Kunst- en cultuurbeleid van de gemeente Oirschot 2014 tot en met 2017
Vastgesteld door de gemeenteraad op 25 februari 2014
Inhoudsopgave Pagina
Leeswijzer
Hoofdstuk I:
3
Beknopte samenvatting
Hoofdstuk II: Inleiding -
4
8
Proces
Hoofdstuk III: Visie, uitgangspunten, doel, sectoren
10
III.A. Toekomstvisie gemeente Oirschot in relatie tot kunst en cultuur III.B. Visie op kunst en cultuur III.C. Uitgangspunten op basis van Toekomstvisie en de Visie op Kunst en Cultuur III.D. Doel van een Kunst- en Cultuurbeleid III E. Sectoren kunst- en culturele veld
Hoofdstuk IV: Plan van Aanpak
15
IV.A. Fasegewijze aanpak
Hoofdstuk V: Het beleid
16
V.A. (Cultureel) erfgoed
16
V.B. Podiumkunsten
25
V.C. Beeldende Kunst
33
V.D. Cultuureducatie
40
Hoofdstuk VI: Accommodaties en voorzieningen
43
Hoofdstuk VII: Financieel kader
44
Hoofdstuk VIII: Evaluatie
45
Bijlagen Bijlage 1: Uitvoeringsplanning 2014 tot en met 2017
46
Bijlage 2: Procedure/tijdpad Kunst- en cultuurbeleid
53
Bijlage 3: Overzicht aanbod Kunst en cultureel en subsidies
54
Bijlage 4: Leden klankbordgroepen
58
Bijlage 5: Overzicht binnengekomen reacties op het concept Kunst- en cultuurbeleid en de reacties daarop van de gemeente
59
2
Leeswijzer
Dit Kunst- en cultuurbeleid is gedeeltelijk een inventarisatie van de instellingen en verenigingen die in de gemeente Oirschot actief zijn op het gebied van kunst en cultuur, maar het geeft zeker ook weer, per culturele sector, wat de gemeente Oirschot wil bereiken en wat zij daarvoor, vaak samen met partners, gaat of blijft doen.
Hoofdstuk I beschrijft de aanleiding en het proces van de totstandkoming van het Kunst- en cultuurbeleid 2014 tot en met 2017.
Hoofdstuk II bevat een beknopte samenvatting. Hoofdstuk III beschrijft de visie, uitgangspunten, doel en sectoren. Hierin wordt ten eerste beschreven wat er in de Toekomstvisie 2030 beschreven is op het gebied van kunst en cultuur. Ten tweede geeft dit hoofdstuk de visie op kunst en cultuur van de gemeente Oirschot. Ook wordt hierin de subvisie toegelicht: kunst en cultuur moeten, in relatie tot het Wmo-beleid van de gemeente Oirschot, een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van jeugdigen en jongeren; aan maatschappelijke participatie; aan maatschappelijke inzet; en aan sociale samenhang en leefbaarheid. Ten derde geeft dit hoofdstuk de uitgangspunten op basis van Toekomstvisie en de Visie op Kunst en Cultuur, en ten vierde het doel van het Kunst- en cultuurbeleid. Ten slotte geeft hoofdstuk III de sectoren waarin we het kunst- en culturele veld hebben onderverdeeld (omwille van de leesbaarheid).
Hoofdstuk IV beschrijft het plan van aanpak.
Hoofdstuk V geeft het beleid weer, per (culturele) sector. Bij elke sector wordt ten eerste beschreven welke culturele instellingen en verenigingen in de gemeente Oirschot actief zijn, wat hun doel is en welke activiteiten ze uitvoeren. Daarna wordt per sector beschreven wat de gemeente Oirschot wil bereiken. Vervolgens geeft het beleid aan wat de gemeente Oirschot, vaak samen met relevante partners, wil doen.
Hoofdstuk VI gaat over accommodaties en voorzieningen.
Hoofdstuk VII beschrijft het financiële kader.
Tenslotte gaat hoofdstuk VIII in op de evaluatie van het Kunst- en cultuurbeleid.
In de bijlagen treft de lezer verder o.a. aan: de uitvoeringsplanning, het overzicht van instellingen en verenigingen op het gebied van kunst en cultuur in de gemeente Oirschot; de subsidies op het gebied van kunst en cultuur die de gemeente Oirschot verleent; en de leden van de klankbordgroep uit het veld en van de raadsklankbordgroep.
3
I.
Beknopte samenvatting
Inleiding In 2012 heeft de gemeenteraad van Oirschot aan burgemeester en wethouders opdracht gegeven om in 2013 een Kunst- en cultuurbeleid op te stellen voor de periode 2014 tot en met 2017. Als eerste stap hebben burgemeester en wethouders op 12 februari 2013 een visie op en uitgangspunten voor een Kunst- en cultuurbeleid en een plan van aanpak vastgesteld.
Proces Deze nota is tot stand gekomen met inbreng van een representatieve klankbordgroep met vertegenwoordigers van verenigingen en instellingen uit het kunst- en cultureel veld en een klankbordgroep uit de gemeenteraad. Ook hebben tijdens een informatie/discussieavond inwoners uit de gemeente een bijdrage geleverd. De nota heeft ook 4 weken ter inzage gelegen. De ingekomen reacties en de reacties daarop van de gemeente zijn opgenomen in bijlage 5.
Inhoud Nota Kunst- en Cultuurbeleid
A. Visie: - Kunst en Cultuur hebben een sociale waarde binnen de gemeenschappen van Oirschot, Spoordonk en Oost-, West- en Middelbeers en dragen bij aan gezondheid, onderwijs, leefbaarheid, veiligheid en economie. - ‘Cultuur is noodzakelijk voor de vorming van onze identiteit, de ontplooiing van mensen en de ontwikkeling van creativiteit. Cultuur verbindt, biedt plezier en draagt bij aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. De cultuursector heeft bovendien een duidelijk economisch belang.’ - Oirschot is een decor dat uitnodigt, prikkelt, stimuleert en faciliteert en daarom uitnodigt te komen tot een kunst- en cultuurbeleid.
Subvisie: Kunst en Cultuur moeten, in relatie met het WMO beleid van de gemeente Oirschot, een bijdrage leveren aan: 1. De ontwikkeling en ontplooiing van jeugdigen en jongeren; 2. Maatschappelijke participatie; 3. Maatschappelijke inzet; 4. Sociale samenhang en leefbaarheid.
B.
Uitgangspunten •
De culturele voorzieningen moeten passen bij de schaal en de mogelijkheden van deze gemeente.
4
•
Particulieren/inwoners dragen primair de verantwoordelijkheid voor kunst en cultuur (zelfredzaamheid), de gemeente faciliteert. Dit laatste past bij de terugtredende overheid. De gemeente faciliteert door middel van subsidies en ondersteunt en werkt mee daar waar het gaat om het particulier initiatief
•
De kwaliteit van het aanbod van kunst en cultuur is belangrijker dan de kwantiteit ervan.
•
Het te vormen beleid richt zich primair op de ontwikkeling en ontplooiing van jeugdigen en jongeren (tot 18 jaar en daar waar het gaat om subsidies per jeugdlid tot 23 jaar) en secundair op de overige inwoners. Ook richt het beleid zich op economische aspecten van kunst en cultuur.
•
Voor de continuïteit van kunst en cultuur wil de gemeente de samenhang tussen het aanbod binnen de scholen, de amateurorganisaties (verenigingen) en de professionele instellingen (zoals Pulz centrum voor kunsteducatie) versterken.
•
Gesubsidieerde activiteiten moeten open staan voor alle inwoners en daar waar aan de orde ook voor bezoekers van deze gemeente, en zij moeten inspelen op de lokale vraag.
•
Het subsidiebudget voor kunst en cultuur blijft in de periode 2014 t/m 2017 in beginsel gelijk aan dat voor 2013, maar de gemeente sluit verhoging van dat budget in de loop van genoemde periode niet uit.
C.
Doel van het kunst- en cultuurbeleid -
een goed inzicht te hebben in het aanbod van voorzieningen en activiteiten op het gebied van kunst en cultuur;
-
komen tot een betere afstemming tussen het aanbod van kunst- en cultuuruitingen en – activiteiten om o.a. overlappingen van aanbod en activiteiten te voorkomen
-
het opstellen van een op de nabije toekomst gerichte activiteitenplanning;
-
het profileren en promoten van Oirschot als “kunst- en cultuurdorp”.
-
het leveren van een bijdrage aan de netwerkversterking /activering van cultuur binnen de gemeente Oirschot.
D.
Indeling in Sectoren
Het kunst- en culturele veld zijn door de gemeente, op basis van de indeling zoals het Ministerie van Onderwijs en Cultuur die hanteert in haar rapport ´Cultuur in beeld´, in de volgende sectoren ingedeeld: 1. (Cultureel) erfgoed 2. Podiumkunsten 3. Beeldende kunst 4. Cultuureducatie
Per sector zijn in de nota alle verenigingen, stichtingen en organisaties op het terrein van kunst en cultuur beschreven en per sector hebben we aangegeven: -
wat we als gemeente willen bereiken, en
5
-
wat we als gemeente doen en blijven doen
De voornaamste items over wat we gaan en/of blijven doen, benoemd per sector, zijn:
Cultureel erfgoed -
De gemeente stimuleert en steunt de ontwikkeling van een koepelorganisatie op het terrein van (cultureel) erfgoed die meer samenhang en samenwerking tot stand brengt en steunt daarbij het initiatief van het Kapittel om tot die koepelorganisatie te komen.
-
De gemeente wil een impuls geven aan de ontwikkeling van cultureel management door voor een periode van maximaal 2 jaren een nog te bepalen bedrag beschikbaar te stellen in de kosten van een cultureel manager (voor maximaal 12 uren per week) die breed ingezet wordt voor kunst en cultuur in de gemeente.
-
De gemeente spreekt af met de musea De Vier Quartieren en Kruysenhuis dat zij minimaal één keer per jaar een voor jeugdigen en jongeren aantrekkelijk project of een wisseltentoonstelling van 3 tot 4 weken aanbieden en dat zij dat doen in samenspraak met de basisscholen, het Kempenhorstcollege en het jongerenwerk in Oirschot.
-
De gemeente vraagt de Heemkundekringen en het Kapittel met geïnteresseerde ouders en jongeren een plan te maken om jeugdigen en jongeren meer te betrekken bij de cultuurhistorie van de gemeente Oirschot;
-
De gemeente spreekt af met de basisscholen dat de leerlingen tijdens hun basisschoolperiode minimaal drie keer een museum of theater in Oirschot of elders bezocht hebben (zie verder H. V D Cultuureducatie).
Podiumkunsten -
De gemeente wil vanaf augustus 2014 alleen nog cultuureducatie (o.a. muziekonderwijs en dans) voor jeugdigen/jongeren tot 18 jaar subsidiëren. De gemeente wil daarbij samen met de scholen met nadruk inzetten op muzieklessen binnen de basisscholen. In principe is Pulz daarvoor in beeld.
-
Vóór augustus 2014 onderzoeken burgemeester en wethouders of een systeem met subsidiëring van muziekonderwijs met zogenaamde “rugzakjes” haalbaar en werkbaar is. Dit houdt in dat cursisten een nader te bepalen maximum bedrag per cursusjaar (het zogenaamde ‘rugzakjesmodel’) ontvangen om bij een gekwalificeerde docent lessen te volgen. Van een muziekschool is dan geen sprake meer maar van ZZP’ers die muzieklessen geven. De optie om met “rugzakjes” te werken is niet nieuw. Meerdere gemeenten in de omtrek werken ermee. De gemeente zet de voor- en nadelen goed op een rij. Burgemeester en wethouders leggen de onderzoeksresultaten voor aan de gemeenteraad in het kader van de besluitvorming.
-
De gemeente geeft in samenwerking met de brandweer aan verenigingen die grote evenementen willen organiseren een handreiking en advies over de aanpak betreffende veiligheidsaspecten en –eisen.
6
-
De gemeente vraagt partners (waaronder het centrummanagement) te onderzoeken of één keer per twee jaar een Totaal Theater Festival op de Markt kan plaatsvinden waarbij de nadruk moet liggen op de organisatie van een kwalitatief uniek en hoogwaardig festival dat in de directe omgeving niet bestaat. Daarbij inventariseert de organisatie welke evenementen in omliggende gemeenten al plaatsvinden en op welke momenten in het jaar (een soort van evenementenagenda).
Beeldende kunst -
Samen met professionele kunstenaars, de musea, het bedrijfsleven/centrummanagement en horecaondernemers wil de gemeente een haalbaar plan ontwikkelen om Oirschot te profileren en op de kaart te kunnen zetten als “kunst- en cultuurdorp”.
-
De gemeente wil in samenwerking met de sectoren toerisme en recreatie, centrummanagement, plattelandsontwikkeling een integraal communicatie/promotieplan opstellen. Hierbij wordt ook meegenomen hoe we andere partners betrekken en hoe we daarbij gebruik kunnen maken van sociale media, Eindhoven Airport e.d.
-
De gemeente wil een relatie leggen met de Groene Corridor, Groenewoud, landgoed Baest, landgoed Groot Bijstervelt, Straten, het historisch centrum en landschap en natuurbeleving. Zij wil dat doen door verbindingen te leggen tussen de toeristische poorten in Oirschot en activiteiten in het kader van kunst en cultuur. Dit kan bv. met wandel- en fietsroutes en combinaties in eenzelfde periode van tentoonstellingen.
-
De gemeente stelt een bedrag beschikbaar van €100.000,- voor activiteiten in het kader van de profilering en de promotie van Oirschot als “kunst- en cultuurdorp” en het leveren van een bijdrage aan de netwerkversterking /activering van cultuur binnen de gemeente Oirschot. Dit bedrag is niet bedoeld voor het verlenen van projectsubsidies want daarvoor is een ander budget beschikbaar.
-
De gemeente wil de kunstwerken (van de BKR) die al jaren zijn opgeslagen proberen te verkopen, in bruikleen te geven en/of te schenken aan een van de lokale musea. De middelen die uit verkoop verkregen worden stort de gemeente in het Fonds Aankoop Beeldende Kunst.
-
Als initiatieven uit de gemeenschap komen voor de aankoop van beeldende kunst in de openbare ruimte of als er momenten zijn dat het gepast is om als gemeente kunst aan te kopen is de gemeente bereid daar positief op in te steken. Per situatie neemt de gemeenteraad daarover dan een besluit.
Cultuureducatie -
Als de scholen aangeven belang te hechten aan cultuureducatie moeten we daar als gemeente financiële middelen voor beschikbaar willen stellen, maar extra middelen komen er niet. Als door herverdeling van het beschikbaar subsidiebudget voor muziekonderwijs middelen vrijkomen zet de gemeente die in voor cultuureducatie op voorwaarde dat de scholen daarvoor in samenspraak met aanbieders en verenigingen meerjarenplannen maken.
-
De gemeente spreekt met het jongerenwerk af dat het jaarlijks (ook) culturele workshops voor
7
jongeren aanbiedt.
E.
Evaluatie
De gemeente evalueert op basis van de uitvoeringsplanning na elk jaar, in mei, de geplande acties. Bij die evaluatie kijkt de gemeente wat er is uitgevoerd of wat de bereikte resultaten zijn. Als basis voor die evaluatie maakt de gemeente in de eerste helft van 2014 een evaluatieplan.
II.
Inleiding
In 2012 heeft de gemeenteraad van Oirschot aan burgemeester en wethouders opdracht gegeven om in 2013 een Kunst- en cultuurbeleid op te stellen voor de periode 2014 tot en met 2017. Als eerste stap hebben burgemeester en wethouders op 12 februari 2013 een visie op en uitgangspunten voor een Kunst- en cultuurbeleid en een plan van aanpak vastgesteld. Die visie, uitgangspunten, doelen en het plan van aanpak zijn integraal opgenomen in dit beleidsplan in de hoofdstukken III en IV.
Minister Bussemaker heeft een nieuwe positieve toon gezet in haar cultuurbrief (van 10 juni 2013 OCW): ”Cultuur beweegt: de betekenis van cultuur in een veranderende samenleving”. Daarin zet zij een nieuwe positieve toon en benadrukt zij de waarde van cultuur. In de brief staat o.a. het volgende: “Cultuur is noodzakelijk voor de vorming van onze identiteit, de ontplooiing van mensen en de ontwikkeling van creativiteit. Cultuur verbindt, biedt plezier en draagt bij aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. De cultuursector heeft bovendien een duidelijk economisch belang”. Deze visie is voor de gemeente Oirschot herkenbaar en daardoor opgenomen onder de visie van deze gemeente.
Het Kunst- en cultuurbeleid richt zich op twee groepen: de eigen inwoners, waarvan een aanzienlijk deel actief of passief deelneemt aan kunst en cultuur; en de toeristen, die Oirschot bezoeken, omdat Oirschot voor hen een beleving op het gebied van kunst en cultuur biedt. Het is voor de gemeente duidelijk dat kunst en cultuur het profiel van Oirschot versterkt en de lokale en regionale economie stimuleert. Het gemeentebestuur realiseert zich dat we in een tijd zitten van economische crisis en dat de gemeente inmiddels fors heeft bezuinigd in de subsidiesfeer waaronder op de subsidies voor de professionele culturele instellingen en culturele verenigingen. Dit beleidsplan gaat dan ook uit van de financiële middelen die de gemeente nu beschikbaar stelt of die beschikbaar zijn na nog te effectueren aangekondigde bezuinigingen (zoals op de subsidie voor bibliotheekwerk vanaf 2014).
