LES 2: Klimaatverandering
1
Les 2: Klimaatverandering Vakken PAV, aardrijkskunde
Eindtermen Sociale vaardigheden, burgerzin, ICT, vakoverschrijdend, samenwerken, kritisch denken
Post
Materiaal
© The Huffington
Computer met internet Bord
Methodiek Analyseren Logisch redeneren Verbanden leggen
Lesduur 50 minuten
Doelstelling De leerlingen ontdekken de gevolgen van de klimaatverandering.
Lesverloop
© wallpapersus.com
Deel 1: inleiding (2 minuten) Deel 2: postieve en negatieve effecten (in groepen) (15 minuten) Deel 3: voor wie positief of negatief? (in groepen) (10 minuten) Deel 4: wat met de landbouw? (5 minuten) Deel 5: bereken je eigen ecologische voetafdruk (3 minuten) Deel 6: wat kunnen wij doen tegen de klimaatopwarming? (15 minuten)
2
Deel 1: inleiding 2 minuten
Bekijk het filmpje “The Big Ask” (3 min 54 sec) - http://www.youtube.com/watch?v=o6xTKniSu_4
Deel 2: postieve en negatieve gevolgen van de klimaatopwarming 15 minuten
Vorm groepen. Zoek op het internet positieve (1) en negatieve (2) gevolgen van de klimaatopwarming. Elke groep stelt zijn resultaten voor en schrijft deze in een tabel op het bord. Een referentietabel vind je in bijlage 1.
Deel 3: voor wie positief of negatief? 10 minuten
Behoud de groepen. Denk na voor wie de klimaatopwarming positief of negatief is. Elke groep stelt één van zijn resultaten voor en schrijft deze in een andere tabel op het bord. Een referentietabel vind je in bijlage 2.
Deel 4: wat met de landbouw? 5 minuten
De klimaatopwarming is rampzalig voor landbouwers, vooral in het Zuiden: mislukte oogsten, te veel of te weinig water… Hoe voeden we in 2050 9 miljard mensen als de boeren in het Zuiden niet meer kunnen boeren, geen inkomen uit landbouw meer kunnen halen en geen voedsel meer kunnen kopen? Bekijk het filmpje “Klimaatpraat van Bart Cannaerts' (1 min 48 sec) - http://www.youtube.com/watch?v= mym3i79Xtzc&list=PL772E7FE9F42D37E3. Bespreek de positieve en negatieve gevolgen voor de landbouw, in het Noorden en in het Zuiden. Wie ondervindt vooral negatieve gevolgen? En welke? Een referentietabel vind je in bijlage 3.
Deel 5: bereken je eigen ecologische voetafdruk 3 minuten
Bereken je ecologische voetafdruk via http://www.ecolife.be/bereken-je-ecologische-voetafdruk en vergelijk deze onderling.
