Lentewandeling in Boomrijk – April 2012 Wat is er nu al te zien, in april? Deze wandeltocht door Boomrijk toont de vroege bloeiers en een aantal opvallende bomen in het park. De wandeling duurt tussen de 60 en 90 minuten, en kan op ieder willekeurig punt begonnen worden en ook weer worden afgebroken. Dus haal je het niet in een keer, geen probleem, gewoon later nog eens terugkomen. Let wel: voor sommige bomen of struiken moet je de wandelpaden verlaten en door de aarde lopen. Als je ook die wilt bekijken verdient het aanbeveling om oude schoenen of laarzen aan te trekken. Wel uitkijken en de nieuwe aanplant niet beschadigen!
Hoe werkt deze wandeling? Op de volgende bladzijde vind je een plattegrond door het park met daarop aangegeven waar de beschreven bomen staan. De groene lijn geeft aan welke route je kan volgen. In ieder van de beschreven bomen en struiken hangt een goudbruine band met een uniek 4-cijferig nummer. Dit nummer staat ook vermeld bij de gegevens hieronder in de routebeschrijving Bovendien ‘staat er ook plattegrondje bij van de plant en zijn directe omgeving. Dus je moet ze kunnen herkennen.
Doe je ook mee aan de foto actie? Deze wandeling biedt een unieke kans om mooie foto’s te maken van Boomrijk. Wij verzamelen mooie foto’s voor onze collecties. Dus heb je enkele pracht exemplaren geschoten, stuur ze dan naar ons in. Iedere maand zoeken we de beste foto uit en die nemen we op in onze 2012 jaarboek dat we aan het einde van het jaar uitgeven. Dus neem je fototoestel mee en stuur je foto naar
[email protected], onder vermelding van je naam, wanneer je de foto genomen hebt en om welke boom (nummer) het gaat.
Wil je de rondleiding met toelichting? Wil je meer weten over de bomen in deze wandeling, neem dan contact met ons op dan kijken we of we een rondleiding kunnen organiseren. Als er een groepje van tenminste 8 personen is, dan kan je een rondleiding boeken. Veel plezier en tot ziens in Boomrijk.
Boomrijk Lente Speurtocht 15 16 17
14 18
1
13
12
11 2 9/10
3 4
8 5 6
7
Bezienswaardigheden en wetenswaardigheden langs de route. Plantnummer: 1 – 1993 (naast G8) Hulst Ilex
Wat is er te zien en te leren? Hulst is een groenblijvende plant, bekend vanwege zijn (meestal) rode bessen en zijn stugge bladeren. De bladeren zijn ook vaak scherp getand, alsof ze stekels hebben. Maar dat is niet bij alle hulst het geval. Kijk maar rond en zoek naar een hulst variëteit zonder scherpe punten aan de bladeren. Als je het nummer noteert, kan je thuis op de lijst kijken welke hulst het was. De hulst komt oorspronkelijk voor in Zuid en West-Europa, Noordwesten van Afrika en in het Zuidwesten van Azië. Hij is dus bestand tegen ons klimaat. Maar aan het einde van de afgelopen winter werd plotseling ineens wel erg koud. Dat is aan onze collectie helaas aan te zien. We verwachten echter dat de planten zich zullen herstellen. Dat is belangrijk wan de meer dan 100 verschillende hulstplanten vormen een van onze NPC collecties.
2 – 1426 of 2168 Hemelboom Ailanthus altissima
De Ailanthus (Hemelboom) komt oorspronkelijk uit China. Hij groeit heel snel (vandaar zijn naam) en kan daardoor ook veel andere soorten verdringen. Straks kun je deze boom herkennen aan zijn bladeren, het zijn grote, samengestelde bladeren. Nu nog even genieten van de ruwe vorm van zijn kale takken. 1426? Nummer nakijken in plattegrond staat 2168.
