!
2
INHOUD Voorzi&er Bestuur Lena de Melker Elektro kola in Harrachov De eenwording van Europa Droom... Moravian Paradise Stedenbanden Cultuur Literatuur Agenda NuMge adressen
Bij de voorpagina:
3 4 5 7 8 10 11 12 17 18 19
Blaaskapel Vinočanka. Zie voor meer info de berichtgeving over de VNTS Najaarsbijeenkomst op pagina 4.
Kopij voor de nieuwsbrief van november/december kan worden ingeleverd tot 15 november. Graag digitaal aanleveren in Word. Foto’s mogen niet zijn ingesloten in de tekst. COLOFON Ahoj!, de ledenbrief van de VNTS, verschijnt Zen keer per jaar. In juli en december is er geen ledenbrief. Uitgever: VNTS, Ranonkelstr. 123, 2565 BC Den Haag Redac5e-‐adres: Ahoj!, Kleefsehoek 220, 6711 SJ Ede Tel. 0646 322097, E-‐mail:
[email protected]
Bert Marcus, secretaris Ranonkelstraat 123, 2565 BC Den Haag Tel. 0628 048408, E-‐mail:
[email protected] Joost Koch, penningmeester E-‐mail@
[email protected] Ingeborg Kriegsman, communicaZe E-‐mail:
[email protected] Bozena Kooy-‐Volfova, evenementen E-‐mail:
[email protected]
Adverten5es: AdvertenZetarieven kunnen worden opgevraagd bij de redacZe.
Ledenadministra5e: Bozena Kooy-‐Volfova, Salamander 130, 1187 BS Amstelveen E-‐mail:
[email protected]
Bestuur: Gert Bosscher, voorzi&er Calvercamp 29, 1141 RT Monnickendam E-‐mail:
[email protected]
Contribu5e: Lidmaatschap loopt per kalenderjaar: A-‐leden (alleenstaanden): € 27,50 G-‐leden (gezin): € 35,00
Buitenlandleden: € 38,50 Donateurs (organisaZes): min. € 45,00 Opgeven als lid of donateur via de website of schrigelijk naar de ledenadministraZe. Opzeggen uitsluitend schrigelijk voor 1 november van het lopende jaar. IBAN: NL56INGB0000379543 BIC: INGBNL2A
Drukwerk: Print Service Ede, Ede © Copyright: Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. druk, fotokopie, internet of welke andere wijze dan ook, zonder toestemming van de uitgever. ISSN: 1383-‐0899
3
VOORZITTER Beste VNTS-‐vriend(inn)en, Sommige mensen gaan in retraite om eens lekker het ‘hoofd leeg te maken’ zoals dat tegenwoordig wordt genoemd. Anderen gaan eens een goed boek lezen, weer anderen vinden hun ontspanning in langdurig winkelen. De afgelopen week was ik met mijn vrouw in de bergen van Noord-‐Bohemen om, zoals vrijwel ieder jaar, te genieten van de prachZge herfstkleuren in de natuur. Ik ben geen bioloog, maar het komt mij voor alsof de natuur deze kleuren in centraal Europa net even wat uitbundiger ten toon spreidt dan in Nederland. Hebt u het gemist, geen nood over een paar maanden wordt alweer de aanzet gegeven voor een nieuwe show in de herfst van het volgend jaar. Kom het zelf maar bewonderen. Na deze enigszins lyrische openingszinnen waant u zich wellicht in een natuur Zjdschrig, waar de arZkelen geschreven zijn door een vaste redacZe. Echter niets is minder waar, Ahoj! is een ledenbrief. Zoals met enige regelmaat herhaald, het is een medium waarin de leden van de VNTS elkaar informeren over hun meningen, hun ervaringen, hun nieuwtjes en niet te vergeten de lokale culturele evenementen. En daar wringt nu net een beetje de schoen, in sommige maanden is Ahoj! teveel een blad met eenrichZngsverkeer van bestuur en redacZe naar de leden. Grijpt u nu eens de pen of kruip eens achter de toetsen en breng dit mooie medium meer tot het leven van een ledenbrief. Verras ons met een overweldigend aanbod van arZkelen. Gelukkig valt er weer veel te bewonderen en te vieren. Maak maar uw keuze uit het maandelijks aanbod van acZviteiten dat u steeds weer wordt voorgesteld op de diverse fora. Zelf had ik het genoegen aanwezig te zijn bij de viering van de Tsjechische naZonale feestdag in de residenZe van de Tsjechische ambassadeur. Het was een groots opgeze&e viering waarop naast veel poliZci en diplomaten ook veel vertegenwoordigers aanwezig waren uit het netwerk van op Tsjechië gerichte organisaZes. Ik was in de gelegenheid te spreken met een paar aanwezigen die een specifieke ervaring of band met Tsjechië hebben en bereid zijn op een passend moment hun medewerking te geven aan een interview in Ahoj!. Tot slot van dit voorwoord wil ik niet nalaten u te wijzen op de bijzondere invulling van onze najaarsbijeenkomst op 9 november in Nijkerk. Het bestuur is van mening dat de vereniging wat meer onder de aandacht mag komen van belangstellenden die nog net niet de stap ze&en om lid te worden van de VNTS. We willen dit bereiken door wat meer bijzondere evenementen en excursies te organiseren. Volgend jaar hoort en leest u er meer van. Aarzel niet om op 9 november ook niet-‐leden mee te nemen. Het wordt een mooie middag. Elders in deze Ahoj! leest u de details. Ik wens u veel leesplezier in deze Ahoj!