In dit beleidsplan is o.a. de visie op kunst- en cultuurbeleid opgenomen maar de gemeente legt daarbij een relatie met het WMO beleid van de gemeente waarbij het gaat om: het stimuleren van de sociale cohesie, participatie en de persoonlijke en sociale ontwikkeling en zelfredzaamheid.
8
Dit Kunst- en cultuurbeleid 2014 tot en met 2017 heeft een dynamisch en geen statisch karakter. We werken voortdurend aan de doelstellingen die we willen bereiken en geven daarvoor uitvoering aan diverse acties en activiteiten. Indien bijvoorbeeld door evaluatie blijkt dat acties of activiteiten niet bijdragen aan het behalen van de doelen die we willen bereiken, moeten we de betreffende acties bijstellen.
Proces Dit beleidsplan is samen met een klankbordgroep met betrokkenen uit het kunst- en culturele veld en een klankbordgroep gevormd vanuit de gemeenteraad met (burger)raadsleden tot stand gekomen. De klankbordgroep met betrokkenen uit het kunst- en culturele veld is representatief voor dat veld en samengesteld met personen die de verschillende ‘sectoren’ van kunst en cultuur vertegenwoordigen, zijnde: muziek, toneel, beeldende kunst, heemkunde, gilden, musea, bibliotheek, basisonderwijs, kunstenaars, ondernemers. De klankbordgroepen zijn twee keer bijeen geweest. In de periode van 21 augustus tot en met 18 september 2013 heeft de concept-nota ter inzage gelegen in het kader van burgerparticipatie. De ingekomen reacties en de reacties daarop van de gemeente zijn opgenomen in bijlage 5.
Op 9 oktober 2013 heeft een informatie (meedenk)avond plaats gevonden voor verenigingen en organisaties uit het kunst- en culturele veld en inwoners. Hun inbreng is meegenomen in de definitieve beleidsnota.
In het Procedure/tijdpad (zie bijlage 2) zijn de stappen opgenomen die de gemeente heeft genomen om eind 2013, begin 2014 een door de gemeenteraad vastgesteld Kunst- en cultuurbeleid voor deze gemeente te hebben.
9
III.
Visie, uitgangspunten, doel en sectoren
In dit hoofdstuk is een visie op kunst en cultuur opgenomen, maar burgemeester en wethouders hebben eerst gekeken naar wat er betreffende kunst en cultuur is opgenomen in de Toekomstvisie van de gemeente Oirschot.
III A. Toekomstvisie (tot 2030) gemeente Oirschot in relatie tot kunst en cultuur In de vastgestelde Toekomstvisie tot het jaar 2030 van deze gemeente is niet specifiek een onderdeel opgenomen over kunst en cultuur, maar er is wel aandacht besteed aan voorzieningen (onder: Kwalitatieve, groene gemeente) en aan de rolinvulling van de gemeente als het gaat om een zelfredzame samenleving.
Een kwalitatieve, groene gemeente: “De aard van de voorzieningen sluit in Oirschot aan bij de behoefte van de bevolking. Zowel voor jongere gezinnen als voor ouderen zijn kwalitatief goede voorzieningen aanwezig zoals onderwijs, kinderopvang, sport en cultuur) en die voorzieningen zijn bereikbaar. Kwaliteit van voorzieningen gaat boven kwantiteit ervan. Oirschot is een ideale woon- en leefgemeente voor ‘kenniswerkers’ uit de regio en aantrekkelijk voor de ‘eigen jeugd’. Toerisme en recreatie, Brainport 2020 en Zorg zijn in 2030 de belangrijkste economische pijlers.”
Een zelfredzame samenleving: De kracht van een gemeenschap komt uit de mensen zelf. De overheid stimuleert actief verbindingen tussen maatschappelijke instellingen, bedrijfsleven, burgers en overheid.
Uit de samenleving zijn in het kader van de toekomstvisie de volgende onderwerpen genoemd op sociaal-cultureel gebied: -
behoud sociale cohesie;
-
(basis)voorzieningen in de kernen, maar niet tegen elke prijs;
-
centralisatie van voorzieningen, mits er aandacht is voor bereikbaarheid;
-
behoud voorzieningen die bijdragen aan leefbaarheid;
-
zie Kunst en cultuur als onderscheidend vermogen.
De gemeenteraad en wij hebben daarover gezegd dat in de gemeente Oirschot: -
voldoende voorzieningen moeten zijn op het gebied van sport, ontmoeting, cultuur en recreatie;
-
de cultuurhistorische waarden van deze gemeente behouden moeten blijven.
10
III B. Visie op Kunst en Cultuur In de loop der jaren is in de gemeente Oirschot de aanwezigheid van een groot aantal culturele activiteiten en kunstenaars gestaag gegroeid en lijkt de aanwezigheid daarvan vanzelfsprekend en onlosmakelijk verbonden met de gemeenschap. De inwoners van de gemeente, het groot aantal verenigingen en stichtingen dat werkzaam is op het terrein van kunst en cultuur en de gemeente zijn trots op alles wat in vele decennia in de gemeente op genoemd gebied georganiseerd is en/of tot stand is gebracht. Vele inwoners zijn lid van culturele verenigingen of zijn dat geweest, maar daarnaast zijn vele inwoners actief bezig binnen diverse kunst- en cultuuruitingen.
Wat moeten we dan nog als gemeente als het kunst- culturele leven blijkbaar al “staat als een huis”? Los van de vraag of dat werkelijk zo is, vinden wij een gemeentelijke visie op kunst en cultuur van belang. Zeker ook om naar de gemeenschap duidelijk te zijn over de rol van de gemeente op dit terrein en wat de gemeente kan betekenen.
Met het bepalen van een visie hebben burgemeester en wethouders rekening gehouden met wat hiervoor is opgenomen over de Toekomstvisie.
A.
Visie:
Kunst en Cultuur hebben een sociale waarde binnen de gemeenschappen van Oirschot, Spoordonk en Oost-, West- en Middelbeers en dragen bij aan gezondheid, onderwijs, leefbaarheid, veiligheid en economie. ‘Cultuur is noodzakelijk voor de vorming van onze identiteit, de ontplooiing van mensen en de ontwikkeling van creativiteit. Cultuur verbindt, biedt plezier en draagt bij aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. De cultuursector heeft bovendien een duidelijk economisch belang.’ Oirschot is een decor dat uitnodigt, prikkelt, stimuleert en faciliteert en daarom uitnodigt te komen tot een kunst- en cultuurbeleid.
B.
Subvisie:
Kunst en Cultuur moeten, in relatie met het WMO beleid van de gemeente Oirschot, een bijdrage leveren aan: 1. De ontwikkeling en ontplooiing van jeugdigen en jongeren (tot 18 of tot 23 jaar) Jeugdigen en jongeren moeten, voor hun ontwikkeling en ontplooiing toegang hebben tot (diverse vormen van) cultuur. Een goede ontwikkeling en ontplooiing van jongeren zorgt ervoor dat zij later zelfredzaam zijn. Zelfredzaamheid is weer een voorwaarde om mee te doen in de maatschappij en
11
je in te zetten voor anderen. Door participatie en inzet ontstaat sociale samenhang en leefbaarheid.
De klankbordgroep die gevormd is uit het culturele veld heeft het gemeentebestuur geadviseerd geen verdere bezuinigingen door te voeren op de subsidies voor cultuur voor jeugdigen. Het gemeentebestuur heeft dat advies overgenomen, zeker ook omdat het niet zou passen om in de visie ‘ontwikkeling en ontplooiing’ jeugdigen te gaan snijden op de subsidies voor die categorie inwoners.
Waarom een splitsing in categorieën: tot 18 en tot 23 jaar? In het geldende Subsidiebeleid en in de Algemene Subsidieverordening zijn doelgroepensubsidies opgenomen en die gelden voor o.a. leden tot 23 jaar (het subsidiebedrag is € 25, - per jeugdlid) voor jeugd- en sportverenigingen en culturele verenigingen. Met de instellingen Pulz en Bibliotheek de Kempen hebben we tot op heden subsidieafspraken gemaakt op basis van prestaties en niet op basis van doelgroepensubsidies. Als er afspraken gemaakt worden voor de periode 2014 tot en met 2017 met instellingen als de bibliotheek en Pulz, dan zullen deze wederom zijn op basis van prestaties.
De volwassen inwoners (vanaf 18 of vanaf 23 jaar) in de gemeente Oirschot moeten zelf verantwoordelijkheid dragen voor hun participatie aan Kunst en Cultuur en dat ook zelf bekostigen.
2. Maatschappelijke participatie Kunst en Cultuur vormen een middel om deel te nemen aan de maatschappij.
3. Maatschappelijke inzet Vrijwillige inzet door inwoners van de gemeente Oirschot binnen de culturele sector is van waarde voor de lokale gemeenschap maar ook voor de vrijwilliger zelf.
4. Sociale samenhang en leefbaarheid Kunst en cultuur in de gehele gemeenschap zijn inherent aan een prettig leefklimaat. Zij bevorderen saamhorigheid, creativiteit, plezier en veiligheid.
12
III C. Uitgangspunten op basis van Toekomstvisie en de Visie op Kunst en Cultuur Op basis van genoemde visies hebben burgemeester en wethouders de volgende uitgangspunten geformuleerd: •
De gemeente Oirschot heeft vele kunst- en cultuurvoorzieningen en –aanbod in huis, maar als kleine gemeente met in de nabijheid grootstedelijke voorzieningen, moeten de culturele voorzieningen passen bij de schaal en de mogelijkheden van deze gemeente.
•
Particulieren/inwoners dragen primair de verantwoordelijkheid voor kunst en cultuur (zelfredzaamheid), de gemeente faciliteert. Dit laatste past bij de terugtredende overheid. De gemeente faciliteert door middel van subsidies en ondersteunt en werkt mee daar waar het gaat om het particulier initiatief.
•
De kwaliteit van het aanbod van kunst en cultuur is belangrijker dan de kwantiteit ervan. De gemeente wil dat er voldoende kunst- en culturele voorzieningen zijn en voor zover mogelijk verspreid over de kernen Oirschot, Spoordonk en Oost-, West- en Middelbeers, maar een keuze voor minder maar kwalitatief even goede voorzieningen in minder kernen is zeker een optie.
•
Het te vormen beleid richt zich primair op de ontwikkeling en ontplooiing van jeugdigen en jongeren (tot 18 jaar en daar waar het gaat om subsidies per jeugdlid tot 23 jaar) en secundair op de overige inwoners. Ook richt het beleid zich op economische aspecten van kunst en cultuur.
•
Voor de continuïteit van kunst en cultuur wil de gemeente de samenhang tussen het aanbod binnen de scholen, de amateurorganisaties (verenigingen) en de professionele instellingen (zoals Pulz centrum voor kunsteducatie) versterken.
•
Gesubsidieerde activiteiten moeten open staan voor alle inwoners en daar waar aan de orde ook voor bezoekers van deze gemeente, en zij moeten inspelen op de lokale vraag.
•
Het subsidiebudget voor kunst en cultuur blijft in de periode 2014 t/m 2017 in beginsel gelijk aan dat voor 2013. Dit behoudens de inmiddels doorgevoerde bezuiniging op de subsidie voor bibliotheekwerk per 2014 en de door de gemeenteraad jaarlijks te bepalen indexeringen op de subsidies van de professionele instellingen. De gemeente sluit verhoging van het subsidiebudget in de loop van genoemde periode niet uit.
III D. Doel van een Kunst- en Cultuurbeleid Het doel van een kunst- en cultuurbeleid in de gemeente Oirschot is: -
een goed inzicht te hebben in het aanbod van voorzieningen en activiteiten op het gebied van kunst en cultuur;
-
komen tot een betere afstemming tussen het aanbod van kunst- en cultuuruitingen en – activiteiten om o.a. overlappingen van aanbod en activiteiten te voorkomen;
13
-
het opstellen van een op de nabije toekomst gerichte activiteitenplanning;
-
het profileren en promoten van Oirschot als “kunst- en cultuurdorp”;
-
het leveren van een bijdrage aan de netwerkversterking /activering van cultuur binnen de gemeente Oirschot.
III E. Sectoren kunst- en cultureel veld Het kunst- en culturele veld zijn door de gemeente, op basis van de indeling zoals het Ministerie van Onderwijs en Cultuur die hanteert in haar rapport ´Cultuur in beeld´, in de volgende sectoren ingedeeld: 1. (Cultureel) erfgoed: - Musea -
Heemkundeverenigingen
-
Gilden
-
Openbare activiteiten rondom carnaval, Konings- en Bevrijdingsdag, dodenherdenking en Sinterklaas
-
Monumentenzorg en archeologie (deze onderdelen laten we buiten beschouwing in het te vormen kunst- en cultuurbeleid)
-
Archieven
-
Overige organisaties op het gebied van cultureel erfgoed
2. Podiumkunsten: - Theater (o.a. Keskenoate en SPOT) -
Dans (o.a. via de muziekschool)
-
Muziek (o.a. muziekgezelschappen, koren, muziekschool, concerten)
3. Beeldende kunst: o.a. openbare kunst van de gemeente (binnen en buiten), professionele kunstenaars, galeries, fotografie, lokale omroep en evenementen
4.
Cultuureducatie: o.a. cultuureducatie op scholen, muziekschool, bibliotheekwerk
14
IV.
Plan van Aanpak
IV A. Fasegewijze aanpak van het kunst- en cultuurbeleid Dit beleidsstuk is in twee fasen tot stand gekomen: 1. De inventarisatiefase. Deze heeft tot doel gehad zo nauwkeurig mogelijk alle aanbod van kunst en cultuur in deze gemeente te verzamelen en te rangschikken onder een van de hieronder genoemde sectoren. We hebben dit gedaan in samenspraak met de klankbordgroep uit het veld. De inventarisatie is als bijlage 3 gevoegd bij deze nota. Verder hebben we de subsidies en het subsidiebeleid met betrekking tot kunst en cultuur in beeld gebracht (is onderdeel van bijlage 3). 2. De beleidsbepalende fase. In deze fase hebben de klankbordgroepen en de gemeente zich gebogen over de vraag: op welke activiteiten of voorzieningen de gemeente specifiek beleid wil (blijven) voeren en/of ontwikkelen en/of stimuleren. De gegevens uit de inventarisatiefase zijn daarvoor gebruikt evenals de visies zoals die zijn verwoord in hoofdstuk III.
15
V.
Het beleid
In dit hoofdstuk geven we vorm aan het beleid per sector (zoals genoemd in hoofdstuk II E).
V.A.
(Cultureel) erfgoed.
Hieronder rangschikken we: 1. Musea 2. Heemkundekringen 3. Gilden 4. Openbare activiteiten rondom Sinterklaas, carnaval, Koningsdag, Dodenherdenking en Bevrijdingsdag 5. Archieven 6. Overige organisaties voor cultureel erfgoed
Waar gaat het over? Hieronder zijn omschrijvingen gegeven van de instellingen die vallen binnen de sector (cultureel) erfgoed.
1. Musea De Vier Quartieren De Vier Quartieren is een museum voor volkscultuur (het Brabantse volks en boerenleven) en richt zich op de doelgroepen jong en oud. In het museum zijn gebruiksvoorwerpen geëxposeerd op het gebied van volkscultuur, religiebeleving, landbouw, ambachten, voorwerpen uit de vroegere kinder- en schooltijd, textiel, kleding, mutsen e.d. Voor de jeugd heeft het museum in 2011 het project “Kont in de boter”, met name bedoeld voor basisschoolleerlingen ontwikkeld. Kinderen van de groepen 6 van de scholen in de gemeente zijn daarbij mee teruggenomen in de tijd. Zij hebben o.a. ervaren hoe het was om te werken op een boerderij. Enkele scholen uit Best en Son en Breugel hebben ook deelgenomen. Het project was een groot succes. Voor de basisschoolleerlingen uit groep 5 heeft het museum ook het project “Jet en Jan”. Daarin maken de kinderen kennis met de leefwijze van gezinnen rond 1910. Ook doet het museum mee aan het landelijke project Museumschatjes. Het project Levend verleden is in ontwikkeling; dit project is bedoeld voor onderbouw leerlingen van het Heerbeeckcollege uit Best. Bezoekersaantal museum in 2012:
5284
In december 2013 heeft het bestuur van Stichting De Vier Quartieren bij de gemeente aandacht gevraagd voor de behoefte die er is aan een cultureel manager, voor in beginsel 12 uren per week. Die manager krijgt als taken: het coachen van vrijwilligers, het adviseren van de besturen van de musea, moderne tentoonstellingen te initiëren en een actieve bijdrage te leveren aan de verdere ontwikkeling van het kunst- en cultuurklimaat in de gemeente Oirschot. Aan de gemeente is gevraagd voor 2 jaren een deel van de kosten te vergoeden. Stichting De Vier Quartieren betaalt een deel van de kosten.
