lesbrief
docent
Les 1 Inleiding
In een serie van twee lessen worden leerlingen klaargestoomd voor een einddebat in het AAMU, museum voor hedendaagse Aboriginal kunst, in samenwerking met IDEA, International Debate Education Association. Dit einddebat vindt plaats op maandag 10 december, Dag van de Mensenrechten. Locatie: AAMU, Oudegracht 176, 3511 NP Utrecht, 030-2380100. Tijd:14.00 en 16.00 uur, inloop vanaf 13.45
Tijdens de eerste les maken de leerlingen kennis met de Australische kunstenaar Gordon Bennett en de thematiek die hij in zijn werk aansnijdt. Hij werkt rondom thema’s als ‘persoonlijke identiteit en culturele identiteit, legt zijn vinger op stereotypering en racisme, en laat zien hoe relatief het is om een insider of een outsider te zijn. Deze onderwerpen rondom racisme en diversiteit spelen in Australië, maar vandaag de dag, ook nog steeds hier in Nederland, in wijken en op scholen. Het is belangrijk dat het bespreekbaar is en blijft. Deze kunst en de tentoonstelling Outsider/Insider vormen daarom het kader waarbinnen het debat aan de leerlingen geïntroduceerd wordt. Contactpersoon: Wilke Heijnen (Educatie)
[email protected] / 030-2380100
Les 2
De tweede les wordt door een ervaren debater van IDEA in de klas gegeven. Deze les gaat dieper in op alle do’s & don’ts van het debat. Jongeren leren aan de hand van speelse oefeningen hun mening te vormen, deze te onderbouwen en aan elkaar te presenteren. Het naar elkaar luisteren en respectvol op elkaar reageren staat hierin centraal. Contactpersoon: Yvonne Heselmans (Directie)
[email protected] 020-6927299
Debat
De eerste en tweede les werken toe naar een afsluitend debat in het AAMU. Dit debat zal met scholieren van andere scholen gevoerd worden. De deelnemers aan het debat krijgen in een veilige omgeving de kans om met elkaar hun ideeën uit te wisselen rondom stereotypering, racisme en in- of exclusie in de samenleving. De beste debaters verdienen een prijs. Dit zijn goede sprekers, maar ook goede luisteraars, verbinders, of degenen die onze ogen openen en ineens het debat op zijn kop zetten, net zo als Gordon Bennett doet.
inhoud Lespakket Lesbrief docent Werkmap leerlingen Reader Aboriginal kunst Map met afbeeldingen Dvd + toelichting Tape Outsider/Insider bordjes Buttons
Outsider/Insider
Achtergrond
De vragen die kunstenaar Gordon Bennett in zijn werk stelt, rondom (culturele) identiteit, racisme en social exclusion, sluiten bij uitstek aan bij het gedachtegoed dat ten grondslag ligt aan de verklaring van de rechten van de mens. Daarom zal op 10 december, Dag van de Mensenrechten (de datum waarop in 1948 door de VN de Universele verklaring voor de rechten van de mens werd aanvaard) het einddebat plaatsvinden. Het feit dat we allemaal vrij en gelijk zijn is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Zowel IDEA als het AAMU zien het belang van het bespreekbaar maken van deze onderwerpen onder jongeren en willen hier door de organisatie van een debat aan bijdragen. Bennetts werk biedt Nederlandse jongeren een alternatieve en daardoor veilige omgeving om het debat aan te gaan over thema’s als culture en persoonlijke identiteit en racisme. Het werk boort universele thema’s aan maar behoudt voor jongeren een afstand (de oorsprong van het werk ligt in Australië) om ongecompliceerd over deze kwesties na te denken en te discussiëren.
Deze les is opgebouwd uit drie blokken, ieder deel heeft zijn eigen thema. Respectievelijk zijn dit Identiteit, Stereotypering en Outsider/Insider, uitgangspunt hierin is het werk van de Australische Aboriginal kunstenaar Gordon Bennett. Deze blokken worden ingeluid met een introductie op Aboriginal kunst. De leerlingen werken aan de hand van de werkmap en de docent leidt ieder thema in met een verhaal, videofragment of doe-opdracht. De docent begeleidt de opdrachten uit de werkmap en de hieruit voortvloeiende klassikale discussie. Iedere leerling wordt aangespoord om een actieve rol in het gesprek te spelen. Het is belangrijk dat de docent een veilige en ook integere omgeving creëert waarin naar elkaar geluisterd wordt en respect voor elkaar centraal staat. Met name bij het laatste blok is er ruimte voor het persoonlijke verhaal van de leerling en is veiligheid een randvoorwaarde. De les start met een korte introductie op Aboriginal kunst.
