Kwalificeren van meetcentra. Assessment Meetproces by Carl Zeiss Bert Heijenk Carl Zeiss Measuring House • • • • • • •
Opdrachtprogrammeren Loonmetingen MSA (R&R) studies Reverse engineering Computertomografie Trainingen & workshops Validatie van meetkamers en metingen
Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
december 2013
Waarom Betrouwbaarheid van meetresultaten
Meetmachine Meettechnicus Product
Meetstrategie Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
Omgeving december 2013
2
Waarom Het doel van de meetresultaten
Efficiënt
Juist
Meetresultaat
Vergelijkbaar Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
december 2013
3
Meetonzekerheid en tolerantieveld Wat is de regel?
Verhouding tolerantieveld en meetonzekerheid:
1 ? 10 Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
1 ? 5 december 2013
4
Meetonzekerheid en tolerantieveld Wat is de regel?
ISO 14253-1: Geometrische Product Specificaties GPS. Keuring door meting van werkstukken en meetapparatuur; Deel 1: Beslissingsregels voor het aantonen van overeenstemming of geen overeenstemming met de specificaties.
Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
december 2013
5
Meetonzekerheid en tolerantieveld Wat is de regel? Voorbeeld: ∅ 40 ± 0,02 met een meetonzekerheid van 5 µm. 39,980
40,020
Meetonzekerheid
39,975
Terecht afkeur
39,985
???????
40,015
Terecht goedkeur
40,025
???????
Terecht afkeur
Afspraak tussen de contractanten Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
december 2013
6
Meetproces Assessment (MPA) Definitie en doel Meetproces-Assessment (MPA) Assessment = Beoordeling van geschiktheid/ Waarde oordeel/ Inschatting
MPA MeetprocesAssessment
Het is nu al gebruikelijk bij leveranciers audits ter beoordeling van het hele kwaliteit uit te voeren. Een Meet Proces Assessment (MPA) concentreert zich tot de meetprocessen in detail te analyseren, op een pragmatische manier. Een MPA beoogt een verbetering van het meetproces, om vergelijkbare en betrouwbare resultaten te verkrijgen. Door dit assessment wordt het gehele meetproces beoordeeld door middel van een checklist en waardering systeem. De volgende categorieën worden beoordeeld: meetkamer, meetmachines, personeel, meetmethodes, kalibratie en onderhoud, omgang met producten, rapportage en documentatie. Deze methode wordt bewaakt door de DQS (DGQ-DIN), de methode zal gestandaardiseerd worden als ISO norm. Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
december 05.12.2013 2013
7
Meetproces Assessment (MPA) Onderzoek van het meetproces B) Meetsysteem analyse: Met een gekalibreerd werkstuk of testobject: • GR&R-Test of
A) Checklist: 108 Vragen in de categorieën: Meetkamer – meetkamer omgeving Overzicht van de meetmachines Personeel Meetmethodes Onderhoud-kalibratie van de meetmachines 6 Omgaan met producten 7 Rapporteren en documenteren.
• Meetonzekerheidsberekening vlgs. VDA 5 / ISO 22514-7 (NPR 2830)
1 2 3 4 5
Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
GR&R
december 2013
8
Meetproces Assessment (MPA) Verloop van een meetproces assessment Beoordeling meetproces met checklist
Rit naar de locatie van de klant
Inleiding tot het onderwerp
Rapport en presentatie met verbetermogelijkheden
eventueel. Uitvoeren van een Meetsysteemanalyse met testobject Verwerken resultaten meetsysteem analyse/ checkvragen
Beslissing over eventuele maatregelen
Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
MSA december 2013
9
Meetproces Assessment (MPA) MSA testobject (CMM-Check)
Meet element
Parameter
Controlle van
1
Kogels (Ø30 mm)
Vierassenafwijking
CMM met draaitafel
2
Eindmaten (50 mm, 400 mm)
Lengte meet afwijking
CMM Geometrie
3
Flick normaal (Ø50 mm)
Filtereigenschappen, rondheid
Vorm meten met CMM
4
Instelring (Ø50 mm)
Aantastafwijking met enkelpunten en met scannen
CMM met tastkop
5
Kogel (Ø30 mm)
Aantastafwijking met enkelpunten en met scannen
CMM met tastkop Bron: ZEISS IMT
Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
december 2013
10
Meetproces Assessment (MPA) Resultaat MPA
Grenswaarde via Benchmark: 80% (Benchmark ontwikkeld uit ervaring/empirisch onderzoek)
Certificaat: „Validated by Carl Zeiss“ (gecontroleerd door DQS) Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
december 2013
11
Meetproces Assessment (MPA) Instructies aanwezig „Fact-Sheets“ Fact-Sheets (bijvoorbeeld): -
Keuze bij cirkel/cilinder meting
-
Digitaal filter
-
Aantal meetpunten
-
Mechanische filterwerking
-
Nauwkeurigheid van de CMM
-
Meetsysteem analyse
-
Tastercheck- programma
-
Temperatuurcompensatie
-
Programma’s structureren
Lesmateriaal bij Calypso basis
Eenvoudig / duidelijk / overzichtelijk Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
december 2013
12
Meetproces Assessment (MPA) Instructies aanwezig „Fact-Sheets“
Eenvoudig / duidelijk / overzichtelijk Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
december 2013
13
Voorbeeld van een MPA resultaat Mogelijkheden voor verbetering Meetmethode Mogelijkheden voor verbetering:
Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
-
Definitie van criteria voor een eenduidige meetstrategie
-
Regelmatige uitvoering van Meetsysteem analyse (MSA) met statistische evaluatie
-
Test object (bijvoorbeeld CMM-check) voor de regelmatige uitvoering van tussentijdse controles en MSA
-
Voor kritische metingen, procedure voor de berekening van de meetonzekerheid opstellen.