4
BESTUUR Najaarsbijeenkomst op 9 november
Heeg u 9 november al gereserveerd in uw agenda? De VNTS Najaarsbijeenkomst wordt een gezellige middag met prachZge Moravische muziek door blaaskapel Vinočanka uit Lochem en Moravische zangers. Onderstaand nogmaals het programma voor deze middag: 15.00 ontvangst en informeel samenzijn 16.00 eerste deel van het optreden van Vinočanka en zangers 16.45 pauze met hapjes en drankjes 17.30 tweede deel concert 18.15 afscheidsdrankje (uitloop tot 19.00) Deze middag is vrij toegankelijk. Leden van de VNTS ontvangen consumpZebonnen, niet-‐leden rekenen zelf hun consumpZes af. LocaZe: ‘t Koetshuis, Spoorstraat 34, Nijkerk Er is ruime parkeergelegenheid op eigen terrein. De locaZe is uitstekend bereikbaar met het openbaar vervoer. NS-‐staZon Nijkerk ligt op ongeveer 100 meter afstand. Heeg u zakelijke belangen in Tsjechië en/of Slowakije of heeg u iets anders dat u wilt delen met de aanwezigen? Geef dit voor 2 november per e-‐mail door aan Bozena Kooy,
[email protected], zodat er een tafel voor u gereserveerd kan worden.
5
Lena de Melker, portret van een Ahoj-‐lezeres van het eerste uur Een van de oudste vrienden van Nederland -‐ Tsjechië & Slowakije en Ahoj-‐lezeres van het eerste uur is de 90-‐jarige Lena de Melker-‐Quist uit Elburg. Samen met haar echtgenoot Jan de Melker bezocht zij in 1956 voor het eerst het voormalige Tsjechoslowakije. Ze raakten meteen verknocht aan het onbekende land achter het IJzeren Gordijn en keerden er talloze keren terug. Tijdens deze bezoeken genoten zij volop van de natuur, de cultuur en de aardige mensen. Als kunstenaars kwamen ze al snel de Tsjechoslowaakse volkskunst op het spoor en Lena besloot deze te importeren naar Nederland. Hier bleek veel belangstelling te zijn voor de ambachtelijke keramiek, speelgoed en stoffen, ook onder de vele Tsjechoslowaakse ballingen. Lena verkocht haar waren onder meer vanuit haar eigen huis en adverteerde hiermee in Okno, het Zjdschrig voor Tsjechoslowaakse ballingen in Nederland, en later natuurlijk ook in Ahoj! Gevraagd naar hoe het allemaal begonnen is, begint Lena te vertellen. ,,Jan en ik hebben elkaar begin jaren vijgig in Parijs ontmoet, maar pas een jaar later sloeg bij een tweede ontmoeZng in Amsterdam de vonk over. Ik had in Amsterdam net samen met een vriendin een weverij opgezet in een groot atelier en Jan zocht woon-‐ en werkruimte. Hij had de kunstacademie in Ro&erdam afgerond en mocht in ruil voor hulp in de weverij in het atelier wonen. Dat was een leuke Zjd. We hadden niet veel geld en dat maakte ons creaZef. De wol kochten we in het plaatselijke aba&oir, verven deden we met natuurlijke materialen en hingen de wol tussen lantaarnpalen op straat te drogen." Een paar jaar later besloten ze samen naar Parijs te gaan om aan de Academie des Beaux Arts te studeren. Ze speelden en zongen in kroegen om de kost te verdienen. Via vrienden uit die Zjd leerden zij een Tsjechische vrouw kennen die in Praag Nederlands studeerde omdat ze dol was op Vincent van Gogh. Deze vrouw kwam op hun uitnodiging naar Nederland, vertelde veel over haar land en zo werd hun belangstelling voor het verre land gewekt. Bij een tegenbezoek in 1956 woonden zij bij haar. Deze vrouw werkte voor een kunsMjdschrig, bezocht veel tentoonstellingen en schreef erover.
