Whitepaper Flexibiliteit van arbeid
Excellent ondernemen in flex
Flexibiliteit van arbeid Kwart MKB-ondernemers verwacht flexibele schil uit te breiden www.flexmarkt.nl
Omzet flexwerkers en freelancers flink in de lift
Focus recruiters op flexwerk in 2014
commentaar Anouschka Vreugdenhil Redactiecoördinator Flexmarkt
[email protected]
Foto: StockXchng
De helft van de wervingsprofessionals in Nederland (50%) geeft aan dat de flexibilisering van de arbeidsmarkt naar verwachting de meeste invloed zal hebben op hun werkzaamheden in 2014.
Dit blijkt uit de eerste resultaten van het onderzoek ‘Stand van werven 2014’ van de Academie voor Arbeidsmarktcommunicatie en vakmagazine Werf&, onder 213 professionals op gebied van werving, recruitment en arbeidsmarktcommunicatie. Ook focus op flexwerkers Meer dan voorheen ligt bij bedrijven de focus op interne mobiliteit, flexwerkers, zzp’ers en contracten voor onbepaalde tijd. Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt die meer dan gemiddeld invloed hebben op recruiters zijn ‘werkloosheid onder 50-plussers’, ‘leeftijdsdiscriminatie’ en ‘de globalisering van de arbeidsmarkt’. Ook kampt de recruiter met praktische zaken zoals ‘te veel sollicitanten’. ‘Op gebied van de flexibele arbeidsmarkt lijken werkgevers snel grote stappen te maken, terwijl de politiek volgt met maatregelen die ogenschijnlijk de flexibiliteit moeten indammen. De effectiviteit van deze maatregelen wordt sterk bediscussieerd, terwijl werkgevers alweer met nieuwe ‘flexconcepten’ bezig zijn’, aldus Geert-Jan Waasdorp, oprichter van de Academie voor Arbeidsmarktcommunicatie. Vacatures invullen prioriteit In 2014 liggen de prioriteiten van wervingsprofessionals bij het invullen van vacatures en het gebruik van social media. Bij meer dan een kwart van de organisaties (26%) heeft het invullen van vacatures de aandacht van de directie. Bij organisaties die kleiner zijn dan 1.200 personen staat dit hoger op de agenda (33%) dan bij grote organisaties (16%).
2/
WHITEPAPER
De arbeidsmarkt flexibiliseert. De laatste jaren is het aantal flexwerkers enorm toegenomen. Zo steeg het aantal zzp’ers tussen 2002 en 2011 van 500.000 naar ruim 700.000, zo blijkt uit de Flexbarometer. Ook het aantal oproep- en invalkrachten steeg flink, van 100.000 in 2002 naar 185.000 in 2011. Dit zijn slechts twee voorbeelden. Ook zien we steeds vaker dat werknemers geen contract voor onbepaalde tijd krijgen aangeboden en blijven hangen in tijdelijke contracten of hun baan verliezen. De verwachting is dat hier niet direct verandering in komt, zeker niet zolang de economie nog niet aantrekt. Minister Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid wil werknemers met een tijdelijk contract graag meer zekerheid geven. Hij heeft daarom een wetsvoorstel voor de Wet Werk en Zekerheid ingediend. Onlangs heeft de Tweede Kamer het wetsvoorstel aangenomen. Als ook de Eerste Kamer akkoord gaat, verandert in 2015 onder meer de ketenbepaling. In deze whitepaper lees je wat er allemaal verandert met de Wet Werk en Zekerheid. Ook lees je over de ontwikkelingen op het gebied van flexwerkers.
