Kwaliteitsjaarverslag 2012
Stichting Prenatale Screening A'dam e.o. Afdeling Obstetrie Kamer H4-272 Meibergdreef 9 1105 AZ Amsterdam Postbus 22660 1100DD Amsterdam
INHOUD
Inhoud .................................................................................................................................................................................................. 2 Verslag van het bestuur ....................................................................................................................................................................... 3 Inleiding .......................................................................................................................................................................................... 3 Doelstelling ..................................................................................................................................................................................... 3 Bestuur ............................................................................................................................................................................................ 4 Het bureau ...................................................................................................................................................................................... 5 Contracten 2012 ............................................................................................................................................................................. 6 Activiteiten van de SPSAO in 2012 .................................................................................................................................................. 7 Werkwijze van de SPSAO ................................................................................................................................................................ 8 Deskundigheidsbevordering ........................................................................................................................................................... 8 Opleidingen ..................................................................................................................................................................................... 8 Bijscholing SEO en eerste trimesterscreening................................................................................................................................. 9 Peridos ............................................................................................................................................................................................ 9 Visitaties ............................................................................................................................................................................................... 9 De visitatieprocedure ...................................................................................................................................................................... 9 Gevisiteerde echocentra in 2012 .................................................................................................................................................. 10 Resultaten ..................................................................................................................................................................................... 10 (Zwaarwegende) adviezen en aanbevelingen ............................................................................................................................... 10 SEO minilogboek ........................................................................................................................................................................... 10 Regionale NT kwaliteitstoetsing .................................................................................................................................................... 10 Voortzetten van verbetertrajecten ............................................................................................................................................... 11 Gerealiseerde productie..................................................................................................................................................................... 11 Counselinggegevens 2012 .................................................................................................................................................................. 12 Combinatietest gegevens 2012 .......................................................................................................................................................... 12 Overzicht beschikbare data........................................................................................................................................................... 12 Maternale leeftijd ......................................................................................................................................................................... 13 Zwangerschapsduur bij bloedafname en nekplooimeting ............................................................................................................ 15 Referentiecurven .......................................................................................................................................................................... 15 NT in relatie met zwangerschapsduur .......................................................................................................................................... 16 PAPP-A, bhCG en NT MoM waarden in relatie met zwangerschapsduur ..................................................................................... 17 PAPP-A en bhCG MoM waarden in relatie met maternaal gewicht .............................................................................................. 17 PAPP-A, bhCG en NT MoM waarden in de loop van de tijd .......................................................................................................... 18 Mediane MoM waarden per centrum .......................................................................................................................................... 19 Kansberekening............................................................................................................................................................................. 20 Verhoogde kans op trisomie per centrum en leeftijdsgroep ........................................................................................................ 21 Prenatale detectie van trisomie .................................................................................................................................................... 24 Detectie van trisomie 21, 18 en 13 ............................................................................................................................................... 26 Nekplooimetingen per echoscopist .............................................................................................................................................. 27 Aantallen ....................................................................................................................................................................................... 27 Distributie van de metingen en beoordeling beelden .................................................................................................................. 27 Overzicht bevindingen kwaliteitsrapport combinatietest ............................................................................................................. 30 SEO gegevens 2012 ............................................................................................................................................................................ 32 SEO aantallen ................................................................................................................................................................................ 32 Per centrum .................................................................................................................................................................................. 32 Per echoscopist ............................................................................................................................................................................. 32 Conclusie SEO................................................................................................................................................................................ 35 GUO 1 en GUO 2 ........................................................................................................................................................................... 38 Evaluatie zorgpad SEO-GUO .......................................................................................................................................................... 41 Toekomstperspectief ......................................................................................................................................................................... 44 Financieel ........................................................................................................................................................................................... 45 Balans per 31 december 2012 ............................................................................................................................................................ 46 Staat van baten en lasten over 2012 .................................................................................................................................................. 48 Toelichting op de jaarrekening ........................................................................................................................................................... 49 Toelichting op de balans .................................................................................................................................................................... 50 Toelichting op de staat van baten en lasten over 2012...................................................................................................................... 52
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
2/55
VERSLAG VAN HET BESTUUR
Inleiding Voor u ligt het Jaarverslag over 2012 van de Stichting Prenatale Screening Amsterdam en Omstreken (SPSAO). Dit is het vierde jaarverslag van de stichting. Per 1 januari 2007 is voor alle zwangeren in Nederland de mogelijkheid van Prenatale Screening ingevoerd. De Prenatale Screening maakt deel uit van het bevolkingsonderzoek waarvoor een WBO-vergunning noodzakelijk is. In december 2006 maakte het Ministerie van VWS bekend dat zij een voorlopige WBO-vergunning zou verstrekken aan acht regionale centra voor Prenatale Screening. De overheid acht op dit terrein een landelijke en regionale coördinatie wenselijk. De landelijke coördinatie wordt door het RIVM uitgevoerd. De regionale coördinatie dient door de acht regionale Centra voor Prenatale Diagnostiek (UMC's) uitgevoerd te worden, in een samenwerkingsverband met de verschillende betrokken partijen (verloskundigen, Echoscopisten, gynaecologen, perinatologen, klinisch genetici enz.). De activiteiten van de stichting bestaan uit het monitoren en ondersteunen van de prenatale screening voor zover deze onder de WBO (de Wet op het Bevolkingsonderzoek) valt. Dit met betrekking tot het uitvoeren van: 1) De formele counseling die elke zwangere aan het begin van de zwangerschap aangeboden krijgt. 2) De combinatietest, als risicobepaling voor het Downsyndroom. Deze betreft een meting van twee bloedwaarden (vrij b-HCG en PAPP-A tussen 9-13+6 weken, maar bij voorkeur tussen de 9-10 weken) en de echoscopische meting van de nuchal translucency (NT) in het Nederlands meestal nekplooi genoemd (tussen 11-13+6 weken bij een CRL tussen de 45-84 mm volgens de criteria van de Fetal Medicine Foundation Nederland) van de foetus. 3) Het structureel echoscopisch onderzoek (SEO) bij 18-22 weken (ook wel de 20 weken echo genoemd) als screening op structurele afwijkingen en in het bijzonder neurale buisdefecten. De Stichting ontvangt voor haar werkzaamheden een vergoeding die als opslag op de door gecontracteerde echocentra uitgevoerde SEO's in rekening wordt gebracht aan zorgverzekeraars. In 2012 bedroeg de opslag € 18,04 per SEO. De Stichting Om de regionale coördinatie van het bovengenoemde bevolkingsonderzoek te kunnen uitvoeren, is binnen het AMC de beslissing genomen om de Stichting Prenatale Screening Amsterdam en Omstreken (hierna: SPSAO) op te richten. Op 18 december 2007 is door Lubbers en Dijk notarissen te Amsterdam de oprichtingsakte van de SPSAO ondertekend. De SPSAO is gevestigd bij het Academisch Medisch Centrum te Amsterdam, en is één van de acht regionale centra waaraan een WBO-vergunning is verleend. De WBO-vergunning is per 1 januari 2007 toegekend en verleend tot 2011. Tot nadere besluitvorming wordt deze jaarlijks verlengd. Mevrouw Dr. E. Pajkrt is benoemd tot directeur. De SPSAO is een onafhankelijke rechtspersoon die los functioneert van het AMC. Vestiging binnen het AMC biedt de SPSAO en de aan de SPSAO verbonden partijen de mogelijkheid tot kennisuitwisseling en infrastructurele en facilitaire mogelijkheden. Doelstelling De SPSAO heeft als doelstelling het coördineren en bewaken van de kwaliteit van de Prenatale Screening op aangeboren (chromosomale en structurele) afwijkingen van het ongeboren kind bij zwangere vrouwen van alle leeftijden binnen de regio Noord-Holland en Flevoland, evenals het doen verrichten van al wat daartoe behoort of daarvoor in de ruimste zin bevorderlijk kan zijn.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
3/55
VERSLAG VAN HET BESTUUR(VERVOLG) Bestuur Het bestuur van de SPSAO bestaat uit zes leden, die allen een professionele binding hebben met de prenatale screening. Zo hebben zowel gynaecologen, verloskundigen, echoscopisten als laboratoriumdeskundigen zitting in het bestuur. Daarenboven zijn er drie vervangende leden, die desgewenst altijd de bestuursvergaderingen mogen bijwonen. De samenstelling van het bestuur per 31 december 2011 was als volgt: - Prof. dr. M.J.Heineman, Afdelingshoofd Verloskunde & Gynaecologie, AMC - Drs. M. van Alphen, Gynaecoloog, Flevoziekenhuis - Mw. dr. P. Robles de Medina, Arts-echoscopist AMC - Prof. dr. A. Sturk, Hoofd LAKC, AMC - Mw. D. Ridder-Mol, Verloskundig-echoscopist, Verloskundig Centrum Hilversum - Mw. M.S.A. de Hoog-Glaudemans, Echoscopist, Rodekruis Ziekenhuis Beverwijk & Echocentrum MaMa Velserbroek - Mw. Dr. B. Braams -Lisman, Gynaecoloog, Waterlandziekenhuis - Mw. D.M.I.M. Lesscher, Verloskundige, VC Oost Echopunt Amsterdam - Mw. M. Th. W. Vlegels, Echoscopist, Rodekruis Ziekenhuis Beverwijk & Echocentrum MaMa Velserbroek
Voorzitter Vicevoorzitter Secretaris Penningmeester Lid Lid Vervangend lid Vervangend lid Vervangend lid
Het bestuur vergaderde in 2012 slechts één keer op: 7 september 2012.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
4/55
VERSLAG VAN HET BESTUUR(VERVOLG) Het bureau
Raad van bestuur SPSAO
Directeur SPSAO Dr. E. Pajkrt (0,2 fte)
Regiobeheerder/P.A. A.N. Hartman (0,78 fte)
Screeningscoördinator dr. P. Robles de Medina (0,4 fte)
Beleidsmedeweker dr. R. Snijders (freelance)
Arts-echosopist L. van Leijden (0,11 fte)
Echoscopist M.T. Willekens (0,22 fte)
Personele lasten Bedrijfsbureau (0,1 fte)
Uitzendkracht (ivm Follow up) (0,44 fte)
De samenstelling van het bureau was op 31 december 2012 als volgt: - Mw. dr. E. Pajkrt, - Mw. dr. P. Robles de Medina, - Mw. A.N. Hartman, - Mw. M.T. Willekens, - Mw. L. van Leijden, (allen gedetacheerd vanuit Verloskunde & Gynaecologie, AMC) - Mw. dr. R.J.M. Snijders,
Directeur Kwaliteitsbewaking Regiobeheerder Echoscopist Echoscopist Beleidsmedewerker (extern)
Naast bovengenoemde activiteiten hebben de leden van de SPSAO zitting in diverse landelijke commissies: - lid van Platform Downsyndroom screenings laboratoria; - lid van landelijk Platform van de 8 regionale centra voor prenatale screening; - lid van het Centraal Orgaan CVB-RIVM; - lid van werkgroep ORP (Peridos/RIVM); - lid van werkgroep Kwaliteit; - lid van werkgroep Onderzoek. De heer Sturk vertegenwoordigt het Platform Downsyndroom screenings laboratoria. Mevrouw Pajkrt vertegenwoordigt het Platform, het Centraal Orgaan CVB-RIVM, werkgroep Kwaliteit en Onderzoek. Mevrouw Hartman vertegenwoordigt het Platform en het Overleg Regiobeheerders Peridos (ORP).
