KWEKERIJ DE RODE PIMPERNEL
Het verkooptafeltje is gevuld met hopmarjolein (Origanum rotundifolium ‘Kent Beauty’). Klanten komen er speciaal voor terug.
VROLIJKE DANSERS IN DE BORDER De moerbedden van vaste plantenkwekerij De Rode Pimpernel vormen één deinende zee van bloemen, pluimen, aren en halmen. Joukje Schaap weefde de kleurrijkste soorten aan elkaar en liet overal haar handtekening achter met haar favorieten: pimpernellen (Sanguisorba). DOOR MIRJAM ENZERINK FOTOGRAFIE ELLEN GROOTES
Pimpernel ‘Massive Red’
Ereprijs (Veronicastrum ‘Fascination’) voor de ‘boomhut op pootjes’.
Pimpernel ‘Massive Red’ met Heuchera ‘Obsedian’ en het grasje Imperata ‘Red Robin’
2014 AUGUSTUS/SEPTEMBER 41
De wind blaast over het Drentse land en
held die Rode Pimpernel wordt genoemd.
zet de moerbedden van Kwekerij De Rode
De plant is geen mysterie en juist daarom
Pimpernel in beweging. Tientallen
verdient hij volgens de kwekers een
Echinacea’s buigen zachtjes met hun roze,
hoofdrol in de border. “We zitten hier
oranje en gele zonnehoeden. De blauwe
gedeeltelijk op een leemlaag dus in de
bolletjes van kogeldistels gaan als
winter zijn gedeeltes vrij nat en zomers
trommelstokken op en neer, terwijl de
vrij droog. Maar de pimpernel trekt zich
vuurpijlen van roze en rode Persicaria
daar niks van aan en zaait zich zelfs
vervaarlijk zwiepen. De blaadjes van
spontaan uit. Het is ook een heel leuke
verschillende siergrassen in alle uithoeken
plant om mee te weven, bijvoorbeeld in
van de kwekerij ritselen gezellig mee. Het
combinatie met grassen. Dat wuift dan
is maar even of de hele tuin is één
altijd zo mooi samen.”
deinende en ruisende zee van kleur. De ‘wave’ steekt het pad over waar de
Flinke leemlaag
opgepotte planten voor de kwekerij staan.
Vijftien jaar geleden bestond de kweek
Eigenaren Joukje Schaap en Jeroen
grond nog uit weiland. Joukje en Jeroen
Franssens kijken toe en genieten. Bij de
plantten singels rondom om de wind te
aanleg van de moerbedden hadden ze dit
temperen. Om dezelfde reden legden ze
voor ogen: een natuurlijke tuin met
tuinkamers aan van haagbeuk. Het
weefborders vol kleurrijke vaste planten.
bewerken van de aarde was een andere
Het stel ontmoette elkaar op de tuinbouw
voorzorgsmaatregel. Die bestond namelijk
school en kweekt al sinds 1982 een
uit een flinke leemlaag. Vanuit het
eigenwijze collectie planten. De laatste
midden van het kweekveld lieten ze de
veertien jaar in Roden, op het achtererf van
percelen schuin aflopen. Overtollig water
een oude boerderij.
wordt op die manier naar sloten gevoerd.
Geheimzinnige held
“Een kwekerij met wateroverlast overleeft niet”, zegt Joukje lachend. Rechts van het
Verspreid over de moerbedden steken
middenpad staan zo’n 300 verschillende
pimpernellen hun kopjes boven het
soorten vaste planten klaar in potten. De
maaiveld uit. De bloemvormen van deze
verdienste van Jeroen, die ieder voorjaar
Sanguisorba’s lopen uiteen van parman
moederplanten scheurt en stekt. Of soms
tige rode knopjes tot lange pluizige roze
uit zaad planten opkweekt. De hoeveel
borstels. Het is één van de favoriete
heid varieert. “Heel gewild is onze
geslachten van Joukje en Jeroen, vandaar
akeleiruit, Thalictrum ’Splendide’”, vertelt
de naam van hun kwekerij. “En natuurlijk
de kweker. “Als die bloeit, kan niemand
ook een beetje vanwege het boek The
daar omheen.” Ook de hopmarjolein is
Scarlett Pimpernel”, zegt Joukje. De
een plant waarvoor klanten terugkomen
hoofdpersoon hierin is een geheimzinnige
naar Roden. Net als de mooie collectie
5 FAVORIETE PIMPERNELLEN Sanguisorba ‘Lum’, bloeit vroeg van mei-juli, wordt 80 cm hoog en geeft rode bolletjes Sanguisorba ‘Tully’, bloeit laat van augustus-oktober, wordt 150 cm hoog en geeft rode bolletjes Sanguisorba ‘Dancing Red’, bloeit van juli-oktober, wordt 90 cm hoog en geeft rode bolletjes Sanguisorba ‘Long Tall Red’, bloeit van juli-oktober, wordt 110 cm hoog en geeft rode aartjes Sanguisorba ‘Lilac Squirrel’, bloeit van juni-augustus, wordt 90 cm hoog, bloeit roze met prachtig blauwgrijs blad
42 BUITENLEVEN
De kweekbedde
n tellen zo’n 30
0 soorten vaste
planten.