6
Zij introduceerde hen bij diverse kunstenaars. Jan had een jaar daarvoor Zjdens een beurs in Zwitserland de Praagse kunstenares Luba Krejci (texZele werkvormen, onder meer tasjes, kantklossen, strohoeden) ontmoet en stelde beide vrouwen aan elkaar voor. De echtgenoot van Luba bleek ook kunstenaar te zijn, de schilder en etser Zdenek Krejci. Lena bood aan een tentoonstelling voor hem in te richten in Nederland. In de daaropvolgende jaren bezochten Jan en Lena in Nederland regelmaZg kunstbeurzen met eigen werk en namen ook het werk van Zdenek Krejci mee. Hun klanten vonden het werk erg mooi. Dit bracht Lena op het idee om meer Tsjechische (volks)kunst in Nederland te verkopen. Ze begon de volkskunst te importeren. ,,In die Zjd mochten kunstenaars niets zelf verkopen, alle verkoop liep via kunstenaarsorganisaZes. Als koper kon je een keuze maken uit een grote hoeveelheid anoniem werk. Maar ik wilde alZjd weten wie iets had gemaakt. Ik wilde die mensen zelf ontmoeten," vertelt Lena. ,,Voordat Ahoj! in 1984 voor het eerst verscheen, waren we geabonneerd op het Zjdschrig Okno (Venster). Dit blad verscheen tussen 1969 en 1988 als tribune voor Tsjechoslowaakse ballingen in Nederland. Jan schreef daarin arZkelen over de Tsjechische baZktechniek (modroZsk) en andere (kunst)zaken. Ik adverteerde met mijn geïmporteerde volkskunst en veel Tsjechen in ballingschap belden op en kwamen dingen kopen." ,,Vóór de fluwelen revoluZe moest je veel moeite doen om het land in te komen. Voor elke reis moest er in de Tsjechoslowaakse ambassade in Den Haag persoonlijk een visum worden opgehaald. Voor de import van goederen waren ook vergunningen nodig, het was een hele papierwinkel!" In Nederland had Lena inmiddels veel klanten, vooral interieur-‐ en kunstnijverheidswinkels. De verkoop ging goed, men kende de Tsjechische volkskunst hier niet en was ervan gecharmeerd. Lena heeg in al die jaren een grote collecZe opgebouwd die zij deels ook vanuit huis en later vanuit een naastgelegen atelier in Elburg verkocht. ,,Helaas begon die belangstelling eind jaren tachZg terug te lopen. Ambachtelijke (volks)kunst raakte uit de mode, kunstnijverheidswinkels sloten hun deuren en interieurzaken hadden geen belangstelling meer voor mijn waren. Ook in Tsjechoslowakije veranderde na de fluwelen revoluZe in ‘89 veel. De kunstenaarsorganisaZes werden opgeheven, kunstenaars verkochten hun werk voortaan zelf. Na het overlijden van Jan in 1997 ben ik zelfs niet meer in Tsjechië geweest. Ik ben helaas weinig mobiel, maar ik volg de ontwikkelingen in het land op de voet," lacht ze. ,,Ik lees de Ahoj! en krijg regelmaZg post van het
7
Tsjechisch Centrum. Tsjechië houdt alZjd een warme plek in mijn hart. Toen wij er in de jaren vijgig voor het eerst kwamen, waren er geen snelwegen. Langs de kant van de weg stonden vruchtbomen waar iedereen van mocht plukken. Je kon over de velden lopen en overal kruiden plukken. En in de bossen plukten mensen paddenstoelen. En o ja, de buffe&en waar je een klein broodje kon eten... die sfeer zal ik nooit vergeten, de mensen waren zo aardig." Lena heeg nog een deel van haar collecZe over. Belangstellenden kunnen contact met haar opnemen op telefoonnummer 0525 681453. Katka Kolmas
Elektro Kola in Harrachov Meestal worden dit soort stukjes aan het begin van het seizoen geschreven, maar ik dacht doe eens gek, ik doe het aan 't eind van het zomerseizoen! Ik ga schrijven als de dagen alweer frisser worden en nachten flink koud, als de winter alweer om de hoek op de loer ligt te wachten. Maar voor die mensen die volgend jaar weer, of voor de eerste keer in het prachZge Reuzengebergte zijn raad ik je aan om Harrachov te bezoeken! Wil je van de schi&erende natuur genieten maar heb je te weinig Zjd, nou dan staan wij klaar voor u met onze Elektro Kola. Even in ’t kort wat is een Elektro Kola. Dit is (de naam zegt het al) een stoere elektrische fiets (scooter), de snelheid is niet meer dan 25km p/u! Dus je gaat zi&en, geeg gas (af en toe remmen) en geniet onder begeleiding van gids Koos die je in korte Zjd de mooiste plekjes van en in de omgeving laat zien. Desgewenst de Bergen in, of rond-‐om Harrachov. Er zijn ri&en van 30 minuten, 60 minuten, 2 uur en 3 uur. Of in overleg een eigen verzoek. Ons seizoen zit er voor nu helaas alweer op en de bikes staan alweer op stal! Maar we hebben afgelopen zomer seizoen weer heel veel enthousiaste en tevreden Elektro-‐Kola rijders op de bikes gehad, zelfs mensen die voor de 2e of zelfs voor de 3e maal kwamen toeren! Dat geeg wel aan hoe onwijs leuk dit is om te doen! Dus wie weet ‘Nashledanou’ en zien we jullie bij ons voor een ritje op de Elektro Kola! Koos & Gerda van den Berg
