Land- en tuinbouw en een duurzame ontwikkeling. Kris Debruyne Maaseik, 17 juni 2014

Land- en tuinbouw en een duurzame ontwikkeling Kris Debruyne

Maaseik, 17 juni 2014 1

Cera - De kracht van de coöperatie  Samen met meer dan 400.000 vennoten  Cera realiseert meerwaarde op drie vlakken: • sterke fundamenten van KBC Groep • unieke kortingen op producten en diensten voor de vennoten • maatschappelijke impact 2

Sterke fundamenten van KBC Groep  Cera verzekert aandeelhouders-stabiliteit en ontwikkeling van KBC Groep

3

Kortingen op producten en diensten  Kracht van de samenaankoop

4

Maatschappelijke impact  Cera is bruggenbouwer  Coöperatieve structuur -> vennoten beslissen mee

5

Maatschappelijke impact Domeinen waarin Cera investeert: - Armoedebestrijding en sociale inclusie - Coöperatief Ondernemen - Kunst en cultuur - Land- en tuinbouw en duurzame ontwikkeling - Zorg in de samenleving - Lokale initiatieven in het onderwijs en het jeugdwerk

- BRS: Samen microfinancieren en microverzekeren in het Zuiden 6

Maatschappelijke impact  Sinds 1998: 60 miljoen projectsteun  Lokale vennoten beslisten over ¼ van de ingezette middelen (45 regionale structuren in België)

 Van financier naar dienstverlener  Als coöperatie kunnen we: Initiëren Stimuleren 7

Integreren

Meerwaarde van Cera: en-en-verhaal!  Eigen domeinexpertise  Sectoroverschrijdende aanpak  Netwerk  Methodologische kennis  Projectmanagement  Expertise organisatieversterking  Logistieke expertise 8

 ... en centen

Dienstverlening  Coopburo (dienstverlener rond coöperatief ondernemen)  Innovatiesteunpunt (steunpunt voor innoverende boer i.s.m. BB en KBC)  Argus (informatie- en documentatiecentrum i.s.m. KBC)

 BRS (i.s.m. KBC)

9

Evolutie Cera-Domeinnaam Land- en tuinbouw  Land- en tuinbouw en Milieu  Land- en tuinbouw en Platteland  Land- en tuinbouw & een duurzame ontwikkeling

10

Veranderende context…  Landbouw tussen markt en maatschappij  Belang van de wereldmarkt  Overheidssteun verkleint

 Administratieve verplichtingen  Vraag van diverse stakeholders

 Multifunctionaliteit van de landbouw  Platteland: productie- of transitruimte, maar ook leef-, recreatie-, opslag-, experimenteerruimte 11

 Verbreding, diversificatie, vermaatschappelijking van de zorg

Land- en tuinbouw en …  Diverse thema‟s  Productie van voedsel + socio-cultuur, milieu en natuur, onderwijs, welzijn (bijzondere jeugdzorg, geestelijke gezondheidszorg, ouderenzorg, zorg voor personen met een handicap, arbeidszorg), armoede

 Huidige thema‟s: toekomst, coöperatie, duurzaamheid  Vorming, sensibilisering, communicatie, kennisdeling, samenwerking, 12

Duurzaamheid: 3 P’s + …

13

Economisch, ecologisch, sociaal + maatschappelijke waardering

Cera als mede-oprichter van unieke organisaties  Centrum voor Agrarische Geschiedenis  Innovatiesteunpunt voor landen tuinbouw  Steunpunt Groene Zorg  Boeren op een kruispunt

14

Centrum voor Agrarische Geschiedenis  Kenniscentrum, onafhankelijk kruispunt, informatie, educatie, animatie. rond rijk (Vlaams) agrarisch verleden (erfgoed van landbouw, platteland en voeding)

 Wetenschappelijke ondersteuning door het ICAG, Interfacultair Centrum voor Agrarische Geschiedenis  Tal van publicaties, studiedagen

 Website “Het virtuele land”  Eerst structurele steun, daarna projectsteun 15

Innovatiesteunpunt voor land- en tuinbouw  Initiatief van Boerenbond, in partnerschap met Cera en KBC  Sensibilisering, promotie, begeleiding, inspiratie  Technische innovatie, bedrijfsontwikkeling & sociale innovatie / plattelandsinnovatie  Bijv. milieu&techniek: nieuwe technologieën, water management, geur & fijnstof, duurzaam energiebeheer, biomassa valorisatie, kringloopsluiten (Cradle to cradle), bioomschakeling 16

 Wallonië: Tremplin Agr-e-novation

Steunpunt Groene Zorg  Cera, Boerenbond & Ons (Groep KVLV), start: 2004  Aanbieden van zinvolle activiteiten aan kwetsbare groepen (ouderen, bijzondere jeugdzorg, geestelijke gezondheidszorg, gehandicaptenzorg, schoolgaande jeugd…) in een groene werkomgeving  Focus op zorgboerderijen  Flexibele regelgeving, laagdrempelig statuut, juridische uitklaring, rechtszekerheid  Kenniscentrum, contactpunt, overlegforum (tussen zorg- en landbouwsector) 17