Introductie / 7 min Benodigdheden: • Powerpointpresentatie (DVD) Introductie Aboriginal kunst • Reader Aboriginal kunst (ter voorbereiding van docent) Geef de leerlingen een introductie op Aboriginal kunst en cultuur. De samengestelde powerpointpresentatie is hier als leidraad voor te gebruiken.
Blok 1 Identiteit / 12 min Benodigdheden: •Persoonlijke verhaal van Gordon Bennett •Map met afbeeldingen kunst Gordon Bennett •Werkmap Het persoonlijke verhaal van de Australische Aboriginal kunstenaar Gordon Bennett vormt het uitgangspunt in dit blok. Lees het verhaal aan de leerlingen voor. Vraag vervolgens om een eerste reactie. Wat vinden jullie ervan, is er iemand die dit herkent?
Start de powerpoint. Iedere slide schetst een nieuwe situatie, de leerlingen mogen voor zichzelf beslissen of zij zich een Outsider dan wel een Insider in deze situatie voelen en kunnen dit kenbaar maken door in het bijbehorende vak te gaan staan. Ga met enige vaart door de slides maar neem wel de tijd om zo nu en dan leerlingen aan het woord te laten omtrent hun keuze. Laat aansluitend de leerlingen de opdracht in de werkmap doen, bespreek de opdracht en deel de Outsider/ Insider buttons uit.
Reflectie & Vervolg / 5 min
Deel per groepje van 3 leerlingen een afbeelding van het werk van Bennett uit. Geef de leerlingen een paar minuten de tijd om de opdracht in de werkmap te maken en bespreek aansluitend plenair de resultaten.
Bespreek kort met de leerlingen de les van vandaag. Wat vinden ze van Bennetts kunst en de thematieken die hij aansnijdt?
Blok 2 Stereotypering / 12 min
In de debatles gaat de klas aan de slag met de thema’s van de tentoonstelling: (anti) racisme en sociale in- en exclusie op school, in de wijk en in ons land. Ze denken na hoe dit samenvalt met de rechten van de mens en leren stellingen te beargumenteren. Wat kan hier tegen gedaan worden? En wat kunnen jongeren hier zelf aan doen? De debatles biedt de klas korte ‘sportieve’ debatoefeningen aan zodat de leerlingen kunnen ‘spelen’ met de begrippen en een eigen mening gaan vormen. Ze leren ook in de huid van tegenstanders te kruipen. De debatles sluit af met een kort ‘Lagerhuis debat’.
Benodigdheden: • Filmfragment video Gordon Bennett (DVD) • Toelichting video Gordon Bennett • Werkmap Bekijk samen het (fragment van het) videokunstwerk van Gordon Bennett. Gebruik de toelichting om na een eerste reactie het werk te duiden. Dit geeft de leerlingen een aanzet om, opnieuw in groepjes van 3 personen, aan de opdracht in de werkmap te werken. Vooraf kan gezamenlijk het begrip stelling nog even besproken worden. Als de leerlingen klaar zijn kunnen een aantal stellingen in de klas besproken worden. Natuurlijk kan hier ook al inhoudelijk op gereageerd worden.
Blok 3 Outsider/Insider / 12 min Benodigdheden: • Powerpoint presentatie Outsider/Insider(DVD) • Rol tape • Outsider/Insider bordjes • Werkmap • Buttons Trek met de tape een lijn door het lokaal. Geef door middel van de Outsider- en Insiderbordjes aan welk gedeelte van de klas aan de Outsiders- en welk gedeelte van de klas aan de Insiders behoort. Creëer een veilige sfeer voor de groep, benadruk dat het belangrijk is dat iedereen in zijn/haar waarde wordt gelaten.
Debatles
Einddebat Het einddebat vindt op 10 december plaats in het AAMU, museum voor hedendaagse Aboriginal kunst. (Tussen 14.00 en 16.00 uur, inloop vanaf 13.45.) Oudegracht 176, 3511 NP Utrecht, 030-2380100.
Programma van die dag Op 10 December komen de leerlingen goed voorbereid naar het AAMU. Daar zal het einddebat naar aanleiding van de thema’s van Gordon Bennett plaatsvinden. De jongeren debatteren over racisme en discriminatie van minderheden in onze samenleving. Is dit waar? En hoe kan dit worden aangepakt?
13.45: Inloop 14.00: Welkom en introductie 14.05: Reflectie op de tentoonstelling (25 minuten) 14.30: Debat rondom bevorderen van anti racisme en inclusie 15.45: Prijs uitreiking en afsluitende receptie. Er is dan mogelijkheid om het museum te bezoeken.