16
Museum Kruysenhuis Het Kruysenhuis organiseert exposities van kunstwerken van de leden van de familie Kruysen en van hedendaagse kunstenaars. Het museum richt zich op jong en oud. Het Kruysenmuseum is al twee keer (laatst in 2013) het podium geweest voor exposities van de Stichting “Kinderen en Kunst”, waarbij kinderen in opdracht van bedrijven onder begeleiding van professionele kunstenaars kunstwerken hebben gemaakt. Aan deze stichting is door de gemeente een jaarlijkse subsidie toegekend. Die loopt door tot en met 2015. Voor de jaren daarna ligt nog geen besluit en het is nu niet het moment daar al een besluit over te nemen. Bezoekersaantal museum in 2012:
3569
Beide genoemde musea zijn ook jaarlijks de locaties voor de “Expositie Amateurkunst”.
Ontwikkeling Museumkwartier De besturen van genoemde musea hebben enkele jaren geleden het plan opgepakt om te komen tot een Museumkwartier dat vorm moest krijgen in en rondom het huidige Museum De Vier Quartieren aan de St. Odulphusstraat. Voor dat doel is een Stichting Museumkwartier Oirschot opgericht. Doel was genoemde musea en de collecties van de gilden en genoemde congregaties op een centrale plaats onder te brengen. De gemeente is actief betrokken bij de ontwikkeling van het museumkwartier. Het gewenste centraal gelegen Museumkwartier is vooralsnog financieel niet haalbaar gebleken.
Vanuit de culturele sector (musea, Heemkundekring en VVV) zijn bestemmingen onderzocht voor het pand Dekanijstraat 4 (het aan het museum de Vier Quartieren grenzende pand). Dit met name omdat het pand Dekanijstraat 10 (naast Dekanijstraat 4) dat sinds begin 2012 eigendom is van Stichting De Raven primair bestemd is voor culturele doeleinden en het welkom zou zijn tot een ‘cultureel hart’ te komen. Het pand Dekanijstraat 4 is eigendom van de gemeente en het pand is destijds aangekocht om mogelijkheden te creëren voor het beoogde museumkwartier. Het onderzoek voor de bestemming van het pand Dekanijstraat 4 heeft niet geleid tot een haalbaar plan. Het college van burgemeester en wethouders had bij het opstellen van dit beleidsplan nog geen standpunt ingenomen over de toekomst van het pand.
Museumbrouwerij Oirschots Bier De Museumbrouwerij Oirschots Bier richt zich op alle aspecten rondom het brouwen van bier. De Museumbrouwerij is nog in ontwikkeling. In juni 2013 heeft de gemeenteraad het bestemmingsplan, waarin de Museumbrouwerij is opgenomen, vastgesteld. De bezwaar/beroepstermijn heeft niet geleid tot aanpassingen ten nadele van het museum. De eigenaren kunnen nu een volwaardig museum openen en/of de voorbereidingen daartoe treffen.
17
Kloostermuseum Karmelietessen In het klooster aan de Nieuwstraat in Oirschot hebben de zusters Karmelietessen een bescheiden museumruimte ingericht, die enkel op aanvraag bezocht kan worden. De relikwieën van “de Heilige Non” staan centraal in het museum.
Museale collectie congregatie Franciscanessen De zusters Franciscanessen in Oirschot hebben een eigen collectie devotionalia. Bezoek is op afspraak mogelijk.
Regimentsverzameling Brigade en Garde Prinses Irene Op de legerplaats Oirschot is een verzameling van voorwerpen van de Brigade en Garde Prinses Irene. Deze verzameling is op woensdag te bezichtigen, en tevens op afspraak.
2. Heemkundekringen In de gemeente Oirschot zijn twee Heemkundekringen actief te weten: ‘Heemkundekring De Heerlijkheid Oirschot’ en ‘Heemkundekring Den Beerschen Aard’.
De belangrijkste doelstellingen van de heemkundekringen zijn: 1. Het praktisch en theoretisch onderzoeken en bestuderen van ieder terrein, dat onder het begrip Heemkunde valt, in het bijzonder in het gebied van Oirschot, Oost- West- en Middelbeers en omgeving; 2. Het in brede kring belangstelling wekken voor eigen streek, volk en dialect; 3. Het bevorderen van de kennis van, en het aankweken van de liefde voor waardevolle en belangrijke overblijfselen uit vroeger tijden; 4. Het bewaren en eventueel restaureren of laten restaureren van heemkundig waardevolle voorwerpen; 5. Het (doen) publiceren van resultaten van onderzoekingen, eventuele studies en inventarisaties.
3. Gilden Oorspronkelijk hadden de gilden tot taak de burgerij te beschermen (te beschutten). Broederschap onder elkaar, dienstbaarheid aan de Oirschotse gemeenschap en sportiviteit in de onderlinge wedstrijden zijn nu nog steeds belangrijke waarden waarop de traditie van de gilden zijn gebaseerd. Er zijn acht gilden in de gemeente Oirschot. Zij houden, in bijpassende kostuums, de eeuwenoude tradities van vendelzwaaien en kruisboogschieten in stand, houden wedstrijden onderling (maar ook met gilden soms ver buiten de gemeente) en beheren het gildezilver en hun archief. Bij bijzondere gelegenheden, zoals de nationale dodenherdenking, is een aantal van hen aanwezig. Ook lopen zij mee in processies en nemen deel aan andere kerkelijke feesten.
18
4. Openbare activiteiten rondom Sinterklaas, Carnaval, Koningsdag, Dodenherdenking en Bevrijdingsdag Sinterklaas De Stichting St. Nicolaas Oirschot, het Aktie Komitee Oost- West- en Middelbeers en Jeugdzorg Spoordonk organiseren jaarlijks de openbare intocht van Sinterklaas in de drie kernen.
Carnaval Stichting Skon Orre Gat, carnavalsverenigingen De Tuutefluiters/Beerse Bokken en carnavalsvereniging De Olliedonkers organiseren jaarlijks de openbare carnavalsoptochten in respectievelijk Oirschot, Oost- West- en Middelbeers en Spoordonk.
Koningsdag Deze wordt jaarlijks georganiseerd door het Oranjecomité en enkele gilden in Oirschot en door het Aktie Komitee in Oost- West- en Middelbeers.
Dodenherdenking Bij de jaarlijkse dodenherdenking bij Kapel De Heilige Eik zijn velen betrokken: de gemeente, defensie, gilden, jeugdigen (van de jeugdgemeenteraad) en vele inwoners.
Bevrijdingsdag Jaarlijks wordt de bevrijding van Nederland van de Duitse bezetting gevierd. In de gemeente Oirschot gebeurt dat niet met officiële activiteiten.
5. Archieven Veel verenigingen en stichtingen in de gemeente hebben van oudsher (cultuur-historische) archieven. Denk aan gilden, harmonieën en heemkundekringen. Dat kan gaan om foto’s, (jaar)verslagen, maar ook correspondentie en beleidsstukken. De gemeente heeft geen zicht op hoe zorgvuldig met deze archieven wordt omgegaan. We kunnen niet uitsluiten dat bepaalde (belangrijke) stukken verloren zijn gegaan. Bij de gemeente is bekend dat bijvoorbeeld Heemkundeverenigingen vaak (archief)stukken van mensen thuis (aangeboden) krijgt om te bewaren. Indien relevant dragen heemkundeverenigingen ook archiefstukken over aan het Regionaal Historisch Centrum.
6. Overige organisaties voor Cultureel Erfgoed Stichting ’t Oude Kerkje Beheert en exploiteert het oude kerkje in Middelbeers en stelt het kerkje beschikbaar voor exposities en lezingen.
Spoordonkse Watermolen Deze is particulier eigendom. De eigenaar beheert de eeuwenoude watermolen. Er zijn rondleidingen mogelijk (op afspraak); ook zijn er af en toe exposities of andere kleinschalige evenementen.
19
Stichting Cultuurgoed Oud Straten De Stichting is opgericht in 2005 om een paraplu te zijn voor alle mogelijke evenementen op het gebied van cultuur in het buurtschap Straten. Op dit moment organiseert zij jaarlijks Straten-kermis, een evenement voor kinderen met hun ouders en grootouders. Hier kunnen kinderen meedoen aan of genieten van bijvoorbeeld zang, dans, muziek, oude kermisattracties, poppentheater en volksspelen.
Stichting Behoud Erfgoed Oirschot Deze stichting houdt zich bezig met: -
bewust maken en draagkracht verwerven bij bewoners en politiek voor de waarde van ons Erfgoed door het organiseren van bijeenkomsten en tentoonstellingen;
-
inventarisaties van waardevolle cultuurhistorische projecten, panden en het landschap.
De stichting heeft onder andere gezorgd voor het behoud van 30-er jaren panden in de Rijkesluisstraat, het park Groot Bijstervelt en open en bolle akkers rondom de dorpskernen. Ook heeft de stichting een boekje met fietsroutes langs boerderijen uitgegeven en het rapport ‘Van militair kampement tot gen. Maj. De Ruijter van Steveninckkazerne Oirschot’. SBEO wil graag een constructieve bijdrage leveren aan het bevorderen van cultuur in de gemeente Oirschot in het algemeen, en behoud van het erfgoed in het bijzonder.
Stichting Behoud Montfortkapel Doel van deze Stichting is: Het in stand houden beheren en exploiteren van de kapel gelegen op het (voormalig) kloosterterrein van de Congregatie van de Montfortanen in Oirschot.
De kapel blijft beschikbaar voor liturgisch gebruik. Niet voor weekendvieringen meer, maar wel voor bijzondere vieringen (o.a. huwelijks- en jubileumvieringen). In de kapel kunnen concerten (er is een pijporgel) en tentoonstellingen (eventueel ook in andere beschikbare ruimtes) georganiseerd worden. De Stichting wil dat zelf doen, maar ook anderen kunnen gebruik maken van de faciliteiten voor concert en tentoonstelling, die de Stichting ter beschikking heeft. Het bestuur van de Stichting staat open voor suggesties en initiatieven vanuit de samenleving. In de kapel bevinden zich waardevolle wandschilderingen van Jaap Min. Die bestaan uit een kruisweg en taferelen uit het leven van Louis Marie Grignion de Montfort, de stichter van de congregatie van de Montfortanen.
Stichting deKapellekes Stichting deKapellekes is een stichting die de belangstelling voor kunst en cultuur wil bevorderen. Ze is opgericht in 2003 en is actief in de Brabantse kempen maar vooral in Oirschot en Best. Dit doel wil zij bereiken door het opzetten, uitvoeren en ondersteunen van projecten die betrekking hebben op kunst en cultuur in de Kempen tot in Vlaams Brabant. Vooral hoogwaardige projecten die anders niet gemakkelijk van de grond zouden komen. Tot nu toe is aandacht besteed aan beeldende kunst,
20
fotografie, cultuurhistorie en muziek, maar geen enkele cultuuruiting of kunstvorm wordt uitgesloten. Zij wil samenwerking aangaan met andere organisaties of instellingen indien nuttig en nodig.
Werkgroep Sporen uit Spoordonk In nauwe samenwerking met Heemkundekring "de Heerlijkheid Oirschot" is de werkgroep "Sporen uit Spoordonk" in 2010 gestart met het opdiepen van de geschiedenis van Spoordonk. Het is de bedoeling deze geschiedenis op een voor iedereen toegankelijke wijze inzichtelijk te maken. Als eerste project is er in 2011 een boek uitgegeven ter gelegenheid van het 75-jarige bestaan van de Heilige Bernadettekerk. Van dit boek zijn inmiddels meer dan 1000 exemplaren verkocht. Een volgende activiteit van de werkgroep zal een fotoboek zijn over de rijke geschiedenis van basisschool “Sint Jozef”. Het motto van de werkgroep luidt; "We doen 't soame". Stichting De Vijf Wachters Heemkundekring de Heerlijkheid Oirschot en Heemkundekring Den Beerschen Aard hebben op 4 april 2012 de Stichting De Vijf Wachters opgericht. Daarmee is een samenwerkingsverband geformaliseerd om de publicatie van heemkundige studies en onderzoeken voor particulieren mogelijk te maken. Particulieren die een heemkundige studie of onderzoek willen publiceren kunnen een beroep doen op de stichting. Deze kan adviseren op het gebied van financiering van de betreffende publicatie en de verspreiding daarvan. Kapittel van Oirschot Het Kapittel van Oirschot heeft zich ten doel gesteld om objecten die van belang zijn voor de Oirschotse culturele geschiedenis, veilig te stellen voor het nageslacht. Het is een kapittelprincipe om de objecten die zij verkregen of verworven heeft en de kennis publiekstoegankelijk te maken. Daartoe heeft het kapittel een vitrine ingericht in het gemeentehuis en een website met informatie en foto’s ingevuld. Het Kapittel heeft het initiatief genomen om te komen tot integrale samenwerking als het gaat om de organisaties die actief zijn op het terrein van (cultureel) erfgoed. Het Kapittel wil komen tot een overkoepelende stichting. De gemeente steunt dat initiatief.
Stichting de Raven De Stichting de Raven is opgericht door Toon van Esch en beheert sinds begin 2012 zijn nalatenschap alsmede de nalatenschappen van zijn broer en zussen. De stichting heeft als doel meegekregen het in stand houden en beheren van het pand Dekanijstraat 10 te Oirschot met de daarbij behorende tuin, en wel met name ten behoeve van cultuur-historische doeleinden. Verder kan het pand worden gebruikt voor het waarborgen van algemeen maatschappelijke en ideële belangen. In het pand woonde de familie Van Esch. Het is de bedoeling dat de begane grond van het pand in 2013 geschikt wordt gemaakt voor gebruik door enkele Oirschotse verenigingen, waaronder de heemkundekring De Heerlijkheid Oirschot en het gilde Sint Sebastiaan. Over het verdere gebruik van het pand en de tuin denkt het stichtingsbestuur nog na.
21
Stichting De Grote Stoel Stichting De Grote Stoel is in ca. 2008 opgericht. De stichting heeft twee doelen: het behoud van de historie van de Oirschotse stoelindustrie en beheer en onderhoud van de Grote Stoel. Een website over de stoelindustrie is in ontwikkeling. Ook verzamelt de stichting Oirschotse stoelen.
Comité Open Monumentendag Oirschot Dit comité organiseert jaarlijks de Open Monumentendag in Oirschot in samenwerking met o.a. de musea, de parochie, de gemeente en vele vrijwilligers.
Oldtimerclub Oirschot (OTO) In 1997 heeft een aantal liefhebbers uit Oirschot van historische automobielen een officiële vereniging van oldtimers opgericht. Iedereen die in Oirschot of in een aangrenzende gemeente woont en een auto bezit die twintig jaar of ouder is, kan lid worden. OTO organiseert jaarlijks vier avondbijeenkomsten. Daarnaast organiseert OTO ieder jaar drie gezelligheidsritten. Er zijn momenteel ongeveer 100 leden aangesloten bij de club met in hun bezit circa 170 oldtimers.
7. Algemene opmerking Alle verenigingen en instellingen die opereren binnen deze sector hebben moeite met het interesseren en werven van jongeren voor hun activiteiten. Dat is overigens niet typisch voor de gemeente Oirschot.
Wat wil de gemeente Oirschot bereiken en wat gaat of blijft de gemeente doen op het gebied van (cultureel) erfgoed ? Hieronder is beschreven wat de gemeente Oirschot wil bereiken als het gaat om (cultureel) erfgoed. Dat gebeurt op basis van de subvisie zoals die is genoemd in hoofdstuk II B.
Ontwikkeling en ontplooiing jeugdigen en hun maatschappelijke participatie en - inzet en sociale samenhang en leefbaarheid.
Wat wil de gemeente Oirschot bereiken? De gemeente wil dat: -
museum De Vier Quartieren, museum Kruysenhuis en de museumbrouwerij Oirschots Bier door integrale samenwerking komen tot een virtueel maar onlosmakelijk aan elkaar verbonden museumkwartier. De musea hebben een belangrijke betekenis voor de gemeenschap als verzamelaars, conservators en toners van waardevolle kunstwerken of cultureel historische voorwerpen, maar zij hebben zeker ook een aantrekkingskracht als het gaat om toerisme en recreatie.
-
de musea De Vier Quartieren en Kruysenhuis hun aantrekkingskracht vergroten. Voor museum de Vier Quartieren kan dat door minder strak thema’s te belichten die een relatie
22
hebben met volkskunst. Als het museum jeugd en jongeren wil trekken, lijkt het nodig om thema’s die jeugd en jongeren bezig houden in een expositie om te zetten en in het museum ten toon te stellen. Het jongerenwerk in Oirschot kan daarin misschien iets betekenen. Een moderne gedurfde aanpak beveelt de gemeente in het bijzonder aan om te voorkomen dat binnen afzienbare tijd het bezoekersaantal zodanig terugloopt dat het bestaansrecht in gevaar komt. -
de musea in Oirschot de mogelijkheden onderzoeken (en indien mogelijk ook uitvoeren) van het uitwisselen en/of lenen van kunstwerken met andere musea buiten Oirschot. Op die manier versterken de musea hun aantrekkingskracht.
