Naar duurzame inzetbaarheid : Leren in het bedrijf en de sociale innovatie van (h)erkenning van kwalificaties
[email protected]/
[email protected]
Blik op werk/ kenniscentrum EVC, 24 juni 2014
1
Opzet van de inleiding
1. Verandering op arbeidsmarkt 2. Valideringsvraagstukken 3. Nieuwe bedrijfsmodellen: open innovatie 4. Waarom het niet lukt: weerstand 5. Duurzame inzetbaarheid; onvermijdelijkheid
2
Naar een Nieuw (Dutch) Design voor flexibel én zeker werk
Ton Wilthagen, Evert Verhulp, Linde Gonggrijp, Ronald Dekker en Marc van der Meer
Sinds 2011: drie institutionele regimes 1. Onderwijs: Onderwijs: Kwaliteit-uitval - -Kwaliteit Toezicht - -Toezicht Prestatieafspraken - -Prestatieafspraken
2. Sociale partners:
3.Topsectoren
- Arbeidsvoorwaarden - Fondsen - DZI/sectorplannen
- Topsectoren - HCA’s - Zwaartepunten/CIV’s
4
Aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt:
-
Onderkant: - Onderwijszorgstructuur - Toenemende entree-eisen - Jeugdwerkloosheid, baanverlies - De startkwalificatie als begin of eindpunt (RMO)?
-
Bovenkant: onderwijs als bouwblok voor innovatie? - Occupational change in Europe (D.Oesch, 2013) - Smart industry (NL) of ‘Industrie 4.0 (Dld) - Aansluiting mbo-hbo-arbeidsmarkt (AD-programma’s) - Doorlopende leerlijn (vgl. Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland)
Beleidsagenda EVC Theme 1. Widening the use of validation: how to increase availability and access? What kind of coordination, both vertical and horizontal, of stakeholders is deemed necessary?
(H)Erkennen van kwalificaties: valideringsinstrumenten (kenniscentrum EVC) 1.
2.
3.
4.
Identificeren
Documenteren
Assessment
Certificeren
systematiseren 4. Curriculum Vitae / Europass
2. Loopbaanbegeleiding
5. E-portfolio
8. EVC-procedure
6. Ervaringsprofiel (EVP)
9. Intakeassessment opleiding
3. Groepsgewijze loopbaantraining (CH-Q)
-
7. Ontwikkel/
1. Loopbaan zelfonderzoek
selectieassessment
Mate van validering
7
Geldt specifiek voor het onderwijs
10. Verzilveren Ervaringscertificaat
11. Vrijstellingsprocedure/ECVET
+
Evc-procedures en validering (EU- cedefop) Theorie
Evc-procedure
1. 2. 3. 4.
1. 2. 3. 4.
Verschijnsel bestaat Verschijnsel komt vaker voor Er is causaliteit Er is verklaring
Identificatie Documentatie Assessment Certificering
Condities voor innovatie Sector of regio Concurrentiestrategie Internationale oriëntatie Innovatiesysteem Beroepsonderwijs
Bedrijfsleven • Demografie • Kennisuitwisseling • Clustering: gespecialiseerd of gevarieerd Organisatiegraad
samenwerking
• Human Capital • Veranderende werkzaamheden • Dynamiek faciliteren • Innovatie stimuleren Organisatiegraad
9
Een innovatiesysteem
Onderwijs
10
Sociale innovatie als concept 1. Maatschappelijke sociale vernieuwing / nieuw elan 2. Sociale innovatie op organisatieniveau
Klassieke definities innovatie Iets nieuws en nuttigs doen Verandering die leidt tot een prestatieverbetering (Drucker) 1. Introductie van nieuwe goederen ... 2. nieuwe productiemethode ... 3. Openen van nieuwe markt ... 4. toepassen ruwe productiemiddelen of halffabrikaten ... 5. tot stand brengen van gehele nieuwe wijze van produceren (Schumpeter) 12
Themadocument SER (2006)
Volgt de Taskforce SI. Vernieuwing van de arbeidsorganisatie en maximaal benutten van competenties, gericht op het verbeteren van de bedrijfsprestaties en ontplooiing van talent
Daarnaast : … een manier om binnen arbeidsorganisaties creativiteit en vernieuwing te stimuleren, mede met het oog op productiviteitsgroei en een hogere arbeidsparticipatie.
