Kuijpers Hoveniers Tuinontwerpers De aangename en ordelijke frisheid van het nieuwe bedrijfspand van Kuijpers Hoveniers Tuinontwerpers te Wateringen valt ons direct op: “Het bedrijfspand is eigendom maar ik zou wat meer ruimte willen en wat minder knellende banden vanuit het VVE-beheer zou me ook goed uitkomen. Soms voel ik me eigenlijk meer in de positie van een huurder dan van eigenaar.” zegt directeur Ricardo Kuijpers (34). Het was met name Kuijpers’ creatieve kant die hem in deze branche heeft doen terecht komen. “Dat zit in de genen en ik zie het ook bij mijn zoon van 6 terugkomen die alleen maar wil tekenen. Vanuit die kant van jezelf ga je zoeken naar een antwoord op de vraag: “Wat ga ik doen?”. Ik heb korte tijd in de reclamewereld rondgekeken, ook weer vanuit de vormgevingskant. Op een gegeven moment heb ik de keuze voor deze branche gemaakt, niet in de eerste plaats om hovenier te worden maar met het perspectief om de tuinarchitectuurkant op te gaan.” vertelt Kuijpers over zichzelf. “Ik wilde eigenlijk alleen maar ontwerpen, het ontwerp doorstoten en dan nog hooguit de begeleiding van realisatie. ” Tijdens zijn 4-jarige studie aan de tuinbouwschool bleek dat ontwerpen Kuijpers inderdaad het beste lag: het feit dat zijn ontwerpen er relatief vaak werden uitgehaald om te worden gerealiseerd toont dat aan. In het laatste jaar van zijn opleiding is Kuijpers al begonnen met de opzet van zijn bedrijf. “Na afronding van mijn opleiding aan de tuinbouwschool was de vraag: ga ik verder met een Hbo-opleiding tuinarchitectuur. Ik heb toe de keuze gemaakt om eerst mijn pas gestarte bedrijf goed op de rails te krijgen. Mijn overweging was dat ik altijd nog een Hbo-opleiding zou kunnen doen. Maar met het eigen bedrijf ben ik daar tot nu toe niet meer niet meer aan toegekomen.” Kuijpers Hoveniers Tuinontwerpers is breed in zijn dienstenpakket: behalve ontwerp en aanleg biedt het bedrijf diverse vormen van onderhoud, waaronder van bedrijfsterreinen aan. Zijn klanten zijn kleine en grote particulieren, aannemers, sloopbedrijven, projectontwikkelaars. Kuijpers werkt niet voor overheden en dat heeft te maken met de certificeringseisen: “Als je die niet allemaal hebt, mag je niet meedoen. Een bedrijf met allerlei keurmerken hoeft helemaal geen topper te zijn. Ik stel de kwaliteit juist heel erg hoog. Bij mij geldt: afspraak is afspraak. Ik sta voor de kwaliteit van mijn diensten en service. Zelf denk ik dat de kleine bedrijf gemeenten juist erg goed van dienst zouden kunnen zijn. Maar je krijgt je kans niet door de allerlei eisen waar je als klein bedrijf redelijkerwijs niet aan kunt voldoen.” “Bovendien” gaat hij verder: “er wordt alleen onder aan de streep gekeken. Je merkt dat er bedrijven zijn die de prijs dusdanig omlaag trekken en daar gaan andere dan weer in mee. Dat is heel gevaarlijk. De bureaucratische manier van aanbesteden door overheden leidt niet tot een binding van vertrouwen tussen opdrachtgever en opdrachtnemer.” Over MVO zegt Ricardo Kuijpers: “Sociaal, economisch en ecologische zijn altijd vervlochten met ondernemerschap en dus is maatschappelijk verantwoord ondernemen de ©M.A. Renaud ScanCorp Bedrijfsadviseurs www.scancorp.nl