Kwart MKB-ondernemers verwacht flexibele schil uit te breiden Ruim een kwart van de ondernemers in het midden- en kleinbedrijf verwacht de komende twee jaar de flexibele schil uit te breiden. Deze verwachting komt onder meer voort uit hun optimisme dat hun omzet de komende tijd zal groeien. Dit zijn twee van de uitkomsten van de derde MKB Marktmonitor 2011/2012. Unique en TNO hebben voor het derde jaar op rij een onderzoek onder ongeveer 4000 ondernemers uitgevoerd. Groeiverwachtingen Het bleek dat ondernemers, meer dan in de afgelopen twee jaar, verwachten dat ze groei gaan realiseren in het jaar dat net begonnen is. 73 Procent is daarvan overtuigd, zo blijkt uit de cijfers. Per branche Vooral de ondermeners in de industrie, de horeca en de handel denken dat er in 2012 sprake zal zijn van omzetgroei. In branches als de bouw, de zorg, het onderwijs en de verhuur of handel in
vastgoed is de stemming duidelijk minder zonnig. Flexibele schil Van de ondernemers denkt 55 procent in 2012 nieuw personeel aan te trekken. 28 Procent denkt de komende twee jaar de flexibele schil uit te breiden, zo blijkt uit de MKB Marktmonitor 2011/2012. Vorig jaar heeft 41 procent van de ondervraagde ondernemers het personele bestand uitgebreid. Er is van dit onderzoek ook een videopersbericht uitgebracht.
Foto: Martijn Beekman
kort
kort
Wet Werk en Zekerheid aangenomen
De wet Werk en Zekerheid is bedoeld om het ontslagrecht sneller en goedkoper te maken, meer mensen uit de WW aan het werk te krijgen en de rechtspositie van flexwerkers te versterken. Masterclass Arbeidsrecht Na het volgen van deze Masterclass ben je volledig op de hoogte van de actuele wijzigingen op het gebied van het arbeidsrecht, je plichten en je rechten. Lees meer en schrijf je in. Wanneer: 18 maart 2014 Locatie: Jaarbeurs Utrecht, Beatrixgebouw
Ontslagvergoeding De Tweede Kamer bracht een paar veranderingen aan in de oorspronkelijke plannen. Zo mogen kleine bedrijven tot 2020 een lagere ontslagvergoeding betalen dan grote en wordt de maatregel om flexwerkers al na twee jaar een vaste baan te geven, uitgesteld tot 2015. Meerderheid Door de wet Werk en Zekerheid verandert onder andere het ontslagrecht. Verder wordt de duur van de WW beperkt tot 24 maanden en krijgen flexwerkers meer rechten. De aanpassingen zijn afgesproken in het sociaal akkoord tussen kabinet, werkgevers en werknemers. De coalitie rekent de veranderingen tot de belangrijkste in de huidige regeerperiode. In de Tweede Kamer was uiteindelijk een ruime meerderheid voor. Alleen de oppositiepartijen SP, PVV, Partij voor de Dieren
Foto: stock.xchng
De Tweede Kamer heeft de wet Werk en Zekerheid aangenomen. Wat is de wet Werk en Zekerheid? En wat verandert er in 2014 en 2015 op het gebied van arbeidsrecht?
en 50Plus stemden tegen. Nu moet de wet ook nog door de Eerste Kamer. De verwachting is dat ook die zich achter de aanpassing schaart en dan gaan de eerste wijzigingen in op 1 juli 2014.
Omzet flexwerkers en freelancers flink in de lift Flexwerkers en freelancers in de Randstad hebben hun gemiddelde omzet in 2013 met 6% zien toenemen ten opzichte van het jaar daarvoor.
omzetstijging: ‘Allereerst zijn freelancers en flexwerkers meer dagen gaan werken. Daarnaast stegen de tarieven met ruim 4%.’
Dat blijkt uit cijfers van payrollbedrijf Tentoo. Van de vier grote steden liet Utrecht de sterkste toename in omzetstijging zien. In de domstad verdienden de bij Tentoo aangesloten freelancers en flexwerkers 17% meer dan in 2012.
Vierde kwartaal In het vierde kwartaal nam de omzet van freelancers en flexwerkers in de Randstad zelfs toe met 8,64%. De stijgende trend van de voorgaande kwartalen zette zich daarmee door. Ook in Amsterdam (6,8%), Rotterdam, (10,5%), Den Haag (10,5%) was de stijging in het vierde kwartaal boven het jaargemiddelde.