13
TOP-model
14
Ideaaltype:open en gesloten innovatie Figuur 1: Gesloten innovatie
Figuur 2: Open Innovatie
15
Regio’s verschillen in afstand tot frontier
16
Onlosmakelijk aan elkaar verbonden? Strategische Innovatie: Dell Technische innovatie: Philips / Senseo
Ja! Techniek beïnvloedt regels, omgangsvormen, routines etc. Echter: innovatieparadox, technische innovaties worden niet geïmplementeerd
17
Sociale innovatie Volberda
18
Het bedrijfsmodel: van lineairiteit tot complexiteit Tekortkomingen lineariteit: geen proportionaliteit, geen voorspelbaarheid, geen lineariteit
Kenmerken complexiteit : cyclische processen, dynamiek, terugkoppeling, netwerken.
19
Kennis Expliciet: • regels, procedures
Impliciet: • (tacit) persoonsgebonden, • ervaringen, • metaforen, • waardesystemen.
20
Lerende organisatie- Arie de Geus Vier componenten 1. Gevoeligheid voor de omgeving 2. Samenhang en identiteit 3. Tolerantie en decentralisatie 4. Lange termijn beleid (met voldoende rendement).
21
Lerende organisatie (Nonaka en Takeuchi, 1995) Combineert 1.Tayloristisch productieconcept: scheiding horizontale taaksplitsing en toezicht 2. Nieuwe productieconcept : empowerment en horizontale afstemming
Gevaar van platte organisatie en netwerkorganisatie is dat kennis vervluchtigt, verloren gaat Voor leerprocessen: “de platte organisatie heeft hierarchie nodig”.
22
Lerende netwerken: Tykes Finland 3-5 jarige samenwerking met gezamenlijke inspanningen van bedrijven, R&D, en onderwijsinstellingen
• Reflexive benchmarking • Adaptief leren: incrementele innovatie • Generitief leren: radicale innovatie, doorbraken
23
HRM-roles (1) Ulrich
FUTURE / STRATEGIC FOCUS Strategic Partner
Change Agent
PROCESSES
PEOPLE Administrative Expert
Employee Champion
DAY-TO-DAY / OPERATIONAL FOCUS 24
(Theoretical) roles for HRM and employee participation
Strategic
Tactical Operational
25
Pro-active
Active
Reactive
Strategic change-maker
Partner
Adviser
Supporter
Monitor Implementer
Duurzame inzetbaarheid Wie heeft het voor het zeggen?
Hoe komt DI tot stand?
Welke lerende organisaties ontstaan?
Hoe creëer je voldoende vertrouwen?
Goed werkgevers- en werknemersgedrag?
Vormen van weerstand? Verwaarlozing?
26
(H)Erkennen van kwalificaties- Overzicht
valideringsinstrumenten (Bron: kenniscentrum EVC- RvK) 1.
2.
3.
4.
Identificeren
Documenteren
Assessment
Certificeren
systematiseren 4. Curriculum Vitae / Europass
2. Loopbaanbegeleiding
5. E-portfolio
8. EVC-procedure
6. Ervaringsprofiel (EVP)
9. Intakeassessment opleiding
3. Groepsgewijze loopbaantraining (CH-Q)
+
7. Ontwikkel/
1. Loopbaan zelfonderzoek
selectieassessment
10. Verzilveren Ervaringscertificaat
11. Vrijstellingsprocedure/ECVET
Mate van validering
27
Geldt specifiek voor het onderwijs
Evc-procedures en validering (EU- cedefop) Theorie
Evc-procedure
1. 2. 3. 4.
1. 2. 3. 4.
Verschijnsel bestaat Verschijnsel komt vaker voor Er is causaliteit Er is verklaring
Identificatie Documentatie assessment certificering
AGENDA 1.
/ EVC/ MODULAIR SCHOLEN
- Jurdische en beroepsvereeisten (actuarissen, orthopedagogen) - Bestekvoorwaarden/ openbare aanbestedingen - Publieke sector 2. / MEESTERSCHAP - SER-rapport Handmade in Holland - beleidsbrief MBO en vakmanschap 3/ NLQF - Voorbeelden in diverse sectroren