KWARTAALMONITOR OKTOBER 2015
Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland
Inhoud
3
ONDERNEMERS, LAAT ZIEN DAT FLEXWERKERS WAARDEVOL ZIJN
4
OMZET FREELANCERS EN FLEXWERKERS DAALT DOOR TOENEMENDE CONCURRENTIE
5
HET AANTAL OUDERE FREELANCERS EN FLEXWERKERS NEEMT AF
6
7
AANTAL VROUWELIJKE FREELANCERS EN FLEXWERKERS NEEMT OPNIEUW ENORM TOE
REGIOTRENDS: FLINKE STIJGING AANTAL ROTTERDAMSE FREELANCERS
2
Ondernemers, laat zien dat flexwerkers waardevol zijn
Het aantal freelancers en flexwerkers neemt al jaren toe en we zijn het er allemaal over eens dat deze stijging nog lang niet ten einde is. Maar in plaats van dat de overheid op een positieve manier bijdraagt aan de ontwikkeling van flexibele arbeid, draait zij juist de duimschroeven aan. Met goedbedoelde wet- en regelgeving probeert de regering de ontwikkeling van de arbeidsmarkt te blokkeren, terwijl zij beter voorwaarden kan scheppen waar zowel flexwerkers, freelancer als werkgevers van profiteren. Flexwerkers zijn populair onder bedrijven die
voor deze groep opkomt. Maar flexwerk als iets
dankzij hun flexibele schil hun bedrijfsomvang
kwaadaardigs neerzetten terwijl het de wens is
eenvoudig naar boven of beneden kunnen
van bedrijven en veel professionals is niet de
bijstellen. Daarnaast kiezen steeds meer - met
juiste manier.
name jonge - professionals voor een bestaan als freelancer of flexwerker. Ze willen niet meer
Het is belangrijk dat ook de overheid de
een leven lang werken voor één werkgever en
waarde van flexwerk in gaat zien. Ik doe
storten zich liever op kortdurende uitdagingen.
daarom een appèl op alle bedrijven in Neder-
Het zijn leergierige mensen die veel waarde
land. Laat zien dat flexwerk goed is voor de
hechten aan persoonlijke groei.
economie, de werkgelegenheid en de ontwikkeling van professionals. Nog belangrijker: laat
De overheid wil de trend van de flexibiliserende
zien dat flexwerkers geen zielenpieten zijn die
arbeidsmarkt doorbreken. De mogelijkheden
slachtoffer zijn van het feit dat ze geen vast
van flexcontracten worden beperkt en men
contract hebben. Investeer in hun persoonlijke
zoekt naar een middel waarmee de enorme
ontwikkeling met cursussen en opleidingen. Sla
toename aan freelancers kan worden gestopt
ze niet over met kerstpakketten, bedrijfsuitjes
(afschaffen zelfstandigenaftrek?). Maar in
en functioneringsgesprekken. Met andere
plaats van krampachtig in stand houden wat
woorden: behandel flexwerkers hetzelfde als je
niet meer is, kan de regering haar beleid beter
vaste medewerkers. Ze vertegenwoordigen
richten op een toekomst waar steeds meer in
immers dezelfde waarde!
opdracht wordt gewerkt in plaats van in banen. Het vaste contract als heilige graal is niet meer
Als de politiek het belang van flexwerk voor de
van deze tijd.
economie, bedrijven en de flexwerkers zelf inziet, hopelijk dat ze dan niet krampachtig
De reden dat de overheid tegen de stroom in
probeert iedereen in een vast contract te
roeit is dat ze de flexwerkers wil beschermen.
duwen. Het is vervolgens aan de overheid om
Flexwerkers en freelancers hebben minder
zich te richten op goede voorzieningen voor
zekerheden, meer risico’s en minder voorzie-
werknemers die meerdere baantjes hebben of
ningen dan mensen met een vast contract.
vaker van baan wisselen. En het is aan de
Daarbij komen ze moeilijker aan een hypotheek
overheid om freelancers te beschouwen als
en is hun pensioenopbouw ook een stuk
ondernemers die hun eigen boontjes willen
minder. Het is lovenswaardig dat de overheid
doppen.
Paul den Ronden Algemeen directeur Tentoo
3
Omzet freelancers en flexwerkers daalt door toenemende concurrentie De freelancers en flexwerkers in Nederland hebben een
Concurrentie van medewerkers in loondienst
minder derde kwartaal achter de rug. Vergeleken met
Den Ronden ziet nog een mogelijke concurrent voor de
hetzelfde kwartaal een jaar eerder daalde hun gemiddelde
freelancers en flexwerkers in de toekomst, namelijk
omzet met 3,4 procent. Deze daling wordt veroorzaakt
medewerkers in loondienst: “De economie trekt aan. Daardoor
doordat ze gemiddeld minder uren konden werken.
durven bedrijven het weer aan medewerkers vast in dienst te nemen. Een medewerker is per uur vaak goedkoper dan een
Paul den Ronden, algemeen directeur van Tentoo: “Het aantal
freelancer. Bovendien willen bedrijven goede krachten graag
freelancers en flexwerkers neemt al jaren toe in Nederland. Dit
aan zich binden. Toch zal de vraag naar flexibele arbeid blijven
betekent ook dat de onderlinge concurrentie toeneemt. Omdat
groeien. Het economisch herstel is nog broos en bedrijven
de hoeveelheid beschikbare werkuren voor freelancers (+ 5,4
willen graag snel kunnen schakelen bij extra of juist minder
procent) minder hard is gestegen dan het aantal freelancers
werk.”