Boeren op een kruispunt  Opgestart in 2007 op initiatief van Vlaamse overheid en Cera  Partner: BB, ABS, KVLV, ISW  Begeleiden van Boeren in nood (in crisis)  Preventie en sensibilisering, individuele hulp en beleidsondersteuning  +/- 2.000 begeleidingen tot vandaag  Landbouw en welzijn (combinatie van psychologie en bedrijfseconomie)

 www.boerenopeenkruispunt.be  Tel. (7 dagen op 7): 0800 99 138 18

 Wall.: Agricall

Plattelandsarmoede  Thema‟s  Terugtredende diensten en voorzieningen  Vervoersafhankelijkheid en vervoersarmoede  Beperkte bestuurskracht van gemeenten en ocmw‟s: onderbescherming  Woonnoden voor huurders en eigenaars  Precaire arbeidsmarkt op het platteland  Vergrijzing, ontgroening, …

Publicaties, studiedagen, beleidsvoorstellen  2014: Blauwdruk coöperatieve dorpsrestaurants 19

Educatie  Weidepoort.be 

Portaalsite landbouweducatie



Bundeling info omtrent landbouw-initiatieven, educatie/ontspanning



Plattelandsklassen (BB)

 Plattelandsgidsen  Verbreding / extra-inkomen voor boer(in)  Professionalisering, opleiding, promotie  KVLV / AGRA 20

Voeding  Wat eten we morgen? 

Website, thematische publicaties rond gezonde voeding (nietgekleurde info – lb/voeding/consument) – aandacht voor lesmateriaal voor leerkrachten!



Plattelandsklassen (BB), CAG



www.watetenwemorgen.be

 Lekker gezond  Opleiding en promotie van gezond voeding door samenwerking producent-consument, via publicaties en vormingssessies  KVLV / AGRA

 Smaakbom 21

 Initiatief rond gebruik van groenten – Culinary (& vele partners)

Duurzame voedselproductie  DP21 

Dierlijke productie in de 21e eeuw



Nadruk op duurzaamheid, dierenwelzijn



Boerenbond

 Huisvesting landbouwhuisdieren  Verbreding / extra-inkomen voor boer(in)  Professionalisering, opleiding, promotie  ILVO

22

Ontmoeting en lokale verbondenheid  Boerenburenplan  Dorp met toekomst

23

Boerenburenplan beloonde een 20-tal unieke projecten!  Aanleiding: afstand boer–buur soms groot  Innovatieve, realistische, creatieve en duurzame ideeën  lokale ontmoeting en samenwerking  Inspelend op uitdagingen in de omgeving  Ter inspiratie van andere boeren met buren of buren van boeren 24

Dorp met Toekomst • Aanleiding: Sociale cohesie in dorpen versterken • Partner: Landelijke Gilden • Tientallen schitterende initiatieven in iedere Vlaamse provincie • Eindfase: evaluatie & publicatie „best practices‟ • www.dorpmettoekomst.be

25

Prijs Vrouwelijk talent op het platteland  Prijs 2012: voor talent, samenwerking, innovatie  Prijs 2014: profit, social profit, non profit (& publiek)  Laureaten 2014:  Jeanine Janssen - Zorghoeve Sint-Jansberg Maaseik

 Sonja Moens - Ons Dagelijks Groen in Meldert  Sabine Rouseré - Seniorenhoeve Carpe Diem Poperinge  Hilde Desmet - ‟t Fazantenhof Houthulst

26

Prijs Vrouwelijk talent op het platteland  Voorts in de top 10:  Riet Abrahams – hondenasiel / Time-outproject (Genk/Kortenaken)  Lies Delombaerde – 19-jarige Chiro-begeleidster voor jongere met een handicap (Sint-Ulriks-Kapelle)  An Roovers – kunstenares / Food on wood cateringservice (Boutersem/Hoegaarden)  Moniek Desmet – De Groenselpoorte, groenten-/buurtwinkel (Reningelst)  An Debontridder – bezielster De Eglantier, Huis 20, gehandicaptenzorg (Leefdaal)

 Annemarie Kota – Weggeefwinkel op het platteland (Olmen)

27

Uitdagingen en opportuniteiten voor de boerin/boer  21e eeuw = de eeuw van  de deeleconomie  globale (digitale) verbondenheid en proximiteit

 hernieuwde liefde voor platteland(sruimte)  Streekproducten, liefde voor voeding, tuinieren

 Eerlijke producten (korte keten)

 Zorg ( PAB / PVF – vzw op de boerderij )  Diensten voor de dorpsgenoot/ -actoren 28

(coöperatie met school, vereniging, individu)

29