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
5/55
VERSLAG VAN HET BESTUUR(VERVOLG) Contracten 2012 In het kader van de Wet op het Bevolkingsonderzoek (WBO) zijn uitvoerende partijen zoals verloskundigenpraktijken, echocentra en ziekenhuizen verplicht om een contract met een regionaal centrum af te sluiten. De SPSAO heeft met verloskundigenpraktijken, ziekenhuizen en echocentra, die aan de landelijk vastgestelde normen voldoen, contracten afgesloten voor het verrichten van activiteiten in het kader van de Prenatale Screening. De normen voor counseling, laboratoriumbepalingen, echoscopisch onderzoek en de samenwerkingscontracten zijn opgesteld door het RIVM (www.rivm.nl/zwangerschapsscreening/). Nr. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36
Zorginstelling Alkmaar Partners in Verloskunde Almere Flevoziekenhuis Almere, Stg. Zorggroep Almere verloskundigenpraktijk Buiten Almere, Stg. Zorggroep Almere verloskundigenpraktijk Castrovalva/ Parkwijk Almere, Stg. Zorggroep Almere verloskundigenpraktijk Perspectief/Boog Almere, Stg. Zorggroep Almere verloskundigenpraktijk Poort Almere, Stg. Zorggroep Almere verloskundigenpraktijk Stad/Haven Almere Verloskundigenpraktijk De Eerste Stap Almere Verloskundigenpraktijk Het Geboorte-atelier Amsterdam AMC Amsterdam Boven IJ Ziekenhuis Amsterdam DC Prenataal Amsterdam Geboortecentrum Geel Amsterdam Geboortecentrum Rood Amsterdam Liva Verloskundig Centrum Amsterdam OLVG Amsterdam VC Oost Echopunt Amsterdam Verloskundig centrum NOVA locatie IJburg Amsterdam Verloskundig centrum NOVA locatie van Swinden Amsterdam Verloskundigenpraktijk A'dam Oost Amsterdam Verloskundigenpraktijk Astrid Limburg Amsterdam Verloskundigenpraktijk Bijlmermeer Amsterdam Verloskundigenpraktijk Bilderdijk Amsterdam Verloskundigenpraktijk Nicolaas Witsenkade Amsterdam Verloskundigenpraktijk Oostelijke Eilanden Amsterdam Verloskundigen aan 't IJ Amsterdam Verloskundigen Vida Amsterdam Vroedvrouwenpraktijk Ruyschstraat Amsterdam Vroedvrouwenpraktijk Terra Assendelft Verloskundigen 1666 Assendelft Verloskundigen 2022 Beverwijk Rode Kruis Ziekenhuis Beverwijk Verloskundige Praktijk Blaricum Tergooiziekenhuizen Castricum Huisartsenpraktijk Leemhuis & v.d. Maarel Castricum Verloskundigenpraktijk
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
C* x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x
N* x x
S* x x
x x
x x
x x
x x
x
x
x
x
x
x
6/55
VERSLAG VAN HET BESTUUR(VERVOLG) 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70
Den Helder Gemini Ziekenhuis Geboortehuis verloskundigenpraktijk Bussum-Naarden Heemskerk Stichting BUCH/Echocentrum Midden Kennemerland Heemskerk Verloskundige Praktijk Heiloo Verloskundige Praktijk Haesackerlaan Hilversum Materna Verloskundigenpraktijk Hilversum Tergooiziekenhuizen Hilversum Verloskundigenpraktijk de Eedenburgh Hilversum Verloskundigenpraktijk Aanvang Hilversum Verloskundig Centrum t Gooi Huizen Verloskundige Praktijk Govers Huizen Vroedvrouwenpraktijk Zuiderzee Kortenhoef Verloskunde Wijdemeren-Vreeland Kortenhoef Verloskundige Praktijk Krommenie Praktijk Poppie Landsmeer-Oostzaan-Amsterdam Verloskundige Praktijk Mijdrecht Verloskundige Maatschap De Ronde Venen Naarden Bussum Verloskundige Praktijk Goed bevallen Purmerend Echocentrum Purmerend Verloskundig Centrum Waterland Purmerend Verloskundigenpraktijk Purmerend Waterland Ziekenhuis Uitgeest-Akersloot Verloskundige Praktijk Velserbroek Echocentrum MaMa Velserbroek Verloskundigenpraktijk Verloskundigenpraktijk José en Hugo Heilema Volendam Verloskundigen Waterland Oost WAZ Echopraktijk Waterland Amsterdam Zaanstreek Weesp Verloskundige Praktijk Wormer-Wormerveer Verloskundige Praktijk Zaandam Geboortecentrum Zaandam Zuid Zaandam Proline Echografie Praktijk Zaandam Verloskundigenpraktijk Lavita Zaandam Zaans Medisch Centrum
x x x x x x x x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
X
x
x
x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x
x x x
x
* C = counseling, N = NT meting, S = SEO
Activiteiten van de SPSAO in 2012 De financiële ondersteuning van alle SPSAO activiteiten wordt gegarandeerd door een opslag op alle SEO’s die door de aangesloten echocentra worden verricht. Deze opslag op het SEO tarief is door de Nederlandse Zorgautoriteit vastgesteld en aan de regionale centra toegekend. Conform landelijke afspraken stuurt de SPSAO periodiek een factuur aan de aangesloten echocentra.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
7/55
VERSLAG VAN HET BESTUUR(VERVOLG) Werkwijze van de SPSAO Het Laboratorium Algemene Klinische Chemie (LAKC) van het AMC is gecontracteerd als laboratorium voor de bepalingen van de twee bloedwaarden (vrij b-HCG en PAPP-A) ten behoeve van de combinatie test. Om de contractanten en andere betrokkenen te informeren over landelijke en regionale ontwikkelingen heeft de SPSAO een eigen website. www.spsao.nl. Hierop worden nieuwe ontwikkelingen over landelijke afspraken gepubliceerd met een link naar de website van de bewuste instantie. Verder worden contractanten middels nieuwsbrieven op de hoogte gehouden van belangrijke ontwikkelingen, bijscholingen en bijeenkomsten. Deskundigheidsbevordering Eén van de doelstellingen van de Stichting is het bieden van ondersteuning bij de deskundigheidsbevordering op het gebied van de regionale prenatale screening. Op 13 januari 2012 is er door de Stichting een landelijke bijeenkomst in de vorm van het WFE symposium georganiseerd, het aantal inschrijvingen bedroeg 179. Verder heeft de Stichting in 2012 twee contractantenbijeenkomsten georganiseerd en twee practica over hartafwijkingen. De bijeenkomst op 9 maart stond in het teken van onderzoek naar de effectiviteit van het SEO, inclusief de lopende onderzoeken. De bijeenkomst op 22 juni stond in het teken van prenatale diagnostiek van nierafwijkingen. Op 28 september en 12 oktober 2012 werd een practicum georganiseerd over hartafwijkingen, inclusief een hands-on practicum, waarbij de cursisten in de snijzaal preparaten gingen bekijken. Hiervan werd een uitgebreid videoverslag gemaakt, dat te zien is op de website van de SPSAO. Opleidingen Sinds 2008 organiseert de SPSAO een counselingcursus voor gynaecologen, artsen in opleiding, echoscopisten en verloskundigen, die betrokken zijn bij de Prenatale Screening. De cursus is ontwikkeld in samenwerking met het regionale Centrum VUMC te Amsterdam en wordt door medewerkers van beide centra gegeven. Deze cursus werd in 2012 twee maal gehouden en wel op 29 mei en op 22 november 2012. Fetal Medicine Foundation Nederland Sinds lange tijd is de meerderheid van de SPSAO contractanten bij de internationale organisatie Fetal Medicine Foundation (FMF) aangesloten. De FMF verricht kwaliteitscontroles op de nekplooimetingen. Jaarlijks vindt een controle en audit per centrum en per echoscopist plaats. In het kader van de Prenatale Screening heeft de SPSAO ervoor gekozen om de samenwerking met de FMF te continueren. Volgens de werkwijze van de FMF wordt de kansberekening voor het Down syndroom met behulp van het programma Astraia gemaakt. Nadat de uitslagen van het maternaal serumonderzoek bekend zijn, meet de echoscopist rond de 11e-12e week de NT meting en voert deze meting in het programma in.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
8/55
VERSLAG VAN HET BESTUUR(VERVOLG) Kansberekening De kansberekening voor het Downsyndroom is het resultaat van de samenvoeging van de kans op basis van de serumwaarden en van de NT meting. Het uitvoeren van de kansberekening en de mogelijkheid deze direct met de zwangere en haar partner(s) te kunnen bespreken, wordt door de echoscopisten beschouwd als een belangrijk moment dat ten gunste van de kwaliteit van de zorg komt. Bijscholing SEO en eerste trimesterscreening In 2012 werd op vrijdagmiddag regelmatig onderwijsspreekuur gehouden. Echoscopisten en gynaecologen, verbonden aan de SPSAO en in het bezit van een NT en SEO certificering, kunnen zich aanmelden voor ‘hands-on’ training voor eerste trimester echoscreening (o.a. NT, ductus venosus en tricuspidalis meting) of voor aanvullend SEO onderwijs om de finesses van het SEO en/of de NT-meting te leren. Peridos In 2010 is de landelijke database Peridos geïntroduceerd. In deze database worden alle onderdelen van de Prenatale Screening geregistreerd. De SPSAO levert haar expertise en advies aan het RIVM en is nauw betrokken bij de verdere ontwikkeling en implementatie. Counselors, echocentra en andere uitvoerders leveren hiervoor de gegevens aan, mits de zwangere vrouw hiervoor toestemming verleent. De betrokken partijen hebben ieder op eigen wijze toegang tot het systeem. De counselors en echobureaus kunnen de gegevens inzien van hun eigen cliënten.
VISITATIES De visitatieprocedure Vanaf 2008 werd gestart met visitaties. De SPSAO verrichtte regelmatig visitaties om te beoordelen of voldaan werd aan de algemene landelijke kwaliteitseisen gesteld door het RIVM met betrekking tot opleiding van de echoscopisten, contract en overeenkomst, aantallen verrichtingen, bij- en nascholing, protocol echoscopisch onderzoek 1e en 2e trimester screening, kwaliteitsborging en gegevensvastlegging. Het auditteam bestond uit twee personen, de regiobeheerder en de screeningscoördinator/ echodeskundige. Bij één visitatie was een externe medisch technicus betrokken ter beoordeling van de gebruikte echoapparatuur. De afvaardiging vanuit het echocentrum bestond steeds uit één persoon vanuit de organisatie van het echocentrum, tenminste één SEO-echoscopist en tenminste één NTechoscopist. Het visitatieformulier bestaat uit Deel A en Deel B. Deel A van het visitatieformulier werd enkele weken voorafgaande aan de visitatie en op basis van gegevens uit Peridos en de FMF database door de SPSAO ingevuld. Ontbrekende gegevens werden daarna door de contactpersoon van het centrum aangevuld en uiterlijk een week voor de visitatie teruggestuurd naar de SPSAO. Onderdelen van deel B werden tijdens de visitatie worden besproken en ingevuld. Tijdens de visitatie werden tevens per echoscopist van drie willekeurig gekozen ID nummers de beelden opgevraagd worden van HC, AC, Femur, TCD en wervelkolom (het zogenaamde SEO-minilogboek). Voor het opstellen van het visitatierapport worden de landelijke richtlijnen voor de kwaliteitsaudit als uitgangspunt genomen. Het verslag van de visitatie wordt gevormd door: Het visitatieformulier deel A en deel B, aangevuld met een evaluatie van het visitatiegesprek, inclusief verbeterpunten, adviezen en eventueel zwaarwegende adviezen.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
9/55
VISITATIES(VERVOLG) Gevisiteerde echocentra in 2012 Naam instelling:
Datum visitatie:
Echocentrum Purmerend
08-06-2012
Waterland ziekenhuis, Purmerend
28-06-2012
Rode Kruis ziekenhuis, Beverwijk
05-07-2012
Veloskundige Praktijk Vida, Amsterdam
12-07-2012
Echocentrum de Mare, Alkmaar
09-10-2012
Boven IJ ziekenhuis, Amsterdam
01-11-2012
Zaans Medisch Centrum, Zaandam
01-11-2012
Flevo ziekenhuis, Almere
02-11-2012
Geboortecentrum Zaandam zuid
08-11-2012
Proline, Zaandam
16-11-2012
Resultaten Eén praktijk werd per 1 januari 2013 gedecontracteerd omdat niet voldaan werd aan artikel 6 punt 2 en 3 (financiering) van het SEO contract. Aangezien beide partijen het hier over eens waren kon dit zonder gerechtelijke tussenkomst plaatsvinden en afgehandeld worden. Zwaarwegende adviezen en of aanbevelingen van deze praktijk werden niet meegerekend in de hieronder vermelde telling. (Zwaarwegende) adviezen en aanbevelingen • • • • • • • •
Apparatuur afgekeurd voor screeningsdoeleinden (2 praktijken; beide vervangen) NT heraccreditatie: (2 praktijken, 2 echoscopisten) Relevante nascholingspunten: (1 praktijk, 1 echoscopist) Kwaliteitsovereenkomst (1 praktijk, 7 echoscopisten voor NT en/of SEO en/of counseling) Kopie SEO accreditatie (1 praktijk, 2 echoscopisten) Aanleveren gegevens (1 praktijk counseling) Aantallen verrichtingen NT (2 praktijken, 5 echoscopisten), SEO (1 praktijk, 3 echoscopisten) Goed toegankelijke (digitale) protocollenmap: (1 praktijk)
SEO minilogboek • •
Beelden verder uitvergroten (5 praktijken, 11 echoscopisten) Niet alle verplichte beeldopslag aanwezig (2 praktijken, 5 echoscopisten)
Naar aanleiding van het SEO mini logboek, werd één echoscopist uitgenodigd voor een aanvullende hands-on training op de poli prenatale diagnostiek van het AMC. Regionale NT kwaliteitstoetsing Er werd een regionale kwaliteitstoetsing voor de NT meting uitgevoerd, welke geresulteerd heeft in het rapport ‘Evaluatie kwaliteit nekplooimetingen’. De verdeling van de metingen is geëvalueerd voor echoscopisten die minimaal 50 metingen per jaar hebben gedaan. Ten behoeve van de visitaties werden de RIVM criteria (0.9-1.1 MoM) toegepast om echocentra een ‘verplichte’ hands-on training in het AMC aan te bieden aan echoscopisten die niet voldeden aan de criteria. Voor de visitaties in 2012 betrof dit twee echoscopisten. Beide echoscopisten zijn een maand na de visitatie in het AMC geweest voor handson training. Nieuwe analyses lieten zien dat beide echoscopisten nu binnen de norm meten.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
10/55
VISITATIES(VERVOLG) Voortzetten van verbetertrajecten In 2008/2009 werden al enkele centra gevisiteerd door toenmalige SPSAO stafleden. Eén echocentrum kreeg in 2009 een formele waarschuwing in verband met het werken met verouderde apparatuur (2000) en matige kennis. Bij deze praktijk bestond de visitatie in 2012 uit een traject bestaande uit drie visitaties. Het echoapparaat werd wederom afgekeurd wegens de leeftijd (2005) en het niet kunnen aantonen van onderhoud en updates. Het apparaat werd binnen 6 maanden na de eerste visitatie vervangen. Bij de keuring van de apparaten was een medisch technicus uit het AMC betrokken. Ook werd een kennistoets afgenomen. Deze werd met goed gevolg afgelegd. Bij één praktijk was een echoscopist werkzaam die niet beschikte over NT her-accreditatie en de laatste twee jaar geen bij- en nascholing heeft gevolgd. Deze echoscopist is in goed overleg met de praktijk en de SPSAO gestopt met werken en de kwaliteitsovereenkomsten voor SEO en NT werden beëindigd. Verbetertrajecten bij andere trajecten zullen tijdens de visitaties die in 2014 gepland zijn nagelopen worden.
GEREALISEERDE PRODUCTIE De verrichte SEO's in 2010, 2011 en 2012 zijn als volgt onder te verdelen: Jaar
e
1 kwartaal
2e kwartaal
3e kwartaal
4e kwartaal
Totaal
2010
4.110
4.224
3.876
3.611
15.821
2011
4.120
4.049
3.888
3.949
16.006
2012
3.818
3.790
3.475
3.572
14.655
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
11/55
COUNSELINGGEGEVENS 2012 Vanaf begin 2011 heeft de Stichting voor de regionale gegevensverzameling de landelijke database Peridos in gebruik genomen. Vanuit diverse bronsystemen (b.v. Orfeus, Vrumun, Astraia, Onatal) waar de contractanten gebruik van maken, wordt m.b.v. Excel screeningsgegevens geüpload in Peridos. In 2012 zijn 64 zorginstellingen en 313 zorgverleners met een counselingcontract in Peridos bekend. 48 instellingen hebben hun counselinggegevens via Peridos aangeleverd. Counseling
N
%
alle gesprekken # gesprekken met zwangeren < 36 # gesprekken met zwangeren >=36
14180 11574 2606
100 82 18
combitest bekend # zwangeren WEL combitest < 36 # zwangeren NIET combitest < 36 # zwangeren onbekend combitest < 36 # zwangeren WEL combitest >= 36 # zwangeren NIET combitest >= 36 # zwangeren onbekend combitest >= 36 # ALLE zwangeren WEL combitest # ALLE zwangeren NIET combitest # ALLE zwangeren onbekend combitest
11565 3077 6291 2206 1399 798 409 4476 7089 2615
seo bekend # zwangeren WEL seo # zwangeren NIET seo # zwangeren onbekend seo
12124 8284 3840 2056
combi bekend <36 combi bekend >= 36 ALLE combi bekend
9368 2197 11565
SEO bekend
12124
33 67 64 36 39 61
100 68 32
De gegevens over 2012 geregistreerd in Peridos zijn niet compleet. Hiervoor is een aantal verklaringen te geven. Zoals met alle nieuwe systemen heeft dit een aanloopfase nodig gehad. In 2012 heeft 73% van de zorginstellingen gegevens (volledig of gedeeltelijk) aangeleverd in Peridos. In totaal zijn er in 2012 14.180 gesprekken geregistreerd in Peridos.
