapelka-travel/ Businessplan Voor de competitie moet ik een business plan schrijven en daar heb ik de afgelopen weken hard aan gewerkt. Hij is nu in concept-vorm af. Ik moet nu dus feedback gaan vragen aan vrienden, bekenden en onbekenden. Inmiddels heb ik een aantal vrienden gevraagd en een aantal hebben zich ook aangeboden om een keer kritisch naar mijn plan te gaan kijken. Ik ben erg benieuwd naar hun feedback. De eerste heb ik nu binnen en eigenlijk vind ik het wel heel erg leuk! Het is boeiend hoe iedereen met een andere invalshoek naar mijn business plan kijkt. Snap nu dus ook niet meer waarom ik het zo eng vond. Maar ja, zo gaat dat volgens mij met alle drempels. Als je erover heen bent, weet je niet meer waarom je er niet overheen durfde. Vervolg Voor 1 september moet ik voor de competitie mijn bedrijfsplan inleveren. Ik moet nog even goed nadenken of ik dat wel ga doen. Ik ben immers geen investeerder nodig. Maar aan de andere kant is het wel een afsluiting van een periode! En je weet maar nooit wat er gaat gebeurt als een investeerder mijn plan leest.
20 augustus 2010 Nog even…. Deze week heeft in het teken gestaan van regelzaken en het afscheid nemen van mijn vrienden. Op woensdag heb ik mijn werkzaamheden in Capelle aan den IJssel definitief afgerond. Tijdens het afscheid kreeg ik een enorm tijdschriftenpakket en riep één van de samenwerkingspartner overtuigd uit dat hij mij ging missen. Het was gezellig en het bleek dat ik daar alweer 9 maanden als interim-er had gewerkt. Na dit afscheid door naar restaurant Lokanta, waar ik met vrienden zou gaan eten. Nog even langs mijn oude huis om te zien of er nog post was en de oppasser gevraagd of zij was geïnstalleerd. Aangekomen bij het restaurant, kwamen al gauw de eerste vrienden. Het werd een hele gezellige avond waar iedereen gezellig met elkaar praatte. De meeste mensen kenden elkaar nog niet of niet écht. Een vriendin heeft een kleine video gemaakt, die ik zeker zal gaan koesteren. Evenals de foto van ons allen. Het was ook de avond geworden zoals ik hem wilde. Met m’n vrienden uit de Randstad aan een grote tafel, lekkere tapas, lekkere drankjes en hoop gezelligheid. Het mocht geen afscheidsdiner heten, want die zouden dan te vaak plaatsvinden. Immers twee jaar geleden was er al een afscheidsborrel. Ik kom toch wel weer terug naar Nederland, ooit, dus het was een ‘tot ziens’ maaltijd. Als ik terugkom wordt het een ‘weer terug’ maaltijd. Na het gezellige eten ben ik bij een goede vriendin blijven slapen. Ik zal haar erg gaan missen, omdat in het afgelopen jaar zij degene was bij wie ik altijd even kon binnenlopen voor een kop thee en een praatje (of ze belde of ik niet wilde langskomen), ook overdag. In de afgelopen weken heb ik ook nog bezoekjes gebracht aan vriendinnen die buiten de Randstad wonen en veelal ‘in het bezit’ zijn van enkele kinderen. Geweldig om te zien hoe een ieder op zijn eigen manier omgaat met zijn/haar kinderen en wat groeien ze hard! Ontzettend lief was het moment dat een baby’tje van een maand op mijn buik sliep, lekker warm en helemaal geurend naar baby. Jammer dat de moeder hem, na haar thee snel opgedronken te hebben, hem weer snel terug wilde hebben! Helemaal te begrijpen want het was een dotje. Evenals de baby van een andere vriendin, die na 2 jongens een meisje heeft gekregen. De volgende dag, na het etentje, heb ik afscheid genomen van mijn auto. Alhoewel ik hem maar een half jaar heb gehad, vond ik het jammer dat ik hem niet kon meenemen naar Suriname. De importkosten waren te hoog, helaas… Wie een oude auto wil rijden, raad ik wel de Toyota Starlet aan. Vooral de 1.3. GLI, want dat ding sjeest over de weg! Ik wacht nog steeds op een boete van een flitspaal waar ik 20 kilometer te hard aan voorbij reed. De afgelopen twee dagen was ik bij mijn ouders op bezoek. Samen met hen de voorbereidingen getroffen voor onze reis naar Noorwegen, waar we mijn broer gaan opzoeken. Nu staan de koffers klaar en komt één van mijn broers al vroeg in de ochtend om ons naar Schiphol te brengen. Als afsluiter van mijn tijd in Dalfsen ben ik vandaag eindelijk naar ’t Nijenhuis in Heino gegaan. Al in 2001 had ik een artikel in de Volkskrant gelezen over dit moderne kunst museum op 13 kilometer afstand van mijn ouders. Het krantenartikel heb ik sindsdien bewaard om mijn voornemen kracht bij te zetten. Het museum heeft in het kasteel een collectie, maar ook een beeldentuin. Nu, 9 jaar, later ben ik er eindelijk op bezoek gegaan. Ik heb keurig de 13 kilometer vanaf Dalfsen naar Heino gefietst
om daar een fantastische locatie tegen te komen. Het GEM in Den Haag staat nog op één, maar dit museum (de Fundatie) staat zeker op nummer 2 van favoriete musea. In het kasteel (die er eeerg mooi bijligt) heb ik prachtige schilderijen van Anneke Wilbrink gezien. Deze wil ik zeker aan mijn muur hebben hangen. Ook hele mooie prenten van Otto Verhagen. Tot slot was het kasteel mooi ingericht met veel meubelstukken uit de beginjaren van de 20 ste eeuw, mijn favoriete periode.Ook buiten heb ik prachtige beeldwerken en installaties gezien, die ik graag had willen fotograferen. Helaas, helaas, bleken de batterijen van mijn camera op te zijn en ook de reserve batterijen waren leeg! Dus jullie moeten het doen met Ossip Zadkine’s Grote Vrouwenkop uit 1927, Jan Bronner met Hildebrandmonument (1914 – 1941) en Bert Meinen’s installatie 36 uit 1987 in woord en niet in beeld. Ik kan iedereen dit museum aanraden. Ze hebben ook een vestiging in Zwolle en je kan vanaf station Heino prachtige wandelingen maken in de omliggende velden en bossen. Dus wandelvriendinnen, neem de trein naar Heino.