-
het initiatief van Stichting De Vier Quartieren om te komen tot een cultureel management (voor in beginsel 12 uren per week) in 2014 van de grond komt.
-
het Kruysenmuseum de openingstijden uitbreidt. De beperkte openingstijden van het Kruysenhuis (alleen zaterdag- en zondagmiddagen) beperken de aantrekkingskracht van dit museum. De gemeente beveelt aan de openingsmiddagen met 2 uit te breiden (donderdag en vrijdagmiddag). Het is ook voor dit museum van belang na te denken over de toekomst, zeker omdat de gemeentelijke exploitatiesubsidie na het jaar 2015 eindigt. Het is belangrijk dat het stichtingsbestuur daar in 2013 al een plan voor opstelt.
-
één van de 3 genoemde musea visueel aandacht besteedt aan de (cultuur)historie van de gemeente Oirschot. Daarbij kunnen het Kapittel van Oirschot en de Heemkundekringen zeker een belangrijke rol spelen.
-
jeugdigen en jongeren kennismaken met (cultureel) erfgoed tijdens hun schooltijd binnen het basis- en voortgezet onderwijs.
-
er meer samenhang en samenwerking ontstaat tussen de verschillende organisaties die zich bezighouden met (cultureel) erfgoed om overlappingen e.d. te voorkomen. De Heemkundekringen werken al samen, via de Stichting ‘De Vijf Wachters’. Ook werken zij samen met de ‘Werkgroep Sporen’, maar het kan nog sterker door te komen tot een overkoepelende organisatie. Het Kapittel heeft daartoe het initiatief genomen en de gemeente steunt dat initiatief. Die organisatie probeert de diverse organisaties bijeen te brengen en draagvlak te krijgen.
-
jeugdigen en jongeren in de gemeente Oirschot door de musea, de Heemkundekringen de scholen en anderen geactiveerd worden deel te nemen aan activiteiten op het gebied van (cultureel) erfgoed.
-
jeugdigen en jongeren daadwerkelijk actief deelnemen aan (de organisatie of uitvoering van) activiteiten op het terrein van (cultureel) erfgoed.
-
er voldoende aanbod is voor jeugdigen en jongeren om zich (buiten schooltijd) te ontwikkelen op het gebied van (cultureel) erfgoed.
-
er een centrale plek komt waar cultuurhistorisch (archief)materiaal op een verantwoorde manier verzameld, bewaard en ontsloten wordt.
23
Wat gaat of blijft de gemeente doen? -
De gemeente spreekt af met de musea De Vier Quartieren en Kruysenhuis dat zij minimaal één keer per jaar een voor jeugdigen en jongeren aantrekkelijk project of een wisseltentoonstelling van 3 tot 4 weken aanbieden en dat zij dat doen in samenspraak met de basisscholen, het Kempenhorstcollege en het jongerenwerk in Oirschot;
-
De gemeente stimuleert en steunt de ontwikkeling van een koepelorganisatie op het terrein van (cultureel) erfgoed die meer samenhang en samenwerking tot stand brengt en steunt daarbij het initiatief van het Kapittel om tot die koepelorganisatie te komen.
-
De gemeente wil een impuls geven aan de ontwikkeling van cultureel management die breed ingezet wordt voor kunst en cultuur in de gemeente, als daarvoor een concreet verzoek ingediend wordt door Stichting Museumkwartier Oirschot. De gemeente wil dan voor een periode van maximaal 2 jaren een nog te bepalen bedrag beschikbaar stellen in de kosten van een cultureel manager (voor maximaal 12 uren per week), uitgaande van co-financiering. Die uitgave doet de gemeente dan ten laste van het bedrag van € 100.000,-- dat o.a. bedoeld is voor de profilering en promotie van Oirschot.
-
De gemeente wil dat de cultureel manager en de centrummanager met elkaar verbonden worden om zo integraal mogelijk zaken te initiëren en vorm te geven.
-
De gemeente vraagt de musea (Vier Quartieren en Kruysenmuseum) de mogelijkheden van het uitwisselen en/of lenen van kunstwerken van musea buiten de gemeente Oirschot te onderzoeken en zo mogelijk te bewerkstelligen;
-
De gemeente vraagt de musea te zoeken naar manieren om de aantrekkingskracht van de musea te vergroten;
-
De gemeente vraagt de Heemkundekringen en het Kapittel met geïnteresseerde ouders en jongeren een plan te maken om jeugdigen en jongeren meer te betrekken bij de cultuurhistorie van de gemeente Oirschot;
-
De gemeente vraagt de basisscholen vast te leggen dat de leerlingen tijdens hun basisschoolperiode minimaal drie keer een museum of theatervoorstelling in Oirschot of elders bezocht hebben (zie verder H. 5 D Cultuureducatie);
-
De gemeente wil het museum dat visueel aandacht wil besteden aan de cultuur en de cultuurhistorie van de gemeente Oirschot graag van dienst zijn met advies en met een eenmalige projectsubsidie (max. € 5.000, -).
-
De gemeente wil met de heemkundeverenigingen onderzoeken of het mogelijk is te komen tot een centraal archief voor cultuurhistorisch materiaal.
-
De gemeente blijft jeugdigen en jongeren betrekken bij de dodenherdenking.
24
V B.
Podiumkunsten
Hieronder rangschikken we: 1. Theater 2. Dans 3. Muziek
Waar gaat het over? Hieronder zijn omschrijvingen gegeven van de instellingen die vallen binnen de sector Podiumkunsten.
1. Theater en film Toneelverenigingen Keskenoate, thENCKater, Uit de Bocht, Rond den Torre, Theatergroep SPOT, Cabaretgroep Niettemin, ’t Interieur en de Stichting Musical in Concert uit Spoordonk.
De toneelvereniging Keskenoate bestaat sinds 1979 en heeft al verschillende grote producties gemaakt en uitgevoerd. Die vereniging was actief partner in de Musical ‘Le Moulin Rouge’ in 2007 en in 2012 heeft zij het spektakelstuk ‘Troje’ opgevoerd. De toneelvereniging heeft een jeugdopleiding voor de leeftijdscategorie van 10 tot 21 jaar.
Toneelvereniging thEnckater is opgericht in 2007 als huistheatergroep van theater De Enck. De groep kent ca. 15 leden en richt zich op eigentijds theater voor volwassenen en verzorgt jaarlijks een avondvullende voorstelling.
Theatergroep SPOT richt zich met name op jeugdigen en jongeren. Uit de Bocht en Rond den Torre (Spoordonk) zijn amateurtoneelverenigingen die jaarlijks een avondvullende uitvoering verzorgen.
Cabaretgroep Niettemin is opgericht in 2012. De groep bestaat in 2013 uit 19 leden. Een groot gedeelte van de leden komt van de zanggroep Desnoots en daarnaast zijn er ook enthousiaste nieuwelingen. De cabaretgroep wordt begeleid door een combo en repeteert volop voor het cabaret getiteld: “ZÓ JAMMER” dat in 2014 in de Enck wordt uitgevoerd, en zich voornamelijk afspeelt in het ‘Dorp aan het Kanaal’.
Stichting Musical in Concert uit Spoordonk heeft in april 2013 uitvoeringen gegeven van de musical ‘Titanic’. In 2010 heeft deze stichting ook al ‘De 3 Musketiers’ uitgevoerd en in 2007 ‘Jesus Christ Superstar’.
25
Filmclub Oirschot De Filmclub Oirschot werd opgericht eind 2006. Deze club zorgt ervoor dat negen keer per jaar de ‘allerbeste filmhuisfilms’ gedraaid worden in Theater De Enck. De films nodigen uit tot een filosofisch gesprek na afloop. Uniek is dat iedereen een kaartje kan kopen om (een van) de geprogrammeerde films te zien, men hoeft geen lid te zijn.
Theater De Enck In de theaterzaal (met 320 plaatsen) van Sociaal Cultureel Centrum ‘De Enck’, die van Stichting De Enck is, vindt jaarlijks en scala aan activiteiten en uitvoeringen plaats. Het gaat dan om uitvoeringen van plaatselijke verenigingen en organisaties maar ook om landelijk bekende theatergezelschappen, conferenciers, dans- en zanggroepen. De bezoekersaantallen zijn wisselend. Het SCC organiseert alle activiteiten zonder subsidie van de gemeente.
De Cultuurboerderij, Westelbeers In de Cultuurboerderij vinden kunst- en cultuuractiviteiten plaats inde breedste zin van het woord. Denk aan poëzie, exposities, voorstellingen optredens excursies en kleinkunst. De Cultuurboerderij richt zich daarbij vooral op nieuwe, niet-alledaagse ideeën van beginnende, jonge kunstenaars of artiesten.
KuBes De Stichting KuBes heeft als doelstelling “het organiseren of ondersteunen van culturele evenementen in de breedste zin van het woord, met locatie Oost-West- en Middelbeers.” KuBes beheert samen met een aantal verenigingen een podium en verzorgt de coördinatie van de verhuur ervan. KuBes organiseert zelf evenementen of stelt haar expertise beschikbaar aan derden die lokale evenementen willen organiseren. Daarnaast organiseert KuBes thema avonden voor (culturele) verenigingen. KuBes is rechtspersoon en spreekbuis naar officiële instanties.
2. Dans Pulz Centrum voor kunsteducatie De DanceCool van Pulz biedt een breed pakket van danslessen aan variërend van Peuter-, Kleuteren Kinderdans tot Klassieke dans, Urban dance, Jazzdance, Keep fit, Vbarre, Jazzdance voor volwassenen en Bewegen goed voor ouderen. In 2012 waren in Oirschot ruim 360 cursisten ingeschreven voor een cursus (dans, musical, muziek of vocaal) bij Pulz. Daarnaast bereikte Pulz ca. 300 leerlingen in het basisonderwijs.
Desdemona Het initiatief voor een dansgroep is al meer dan 25 jaar oud. Kinderen vanaf 4 jaar kunnen dansles en musicalles krijgen en zij treden regelmatig op. Desdemona is niet alleen actief in Oirschot, maar ook in Hilvarenbeek, Oisterwijk, Moergestel, Overloon en Sint Anthonis.
26
3. Muziek Pulz Centrum voor kunsteducatie Pulz heeft een zeer breed aanbod van instrumentaal en vocaal onderwijs. Leden van muziekverengingen volgen de landelijk gecertificeerde HaFa-opleiding. Pulz biedt kinderen op de basisscholen algemene muzikale vorming aan mede dankzij een subsidie van een private stichting. Pulz verzorgt in de basisscholen ook blazersklassen in samenwerking met muziekvereniging Arti; en voert muziekprojecten (o.a. WindKracht6) uit in samenwerking met de lokale verenigingen. Pulz heeft ook een musicalopleiding en biedt theaterlessen aan. In 2012 waren in Oirschot ruim 360 cursisten ingeschreven voor een cursus (dans, musical, muziek of vocaal) bij Pulz. Daarnaast bereikte Pulz ca. 300 leerlingen in het basisonderwijs.
Muziekverenigingen De gemeente Oirschot kent Muziekvereniging Arti, Harmonie en Drumband De Vriendschap en Fanfare Concordia. Deze verenigingen zijn actief in respectievelijk Oirschot, Oost-, West- en Middelbeers en Spoordonk. Muziekvereniging Arti die ontstaan is uit de tradities van de gilden heeft vandaag de dag zijn rol als orkest voor de gemeenschap gecombineerd met een moderne visie op samen muziek maken. Muziekvereniging Arti, voorheen bekend onder de naam harmonie Arti et Amicitiae, is een veelzijdige vereniging die als doelstelling heeft iedereen op zijn niveau te laten musiceren. Daarnaast is Arti een levendige en sociale vereniging, met veel vrijwilligers die het bestaan van de vereniging mogelijk maken. Harmonie en Drumband De Vriendschap is opgericht in 1849 en is daarmee een van de oudste muziekverenigingen in De Kempen. In De Beerzen neemt deze vereniging een belangrijke plaats in. Zij geeft concerten (kerkconcerten en musicalconcerten) maar laat zich ook zien bij de intocht van Sinterklaas e.d.
Fanfare Concordia Fanfare Concordia uit Spoordonk bestaat al ruim 65 jaar. De vereniging heeft leden van 9 tot 75 jaar. Ze heeft een drumband en blazerkorps en treedt regelmatig op. Ook werkte zij in 2013 mee aan de productie ‘Titanic’ die in De Enck werd opgevoerd.
Overige muziekgezelschappen On Second Mission, The Red Band, ’t Speult, C'est la Vie, De Meidenband, Eigenwijs en diverse dweilorkesten. Deze verenigingen zijn spontaan ontstaan binnen de gemeenschap en laten jaarlijks op verschillende manieren van zich horen.
Stichting Kerkconcerten St. Pieter Deze stichting verzorgt elke zomer 3 tot 4 concerten van professionele organisten uit het hele land op het monumentale Smitsorgel in de St. Petruskerk in Oirschot. Daarnaast zijn er op vier tot vijf
27
zondagmiddagen per jaar orgelbespelingen van 15.30 tot 16.00 uur door de organist van de kerk, Gerard Hafkenscheid. Bij alle uitvoeringen betreft het originele orgelmuziek met soms een improvisatie.
Stichting Beiaardconcerten Oirschot Deze stichting organiseert jaarlijks in samenwerking met verschillende beiaardiers, vier à zes concerten op de beiaard in de toren van de St. Petruskerk. Als luisterplek mag de stichting de tuin van de pastorie gebruiken.
Stabat Mater de
De Stichting Stabat Mater organiseerde in 2013 voor de 15
keer vlak voor Pasen uitvoeringen van
de Stabat Mater in de St. Petruskerk in Oirschot. De Stabat Mater in Oirschot is landelijk bekend en de concerten trekken jaarlijks veel liefhebbers van binnen en buiten de gemeente. De concerten hebben naast een bijzonder muzikale een economische en toeristische betekenis voor de gemeente (zie ook Passie in Oirschot).
Matthaüs Passion Al een aantal jaren vinden in de St. Petruskerk in Oirschot jaarlijks rond Pasen uitvoeringen plaats van de Matthaüs Passion. Het Kempenkoor (uit Veldhoven) organiseert die uitvoeringen.
Passie in Oirschot Op initiatief van de directeur van de Stabat Mater is in 2012 een start gemaakt met invulling van het concept ‘Passie in Oirschot’. Dit initiatief is genomen om rondom Pasen en rondom de concerten van de Stabat Mater en de Matthaüs Passion meer betrokkenheid en inbreng te krijgen van Oirschotse culturele verenigingen en organisaties. Museum De Vier Quartieren, Museum Kruysenhuis, Muziekvereniging Arti, enkele kunstenaars e.a. hebben daar toen invulling aan gegeven. In 2013 heeft ‘Passie in Oirschot’ wederom geleid tot uitvoering van een aantal activiteiten en is besloten dit evenement te continueren in 2014.
Kinderkoren Kinderkoor Eigenwijs, uit Oost-, West- en Middelbeers, zingt voornamelijk in de kerk maar ook wel in bejaardenhuizen of het ziekenhuis in Tilburg. Het repertoire bestaat uit nieuwe teksten op bestaande bekende (pop)melodieën, waarbij de tekst centraal staat. Kinderkerkkoor Triangel uit Oirschot heeft momenteel 13 leden, van 7 tot 13 jaar. Dit koor zingt ongeveer één keer per maand de gezinsvieringen in de St. Petrus kerk en verder bij feestdagvieringen en communiemissen. Het repertoire bestaat uit een aantal bekende liedjes (Guus Meeuwis, Nick en Simon e.d.) maar vooral Nederlandstalige kinderliedjes, speciaal geschreven voor de kerk.
28
Seniorenkoren De Naklank uit Oirschot is een gemengd koor, met momenteel 22 leden, merendeels dames. De leden (meest van zeer hoge leeftijd) repeteren wekelijks kerk- en andere liederen en zingen twee maal per maand bij de eucharistieviering in Sint Joris. Daarnaast neemt het koor deel aan een regionale korendag. Zingen maakt blij en houdt jong, is hun ‘motto’. Zang doet Leven is een gemengd koor van 65+-ers (gemiddelde leeftijd van 75 +) actief in Oost-, West- en Middelbeers.
Kerkkoren Cantorij van St. Pieter, Oirschots gemengd koor (beide uit Oirschot), gemengd koor St. Cecilia en Gemengd koor Berse Canonici (beide uit Oost-, West- en Middelbeers) en H. Bernadette (Spoordonk). Een toelichting is hierbij niet nodig.
