Kwetsbare Ouderen en de Tweede Lijn Addendum bij richtlijn CVRM Wat is mijn plek?
Marianne van den Berg, apotheker
Stelling een: •
De kwetsbare ouderen zijn voor mij een van de belangrijkste doelgroepen waar ik mij op ga richten
Stelling twee: •
Ik vind het belangrijk dat onze beroepsgroep zich hierin profileert
Stelling drie: •
Het brengt mijzelf ook wat als ik op een bepaalde manier mijn steentje hieraan bijdraag
Addendum Kwetsbare Ouderen bij richtlijn CVRM: waarom? •
In de huidige CardioVasculair RisicoManagement (CVRM) richtlijn wordt onvoldoende aandacht besteed aan de grote populatie (kwetsbare) ouderen
•
Deze groep patiënten heeft vanwege hun leeftijd al een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Dit risico wordt verder verhoogd door aanwezige comorbiditeiten
•
behandeling bij deze groep is moeizaam door o.a. het hoge medicatie gebruik met risico op interacties en complicaties.
2011: herziene versie van de richtlijn CVRM Deze richtlijn focust zich echter met name op de volwassenpopulatie en niet op de populatie (kwetsbare) ouderen •
Ook wordt de zorg rondom hypertensie nu onderbelicht, hetgeen leidt tot zowel onder als overbehandeling
•
De organisatie van de huidige zorg in het geval van hart- en vaatziekten bij (kwetsbare) ouderen is daarmee niet adequaat
Initiatief: •
Nederlandse Internistenvereniging (NIV) en Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie (NVKG)
•
Samenwerking met: Ned ver voor Cardiologie (NVVC) Ned ver voor Neurologie (NVN) Ned Huisartsengenootschap (NHG) Verenso Hart en Vaatgroep Kenniscentrum van Medische Specialisten
• • • • •
Om welke patiëntengroep gaat het? •
het aantal 65-plussers zal toenemen van 2,6 miljoen in 2011 tot 4,6 miljoen in 2039
•
het aandeel 65-79-jarigen stijgt sterk en vanaf 2025 neemt ook de groep 80-plussers sterk toe (de dubbele vergrijzing)
•
Een van de vijf van hen behoort tot de populatie kwetsbare ouderen
•
)
Demografie: 2012-2014
2030
Een of meer chronische ziekten
32%
5,3 miljoen
40%
7 miljoen
multimorbiditeit
11%
1,9 miljoen
17%
3 miljoen
65 plussers
16%
24%
75 plussers
1,2 miljoen
2,6 miljoen
7 september, overleg, 25 deelnemers. • • • • •
•
Hart en vaatgroep, IGZ, Lareb, Nefarma, NHG, NIV, NVHVV (ned ver voor hart en vaat verpleegkundigen) Landelijk netwerk verpleegkundig specialisten, NVKG ( ned ver voor klinische geriatrie), NVVC (ned Ver voor cardiologie), V&VN (verpleegkundigen en verzorgenden Nederland), Verenso (spec in ouderengeneeskunde), ZN/VGZ, KNMP ANBO, NPCF ed waren uitgenodigd maar niet aanwezig
Hoofdstuk algemeen: •
kwetsbaarheid en levensverwachting van de patiënt
•
time until benefit
•
Ook zal er worden verwezen naar bestaande richtlijnen en screeningsinstrumenten, waar nodig en relevant.
•
In dit kader benoemd: LSKA en multidisciplinaire richtlijn Polyfarmacie
LSKA: landelijke standaard ketenzorg antistolling •
….”naast de voorschrijvend arts speelt de apotheker een rol bij medicatiebewaking. Volledigheid van het medicatiedossier is hierbij van essentieel belang. De apotheker is verantwoordelijk voor het actuele medicatieoverzicht, voor informatievoorziening aan patiënten en voor de interactie met de voorschrijvend arts, de hoofdbehandelaar en de overdracht van medicatiegegevens aan de verschillende ketenpartners. Daarnaast speelt de apotheker een belangrijke rol bij het controleren van het juiste gebruik van de voorgeschreven medicatie en interacties met andere geneesmiddelen
Hoofdstuk hypertensie: •
Hoe dient bloeddruk bij (kwetsbare) oudere patiënten te worden gemeten?
•
Welke bloeddruk targets gelden voor welke oudere patiënten (kwetsbaar vs. vitaal)?
•
Welke en hoeveel antihypertensiva kunnen worden voorgeschreven aan (kwetsbare) oudere patiënten?
•
Wanneer dient men te stoppen met antihypertensiva?
Hoofdstuk Dyslipidemie: •
Wanneer begin je wel of niet met lipide verlagende middelen (waaronder statines)?
•
Wanneer dient te worden gestopt met lipide verlagende middelen (waaronder statines)
Hoofdstuk Anti thrombotica •
Wanneer dient men te starten met een plaatjesremmer bij (kwetsbare) oudere patiënten met een CVA of MI?
•
Wanneer dient men te stoppen of af te bouwen met een plaatjesremmer bij (kwetsbare) oudere patiënten met een CVA of MI?
• •
Kunnen combinaties van anti-trombotica veilig worden gegeven aan (kwetsbare) oudere patiënten en wanneer dient gestopt te worden met combinaties van anti-trombotica?
Hoofdstuk Leefstijladviezen: •
Welke adviezen omtrent levensstijl als roken, gezond eten en bewegen kunnen gegeven worden aan (kwetsbare) oudere patiënten met (een verhoogd risico op) hart- en vaatziekten?
Hoofdstuk Organisatie van zorg: •
Advies ten aanzien van shared decision making: wat te bespreken met de patiënt
•
Verwijzing naar eerste en tweede lijn, naar wie, internist ouderengeneeskunde of klinisch geriater?
•
Transitie van zorg: patiënt heeft veel medicatie en wordt opgenomen in ziekenhuis of instelling
Is het belangrijk?
Wat vind je dat er moet gebeuren
Wat kan je zelf doen
Wat kost het je
Wat heb je er zelf aan
•
Verdieping in de materie, meer kennis
•
Contact met andere beroepsgroepen: de manier van denken
•
Je bouwt een netwerk
•
Je doet ideeën op voor je eigen apotheek
•
Het geeft voldoening
Stelling een: •
De kwetsbare ouderen zijn voor mij een van de belangrijkste doelgroepen waar ik mij op ga richten
Stelling twee: •
Ik vind het belangrijk dat onze beroepsgroep zich hierin profileert
Stelling drie: •
Het brengt mijzelf ook wat als ik op een bepaalde manier mijn steentje hieraan bijdraag
Advertentie voor vacature beherend apotheker: De apotheker van de toekomst is in onze ogen iemand die uitstekende farmaceutische zorg combineert met organiserend vermogen en acquisitiekracht. Je vindt een persoonlijke aanpak belangrijk en door resultaatgericht te werken krijg je klanten, collega’s, medewerkers en professionals mee in je plannen. Een farmaceut die onder veranderende omstandigheden de beste zorg organiseert. Kortom: ben jij de farmaceut die in een veranderende omgeving de beste zorg organiseert? Dan zijn wij op zoek naar jou!
En dit houden we vast!