(+ 11 procent), kon men gemiddeld minder uren werken (-4,8 procent). Het gevolg is dat de gemiddelde omzet is gedaald.” “Opvallend is dat de gemiddelde uurtarieven licht zijn gestegen, ondanks de toenemende concurrentie”, vervolgt Den Ronden. “De tarieven zijn met bijna anderhalf procent gestegen. Mogelijk dat de freelancers en flexwerkers in de volgende kwartalen elkaar meer beconcurreren op tarief.”
CIJFERS IN VERGELIJKING MET Q3 2014 GEMIDDELDE OMZET
-3,4 %
AANTAL UREN
-4,8 %
UURTARIEF
1,5 % -5
0
5
10
4
Het aantal oudere freelancers en flexwerkers neemt af Uit cijfers van Tentoo blijkt dat er in het afgelopen
Den Ronden vermoedt dat in de toekomst veel meer AOW’ers
kwartaal minder 65-plussers als freelancer of
moeten doorwerken: “Het aantal zzp’ers en flexwerkers in
flexwerker actief zijn geweest dan een jaar eerder. Er
Nederland is op dit moment vele malen hoger dan vroeger. Zij
waren ruim 11 procent minder AOW’ers actief. Tentoo
bouwen lang niet allemaal een goed pensioen op. Veel van hen
directeur Paul den Ronden verwachtte dat deze daling
zullen na pensionering door moeten werken om hun inkomsten
pas in 2016 zou inzetten vanwege de nieuwe Wet
aan te vullen voor bijvoorbeeld een vakantie.”
Werken na AOW. Volgens Den Ronden realiseert de overheid dat pensioenDe Wet Werken na AOW maakt het voor AOW’ers gemakkelijker
opbouw op dit moment niet voor iedereen is weggelegd:
om door te werken op basis van een arbeidsovereenkomst. De
“Voorheen waren er drie pijlers voor pensioen: de AOW, het
overheid heeft deze regeling getroffen omdat steeds meer
pensioen opgebouwd bij een werkgever en aanvullende
AOW’ers bij willen of moeten verdienen. Den Ronden: “Op dit
pensioenvoorzieningen. De overheid maakt er nu een schijf
moment werken AOW’ers met name door als freelancer of
van vijf van door ook het vermogen en inkomsten uit werk na
flexwerker. Met de nieuwe wet wordt het voor werkgevers
pensionering mee te nemen. Dit laatste faciliteren ze nu met
aantrekkelijker om AOW’ers op basis van een arbeidscontract
de Wet Werken na AOW.”
in te huren of in dienst te houden. Wij verwachten hierdoor dat de daling van het aantal freelancende 65-plussers zal doorzetten.”
De Wet Werken na AOW maakt het voor werkgevers aantrekkelijker om AOW’ers in dienst te nemen: √√
De opzegtermijn van het contract van AOW’ers wordt verkort tot één maand;
√√
De loondoorbetaling bij ziekte wordt teruggebracht naar dertien weken in plaats van twee jaar;
√√
Werkgevers mogen AOW’ers zes tijdelijke contracten geven in 48 maanden (normaal 24 maanden) voordat er een vast contract moet worden aangeboden;
√√
Werkgevers hoeven een verzoek van AOW’ers voor extra werkuren niet te honoreren;
√√
Daarnaast hoeven werkgevers nu al geen sociale premies te betalen. Dat maakt AOW’ers 15 tot 20 procent goedkoper dan reguliere werknemers.
5
Aantal vrouwelijke freelancers en flexwerkers neemt opnieuw enorm toe Het aantal freelancers en flexwerkers blijft toenemen. In
Opvallend is dat het inkomensverschil tussen mannen en
het derde kwartaal van 2015 steeg het aantal aan Tentoo
vrouwen is toegenomen in het derde kwartaal. De gemiddelde
verbonden freelancers met bijna 11 procent ten opzichte
omzet van vrouwen daalde met 3,5 procent ten opzichte van
van hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Dat komt vooral
het derde kwartaal van 2014 terwijl die van de mannen met
door de stijging van het aantal vrouwelijke freelancers
ruim 1 procent daalde. Het omzetverschil tussen mannen en
(+17,5 procent).
vrouwen groeide hierdoor met bijna 5,5 procent.
In het tweede kwartaal van 2015 nam het aantal vrouwelijke
Paul den Ronden: “De toename van het inkomensverschil
freelancers ook al toe ten opzichte van een jaar eerder, met 15
tussen mannen en vrouwen komt doordat er veel meer
procent. Het aantal mannelijke collega’s nam eveneens toe in
vrouwen zijn gestart dan mannen. Startende freelancers
de afgelopen kwartalen, zij het in mindere mate.
verdienen normaliter minder dan hun ervaren collega’s. De cijfers geven in mijn ogen daarom geen directe aanleiding om te denken dan vrouwen over het algemeen steeds minder betaald krijgen dan mannen.”