Zanggroepen Franje bestaat bijna 20 jaar en is een a-capellagroep van momenteel 3 zangers en 3 zangeressen. Zij treden bij diverse gelegenheden op. Desnoots bestaat sinds 1982 is een gemengde zanggroep met 25 leden. Ze heeft een breed repertoire en treedt regelmatig op. Carpe Diem, een gemengd koor van 17 leden tussen 25 en 60 jaar, bestaat zo’n 15 jaar en zingt maandelijks in Oirschot in de kerk en af en toe op locatie. The Singing Voices uit Spoordonk bestaat al 45 jaar. De ca. 25 leden zingen eigentijdse muziek uit alle muziekgenres (pop, gospel, musical, blues) en worden begeleid door twee gitaristen. No Limit (De Beerzen), ca. 25 jonge(re) leden, zingt in de kerk maar met een breed repertoire ook op diverse locaties. Zangvereniging Sint Willibrordus, een koor van 20 dames uit Oost, West- en Middelbeers zingt in de kerk bij ‘rouw en trouw’. De Borrelnootjes uit Oostelbeers is een club die eens per maand samen zingt, en geen optredens plant.
Liederentafel Santé Liederentafel Santé is een groep van ruim 30 mannen en vrouwen die Nederlandstalige liederen zingt: smartlappen en Brabantse, levens- en zeemansliederen. De groep bestaat ruim 15 jaar, repeteert eens per twee weken en verzorgt regelmatig meezingoptredens. Jaarlijks organiseert zij op de eerste zondag in september een liederentafelfestival.
’t Interieur 't Interieur is een groep Beerzenaren die culturele evenementen organiseert in Middelbeers, zoals concerten, een muziekkwis, open podia en workshops, zoals voor theatersport maar ook culturele wandelingen. 't Interieur zoekt hierbij voortdurend naar originele invalshoeken en probeert in de activiteiten publiek van verschillende leeftijden en achtergronden met elkaar in contact te brengen.
Teenz Toko Stichting Teenz Toko heeft zich ten doel gesteld regelmatig activiteiten te organiseren voor de jeugd in Oost-, West- en Middelbeers. De activiteiten vinden dan ook afwisselend in Middelbeers en
29
Oostelbeers plaats. Voorbeelden van georganiseerde activiteiten zijn: filmavonden, kook- en gamemiddagen en jutkampioenschappen.
Splinterfestival Splinterfestival in Middelbeers is bewust een kleinschalig muzikaal/cultureel festival, in 1981 ontstaan is, om sociaal maatschappelijke thema’s onder de aandacht te brengen en de mensen te prikkelen. De huidige doelstelling van Splinterfestival is een gezellig 3-daags festival te organiseren voor jong en oud waarin podium/ruimte geboden wordt aan cabaret, (straat)theateracts en vernieuwende, uitgesproken, relatief onbekende bands met afwisseling in muziekstijlen. In het verleden hebben al veel bands en cabaretiers op het podium gestaan, welke later zijn doorgebroken.
Westelbeerse Pinksterfeesten De Westelbeerse Pinksterfeesten bestaan al sinds 1970. De opbrengst komt steeds weer geheel ten goede aan de Westelbeerse schoolbus die zo’n 50 kinderen naar school vervoert. Het programma in en rond de feesttent aan de Broekeindsedijk biedt voor jong en oud weer van alles: twee muziekavonden met bands en/of levenslied- en feestzangers, een kindermiddag en rommelmarkt.
Wat wil de gemeente Oirschot bereiken en wat gaat of blijft de gemeente doen op het gebied van Podiumkunsten? Hieronder is beschreven wat de gemeente Oirschot wil bereiken als het gaat om Podiumkunsten. Dat gebeurt op basis van de subvisie zoals die is genoemd in hoofdstuk II B.
Ontwikkeling en ontplooiing jeugdigen en hun maatschappelijke participatie en- inzet en sociale samenhang en leefbaarheid.
Wat wil de gemeente Oirschot bereiken? De gemeente wil: -
dat de muzikale vorming, zoals nu, gegeven door het Centrum voor Cultuureducatie Pulz, binnen de basisscholen gehandhaafd blijft gedurende in elk geval de aan de orde zijnde beleidsperiode (zie ook H V D Cultuureducatie ).
-
vanaf augustus 2014 alleen nog muziekonderwijs voor jeugdigen/jongeren tot 18 jaar subsidiëren. Dat uitgangspunt geldt al vele jaren, maar de gemeente subsidieert nu toch nog mee in de kosten van volwassenen omdat de overheadkosten (o.a. directie en huisvesting) door Pulz niet worden doorberekend aan de volwassenen. Dat moet dus veranderen. Daarnaast wil de gemeente samen met de scholen met nadruk inzetten op muzieklessen binnen de basisscholen. Vóór augustus 2014 onderzoeken burgemeester en wethouders of een systeem met subsidiëring van muziekonderwijs met zogenaamde “rugzakjes” haalbaar en werkbaar is.
-
dat verenigingen die grote evenementen willen organiseren geholpen worden door de gemeente in de organisatie betreffende veiligheidsaspecten c.q. -eisen van de gemeente.
30
-
een gevarieerd aanbod van podiumkunsten in Oirschot stimuleren. Het aanbod van theater De Enck is vooral gericht op Muziek en Cabaret. Het aanbod in Theater en Dans is in Oirschot zeer beperkt.
-
amateurverenigingen stimuleren op het terrein van podiumkunsten. Oirschot kent vooral veel verenigingen op het terrein van muziek. Op het gebied van theater en dans is het aantal verenigingen beperkt, zeker waar het gaat om eigentijdse vormen.
-
stimuleren dat vanuit particulier initiatief gekomen wordt tot de organisatie van een één keer per twee jaar terugkerend Totaal Theater Festival op de Markt waarbij de nadruk moet liggen op de organisatie van een kwalitatief uniek en hoogwaardig festival dat in de directe omgeving niet bestaat. Daarbij inventariseert de organisatie welke evenementen in omliggende gemeenten al plaatsvinden en op welke momenten in het jaar (een soort van evenementenagenda).
-
dat de maand april jaarlijks dé maand van de amateurkunst in de gemeente Oirschot wordt.
Wat gaat of blijft de gemeente doen? -
De gemeente gaat vanaf augustus 2014 alleen nog cultuureducatie (o.a. muziekonderwijs) voor jeugdigen/jongeren tot 18 jaar subsidiëren. De gemeente wil daarbij samen met de scholen met nadruk inzetten op cultuureducatie binnen de basisscholen, waarbij de scholen een nader te bepalen deel van de kosten betalen. In beginsel is Pulz Centrum voor Cultuureducatie daarvoor de partner van de gemeente, maar misschien zijn er ook andere aanbieders of mogelijkheden (zie ook het gestelde onder het volgende punt). Het is ook aan de scholen aan te geven wat zij willen en kunnen.
-
Vóór augustus 2014 onderzoeken burgemeester en wethouders of een systeem met subsidiëring van cultuureducatie (o.a. muziek en dans) met zogenaamde “rugzakjes” haalbaar en werkbaar en financieel gunstiger is voor de gemeente. Dit houdt in dat cursisten (tot uiterlijk 18 jaar) een nader te bepalen maximum bedrag per cursusjaar (het zogenaamde ‘rugzakjesmodel’) ontvangen om bij een gekwalificeerde docent lessen te volgen. Van een muziekschool is dan geen sprake meer, maar van ZZP’ers die muziekles geven. De optie om met “rugzakjes” te werken is niet nieuw. Meerdere gemeenten in de omtrek werken ermee. De gemeente zet de voor- en nadelen goed op een rij. Burgemeester en wethouders leggen de onderzoeksresultaten voor aan de gemeenteraad in het kader van de besluitvorming. Als het systeem met “rugzakjes” geen goed alternatief is gaat de gemeente vanaf augustus 2014 verder met Pulz op basis van nader vast te leggen prestatie-subsidieafspraken.
-
De gemeente handhaaft de doelgroepensubsidies (voor jeugdigen tot 23 jaar, personen met een beperking en 65 +ers) bij de muziek- en toneelverenigingen op het huidige niveau;
-
De gemeente spreekt af met de gesubsidieerde muziekverenigingen die jaarlijks op basis van het subsidiebeleid twee (gratis en/of openbaar toegankelijke) optredens moeten organiseren, dat minimaal een van deze optredens ook aantrekkelijk gemaakt wordt voor jeugdigen en jongeren.
31
-
De gemeente spreekt af met de gesubsidieerde verenigingen en instellingen (Stichting Kerkconcerten en Stichting Beiaardconcerten; Muziekvereniging Arti, Harmonie de Vriendschap en Fanfare Concordia; en toneelvereniging Keskenoate en jeugdtheater Spot) die jaarlijks twee (gratis en/of openbaar toegankelijke) optredens moeten organiseren, dat minimaal een van deze optredens ook aantrekkelijk gemaakt wordt voor jeugdigen en jongeren.
-
De gemeente geeft in samenwerking met de brandweer aan verenigingen die grote evenementen willen organiseren een handreiking en advies over de aanpak betreffende veiligheidsaspecten en –eisen.
-
De gemeente gaat in gesprek met SCC De Enck met het doel te komen tot een gevarieerd aanbod van podiumkunsten in Oirschot.
-
De gemeente vraagt partners (waaronder het centrummanagement) te onderzoeken of één keer per twee jaar een Totaal Theater Festival op de Markt kan plaatsvinden waarbij de nadruk moet liggen op de organisatie van een kwalitatief uniek en hoogwaardig festival dat in de directe omgeving niet bestaat. Daarbij inventariseert de organisatie welke evenementen in omliggende gemeenten al plaatsvinden en op welke momenten in het jaar (een soort van evenementenagenda).
-
De gemeente wil bij diverse verenigingen en organisaties stimuleren dat de maand april jaarlijks dé maand van de amateurkunst wordt en dat die ingevuld wordt met activiteiten van verenigingen en organisaties.
32
V.C.
Beeldende kunst
Hieronder rangschikken we: 1. Kunst door jeugdigen jongeren en volwassenen 2. Fotografie 3. Evenementen 4. Professionele kunstenaars 5. Profilering als: “Kunst- en Cultuurdorp” en het leveren van een bijdrage aan de netwerkversterking /activering van cultuur binnen de gemeente Oirschot 6. Galeries 7. Kunst van de gemeente (binnen en buiten) inclusief specifiek gemeentelijk kunstbeleid
Waar gaat het over? Hieronder zijn omschrijvingen gegeven van de instellingen die vallen binnen de sector Beeldende kunst.
1. Kunst door jeugdigen jongeren en volwassenen Stichting Kinderen en Kunst Kunst kan een creatieve manier zijn om uiting te geven aan je gevoelens, gedachten of kleine zorgen. Kunst zet je aan het denken en geeft plezier. Kunst maken is een manier om jezelf te laten zien en dat is, juist voor jongeren, heel belangrijk. Vanuit deze gedachte is de stichting Kinderen en Kunst ontstaan: om kinderen en kunst in Oirschot bij elkaar te brengen. Daarom organiseert de stichting projecten waarin jongeren, kunstenaars en een derde partij samen werken aan kunst. In 2012 is voor de tweede maal gekozen voor een project met bedrijven. De uitvoering hiervan gebeurt door de werkgroep ‘Kinderen en Kunst in bedrijf’.
2. Fotografie en film Fotogroep Oirschot is een groep van 20 enthousiaste fotografen die tweewekelijks bijeenkomen en elkaars foto’s bespreken. Jaarlijks houdt zij een tentoonstelling met ongeveer 120 foto’s.
De Fotogroep Iso5688 is zo’n 2 jaar geleden opgericht en heeft inmiddels het maximum van 20 leden (er is een wachtlijst). De leden komen eens per twee weken bij elkaar. Bespreking van foto’s wordt afgewisseld met thematische informatie. De fotogroep exposeert regelmatig.
3. Evenementen Stichting Kunstroute Eens in de twee jaren organiseert de Stichting Kunstroute Oirschot, meestal in september, een kunstroute langs o.a. de ateliers van deelnemende professionele- maar ook een aantal ‘gevorderde’ amateurkunstenaars. Dat tweedaags (weekend)evenement trekt telkens vele honderden toeschouwers.
33
Expositie Amateurkunst ste
In 2013 heeft de 22
Expositie Amateurkunst plaatsgevonden. Het initiatief is destijds door de
gemeente genomen. Een werkgroep met daarin o.a. enkele professionele kunstenaars organiseert de expositie jaarlijks gedurende de maand april in de musea: Kruysenhuis en De Vier Quartieren. Het museum Kruysenhuis is alleen in de weekeinden geopend. Jaarlijks nemen gemiddeld 35 amateurkunstenaars deel aan de expositie. De belangstelling is groot te noemen. Gemiddeld bezoekersaantal: 200 per weekeinde.
4. Professionele kunstenaars In de gemeente Oirschot zijn een 20 tal professionele kunstenaars actief. Een aantal van hen heeft een atelierruimte aan huis, maar de meesten huren ruimte(n) ergens in de gemeente (o.a. in het Burgemeester Sandershof en ‘De Kas’). De meesten doen mee met de Kunstroute en exposeren regelmatig in en buiten Oirschot. In de gemeente zijn ook vele amateurkunstenaars actief (naar schatting 100 – 150).
5. Profilering als: “Kunst- en Cultuurdorp” en het leveren van een bijdrage aan de netwerkversterking /activering van cultuur binnen de gemeente Oirschot Oirschot kan met vereende krachten uitgroeien tot een “kunst- en cultuurdorp” waarin kunst- en cultuuractiviteiten plaatsvinden die verspreid over het jaar en in samenhang met elkaar maar ook met de omliggende gemeenten worden aangeboden via bijvoorbeeld een regionale kunstagenda. Die profilering heeft culturele en toeristisch-recreatieve waarde, maar is zeker ook van economisch belang voor Oirschot. De aantrekkingskracht kan daarmee vergroot worden voor de inwoners en bezoekers/toeristen. De kunstenaars, de musea, het bedrijfsleven en centrummanagement, de horecaondernemers en de gemeente zijn daarin de partners.
A. De gemeente wil Oirschot profileren en ziet kunst en cultuur als één van de pijlers waarop Oirschot steunt. Toerisme en Recreatie is ook zo’n pijler. Ook wil de gemeente “Oirschot“ sterk profileren binnen Brainport Eindhoven, en de (promotie)mogelijkheden aanpakken, waarbij ook gekeken wordt naar de mogelijkheden op/via Eindhoven Airport.
De gemeente wil o.a.: -
een platform bieden voor exposities van kunstwerken op en rond de Markt;
-
in samenwerking met de VVV en andere partners komen tot een wandel- en fietsroute langs de kunstwerken in de gemeente, eventueel in combinatie met een route langs de toeristische poorten;
-
met partners zoeken naar mogelijkheden om een beeldentuin met professionele kunst in een beschermde omgeving te realiseren bv. in de tuin van Dekanijstraat 10 (van Stichting De Raven);
34
-
etaleren van Oirschot als “kunst- en cultuurdorp” in de gehele provincie en ver daarbuiten met gebruikmaking van de bestaande ondersteunende middelen (folders, affiches e.d.) maar ook van de nieuwe sociale media via internet;
-
promotiemateriaal ontwikkelen, ook in de Engelse taal. Daarbij wil de gemeente de partners zoals de VVV vragen of het zinvol is het promotiemateriaal ook in andere talen (zoals Duits en Frans) te vertalen;
-
met SCC De Enck onderzoeken of er behoefte is aan Engelstalig cultureel aanbod (zoals theatervoorstellingen);
-
met omliggende gemeenten komen tot een regionale kunstagenda;
-
de haalbaarheid onderzoeken van een Interland Totaal Theaterfestival (zie Hoofdstuk V.B. Podiumkunsten);
-
komen tot een cultureel manager onder de vlag van de Stichting Museumkwartier Oirschot (zie Hoofdstuk V A. (cultureel) erfgoed).
Genoemde onderdelen moeten georganiseerd en ingevuld worden door particulier initiatief, maar de gemeente wil wel partner zijn en meedenken om tot een haalbaar plan te komen. Dan pas beslissen wij over een financiële bijdrage (projectsubsidies) en de inzet van middelen ter promotie van Oirschot als Kunst- en Cultuurdorp. Voor het verlenen van projectsubsidies heeft de gemeenteraad al een eenmalig budget beschikbaar gesteld en daar hebben burgemeester en wethouders een subsidieregeling onder gelegd die zij sinds begin van dit jaar toepassen bij aanvragen. Voor de promotie van Oirschot als het gaat om kunst en cultuur zijn geen middelen.
De gemeente heeft de kunstenaars, ondernemers en andere partners nodig om Oirschot te profileren als “kunst- en cultuurdorp” en te promoten en een bijdrage te leveren aan de netwerkversterking /activering van cultuur binnen de gemeente Oirschot. Daarvoor zijn financiële middelen nodig. De gemeente levert als partner een bijdrage in menskracht maar ook in financiën en reserveert daarvoor een bedrag van € 100.000,- (zie ook H. VII).
B. De gemeente wil in samenwerking met de sectoren toerisme en recreatie, centrummanagement en plattelandsontwikkeling een integraal communicatie/promotieplan opstellen. Hierbij nemen we ook mee hoe we andere partners betrekken en hoe we daarbij gebruik kunnen maken van sociale media, Eindhoven Airport e.d.