8
De eenwording van Europa (1) Laat me even mezelf voorstellen. Mijn naam is Bernard Griepink en In 1980 ben ik uit genodigd bij de Europese Commissie in Brussel te komen werken aan de wetenschappelijke basis van de Eenheidsmarkt. Toen die klus ongeveer was geklaard kwam er een nieuw verzoek: helpen bij de voorbereiding tot toetreding tot de EU van de nieuwe landen in Midden-‐Europa (het PHARE-‐programma). Familiale banden hadden er al lang voor gezorgd dat ik vooral met Tsjechië zeer vertrouwd was. Op 1 maart 1993 heb ik dan die voorbereiding in handen genomen. Eerst voor Tsjechië, Slowakije en Hongarije. Omdat milieuzorg één van de grootste problemen bij het lidmaatschap werd gezien (voor de oude machthebbers moesten de schoorstenen roken en wel zoveel mogelijk….) was dat de eerste zorg. Daarna zijn er energie en wetenschap bij gekomen. En, zoals het dan gaat bij een grote organisaZe gaat men ervan uit dat je ook nog wel even de grensoverschrijdende problemen op het milieugebied kunt oplossen. Het zijn tropenjaren geweest maar ook heel interessante en leerzame jaren, waarbij ik ontdekte dat elk land zijn problemen op zijn eigen manier wilde oplossen, hoewel ze allemaal wel overgoten waren met een Oostblok-‐sausje. In overleg met de RedacZe van Ahoj! heb ik besloten wat oude ervaringen vooral met de Tsjechen en de Slowaken kort te beschrijven in de hoop dat het hier en daar een glimlach kan oproepen. BLACK TRIANGLE De Black Triangle (zwarte driehoek), afgekort BT, is een gebied dat het Zuidwesten van Polen, het Noordwesten van Tsjechië en het tegenoverliggende deel van Saksen (Duitsland) omvat. Het is een zwaar geïndustrialiseerd gebied waarbij de energiebron en één van de grondstoffen uit bruinkool bestond. Deze bruinkool werd in dagbouw (dus eigenlijk tot ca. 20m diep van de bodem afgeschaafd) gewonnen. De hele bodem werd dus verwoest. Maar ook leidde de inzet van bruinkool tot grote problemen van luchtvervuiling. Bij de verbranding komt niet alleen een grote hoeveelheid zwavel dioxide (dat in de lucht zich omzet tot zwavelzuur) vrij maar ook veel stofdeeltjes van allerlei, maar nooit plezierige, aard. Het gevolg was overal te zien: hele bossen gingen door verzuring tegen de grond. Als je er overheen vloog zag je niets dan bomen in de zelfde richZng liggen, alsof je een doosje lucifers leeg had geschud. Een dergelijk probleem aanpakken kon eigenlijk alleen gezamenlijk: als er twee zouden ophouden en een derde zou doorgaan, bleef het zwavelzuur regenen. Iemand van het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken had samen met de Ambassade al geprobeerd de boel bij elkaar te brengen, met wisselend succes. Bij mijn eerste bezoek meldde de Interreg (samenwerkingsverband tussen regio’s) vertegenwoordiger die al vanuit Brussel was aangesteld, dat zélfs een voetbaltoernooi niet van de grond was gekomen omdat parZjen het niet eens konden worden over de scheidsrechter. Dit tekende dus de atmosfeer van
9
samenwerking tussen de drie landen. Als je dus een echte samenwerking wilde creëren moest je dreigmiddelen, beloningsmiddelen en vooral veel geduld hebben. Over het algemeen stelden de Duitsers zich zeer posiZef op; ze moesten ook wel want hun eigen regering had zo’n samenwerking verlangd. Maar natuurlijk waren de andere twee geneigd juist aan een Duits idee niet mee te werken. Oude spanningen gaan niet zo snel weg of Saksen nu bij de DDR had gehoord of niet. De Tsjechen kwamen meestal met hun oude trotse houding: wie zal er ons nu uitleggen hoe het moet? Wij weten beter. De Polen deden alles wat ze konden om de zaak te saboteren zonder dat het zo kon worden genoemd: ze kwamen terug op afspraken, dreigden geregeld de boel op te blazen en zorgden minstens voor vertragingen. Eigenlijk de oude Sovjet onderhandelingscultuur, die een eindje naar het oosten nog bestaat. Bij een volgende bijdrage ga ik graag in op wat voorbeelden. Bernard Griepink
10