STIJGING AANTAL FREELANCERS EN FLEXWERKERS CIJFERS IN VERGELIJKING MET Q3 2014 MANNEN
4,4 %
VROUWEN
17,5 % -25
0
25
OMZETSTIJGING FREELANCERS EN FLEXWERKERS CIJFERS IN VERGELIJKING MET Q3 2014 MANNEN
-1,2 %
VROUWEN
-3,5 % -10
0
10
6
Regiotrends: flinke stijging aantal Rotterdamse freelancers In Rotterdam is het aantal freelancers en flexwerkers in
Flexwerk ook in trek in Amsterdam
het derde kwartaal van dit jaar flink toegenomen.
Net als in Rotterdam, steeg ook in Amsterdam het aantal
Vergeleken met hetzelfde kwartaal een jaar geleden zijn
freelancers en flexwerkers, zij het in mindere mate. Er waren in
er 20 procent meer freelancers actief. De gemiddelde
kwartaal drie van dit jaar 7,5 procent meer freelancers en
omzet van freelancers en flexwerkers is gedaald met
flexwerkers actief dan een jaar eerder. Zij noteerden een
9 procent.
gemiddelde omzetwinst van 0,6 procent. Den Ronden: “Wij zien in Amsterdam dat de gemiddelde omzet van freelancers
Paul den Ronden: “De grote groep starters drukt de
tot 34 jaar steeg, en dat die van de 55-plussers juist daalde.
gemiddelde omzet. Daarnaast zorgt de enorme toename voor
Per saldo komt Amsterdam uit op een kleine plus van
meer concurrentie. Daardoor hebben de freelancers en
ongeveer een half procent.”
flexwerkers in het derde kwartaal gemiddeld minder uren kunnen werken dan in het derde kwartaal van 2014.”
Meer freelancers op het Media Park Ook in Hilversum ziet Tentoo veel startende freelancers en
Grootste stijging in Utrecht
flexwerkers (+22 procent). Deze freelancers zijn veelal
De freelancers en flexwerkers in Utrecht hebben de grootste
werkzaam op het Media Park. Net als in Rotterdam zorgt de
gemiddelde omzetstijging laten zien van alle Randsteden. In
toename van het aantal freelancers voor een daling van de
het derde kwartaal van dit jaar hebben zij gemiddeld 7,5
gemiddelde omzet (-10 procent). Den Ronden: “Omroepen
procent meer omgezet dan een jaar eerder. Den Ronden: “In
hebben nog steeds behoefte hebben aan een ruime flexibele
Utrecht steeg het aantal freelancers en flexwerkers tot 24 jaar
schil. De afgelopen jaren stonden al in teken van bezuinigingen
enorm. In tegenstelling tot Rotterdam zorgden de starters hier
en fusies en wat de toekomst brengt is hoogst onzeker.
niet voor een omzetdaling. De freelancers tot en met 24 jaar
Staatssecretaris Dekker wil bijvoorbeeld af van pure
en van 25 tot en met 34 jaar zijn namelijk flink meer gaan
amusementsprogramma’s op de publieke netten. Deze
verdienen (+30 procent). Daardoor komt de algehele
onzekerheid zorgt ervoor dat omroepen niet snel mensen vast
gemiddelde omzetstijging op een nette 7,5 procent uit.”
in dienst nemen waardoor meer professionals kiezen voor een bestaan als freelancer of flexwerker.”
Haagse omzetstijging door jongeren In Den Haag hebben de freelancers en flexwerkers in het derde kwartaal een omzetwinst geboekt van 6,7 procent. Deze is zo
OMZETSTIJGING RANDSTEDEN
goed als volledig toe te schrijven aan de groep freelancers tot
CIJFERS IN VERGELIJKING MET Q3 2014
en met 24 jaar. “Jonge freelancers zijn in trek in de Hofstad,” aldus Den Ronden. “Zij hebben in kwartaal drie maar liefst 42
ROTTERDAM
-9,0 %
procent meer verdiend dan een jaar eerder. Maar ook hun
UTRECHT
7,5 %
DEN HAAG
6,7 %
AMSTERDAM
0,6 %
HILVERSUM
-10,6 %
oudere collega’s deden het goed. De freelancers en flexwerkers van 55 tot en met 64 jaar zagen hun omzet namelijk stijgen met ruim 14 procent.”
-25
0
25
50
7
Over Tentoo Tentoo werd in 1992 opgericht en is daarmee het eerste payrollbedrijf van Nederland. Al 23 jaar verleent Tentoo financiële diensten aan freelancers, flexwerkers, zzp’ers, opdrachtgevers en ondernemers. Met vier verschillende payrolldienstverleningen heeft Tentoo op elke flexvraag een passend antwoord.
Copyright © 2015 Tentoo Maassluisstraat 2 1062 GD Amsterdam T 020 – 524 60 58
[email protected] www.tentoo.nl