Kuijpers Hoveniers Tuinontwerpers gewoonste zaak van de wereld. Vanuit dat perspectief wil ik het graag bekijken. MVO is dus wat mij betreft geen geiten wollen sokken verhaal. Als je afval aan de bron scheidt en je hebt een milieustraat dan bespaar je kosten op verwerking en afvoer van afval. Dat is bedrijfseconomie en MVO tegelijkertijd.” We vragen hem: “Zullen we het eerst eens hebben over het ecologische aspect van MVO? Hoe wordt er in jouw bedrijf omgegaan met de vuilstromen?” “We regelen wat betreft het vuil alles tijdens en op de locatie een project. We scheiden al het vuil op locatie van het project. Daar hebben we containers staan of we roepen bedrijven in die puin of grond komen weghalen. Het overheidstoezicht is daarop trouwens strikt en wel eens met een wantrouwende insteek.” Maar de regelgeving is al zodanig dat je in onze branche vuil echt niet zo maar kunt dumpen. En dat wil je ook gewoon niet, los nog van het feit dat op overtredingen zware sancties staan.” vertelt Kuijpers Kuijpers licht kort de administratieve procedures toe die erop neerkomen dat op moment van het opladen van vuil er gestandaardiseerd documentatie aanwezig is over herkomst, samenstelling en bestemming van het vuil. “De vuilstromen in de branche, dat is eigenlijk al nauwkeurig op een MVO manier. Ook binnen het eigen bedrijf houden we de afvoerstromen en de kosten nauwgezet bij. “Wanneer er bij een verwerker wordt gecontroleerd om vast te stellen door wie wat is aangeleverd dan is mijn aanvoer naar die verwerker ook in mijn eigen bedrijfsadministratie precies traceerbaar.” “Hoe verhoudt je je tot je concurrenten als het om MVO gaat?” Kuipers begint: “Je moet in deze tijd van nog voortslepende recessie gewoon veel meer doen om je te onderscheiden. Mijn benadering daarin is: nauwkeurig gespecificeerde en transparante offertes. Ik wil daardoor vertrouwen wekken bij mijn toekomstige klanten. Het ligt dus in de relationele sfeer en in sfeer van op goeie manier met elkaar omgaan. Ik wil een klant door mijn offerte laten weten dat er eerlijk is gecalculeerd. Dat brengt bij hem een gevoel van vertouwen te weeg. Dit vind ik een belangrijk aspect. Om duurzaamheid aan te brengen in de relatie met mijn opdrachtgevers. En dat doe ik ook door bij het minste of geringste probleem bij de uitvoering van een project voor een oplossing te zorgen en de klant daarmee een positief gevoel te geven over mijn dienstverlening.” Kuijpers vervolgt: “Ik besteed zoals je zult begrijpen veel zorg aan een ontwerp. Daarmee probeer ik mijn bedrijf te onderscheiden van anderen. Als ontwerper moet je goed kunnen communiceren met je klanten. Ik wil mensen dat graag dat stukje extra informatie geven. Om die reden heb ik nu ook een showroom ingericht. Ook daar wil ik communiceren, binding creëren met de klant.” “Met de scherpe concurrentieverhoudingen is dat soms lastig vol te houden. Veel mensen vinden een goed ontwerp toch minder belangrijk. Mensen zien vaak de waarde niet in van een tekening. Maar een goed basisplan dat is echt de basis voor de aanleg van een mooie tuin. ©M.A. Renaud ScanCorp Bedrijfsadviseurs www.scancorp.nl
Kuijpers Hoveniers Tuinontwerpers Daarom hanteer ik de formule dat het ontwerp onderdeel van het project is. Wanneer mensen niet met realisatie van een ontwerp doorgaan worden de ontwerpkosten in rekening gebracht.” Op welke pijler van MVO sociaal, economisch, maatschappelijk, ecologisch leg je in jouw bedrijf de nadruk? “Op alle vlakken, begint Kuijpers zijn betoog, “je wil dat je mensen het naar de zin hebben, je wil het werk dat ze doet aantrekkelijk maken”. We letten dus heel erg op onze mensen, we gebruiken veel en goed materieel om onszelf te sparen. We werken met graafmachines om het zware werk te besparen, met zuignappen om