3 – 1888(N14) Linde Tilia chinensis
De lindeboom (Tilia) is te herkennen aan zijn hartvormige bladeren. Zelfs als ze net uit de knop komen is de hart-vorm al goed te zien. Dichtbij staat nog een linde. Wat is het nummer van de andere lindeboom? Deze linde komt uit China en is nog jong. Een lindeboom kan heel hoog worden. De hoogte verschilt per soort maar gemiddeld worden ze 15 tot 30 meter hoog.
(De ander lindeboom staat bij paaltje N14.)
4 – 2196 Europese esdoorn Acer pseudoplatanus
5 – 1462 (C51) Streepjes esdoorn Acer tegmentosum
6/7 – 1844 (A20) Lijsterbes Sorbus
8 – 2197 Zelkova Zelkova
Van sommige bomen bestaan maar heel weinig soorten en variëteiten. Maar van de Acer zijn er veel, heel veel. Waarom dat zo is, weten we niet. Hier in het park zijn een paar zeer uiteenlopende variëteiten ondergebracht. Een esdoorn is god te herkennen aan zijn bladeren en zijn vruchten. Zijn bladeren hebben de vorm van een hand met vijf vingers. Bij deze Acer pseudoplatanus is dat goed te zien. Bekender nog zijn de vruchten van de esdoorn. Deze verschijnen al snel na de bloei. Hij zijn de bekende gevleugelde noten die als een helikopter naar beneden dwarrelen. Nu staan de Acers in bloei en als je goed naar zijn kleine bloemen kijkt, dan zie dat de vorm van de vrucht met vleugeltjes al te zien is. Ook deze esdoorn heeft handvormige bladeren. Maar zijn bloemen zijn heel anders: ze hangen met een stuk of twaalf aan een steeltje als een staart naar beneden. Verder herken je deze Acer aan zijn stam: deze heeft streepjes. Dat verklaart ook zijn naam: tegmentosum.
De lijsterbes heeft vaak samengestelde bladeren. Een samengesteld blad ontstaat als een blad langs zijn zijnerven tot aan de steel is ingesneden, dat het lijkt alsof er een reeks kleine blaadjes staat. Hoe herken je een samengesteld blad? Als je aan elke steel hetzelfde aantal blaadjes ziet zitten. Bij de Sorbus is het altijd een oneven aantal, bij deze zijn het er meestal 15, soms 17. De lijsterbes komt van nature vooral voor in Europa en Azië. De lijster en de merel komen op de bessen af. Er staan ongeveer 40 verschillende Lijsterbessen in het park. Onze Lijsterbes collectie is ook een deelcollectie van de Nederlandse PlantenCollectie. Ook de Zelkova bloeit nu rijkelijk en draagt talloze kleine donkerrode bloemen. Het zijn er zoveel dat de grond er mee bezaait ligt. Je zou het niet zeggen, maar de Zelkova behoort tot de familie van de iepen
9 – Perk1a-1d Hortensia Hydrangea
Rond dit kruispunt liggen vier vakken met hortensia’s gegroepeerd Het zijn allemaal verschillende variëteiten. Ongeveer de helft van de bestaande variëteiten zijn hier vertegenwoordigd. Hoeveel variëteiten schat je dat het er hier bij elkaar staan?
10 – Perk 1a-1d Hortensia Hydrangea serrata
Dit is een mooie plek om te kijken hoe het systeem van de wetenschappelijke, de Latijnse benaming werkt. Deze naam begint altijd met de naam van het geslacht waartoe een plant behoort: Hortensia’s vormen het geslacht Hydrangea. Vaak is het geslacht weer onderverdeeld in soorten, zoals de Hydrangea macrophylla. Let op: de naam van de soort wordt zonder hoofdletter geschreven. Phylla komt uit het oude Grieks en betekent blad, dus macrophylla betekent grootbladig. Als er verschillende variëteiten gekweekt worden van een soort, zoals bij deze hortensia’s dan volgt er nog een variëteit naam: bijv. Hydrangea macrophylla ‘Elisabeth’. Dus de naam van ieder hortensia bestaat uit drie delen: De het geslacht – de soort - de variëteit. Kijk maar naar de labels bij deze hortensia’s. Staat hier naast de soort macrophylla ook nog een tweede soort? Wat is de soortnaam? Normaal hebben bloemen een stamper (het vrouwelijke deel) en meeldraden (het ‘mannelijke’ deel. Sommige bomen echter hebben bloemen die alleen vrouwelijk zijn (een stamper, maar geen meeldraden) of alleen mannelijke (geen stamper). Deze populier is zo’n boom. Kijk maar goed naar zijn bloemen. Zie je meeldraden? Dan is hij mannelijk. Zie je een stamper, dan is de bloem vrouwelijk.