Droom... Moravian Paradise Een pand in Noordoost Tsjechië, in het plaatsje Bridlicna, boven Olomouc. Het is tegen het Jesinek gebergte aan en vlakbij de hoogste skipiste van Tsjechië en er is vlakbij ook een meer (Slaska Harta) van 10 km2. Er is ook een kuuroord in de buurt (Karlova Studanka). Het gebouw is 4000 m2 en de vergunning om 40 appartementen te bouwen is bijna rond. Voordat de Duitsers in Tsjechië kwamen was het een klooster, en de laatste jaren is het als muziekschool gebruikt. Het dak is gerenoveerd en er is een drainagesysteem aangelegd, verder moet het helemaal verbouwd worden. Het is goed te zien op Google maps, de straat heet Na Police in Bridlicna. Om het aan te kopen heb ik een SRO opgericht waar het gebouw in zit, die kan zo worden overgenomen. Daarnaast heb ik nog een SRO die heet "moravian paradise" want het staat midden in Moravië, en je kunt er een paradijs van maken. Inmiddels zijn er weer nieuwe dromen, en wil ik het graag aan iemand overdragen die hier iets van wil en kan maken. Heeg iemand een idee wat te doen met dit gebouw. gelieve dan contact op te nemen. Ik wil ook graag dat er iets mee gebeurd voor de gemeenschap daar. Nu staat het te staan. Alles is bespreekbaar. Fred Zoon Eikakkerhoeven 76 5242 KL Rosmalen
[email protected] 0031 6 22370618
11
STEDENBANDEN HOOGEVEEN -‐ MARTIN Deel jouw vakan5e-‐ervaringen
Op 21 en 22 december wordt in de Bibliotheek Hoogeveen, Willemskade 27, 7902 AV Hoogeveen een vakanZemarkt gehouden. Dit is een gezamenlijk iniZaZef van de bibliotheek en de SZchZng Stedenband Hoogeveen-‐MarZn. De volgende verkeersbureaus hebben toegezegd folders beschikbaar te stellen voor dit evenement: Slowakije, Tsjechië, Polen en Hongarije. Onze partnerstad MarZn zal ook deelnemen met speciale demonstraZes. Tevens is er gelegenheid om producten te kopen. We willen ons niet beperken tot de vier genoemde landen, daarom een verzoek aan allen: schrijf op maximaal één A-‐4tje jouw favoriete vakanZebestemming(en) met aanbevelingen! Je mag meerdere vakanZebestemmingen uit Nederland en andere landen insturen. Het zou leuk zijn als je een foto toevoegt. Als je folders hebt kunnen deze op een speciale tafel ter beschikking worden gesteld voor de bezoekers. We hopen op veel inzendingen. Bij een groot aantal inzendingen zullen we een informaZelijn spannen in de bibliotheek. De inzending kan gestuurd worden naar:
[email protected]
Website
De website van de stedenband Hoogeveen -‐ MarZn is weer in de lucht met veel actuele informaZe. Het adres is www.hoogeveen-‐marZn.nl
BRIELLE -‐ HAVLÍČKŮV BROD Nieuwsbrief
Op de website van de stedenband Brielle en Havlíčkův Brod kunt u de nieuwe, uitgebreide, nieuwsbrief
12
vinden. Op zes pagina’s met veel foto’s krijgt u een prachZg overzicht van de acZviteiten van de afgelopen maanden. Onderwerpen zijn een onlangs gehouden exposiZe met werk van Roman Podrázský, ‘Bruisend Brielle 2013’ en nieuwsberichten. U kunt de nieuwsbrief vinden op www.hbbc.nl.
HOORN -‐ PŘÍBRAM De stedenband besteedt in de nieuwste nieuwsbrief uitgebreid aandacht aan het bezoek van een Tsjechische delegaZe aan Hoorn. De delegaZe bestond uit de burgemeester, een archeologe, de directeur van de bibliotheek en enkele leden van het comité. Op de website staan ook diverse foto’s van het bezoek. U vindt de nieuwsbrief op www.stedenbandhoorn.nl
OPROEP Wordt er door uw stedenband ook regelmaZg een nieuwsbrief uitgegeven of vindt u het leuk om uw acZviteiten onder de aandacht te brengen van de lezers va Ahoj!, stuur dan uw kopij naar de redacZe. Er gebeurt veel op het gebied van uitwisseling van kennis en door dit te delen met anderen, ontstaan nieuwe ideeën.
CULTUUR -‐ FILM
FILMCLUB: MÔJ PES KILLER
In november en december gaat de filmclub op de Slowaakse tour. Samen met de Slowaakse ambassade presenteren we drie recente spraakmakende films uit Slowakije. Met op 20 november 'Môj pes Killer' (Mijn hond Killer), dit jaar winnaar van de Hivos Tiger Award op het Ro&erdam FilmfesZval. Regisseur Mira Fornay zal zelf bij de vertoning aanwezig zijn. Môj pes Killer (Tsjechië en Slowakije 2013) R: Mira Fornay Met o.a.: Adam Mihál, Marián Kuruc, Libor Filo, Irena Bendová. 90m Engelse onderZtels. Marek heeg geen echte vrienden, behalve zijn waakhond, en hangt rond met een groepje skinheads. Als zijn ontgoochelde moeder weer in zijn leven verschijnt, komt hij voor een vreselijk dilemma te staan. Een
13