Een weefborder van Joukje met van voor naar achter: rode zonnehoed (Echinacea purpurea), kogeldistel (Echinops bannaticus) en duizendknoopjes (Persicaria ‘Orange Field’ en Persicaria amplexicaulis ‘Rosea’). Achterin bloeit de witte Pimpernel ‘All Time High’ met een transparante waas
Joukje Schaap
van akeleiruit (Thalictrum splendide). 2014 AUGUSTUS/SEPTEMBER 43
Echinecea ‘Sunrise’
Op de voorgrond bloeien kattenstaarten (Lythrum ‘Robert’), verderop een boeket moerrasspirea (Filipendula ‘Kahome’)
donkerbladige dahlia’s. In het verkoop
sterke, bodembedekkende soort. Maar
hoekje van de kwekerij combineren ze
niet alle spontane zaailingen halen het
prachtig met andere toppers als Agapant-
sortiment. Ze moeten een duidelijke
hus ‘Midnight Star’, Verbena en Cimicifu-
meerwaarde hebben en bovend ien sterk
ga. “Onze collectie bestaat uit sterke
zijn. ‘Dancing Red’ heeft de ballotage
planten die goed en lang bloeien. Maar
commissie onlangs overtuigd. “Het is een
het zijn ook soorten waar we zelf iets mee
laatbloeier die ook wat lager blijft. Zo kun
hebben. Voor ons moet een plant body
je hem op een andere manier toepassen
hebben. Dat gepriegel met kleine
in de border.”
rotsplantjes vind ik bijvoorbeeld niks. En
Pimpernel ‘Long Tall Red’ met donkerbladige dahlia ‘Twining After Eight’.
JE EIGEN WEEFTUIN Ook zo’n mooie nazomerborder? Deze soorten, hoog en laag, weeft Joukje graag aan elkaar voor héél veel kleur in de tuin. • Stermaagdenpalm (Amsonia) • Gillenia trifoliata • Wederik (Lysimachia clethroides) • Loodkruid (Ceratostigma plumbaginoides)
daar komt ook snel onkruid tussen. Het
Weven van planten
moeten bossen worden, dan krijgt
• Zonnekruid (Helenium)
Naast haar werk op de kwekerij, legt
onkruid minder kans.”
• Koninginnekruid (Eupatorium)
Joukje zich toe op het ontwerpen van
• Grassen (Molinia arundinacea ‘Trans-
Dancing Red
tuinen. “Die combinatie werkt goed, juist omdat ik niet alleen maar achter die
Naambordjes ontbreken in de moerbed
tekentafel zit: de vaste planten zitten heel
den, maar de kwekers kennen hun
erg in mijn hoofd. Ik kan mensen uit eigen
pappenheimers. Ze wijzen op een
ervaring vertellen hoe planten het doen
variëteit pimpernel met inmiddels
en welke soorten mooi combineren.” De
uitgebloeide rode bolletjes. Het is een
tuinen van Joukje hebben uiteenlopende
nieuwe soort die spontaan opdook op de
stijlen, maar het weven van planten is
kwekerij. “Hij bloeit al in mei en dat
tekenend voor haar aanpak. “Het mag
onderscheidt hem van anderen”, legt
lekker natuurlijk en weelderig zijn.
