LESBRIEF SOCIAL MEDIA CERTIFICAAT
LES 1: SOCIALE MEDIA EN DE GEVOLGEN MEDIAWIJSHEIDCOMPETENTIE: BEGRIP
Versie: 2016_V1 Datum: 15 januari 2016
Doelstelling les Aan het einde van de les: - zijn leerlingen zich bewust van hun eigen verantwoordelijkheid bij het plaatsen van bericht op internet; - begrijpen leerlingen wat de gevolgen van sociale media kunnen zijn. Benodigde voorkennis De leerlingen hebben voor deze les geen voorkennis nodig. Beoordeling De lesstof hoeft niet getoetst te worden. Tijdschema Nr Onderdeel 1. Uitleg Social Media Certficaat lessen 2. Introductie 3. Wat zijn sociale media? 4. Gevolgen van berichten op sociale media 5. Afsluiting Totaal Voorbereiding Benodigde tijd Benodigdheden
Handouts Bij aanvang les Prezi versie
Tijd 5 min 5 min 15 min 15 min 5 min 45 min
15 minuten Computer/laptop met internetverbinding voor leerkracht Computerlokaal/laptops/tablets met internetverbinding voor leerlingen -‐ Beamer/scherm of Digibord -‐ Gekleurd papier en stiften -‐ Werkblad ‘Media-Pizza’ -‐ Prezi openen -‐ Inloggen Mentimeter 2016_V1 -‐ -‐ -‐
Aansturing Geen bijzonderheden. Variaties 3.3. Bij gebruik van iPads kan deze oefening kan ook met de app ‘Paint it’ worden gedaan.
Lesbrief Social Media Certificaat - Les 1: Sociale media en de gevolgen
Pagina 2 van 6
OPBOUW LES
1. Uitleg Social Media Certificaat lessen 1.1. Doel Vijf lessen over het veilig en slim inzetten van sociale media. 1.2. Uitleg Mentimeter - Leg doel en werkwijze van Mentimeter uit. - Spreek huisregels af. - Start met makkelijke oefenvraag (naam, hobby) om alle leerlingen vertrouwd te laten raken met de werking van Mentimeter. 2. Introductie les 1 2.1. Programma les 1: Sociale media en de gevolgen De eerste les gaat over wat (sociale) media zijn en wat de gevolgen van deze media kunnen zijn. 3. Wat zijn sociale media? 3.1. Verkenning Laat het Klokhuis filmpje ‘Western – met het oog op media’ zien. Stel plenair of via Mentimeter twee vragen om te achterhalen welke kennis over sociale media al aanwezig is bij leerlingen. • Welke sociale media gebruiken jullie? • Waarvoor gebruiken jullie sociale media? Bespreek aan de hand van hun antwoorden dat niet alleen sociale netwerken maar ook YouTube, Wikipedia en games sociale media (kunnen) zijn. 3.2. Omschrijving sociale media - Bespreek de omschrijving van sociale media. “Sociale media zijn sites en online apps waar het mogelijk is voor iedereen om informatie (tekst, plaatjes, video's) te plaatsen. Hiernaast kan iedereen hierop reageren en deze informatie delen”.1 - Bespreek de 3 belangrijkste kenmerken van deze omschrijving: ! online; ! iedereen kan plaatsen (dus iedereen is redacteur); ! makkelijk om op berichten te reageren en/of deze te delen. Dit zijn de kenmerken die sociale media onderscheiden van traditionele media als de krant en de radio. - Vraag door of deze omschrijving duidelijk is en benadruk het feit dat iedereen zijn eigen berichten moet ‘redigeren’. 3.3. Opdracht: Jouw mediagebruik in kaart Om leerlingen bewust te maken van hun eigen mediagebruik gaan ze individueel aan de slag met de opdracht ‘Media-pizza’.
1
Bron: Wikikids.nl
Lesbrief Social Media Certificaat - Les 1: Sociale media en de gevolgen
Pagina 3 van 6
- Deel het werkblad behorende bij de opdracht ‘Media-pizza uit - Bespreek na afloop de gemaakte media-pizza’s plenair. - Hang de media-pizza’s op in de klas. 4. Gevolgen van berichten op sociale media 4.1. Verkenning Stel plenair of via Mentimeter twee vragen over de mogelijke gevolgen van het gebruik van media. • Welke gevolgen kan een bericht op sociale media hebben? • Kennen jullie zelf voorbeelden van een bericht met grote gevolgen? 4.2. Voorbeelden sociale media berichten Sommige berichten op sociale media hebben grote gevolgen. Soms leuke, soms helemaal niet. Bespreek de voorbeelden met de leerlingen. A. Facebook puppy Bericht: Een paar meisjes wilden graag een puppy. Hun vader zei dat ze er een zouden krijgen wanneer ze 1 miljoen likes op Facebook wisten te krijgen. Toon het screenshot ‘Facebook puppy’ - Vraag de leerlingen wat zij denken dat het gevolg van dit bericht is geweest. Gevolg: De meisjes hadden binnen een halve dag 1 miljoen likes verkregen. Hun vader hield zich aan de afspraak en ze hebben nu een puppy. Toon het screenshot ‘Meisjes met puppy’ B. Populair blog en vlog Bericht: Op 11-jarige leeftijd start Jennifer van Lohuizen, gesteund door haar vader, een blog over beauty, fashion en make-up. Later start ze ook filmpjes. Toon het screenshot ‘Beautydelicious’ - Vraag de leerlingen wat zij denken dat het gevolg van dit bericht is geweest. Gevolg: Jennifers blogs en vlogs worden veelvuldig gelezen en zijn ook opgemerkt door leveranciers die haar regelmatig testproducten sturen. Ook verdient Jennifer geld met advertenties. Bericht: Enzo Knol is een twintiger uit Assen en hij startte een paar jaar geleden een eigen YouTube kanaal, net als zijn broer Milan. Elke dag plaatst hij een vlog en een Minecraft filmpje. Toon het screenshot ‘Enzo Knol’ - Vraag de leerlingen wat zij denken dat het gevolg van dit bericht is geweest. Gevolg: Enzo Knol is een bekende Nederlander geworden. Hij heeft meer dan 1 miljoen abonnees en zijn filmpjes worden honderden duizenden keren bekeken.