2 september 2010 Back in Suriname Het is nu donderdagochtend half 10 en ik zit met mijn laptop op schoot op de grond deze weblog te schrijven. Dit is alweer de vierde dag in Suriname. Vorige week donderdag was ik nog in Noorwegen met mijn ouders om mijn broer en schoonzus te bezoeken. Daar liep ik rond in een spijkerbroek en vest. Nu een week later, zit ik in de schaduw met een hemdje en linnen broek te genieten van de koele bries die door het huis waait. Voor jullie wat impressies van mijn eerste dagen terug in Suriname. Woensdag werd M. wakker met het idee om naar de Kwattamarkt te gaan voor het kopen van groente en fruit. De kwattamarkt is alleen op woensdag en zondag en ligt iets buiten de stad. We zijn met de taxi vertrokken en aldaar hebben we eerst een rondje gelopen. Op de tafels lagen verschillende soorten fruit, groenten en knollen. Ook was er gerookte vis en werd de kip vers geslacht. Daar tussendoor kun je ook nog plantenstekjes kopen, lekkere chips en kruiden. Een genot voor het oog en M. d’r wensenlijstje van dingen die ze wilde kopen, werd steeds langer. Na het rondje zijn we eerst wat gaan eten in de kantine achter de markt. Hier zijn verschillende loketten van mensen die eten klaarmaken. We kozen voor de saotosoep (€ 2,50) met een baka banana en visbal. Erg lekker allemaal en we zaten heerlijk overdekt in de koelte. Na het lekkere eten zijn we onze inkopen gaan doen. De boodschappentas vulde zich al gauw met papaja, bananen, sinasappelen, tofu, kousenband, sopropo en kruiden. In de middag heeft M. de maaltijden gemaakt, terwijl ik op bezoek ging bij enkele mensen in de stad om ze te begroeten. ’s Avonds hebben we heerlijk gegeten en ik geloof dat we nog genoeg hebben voor de aankomende drie dagen. Ik heb ook weer een nieuw soort fruit leren kennen, namelijk sapatille. Een vrucht dat smaakt naar een mix van karamel en appel. Erg lekker! Vanochtend hebben we de papaja gegeten en die was ook bijzonder lekker. Ofwel ik geniet weer van de heerlijke Surinaamse producten! M. en ik beschikken nog niet over een fiets, dus we reizen veel met de bus en de taxi. We bestellen altijd de taxi bij Tourtonne Taxi. Dit is ongeveer het grootste taxibedrijf van Paramaribo. Eén van de chauffeurs wist te vertellen dat er zo’n 150 taxi’s tegelijkertijd rijden. Voor M. is het een nieuwe ervaring om met een bakra (blanke) in een taxi te zitten. Want ineens is ze stagiair geworden, terwijl zij haar studie al zo’n 25 jaar geleden heeft afgerond. Dit had ze nog nooit meegemaakt in de taxi. Sommige taxi chauffeurs zien wel dat we wat ouder zijn en praten op een leuke toon met ons, maar anderen kunnen maar moeilijk omgaan met ons. Eén chauffeur zei letterlijk: de politiek in Suriname is ingewikkeld, MEISJE. Gisteravond na de film werden we naar huis gebracht door een hele jonge en magere chauffeur, die zijn rugleuning zo laag mogelijk heeft gezet en in zijn dashboard een kleine dvd-speler heeft met daarop een videoclip van één of andere Surinaamse rap-groep uit Nederland. Hij was erg stil en als hij een bocht moest maken, dan leunde hij vanuit ze stoel naar voren om over het stuur te kunnen kijken. Elke keer is de taxirit dus weer een verrassing. Krijgen we een stille of praatgrage chauffeur. Is het een nieuwe of oude auto? Kent hij het verschil tussen een stagiair of volwassen vrouw? Inmiddels heb ik ook een eigen internetverbinding van Uniqa met een dongel voor ongeveer 13 euro in de maand. Het is alleen wel een verbinding van maximaal 128kb, dus vreselijk langzaam. Ik zal dus voorlopig niet kunnen skypen. Wel probeer ik elke dag of om de dag mijn emails te lezen, dus mail me gerust!
Inmiddels heb ik ook weer uitzicht op werk. Ik kan (per 1 november) als docent aan de slag en ook bij de ontwikkelingsorganisatie ben ik welkom. Toen ik langskwam om te groeten, bleken ze net over mij gesproken te hebben. Men vroeg zich af wanneer ik nou precies zou komen. Bij deze was ik er dus gelijk. Over twee weken praten we verder met elkaar. Verder heb ik al een ronde gebeld voor een appartement. Er zijn er genoeg in Paramaribo, maar moet nog even de juiste vinden qua locatie en prijs. Inmiddels ben ik erg blij met het huisje van M. en geniet ik ervan om met haar de eerste dagen/weken in Suriname te beleven.