authenZeke, hypnoZserende kroniek over een zich voortslepend bestaan waarin zich elk moment een uitbarsZng kan voordoen. Deze vertoning maakt deel uit van het door de Slowaakse Ambassade georganiseerde Slovak Culture FesZval. Plaats: Tsjechisch Centrum, Westersingel 9, Ro&erdam Datum: 20 november 2013 LET OP: aanvang 19.00 uur, toegang graZs. Georganiseerd in samenwerking met het Tsjechisch Centrum
FILMCLUB: NICKYHO RODINA
In onze driedelige Tsjechisch-‐Slowaakse filmclub staat vanavond Nickyho rodina (Nickys familie) op het programma, een documentaire over de Britse 'Schindler' Nicholas Winton, die aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog bijna zevenhonderd overwegend joodse kinderen uit Tsjechoslowakije naar Groot-‐Bri&annië hielp emigreren. Regisseur Matej Mináč is bij de vertoning aanwezig. (Tsjechië en Slowakije 2011) R: Matej Mináč 96m Engelse onderZtels De Britse beurshandelaar Nicholas Winton raakte eind 1938 bij toeval verzeild bij hulp aan joodse vluchtelingen. Eigenhandig ze&e hij een organisaZe op die voor kinderen uit Tsjechoslowakije transporten naar Groot-‐Bri&annië regelde en hen daar bij pleeggezinnen onderbracht. Vele honderden kinderen werden zo gered van een wisse dood. De Slowaakse regisseur Matej Mináč maakte al eerder films over Winton. Kijk voor meer informaZe over Nickyho rodina op: www.menemshafilms.com/nickys-‐family. Deze vertoning maakt deel uit van het door de Slowaakse Ambassade georganiseerde Slovak Culture FesZval. Beeldmateriaal: www.menemshafilms.com Plaats: Tsjechisch Centrum, Westersingel 9, Ro&erdam Datum: 27 november 2013 LET OP: aanvang 19.00 uur, toegang graZs Georganiseerd in samenwerking met het Tsjechisch Centrum
JIŘÍ TRNKA -‐ RUKA
Op het Klik! animaZefesZval draait dit jaar de schi&erende maar ook gruwelijke film Ruka (De hand) van Jiří Trnka, een pionier van stop-‐moZon animaZe. Ruka wordt vertoond in het kader van het samen met EUNIC georganiseerde Classic and Contemporary Highlights in European AnimaZon-‐programma. Ruka is de laatste film van de beroemde Tsjechische animator en illustrator Jiří Trnka (1912-‐1969) . De achMen minuten durende film over een beeldhouwer die belaagd wordt door een reusachZge hand
14
wordt vaak gezien als een allegorie op het gebrek aan arZsZeke vrijheid in het communisZsche Tsjechoslowakije. In de relaZef liberale jaren zesZg kon Ruka nog zonder problemen met de censuur uitkomen, maar na de militaire invasie van Tsjechoslowakije door Warschaupact-‐landen in 1968 sloeg het culturele klimaat om. Ruka belandde op de lijst met verboden films en kon pas na de val van het communisZsche regime in 1989 weer officieel vertoond worden. Het Klik! animaZefesZval vindt van 12 t/m 17 november plaats in Eye, Amsterdam. Meer informaZe over kaartverkoop binnenkort op: www.klikamsterdam.nl Plaats: Eye Film InsZtute, IJpromenade 1, 1031 KT Amsterdam Datum: 14 november 2013 Georganiseerd in samenwerking met het Tsjechisch Centrum
CROSSING BORDER -‐ JAROMÍR '99 EN JAROSLAV RUDIŠ
Alois Nebel doet in de donkere dagen van november weer Nederland aan. Striptekenaar/muzikant Jaromír '99 en schrijver Jaroslav Rudiš komen op Crossing Border vertellen over hun nu al klassieke graphic novel, die de basis vormde voor een succesvolle animaZefilm en eigenhandig voor een opleving zorgde van het toerisme naar de afgelegen regio Jeseniky, waar Alois Nebel zich afspeelt. Meer informaZe over precieze locaZe, aanvangsZjd en kaartverkoop binnenkort op www.crossingborder.nl Plaats: Den Haag Datum: 16 november 2013 Georganiseerd in samenwerking met het Tsjechisch Centrum
CULTUUR -‐ MUZIEK ŠKAMPA KWARTET
Het Škampa kwartet komt weer naar Nederland, samen met de pianist Petr Jiříkovský. Met o.a. Dvořák en Smetana op het programma. De sZchZng Haren & Snaren ondersteunt jonge kamermuziekensembles uit Midden-‐Europa. Het Škampa-‐ kwartet is één van de eerste door deze sZchZng ondersteunde ensembles en is uitgegroeid tot een ver over de Tsjechische grenzen bekend ensemble. InternaZonaal behaalde prijzen, o.a. van de Royal Philharmonic Society en de aanstelling als de allereerste 'ArZsts-‐in-‐residence' bij de Wigmore Hall getuigden al vroeg van
15