C. De gemeente wil een relatie leggen met de Groene Corridor, Groenewoud, landgoed Baest, landgoed Groot Bijstervelt, Mooi Straten, het historisch centrum en landschap en natuurbeleving. Hij wil dat doen door verbindingen te leggen tussen de toeristische poorten in Oirschot en activiteiten in het kader van kunst en cultuur. Dit kan bv. met wandel- en fietsroutes en
35
combinaties in eenzelfde periode van tentoonstellingen.
6. Galeries Galerie De Toonzaal is gevestigd in een pand uit 1934, ontworpen door de architect Jan Beks. Het was vroeger deel van de toonzaal van Meeuwis Karaktermeubelen. De Toonzaal is expositieruimte voor kunst en toegepaste kunst. De Toonzaal heeft een regelmatig wisselende collectie schilderijen, exclusieve glasobjecten en beelden. Kunstenaars ‘in stock’ zijn Marlies Vonk, Monika Rubaniuk en Hans Grootswagers. Ook biedt galerie De Toonzaal workshops in ontwerpen, tekenen en schilderen.
7. Kunst van de gemeente (binnen en buiten) Beeldende Kunstenaars Regeling (BKR) Eind 70-er en begin 80-er jaren heeft de gemeente werken aangekocht van kunstenaars in het kader van de Beeldende Kunstenaars Regeling (BKR). De gemeente heeft zo werken aangekocht van Rob Roag en Hans Vogels. De toenmalige gemeente Oost- West en Middelbeers had werken aangekocht van Jo Gijsen. De gemeente heeft een 400-tal BKR-werken in eigendom.
Veel van de werken van met name Rob Roag hangen in het gemeentehuis aan wanden en via uitleen aan wanden van de gebouwen van enkele instellingen in de gemeente. De ruimtelijke werken van Jo Gijsen zijn te vinden in het gemeentehuis, maar ook in Dorpshuis “Ons Mevrouw” en op enkele plaatsen buiten in De Beerzen. Er zijn ook nogal wat werken opgeslagen in een ruimte in het gemeentehuis. Een echte bestemming is daar tot op heden niet voor gevonden.
Kunstbeleid gemeente sinds 1993 Fonds Beeldende Kunst In mei 1993 heeft de gemeenteraad van Oirschot een Nota Beeldende Kunstbeleid vastgesteld. Op basis daarvan is een Fonds Aankoop Beeldende Kunst gevormd waarin telkens € 0,50 per verkochte m² bouwgrond is gestort. Bij het vaststellen van de Nota Reserves en Voorzieningen (op 28 mei 2013) heeft de gemeenteraad besloten geen stortingen meer vanuit de grondexploitatie in genoemd fonds te doen. In oktober 2013 zat in het Fonds Aankoop Beeldende Kunst een bedrag van € 19.840,-. Dat bedrag gebruikt de gemeente om bestaande kunstwerken te onderhouden en beperkt kunst aan te kopen. Als initiatieven uit de gemeenschap komen voor de aankoop van beeldende kunst in de openbare ruimte of als er momenten zijn dat het gepast is om als gemeente kunst aan te kopen is de gemeente bereid daar positief op in te steken. Per situatie neemt de gemeenteraad daar dan een besluit over. Voor de aankoop van beeldende kunst reserveert de gemeente geen geld.
Adviescommissie Beeldende Kunst
36
In mei 1993 is op basis van het kunstbeleid de Adviescommissie Beeldende Kunst gevormd, onder voorzitterschap van de wethouder voor Kunst en Cultuur. Die adviescommissie heeft tot doel burgemeester en wethouders van Oirschot te adviseren bij de aankoop van beeldende kunst. De adviescommissie bestaat verder uit drie onafhankelijke kunstkenners uit de gemeente en de ambtenaar kunst en cultuur is secretaris van de commissie.
Aangekocht ruimtelijk werk De gemeente heeft in de loop der jaren op advies van de Adviescommissie Beeldende Kunst diverse werken aangekocht waaronder het beeld ‘Mensen in verwondering’ van Mariëtte van Berkel, dat voor het gemeentehuis staat, ‘Daidalus en Icarus’ van Hans van Eerd in het gemeentehuis, ‘De Rode Haan’ en ‘De Pauw’ beiden van Jan Meynard van Emst bij resp. de Brandweerkazerne en op het terrein voor de kerk in Spoordonk. Met financiële medewerking van Rijkswaterstaat en de Provincie is het kunstwerk nabij het aansluitpunt op rijksweg A 58 genaamd ‘De Wachters’ tot stand gekomen en met financiële medewerking van de aannemers en architect van het project ‘De Poort’ is het kunstwerk op de rotonde bij winkel- en wooncentrum De Poort, genaamd ‘De Vierpoort’ aangekocht.
De beeldengroep ‘Gildemonument’ nabij de Kempenweg is tot stand gekomen op initiatief van de Oirschotse gilden en is bekostigd door de gilden en de gemeente. Het beeld van de eerste vrouwelijke burgemeester van Nederland, mevrouw Smulders-Beliën van Oost- West- en Middelbeers is tot stand gekomen op initiatief van Heemkundekring Den Beerschen Aerd met financiële inbreng vanuit de gemeenschap. De gemeenschap heeft de helft van de kosten opgebracht, de gemeente de andere helft. Het herdenkingsmonument aan de Oude Bestseweg in Oirschot is op initiatief van een voor dat doel opgerichte stichting op dezelfde wijze als het hiervoor genoemde werk bekostigd. De gemeente heeft in totaal een 25-tal kunstwerken in de openbare (buiten)ruimte geplaatst.
De gemeente heeft in april 2013 professionele kunstenaars uit de gemeente opgeroepen om een schetsontwerp in te dienen voor een kunstwerk van koning Willem-Alexander. Op 2 juli 2013 heeft het college van burgemeester en wethouders besloten een van die kunstwerken aan te kopen vanuit het Fonds Aankoop Beeldende Kunst. Dit werk, een schilderij van Marlies Vonk, is op 24 september 2013 in de raadszaal onthuld.
Geschonken kunstwerken In de loop der tijd heeft de gemeente kunstwerken geschonken gekregen, zowel voor binnen als buiten. Daar zijn werken bij van Jan en Antoon Kruysen, en plaatselijke kunstenaars waaronder Hans van Eerd (bronzen beeld bij De Vier Uitersten in Oirschot), Harrie van Beek (het bronzen beeld ‘Samen Een’ achter verzorgingstehuis St. Joris) en Hans Grootswagers (Oirschotse Mie op De Markt).
37
Wat wil de gemeente Oirschot bereiken en wat gaat of blijft de gemeente doen op het gebied van Beeldende kunst ? Hieronder is beschreven wat de gemeente Oirschot wil bereiken als het gaat om Beeldende kunst Dat gebeurt op basis van de subvisie zoals die is genoemd in hoofdstuk II B. Ontwikkeling en ontplooiing jeugdigen en hun maatschappelijke participatie en- inzet en sociale samenhang en leefbaarheid.
Wat wil de gemeente bereiken ? -
De gemeente wil dat jeugd en jongeren via particuliere initiatieven zoals “Kinderen en Kunst” en professionele kunstenaars zelf kunstwerken (leren) maken.
-
De gemeente wil Oirschot profileren als “kunst- en cultuurdorp” en ziet kunst en cultuur als één van de pijlers waarop Oirschot steunt. Toerisme en Recreatie is ook zo’n pijler. Ook wil de gemeente sterk inzetten op de profilering van Oirschot binnen Brainport Eindhoven en de (promotie)mogelijkheden in relatie tot Eindhoven Airport bekijken.
-
De gemeente wil een relatie leggen met de Groene Corridor, Groenewoud, landgoed Baest, landgoed Groot Bijstervelt, Mooi Straten, het historisch centrum en landschap en natuurbeleving.
-
De gemeente wil de gemeente verder verrijken met kunstwerken in openbare (buiten)ruimten.
-
De gemeente wil dat alle kunstwerken die zijn opgeslagen een bestemming krijgen.
Wat gaat of blijft de gemeente doen ? -
De gemeente wil jeugdigen en jongeren via o.a. scholen en het jongerenwerk stimuleren kunstwerken te maken met of via de professionele kunstenaars;
-
De gemeente wil meewerken aan plaatsing (al dan niet tijdelijk) van werken van jeugd en jongeren in de openbare (buiten) ruimte;
-
De gemeente wil de afspraak maken met het bestuur van het Kruysenmuseum dat dat museum eenmaal per jaar gedurende enkele weken beschikbaar is voor exposities van werken van jeugdigen en jongeren;
-
De gemeente handhaaft de afspraak met Bibliotheek De Kempen dat de bibliotheek ruimte beschikbaar stelt voor kleinschalige exposities;
-
Samen met professionele kunstenaars, de musea, het bedrijfsleven en centrummanagement en horecaondernemers wil de gemeente een haalbaar plan ontwikkelen om Oirschot te profileren en op de kaart te kunnen zetten als kunst- en cultuurdorp.
-
De gemeente wil in samenwerking met de sectoren toerisme en recreatie, centrummanagement, plattelandsontwikkeling een integraal communicatieplan opstellen. Hierbij wordt ook meegenomen hoe we andere partners betrekken en hoe we daarbij gebruik kunnen maken van sociale media, Eindhoven Airport e.d.
-
De gemeente wil een relatie leggen met de Groene Corridor, Groenewoud, landgoed Baest, landgoed Groot Bijstervelt, Straten, het historisch centrum en landschap en natuurbeleving. Hij wil dat doen door verbindingen te leggen tussen de toeristische poorten in
38
Oirschot en activiteiten in het kader van kunst en cultuur. Dit kan bv. met wandel- en fietsroutes en combinaties in eenzelfde periode van tentoonstellingen. De gemeenteraad heeft ten behoeve van de profilering en promotie van Oirschot en het leveren van een bijdrage aan de netwerkversterking /activering van cultuur binnen de gemeente Oirschot een bedrag beschikbaar gesteld van € 100.000,--. Dit bedrag is niet bedoeld voor het verlenen van projectsubsidies want daarvoor is een ander budget beschikbaar. -
De gemeente wil de kunstwerken (van de BKR) die al jaren zijn opgeslagen proberen te verkopen, in bruikleen te geven en/of te schenken aan een van de lokale musea. De middelen die uit verkoop verkregen worden stort de gemeente in het Fonds Aankoop Beeldende Kunst.
-
Als initiatieven uit de gemeenschap komen voor de aankoop van beeldende kunst in de openbare ruimte of als er momenten zijn dat het gepast is om als gemeente kunst aan te kopen, is de gemeente bereid daar positief op in te steken. Per situatie neemt de gemeenteraad daar dan een besluit over.
39
V.D.
Cultuureducatie
Hieronder rangschikken we: 1. Cultuureducatie op of voor scholen 2. Bibliotheekwerk 3. Muziek- en dansonderwijs 4. Schrijversgilden
1. Cultuureducatie op of voor scholen
Cultuureducatie op scholen In de oude Lokale Educatieve Agenda (LEA) 2009-2012 was kunst en cultuur opgenomen als een van de speerpunten. Scholen konden, op basis van de verordening financiële, materiële gelijkstelling, een beroep doen op de gemeente voor een bijdrage in de kosten van cultuureducatie, burgerschap / levensbeschouwing en voor leesbevordering. De gemeenteraad heeft inmiddels besloten om deze subsidies af te bouwen. Vanaf 2015 verstrekt de gemeente geen subsidie meer voor deze onderwerpen. In de nieuwe LEA 2013-2015 is kunst en cultuur niet meer opgenomen als speerpunt. Er is vanuit de gemeente geen budget meer beschikbaar én in de LEA staan alleen zaken opgenomen die tot de primaire verantwoordelijkheid van de school horen. Kunst en cultuur hoort hier niet bij. Dit betekent overigens niet dat scholen kunst en cultuur niet meer in hun onderwijsprogramma hebben opgenomen. Alle scholen in onze gemeente geven op verschillende manier invulling aan kunst- en cultuureducatie. Hiervoor werken scholen samen met diverse (externe) instanties zoals Kunstbalie, bibliotheek en theater. Het Kempenhorstcollege geeft een brede invulling aan kunst en cultuur, zowel binnen als buiten het onderwijsprogramma. Ze werkt hiervoor samen met diverse externe instanties.
In samenwerking met Kunstbalie, de basisscholen in Oirschot, Pulz en theatergroep Spot, zijn op die basisscholen projecten muziek (algemene muzikale vorming (AMV) en blazersklassen), dans en theater uitgevoerd door docenten van Pulz en enkele externe ingehuurde docenten. In totaal is een bedrag van € 49.000,- geïnvesteerd door de provincie (Kunstbalie). Feitelijk zijn door dit initiatief van Pulz de AMV-lessen op de basisscholen opgestart (basisschool De Korenbloem heeft al op eigen kosten AMV sinds 1995, ook verzorgd door Pulz). Basisscholen waren na de evaluatie zeer tevreden met de resultaten. Het heeft geleid tot een opzet om structureel AMV aan te bieden. Stichting De Mug-van Heijningen heeft een ‘overbruggingsfinanciering’ aangeboden van 2 jaar om scholen de gelegenheid te geven de AMV-lessen op termijn uit eigen middelen te bekostigen. Deze financiering stopt met ingang van het schooljaar (2014-2015). Hierdoor is het nog onzeker of AMV lessen daarna gecontinueerd kunnen worden. Het project heeft in 2012 en 2013 ook een vervolg gekregen met extra muziekprojecten zoals blazersklassen, maar ook muziekprojecten in Middelbeers en Spoordonk. De huidige blazersklassen zijn een gevolg van het initiatief van Pulz. Muziekvereniging Arti was partner van dit project.
40
Cultuureducatie voor scholen Al een aantal jaren organiseert het jongerenwerk in Oirschot jaarlijks een culturele (theater)voorstelling onder de naam: ‘Cultuurschok’. De voorstellingen vinden plaats in De Enck en hebben telkens een maatschappelijk thema (bijvoorbeeld drugs, loverboys). Het is bedoeld voor de leerlingen van het Kempenhorstcollege en het Heerbeeckcollege. De gemeente subsidieert de voorstellingen (jaarlijks beschikbaar: € 5.500,-).
2. Bibliotheekwerk De kernfunctie van de bibliotheek is het bijdragen aan geïnformeerde burgers door activiteiten uit te voeren op het gebied van informatie- en mediawijsheid. Daarnaast is de rol die de bibliotheek heeft rond leesstimulering groot. Samen met andere instellingen en het onderwijs, door bijvoorbeeld programma’s zoals BoekStart, Voortouw en Rode draad wordt vooral de taalontwikkeling van kinderen gestimuleerd. Het bestrijden van laaggeletterdheid is een speerpunt. De bibliotheek richt zich steeds meer samen met anderen op het organiseren en faciliteren van activiteiten zoals lezingen, voorlezen, schrijversbezoeken en het (leren) omgaan met nieuwe media en informatie. Daarnaast biedt de bibliotheek ruimte voor (kleine) tentoonstellingen.
In de gemeente Oirschot is een bibliotheek in de kern Oirschot in SCC de Enck en in de kern Middelbeers (bij de sportaccommodatie De Klep). In Spoordonk is een bibliotheek/uitleenpunt in Dorpshuis “Den Deel”. Bibliotheek De Kempen heeft een plan gemaakt voor de ‘bibliotheek-op-school’ en besproken met de gemeente. De bedoeling is dat plan uit te voeren op de basisscholen in Oostelbeers, Middelbeers en Spoordonk (na de verbouwing van de school). Het schoolbestuur en de directies van de scholen hebben hun medewerking toegezegd en alles is er op gericht om het plan na de zomervakantie van 2013 voor te bereiden en per 1 januari 2014 te starten in Oostelbeers en Middelbeers. Hier zit aan gekoppeld dat, mede door de aanzienlijk lagere bezoekersaantallen van de bibliotheek in Middelbeers, die bibliotheek per 1 januari 2014 dicht gaat. Het uitleenpunt in Spoordonk blijft tot het gereed komen van de verbouwing van de basisschool nog intact. De publieke uitleenfunctie zal vanaf 2014 gecentraliseerd worden in SCC De Enck in Oirschot. Boeken voor scholieren van het middelbaar onderwijs en volwassenen zijn vanaf die datum alleen te leen in die bibliotheek.
De bibliotheek in Oirschot krimpt wat de oppervlakte betreft wat in, maar blijft aantrekkelijk voor de Oirschotse jeugd en jongeren en volwassenen. De hiervoor genoemde maatregelen zijn voor een deel ontstaan omdat dat een logische keuze is van Bibliotheek de Kempen ( concreet: sluiting bibliotheek in Middelbeers en invulling bibliotheek op scholen), maar de opgelegde bezuiniging van € 75.000,- per 2014 heeft ook invloed op het bibliotheekwerk in deze gemeente.
41
3. Muziekonderwijs Pulz Centrum voor Cultuureducatie verzorgt algemene muzikale en dansante vorming binnen de basisscholen. Hoewel de gemeente het wel belangrijk vindt dat jeugd en jongeren kennismaken met cultuur is hier vanuit het onderwijsbudget van de gemeente geen budget voor. De scholen bekostigen zelf deze samenwerking met Pulz.