COMBINATIETEST GEGEVENS 2012 Overzicht beschikbare data In dit kwaliteitsrapport is gebruik gemaakt van de datasets van echocentra die in 2012 een contract hadden met de SPSAO voor uitvoering van de combinatietest. Voor een aantal onderdelen zijn gegevens uit voorgaande jaren toegevoegd voor evaluatie van trends. Gegevens van meerlingzwangerschappen en van vrouwen bij wie in een voorgaande zwangerschap trisomie 21 werd vastgesteld zijn buiten beschouwing gelaten.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
12/55
COMBINATIETEST GEGEVENS 2012(VERVOLG) Tabel 1. Data voor analyse van de kwaliteit van de combinatietest in de SPSAO regio.
N Totaal aantal NT metingen in 2012
8179
Exclusie van analyse •
Meerlingzwangerschappen
•
Voorgaand kind met trisomie 21
•
Alleen lab
194
•
Alleen NT
742
168 11
Beschikbaar voor analyse
7064
•
Kansberekening echocentrum
6147
•
Kansberekening laboratorium
917
Tabel 2. Aantal combinatietesten per jaar per centrum. Centrum**
2008
2009
2010
2011
2012
1
h
843
736
701
622
547
2
h
145
145
131
126
140
921
716
652
609
562
574
567
392
391
391
5
392
627
887
1005
1103
6
66
125
135
126
119
187
196
213
226
246
0
413
524
540
556
3 4
h
7* 8* 9
h
h
723
578
324
216
209
10
h
78
183
197
229
209
11
h
149
135
159
156
174
0
0
326
441
418
0
384
564
538
600
149
164
129
108
65
38
93
63
89
114
453
407
374
361
321
17
231
243
223
205
214
18
413
571
653
761
734
19
69
109
63
61
33
358
307
292
276
309
5789
6699
7002
7086
7064
12 13 14*
h
15 16
20 Totaal
h
h
h = type centrum ziekenhuis * = kansberekening door het laboratorium ** = centrumcode en bijbehorend centrum staan weergegeven in tabel 24
Maternale leeftijd Maternale leeftijd is opgenomen in deze evaluatie omdat leeftijd medebepalend is voor de kans op trisomie. In een populatie met een relatief hoge maternale leeftijd is het verwachte aantal kinderen met trisomie en het screenpositief percentage hoger dan in een ongeselecteerde populatie.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
13/55
COMBINATIETEST GEGEVENS 2012(VERVOLG) In onderstaande tabel is de leeftijdsverdeling weergegeven van de zwangeren die tussen 2006 en 2012 gekozen hebben voor de combinatietest. Het betreft de leeftijd bij een zwangerschapsduur van 18 weken omdat dit het ijkpunt is voor wel of niet in aanmerking komen voor invasieve diagnostiek. In tabel 3 is te zien dat in de gescreende populatie het percentage met een leeftijd boven de 36 jaar hoger is dan dat in de algemene zwangere populatie in Nederland (30% vs 20%). Op basis hiervan wordt verwacht dat het percentage screen positieve resultaten iets hoger zal liggen dan de 5% die verwacht wordt in een ongeselecteerde populatie. Tabel 3. Maternale leeftijd bij 18 weken in 2012 en in voorgaande jaren. Leeftijd
2008
2009
2010
2011
2012
<18
8
11
8
13
8
19
9
12
11
11
8
20
20
20
18
17
16
21
34
36
24
28
38
22
50
64
46
46
46
23
55
85
71
73
69
24
92
104
111
123
106
25
121
140
137
166
169
26
172
185
190
209
225
27
220
245
248
254
274
28
270
337
344
326
338
29
325
345
389
404
441
30
367
413
477
509
517
31
425
525
514
539
571
32
433
537
555
570
609
33
473
537
548
559
533
34
463
495
536
507
521
35
458
521
531
534
516
36
523
589
558
572
532
37
426
464
509
479
456
38
318
395
414
388
371
39
200
281
300
301
264
40
153
170
209
207
200
41
83
93
131
129
110
42
56
57
57
65
64
43
19
25
50
28
31
44
9
6
10
15
21
>45
7
7
6
14
10
Totaal
5789
6699
7002
7086
7064
% >36 jaar
31%
31%
32%
31%
29%
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
14/55
COMBINATIETEST GEGEVENS 2012(VERVOLG) Zwangerschapsduur bij bloedafname en nekplooimeting Aan de hand van de zwangerschapsduur bij bloedafname en NT meting wordt gekeken of de combinatietest in alle centra op het optimale tijdstip gepland wordt. Het streven is bloedafname rond de 10e week en echo rond de 12e week omdat onderzoek heeft aangetoond dat met deze aanpak de beste screeningsresultaten bereikt worden (Torring. Clinical Chemistry 2009;55:8 1564–1567). In tabel 4 is te zien dat in vier centra (7,8,11,14) het bloed nog ten tijde van de NT meting wordt afgenomen, in alle andere centra vindt bloedafname, zoals gewenst, een à twee weken voor de NT meting plaats. Tabel 4. Centrum
Aantal metingen per centrum en mediane zwangerschapsduur (ZD) bij bloedafname en nekplooimeting in 2012. Aantal metingen
ZD bij bloedafname
ZD bij nekplooimeting
1
h
547
11,1
12,4
2
h
140
11,0
12,6
562
10,9
12,4
391
10,4
12,5
1103
10,8
12,5
3 4
h
5 6
119
11,5
12,4
#
246
12,5
12,4
h#
556
12,4
12,4
h
7* 8* 9
209
10,6
12,5
h
209
10,4
12,5
h#
174
12,3
12,3
12
418
10,8
12,5
13
600
11,0
12,5
65
12,2
12,2
114
10,3
12,5
321
11,2
12,3
17
214
10,8
12,5
18
734
11,0
12,4
19
33
11,3
12,8
309
10,6
12,5
10 11
14*
h#
15 16
20
h
h
h = type centrum ziekenhuis * = kansberekening door het laboratorium #= bloedafname ten tijde van de NT meting
Referentiecurven Het is bekend dat zowel de biochemische parameters (pregnancy-associated plasma protein A [PAPP-A], vrije ß subunit van choriongonadotropine [fßhCG]) als de NT meting in de loop van de zwangerschap veranderen. Daarom worden waarden gecorrigeerd voor zwangerschapsduur of kop-stuit lengte. Daarnaast is bekend dat PAPP-A en fßhCG spiegels lager zijn naarmate het gewicht van de zwangere hoger is, dus biochemische waarden worden ook hiervoor gecorrigeerd.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
15/55
COMBINATIETEST GEGEVENS 2012(VERVOLG) In figuur 1 en 2 wordt met een groene marker de mediane concentratie van PAPP-A en bhCG in 20082012 in relatie met zwangerschapsduur weergegeven. De medianen komen redelijk goed overeen met de landelijk vastgestelde referentiecurven die met rode lijnen worden aangeduid. (http://www.rivm.nl/downlab/Images/ Elipse_Instellingen_01012012_def2_tcm30-74648.pdf).
de
ste
Figuur 1. Mediane PAPP-A concentratie (groen) met 10 en 90 zwangerschapsduur (ZD).
de
ste
Figuur 2. Mediane fßhCG concentratie (groen) met 10 en 90 zwangerschapsduur (ZD).
percentiel en referentiecurve in Elipse (rood) in relatie met
percentiel en referentiecurve in Elipse (rood) in relatie met
NT in relatie met zwangerschapsduur In figuur 3 zijn NT metingen die in de afgelopen vijf jaren zijn uitgevoerd uitgezet tegen de kop-stuit lengte (CRL). De vroege metingen (rond 11 weken) zijn wat ruimer en de late (bij 13+ weken) juist wat krapper dan verwacht op basis van de referentiecurven in Elipse en Astraia. De spreiding aan de uiteinden wordt waarschijnlijk veroorzaakt door het relatief kleine aantal metingen. In het gebied waar de meeste metingen worden verricht (CRL 55-75 mm) liggen de metingen in de SPSAO regio tussen de curve van Wright et al (gebruikt in echocentra in Astraia software) en de curve van Spencer et al (gebruikt in laboratoria in Elipse software).
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
16/55
COMBINATIETEST GEGEVENS 2012(VERVOLG)
Figuur 3. Gemiddelde NT meting in relatie met CRL.
PAPP-A, bhCG en NT MoM waarden in relatie met zwangerschapsduur In tabel 5 zijn de gewichts- en zwangerschapsduur gecorrigeerde MoM waarden voor PAPP-A en bhCG en de NT MoM waarden weergegeven per zwangerschapsweek. De mediane gecorrigeerde PAPP-A MoM waarden liggen hoger dan verwacht, met name als bloed is afgenomen bij 10 weken. De mediane bhCG en NT MoM waarden liggen iets hoger dan 1.0, maar wel binnen de gestelde grens van 0.9-1.1 MoM. Tabel 5.
Mediane PAPP-A, bhCG en NT MoM waarden in relatie met zwangerschapsduur (ZD in weken) op het moment van respectievelijk bloedafname en NT meting.
ZD
N
PAPP-A
95%CI
bhCG
95%CI
8
275
0.84
0.76-0.93
1.01
0.98-1.14
9
6331
1.11
1.09-1.13
1.09
1.07-1.11
10
14106
1.16
1.14-1.17
1.03
1.01-1.04
11
10704
1.06
1.05-1.08
0.99
0.98-1.00
12
10423
1.00
1.00-1.02
1.01
13
3291
1.08
1.05-1.10
1.07
N
NT
95%CI
7498
1.05
1.05-1.05
1.00-1.02
29715
1.04
1.04-1.04
1.05-1.10
7956
1.02
1.01-1.03
PAPP-A en bhCG MoM waarden in relatie met maternaal gewicht Na correctie voor de zwangerschapsduur worden de biochemische parameters gecorrigeerd voor maternaal gewicht. Als deze correctie juist is, is de mediane MoM voor alle gewichtsklassen 1.0. In tabel 6 is te zien dat de PAPP-A correctie voor gewicht niet helemaal optimaal is; bij slanke moeders is de mediane waarde te hoog en bij zwaardere moeders zijn de waarden iets te laag.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
17/55
COMBINATIETEST GEGEVENS 2012(VERVOLG) Tabel 6. Mediane PAPP-A MoM in relatie met maternaal gewicht. Gewicht
N
PAPP-A
95%CI
bhCG
95%CI
40-49 kg
602
1,17
1,11-1,23
1,05
1,00-1,11
50-59 kg
6313
1,13
1,12-1,16
1,01
1,00-1,04
60-69 kg
12863
1,10
1,09-1,11
1,04
1,02-1,05
70-79 kg
7929
1,05
1,04-1,07
1,03
1,01-1,05
80-89 kg
3208
1,01
0,99-1,03
1,02
0,99-1,04
90-99 kg
1405
0,95
0,92-0,97
1,01
0,98-1,04
100-109 kg
558
0,85
0,80-0,90
1,00
0,93-1,06
110-119 kg
259
0,98
0,88-1,07
1,05
0,98-1,15
PAPP-A, bhCG en NT MoM waarden in de loop van de tijd In tabel 7 worden de mediane MoM waarden met 95 percentiel confidence interval (%CI) in de loop van de tijd weergegeven. Voor de biochemische parameters is de datum van bloedafname gebruikt om het kwartaal te bepalen, voor de NT metingen de datum van de echo. Daardoor verschillen de aantallen per kwartaal enigszins. Tabel 7. Mediane PAPP-A en bhCG MoM waarden per kwartaal. PAPP-A bhCG Periode N 95%CI MoM MoM
95%CI
N
NT MoM
95%CI
2008 e
1638
1,05
1,01-1,09
1,01
0,98-1,05
1615
1,01
1,00-1,04
e
1287
1,08
1,04-1,11
1,03
0,99-1,07
1308
1,04
1,03-1,07
e
1354
1,05
1,02-1,09
1,00
0,96-1,04
1373
1,04
1,03-1,07
e
1529
1,08
1,04-1,13
0,97
0,93-1,00
1490
1,05
1,04-1,07
e
1563
0,91
0,87-0,94
1,00
0,96-1,05
1579
1,02
1,01-1,04
e
1597
1,00
0,96-1,04
1,02
0,97-1,06
1569
1,01
1,00-1,04
e
1708
1,16
1,12-1,20
1,03
0,99-1,07
1701
1,01
1,00-1,04
e
1851
1,12
1,07-1,13
1,04
1,00-1,07
1850
1,01
1,00-1,04
e
1830
1,07
1,04-1,12
1,04
1,01-1,07
1850
1,01
1,00-1,03
e
1744
1,10
1,06-1,13
1,10
1,06-1,14
1752
1,01
1,00-1,04
e
1689
1,06
1,03-1,09
1,07
1,03-1,10
1687
1,04
1,01-1,04
e
1727
1,11
1,07-1,16
1,04
1,00-1,08
1712
1,04
1,01-1,05
e
1863
1,10
1,06-1,13
1,05
1,02-1,09
1858
1,04
1,03-1,05
e
1719
1,13
1,10-1,16
1,06
1,03-1,10
1726
1,01
1,00-1,04
e
1758
1,07
1,03-1,11
1,06
1,02-1,09
1756
1,00
1,00-1,03
e
1744
1,00
1,00-1,02
1,00
1,00-1,00
1746
1,01
1,00-1,04
e
1826
1,07
1,03-1,10
1,00
1,00-1,04
1808
1,01
1,00-1,03
e
1736
1,13
1,08-1,17
1,07
1,04-1,10
1771
1,01
1,00-1,04
e
1751
1,12
1,08-1,17
1,03
0,99-1,07
1743
1,04
1,01-1,04
e
4 kwartaal
1715
1,06
1,03-1,10
0,99
0,95-1,02
1742
1,04
1,03-1,05
Eindtotaal
33604
1,07
1,06-1,08
1,03
1,02-1,04
33636
1.03
1.01-1.04
1 kwartaal 2 kwartaal 3 kwartaal 4 kwartaal 2009 1 kwartaal 2 kwartaal 3 kwartaal 4 kwartaal 2010 1 kwartaal 2 kwartaal 3 kwartaal 4 kwartaal 2011 1 kwartaal 2 kwartaal 3 kwartaal 4 kwartaal 2012 1 kwartaal 2 kwartaal 3 kwartaal
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
18/55
COMBINATIETEST GEGEVENS 2012(VERVOLG) In bijna de hele periode is de mediane PAPP-A MoM hoger dan verwacht; in twee kwartalen lag de mediane MoM buiten de gestelde grens van 0.9-1.1. bhCG Mom waarden zijn iets hoger dan verwacht maar deze blijven binnen de norm. Mediane MoM waarden per centrum In tabel 8 worden de mediane MoM waarden met 95 percentiel confidence interval (%CI) per centrum weergegeven. Voor de NT metingen is ten behoeve van de landelijke vergelijkbaarheid de referentiecurve van het laboratorium gebruikt. In geel is aangegeven welke mediane waarden significant afwijken van 1.0. Tabel 8.