11 – 1622 Populier Populus szechuanica
12 – 1595 Acer griseum
Ook van deze Acer hebben de bladeren de vorm van een hand, maar met 3 vingers. Waar herken je deze Acer aan? Je herkent hem aan zijn stam: hij is roestbruin en schilfert zoals we dat ook kennen van veel berken. Hier staan er een aantal Acer griseums bij elkaar. Kan je ze op afstand herkennen? Hoeveel zijn het er?
13 – 1232 Valse Christusdoorn Gleditsia
De Gleditsia is te herkennen aan zijn lange stekels op zijn takken en zelfs op zijn stam. Over het algemeen wordt gedacht dat deze stekels de planten in het pleistoceen beschermden tegen de grazend planten eters, zoals de mammoeten. Een tweede karakteristiek zie je in de donkere peulen die in de nog kale takken hangen. Het zijn de vruchten van vorig jaar. Wel een spooky gezicht, niet?
14 – xxxx Vleugelnoot Pterocarya
De vleugelnoot is een notenboom. Voor ons zijn deze noten niet eetbaar, voor knaagdieren wel. De nootjes hangen in de herfst in rijen aan neerhangende stelen. Deze noten hebben vleugeltjes, vandaar de naam vleugelboom. De noten zijn nu nog niet te zien. Daarvoor moet je later in het jaar terug komen. Wel zie je de geveerde bladeren nu uitkomen.
15 – V1 Ginkgo biloba Japanse notenboom
De ginkgo is een heel bijzondere boom: Hij is de enige nog levende boom uit de tijd van de dinosauriërs. Hij heeft bladeren maar is toch geen loofboom. De vorm van de bladeren is heel anders. Hij heeft de vorm van een waaier en voelt heel anders aan. Je ziet hem veel in de steden omdat hij goed tegen stadsvervuiling kan. Dat het ook een sterke boom is, blijkt wel uit het feit dat een Ginkgo de atoomaanval op Hiroshima heeft overleefd! Dat maakt deze boom tot het symbool van de vrede. Hier markeert hij het begin van ons vredespad.
16 – 2316/2302 Zelkova / Acer rubrum
Hier staan 2 grote bomen die erg op elkaar lijken naast elkaar. Het zijn een Acer en een Zelkova. De stammen lijken erg veel op elkaar. De bloemen ook. Die van de Zelkova zijn wat groter. Welke van de twee is de Zelkova?
17 – 2362 Sering Syringa Vulgaris
Hier staan drie perken met meer dan 100 verschillende seringen. Ook zij vormen een NPC deelcollectie. In april zijn de eerste bloemen te zien. Je krijgt nu al een indruk van de grote verschillen tussen de bloemen van verschillende seringen. De bloemen na de sering ruiken heerlijk, dus het is de moeite waard om vanaf nu regelmatig door het perk e lopen en te genieten van deze bloemen.
18 – 1028 Sneeuwbal Viburnum
In dit perk staat onze deelcollectie Viburnum. De nieuwe bladeren zijn al goed zichtbaar nu. Het blad van de Ook de Viburnum komt in veel verschillende variëteiten voor. Hoewel de bladeren sterkverschillen, kun je veel Viburnums goed herkennen aan hun puntige bladeren die sterk gegroefd zijn, met nog al wat reliëf. Als je de bladeren van meerder heesters hier met elkaar vergelijkt dan krijg je een goede indruk van deze karakteristieken en kan je Viburnums gemakkelijk herkennen.