4. Schrijversgilden Het Rederijkersgilde van Sint Katrien bestaat 30 jaar en heeft 19 leden. Het gilde omschrijft haar doel als volgt: ‘Om in broederschap ter lering en de vermaak voor elkaar en voor anderen bezig te zijn met literaire producten.’ Bijvoorbeeld het zelfgeschreven woord, declameren, poëzie, toneeluitvoeringen. Het rederijkersgilde treedt momenteel op met Koningsdag en Straten-kermis en verzorgt jaarlijks een uitvoering.
Wat wil de gemeente Oirschot bereiken en wat gaat of blijft de gemeente doen op het gebied van Cultuureducatie? Hieronder is beschreven wat de gemeente Oirschot wil bereiken als het gaat om Cultuureducatie Dat gebeurt op basis van de subvisie zoals die is genoemd in hoofdstuk II B.
Ontwikkeling en ontplooiing jeugdigen en hun maatschappelijke participatie en- inzet en sociale samenhang en leefbaarheid.
Wat wil de gemeente bereiken? -
De gemeente wil dat jeugd en jongeren op alle vlakken van cultuur educatie krijgen binnen de scholen en van daaruit gestimuleerd worden deel te nemen aan culturele activiteiten. De basisscholen zijn de voor de hand liggende instanties om kinderen in aanraking te laten komen met kunst en cultuur.
-
De gemeente wil samen met de besturen en directies van de basisscholen onderzoeken welke mogelijkheden de scholen zelf zien om invulling te geven aan extra cultuureducatie (zoals theater- en museumbezoeken, stimuleren van het volgen van teken- of schildercursussen of instrumentaal muziekonderwijs of deelname aan theater of toneelworkshops e.d.). Dit alles dan binnen en buiten de schooltijden. Een functionaris voor cultuur zou daarin een verbindende rol kunnen vervullen maar daarvoor ontbreken de financiële middelen.
-
De gemeente wil dat de algemene muzikale vorming, die nu betaald wordt door de basisscholen gehandhaafd blijft.
Wat gaat of blijft de gemeente doen? -
Als de scholen aangeven belang te hechten aan cultuureducatie moeten we daar als gemeente financiële middelen voor beschikbaar willen stellen, maar extra middelen komen er niet. Als door herverdeling van het beschikbaar subsidiebudget voor muziekonderwijs
42
middelen vrijkomen zet de gemeente die in voor cultuureducatie op voorwaarde dat de scholen daarvoor in samenspraak met aanbieders en verenigingen meerjarenplannen maken. -
De gemeente continueert de jaarlijkse subsidie voor ‘Cultuurschok’ voor jongeren.
-
De gemeente spreekt met het jongerenwerk af dat het jaarlijks (ook) culturele workshops voor jongeren aanbiedt.
VI.
Accommodaties en voorzieningen
De gemeente Oirschot kent vele accommodaties waar activiteiten op het gebied van kunst en cultuur plaatsvinden (al of niet in verenigingsverband). Deze passen bij de schaal en mogelijkheden van onze gemeente.
Wat gaat of blijft de gemeente doen? -
De gemeente continueert bestaande (of maakt nieuwe) werkafspraken met gesubsidieerde aanbieders van ruimten dat die ruimten ook beschikbaar zijn voor culturele activiteiten voor of door jeugd en jongeren.
43
VII.
Financieel kader
Jaarlijkse subsidies Voor 2013 heeft de gemeente voor Kunst en cultuur een totaalbedrag aan subsidies toegekend van € 754.934,50 (zie het gespecificeerd overzicht in bijlage 3). Als we dit bedrag omslaan naar een bedrag per inwoner (uitgaande van afgerond 17.800 inwoners) besteden we voor kunst en cultuur € 42,42 per inwoner. Het bedrag dat gemeenten in Nederland gemiddeld uitgegeven bedraagt € 98,-per inwoner in 2013 (bron: “Gemeente.nu”). De gemeente Oirschot zit daar dus ruim onder.
Aan de subsidies zijn vanuit het Subsidiebeleid onder meer de volgende voorwaarden verbonden: -
de gilden, muziek- en toneelorganisaties die gemeentelijke subsidie ontvangen dienen minimaal twee maal per jaar een gratis optreden te verzorgen voor de bevolking van Oirschot;
-
de Heemkundeverenigingen dienen jaarlijks minimaal één publicatie te laten verschijnen en twee openbaar toegankelijke lezingen / presentaties te geven;
-
de Carnavals-, Sinterklaas- en Oranjeverenigingen die gemeentelijke subsidie ontvangen, organiseren openbare activiteiten: de Sinterklaasintocht, carnavalsoptocht of oranjeactiviteiten (Konings- en Bevrijdingsdag en dodenherdenking);
-
stichtingen die concerten organiseren in de gemeente moeten als zij gemeentelijke subsidie ontvangen, minimaal twee maal per jaar gratis een optreden verzorgen voor (de) inwoners van Oirschot.
Projectsubsidies In januari 2013 heeft het college van burgemeester en wethouders de beleidsregel ‘Projectsubsidies gemeente Oirschot’ vastgesteld. Op grond van deze beleidsregel is het voor personen of organisaties mogelijk om subsidie aan te vragen voor specifieke projecten in de gemeente Oirschot tot maximaal € 5.000,-. Deze projecten hebben een eenmalig, niet-commercieel karakter, en moeten verder aan diverse andere voorwaarden voldoen. Ook zijn er diverse weigeringsgronden. De belangrijkste daarvan is dat de projecten of activiteiten niet mogen behoren tot de reguliere activiteiten van de aanvrager, waarvoor de aanvrager al subsidie ontvangt.
Culturele Prijs Deze prijs, inhoudende een bedrag van € 500,- en een unieke oorkonde, kennen burgemeester en wethouders, op voordracht van een ingesteld comité, jaarlijks toe aan een persoon, groep of organisatie die zich in een bepaald jaar of een periode verdienstelijk heeft gemaakt binnen de gemeente op cultureel gebied. De gemeente continueert de Culturele prijs.
44
Regeling voor mensen met schoolgaande kinderen (tot 18 jaar) en een inkomen van maximaal 120 % van het geldende bijstandsniveau. Binnen de Intergemeentelijke Sociale Dienst (ISD) bestaat een regeling die de mogelijkheid biedt voor mensen met schoolgaande kinderen tot 18 jaar met een inkomen van maximaal 120 % van het geldende bijstandsniveau om een bijdrage per kind beschikbaar te stellen voor lidmaatschappen van verenigingen e.d. Ouders die denken daarvoor in aanmerking te komen kunnen contact opnemen met de ISD.
Reserve Kunst en Cultuur Op basis van dit beleidsstuk heeft de gemeenteraad besloten de Reserve Aankoop Beeldende Kunst te wijzigen in een Reserve Kunst en Cultuur en daar een bedrag aan toe te voegen van € 100.000,--,
VIII.
Evaluatie
De gemeente evalueert op basis van de uitvoeringsplanning na elk jaar, in mei (in 2014 in september) de geplande acties. Bij die evaluatie kijkt de gemeente wat er is uitgevoerd of wat de bereikte resultaten zijn. Omdat vele acties mede afhankelijk zijn van de inbreng van partners van de gemeente of van instellingen onderling is het niet mogelijk om de acties Smart te maken. De ‘goede wil’ en inzet van partners of anderen is essentieel om resultaten te kunnen behalen. De gemeente kan een aantal acties zonder hen niet doorzetten c.q. uitvoeren. De toets- en meetmomenten wil de gemeente zo concreet mogelijk maken en daartoe stelt de gemeente in de eerste helft van 2014 een evaluatieplan op waarin genoemde punten tot uitdrukking komen.
45
BIJLAGE 1
Uitvoeringsplanning 2014 tot en met 2015 In deze bijlage is kort weergegeven welke acties en activiteiten van de in Hoofdstuk V genoemde sectoren door burgemeester en wethouders uitgevoerd worden en in welk jaar en door of met wie (de gemeente en/of andere partners).
Voor uitvoering van de acties/activiteiten schatten burgemeester en wethouders een ambtelijke inzet van 3 uren per week in gedurende de beleidsperiode van 4 jaren.
Sector
Actie / activiteit
Jaar van
Wie voert uit
uitvoering 1. Cultureel
A. De gemeente stimuleert Museum De
erfgoed
Vier Quartieren, museum Kruysenhuis
2014
Gemeente en de drie musea
en de Museumbrouwerij Oirschots Bier door integrale samenwerking te komen tot een virtueel maar onlosmakelijk aan elkaar verbonden museumkwartier. B. De gemeente vraagt de musea te
2015
musea
2014
Stichting Museumkwartier
zoeken naar manieren om de aantrekkingskracht van de musea te vergroten; C. De gemeente wil een impuls geven aan de ontwikkeling van cultureel
Oirschot en gemeente.
management als daarvoor een concreet verzoek ingediend wordt door Stichting Museumkwartier Oirschot. De gemeente wil dan voor een periode van maximaal 2 jaren een nog te bepalen bedrag beschikbaar stellen in de kosten van een cultureel manager (voor maximaal 12 uren per week) die breed inzetbaar is binnen kunst en cultuur. Die uitgave doet de gemeente dan ten laste van het bedrag van € 100.000,-- dat bedoeld is voor de promotie en het leveren van een bijdrage aan de netwerkversterking /activering van cultuur binnen de gemeente Oirschot.
46
D. De gemeente wil dat de cultureel
2014
Gemeente,
manager en de centrummanager met
centrummanagement en
elkaar verbonden worden om zo
cultureel management
integraal mogelijk zaken te initiëren en vorm te geven. E. De gemeente vraagt de musea (Vier
2015
musea
2014
Kapittel, musea,
Quartieren en Kruysenmuseum) de mogelijkheden van het uitwisselen en/of lenen van kunstwerken te onderzoeken en zo mogelijk te bewerkstelligen; G. De gemeente stimuleert en steunt de ontwikkeling van een koepelorganisatie
Heemkundekringen, e.a.
op het terrein van (cultureel) erfgoed die meer samenhang en samenwerking tot stand brengt en steunt daarbij het initiatief van het Kapittel om tot die koepelorganisatie te komen. H De gemeente maakt een afspraak met
Afspraak in
de musea De Vier Quartieren en
2014.
Kruysenhuis dat zij minimaal één keer
Uitvoering
per jaar een voor jeugdigen en jongeren
in 2015
musea
aantrekkelijk project of een wisseltentoonstelling van 3 tot 4 weken aanbieden en dat zij dat doen in samenspraak met de basisscholen, het Kempenhorstcollege en het jongerenwerk in Oirschot. I. De gemeente vraagt de
2015
Heemkundekringen en het Kapittel met
Heemkundekringen en Het Kapittel.
geïnteresseerde ouders en jongeren een plan te maken om jeugdigen en jongeren meer te betrekken bij de cultuurhistorie van de gemeente Oirschot. J. De gemeente blijft jeugdigen en
Gehele
jongeren betrekken bij de
periode
Gemeente
dodenherdenking. K. De gemeente vraagt de basisscholen
2014
Basisscholen
vast te leggen dat de leerlingen tijdens hun basisschool-periode minimaal drie keer een museum of theatervoorstelling
47
in Oirschot of elders bezocht hebben. L. De gemeente benadert de musea en
Afspraken
Gemeente, musea Kapittel
het Kapittel in Oirschot en wil het
in 2014.
en Heemkundekringen
museum dat visueel aandacht wil
Uitvoering
besteden aan de cultuur en de
in 2015
cultuurhistorie van de gemeente Oirschot graag van dienst zijn met advies en met een eenmalige projectsubsidie. M. De gemeente wil met de Heemkunde-
2016
verenigingen onderzoeken of het
Gemeente en Heemkundeverenigingen
mogelijk is te komen tot een centraal archief voor cultuurhistorisch materiaal. 2. Podiumkunsten A. De gemeente pleit bij de besturen van
Gehele
Gemeente, Pulz, scholen
de basisscholen voor continuering van
periode
en muziekverenigingen
B. De gemeente gaat vanaf augustus
Afspraken
Gemeente, Pulz, scholen
2014 alleen nog cultuureducatie (o.a.
in 2014,
en muziekverenigingen
muziekonderwijs en dans) voor
uitvoering
jeugdigen/jongeren tot 18 jaar
vanaf
subsidiëren. De gemeente wil daarbij
augustus
samen met de scholen met nadruk
2014
het muziekonderwijs binnen de basisscholen.
inzetten op muzieklessen binnen de basisscholen. Vóór augustus 2014 onderzoeken burgemeester en wethouders of een systeem met subsidiëring van muziekonderwijs met zogenaamde “rugzakjes” haalbaar en werkbaar is. De gemeente zet de vooren nadelen goed op een rij. Burgemeester en wethouders leggen de onderzoeksresultaten voor aan de gemeenteraad in het kader van de besluitvorming. C. De gemeente handhaaft de
Gehele
doelgroepen-subsidies (voor jeugdigen
periode
Gemeente
tot 23 jaar, personen met een beperking en 65 +ers) bij de muziek- en
48
toneelverenigingen op het huidige niveau. D. De gemeente spreekt af met de
2014
Gemeente en de
gesubsidieerde muziekverenigingen die
gesubsidieerde
jaarlijks op basis van het subsidiebeleid
muziekverenigingen
twee (gratis en/of openbaar toegankelijke) uitvoeringen moeten organiseren, dat minimaal een van deze uitvoeringen ook aantrekkelijk gemaakt wordt voor jeugdigen en jongeren. E. De gemeente spreekt af met
2015
gesubsidieerde verenigingen en
Gemeente en diverse stichtingen en verengingen
instellingen (Stichting Kerkconcerten en Stichting Beiaardconcerten, Muziekvereniging Arti, Harmonie de Vriendschap en Fanfare Concordia en toneelvereniging Keskenoate en jeugdtheater Spot) dat die jaarlijks twee (gratis en/of openbaar toegankelijke) optredens organiseren en dat minimaal een van deze optredens ook aantrekkelijk gemaakt wordt voor jeugdigen en jongeren. F. De gemeente geeft in samenwerking
2014
Gemeente
2015
Gemeente en SCC De
met de brandweer verenigingen die grote evenementen willen organiseren een handreiking en advies over de aanpak betreffende veiligheidsaspecten en –eisen. G. De gemeente gaat in gesprek met
Enck
SCC De Enck met het doel te komen tot een gevarieerd aanbod van podiumkunsten in Oirschot. H. De gemeente vraagt partners
2016
Verenigingen en
(waaronder het centrummanagement) te
instellingen in Oirschot en
onderzoeken of één keer per twee jaar
een organisatie die het
een Totaal Theater Festival op de Markt
festival organiseert.
kan plaatsvinden waarbij de nadruk moet
Gemeente participeert.
liggen op de organisatie van een kwalitatief uniek en hoogwaardig festival dat in de directe omgeving niet bestaat.
49
Daarbij inventariseert de organisatie welke evenementen in omliggende gemeenten al plaatsvinden en op welke momenten in het jaar (een soort van evenementenagenda). I. De gemeente wil bij diverse
2016
Gemeente stimuleert,
verenigingen en organisaties stimuleren
partners ontwikkelen en
dat de maand april jaarlijks dé maand
voeren uit.
van de amateurkunst wordt en dat die ingevuld wordt met activiteiten van verenigingen en organisaties. 3. Beeldende Kunst A. De gemeente stimuleert via o.a.
Gehele
Gemeente, scholen,
scholen en het jongerenwerk jeugdigen
periode
jongerenwerk en
en jongeren kunstwerken te maken met
kunstenaars
of via de professionele kunstenaars. B. De gemeente wil meewerken aan
2015
Gemeente, jeugdigen en
plaatsing (al dan niet tijdelijk) van
jongeren, kunstenaars en
kunstwerken van jeugdigen en
jongerenwerk
jongeren in de openbare (buiten) ruimte. C. De gemeente maakt een afspraak
Afspraak in
Gemeente en Museum
met het bestuur van het Kruysen-
2014,
Kruysenhuis
museum dat dit museum eenmaal per
uitvoering
jaar gedurende enkele weken
in 2015
beschikbaar is voor exposities van werken van jeugdigen en jongeren. D. De gemeente handhaaft de afspraak
Gehele
Gemeente en Bibliotheek
met Bibliotheek De Kempen dat de
periode
De Kempen
E. Samen met partners wil de gemeente
Gehele
Gemeente, kunstenaars,
een haalbaar plan ontwikkelen om
periode
musea, bedrijfsleven
bibliotheek ruimte beschikbaar stelt voor kleinschalige exposities.