MoM waarden per centrum in 2012.
Centrum
N
PAPP-A MoM
95%CI
bhCG MoM
95%CI
NT MoM
95%CI
1
h
547
1,06
1,00-1,14
1,02
0,98-1,10
1,04
1,01-1,05
2
h
140
1,10
0,98-1,24
1.01
0,90-1,14
1,00
0,95-1,04
562
1,07
1,02-1,15
1,03
0,99-1,09
1,11
1,08-1,14
391
1,12
1,05-1,19
1,01
0,97-1,08
1,18
1,14-1,21
5
1103
1,08
1,04-1,13
1,02
0,98-1,06
1,04
1,03-1,04
6
119
1,11
1,03-1,27
1,04
0,93-1,17
1,10
1,06-1,13
246
1,02
0,95-1,09
0,93
0,85-1,02
1,01
0,95-1,07
556
1,08
1,02-1,15
1,01
0,95-1,08
0,79
0,77-0,82
3 4
h
7* 8* 9
h
h
209
1,06
0,99-1,21
1,01
0,94-1,12
1,08
1,04-1,11
10
h
209
1,07
1,01-1,19
1,12
0,99-1,19
1,00
0,96-1,00
11
h
174
1,06
0,95-1,13
0,93
0,82-1,08
1,03
0,99-1,07
418
1,12
1,04-1,22
1,09
1,02-1,17
1,07
1,04-1,08
600
1,13
1,07-1,19
1,00
0,94-1,07
0,97
0,95-1,00
65
1,09
0,84-1,24
1,01
0,86-1,27
0,80
0,71-0,86
114
1,02
0,92-1,14
1,26
1,09-1,49
0,97
0,94-1,04
321
1,04
0,99-1,16
1,04
0,96-1,14
0,96
0,94-0,99
17
214
1,10
0,99-1,19
1,00
0,91-1,16
1,08
1,03-1,11
18
734
1,18
1,13-1,24
1,00
0,96-1,05
1,07
1,04-1,08
19
33
1,17
0,96-1,34
0,93
0,78-1,18
0,85
0,74-0,93
309
1,03
0,97-1,17
1,03
1,00-1,10
1,07
1,04-1,09
12 13 14*
h
15 16
20
h
h
h = type centrum ziekenhuis * = kansberekening door het laboratorium
In één centrum (18) is er sprake van een significant verhoogde PAPP-A MoM. Daarnaast is er in centrum 4 sprake van een significant verhoogde NT MoM en zijn er twee centra met krappe metingen (8 en 14). In een vervolgonderzoek wordt gekeken of de verhoogde PAPP-A MoM samenhangt met de samenstelling van de populatie (b.v. als een centrum een populatie bedient met een relatief groot aandeel zwangeren met een afro-caribische achtergrond zou dit de relatief hoge PAPP-A waarden kunnen verklaren - Kagan et al. Ultrasound Obstet Gynecol 2008; 31: 493–502). Voor de centra met de krappe NT metingen is aan de hand van de evaluatie van beeldmateriaal vastgesteld dat de techniek niet optimaal was.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
19/55
COMBINATIETEST GEGEVENS 2012(VERVOLG) Kansberekening In tabel 9 worden de mediane MoM waarden en SD gegeven voor de drie meetwaarden van de combinatietest in 2011-2012. Aan de hand van deze waarden kan worden bepaald of de aannames in het kansberekeningmodel over het gemiddelde en de spreiding in de normale en de trisomie 21 populatie juist zijn. Voor evaluatie van de aannames voor trisomie 18 en 13 zijn de aantallen te klein – hiervoor is een landelijke dataset wenselijk. Tabel 9. Mediane MoM waarden in normale en trisomie 21 zwangerschappen. Normaal # (n=13984) Mediane MoM
PAPP-A
fß hCG
NT
1.09
1.03
1.01
10
0.037
0.013
0.006
10
0.255
0.253
0.107
PAPP-A
fß hCG
NT
log MoM log MoM SD
Trisomie 21 (n=52) Mediane MoM
0.34
1.95
2.35
10
-0.469
0.290
0.371
10
0.256
0.233
0.227
log MoM log MoM SD
Tabel 10 laat de referentiewaarden in het kansberekeningmodel in 2012 zien (Bron RIVM). In normale zwangerschappen is de mediane PAPP-A hoger dan aangenomen in het model; de medianen voor bhCG en NT komen redelijk goed overeen met de modelwaarden. Voor alle parameters geldt dat de spreiding iets lager is dan verwacht. Ook in zwangerschappen met trisomie 21 is de spreiding lager dan verwacht; de medianen voor PAPP-A en bhCG komen redelijk goed overeen met de modelwaarden; de mediane NT is hoger dan verwacht. Tabel 10.
Mediane MoM referentiewaarden
Normaal Mediane MoM
PAPP-A
fß hCG
NT
1.00
1.00
1.00
10
0.000
0.000
0.000
10
0.285
0.287
0.120
PAPP-A
fß hCG
NT
log MoM log MoM SD
Trisomie 21 Mediane MoM
0.39
1.97
2.02
10
-0.409
0.296
0.305
10
0.326
0.290
0.235
PAPP-A
fß hCG
NT
log MoM log MoM SD
Trisomie 18 Mediane MoM
0.39
1.97
2.02
10
-0.409
0.296
0.305
10
0.326
0.290
0.235
PAPP-A
fß hCG
NT
log MoM log MoM SD
Trisomie 13 Mediane MoM
0.39
1.97
2.02
10
-0.409
0.296
0.305
10
0.326
0.290
0.235
log MoM log MoM SD
# Note: Voor evaluatie van de mediaan in normale zwangerschappen zijn alle zwangerschappen met een afwijkend karyotype en zwangerschappen waarvan bekend was dat ze geëindigd zijn in een miskraam of perinatale sterfte buiten beschouwing gelaten. Zwangerschappen waarvoor noch karyotype noch uitkomst bekend waren zijn wel meegenomen.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
20/55
COMBINATIETEST GEGEVENS 2012(VERVOLG) Verhoogde kans op trisomie per centrum en leeftijdsgroep In tabel 11 wordt het aantal zwangerschappen per centrum weergegeven in de periode 2008-2011, waarbij een verhoogde kans is op trisomie 21. In de loop van de jaren is het screen positief percentage toegenomen van 4.4% naar 5.9%. De percentages van verschillende centra varieerden, mede door de leeftijdssamenstelling van de populatie. In ziekenhuizen zijn de percentages in het algemeen hoger dan in eerstelijns echocentra. Tabel 11. Percentage verhoogde kans op trisomie 21 (HR21) per centrum in 2008 – 2011. 2008 2009 2010 Centrum N HR21 % N HR21 % N HR21
%
N
2011 HR21
%
1
h
843
75
8,9
736
73
9,9
701
65
9,3
622
67
10,8
2
h
145
6
4,1
145
11
7,6
131
6
4,6
126
9
7,1
3
921
52
5,6
716
26
3,6
652
35
5,4
609
39
6,4
h
574
42
7,3
567
60
10,6
392
29
7,4
391
68
17,4
5 6 7*
392 66 187
8 0 6
2,0 0,0 3,2
627 125 196
13 2 4
2,1 1,6 2,0
887 135 213
27 4 18
3,0 3,0 8,5
1005 126 226
44 6 15
4,4 4,8 6,6
413
13
3,1
524
24
4,6
540
19
3,5
4
8* 9
h
h
0 723
13
1,8
578
9
1,6
324
7
2,2
216
7
3,2
10
h
78
3
3,8
183
8
4,4
197
12
6,1
229
12
5,2
11
h
149
5
3,4
135
12
8,9
159
10
6,3
156
5
3,2
384
13
3,4
326 564
6 28
1,8 5,0
441 538
24 24
5,4 4,5
164
9
5,5
129
12
9,3
108
4
3,7
12 13 14*
0 0 h
15 16
h
17 18 19 20
h
149
3
2,0
38
1
2,6
93
2
2,2
63
1
1,6
89
0
0,0
453
12
2,6
407
8
2,0
374
14
3,7
361
10
2,8
231 413 69
4 10 3
1,7 2,4 4,3
243 571 109
1 16 5
0,4 2,8 4,6
223 653 63
5 16 0
2,2 2,5 0,0
205 761 61
10 28 2
4,9 3,7 3,3
358
9
2,5
307
10
3,3
292
26
8,9
276
22
8,0
Totaal 5789 252 4,4 h = type centrum ziekenhuis * = kansberekening door het laboratorium
6699
295
4,4
7002
345
4,90
7086
415
5,9
In tabel 12 is het screen positief percentage weergegeven, verdeeld naar zwangeren jonger dan 36 jaar en 36 jaar en ouder. Tabel 12. Percentage verhoogde kans op trisomie 21 (HR21) per leeftijdsgroep in 2008 – 2011. 2008 2009 2010 Leeftijd
2011
N
HR21
%
N
HR21
%
N
HR21
%
N
HR21
%
<36 jr
3995
98
2,5
4612
116
2,5
4758
110
2,3
4888
145
3,0
>=36 jr
1794
154
8,6
2087
179
8,6
2244
235
10,5
2198
270
12,3
Totaal
5789
252
4,4
6699
295
4,4
7002
345
4,9
7086
415
5,9
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
21/55
COMBINATIETEST GEGEVENS 2012(VERVOLG) In tabel 13 en 14 staan de gegevens weergegeven van 2012. In 2012 was voor trisomie 21 het screen positief percentage 4.8%. De toevoeging van de berekening van de kans op trisomie 18 en 13 resulteerde in een percentage van 5.3%. Tabel 13. Percentage verhoogde kans op trisomie 21 (HR21) en alle trisomieën (HR21-18-13) in 2012. 2012 Centrum N HR21 % HR21-18-13 % 1
h
2
h
547
3 4
h
47
8,6
51
9,3
140
5
3,6
5
3,6
562
32
5,7
33
5,9
391
45
11,5
46
11,8
1103 119 246
49 1 12
4,4 0,8 4,9
53 1 14
4,8 0,8 5,7
556
19
3,4
20
3,6
209
15
7,2
16
7,7
10
h
209
13
6,2
15
7,2
11
h
174
6
3,4
7
4,0
418 600
15 15
3,6 2,5
17 19
4,1 3,2
5 6 7* 8* 9
h
h
12 13 14*
h
15 16
h
17 18 19 20
h
65
3
4,6
4
6,2
114
4
3,5
4
3,5
321
14
4,4
17
5,3
214 734 33
8 21 2
3,7 2,9 6,1
9 22 2
4,2 3,0 6,1
309
14
4,5
17
5,5
4,8
372
5,3
Totaal 7064 340 h = type centrum ziekenhuis * = kansberekening door het laboratorium
In tabel 14 is het percentage screen positief weergegeven per leeftijdscategorie. Tabel 14. Percentage verhoogde kans op trisomie 21 (HR21) en alle trisomieën (HR21-18-13) per leeftijdsgroep in 2012. 2012 Leeftijd N HR21 % HR21-18-13 % <36 jr
5005
122
2,4
140
2,8
>=36 jr
2059
218
10,6
232
11,3
Totaal
7064
340
4,8
372
5,3
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
22/55
COMBINATIETEST GEGEVENS 2012(VERVOLG) In figuur 4 staat het screen positief percentage voor trisomie voor de jaren 2008-2012 afgebeeld. In figuur 5 is er onderscheid gemaakt per leeftijdsgroep.
Screen positief percentage Tr21
Tr18-13
20
%
15 10 5 0 2008
2009
2010
2011
2012
Figuur 4. Percentage zwangerschappen waarbij de uitslag van de combinatietest aangaf dat de kans op trisomie 21 (Tr21) of de kans op trisomie 18 of 13 (Tr18-13) op het moment van de test groter was dan 1:200.
Screen positief percentage
%
<36 jaar
>=36 jaar
20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 2008
2009
2010
2011
2012
Figuur 5. Percentage zwangerschappen van moeders <36 en moeders >36 jaar waarbij de uitslag van de combinatietest aangaf dat de kans op trisomie op het moment van de test groter was dan 1:200
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
23/55
COMBINATIETEST GEGEVENS 2012(VERVOLG) Prenatale detectie van trisomie Voor evaluatie van de prenatale detectie van trisomie is de populatie op basis van leeftijd (<36 jaar en >36 jaar) en uitslag van de combinatietest (kans op trisomie 21 <1:200 en >1:200) in vier groepen opgedeeld. Groep 1: Zwangeren jonger dan 36 jaar met een gunstige combinatietest uitslag Van de zwangeren met een leeftijd onder de 36 jaar en een gunstige CT uitslag (kans < 1:200) koos in 2012 0.8% voor invasieve diagnostiek. Overall was de prevalentie van chromosoomafwijkingen in deze groep 1/1500. Tabel 15. Keuze voor prenatale karyotypering en kans op een afwijkende uitslag in de groep zwangeren jonger dan 36 jaar met een gunstige uitslag (kans op trisomie kleiner dan 1:200).
