KWARTAALMONITOR APRIL 2015
Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland
Inhoud 3
FREELANCERS GEBAAT BIJ DUIDELIJKHEID
4
5
OMZETCIJFERS FREELANCERS EERSTE KWARTAAL VALLEN TEGEN
LICHT HERSTEL VOOR UURTARIEVEN VAN FREELANCERS
6
HAAGSE FREELANCER PRESTEERT HET BEST
7
OMZETSTIJGING PER BEROEPSGROEP
2
Freelancers gebaat bij duidelijkheid
De overheid heeft de Nederlandse freelancers flink wat angst ingeboezemd het afgelopen jaar. Allereerst werd in september aangekondigd dat de VAR mogelijk wordt vervangen door de BGL (Beschikking Geen Loonheffingen). Een maand later schreef het FD dat de overheid de stimuleringsregelingen voor zelfstandig ondernemers wil versoberen, zoals de starters- en zelfstandigenaftrek. Duidelijk is dat de overheid met de enorme toename van freelancers in haar maag zit. Momenteel zijn ruim 880.000 freelancers actief. Doordat het aantal freelancers stijgt ten opzichte van mensen in loondienst int de Belastingdienst minder sociale premies en loonheffingen. En de kosten van de stimuleringsregelingen rijzen de pan uit. Het gevolg is dat het sociale zekerheidsstelsel onder druk komt te staan. Beschikking Geen Loonheffingen Met de BGL verwacht het kabinet schijnzelfstandigheid te bestrijden door per opdracht de arbeidsrelatie te laten kwalificeren door de opdrachtgever en -nemer. Maar het inhuren van freelancers wordt met de BGL duurder, tijdrovender en risicovoller voor opdrachtgevers. Freelancers vrezen dat hierdoor het aantal beschikbare opdrachten daalt. Stimuleringsregelingen versoberen Door de stimuleringsregelingen voor ondernemers te versoberen, wil de regering de groei van het aantal freelancers een halt toe roepen. Maar veel freelancers die nu al actief zijn worden zo in de financiële problemen gebracht. Een grote groep is namelijk afhankelijk van de fiscale voordelen, en het afschaffen ervan jaagt hen mogelijk de bijstand in. Onzekerheid De BGL is nog niet door de Tweede Kamer heen, en de plannen over de stimuleringsregelingen moeten nog gepresenteerd worden. Feit is wel dat de grote hoeveelheid freelancers een probleem vormt. Freelancers verkeren hierdoor in onzekerheid. Want vroeg of laat komt de overheid met een maatregel die hun dagelijks leven flink gaat beïnvloeden. Met die onzekerheid in het achterhoofd is het niet lekker ondernemen. De Nederlandse economie is gebaat bij ondernemerschap. Ondernemers moet je koesteren. De ministeries van Sociale Zaken, Algemene Zaken, Financiën en Economische Zaken onderzoeken momenteel de positie van de freelancer in de samenleving. Hopelijk komt naar voren dat freelancers beschouwd moeten worden als motor van onze economie, en niet als een probleem waar een oplossing voor bedacht moet worden.
Paul den Ronden Algemeen directeur Tentoo
3
Omzetcijfers freelancers eerste kwartaal vallen tegen Freelancers hebben hun gemiddelde omzet in het eerste
Uit de cijfers van Tentoo blijkt dat bedrijven gemiddeld 1,2
kwartaal van 2015 slechts licht zien stijgen. Vergeleken
procent minder freelancers en flexwerkers inzetten dan
met hetzelfde kwartaal een jaar eerder verdienden ze
dezelfde periode vorig jaar. Wel neemt het aantal bedrijven dat
gemiddeld 2,3 procent meer. Daarmee valt de omzetgroei
freelancers en flexwerkers inzet toe, namelijk met 4,7 procent.
tegen. Vorig jaar steeg de omzet in het eerste kwartaal
Den Ronden: ‘Ook zien we dat het aantal freelancers toeneemt,
nog met 7,6 procent ten opzichte van een jaar eerder.
namelijk met ruim 3 procent. De behoefte aan flexibele arbeid blijft dus stijgen, maar we zien ook dat het aantal gewerkte
Paul den Ronden, algemeen directeur van Tentoo, licht de
uren per freelancer stagneert.’