Tarieven omhoog Paul den Ronden, algemeen directeur bij Tentoo, noemt twee oorzaken voor de
WHITEPAPER
/3
kort
De markt is positiever en flexbureaus zien de toekomst zonniger in. Ook verwachten flexbedrijven krapte op de arbeidsmarkt, ondanks hoge werkloosheid. Dat blijkt uit de vierde FlexVertrouwenIndex van Dzjeng & FaseVijf die in december is uitgevoerd. Aan het onderzoek, dat elk kwartaal wordt uitgevoerd, hebben 80 vertegenwoordigers van flexbureaus deelgenomen. Meer optimisme inleners Dit onderzoek laat zien dat er meer optimisme in de markt is. Sinds het voorjaar van 2013 voorzien zij het langzaam aankomende herstel al met hun voorzichtige en groeiende optimisme. In het najaar van 2013 zag 30% van de flexbedrijven optimisme bij werkgevers/opdrachtgevers. Inmiddels is dit percentage gegroeid naar 40%. Volgens de flexbureaus zullen werkgevers daarom iets meer personeel nodig hebben. Flexbranche positiever Op de vraag ‘welk rapportcijfer geeft u de toekomst?’ scoort de flexbranche gemiddeld een 6,9. Vorig kwartaal was dat nog een 6,6 en het kwartaal daarvoor een 6,2.
Binnen de flexbranche zijn wel verschillen in beoordeling: • middelgrote bureaus en werkmaatschappijen geven de toekomst met een 7,3 een iets hoger cijfer dan de kleine en de (zeer) grote bureaus • bureaus die relatief sterk gericht zijn op detachering of op werving & selectie geven de toekomst met cijfers tussen 6 en 6,7 een wat lager cijfer • bureaus die bemiddelen naar informaticafuncties zijn met gemiddeld een 7,2 het meest enthousiast over de toekomst • bureaus die bemiddelen naar agrarische en administratieve functies zijn met een 6,7 juist wat minder enthousiast • bureaus die personeel leveren aan • Vervoer en logistiek en Overige zakelijke dienstverlening wijken als enige duidelijk af van het gemiddelde; ze zijn het minst positief en geven de toekomst een 6,7 Krapte arbeidsmarkt Opvallend is dat, ondanks de snel gestegen en inmiddels hoge werkloosheid,
Foto: stock.xchng
Positieve signalen flexmarkt
een vijfde van de flexbureaus krapte ervaart op de arbeidsmarkt, vooral in techniek, financiële dienstverlening en kennisintensieve zakelijke dienstverlening. 66% van de flexbureaus ervaart overigens geen krapte en stelt dat er voldoende geschikte kandidaten beschikbaar zijn; 14% stelt zelfs dat er (zeer) veel geschikte kandidaten beschikbaar zijn.
Inefficiënte inhuur flexibel personeel kost 3 tot 5 miljard De Nederlandse markt van flexibel personeel gegroeid tot een omvang van 32 miljard euro per jaar. Door flexwerkers efficiënter in te huren kunnen overheden, (zorg)instellingen, non-profit organisaties en bedrijven jaarlijks 3 tot 5 miljard euro besparen op hun inhuurkosten.
Dat stellen de auteurs van het boek ‘Professioneel Inhuren van Flexibele Arbeid’, Max Boodie, Rob de Laat en Paul Oldenburg. Het boek wordt vandaag officieel overhandigd aan NBBU voorzitter Bart-Jeroen Croll. Geen regie inhuurproces Rob de Laat, oprichter van Flex Groep Nederland en directeur van Staffing MS, verbaasde zich de afgelopen jaren over het gebrek aan regie op het inhuurproces van flexibel personeel: “Organisaties worstelen met hun inhuurproces. Gebrek aan inzicht en regie hierop kost onnodig veel geld. Soms weet men binnen een organisatie niet eens wie mensen flexibel inhuurt, tegen welke tarieven, voor welke werkzaamheden en tot wanneer? Daardoor kunnen de opslagkosten oplopen tot 50% van het arbeidsloon van een kandidaat. In ‘Professioneel Inhuren van Flexibele Arbeid’ leggen we wat je kunt doen om flexibel personeel efficiënter, veiliger en goedkoper in te huren.’ Flexibele schil stijgt naar 20% Paul Oldenburg verwacht dat de flexibele schil in Nederland de komende jaren fors
4/
WHITEPAPER
zal stijgen. ‘Het is reëel dat in 2040 20% van de beroepsbevolking flexwerker is. De markt van inhuur van flexibele arbeid gaat wezenlijk veranderen. Aanbieders lijken daarop onvoldoende te anticiperen, waardoor ze risico’s lopen. Nieuwe technologieën, zoals smart phones, sociale media en online marktplaatsen, maken het mogelijk dat organisaties snel en rechtstreeks contact kunnen leggen met kandidaten zonder tussenkomst van dure leveranciers. Het proces wordt daardoor transparant, de concurrentie eerlijk en de flexibiliteit neemt toe. Rechtstreeks zakendoen met een kandidaat scheelt al snel 10 tot 15% van de inhuurkosten.’ Volgens nieuwe CBS en EIM cijfers is de Nederlandse markt van flexibel personeel gegroeid tot een omvang van 32 miljard euro per jaar. 843.000 werknemers, 10,9% van de Nederlandse beroepsbevolking, werken als uitzendkracht, payroller, gedetacheerde of zzp’er. Samen incasseren zij 12% van de totale landelijke loonsom.
