Landelijk toezicht op kinderopvang in 2008
Landelijk toezicht op kinderopvang in 2008 In Nederland gelden hoge eisen voor kinderopvang. We willen dat kinderen gezond en veilig kunnen leren, spelen, slapen en eten. Er zijn in Nederland momenteel meer dan 6.600 kinderopvanglocaties en gastouderbureaus die daar elke dag een belangrijke bijdrage aan leveren. Om te zorgen dat de kwaliteit goed blijft, houdt de overheid toezicht op kinderopvang. Gemeentelijke instanties nemen een belangrijk deel van het toezicht voor hun rekening (97% van de inspecties). Ook vier landelijk werkende inspecties houden zich met kinderopvang bezig. Aangezien u daar minder mee te maken heeft, willen we u in deze folder vertellen hoe de landelijke toezichthouders werken en over hun plannen voor 2008. We beginnen kort met het gemeentelijk toezicht.
Toezicht vanuit de gemeente Het meest krijgt u te maken met de GGD-inspecteur, omdat hij in het kader van de Wet Kinderopvang de inspecties kinderopvang uitvoert. Als er gehandhaafd moet worden, krijgt u ook te maken met iemand van de gemeente. En soms, bijvoorbeeld bij de opening van een nieuwe kinderopvanglocatie, met de gemeentelijke brandweer en met bouw- en woningtoezicht. Deze toezichthouders zijn voor u bekende instanties. Toezicht landelijke inspecties 2008 De landelijke inspecties brengen u graag op de hoogte van de onderzoeksplannen voor 2008 zodat u weet waar u aan toe bent. Het is een van de stappen in een betere samenwerking tussen de landelijke inspecties. Wij willen onze activiteiten beter op elkaar afstemmen, zodat u minder vaak informatie hoeft te leveren en minder toezichthouders over de vloer krijgt. Daarnaast willen we door een betere samenwerking ook de kwaliteit van het toezicht verbeteren. Zo’n samenwerking is ook mogelijk tussen een rijksinspectie en een gemeentelijke instantie, zoals bijvoorbeeld de GGD (zie pilot met gemeente Den Bosch). Indien deze vorm van samenwerking plaatsvindt, informeren wij u vooraf daarover.
Om welke inspecties gaat het? Landelijke inspecties die toezicht houden op aspecten van de kinderopvang: • Voedsel en Waren Autoriteit (VWA): controleert de naleving van het rookverbod, de veiligheid van voedselbereiding en van speeltoestellen en kinderbedden en –boxen; • Arbeidsinspectie: controleert of werknemers van kinderopvangorganisaties veilig en gezond werken; • VROM-Inspectie: houdt toezicht op de naleving van en controleert de taakuitvoering door gemeenten op het gebied van brandveiligheid, bouwveiligheid, externe veiligheid en milieuregels, waaronder legionella. Zeer incidenteel kan de VROM-Inspectie hiertoe zelf een kinderopvanglokatie bezoeken; • Inspectie van het Onderwijs: controleert de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie in de vier grote steden en onderzoekt of het gemeentebestuur goed toezicht houdt op de kinderopvang in haar gemeente. De Inspectie van het Onderwijs houdt geen toezicht op de kinderopvangorganisaties zelf.
Wat merkt u van de inspecties? Sommige inspecteurs komen langs om controles uit te voeren, bijvoorbeeld van de kwaliteit van het voedsel of de veiligheid van speeltoestellen. Sommige inspecteurs houden interviews met houders en medewerkers. Ook zijn er inspecteurs die wel toezicht houden op het terrein van kinderopvang, maar niet controleren bij kinderopvangorganisaties zelf. Ook de resultaten zijn verschillend. VWA en de Arbeidsinspectie kunnen boetes opleggen als u zich niet aan de regels houdt. De VROM-inspectie en de Inspectie van het Onderwijs kunnen dat niet, zij publiceren rapporten met bevindingen en aanbevelingen ter verbetering die ze aan de organisaties en gemeenten (bevoegd gezag) ter uitvoering aanbieden, zodat zij er verder mee aan de slag kunnen.
Welke inspecties zijn er bij kinderopvangorganisaties gepland? De landelijke inspecties maken elk jaar een afweging welke onderwerpen belangrijk zijn om te onderzoeken. Daarbij is het bijvoorbeeld van belang wanneer er voor het laatst een onderzoek is geweest en hoe groot zij het risico schatten dat er problemen zijn. In 2008 kunt u een bezoek krijgen voor:
Wat?
Bij hoeveel
Hoe?
Door wie?
Resultaat?
Op afspraak
VWA
Indien er gevaar
organisaties? Basisvoorwaar-
375 kinder
den en Voedsel
opvanglocaties
voor de volksge-
veiligheid
zondheid dreigt, is een boete mogelijk.
Rookvrije werkplek Incidenteel; alleen bij
Zonder aan-
VWA
kondiging
Bij overtredingen kunt u een boete
klachten en
krijgen.
meldingen Veiligheid speel-
Incidenteel;
Alleen een
toestellen
alleen bij
algemene
de regels, dan
klachten en
aankondiging
wordt meestal een
VWA
meldingen
Voldoet u niet aan
beschikking tot herstel opgemaakt.