Karyotypering Nee Ja % Ja Uitslag Normaal Abnormaal
2009 4448 47 1.0%
2010 4614 34 0.7%
2011 4715 28 0.6%
2012 4842 41 0.8%
32
39 2
32
27
38
1 1/4715
1 1 1 1/1627
Trisomie 21 Trisomie 18 Trisomie 13 Overig
Kans abnormaal *
2008 3863 32 0.8%
1
-
4* 3 1/499
1 1/2324
1 trisomie 13 postnataal vastgesteld
Groep 2: Zwangeren jonger dan 36 jaar met een ongunstige combinatietest uitslag Van de zwangeren met een leeftijd onder de 36 jaar en een CT kans op trisomie 21 groter dan of gelijk aan 1:200 koos in 2012 68% voor invasieve diagnostiek. Overall was de prevalentie van chromosoomafwijkingen in deze groep 1/11. Tabel 16. Keuze voor karyotypering en kans op een afwijkende uitslag in de groep zwangeren jonger dan 36 jaar met een ongunstige uitslag (kans op trisomie groter dan of gelijk aan 1:200). Karyotypering 2008 2009 2010 2011 2012 Nee 40 51 43 72 39 Ja 57 65 67 73 83 % Ja
58.8%
56.0%
60.9%
50.3%
68.0%
50 3 1
53 7
56 7
63 2 4
3
1
67 6 3 1
Uitslag Normaal Abnormaal
Trisomie 21 Trisomie 18 Trisomie 13 Overig
Kans abnormaal
2
2
3
4
6
1/16
1/10
1/10
1/15
1/8
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
24/55
COMBINATIETEST GEGEVENS 2012(VERVOLG) Groep 3: Zwangeren van 36 jaar of ouder met een gunstige combinatietest uitslag Van de zwangeren met een leeftijd van 36 jaar of ouder en een CT kans op trisomie 21 kleiner dan 1:200 koos in 2012 4.1% voor invasieve diagnostiek. Overall was de prevalentie van chromosoomafwijkingen in deze groep 1/373. Tabel 17. Keuze voor karyotypering en kans op een afwijkende uitslag in de groep zwangeren ouder dan of gelijk aan 36 jaar met een gunstige uitslag (kans op trisomie kleiner dan 1:200). Karyotypering 2008 2009 2010 2011 2012 Nee 1567 1812 1898 1849 1764 Ja 71 94 110 79 76 % Ja
4.3%
4.9%
5.5%
4.1%
4.1%
67 2 1 3*
88
106 1 1
77 1
70 1 3
Uitslag Normaal Abnormaal
Trisomie 21 Trisomie 18 Trisomie 13 Overig
Kans abnormaal 1/273 * 1 trisomie 13 postnataal vastgesteld ** 1 trisomie 13 en 1 trisomie 18 postnataal vastgesteld
5** 1** 2
2
1
1
1/283
1/502
1/964
1/368
Groep 4: Zwangeren van 36 jaar of ouder met een ongunstige combinatietest uitslag Van de zwangeren met een leeftijd van 36 jaar en ouder en een CT kans op trisomie 21 groter dan of gelijk aan 1:200 koos in 2012 44% voor invasieve diagnostiek. Overall was de prevalentie van chromosoomafwijkingen in deze groep 1/8. Tabel 18. Keuze voor karyotypering en kans op een afwijkende uitslag in de groep zwangeren ouder dan of gelijk aan 36 jaar met een ongunstige uitslag (kans op trisomie groter dan of gelijk aan 1:200). Karyotypering 2008 2009 2010 2011 2012 Nee 63 95 128 131 121 Ja 89 83 100 139 96 % Ja
58.6%
46.6%
43.9%
51.5%
44.2%
Trisomie 21 Trisomie 18 Trisomie 13
66 14* 5 2*
65 12 2 2**
82 13 5 3***
104 23 10 1
64 19 6 2****
Overig
3
3
1
1
6
1/9
1/10
1/8
1/7
Uitslag Normaal Abnormaal
Kans abnormaal 1/6 * 1 trisomie 21 en 1 trisomie 13 postnataal vastgesteld ** 1 trisomie 13 postnataal vastgesteld *** 1 trisomie 13 postnataal vastgesteld **** 1 trisomie 13 postnataal vastgesteld
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
25/55
COMBINATIETEST GEGEVENS 2012(VERVOLG) Detectie van trisomie 21, 18 en 13 In onderstaande tabellen is per trisomie groep weergegeven in welk percentage van de gevallen de CT uitslag positief was (>1:200). Voor de jaren 2008-2011 is hierbij de kans op trisomie 21 gebruikt, voor 2012 is gebruik gemaakt van de kans op trisomie 21, 18 of 13. Het detectiepercentage van trisomie 21 ligt, met name in de afgelopen drie jaren, zeer hoog (>95%). De detectiepercentages voor trisomie 18 en 13 liggen, met name na de uitbreiding van de kansberekening, eveneens hoog op respectievelijk 92% en 80%. Tabel 19. Uitslag van de combinatietest (CT) in zwangerschappen met trisomie 21. CT kans 2008 2009 2010 2011 <1:200 2 2 1 1 >1:200 17 19 20 26 Detectie 89.5% 90.5% 95.2% 96.3%
2012 1 26 96.3%
Totaal 7 108 93.9%
Tabel 20. Uitslag van de combinatietest (CT) in zwangerschappen met trisomie 18. CT kans 2008 2009 2010 2011 <1:200 1 5 2 0 >1:200 6 2 4 14 Detectie 85.7% 28.6% 66.7% 100.0% * in 3 gevallen was alleen de kans op trisomie 18/13 verhoogd
2012 1 12* 92.3%
Totaal 9 26 74.3%
Tabel 21. Uitslag van de combinatietest (CT) in zwangerschappen met trisomie 13. CT kans 2008 2009 2010 2011 <1:200 3 5 0 0 >1:200 2 5 4 1 Detectie 40.0% 50.0% 100.0% 100.0% * in 1 geval was alleen de kans op trisomie 18/13 verhoogd
2012 1 4* 80.0%
Totaal 9 12 57.1%
Een laatste controle voor alle levendgeborenen met trisomie of een combinatietest heeft plaatsgevonden, volgt. De tabellen in dit onderdeel worden bijgewerkt zodra dit gedaan is.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
26/55
COMBINATIETEST GEGEVENS 2012(VERVOLG) Nekplooimetingen per echoscopist De nekplooimetingen in 2012 werden uitgevoerd door 50 door de Fetal Medicine Foundation of Inholland geaccrediteerde echoscopisten. Bij 102 nekplooimetingen was de naam van de echoscopist niet bekend of was de echoscopist niet geaccrediteerd maar werd er wel een kansberekening uitgevoerd. Aantallen In figuur 6 wordt het aantal nekplooimetingen per echoscopist weergegeven. Slechts 26 (52%) van de 50 echoscopisten verrichtten meer dan 100 metingen; in 9 (17%) gevallen was het aantal metingen kleiner dan 50.
Figuur 6. Aantal NT metingen per echoscopist.
Distributie van de metingen en beoordeling beelden Voor beoordeling van de kwaliteit van de NT metingen is gekeken naar de verdeling van de meetwaarden en het beeldmateriaal. Een overzicht hiervan staat in tabel 22 en 23. Meetwaarden van echoscopisten in de SPSAO regio liggen iets ruimer dan verwacht op basis van de landelijke referentiecurve. Slechts 20 (38%) echoscopisten voldoen aan het criterium dat 40-60% van de metingen boven de mediaan van de landelijke referentiecurve moet liggen. Als dit criterium buiten beschouwing wordt gelaten, is voor 4 (8%) echoscopisten hands-on training gewenst [reeds gedaan] en is voor 5 mensen gericht advies over de meettechniek geïndiceerd. Voor de overige 43 echoscopisten geldt dat de verdeling van de metingen voldoet aan de richtlijnen en dat de techniek op basis van het beeldmateriaal voldoende tot goed is.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
27/55
COMBINATIETEST GEGEVENS 2012(VERVOLG) Tabel 22. Mediane NT MoM met 95% confidence interval (95%CI), percentage metingen boven de mediaan, resultaat uit de FMF analyse (methode van Wright) en beoordeling van beeldmateriaal. Echoscopist
N
% > mediaan
NT MoM
95%CI
FMF analyse
Beeldmateriaal
13520
150
66
1,07
1,04-1,09
Pass
Goed
19289
108
60
1,07
1,00-1,11
Pass
Goed
19308
137
72
1,11
1,08-1,14
Pass
Uitstekend
19327
347
86
1,21
1,17-1,24
Pass
Uitstekend
19364
73
37
0,95
0,90-1,00
Pass
Voldoende
19473
373
34
0,91
0,87-0,93
Fail
Onvoldoende
19477
271
75
1,14
1,11-1,19
Pass
Uitstekend
19536
43
33
0,91
0,84-1,04
Pass
Onvoldoende
29615
95
84
1,11
1,08-1,14
Pass
Uitstekend
30029
45
76
1,19
1,09-1,30
Pass
Uitstekend
30036
63
63
1,07
1,00-1,12
Pass
Goed
30044
133
53
1,04
0,96-1,08
Pass
Uitstekend Uitstekend
30050
69
57
1,04
0,98-1,12
Pass
30052*
224
9
0,72
0,68-0,74
Fail
Voldoende
30054
173
55
1,04
0,99-1,10
Pass
Uitstekend
30199*
161
70
1,08
1,05-1,12
Pass
Goed
30292
130
66
1,06
1,03-1,09
Pass
Goed
30293
59
58
1,03
0,91-1,14
Pass
Voldoende
35696
210
49
1
0,96-1,04
Pass
Uitstekend
35805
73
53
1,03
0,93-1,09
Pass
Goed
35811
111
30
0,93
0,89-0,94
Pass
Voldoende
35829
226
54
1,01
0,98-1,04
Pass
Goed
35835
94
78
1,11
1,05-1,17
Pass
Goed
35858
254
47
1
0,97-1,01
Pass
Voldoende
35863*
85
47
0,97
0,91-1,04
Pass
Goed
37612*
70
34
0,93
0,88-0,95
Fail
(2009)
41654
84
64
1,07
1,01-1,14
Pass
Goed
41711
220
64
1,07
1,01-1,10
Pass
Goed
41802
583
64
1,05
1,04-1,07
Pass
Goed
41831
131
38
0,93
0,91-0,98
Pass
Onvoldoende
41871
78
64
1,04
1,00-1,07
Pass
Voldoende
41925
132
44
0,96
0,93-1,00
Pass
Goed
41978
232
70
1,08
1,04-1,10
Pass
Goed
44506
57
60
1,04
0,97-1,15
Pass
Goed
44642
157
55
1,01
0,99-1,04
Pass
Uitstekend
48472
101
72
1,11
1,07-1,15
Pass
Voldoende
68391*
287
16
0,83
0,82-0,86
Pass
Onvoldoende
73842
81
67
1,08
1,05-1,12
Pass
Uitstekend
74261
114
58
1,04
0,99-1,09
Pass
Goed
79308
38
74
1,04
1,00-1,17
Pass
81818
200
54
1
0,99-1,03
Pass
83626
88
70
1,13
1,07-1,19
Pass
Voldoende
89566
33
27
0,85
0,75-0,92
Pass
Onvoldoende
92873
103
45
0,97
0,93-1,00
Pass
Uitstekend
93923
106
67
1,07
1,02-1,10
Pass
Uitstekend
95411
24
42
0,94
0,81-1,09
Fail
Voldoende
96486
94
54
1
0,98-1,05
Pass
Voldoende
100055
151
66
1,09
1,04-1,14
Pass
Uitstekend
100729*
33
24
0,85
0,76-0,94
Fail
Onvoldoende
104663
12
50
1,01
0,98-1,23
Pass
Goed
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
Opmerking
Iets te ruim? Techniek verbeterd Techniek verbeterd
Techniek verbeterd
Wordt nog aangeleverd
Niet meer actief
Techniek verbeterd
Niet meer actief Voldoende Niet meer actief
Klein aantal
Techniek verbeterd
28/55
COMBINATIETEST GEGEVENS 2012(VERVOLG) Tabel 23. Resultaten uit online analyse met FMF software. Code 13520 19289 19308 19327 19473 19477 19536 19634 29615 30029 30036 30044 30050 30052 30054 30199 30292 30293 35696 35805 35811 35829 35835 35858 35863 37612 41654 41711 41802 41831 41871 41925 41978 44506 44642 48472 68391 73842 74261 79308 81818 83626 89566 92873 93923 95411 96486 100055 100729 104663
From Jan 02, 2012 Jan 02, 2012 Jan 10, 2012 Jan 02, 2012 Jan 09, 2012 Jan 03, 2012 Jan 06, 2012 Jan 20, 2012 Jan 25, 2012 Jan 12, 2012 Jan 05, 2012 Jan 04, 2012 Jan 11, 2012 Jan 02, 2012 Jan 02, 2012 Jan 02, 2012 Jan 05, 2012 Jan 09, 2012 Jan 02, 2012 Jan 04, 2012 Jan 03, 2012 Jan 12, 2012 Jan 02, 2012 Jan 03, 2012 Jan 03, 2012 Jan 12, 2012 Jan 02, 2012 Jan 03, 2012 Jan 02, 2012 Jan 09, 2012 Jan 09, 2012 Jan 10, 2012 Jan 09, 2012 Jan 02, 2012 Jan 03, 2012 Jan 09, 2012 Jan 10, 2012 Jan 05, 2012 Jan 11, 2012 Jan 03, 2012 Jan 03, 2012 Apr 02, 2012 Jan 10, 2012 Jan 02, 2012 Jan 04, 2012 Jan 03, 2012 Jan 17, 2012 Jan 14, 2012 Feb 22, 2012 Jul 02, 2012