cijfers toe: ‘De verwachting is dat bedrijven dit jaar meer mankracht kunnen gebruiken vanwege de aantrekkende
Wet Werk en Zekerheid
economie. Ook wordt verwacht dat bedrijven daarbij een
Naast de economische groei waren de verwachtingen voor
groter beroep doen op freelancers en flexwerkers vanwege de
de omzetcijfers van freelancers hooggespannen door de
onzekerheid over het blijvende karakter van de groei. Maar dat
Wet Werk en Zekerheid. Deze wet beperkt de mogelijkheden
valt in het eerste kwartaal dus tegen.’
van flexibele arbeidscontracten, waardoor de vraag naar freelancers zal toenemen. Den Ronden: ‘De maatregel van de wet die de mogelijkheden van flexcontracten het meest beperkt is de nieuwe ketenregeling. Deze regeling wordt op 1 juli ingevoerd. Vanaf die datum mogen werkgevers maximaal twee jaar lang medewerkers met flexibele arbeidscontracten inhuren in plaats van drie jaar. Mogelijk plukken freelancers vanaf die dag pas écht de vruchten van de Wet Werk en Zekerheid.’
GEMIDDELDE OMZETSTIJGING FREELANCERS EN FLEXWERKERS Q1 2015 TOV Q1 2014
2,3 %
Q1 2014 TOV Q1 2013
7,6 % -25
0
25
4
Licht herstel voor uurtarieven van freelancers Uit cijfers van Tentoo blijkt dat de omzetstijging van
bedrijvigheid weer aantrekken én de nieuwe ketenregeling op
2,4 procent door freelancers gerealiseerd is door een
1 juli van kracht wordt, verwachten we dat het aantal opdrachten
hoger uurtarief. Vergeleken met het eerste kwartaal van
gaat stijgen. Bovendien verwachten we in de komende jaren
2014 verdienden de freelancers per uur bijna 2 procent
een minder snelle toename van het aantal freelancers.
meer. Het aantal uren dat een freelancer gemiddeld kon
De lichte stijging van het uurtarief in het eerste kwartaal is
werken steeg slechts met 0,4 procent.
daarom een voorbode voor de rest van het jaar.’
Uit eerder onderzoek van Tentoo naar de tariefontwikkeling van freelancers bleek dat de uurtarieven sinds 2011 behoorlijk zijn gedaald. Over heel 2014 lag het gemiddeld uurtarief 6,4 procent lager dan in 2011. Nu het uurtarief in het eerste kwartaal van 2015 licht is gestegen ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder, lijkt het tarief zich te herstellen.
TARIEFONTWIKKELING FREELANCERS EN FLEXWERKERS 100% 98% 96% 94%
Paul den Ronden, algemeen directeur van Tentoo: ‘Het gemiddeld uurtarief van freelancers stond onder druk de afgelopen jaren. Dat komt doordat het aantal freelancers de
92% 90% 2011
afgelopen vier jaar flink is toegenomen, terwijl het aantal
2012
2013
2014
opdrachten niet evenredig toenam. Omdat de economie en
Vrouwelijke freelancers verdienen minder dan mannen Vrouwelijke freelancers verdienen per uur behoorlijk minder dan hun mannelijke collega’s. In 2014 lagen de tarieven van
VERSCHIL UURTARIEF TUSSEN MAN EN VROUW 10%
vrouwen gemiddeld bijna 5 procent lager. Het verschil in
8%
honorering tussen mannen en vrouwen is de afgelopen jaren
6%
wel kleiner geworden.
4% 2% 0% 2011
2012
2013
2014
5
Haagse freelancer presteert het best De freelancers uit Den Haag hebben van alle grote ste-
Freelancers in de mediabranche
den in Nederland de meeste omzetprogressie geboekt.