Kwaliteit van voor-
Vve-peuter-
Op afspraak
en vroegschoolse
speel-zalen
en na overleg het Onderwijs Staatssecretaris
educatie (vve)
(voor-scholen)
met elke
en vve-kinder-
gemeente
dagverblijven in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht
Inspectie van
Rapport aan van OCW
VROM- en Arbeidsinspectie De VROM-Inspectie en de Arbeidsinspectie hebben in 2008 geen onderzoek in de kinderopvang gepland, maar kunnen wel naar aanleiding van incidenten inspecties uitvoeren, bijvoorbeeld als er een ongeluk gebeurt of bij klachten over de arbeidsomstandigheden. De VROM-Inspectie publiceert regelmatig rapporten en handreikingen die gebouweigenaren helpen bij het naleven van voor hen relevante regelgeving op het gebied van veiligheid en gezondheid. Zo is er in februari 2007 de ‘Wegwijzer brandveiligheid unitbouw’ verschenen. Ook voor locaties voor kinderopvang die gebruik maken van demontabele units zijn hierin aan bevelingen ter verbetering van de brandveiligheid te vinden. Pilot VWA en gemeente Den Bosch De VWA gaat in 2008 samen met de gemeente Den Bosch, een van de pioniergemeenten in het kader van de interbestuurlijke taskforce Regeldruk Gemeenten, een experiment uitvoeren. Inzet is dat de VWA alleen in handhavende zin in actie komt op basis van de signalen van de GGD. De signalen
kunnen betrekking hebben op alle voor de kinderopvang relevante inspectieonderwerpen van de VWA: voedselveiligheid, veiligheid van speeltoestellen, rookvrije werkplek. Doel van het experiment is te onderzoeken of deze vorm van samenwerking bijdraagt aan het verminderen van de toezichtlast in de kinderopvang. Inspectie van het Onderwijs De Inspectie van het Onderwijs is zowel eerstelijnstoezichthouder als tweede lijnstoezichthouder. In het kader van verbetering van het onderwijs doet de inspectie in 2008 gericht onderzoek naar de invulling van de voor- en vroegschoolse educatie in de kinderdagverblijven en peuterspeelzalen in de G4-gemeenten. Als tweedelijnstoezichthouder op de Wet kinderopvang houdt de inspectie in 2008 verschillende onderzoeken naar de uitvoering van het toezicht door gemeenten en GGD-en (tot 1 januari 2008 werd deze taak door de Inspectie Werk en Inkomen uitgevoerd). Dat doet zij echter bij de gemeenten en GGD-en en niet bij kinderopvangbedrijven zelf. Een van deze onderzoeken betreft bijvoorbeeld een onderzoek naar de uitvoering van het gemeentelijk toezicht op de gastouderbureaus.
Meer weten over de inspecties? Heeft u vragen of opmerkingen, neem dan contact op met de betreffende inspectie: Voedsel en Waren Autoriteit: Postbus 19506 2500 CM Den Haag (070) 448 48 48 bij klachten/meldingen 0800 0488 www.vwa.nl
Inspectie van het Onderwijs: Postbus 2730 3500 GS Utrecht (030) 669 06 00 www.onderwijsinspectie.nl
Arbeidsinspectie: Postbus 11563 2502 AN Den Haag Tel. 070 - 3044 500 www.arbeidsinspectie.nl
VROM-Inspectie: Postbus 16191 2500 BD Den Haag (070) 339 11 77 www.vrom.nl
Informatie Zoals in het begin vermeld, voeren ook andere organisaties, zoals de gemeente en de GGD, inspecties uit in de kinderopvang. Voor informatie over GGD-inspecties kunt u de brochure ‘Kwaliteit, toezicht en handhaving in de kinderopvang,’ raadplegen. U vindt deze op www.ggdkennisnet.nl onderzoeknummer 34673. Voor meer informatie over kinderopvang en inspectie kunt u terecht op www.antwoordvoorbedrijven.nl. Kies als branche Kindercentra en gast ouderopvang. Op deze website is ook informatie te vinden over regelgeving, vergunningen en subsidies
Meer weten? Kijk op www.inspectieloket.nl
Colofon Uitgave van de Inspectie van het Onderwijs Inspectieuitgave: 2008-10 April 2008 Ontwerp: Ontwerpstudio 2 MAAL EE Fotografie: Manon Eekhout Photography Exemplaren van deze publicatie zijn telefonisch te bestellen bij de Postbus 51 Infolijn. Postbus 51-nummer: 22BR2008G010 ISBN: 978-90-8503-111-6 Telefoonnummer 0800 - 8051 (gratis), elke werkdag van 8.00-20.00 uur of via internet op www.postbus51.nl Deze publicatie staat ook op internet: www.onderwijsinspectie.nl en www.inspectieloket.nl
Binnen het programma Vernieuwing Toezicht werken Rijksinspecties en andere toezichthouders op gebied van kinderopvang aan beter toezicht en minder toezichtlast voor instellingen en ondernemers.