To Dec 28, 2012 Dec 31, 2012 Dec 24, 2012 Dec 27, 2012 Dec 20, 2012 Dec 28, 2012 Dec 21, 2012 Dec 21, 2012 Dec 27, 2012 Dec 17, 2012 Dec 27, 2012 Dec 28, 2012 Dec 24, 2012 Dec 31, 2012 Dec 29, 2012 Dec 24, 2012 Dec 24, 2012 Dec 13, 2012 Dec 31, 2012 Dec 19, 2012 Dec 27, 2012 Dec 31, 2012 Dec 17, 2012 Dec 31, 2012 Dec 31, 2012 Dec 18, 2012 Dec 27, 2012 Dec 28, 2012 Dec 31, 2012 Dec 31, 2012 Dec 17, 2012 Dec 28, 2012 Dec 29, 2012 Dec 24, 2012 Dec 29, 2012 Dec 20, 2012 Dec 27, 2012 Dec 27, 2012 Dec 18, 2012 Jun 18, 2012 Aug 08, 2012 Dec 27, 2012 Aug 20, 2012 Dec 18, 2012 Dec 13, 2012 Dec 24, 2012 Dec 27, 2012 Dec 28, 2012 Dec 24, 2012 Dec 03, 2012
Cases 150 107 136 347 373 271 43 73 95 45 62 133 69 222 171 161 130 59 210 73 111 223 94 254 84 70 84 220 581 131 77 132 231 57 156 101 285 80 114 38 200 88 33 103 106 24 94 150 33 12
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
Bias -0.08 -0.06 -0.01 0.15 -0.32 0.04 -0.30 -0.24 0% 0.10 -0.07 -0.13 -0.12 -0.58 -0.13 -0.05 -0.09 -0.15 -0.17 -0.12 -0.30 -0.15 -0.01 -0.18 -0.20 -0.28 -0.06 -0.07 -0.10 -0.25 -0.14 -0.20 -0.06 -0.12 -0.17 -0.03 -0.41 -0.04 -0.13 -0.09 -0.17 0.02 -0.44 -0.20 -0.07 -0.29 -0.14 -0.04 -0.37 -0.16
SD 0.72 0.90 1.02 1.05 1.54 1.14 1.22 1.14 0.62 1.02 0.95 1.14 1.10 1.46 1.08 1.09 0.77 1.26 1.08 1.23 0.76 0.98 0.71 0.97 1.08 1.36 1.11 0.96 0.78 0.95 0.73 0.91 0.83 1.28 0.94 0.86 0.90 0.81 1.03 1.02 0.81 1.06 1.35 1.02 0.97 1.54 0.69 1.20 1.60 1.07
Det.rate 75% 73% 72% 69% 62% 70% 67% 69% 76% 71% 73% 69% 69% 61% 69% 70% 74% 66% 69% 68% 73% 72% 76% 71% 69% 64% 69% 72% 74% 72% 75% 72% 74% 66% 72% 73% 71% 74% 72% 72% 73% 70% 66% 71% 72% 62% 75% 68% 59% 69%
Pass? Pass Pass Pass Pass Fail Pass Pass Pass Pass Pass Pass Pass Pass Fail Pass Pass Pass Pass Pass Pass Pass Pass Pass Pass Pass Fail Pass Pass Pass Pass Pass Pass Pass Pass Pass Pass Pass Pass Pass Pass Pass Pass Pass Pass Pass Fail Pass Pass Fail Pass
29/55
COMBINATIETEST GEGEVENS 2012(VERVOLG) Overzicht bevindingen kwaliteitsrapport combinatietest Leeftijd: In de gescreende populatie is het percentage met een leeftijd boven de 36 jaar hoger dan dat in de algemene zwangere populatie in Nederland (30% vs 20%). Op basis hiervan wordt verwacht dat het percentage screen positieve resultaten iets hoger zal liggen dan de 5% die verwacht wordt in een ongeselecteerde populatie. Timing van bloedafname en echo: In vier centra (7,8,11,14) wordt het bloed nog ten tijde van de NT meting afgenomen, in alle andere centra vindt bloedafname, zoals gewenst, een à twee weken voor de NT meting plaats. Metingen in relatie met zwangerschapsduur: De mediane PAPP-A en bhCG metingen komen redelijk goed overeen met de landelijk vastgestelde referentiecurven. De NT metingen liggen tussen de curve van Wright et al (echocentra in Astraia) en de curve van Spencer et al (laboratoria in Elipse) met relatief veel variatie aan de uiteinden van de curve. De spreiding aan de uiteinden wordt waarschijnlijk veroorzaakt door het relatief kleine aantal metingen. Metingen in relatie met maternaal gewicht: De PAPP-A correctie voor gewicht is niet optimaal; bij slanke moeders is de mediane waarde te hoog en bij zwaardere moeders zijn de waarden iets te laag. Advies: nagaan of de gewichtscorrectie nog verdere aanpassing behoeft. MoM waarden in de loop van de tijd: In bijna de hele periode is de mediane PAPP-A MoM hoger dan verwacht; in twee kwartalen lag de mediane MoM buiten de gestelde grens van 0.9-1.1. bhCG Mom waarden zijn iets hoger dan verwacht maar deze blijven binnen de norm. Mediane MoM waarden per centrum: In één centrum (18) is er sprake van een significant verhoogde PAPP-A MoM. Daarnaast is er in centrum 4 sprake van een significant verhoogde NT MoM en zijn er twee centra met krappe metingen (8 en 14 – zie ook MoM waarden per echoscopist). Advies: in vervolgonderzoek bepalen of de verhoogde PAPP-A MoM samenhangt met de samenstelling van de populatie (b.v. als een centrum een populatie bedient met een relatief groot aandeel zwangeren met een afro-caribische achtergrond zou dit de relatief hoge PAPP-A waarden kunnen verklaren - Kagan et al. Ultrasound Obstet Gynecol 2008; 31: 493–502). Instellingen kansberekening: In normale zwangerschappen is de mediane PAPP-A hoger dan aangenomen in het model; de medianen voor bhCG en NT komen redelijk goed overeen met de modelwaarden. Voor alle parameters geldt dat de spreiding iets lager is dan verwacht. Ook in zwangerschappen met trisomie 21 is de spreiding lager dan verwacht; de medianen voor PAPP-A en bhCG komen redelijk goed overeen met de modelwaarden; de mediane NT is hoger dan verwacht. Advies: op basis van landelijke data nagaan of instellingen aangepast dienen te worden. Verhoogde kans op trisomie per centrum en leeftijdsgroep: In de loop van 2008-2011 is het screen positief percentage toegenomen van 4.4% naar 5.9%. De percentages van verschillende centra varieerden, mede door de leeftijdssamenstelling van de populatie. In ziekenhuizen zijn de percentages in het algemeen hoger dan in eerstelijns echocentra. In 2012 was voor trisomie 21 het screen positief percentage 4.8%. De toevoeging van de berekening van de kans op trisomie 18 en 13 resulteerde in een percentage van 5.3%. Detectie van trisomie 21, 18 en 13: Het detectiepercentage van trisomie 21 ligt, met name in de afgelopen drie jaren, zeer hoog (>95%). De detectiepercentages voor trisomie 18 en 13 liggen, met name na de uitbreiding van de kansberekening, eveneens hoog op respectievelijk 92% en 80%. Distributie van de metingen en beoordeling beelden: Meetwaarden van echoscopisten in de SPSAO regio liggen iets ruimer dan verwacht op basis van de landelijke referentiecurve. Slechts 20 (38%) echoscopisten voldoen aan het criterium dat 40-60% van de metingen boven de mediaan van de landelijke referentiecurve moet liggen. Voor zes echoscopisten is bijstelling van de techniek gewenst, voor de overige 43 echoscopisten geldt dat de verdeling van de metingen voldoet aan de richtlijnen en dat de techniek op basis van het beeldmateriaal voldoende tot goed is. Advies: zes echoscopisten uitnodigen voor hands-on training [reeds in gang gezet].
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
30/55
COMBINATIETEST GEGEVENS 2012(VERVOLG) In tabel 24 staan de centra met bijbehorende code weergegeven. Tabel 24. Centrumnaam en centrumcode. Centrumnaam Centrumcode AdamAMC 1 AdamBovenij 2 AdamDCP 3 AdamOLVG 4 AdamVCO 5 AdamVida 6 AlkmaardeMare 7 AlmereFlevo 8 Beverwijk 9 BlaricumTergooi 10 DenHelderGemini 11 Heemskerk 12 Hilversum 13 Hoorn 14 PurmerendEC 15 PurmerendWZ 16 Velserbroek 17 VolendamWAZ 18 ZaandamGC 19 ZaandamZMC 20
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
31/55
SEO GEGEVENS 2012 SEO aantallen In 2012 hadden 9 ziekenhuizen en 11 echocentra een contract met SPSAO voor het uitvoeren van het SEO. In het huidige rapport worden de aantallen gegeven van de geverifieerde primaire SEO’s, zie tabel 1. Tabel 1. Aantal verrichte SEO's per kwartaal in 2010, 2011 en 2012. e
e
1 kwartaal (gemelli) 4.071 (55) 3.735 (39) 3.531 (46)
Jaar 2010 2011* 2012**
2 kwartaal (gemelli) 4.101 (55) 3.770 (54) 3.686 (49)
e
e
3 kwartaal (gemelli) 3.964 (60) 3.639 (48) 3.401 (45)
4 kwartaal (gemelli) 3.780 (43) 3.668 (45) 3.506 (40)
Totaal (gemelli) 15.916 (213) 14.812 (186) 14.124 (180)
* Data van de centra Amsterdam BovenIJ (N=489), Purmerend Echocentrum (N=208), Zaandam Zuid Geboortecentrum (N=365) en Zaandam Proline (N=161) niet ontvangen (Ntot=1223). ** Data van de centra Amsterdam BovenIJ (schatting: N=490), Purmerend Echocentrum (N=262), Zaandam Zuid Geboortecentrum (schatting: N=350) en Zaandam Proline (schatting: N=160) niet ontvangen (Ntot=1262).
Het totaal aantal SEO in 2012 (14.124+1.262) is hoger dan het totale aantal gefactureerde SEO in 2012 (14.655), omdat van 3 centra de facturatie nog niet compleet is. Het totaal aantal SEO in 2012 is lager dan in 2011, het verschil ligt rond de 1000. Een deel van het verschil is te verklaren doordat er een centrum minder aan SPSAO verbonden was in 2012. Een verklaring voor de verdere daling kan zijn dat in 2012 minder geboortes waren dan in 2011 en er dus minder SEO nodig waren (175.959 geboortes in 2012 ten opzichte van 180.060 in 2011, bron CBS). Per centrum
In figuur 1 staat het aantal SEO dat in 2012 per centrum is verricht. 2500
Aantal SEO
2000
1500
1000
500
0 1h
2h
3
4
5h
6h
7h
8h
9
10
11
12h
13
14
15
16h
Centrum
Figuur 1. Het aantal SEO dat in 2012 per centrum is verricht.
Per echoscopist In tabel 2 wordt een overzicht gegeven van het aantal SEO’s uitgevoerd in 2012 door echoscopisten die uitsluitend SEO’s verrichten.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
32/55
Tabel 2. Aantal SEO en contractinformatie per echoscopist die uitsluitend SEO uitvoert. Centrum Echoscopist Aantal SEO SEO contract Opmerking
*
HeemskerkKGH
73845
3
Vumc
AdamVida
30022
4
VUmc
HeemskerkKGH
41156
6
VUmc
AdamOLVG
87224
11
SPSAO*
LUMC
HeemskerkKGH
49171
12
SPSAO*
AdamAMC
108723
13
SPSAO
AdamDCP
19405
21
LUMC
BlaricumTZ
107741
26
SPSAO
AdamDCP
108490
29
SPSAO
HeemskerkKGH
104663
60
SPSAO*
In afwachting aantallen regio VUmc In juni 2012 begonnen. In 2013 tot oktober 107 SEO gedaan Tot juli 2013 19 SEO gedaan Eind sept 2012 begonnen. In 2013 tot half sept 46 SEO gedaan Eind aug 2012 begonnen. In 2013 tot juni 106 SEO gedaan In afwachting aantallen regio VUmc
AdamDCP
19536
63
SPSAO*
BlaricumTZ
41871
65
SPSAO
AlmereFlevo
104847
69
SPSAO
In afwachting aantallen regio VUmc Heel 2012 gewerkt. In 2013 tot half sept 38 SEO gedaan Eind apr 2012 begonnen. Niets in 2013
AdamDCP
35805
88
SPSAO*
Utrecht
HeemskerkKGH
44506
98
SPSAO*
In afwachting aantallen regio VUmc
AdamDCP
41654
100
SPSAO*
Nijmegen
AdamVida
95411
125
SPSAO
Febr tot juni 2012 niet gewerkt
AdamVCO
96486
151
SPSAO
AlkmaardeMare
106952
153
SPSAO
AlkmaardeMare
37612
156
SPSAO
HilversumVCG
115650
179
SPSAO
HilversumVCG
35835
181
SPSAO
AlkmaardeMare
35863
185
SPSAO
HeemskerkKGH
100055
193
SPSAO
HeemskerkKGH
74261
197
SPSAO
VolendamWAZ
83626
204
SPSAO
VolendamWAZ
13520
211
SPSAO
HilversumVCG
123904
218
SPSAO
HeemskerkKGH
73842
223
SPSAO
VelserbroekMama
30054
228
SPSAO
HilversumVCG
30044
230
SPSAO
PurmerendWZ
35811
253
SPSAO
VelserbroekMama
19308
260
SPSAO
VolendamWAZ
44642
297
SPSAO
AdamVCO
123903
348
SPSAO
AdamVida
29615
359
SPSAO
PurmerendWZ
35696
382
SPSAO
VolendamWAZ
41711
394
SPSAO
AdamVCO
35871
443
SPSAO
VolendamWAZ
41978
563
SPSAO
AlmereFlevo
30052
571
SPSAO
AdamVCO
41802
756
SPSAO
HilversumVCG 19473 898 Echoscopist is werkzaam in meerdere regio’s.