Lesbrief Social Media Certificaat - Les 1: Sociale media en de gevolgen
Pagina 4 van 6
Daarom wordt er voorafgaand aan zijn filmpjes advertenties getoond. Enzo verdient hier heel veel geld mee. Ook heeft hij een online winkel waar je ‘Knolpower’ producten kan kopen zoals petjes en truien. - Laat de advertenties op het blog en vlog zien. C. Crossaint Boys Bericht: Bas (16) en Willem (15) uit Amsterdam hebben het bedrijf ‘Croissant Boys’: op zondagmorgen brengen ze croissantje rond op de fiets. In juni 2015 schreef het Amsterdamse dagblad Het Parool een artikel over de Croissant Boys. Het artikel werd 1,5 miljoen keer bekeken op de Facebookpagina van Het Parool. Toon de screenshots - Vraag de leerlingen wat zij denken dat het gevolg van dit bericht is geweest. Gevolgen: De jongens kregen tien keer meer bestellingen na het bericht van in de krant. Ook groeide hun eigen Facebook pagina in een week van 4 likes naar 1.500 likes. Begin 2016 hebben ze 4.500 likes en zitten ze in de tv-commercial van ING Bank. D. Online pesten Bericht: Freek, een Nederlandse jongen van dertien, maakte vorig jaar samen met zijn moeder een afgeschermd Twitteraccount aan voor familie en vrienden. De profielfoto die hij daarvoor gebruikte was, zoals altijd, wél openbaar. Pesters stalen die profielfoto en gingen er op internet mee aan de haal. Ze maakten nepaccounts aan op Facebook en Twitter, photoshopten Freeks gezicht – een jongen met sproeten en loenzende ogen – in allerlei beledigende, soms aanstootgevende beelden en lieten 'Freek' de hoofdrol spelen in filmpjes op YouTube. Toon het screenshot ‘Campagne Freek’ - Vraag de leerlingen wat zij denken dat het gevolg van dit bericht is geweest. Gevolg: In korte tijd had deze karikatuur tienduizenden fans over de hele wereld. Omdat deze 'fans' ook achter Freeks echte naam kwamen, bestookten ze hem met (vaak beledigende, soms zelfs bedreigende) berichtjes en filmpjes. Het is lastig om deze foto’s en filmpjes verwijderd te krijgen van sociale media. Deze foto’s zullen Freek zijn leven lang blijven achtervolgen. Zijn ouders hebben zelfs voorgesteld dat hij zijn naam moet veranderen.2 E. Filmpjes op YouTube Toon filmpje Gangnam style - Vraag de leerlingen wat zij denken dat het gevolg van dit bericht is geweest. Dit filmpje heeft het record aantal kijkers op YouTube gehaald en ook nog heel snel. De Koreaanse artiest PSY is hierdoor wereldberoemd geworden Toen de clip
2
Bron: Mijn Kind Online
Lesbrief Social Media Certificaat - Les 1: Sociale media en de gevolgen
Pagina 5 van 6
meer dan 2.147.483.647 bereikt kon de 32-bit teller van YouTube het niet meer aan. YouTube liet als grap de teller van de clip op hol slaan. Gevolg: Toon screenprint met de statistieken en op hol geslagen teller. Opdracht: Grote gevolgen of niet? Om leerlingen bewust te maken van de factoren die ervoor zorgen dat sommige berichten op sociale media grote impact hebben en andere niet, gaan ze in groepjes aan de slag met een opdracht. - Laat de leerlingen in groepjes nadenken over de volgende vragen: • Wat zorgt ervoor of een bericht grote gevolgen heeft? • Waar moet je als verzender van het bericht rekening mee houden? - Bespreek de ideeën van de groepjes klassikaal. 5. Afsluiting les - Stel plenair een aantal toetsvragen om te beoordelen of lesstof goed is overgekomen; - Blik vooruit op les 2: Veilig Internetten: Jezelf beschermen op internet. BIJLAGEN I. Werkblad Media-Pizza GEBRUIKTE FILMPJES Youtube: ‘Klokhuis Western – met het oog op media’
Lesbrief Social Media Certificaat - Les 1: Sociale media en de gevolgen
Pagina 6 van 6