Oirschot op de kaart te zetten als “kunst-
/centrum-
en cultuurdorp” en een bijdrage te
management en
leveren aan de netwerkversterking
horecaondernemers
/activering van cultuur binnen de gemeente. F De gemeente wil in samenwerking met
Gehele
Gemeente, kunstenaars,
de sectoren toerisme en recreatie,
periode
musea,
centrummanagement, plattelands-
bedrijfsleven/centrum-
50
ontwikkeling een integraal communicatie
management en
/promotieplan op te stellen. Hierbij wordt
horecaondernemers
ook meegenomen hoe we andere partners betrekken en hoe we daarbij gebruik kunnen maken van sociale media, Eindhoven Airport e.d. (zie verder de punten onder H. V). G. De gemeente wil een relatie leggen
2015/2016
met de Groene Corridor, Groenewoud,
Gemeente en diverse partners
landgoed Baest, landgoed Bijstervelt, Mooi Straeten, het historisch centrum en landschap en natuurbeleving. Hij wil dat doen door verbindingen te leggen tussen de toeristische poorten in Oirschot en activiteiten in het kader van kunst en cultuur. H. De kunstwerken (BKR) die zijn
2015
Gemeente
2015
Gemeente en scholen
2015
Gemeente en basisscholen
opgeslagen probeert de gemeente te verkopen, in bruikleen te geven, en/of te schenken aan een van de lokale musea. De middelen die uit verkoop verkregen worden stort de gemeente in het Fonds Aankoop Beeldende Kunst.
4. Cultuureducatie A. De gemeente wil samen met de besturen en directies van de basisscholen onderzoeken welke mogelijkheden de scholen zelf zien om invulling te geven aan extra cultuureducatie (zoals theater en museumbezoeken, stimuleren van het volgen van teken- of schildercursussen of instrumentaal muziekonderwijs i.s.m. muziekverenigingen of deelname aan theater of toneelworkshops e.d.). Dit alles dan binnen en buiten de schooltijden). B. Als de scholen aangeven belang te hechten aan cultuureducatie moeten we
51
daar als gemeente financiële middelen voor beschikbaar willen stellen, maar extra middelen komen er niet. Als door herverdeling van het beschikbaar subsidiebudget voor muziekonderwijs middelen vrijkomen zet de gemeente die in voor cultuureducatie op voorwaarde dat de scholen daarvoor in samenspraak met aanbieders en verenigingen meerjarenplannen maken. C. De gemeente continueert de jaarlijkse
Gehele
subsidie voor ‘Cultuurschok’ voor
periode
Gemeente en jongerenwerk
jongeren. D. De gemeente maakt afspraken met
Afspraak in
het jongerenwerk dat het jaarlijks
2014,
culturele workshops voor jongeren
uitvoering
aanbiedt.
in 2015 t/m
Gemeente en jongerenwerk
2017 5. Accommodaties en voorzieningen De gemeente continueert bestaande (of
Gehele
Gemeente en
maakt nieuwe) werkafspraken met
periode
gesubsidieerde aanbieders
gesubsidieerde aanbieders van ruimten
van ruimten.
dat die ruimten ook beschikbaar zijn voor culturele activiteiten voor of door jeugd en jongeren.
52
BIJLAGE 2: Procedure en tijdpad
Activiteit
Streef-/einddatum
Samenstelling klankbordgroep, met
1 maart 2013
vertegenwoordigers uit het culturele veld. Eerste bijeenkomst klankbordgroep
18 maart 2013
I. Inventarisatiefase Inventariseren van aanbod kunst en cultuur in
1 mei 2013
de gemeente Oirschot incl. bespreken inventarisatie met wethouder en klankbordgroep uit het veld
II. Beleidsbepalende fase Ontwikkelen conceptbeleid
15 mei 2013
Bespreken concept met raadsklankbordgroep
21 mei 2013
Bespreken concept met
17 juni 2013
klankbordgroep uit het veld Besluitvorming college van b. en w. over
13 augustus 2013
conceptbeleid Publicatie in Oirschots Weekjournaal en
21 augustus t/m 18 september 2013
raadplegen en informeren van burgers in kader van burgerparticipatie Bespreken concept met raadsklankbordgroep
17 september 2013
Informatiebijeenkomst voor kunst- en culturele
9 oktober 2013
organisaties en de gemeenteraad. Principebesluit college van b. en w. over
21 januari 2014
aangepast conceptbeleid (inspraakreacties, raadsklankbordgroep). Opiniërende raadsvergadering
4 februari 2014
Vaststelling beleid door gemeenteraad
25 februari 2014
53
BIJLAGE 3: Overzicht organisaties op het terrein van Kunst en cultuur en overzicht organisaties met subsidies. Overzicht kunst en cultuur in Oirschot 1. Cultureel erfgoed Museum 4 Quartieren Museum Kruysenhuis Kloostermuseum Karmelietessen Museale collectie congregatie Franciscanessen Museumbrouwerij Oirschots bier Regimentsverzameling Brigade en garde Prinses Irene Heemkundekring de Heerlijkheid Oirschot Heemkundekring Den Beerschen Aard Gilde St. Joris Oostelbeers Gilde St. Joris Middelbeers Gilde St. Sebastiaan Westelbeers Gilde OLV West- en Middelbeers Gilde Broederschap van OLV Oirschot St. Jorisgilde Oirschot St. Sebastiaangilde Oirschot Gilde Sancta Barbara Oirschot St. Sint Nicolaas Oirschot Aktie komitee Oost West en Middelbeers St. Skôn Orre gat (openbaar carnaval Oirschot) Carnavalsvereniging de Olliedonkers (ook openbaar carnaval Spoordonk) Carnavalsvereniging de Tuutefluiters (ook openbaar carnaval Middelbeers) Diverse andere carnavalsverenigingen Oranjecomité Oirschot Stichting 't Oude Kerkje (Middelbeers) Spoordonkse Watermolen Stichting Cultuurgoed Oud Straten Stichting Behoud Erfgoed Oirschot (SBEO) Stichting Behoud Montfortkapel Stichting deKapellekes Werkgroep Sporen uit Spoordonk Stichting de 5 Wachters Kapittel van Oirschot Stichting de Raven Stichting De Grote Stoel Comité Open Monumentendag Oirschot OTO (Oldtimerclub Oirschot) 2. Podiumkunsten (theater, dans, muziek) Toneelvereniging Keskenoate Toneelvereniging thENCKater Jeugdtheater Spot Toneelvereniging Uit de Bocht Cabaretgroep Niettemin Toneelvereniging Rond d'n Torre Stichting Musical in Concert
54
Theater De Enck De Cultuurboerderij (Westelbeers) Stichting KuBes Dance Cool (Pulz centrum voor kunsteducatie) Desdemona Muziekvereniging Arti Harmonie de Vriendschap Fanfare Concordia Spoordonk Muziekgezelschap On Second Mission The Red Band t Speult C'est la Vie Diverse blaas- en dweilorkesten Pulz centrum voor kunsteducatie Stabat Mater Matthaus Passion Passie in Oirschot Kinderkoor Eigenwijs Kinderkoor Triangel Seniorenkoor De Naklank Seniorenkoor Zang doet Leven Stichting Kerkconcerten St. Pieter Oirschot Stichting Beiaardconcerten Oirschot Cantorij van Sint Pieter Oirschots gemengd koor Berse Canonici gemengd koor Gemengd koor Sint Cecilia Kerkkoor H. Bernadette Spoordonk Vocal group Franje Zanggroep DesNoots Zanggroep Carpe Diem Zanggroep The Singing Voices Zanggroep No Limit Oost West en Middelbeers Zangvereniging Sint Willibrordus De Borrelnootjes Liederentafel Santé t Interieur Teenz Toko Stichting Splinter Stichting Pinksterfeesten Westelbeers 3. Beeldende kunst (incl. letteren) Stichting Kinderen en Kunst Fotogroep Oirschot Fotogroep ISO5688 Stichting Kunstroute Expositie Amateurkunst Professionele kunstenaars De Toonzaal (Galerie) Kunstwerken van vml. BKR in gemeentehuis en in bruikleen op div. andere locaties Kunstfonds (Fonds Beeldende Kunst) Adviescommissie Beeldende Kunst
55
Kunstwerken in de openbare ruimte(n) 4. Cultuureducatie (incl. bibliotheekwerk) Cultuureducatie Openbare Bibliotheek Muziek- en dansonderwijs Rederijkersgilde van Sint Katrien 5. Accommodaties / voorzieningen / subsidiënten SCC De Enck JC Ramblaz Ons Mevrouw, Middelbeers Dorpsplein, Oostelbeers De Klep, Middelbeers D'n Deel, Spoordonk Diverse basisscholen Mr. Pieter van Kollenburgstichting Stichting De Mug-van Heiningen Stichting Melis van Beek
Overzicht toegekende subsidies 2013 kunst en cultuur Oirschot Subsidiebedrag Media en letteren Openbare Bibliotheek
€ 461.965,00
Jaar (vanaf 2014 € 75.000,-- minder)
Cultureel erfgoed Heemkundekring Heerlijckheid Oirschot Heemkundevereniging Den Beerschen Aard Stichting 't Oude Kerkje (Middelbeers) Gilde St. Joris Oostelbeers Gilde St. Joris Middelbeers Gilde St. Sebastiaan Westelbeers Gilde OLV West- en Middelbeers Gilde Broederschap van OLV Oirschot St. Jorisgilde Oirschot St. Sebastiaangilde Oirschot Stichting Cultuurgoed Oud Straeten Oranjecomité Oirschot Aktie komitee Oost West en Middelbeers St. Skôn Orre gat Carnavalsvereniging de Olliedonkers Carnavalsvereniging de Tuutefluiters
€ € € € € € € € € € € € € € € €
500,00 500,00 1.176,00 250,00 250,00 250,00 250,00 250,00 250,00 250,00 250,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00
jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar
Beeldende kunst en musea Museum 4 Quartieren Museum Kruysenhuis Expositie Amateurkunst Stichting Kunstroute
€ € € €
11.345,00 11.345,00 2.500,00 1.250,00
jaar Jaar (t/m 2015) jaar 1 x per 2 jaar € 2.500,00
56
Amateurkunst en cultuureducatie Stichting Splinter Pulz Centrum voor kunsteducatie Stichting Kerkconcerten St. Pieter Oirschot Stichting Beiaardconcerten Oirschot Stabat Mater Muziekvereniging Arti Harmonie de Vriendschap Fanfare Concordia Spoordonk
€ 250,00 € 239.484,00 € 250,00 € 250,00 € 2.000,00 € 3.532,00 € 3.647,50 € 3.352,50
jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar
Podiumkunsten Toneelvereniging Keskenoate Jeugdtheater Spot
€ €
jaar jaar
Film Niet van toepassing
-
Overig Kunstwerken in de openbare ruimte(n) Kunstwerken van vml. BKR in gemeentehuis en in bruikleen op div. andere locaties Adviescommissie Beeldende Kunst
Algeheel Totaal
2.610,00 1.977,50
p.m. p.m. p.m.
€ 754.934,50
57
BIJLAGE 4 Leden klankbordgroep kunst en cultuur 1. Maria van Deutekom en Marcel Hendriks, Pulz centrum voor kunsteducatie 2. Anneke Schellens, Bibliotheek de Kempen 3. Marius Hultermans, Museum de 4 Quartieren 4. Arthur de Vries, o.a. Heemkundekring De Heerlijkheid Oirschot 5. Richard Jaspers, Muziekvereniging Arti 6. Ruud Rijcken, Gilde Sancta Barbara 7. Frans Timmers, Toneelvereniging Keskenoate 8. Erno Mijland, ’t Interieur 9. Maartje Meerman, kunstenares 10. Nicolien Govers en Michel Smeijsters, Stichting Centrummanagement 11. Marion Straalman, Basisschool De Linde
Leden klankbordgroep uit de gemeenteraad 1. Henk Bosshardt 2. Harry Sauer 3. Eric Sessink 4. Marc Timmermans 5. Bert van Tuijl
58
Bijlage 5 Overzicht binnengekomen reacties op het concept Kunst- en cultuurbeleid en de reacties daarop van de gemeente
Van
Inhoud reactie
Reactie gemeente
De heer C.
Positief, maar mist in Oirschot
De gemeente initieert zelf geen nieuwe
Aarts
activiteiten op het gebied van
verenigingen/’clubs’. De gemeente brengt de
literatuur.
heer Aarts in contact met Stichting deKapellekes omdat die stichting o.a. actief is op het gebied van literatuur.
Mevrouw S.
Positief, maar mist in Oirschot
De gemeente initieert zelf geen nieuwe
Meeuwis
activiteiten op het gebied van
verenigingen/’clubs’. De gemeente brengt
literatuur.
mevrouw Meeuwis in contact met Stichting deKapellekes, omdat die stichting o.a. actief is op het gebied van literatuur.
Het bestuur
- Mist de aanpak om de brug te
- De zaken die De Enck noemt zijn van groot
van SCC De
slaan tussen terugtrekkende
belang voor de gemeenschap van Oirschot, maar
Enck
overheid en burgerparticipatie
overstijgen feitelijk het kunst- en cultuurbeleid.
( werven van vrijwilligers,
Het raakt meer aan vrijwilligersbeleid en de
neerzetten goed bestuur,
WMO. Dat is de reden waarom we in de nota
verwerven van middelen).
geen aandacht besteden aan die onderdelen.
- Mist de acties die nodig zijn om
- In de nota geven we aan dat de gemeente het
de subvisies en doelstellingen
beleid met name richt op jeugd en jongeren en
(zelfredzaamheid, sociale
verder faciliteert de gemeente waar nodig. Kunst
cohesie, positionering Oirschot)
en cultuur stimuleren de leefbaarheid en zeker
in te vullen.
ook de sociale cohesie. De vele culturele verenigingen en hun leden zijn feitelijk de sociale cohesie en daar hoeven we als gemeente dus niets aan toe te voegen. In het communicatieplan dat we in de nota aankondigen om Oirschot als kunstenaarsdorp te profileren gaan we concreet in op de positionering van Oirschot.
- Had graag een rol gespeeld in
- Wij hebben getracht een representatieve
de klankbordgroep uit het veld.
vertegenwoordiging in de klankbordgroep te hebben vanuit het verenigingsleven. Dat is gelukt
59
en daarbij hebben we ervoor gezorgd dat elke sector vertegenwoordigd was.
- Wil jongeren meer betrekken bij
- We hebben onder cultureel erfgoed en onder
cultuur (bijv. niet alleen jaarlijks
cultuureducatie naast musea ook
bezoek aan musea maar ook
theaterbezoeken toegevoegd.
theater);
- Wil graag betrokken worden bij
- Een zeer positieve reactie. Van dit aanbod
de organisatie van een mogelijk
maken we zeker gebruik.
Totaal Theater Festival;
- Wil graag met de gemeente in
- Dit hebben we opgenomen in de nota. De Enck
gesprek om een breder aanbod
is voor de gemeente een belangrijke partner.
in De Enck te realiseren;
- In de uitvoeringsplanning is niet
- Dit punt stond wel in de uitvoeringsplanning
opgenomen dat de gemeente in
maar niet op de juiste plek. Dat hebben we
gesprek gaat met De Enck
aangepast.
om tot een gevarieerder aanbod van podiumkunsten te komen.
- Wil graag met de gemeente in
- Wij geven in de nota aan bestaande
gesprek over afspraken m.b.t.
werkafspraken te continueren of nieuwe te
ruimten voor culturele activiteiten
maken met gesubsidieerde aanbieders van
(i.v.m. mogelijke concurrentie)
ruimten om ervoor te zorgen dat die ruimten ook beschikbaar zijn voor culturele activiteiten voor of door jeugd en jongeren. Als De Enck daarin een aanbod kan doen is ook die instelling voor de gemeente in beeld als partner.
Stichting
Positief maar vindt dat de
We hebben gelet op de reactie de volgende tekst
Behoud
activiteiten en resultaten van
opgenomen:
Erfgoed
SBEO te minimaal beschreven
Deze stichting houdt zich bezig met:
Oirschot
zijn.
-
bewust maken en draagkracht verwerven bij bewoners en politiek voor de waarde van ons Erfgoed door het organiseren van bijeenkomsten en tentoonstellingen;
-
inventarisaties van waardevolle cultuurhistorische projecten, panden en het landschap.
60
De stichting heeft onder andere gezorgd voor het behoud van 30-er jaren panden in de Rijkesluisstraat, het park Groot Bijstervelt en open en bolle akkers rondom de dorpskernen. Ook heeft de stichting een boekje met fietsroutes langs boerderijen uitgegeven en het rapport ‘Van militair kampement tot gen. Maj. De Ruijter van Steveninckkazerne Oirschot’. SBEO wil graag een constructieve bijdrage leveren aan het bevorderen van cultuur in de gemeente Oirschot in het algemeen, en behoud van het erfgoed in het bijzonder. Bestuur van
De Stichting wil de gemeentelijke
We hebben gelet op de reactie de volgende tekst
het Museum
ambitie ‘het uitstralen als
opgenomen:
Kruysenhuis
kunstenaarsdorp’ ondersteunen.
Aan deze stichting is door de gemeente een
Ze ziet daartoe echter geen
jaarlijkse subsidie toegekend. Die loopt door tot
mogelijkheden zonder minimaal
en met 2015. Voor de jaren daarna ligt nog geen
het continueren van het
besluit en het is nu niet het moment daar al een
subsidiebedrag.
besluit over te nemen.
61
