Implementeren van technologie en de rol van HR: de lessen van sociale innovatie Conferentie A+O VVT & ECP 29 november 2015
Dr ir Jan de Leede
Even voorstellen Jan de Leede Ton van Ginkel Flexibiliteit Werktijden Zelfroosteren Het Nieuwe Werken
2
29 november 2015
implementatie technologie in zorg
Inhoudsopgave
3
1
Over de technologie in de zorg
10 min
2
Even iets heel anders: zelfroosteren
10 min
3
Over de lessen van sociale innovatie
10 min
4
Naar een probleemstelling - brainstorm ronde 1 - brainstorm ronde 2 - afsluiting
45 min
29 november 2015
15 min 15 min 15 min
implementatie technologie in zorg
Context: vijf belangrijke ontwikkelingen in de zorg (1) 1. 2.
Zorgkosten nemen toe (nu ongeveer 15% BBP) Laatste jaar afvlakking van de groei
29 november 2015
implementatie technologie 4 in zorg
29 november 2015
implementatie technologie 5 in zorg
29 november 2015
implementatie technologie 6 in zorg
29 november 2015
implementatie technologie 7 in zorg
Vraagje…
Is het mogelijk om met nieuwe technologie de arbeidsproductiviteit in de langdurige zorg te vergroten?
8
29 november 2015
implementatie technologie in zorg
Soorten technologie (1) Zelfzorg – zorg op afstand - domotica
9
29 november 2015
implementatie technologie in zorg
Soorten technologie (1) Zelfzorg – zorg op afstand - domotica
10 29 november 2015
implementatie technologie in zorg
Soorten technologie (2) Administratieve technologie Cliëntdossiers – forse stappen zijn gezet, maar het werkt nog niet allemaal
11
29 november 2015
implementatie technologie in zorg
Soorten technologie (3) Zorgtechnologie - robotica
12 29 november 2015
implementatie technologie in zorg
Soorten technologie & effecten op arbeid Zelfzorg beperkte resultaten; NIVEL (2013) 6 van de 8 studies zien positief effect (substitutie: minder beroep op acute zorg) (geen kosteneffectiviteit uitgevoerd)
Administratieve technologie beperkte resultaten Zorgtechnologie – robotica beperkte resultaten
13 29 november 2015
implementatie technologie in zorg
Maar…
Veel medewerkers lopen er nog niet warm voor.
NIVEL adjunct-directeur prof. Roland Friele (2013): “Wil technologie de hooggespannen verwachtingen waarmaken en bijdragen aan de zelfredzaamheid van ouderen en patiënten dan is er nog flink wat ontwikkelwerk nodig.”
14 29 november 2015
implementatie technologie in zorg
Even iets heel anders
Leren van sociale innovaties: voorbeeld zelfroosteren
15 29 november 2015
implementatie technologie in zorg
Basis idee zelfregie in roosteren
•
Zelfroosteren = arbeidstijdensystemen waarbij werknemers een bepaalde (lees behoorlijk grote) mate van invloed hebben op hun eigen arbeidstijden
29 november 2015
16 implementatie technologie in zorg
Wat is zelfroosteren (1)
•
A Zelfregie bij het ontwerp van het basisrooster Voorkeurrooster Intekenrooster Matching Zelf roosteren
•
diensten staan vast, roosteraar houdt -zoveel mogelijk- rekening met voorkeuren medewerkers diensten staan vast, medewerkers schrijven zich hierop in systeem stemt diensten en wensen op elkaar af, leiding beslist over misfits medewerkers regelen onderling alles (inhoud en tijd)
B Zelfregie na het vaststellen van het basisrooster Ruilen Wisselen
17 29 november 2015
diensten (inhoud en tijd) staan vast, medewerkers ruilen onderling diensten wisselen zonder te ruilen met andere medewerkers
implementatie technologie in zorg
Wat is zelfroosteren (2)
18 29 november 2015
implementatie technologie in zorg
Randvoorwaarden / aandachtspunten • Voorspelbaarheid van de vraag (bezettingseisen) • Homogene competenties van de groep • Heterogene wensen van de groep • Techniek moet het kunnen • Sturen d.m.v. beprijzen van diensten • • • •
Voldoende formative Passende functie- en contractmix Faciliterende arbeidsvoorwaarden Bestaande CAO-regels & ATW • • • • •
19 29 november 2015
Goede arbeidsverhoudingen: rol vakbonden, OR Open cultuur Communicatie en vertrouwen Leiderschap Voldoende tijd implementatie technologie in zorg
Randvoorwaarden / aandachtspunten • Voorspelbaarheid van de vraag (bezettingseisen) • Homogene competenties van de groep • Heterogene wensen van de groep • Techniek moet het kunnen • Sturen d.m.v. beprijzen van diensten • • • •
Voldoende formative Passende functie- en contractmix Faciliterende arbeidsvoorwaarden Bestaande CAO-regels & ATW • • • • •
20 29 november 2015
Goede arbeidsverhoudingen: rol vakbonden, OR Open cultuur Communicatie en vertrouwen Leiderschap Voldoende tijd implementatie technologie in zorg
Effecten zelfroosteren •
Het hebben van invloed op de eigen werktijden en het eigen rooster is van positieve invloed op de tevredenheid met de werktijden (Knauth&Hornberger, 2003)
•
Positieve effecten op de balans werk-privé van medewerkers en hun gezondheid (Bambra et al., 2008) en lager ziekteverzuim (Dalton&Mesch, 1990)
•
Productiviteitswinsten van 3-8% worden gemeld in projecten in Zweden en UK (team-based self-rostering) Ingre et al (2012) (Scandinavian Journal of Work Environment & Health) Intekenrooster (software) maar:
positieve invloed op personal fit: werktijden vs voorkeuren positieve invloed op tevredenheid met werktijden medewerkers kiezen op meer op basis van economische en sociale factoren, in plaats van gezondheid 40% wil vast en regelmatig rooster ipv periodiek intekenrooster
Garde et al (2012) (Scandinavian Journal of Work Environment & Health) Intekenrooster: 21 29 november 2015
positieve invloed op gezondheid minder herstelbehoefte implementatie technologie in zorg
Lessen sociale innovatie 1. Het kost tijd • •
Visie Lef en doorzettingsvermogen
2. Het vraagt om innovatieklimaat • •
Houding en gedrag Ruimte voor experiment (zie voorlopers)
3. Het vraagt om slimme toepassingen • • •
Gebruiksgemak / eenvoud Vormgeving techniek is essentieel Gadget-gehalte is bij de helft medewerkers aanwezig
4. Het vraagt om eigenaarschap • •
Medewerkers moeten er wat in zien Betrokkenheid bij de vormgeving en toepassing
5. Het vraagt om HR in de rol van change agent • •
Samen-op benadering Zie bovenstaande punten
22 29 november 2015
implementatie technologie in zorg
Naar een probleemstelling Ronde 1 •
Welke rol speelt technologie in vergroten arbeidsproductiviteit?
Noteer probleemstellingen / onderzoeksvragen!
Ronde 2 •
Hoe kunnen we medewerkers betrekken bij invoering van technologie? Noteer probleemstellingen / onderzoeksvragen!
Afsluiting •
Welke probleemstelling geven we mee aan het lerend netwerk?
23 29 november 2015
implementatie technologie in zorg
Dank voor uw aandacht!
meer informatie:
[email protected] [email protected] www.modernworkx.nl 24 29 november 2015
implementatie technologie in zorg