De gemiddelde omzet van freelancers uit Hilversum daalde in
Hun omzet steeg met maar liefst 10,4 procent. Daarmee
het eerste kwartaal met 5 procent. Veel van deze freelancers
laten de Hofstedelingen de overige randsteden ver ach-
zijn actief in audiovisuele beroepen. Paul den Ronden,
ter zich.
algemeen directeur van Tentoo: ‘De afgelopen jaren hebben omroepen moeten bezuinigen en hebben er fusies plaatsge-
De Haagse freelancers lieten in het laatste kwartaal van 2014
vonden. Mogelijk is dit een oorzaak van de dalende gemiddelde
ook al de mooiste cijfers zien, met een plus van ruim 15
omzet van de Hilversumse freelancers. Hoe hun toekomst er
procent ten opzichte van het laatste kwartaal van 2013. Zij
uit komt te zien is niet duidelijk. Staatssecretaris Sander
weten hun leidende positie dus te prolongeren. De omzetstij-
Dekker van Media heeft aangekondigd het publieke bestel
ging is vooral te danken aan de groep freelancers van 35 tot
open te willen stellen voor private partijen. Ook wil hij af van
44 jaar. Hun omzet steeg met ruim 24 procent. De freelancers
amusementsprogramma’s op de publieke netten. Het gevolg
die uit de toon vallen zijn die met de leeftijd van 25 tot 34 jaar.
kan zijn dat door deze wijzigingen de vraag naar freelancers
Hun gemiddelde omzet daalde met bijna 10 procent.
en flexwerkers groeit in tegenstelling tot de vraag naar vaste medewerkers. Bij onzekerheden zijn ook omroepen gebaat bij
Utrecht grootste daler
een grotere flexibele schil.’
De freelancers uit Utrecht lieten in het eerste kwartaal de grootste omzetdaling zien van alle grote steden, met een min van 6,1 procent. Ook in het laatste kwartaal van 2014 lieten ze de grootste omzetdaling zien. Net als hun Haagse collega’s
OMZETSTIJGING RANDSTEDEN
gaan de Utrechtse freelancers dus door met waar ze 2014 mee
CIJFERS IN VERGELIJKING MET Q1 2014
eindigden. De omzetdaling is toe te wijzen aan de groei van het aantal jonge Utrechtse freelancers. Omdat deze groep gemiddeld minder verdient dan hun oudere collega’s, daalt de gemiddelde omzet van alle freelancers. Omzet Amsterdamse en Rotterdamse freelancers De freelancers uit Amsterdam zagen hun gemiddelde omzet stijgen met een half procent. Hun collega’s in Rotterdam deden het minder, met een omzetdaling van 2,8 procent. De freelan-
AMSTERDAM
0,5 %
DEN HAAG
10,4 %
HILVERSUM
-5,1 %
ROTTERDAM
-2,8 %
UTRECHT
-6,1 % -25
0
25
50
cers uit ’s lands grootste steden ondervinden de gevolgen van de positieve economische ontwikkelingen dus nog niet.
6
Omzetstijging per beroepsgroep
OMZETSTIJGING PER BEROEPSGROEP IN VERGELIJKING MET Q1 2014
Freelancers van Tentoo zijn in uiteenlopende branches werkzaam. In dit overzicht staat de omzetontwikkeling over het eerste kwartaal per veelvoorkomende beroepsgroep bij Tentoo.
uzikanten M gaan er het meest op vooruit Voice-over Technicus Grafisch ontwerper Gastheer Monteur Journalist Cameraman Artiest Marketeer D.J. Editor Klusjesman Producent Stylist
44% 35% 33% 32% 28% 24% 18% 17% 17% 16% 16% 15% 14% 12% 11% 11% 10% 9% 7% 6% 5% 4% 4% 2% 1% -2% -4% -4% -4% -5% -5% -8% -11% -17% -18% -19% -22% -40% -42%
Muzikant Ondertitelaar AV Technicus Docent Presentator Theatertechnicus Vertaler Programmeur Eindredacteur Visagist Geluidstechnicus Muziekdocent Fotograaf Chauffeur Adviseur Lichttechnicus Danser Acteur Redacteur Verslaggever Model Regisseur Decorbouwer Beveiliging Consultant
7
Over Tentoo Tentoo werd in 1992 opgericht en is daarmee het eerste payrollbedrijf van Nederland. Al 23 jaar verleent Tentoo financiële diensten aan freelancers, flexwerkers, zzp’ers, opdrachtgevers en ondernemers. Met vier verschillende payrolldienstverleningen heeft Tentoo op elke flexvraag een passend antwoord.
Copyright © 2015 Tentoo Maassluisstraat 2 1062 GD Amsterdam T 020 – 524 60 58
[email protected] www.tentoo.nl