hun kwaliteiten met als gevolg dat zij tot op de dag van vandaag geregeld optreden Zjdens onder meer het Praagse Lente FesZval en andere belangrijke fesZvals als die van Schwetzingen, Edinburgh, Schleswig-‐Holstein en Melbourne. Met hun registraZes voor het label Supraphon heeg het Škampa Kwartet meerdere onderscheidingen gewonnen. Hun opnamen van de kwarte&en van Janáček en Smetana gelden als de standaard van deze werken. Kijk voor meer informaZe op: www.skampaquartet.cz en www.harenensnarenarZsts.nl Loca5e en datum: 10 november, 15.00 uur: Theater Heerlen, Burgemeester van Grunsvenplein 145, Heerlen (www.parkstadlimburgtheaters.nl) 17 november, 15.00 uur: Cultura, Molenstraat 45, Ede (www.cultura-‐ede.nl) Georganiseerd In samenwerking met het Tsjechisch Centrum
UŽ JSME DOMA
Už jsme doma, een van de golden-‐oldies van de Tsjechische punkrockscene, spelen eind november in Amsterdam. Deze onvermoeibare band is al sinds 1985 acZef en treedt zo'n honderd keer per jaar op, in Amsterdam geven ze een dubbelconcert met Tatsuya Yoshida en Ono Ryoko. Kijk voor meer informaZe h&p://occii.org/events/ Kijk om in de stemming te komen op h&p://www.uzjsmedoma.com/en Plaats: OCCII, Amstelveenseweg 134, 1075 XL Amsterdam Datum: 28 november 2013, 20:30 uur Toegang: € 8,-‐
CULTUUR -‐ DIVERS DEBAT OVER WORTELS TOTALITAIRE REGIMES
Bijna op de dag af 25 jaar na de val van de Berlijnse Muur vindt in spiritueel centrum De Boskant een debat plaats over de wortels van totalitaire regimes. Sprekers: § Vytautas Landsbergis, lid van het Europees Parlement, oud-‐president van Litouwen § László Tőkés, lid van het Europees Parlement, bisschop van de Hongaarse Gereformeerde Kerk in Roemenië
16
§ Stéphane Courtois, historicus en samensteller van Zwartboek van het communisme § Theo de Wit, theoloog en filosoof § Jan Marinus Wiersma, voormalig lid van het Europees Parlement en oud-‐internaZonaal secretaris van de ParZj van de Arbeid Moderator: Carlos Reijnen (Universiteit van Amsterdam) OrganisaZe: De Boskant, Pla‰orm of European Memory and Conscience en SZchZng Geschiedenis Totalitaire Regimes en hun Slachtoffers, in samenwerking met het Tsjechisch Centrum. Let op: svp voor 5 november reserveren via
[email protected] of 070 3614180 Plaats: De Boskant, Fluwelen Burgwal 45, Den Haag Datum: 12 november 2013, 17:30 uur Toegang graZs, voertaal Engels
1150 JAAR SLAVISCH OP SCHRIFT
Seminar op de Universiteit van Amsterdam over de sporen van Cyrillus en Methodius in de Slavische wereld. 1150 jaar geleden reisden de aartsvaders van het Cyrillische schrig naar Moravië om daar het christelijke geloof te verspreiden. Rondom dit bijzondere jubileum vinden er dit jaar binnen en buiten Tsjechië tal van acZviteiten plaats. Met bijdragen van docenten Slavisch UvA: M. van Duijkeren-‐Hrabová, R. Genis, J. Kalsbeek, R. Lučić, A. Peeters-‐Podgaevskaja. Gastsprekers: C. Reijnen (Europese studies UvA), J. Kamphuis (Universiteit Leiden), M. Husár (Univerzita Konštan‹na Filozofa, Nitra, Slowakije) Plaats: Bungehuis (zaal 4.01), Spuistraat 210, 1012 VT Amsterdam Datum: 15 november 2013, 15:00 -‐ 17:30 uur Toegang graZs Georganiseerd door in samenwerking met het Tsjechisch Centrum.
UIT LIEFDE VOOR TAAL -‐ IN HET SPOOR VAN CYRILLUS EN METHODIUS
Het Vierde Deventer Slavisch Symposium van de Geert Grote Universiteit staat in het teken van de monniken Cyrillus en Methodius, die 1150 jaar geleden het Cyrillische schrig ontwikkelden en daarmee de Slavische wereld een eigen alfabet gaven. Met behalve bijdragen over Cyrillus en Methodius ook aandacht voor 100 jaar SlavisZek in Nederland, de PanslavisZsche beweging en het Russische chanson. Boris Tsoukkerman en Almut Hauser verzorgen deze dag de muzikale omlijsZng. Beiden zijn violist bij het Nederlands Symfonieorkest. Dagprogamma (incl. koffie, thee & lunch): € 35. Een PE-‐cerZficaat: € 10.
17
Plaats: Bibliotheca Launiana, Stromarkt 18D, Deventer (ca. 10 min. lopen van Deventer CS). Tijd: zaterdag 16 november 10:00 -‐ ca. 17:00 uur; zaal open vanaf 09:30 uur Reserveren: Via cursus@geertgrote-‐univ.nl. U kunt het bedrag overmaken op rekeningnummer 12.41.63.084 ten name van de Geert Grote Universiteit te Deventer onder vermelding van ‘Slavisch Symposium’. Meer informaZe: www.geertgrote-‐univ.nl/4slavtaal/ Plaats: Bibliotheca Launiana, Stromarkt 18D, Deventer Datum: 16 november 2013, 10:00 -‐ 17:00 uur Georganiseerd in samenwerking met het Tsjechisch Centrum
TSJECHOSLOWAAKSE SINTERKLAAS -‐ JAROSLAV HUTKA