december 2013
14
Voorbeeld van een MPA resultaat Mogelijkheden voor verbetering
3 Personeel − − − − − − − −
2 Medewerkers per meetkamer (totaal 4 medewerkers) Alle meettechnici hebben een opleiding als verspaner (gereedschapsmaker) Bedrijfsinterne meettechnische opleiding Alle meettechnici werken meer dan 5 jaar in de meettechniek Alle meettechnici kunnen programmeren en meten Elke meettechnicus is voor vastgestelde metingen gespecialiseerd Meettechnici en productie staan nauw met elkaar in contact Jaarlijks worden in de functioneringsgesprekken scholings- en trainingswensen gepland
Mogelijkheden tot verbetering: Vastleggen van een minimaal opleidingsniveau Hiervoor zijn de volgende geschikt: AUKOM niveau 1 (Bediener) AUKOM niveau 2 (Programmeur) AUKOM niveau 3 (Specialist) Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
Kwalificatie Ervaring
Vervolgopleiding
Meettechnische Competentie december 2013
15
Voorbeeld van een MPA resultaat Mogelijkheden voor verbetering
Bron: Aukom e.v.. Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
december 2013
Voorbeeld van een MPA resultaat Mogelijkheden voor verbetering
Bron: Aukom e.v.. Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
december 2013
Voorbeeld van een MPA resultaat ……..ook bij niet-Zeiss klanten
2 Meetmachines / software Er staan 6 Mitutoyo CMM’s (meetbereik tot 500 x 700 x 400) en 3 DEA CMM’s (meetbereik tot 900 x 2000 x 800) ter beschikking. Verder is er een omvangrijke hoeveelheid meetmiddelen ter beschikking voor het meten en keuren. De kritische toleranties zijn bij diameters 8 µm, Coaxialiteit tot 10 µm, vlakheden tot 2 µm, rondheden tot 5 µm. Met de beschikbare meetequipment zit men bij deze toleranties op de grens.
Mogelijkheden tot verbetering: Onderhoudscontracten voor de CMM’s Software contracten (eenheid in de revisiestanden, uitwisselbaarheid van programma’s. Data overdracht naar Statische verwerking ontbreekt Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
december 2013
18
Feedback van de bezoeken aan klanten. Veel voorkomende gebreken: Gebrekkige scholing Geen kennis meetonzekerheid
Locatie van de CMM in de meetkamer
Geen eenduidig vastgelegde meetstrategie Verouderde Software (geen softwarecontract)
Geen registratie van temperatuur en luchtvochtigheid
Geen vergelijkbare meetstrategie(aantaststrategie, aantal punten, filter, uitschietereliminatie, …) Geen MSA of tussentijdse controle
Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
december 2013
19
Samenvatting Voordelen van een MPA 9 Mogelijkheden voor verbetering op het gebied de meetkamer de meetomgeving, meetmiddelen en software, meetmethode, kalibratie van meetinstrumenten, omgang met producten, documentatie 9 Bepaling van het meetproces en de geschiktheid van de meetmiddelen. 9 Gestandaardiseerde procedures overeenkomstig de van toepassing zijnde normen en richtlijnen 9 Vergelijkbaarheid van metingen / ontwikkeling fact sheets 9 Vergelijkbaarheid van de resultaten van de verschillende locaties 9 Aantoonbaarheid voor het voldoen aan de eisen van de klant 9 Verhoging van de productiviteit door het verminderen van klanten klachten 9 Kwalificatie en beoordeling van leveranciers 9 Gecertificeerde meetkamer Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
december 2013
20
Meetproces-Assessment (MPA) Voorbeeld Meetproces Optimalisatie (MPO) Begeleiding van de klanten bij het optimaliseren van de tekortkomingen op basis van verschillende modules De modules zijn voorbeelden. Ze zijn aangepast aan de behoeften van de klant.
Module 5 Reportage: Dataformaat/ Datatransfer Module 4 Meetmethode: Functionele bematen (Workshop) Module 3 Optimaliseren van de meetstrategie bij kritische eisen (Workshop) Module 2 Normen in de Coördinaten meettechniek/ Bepalen van meetonzekerheden (Workshop) Module 1 AUKOM- 1/2/3 of management training (Workshop) MPA- Basis Meetproces- Assessment Checklist met 7 categorieën + MSA
Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
december 2013
21
Results you can trust
Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
december 2013
22
Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
december 2013
23
Kwalificeren van meetcentra. Assessment Meetproces by Carl Zeiss Vragen Stand 127
Carl Zeiss IMT Bert Heijenk Precisiebeurs 2013
december 2013