SPSAO
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
33/55
SEO GEGEVENS 2012(VERVOLG) In tabel 3 staat een overzicht van het aantal SEO’s uitgevoerd door echoscopisten die naast SEO’s ook GUO’s verrichten. Tabel 3. Aantal SEO, GUO en contractinformatie per echoscopist die SEO en GUO uitvoert. AANTAL SEO Centrum Echoscopist SEO GUO Totaal contrac Opmerking t AdamAMC 83652 5 18 23 SPSAO
*
AdamAMC
83670
1
26
27
SPSAO
BlaricumTZ
41658
45
2
47
SPSAO*
AdamOLVG
30029
65
18
83
SPSAO
BlaricumTZ
41434
8
99
107
SPSAO
AdamOLVG
19266
36
73
109
SPSAO
AdamOLVG
30293
78
31
109
SPSAO
AdamAMC
19306
4
110
114
SPSAO
DenHelderGemini
19634
135
2
137
SPSAO
AlmereFlevo
72459
137
1
138
SPSAO
BlaricumTZ
41831
101
38
139
SPSAO
BlaricumTZ
48966
2
140
142
SPSAO
AdamAMC
30036
124
23
147
SPSAO
AdamAMC
79308
76
91
167
SPSAO
AdamOLVG
41753
14
157
171
SPSAO
DenHelderGemini
48533
95
84
179
SPSAO
DenHelderGemini
123908
179
2
181
SPSAO
AdamAMC
19432
7
202
209
SPSAO
DenHelderGemini
48472
120
98
218
SPSAO
ZaandamMC
19289
200
47
247
SPSAO
AdamAMC
30041
40
217
257
SPSAO
ZaandamMC
30292
229
33
262
SPSAO
AdamAMC
84225
1
269
270
SPSAO
AlmereFlevo
73271
3
275
278
SPSAO
AdamVCO
81818
289
2
291
SPSAO
AdamAMC
41925
198
94
292
SPSAO
AdamAMC
92873
236
65
301
SPSAO
ZaandamMC
30199
309
4
313
SPSAO
AdamAMC
93923
268
59
327
SPSAO
AdamAMC
30050
19
327
346
SPSAO
AdamDCP
19477
356
113
469
SPSAO
AlmereFlevo
100729
537
2
539
SPSAO
AdamDCP
19327
487
82
569
SPSAO
AlmereFlevo
68391
648
2
650
SPSAO
Heel 2012 gewerkt. In 2013 tot okt 23 SEO gedaan. In afwachting aantallen regio VUmc Heel 2012 gewerkt. In 2013 tot aug 39 SEO gedaan Dec 2012 niet gewerkt. In 2013 tot aug 16 SEO gedaan Heel 2012 gewerkt. In 2013 tot aug 39 SEO gedaan Heel 2012 gewerkt. In 2013 tot aug 104 SEO gedaan Dec 2012 niet gewerkt. In 2013 tot juli 49 SEO gedaan Heel 2012 gewerkt. In 2013 tot half sept 49 SEO gedaan Heel 2012 gewerkt. In 2013 tot okt 109 SEO gedaan
Echoscopist is werkzaam in meerdere regio’s.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
34/55
SEO GEGEVENS 2012(VERVOLG) In tabel 4 staat een overzicht van het aantal SEO’s uitgevoerd door echoscopisten die geen SEO contract hebben. Tabel 4. Echoscopisten zonder SEO contract die een of meerdere SEO’s hebben uitgevoerd. AANTAL Centrum
Echoscopist
SEO
GUO
Totaal
SEO contract
AdamOLVG
I. Herbers
1
-
1
Nee
AlmereFlevo
F. van der Made
1
-
1
Nee
DenHelderGemini
A. Raadgers
1
-
1
Nee
DenHelderGemini
F. Friederich
AlmereFlevo
F. Buist
AdamAMC
J. de Haan
AdamOLVG
M. van Pampus
AlmereFlevo
F. Gerards
1
1
2
Nee
13
-
13
Nee
9
8
17
Nee
10
30
40
Nee
6
168
174
Nee
In 2012 hebben 85 echoscopisten SEO’s uitgevoerd. 47 van hen hebben uitsluitend SEO’s verricht, 38 hebben daarnaast ook GUO’s (GUO1 en GUO2) gedaan. Van de echoscopisten die een contract hebben bij het SPSAO en uitsluitend SEO’s uitvoeren (n=39), voldoet 67% aan de CvB norm van 150 SEO per jaar. Van de echoscopisten die zowel SEO’s als GUO’s uitvoeren (n=34), voldoet 62% aan de norm. Van de 26 echoscopisten die minder dan 150 SEO’s per jaar uitvoeren, zijn 8 verbonden aan meerdere regionale centra en hebben 7 niet het gehele jaar gewerkt. Er worden SEO’s uitgevoerd door echoscopisten die geen SEO contract hebben (zie tabel 4), of die een contract hebben bij een ander Regionaal Centrum. Advies: Centra vragen de supervisor te registreren als SEO uitvoerder. Conclusie SEO
Er is gekeken naar de conclusie van het SEO (normaal/incompleet/afwijkend) en de daaropvolgende actie, zie tabel 5. Bij een incomplete SEO is niet altijd duidelijk geregistreerd of er een herhalingsonderzoek heeft plaatsgevonden. Advies: centra vragen om herhalingsonderzoek op gestructureerde manier te registreren. Tabel 5. Conclusie SEO (normaal, incompleet, afwijkend). 2012 Aantal Normaal
%
12853
91,0
geen verder onderzoek
12430
96,7
vervolgonderzoek voor pyelectasie
261
2,0
marker
162
1,3
890
6,3
herhalingsonderzoek
849
95,4
zwangere wenst geen verder onderzoek
18
2,0
verwijzing GUO
15
1,7
onbekend*
8
0,9
323
2,3
GUO (%)
verdenking afwijking
194
60,1
163 (84)**
marker(s)
120
37,2
103 (86)
Incompleet
Afwijkend
IUVD
7
2,0
onbekend*
2
0,6
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
35/55
Onbekend*
11
GUO 1 indicatie* 47 * Deze gevallen worden nagevraagd bij de betreffende centra.
0,1 0,3
Er is een kolom GUO toegevoegd omdat uit de studie naar Ventriculomegalie bleek dat bij een verdenking van afwijking niet altijd wordt doorverwezen en/of dat in centra die GUO uitvoeren af en toe een specialist meekijkt zonder de beoordeling als een GUO te registreren. Advies: centra beter laten registreren wat de vervolgactie is na een afwijkende bevinding. Uit de kolom GUO in tabel 5 blijkt dat in 48 gevallen (IUVD en onbekend buiten beschouwing gelaten) geen GUO data bekend zijn. In tabel 6 zijn deze gevallen uitgesplitst naar het centrum waar de SEO is gedaan. Tabel 6. Conclusie SEO ‘Afwijkend’ waarvan geen GUO bekend is, per centrum.
Centrum DenHelderGemini PurmerendWZ VolendamWAZ AdamVida AdamVCO AdamAMC AdamOLVG AdamDCP HilversumVCG AlmereFlevo AlkmaardeMare
Aantal (wv markers) 1(1) 1(0) 2(0) 2(1) 3(1) 4(2) 4(1) 5(3) 6(1) 6(2) 14(5)
De centra AlkmaardeMare en HilversumVCG, met respectievelijk 14 en 6 SEO’s waarvan geen GUO data bekend zijn, verwijzen naar derdelijns centra die niet bij SPSAO zijn aangesloten. Van deze gevallen zullen de GUO gegevens worden opgevraagd. Van de overige 28 gevallen is nadere informatie gezocht, zie tabel 7.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
36/55
SEO GEGEVENS 2012(VERVOLG) Tabel 7. Conclusie SEO ‘Afwijkend’ waarvan geen GUO bekend is per geval. ID Centrum Conclusie SEO Aandoening Opmerking 1 AdamAMC Verdenking afw IUGR Mw. niet verzekerd, niet meer geweest 2
AdamAMC
Verdenking afw
Extra systolen
Aangevinkt als SEO vervolgonderzoek
3
AdamAMC
Marker
Verdikte NT
Revisie na 3 dgn. Geen afw.
4
AdamAMC
Markers
CPC en ECF
Conclusie: geen bijzonderheden
5
AdamDCP
Marker
SUA
6
AdamDCP
Marker
SUA
7
AdamDCP
Verdenking afw
Onbekend
8
AdamDCP
Verdenking afw
Onbekend
9
AdamDCP
Marker
Onbekend
10
AdamOLVG
Verdenking afw
Hartafwijking
2 dagen ervoor AP in AMC, Tr18
11
AdamOLVG
Verdenking afw
IUGR
Afspraak gynaecoloog
12
AdamOLVG
Verdenking afw
Polyhydramnion
Overleg gynaecoloog
13
AdamOLVG
Marker
SUA
14
AdamVCO
Verdenking afw
Afw aangezicht
15
AdamVCO
Marker
Onbekend
16
AdamVCO
Verdenking afw
Afw ledematen
17
AdamVida
Verdenking afw
Extra vinger
In AMC 6 dagen later, als SEO genoteerd
18
AdamVida
Marker
SUA
Conclusie is referral
19
AlmereFlevo
Verdenking afw
AC>p95
Advies: indicatie GUO 2
20
AlmereFlevo
Verdenking afw
AC>p95
controle afspraak bij gyn aansluitend
21
AlmereFlevo
Marker
SUA
GUO afgesproken ivm SUA
22
AlmereFlevo
Marker
SUA
23
AlmereFlevo
Verdenking afw
IUGR
24
AlmereFlevo
Verdenking afw
AC>p95
25
DenHelderGemini
Marker
26
PurmerendWZ
Verdenking afw
Echodense darmen Oligohydramnion
27
VolendamWAZ
Verdenking afw
Onbekend
Overleg AMC, advies na 2 wkn herhalen. Doorsturen wanneer nog steeds zichtbaar Na 3 dgn nog een SEO: vruchtwater afw, FHR positief Verwijzing GUO
28
VolendamWAZ
Verdenking afw
Afw schedel
Verwijzing GUO
Twijfel ATD, neemt bij volgende controle VK echopapieren mee Advies: indicatie GUO 2
In 6 gevallen is er sprake van een SUA. Advies: het is belangrijk om te benadrukken dat bij verdenking afwijking de mogelijkheid tot verwijzing besproken dient te worden. Van de gevallen waarbij de aandoening onbekend is, worden de gegevens nagevraagd bij de betreffende centra.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
37/55
SEO GEGEVENS 2012(VERVOLG) GUO 1 en GUO 2 Binnen de regio zijn er 6 centra die GUO’s uitvoeren. Er is een toename van het aantal GUO1 en GUO2 over de jaren 2010, 2011 en 2012, zie tabel 8. Tabel 8. Aantal GUO1 en GUO2 per centrum in 2010, 2011 en 2012. 2010 GUO1
2011
2012
1
AMC
697
732
749
2
OLVG
48*
304
371
3
Almere FZ
236
267
301
4
Blaricum TZ
100
115
210
5
Den Helder Gemini
112
139
166
6
Zaandam MC
104
121
110
1297
1678
1907
TOTAAL GUO2 1
AMC
939
953
997
2
OLVG
52*
139
138
3
Almere FZ
115
139
152
4
Blaricum TZ
68
64
69
5
Den Helder Gemini
13
9
21
6
Zaandam MC TOTAAL
31
34
36
1214
1333
1413
* Data van OLVG in 2010 zijn niet geheel beschikbaar.
De informatie in tabel 8 wordt in figuur 2 en 3 weergegeven. De data van 2010 van het OLVG is niet compleet beschikbaar, en voor een beter overzicht aan de bovenkant van de staven geplaatst.
Figuur 2. Aantal GUO1 per centrum in 2010, 2011 en 2012. * Data van OLVG is voor 2010 niet compleet beschikbaar.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
38/55
SEO GEGEVENS 2012(VERVOLG)
Figuur 3. Aantal GUO2 per centrum in 2010, 2011 en 2012. * Data van OLVG is voor 2010 niet compleet beschikbaar.
In tabel 9 is voor 2012 een onderverdeling gemaakt naar type GUO en de indicatie. Bij GUO type 1 is de indicatie waarvoor het meest wordt verwezen ‘Verhoogd risico i.v.m. afwijking in 1e graad’ (36%). De indicaties ‘Verhoogd risico i.v.m. afwijkingen in de 2e graad’ en ‘Teratogene middelen’ komen met 18% op de tweede plek. Wat betreft GUO type 2 wordt er het meest verwezen met ‘Echoscopische verdenking’ als indicatie (59%). De indicatie ‘Verdikte NT’ komt met 18% op de tweede plaats. De zwangeren die worden verwezen met een verhoogde kans n.a.v. de combinatietest vallen ook onder de indicatie ‘Verdikte NT’. De indicatie voor een GUO wordt vaak niet goed aangegeven, of in verschillende velden. Advies: centra vragen de indicatie te registeren door zich te houden aan de landelijk vastgestelde indicaties. SPSAO kan ondersteuning bieden om de lijsten in Mosos en Astraia te optimaliseren.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
39/55
SEO GEGEVENS 2012(VERVOLG) Tabel 9. GUO1 en GUO2 uitgesplitst naar indicatie in 2012. 2012 GUO1
Aantal
%
1. Verhoogd risico i.v.m. afwijking in 1e graad
680
36
2. Verhoogd risico i.v.m. afwijking in 2e graad
343
18
3. Zwangere lijdt aan insuline afhankelijke diabetes mellitus
75
4
4. Teratogene middelen
339
18
5. Monochoriale tweeling
79
4
6. ICSI
101
5
7. Overige redenen
212
11
78
4
onbekend* TOTAAL
1907 2012
GUO2
Aantal
%
1. Echoscopische verdenking
827
59
2. Verdikte NT
250
18
3. Verhoogd AFP in vruchtwater
1
0
4. Foetale hartritmestoornis
71
5
5. Maternale infectieziekte met foetaal effect
12
1
6. Negatieve dyscongruentie
72
5
7. Oligohydramnion
29
2
8. Polyhydramnion
35
2
9. Divers
98
7
onbekend*
18
1
TOTAAL * Deze gevallen worden nagevraagd bij de betreffende centra.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
1413
40/55
SEO GEGEVENS 2012(VERVOLG) Evaluatie zorgpad SEO-GUO Op basis van de beschikbare SEO en GUO gegevens uit 2008 tot 2013 is in kaart gebracht hoeveel GUO plaatsvinden na SEO (figuur 4) en in hoeveel gevallen de GUO gedaan wordt zonder voorafgaande SEO (figuur 5). Hierbij moet worden opgemerkt dat er mogelijk gegevens ontbreken van zwangeren die een SEO of GUO ondergaan in een centrum buiten de regio van SPSAO.
Figuur 4. Stroomdiagram SEO-GUO in 2008-2012.
De combinatie van SEO met als conclusie ‘Normaal’ en GUO1 wordt voor een deel veroorzaakt doordat er tijdens het maken van de SEO pas duidelijk wordt dat er een GUO 1 indicatie is. De SEO conclusie en de daarop volgende actie werden in 2012 nog niet altijd eenduidig geregistreerd. Het streven is om door standaardisatie van de keuzelijsten meer eenduidigheid te bereiken.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
41/55
Figuur 5. GUO aantal over 2008-2012, met informatie over bijbehorende SEO.