Sinterklaasfeest voor Tsjechen en Slowaken in Amsterdam en omstreken. Met kadootjes voor de kinderen en optredens van onder andere Jaroslav Hutka. De folkzanger Jaroslav Hutka, ondertekenaar van het mensenrechtenmanifest Charta 77, kreeg in communisZsch Tsjechoslowakije een concertverbod opgelegd en emigreerde in 1978. Hij woonde enige Zjd in Nederland en bracht ook een plaat in het Nederlands uit ‘Hier is mijn thuis’. Plaats: Badhuistheater, Boerhaaveplein 28, 1091 AT Amsterdam Datum: 23 november 2013, 18:00 uur-‐19.30 Sinterklaasfeest, vanaf ca. 21.00 concert door Jaroslav Hutka. GraZs toegang
LITERATUUR HET GESCHIKTE MOMENT, 1855
Van Patrik Ouřednik, in Nederland vooral bekend van zijn grote hit Europeana, is een nieuw boek in het Nederlands vertaald. 'Het geschikte moment, 1855', vertaald door Edgar de Bruin en verschenen bij Uitgeverij IJzer, is een speels relaas over een bont gezelschap van anarchisten, communisten, revoluZonairen en gelukszoekers uit diverse delen van Europa dat halverwege de negenZende eeuw per schip koers ze&en
18
gedeeld worden. Aan de hand van het droogkomische, onbeholpen dagboek van een van de reizigers blijkt het echter al Zjdens de zeereis mis te gaan. Met de vele naZonaliteiten aan boord wordt het schip een zeilende toren van Babel. Het wordt er niet beter op als men in de kolonie aankomt waar in plaats van vrijheid complete anarchie uitbreekt. Zie voor een (Duitstalige) recensie: h&p://www.faz.net/aktuell/feuilleton/buecher/rezensionen/belletrisZk/ schweigen-‐ist-‐gold-‐1493463.html Oorspronkelijke Ztel: Príhodná chvile, 1855; Uit het Tsjechisch door Edgar de Bruin. Omvang: 124 pag.; Winkelprijs: ca. € 14,95; ISBN 978 90 8684 095 3
AGENDA t/m 30 maart: Tenstoonstelling Labyrint – Comenius Museum, Naarden (zie Ahoj! 291) 9 november: Najaarsbijeenkomst VNTS met muzikale medewerking van blaaskapel Vinočanka en Moravische zangers -‐ 16.00 uur, t’Koetshuis, Nijkerk 10 november: Blaaskapel Vinočanka met Moravische zangers -‐ 13.30 uur, Bousema, Lochem 10 november: Škampa kwartet -‐ 15.00 uur, Theater Heerlen, Heerlen 12 november: debat over wortels totalitaire regimes – 17.30 uur, De Boskant, Den Haag 14 november: AnimaZefilm Ruka (De hand) van Jiří Trnka -‐ Eye Film InsZtute, Amsterdam 15 november: 1150 jaar Slavisch op schrig – 15.00 uur, Bungehuis, Amsterdam 16 november: Uit liefde voor de taal, in het spoor van Cyrillus en Methodius – 10.00 uur, Bibliotheca Launiana, Deventer 16 november: Crossing border, Jaromír '99 en Jaroslav Rudiš – Den Haag 17 november: Škampa kwartet – 15.00 uur, Cultura, Ede 20 november: Filmclub: 'Môj pes Killer' – 19.00 uur, Tsjechisch Centrum, Ro&erdam 23 november: Tsjechoslowaakse Sinterklaas en Jaroslav Hutka – 18.00 uur, Badhuistheater, Amsterdam 27 november: Filmclub: Nickyho rodina – 19.00 uur, Tsjechisch Centrum, Ro&erdam 28 november: Concert Už jsme doma – 20.30 uur, OCCII, Amsterdam t/m 12 januari:Musical Buurman en Buurman beginnen voor zichzelf -‐ kijk voor de uitvoeringen op www.buurmandemusical.nl
NUTTIGE ADRESSEN GTSM: Genootschap voor Tsjechische en Slowaakse Muziek Hans Wallin, voorzi&er Prins Bernhardlaan 21, 2264 CA Leidschendam, tel/fax: 070 3278706 e-‐mail:
[email protected] Jacques de Coo, e-‐mail :
[email protected] Tsjechische Ambassade, Paleisstraat 4, 2514 JA Den Haag. Tel: 070 3130031 ; e-‐mail:
[email protected]; URL: www.mfa.cz/hague Tsjechisch Centrum, Westersingel 9, 3014 GM Ro&erdam. Tel.: 010 2251713, e-‐mail:
[email protected]; URL: www.czechcentres.cz/hague Postadres: Paleisstraat 4, 2514 JA Den Haag, Tsjechisch Bureau voor Toerisme/CzechTourism, Gatwickstraat 11, 1043 GL Amsterdam, Tel.: 0615 696 875; e-‐mail:
[email protected]; URL: www.czechtourism.com CzechTrade Brussel, Rue du Trône 60, 1050 Brussel. Tel: +32 22139460; e-‐mail:
[email protected]; URL: www.czechtrade.be Tsjechisch Centrum Brussel, 60, Rue du Trône, 1050 Brussel Tel: +32 22139430; e-‐mail:
[email protected]; URL: www.czechcentres.cz/brussels Nederlands-‐Tsjechische Kamer van Koophandel, Anděl City, Plzenska 5b / Radlická 1c, 150 00 Praha 5 – Smichov Tel. +420 257 474740; e-‐mail:
[email protected] Slowaakse ambassade, Parkweg 1. 2585 JG Den Haag. Tel. 070 4167777, e-‐mail:
[email protected]; URL: www.mzv.sk/hague Nederlandse Ambassade in Tsjechië, Go&hardska 6/27, 160 00 Praag 6 Tel.: 00420 233 015200, e-‐mail:
[email protected] Nederlandse Ambassade in Slowakije, Frana Krala 5, 811 05 BraZslava 1 Tel.: 00421 2 5262 5081, e-‐mail:
[email protected]
Uw advertenZe in Ahoj? Neem contact op met de redacZe voor de zeer interessante tarieven!