kort
Vier op de vijf uitzendkrachten hebben liever vaste baan
Dit blijkt uit het onderzoek ‘Contractvormen en motieven van werkgevers en werknemers’ dat in opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is gedaan. Werkgevers: meer flexkrachten Volgens dit onderzoek geeft meer dan de helft van de bedrijven (53%) aan in de komende twee jaar meer flexibele contracten te gaan hanteren. Dit zijn vooral bedrijven die al met payrollcontracten werken (66%) en instellingen in de zorgsector (64%). Bedrijven die alleen met vast personeel werken hebben een minder sterke neiging tot flexibilisering (38%). Uitzendcontract bij wisselvallige productie Ook is het motief voor de keuze van het type arbeidscontract onderzocht. Wanneer de kwaliteit van het personeel het hoofdmotief is dan heeft een vast contract veelal de voorkeur, in geval van werving is dat een tijdelijk contract, bij een volatiele (wis-
selvallige) productie een uitzendcontract, bij kostenreductie een payrollcontract, en bij specifiek werk juist de inzet van detachering of een zzp’er. Voor ruim de helft van de bedrijven (58%) die met uitzendkrachten werken, is volatiliteit (wisselvalligheid) in de vraag naar arbeid het hoofdmotief. Werknemers: liefst vast contract Volgens dit onderzoek hebben werknemers in overgrote meerderheid een voorkeur voor een vast dienstverband: voor 97 procent van de ondervraagde werknemers met een vast contract is een vast contract in een eventuele nieuwe baan belangrijk tot heel belangrijk. Dit geldt ook voor werknemers met een tijdelijk contract (78%), uitzendwerk (80%) en payrollmedewerkers (87%). Ook vier op de vijf uitzendkrachten zou volgens dit onderzoek dus de voorkeur geven aan vaste baan. De keuze voor een flexibel contract is voor veel werknemers een noodgedwongen keuze is: men zoekt eigenlijk vast werk. Dit geldt vooral voor werknemers met een tijdelijk contract (61%), maar ook voor uitzendkrachten (49%) en payrollmedewerkers (39%). Asscher: minder flexcontracten Volgens dit onderzoek zijn personen met vast werk meer tevreden over hun dan anderen. Dit zou onder meer komen doordat werkgever vooral vast krachten
Foto: ANP photo Roos Koole
Ongeveer de helft van de bedrijven (53%) geeft aan in de komende twee jaar meer flexibele contracten te gaan hanteren. Maar uitzendkrachten zelf willen liever een vast contract (80%). Bijna de helft (49%) van de uitzendkrachten zoekt eigenlijk vast werk. Minister Asscher (Sociale Zaken) voelt zich gesterkt in zijn opvatting dat flexwerk aan banden moet worden gelegd.
cursus- of scholingsmogelijkheden bieden. Minister Asscher (Sociale Zaken) heeft vrijdag in een brief aan de Kamer laten weten dat het Wetsvoorstel Werk en Zekerheid goed aansluit bij de uitkomsten van dit onderzoek. Asscher wil met dit wetsvoorstel de flexibele contracten aan banden leggen en werknemers met flexibele contracten meer zekerheid bieden door hen eerder te laten doorstromen naar een vast contract. Als het aan de minister ligt, moet de werkgever een werknemer met een flexcontract straks na twee jaar, in plaats van drie jaar, een vast contract aanbieden.
WHITEPAPER
/5