Deel 6: wat kunnen wij doen tegen de klimaatopwarming? Bekijk de film “simpleshow explains the Carbon Footprint” - http://www.youtube.com/watch?v=8q7_ aV8eLUE. Bespreek klassikaal volgende vragen: • Hoe kunnen wij de klimaatopwarming tegengaan? • Hoe moeilijk of gemakkelijk is het om hier consequent naar te leven? • Wat zijn de moeilijkheden om hier consequent naar te leven? Een referentietabel vind je in bijlage 4. 3
© bankofnaturalcapital.com
15 minuten
Bijlage 1: referentietabel klimaatverandering - postieve en negatieve gevolgen Positieve gevolgen Negatieve gevolgen Toenemende neerslag > meer landbouwmogelijk- Overstromingen en hevige regens heden Droogte > landbouw = onmogelijk, gewapende conflicten Verwoestijning en bosbranden Dode oceanen Snellere verspreiding van bepaalde ziekten Smelten van de ijskappen Toename van stormen, cyclonen en orkanen Seizoenen in de war Planten en dieren moeilijk aan te passen Massa-emigratie Te kort aan drinkbaar water Aantasting van bepaalde ecosystemen Smelten van gletsjers Afname van de ozonlaag
Bijlage 2 : referentietabel - negatieve gevolgen voor wie? Bepaalde diersoorten (sterven uit omdat ze zich niet snel genoeg kunnen aanpassen aan de veranderende omstandigheden) Mensen in subtropische gebieden zoals Afrika, Midden-Oosten, India
Bijlage 3: referentietabel positieve en negatieve gevolgen landbouw POSITIEF ALLEEN IN NOORDEN Gewassen groeien beter Nieuwe variëteiten mogelijk
NEGATIEF IN SUBTROPISCHE GEBIEDEN Minder regen > droogtes Korte hevige regens en erosie Verwoestijning Seizoenen in de war
4
Bijlage 4: referentietabel wat kan je doen tegen de klimaatopwarming Bron: http://www.thebigask.be/nl/node/30 Beperk transport met de auto. Als je rijdt, kies een zuinige auto, rij met goed opgepompte banden en rij niet te snel. Bouw energiezuinig (dubbele beglazing, isolatie, natuurlijk zonlicht…). Sorteer je afval.
Gebruik minder water om te douchen, te poetsen… Koop zo weinig mogelijk wegwerpproducten. Koop lokale en seizoensgebonden groenten.
Plaats zonnepanelen, een zonneboiler…
Reis zuinig: beperk vliegreizen, gebruik de trein i.p.v. de auto, gebruik de fiets, wandel…
Gebruik groene (duurzame) stroom.
Je auto produceert overbodig bepaalde stoffen, die schadelijk zijn voor het milieu en bijdragen tot het broeikaseffect en tot het ontregelen van het klimaat. Minder energie nodig om je huis te verlichten, te verwarmen… Een deel van het huishoudelijk afval zetten we opnieuw in het productieproces in. Afval wordt grondstof voor een nieuw product.
Energie die anders gaat naar het vervoer van groenten, stoken van serres en aandrijven van koeling sparen we uit en zo verminderen we de CO2-uitstoot. Zonne-energie is goed voor het milieu: in tegenstelling tot de productie van energie uit fossiele brandstoffen komen er bij zonne-energie geen schadelijke stoffen in de atmosfeer terecht. Vliegen is verreweg de meest vervuilende vorm van vervoer. Kies voor verplaatsingen over korte en middellange afstand de trein, de impact op het milieu is duidelijk minder. Duurzame energie (uit zonlicht of windkracht) geraakt niet op. Bovendien weegt de productie veel minder op het milieu (er komt minder CO2 vrij). Gloeilampen verbruiken veel meer energie.
Gebruik spaarlampen i.p.v. gloeilampen. Schakel het scherm van je computer, TV… uit als je pauze neemt. Laat de was aan de lijn drogen. Een droogkast verbruikt veel energie. Koop elektrische apparatuur met het A++-label. Deze verbruiken veel minder energie. Eet af en toe vegetarisch. Veeteelt vraagt veel grond, water en energie en draagt bij tot ontbossing, bodemerosie, klimaatwijzigingen door het broeikaseffect, verzuring, watervervuiling, het verlies aan biodiversiteit... .Veeteelt is voor een groot deel verantwoordelijk voor de methaanuitstoot (20% van de uitstoot van broeikasgas). Recycleer aluminium. 1 blikje recycleren = genoeg om de televisie drie uur te laten spelen. Koop grote in plaats van aparte verpakkingen. Goedkoper en je vermijdt de energie die nodig is voor aparte verpakkingen. Neem een korte douche i.p.v. een bad. Zo bespaar je energie en water. Spoel de vaat niet af voordat je hem in de vaatZo verbruik je minder energie en water. wasser stopt. Zet de machine pas op als die vol is en gebruik milieuvriendelijke afwasproducten.
5