Van de groep die een GUO2 tussen de 18 en 25 weken hadden, zonder voorafgaande SEO, blijkt bij nadere evaluatie dat in ongeveer de helft van de gevallen een afwijking of verdikte NT in het eerste trimester is gezien.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
42/55
SEO GEGEVENS 2012(VERVOLG) Tabel 10. Centrumnaam en code bij figuur 1. Centrumnaam Code BlaricumTZ
1h
BeverwijkRKZ
2h
VelserbroekMaMa
3
AdamVida
4
DenHelderGemini
5h
ZaandamMC
6h
AdamOLVG
7h
PurmerendWZ
8h
AlkmaardeMare
9
HeemskerkKGH
10
AdamDCP
11
AdamAMC
12h
VolendamWAZ
13
HilversumVCG
14
AdamVCO
15
AlmereFlevo
16h
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
43/55
TOEKOMSTPERSPECTIEF Het jaar 2013 zal in het teken staan van: 1. verdere professionalisering SPSAO door middel van organisatie en beleid; 2. kwaliteitsborging 3. deskundigheidsbevordering 4. innovatie en onderzoek 1. Professionalisering Met de aanstelling van een Datamanager verwachten we een nog betere registratie in Peridos te bewerkstelligen, zodat Peridos steeds meer ingezet kan worden als een datamanagementsysteem. Verder is het streven om Peridos zo in te gaan richten dat contractanten rechtstreeks uit het systeem (bloed)uitslagen kunnen opvragen en tevens aanvragen kunnen doen voor kansbepaling en echo’s. Hierdoor kan de administratieve afhandeling van een aantal zaken vereenvoudigd worden. 2. Kwaliteitsborging We gaan meer aandacht schenken aan controle op meettechnieken en de beeldopslag van de SEO’s. Tijdens visitaties zal er steekproefsgewijs van elke echoscopist beeldmateriaal van drie SEO onderzoeken worden beoordeeld. Wanneer de kwaliteit beter kan, zal de desbetreffende echoscopist worden uitgenodigd voor het meeloopspreekuur (positieve feedback). 3. Deskundigheidsbevordering Op veler verzoek zal in 2013 het Hartpracticum nog een aantal keer georganiseerd worden, zodat ook mensen van buiten de regio de in de gelegenheid gesteld worden het practicum bij te wonen. Op 6 juni zal het WFE symposium plaatsvinden in het AMC, waarbij de SPSAO een belangrijk deel van de organisatie op zich zal nemen. Verder staat een themabijeenkomst over ventriculomegalie en anencefalie in de planning en een bijeenkomst speciaal gericht op de counselors van het VUmc en AMC. 4. Innovatie en onderzoek De eerste resultaten uit het ZonMw gefinancierde onderzoek naar de effectiviteit van de 20 weken echo worden in 2013 gepubliceerd. De onderwerpen van deze eerste publicaties zijn detectie van open spina bifida, betekenis van ventriculomegalie en prognose bij een enkele navelstrengarterie als er geen andere afwijkingen zijn. Voor evaluatie van de biometrie wordt voor alle metingen zowel de MoM als de SD waarde berekend. De MoM en SD waarden worden gecombineerd met informatie uit de beoordeling van beeldmateriaal om na te gaan of het mogelijk en zinvol is om meetwaarden te gebruiken als maat voor de kwaliteit van het SEO onderzoek. In samenwerking met de Stichting Perinatale Registratie Nederland (PRN) wordt in 2013 onderzocht of prenatale echogegevens gekoppeld kunnen worden aan geboortegegevens die beschikbaar zijn bij de PRN. Om de koppeling mogelijk te maken zijn in de loop van 2012 voor zoveel mogelijk van de CT en SEO die gedaan zijn in de jaren 2008-2012 de postcodes toegevoegd. De Stichting heeft haar statutaire vastgestelde doelstellingen in het boekjaar 2012 behaald.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
44/55
FINANCIEEL De SPSAO heeft het boekjaar 2012 met een klein negatief exploitatie-resultaat afgesloten. Voor de komende jaren zullen de regionale centra tezamen een investering moeten doen voor de implementatie en het beheer van de gegevens in de landelijke database voor de kwaliteitsborging van de prenatale screening "Peridos". Door deze nieuwe ontwikkelingen dient voor de komende jaren rekening gehouden te worden met extra uitgaven binnen de Stichting. De Stichting kan deze extra uitgaven opvangen door haar gezonde vermogenspositie.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
45/55
BALANS PER 31 DECEMBER 2012 Na verwerking van het resultaat
ACTIVA
31-12-2012 €
31-12-2011 €
VLOTTENDE ACTIVA [1] Debiteuren Overige vorderingen en overlopende activa Liquide middelen Totaal vlottende activa
58.465 65.529 376.841 500.835
43.351 76.247 256.414 376.012
TOTAAL ACTIVA
500.835
376.012
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
46/55
PASSIVA
STICHTINGSVERMOGEN [2] Stichtingsvermogen Exploitatieresultaat boekjaar Totaal stichtingsvermogen
KORTLOPENDE SCHULDEN EN OVERLOPENDE PASSIVA [3] Crediteuren Overige schulden en overlopende passiva
TOTAAL PASSIVA
31-12-2012 €
31-12-2011 €
372.043 (9.276) 362.767
262.045 109.998 372.043
46.792 91.276 138.068
3.969 3.969
500.835
376.012
[..] De tussen haken vermelde nummers verwijzen naar corresponderende nummers in de toelichting op de balans, die een integraal onderdeel uitmaakt van de jaarrekening.
De jaarrekening 2012 is door de Directie vastgesteld en goedgekeurd door het Stichtingsbestuur in de vergadering van 13 september 2013
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
47/55
STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2012 €
2012
€
2011
Baten [4] Omzet Som der baten
267.928 267.928
302.042 302.042
Lasten [5] Personeelskosten Overige beheerlasten Som der beheerslasten
230.027 48.350 278.377
152.213 41.552 193.765
Exploitatieresultaat
(10.449)
108.277
1.335 162 1.173
1.853 132 1.721
(9.276)
109.998
-
-
(9.276)
109.998
Rentebaten en soortgelijke opbrengsten Rentelasten en soortgelijke kosten Som der financiële baten en lasten Resultaat uit gewone exploitatie voor belastingen Belastingen Resultaat uit gewone exploitatie na belastingen
[..] De tussen haken vermelde nummers verwijzen naar corresponderende nummers in de toelichting op de staat van baten en lasten, die een integraal onderdeel uitmaakt van de jaarrekening.
De jaarrekening 2012 is door de Directie vastgesteld en goedgekeurd door het Stichtingsbestuur in de vergadering van 13 september 2013 Amsterdam, 13 september 2013 ………………………………… Mw. Dr. E. Pajkrt (directie)
………………………………… Prof. dr. J.A.M. van der Post (voorzitter)
………………………………… Prof. dr. A. Sturk (penningmeester)
………………………………… Mw. dr. P. Robles de Medina (secretaris)
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
48/55
TOELICHTING OP DE JAARREKENING ALGEMEEN De jaarrekening is opgesteld conform Richtlijn 640 (organisaties zonder winststreven). De stichting is opgericht op 18 december 2007. Het boekjaar van de stichting is het kalenderjaar. Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling BALANS Vorderingen De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde, voorzover nodig rekening houdend met mogelijke oninbaarheid. Liquide middelen De liquide middelen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Schulden De schulden worden gewaardeerd tegen nominale waarde tenzij anders is bepaald. STAAT VAN BATEN EN LASTEN Resultaatbepaling De baten en lasten zijn toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben, uitgaande van de historische kosten. Baten worden verantwoord in het verslagjaar waarin de diensten en goederen zijn geleverd. Verliezen worden verantwoord op het moment dat deze voorzienbaar zijn. Netto-omzet Onder netto-omzet wordt verstaan de opbrengst uit levering van goederen en diensten aan derden onder aftrek van kortingen en dergelijke en van over de omzet geheven belastingen. Bedrijfslasten De bedrijfslasten worden bepaald met inachtneming van hiervoor vermelde grondslagen voor waardering en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. (Voorzienbare) verplichtingen en mogelijke verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het boekjaar worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden en overigens wordt voldaan aan de voorwaarden voor het opnemen van voorzieningen.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
49
TOELICHTING OP DE BALANS ACTIVA [1]
VORDERINGEN
Debiteuren Debiteuren
31-12-2012 €
31-12-2011 €
58.465 58.465
43.351 43.351
Betreffen de aan de uitvoerders van de SEO’s in rekening gebrachte aantallen over het 1e en 2e en 3e kwartaal 2012, onder aftrek van de reeds door uitvoerders betaalde bedragen. Het tarief over 2012 bedroeg € 18,04 (2011 € 17,99). Een voorziening voor dubieuze debiteuren wordt niet noodzakelijk geacht.
Overige vorderingen en overlopende activa Nog te factureren lopend boekjaar 2012 Nog te factureren lopend boekjaar 2011 Rente deposito
31-12-2012 €
31-12-2011 €
65.212 317 65.529
75.902 345 76.247
De post nog te factureren lopend boekjaar betreft de nog in rekening te brengen aantallen over het 4e kwartaal.
PASSIVA [2] STICHTINGSVERMOGEN
Stand per 1 januari Exploitatiesaldo Stand per 31 december
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
31-12-2012 €
31-12-2011 €
372.043 (9.276) 362.767
262.045 109.998 372.043
50
TOELICHTING OP DE BALANS(VERVOLG) [3]
KORTLOPENDE SCHULDEN EN OVERLOPENDE PASSIVA
Crediteuren Crediteuren Crediteuren (AMC inzake doorbelaste kosten)
Overige schulden en overlopende passiva Nog te ontvangen facturen AMC inzake doorbelaste kosten 2012 Nog te ontvangen facturen AMC inzake doorbelaste kosten 2010 Nog te ontvangen facturen AMC inzake doorbelaste kosten 2009 Nog te ontvangen facturen AMC inzake doorbelaste kosten DAD Nog te betalen datamanagerkosten Nog te betalen vacatievergoedingen Bankkosten 4e kwartaal Diversen
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
31-12-2012 €
31-12-2011 €
9.595 37.197 46.792
-
41.823 1.247 6.050 40.000 17 2.139 91.276
2.106 1.247 600 16 3.969
51
TOELICHTING OP DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2012 [4]
BATEN €
Omzet verrichte SEO’s 2012 (14.655 * 18,04) Omzet verrichte SEO’s 2011 (16.006 * 17,99) Creditering omzet verrichte SEO’s 2010 (115 * 17,93) Omzet nagekomen verrichte SEO’s 2010 (572 * 17,93) Cursus Counseling Prenatale Screening 2012 Cursus Counseling Prenatale Screening 2011
[5]
2012
€
2011
264.376 (2.062) 5.614 267.928
287.948 10.262 3.852 302.042
158.545 3.680 44.320 19.040 4.442 230.027
139.770 4.480 2.720 3.210 2.033 152.213
LASTEN
PERSONEELSKOSTEN Lonen en salarissen incl. sociale lasten *) Uitzendkrachten/follow-up Datamedewerker Beleidsmedewerker Overige personeelskosten
Gemiddeld aantal medewerkers: Directie Arts/echoscopist Bedrijfsbureau Beleidsmedewerker Secretariaat/regiobeheerder Datamanager Totaal *)
0,20 0,85 0,10 0,45 0,78 0,66 3,04
0,20 0,73 0,10 0,00 0,78 0,00 1,81
De stichting heeft geen personeelsleden in dienst. De werkzaamheden van de stichting worden door gedetacheerde medewerkers van het AMC te Amsterdam verricht. De hiermee samenhangende kosten worden door het AMC aan de stichting doorbelast en zijn verantwoord onder de personeelskosten.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
52
TOELICHTING OP DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2012(VERVOLG) OVERIGE KOSTEN € Vacatievergoedingen Visitatiekosten Cursuskosten incl. vergoedingen Congreskosten Reis-/ verblijfskosten PR/marketingkosten Representatiekosten Relatiegeschenken
Huisvestingskosten Doorberekende bureaukosten
Kantoorkosten Kantoorbehoeften Contributies en abonnementen Website
Algemene kosten Administratiekosten incl. jaarverslag (DAD) Bedrijfsverzekeringen
2012
2011
€
300 7.103 295 2.221 998 10.917
3.200 2.053 910 258 850 501 25 7.797
26.000
26.000
2.547 1.499 4.046
26 26
6.050 1.337 7.387
6.900 829 7.729
Het voeren van de financiële administratie, alsmede het opstellen van de jaarrekening van de stichting wordt verzorgd door het DAD van het AMC. De door het DAD gemaakte kosten worden doorbelast aan de stichting en zijn verantwoord onder de algemene kosten.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
53
TOELICHTING OP DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2012 (VERVOLG) € Financiële baten en lasten Rentebaten Rentelasten
2012
1.335 162 1.173
€
2011
1.853 132 1.721
De beleidsadviseur werkt in opdracht van het bestuur van de stichting en wordt aangestuurd door de directeur van de stichting. De werkzaamheden bestaan uit het bevorderen van een goede samenwerking met contractanten, waaronder kan worden begrepen: • Advisering bij de installatie van het beschikbare registratiesysteem, alsmede het optimaliseren van het gebruik ervan; • Aanlevering van gegevens ten behoeve van regionale en centrale registratie van alle verrichtingen; • Het bevorderen van de kwaliteit door Evaluatie beeldmateriaal van de combinatietest en de twintig weken echo conform de landelijke eisen; • Optimalisatie van de dataregistratie; • Opzet kwaliteitsverslag voor in- en extern gebruik; • Koppelen en coderen van gegevens voor wetenschappelijk onderzoek; • Afstemming met de perinatale registratie ten behoeve van follow-up gegevens; • Voert statistische bewerkingen uit op gegevens die worden verzameld voor klinische studies. De kosten van de beleidsadviseur zijn verantwoord onder de personeelskosten.
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
54
BEGROTING 2013 Begroting 2013 Baten Aantallen tarief
Begroting 2012
Werkelijk 2012
verschil
Begroting 2011
Werkelijk 2011
verschil
15.500 18,04
16.000 17,99
14.655 18,04
(1.345) 0,05
16.500 17,93
16.006 17,99
(494) 0,06
Verrichtingen SEO's Verrichtingen SEO’s voorgaande jaren Omzet overige Som der baten
279.620 279.620
287.840 287.840
264.376 (2.062) 5.614 267.928
(23.464) (2.062) 5.614 (19.912)
295.845 295.845
287.948 14.094 302.042
(7.897) 14.094 6.197
Lasten Lonen en salarissen (incl. sociale lasten) Uitzendkrachten/Follow Up (R. Snijders) Datamedewerker Beleidsmedewerker (R.Snijders) Overige personeelkosten (incl. Peridos) Personele lasten
140.000 25.000 40.000 50.000 20.000 275.000
140.000 25.000 40.000 25.000 20.000 250.000
164.755 3.680 44.320 19.040 7.556 239.351
(24.755) 21.320 (4.320) 5.960 12.444 10.649
145.000 50.000 45.000 240.000
139.770 4.480 2.720 3.210 2.033 152.213
5.230 45.520 (2.720) 41.790 (2.033) 87.787
5.000 4.000
5.000 4.000
300
5.000 3.700
5.000 12.000
3.200 3.429
1.800 8.571
Huur kantoorruimte en ICT
26.000
26.000
26.000
-
26.000
26.000
-
Drukwerk, materiaalkosten
1.000
1.000
-
1.000
5.000
-
5.000
6.050 2.000 1.000 45.050
5.000 5.000 2.000 1.000 49.000
6.050 1.338 5.338 39.026
(1.050) 5.000 662 (4.338) 9.974
5.000 2.000 55.000
6.900 829 1.194 41.552
(1.900) 1.171 (1.194) 13.448
-
-
1.173
1.173
-
1.721
1.721
Som der lasten
320.050
299.000
277.204
21.796
295.000
192.044
102.956
Exploitatieresultaat
(40.430)
(11.160)
(9.276)
1.884
845
109.998
109.153
Vacatiegelden Vacatievergoedingen Visitatiekosten
Algemene kosten Kosten DAD (administratiekosten) Advieskosten inzake fiscaliteiten Verzekering Algemene kosten Overige bedrijfskosten Financiële baten en lasten
STICHTING PRENATALE SCREENING AMSTERDAM EN OMSTREKEN
55