Jeroen uit. “De meeste pimpernellen
Verschil in hoogte en ook kleur is heel
beginnen namelijk pas in juli en bloeien
belangrijk. Veel mensen gaan voor paars,
tot eind september.” De nieuwkomer
blauw, wit. Heel leuk hoor, maar dat kan
kreeg de naam ‘Lum’, de bijnaam van de
ook saai worden. Als je daar bijvoorbeeld
zoon des huizes. Een nieuwe, hoge
een donkerrode Knautia doorheen weeft,
variant draagt de bijnaam van dochter
of een magenta Geranium ‘Dragon Heart’,
Marnel: ‘Tully’. Ook hond Noet werd
wordt het veel spannender.” Joukje wijst
vereerd met een eigen pimpernel; een
op een citroengele daglelie. “Dit is
44 BUITENLEVEN
parent’ en Panicum virgatum ‘Shenandoah’) • Aster (bijvoorbeeld Aster lateriflorus ‘Horizontalis’) • Pimpernel (Sanguisorba ‘Lum’)
“De pimpernel is een heel leuke plant om mee te weven, bijvoorbeeld in combinatie met grassen. Dat wuift dan altijd zo mooi samen”
Hemerocallis ‘Corky’, ook zo’n plaatje. Jeroen plukt een bloem en eet hem ter plekke op. “Veel mensen weten niet dat ze eetbaar zijn”, legt hij uit. “Tijdens onze Hemerocallisdagen vullen we de bloemen bijvoorbeeld met roomkaas. Dat is echt heerlijk en een heel mooi gezicht.” Elke tuin die Joukje ontwerpt, krijgt een pimpernel. “Dat is mijn handtekening. En pimpernellen laten zich nou eenmaal heel goed combineren. Ontzettend leuk is bijvoorbeeld een rode pimpernel met witbloeiende Persicaria polymorpha of een witte Phlox. Dat steekt zó leuk tegen elkaar af.”
Getemde wildernis Over het middenpad tussen moertuin en kweekbedden wandelen Joukje en Jeroen naar het laatste stukje kwekerij. Hier mag de natuur - hetzij een beetje gecontroleerd - haar gang gaan. Er staat een kneuterig, blauwgrijs verweerd houten huisje met een rood pannendak midden in de getemde wildernis. Het is de oude boomhut van de kinderen, vertelt Jeroen. “Zodra het gras begint te groeien, lijkt het alsof de hut boven het land zweeft.” Het achterland is een paradijsje voor vogels en insecten. En Op de voorgrond bloeit een zee van moerrasspirea (Filipendula ‘Kahome’)
TIP
Knip bloemen van planten die erg lang bloeien, zoals prachtkaars (Gaura), hopmarjolein (Origanum ‘Kent Beauty’) en de Diascia eind september of half oktober af. Ze komen dan veel makkelijker de winter door.
s een bloeiend De naambordjes bij de verkoophoek met recht psis). zonneoogje (Helio
46 BUITENLEVEN
ook de reeën verschansen zich hier graag tussen rietkragen en hakbosjes. “Als we ’s
Kwekerij De Rode Pimpernel is geopend van donderdag tot en met zater-
morgens op de kwekerij komen, zien we ze
dag tussen 9.00 en 17.00 uur. Een uitgebreid overzicht van het sortiment
regelmatig lopen tussen de moerbedden.
staat op www.rodepimpernel.nl. Meer informatie over het tuinontwerp
Ze zijn net als wij dol op pimpernellen. En
bureau van Joukje vind je op www.tuinontwerp-joukjeschaap.nl.
ook de geraniums lusten ze graag. We
Kwekerij De Rode Pimpernel, Hullenweg 16, 9301 ZD Roden.
hebben daar geen problemen mee; er staat hier genoeg. En ze zijn heel beschaafd, ze trappen niks kapot en staan keurig tussen de plantjes.”
Decoratieve silhouetten Tussen de uitgebloeide schermen zeven blad, grassen en brandnetels duiken ook spontane zaailingen op. Joukje wijst op een groepje uitgebloeide rode pimpernel len. En ook de Verbena’s en rode Knautia’s hebben het hier goed naar hun zin tussen alle wilde flora. “In de winter is het hier ook zo prachtig, net als in de moerbedden trouwens. De uitgebloeide grassen en zaaddozen van vaste planten geven dan decoratieve silhouetten. Pas in het voorjaar maait Jeroen alles af. Dan kan het feest weer opnieuw beginnen.” Hond Noet houdt de wacht in de verkoophoek. Op de voorgrond de sterke Agapanthus ‘Midnight Star’.
Joukje is dol op donkerbladige Dahlia’s, zoals hier links de ‘Twining After Eight’. 2014 AUGUSTUS/SEPTEMBER 47