tegels te tillen etc. Ook daar zit weer het verhaal van kosten aan vast die doorwerken in de uiteindelijke prijs van een project. Eigenlijk is het maatschappelijk onverantwoord als je door de markt gedwongen wordt daarop te bezuinigen.” zegt hij met een grijns. Kuijpers gaat verder: “En ecologisch: je moet je materiaal natuurlijk verantwoord inkopen. We voeren ook materiaal uit Azië: Vietnam, Thailand, Indonesië. Je krijgt er via de leveranciers vaak niet echt de vinger achter of dat wel op een MVO-manier is vervaardigd. Bankiraihout komt ook langs illegale wegen Nederland binnen. Ik heb niet altijd zicht op alle waarde toevoegende elementen in de keten waarmee ik uiteindelijk mijn eindproduct lever. Maar dat geldt ook voor anderen ben in diezelfde keten van wie ik afhankelijk.” Kuijpers gaat na een moment van stilte verder: “Om toch enigermate te kunnen vertrouwen moet je wel afgaan op keurmerken. Andere dingen waarop je je vertrouwen kunt baseren is dat je beschikt over betrouwbare achtergrondinformatie over de productiewijze.” Dat kan bijvoorbeeld doordat inkopers, mijn leveranciers, zich op locatie overtuigd hebben van het MVO-gehalte van de productie en bereid zijn mij daarover eerlijke informatie te verschaffen. Daar zitten dus nog al wat mitsen en maren aan. Overigens is het bij bepaalde producten zoals natuursteen erg moeilijk om achtergrond informatie te verkrijgen en dat heeft te maken met het zeer beperkt aantal leveranciers.” Hij vat samen: “Ik stel het assortiment samen, ik bied verschillende varianten van een product aan en ik adviseer de klant wat hij van verschillende producten kan verwachten en ik geef alle productinformatie waarover ik beschik. De klant bepaalt dan wat hij wil en maakt daarbij zijn eigen afwegingen.” Bespreek je met je medewerkers het thema MVO en zo ja, hoe doe je dat, vanuit het vak of meer in algemene zin? “Niet zozeer het thema MVO afzonderlijk. Kijk we hebben er nu het vlaggetje MVO aan gehangen maar je moet je bedenken: MVO zit al lang verweven in ons bedrijf door de aard van onze business. Ik geloof niet in een dictaat van boven af, ook niet als het om MVO gaat. Ik wil de ruimte geven aan mijn medewerkers. Hoe zien zij het werk. Als ze met een probleem aankomen vraag ik eerst naar hun visie en hun oplossing. Ook als het gaat om materieelaanschaf leg ik de vraag voor, hebben jullie nog een idee over vervanging of ©M.A. Renaud ScanCorp Bedrijfsadviseurs www.scancorp.nl
Kuijpers Hoveniers Tuinontwerpers vernieuwing van materieel. Daarmee versterk ik het gevoel bij hen dat ze ergens voor staan. Daarnaast probeer ik in ze een stukje ondernemerschap bij te brengen. Dat ze niet alleen domweg doen wat er op een werkbriefje staat, maar dat ze informatie aan een klant geven en terugkrijgen. Daarmee versterken ook zij ze de binding van het bedrijf met de klant.” Weet jij wat jouw concollega’s doen op het gebied van MVO? Niet heel specifiek. In ieder geval hangt veel af van de grootte van een bedrijf. Een bedrijf met 20- 30 medewerkers zal makkelijker investeren in hoogwaardig materieel. Dat kan je MVO versterken. Op mijn schaal huur ik materieel in dat ik niet elke dag gebruik. Die kosten worden 1 op 1 wordt doorbelast aan de klant. Ik had het al eerder over prijsvorming. Je ziet bij grotere ondernemingen als gevolg van de recessie de neiging ontstaan om het eigen materieel niet door te belasten in de prijs. Ik vind dat men dan niet goed bezig is. Ik heb zelf heel veel gevoel met wat er gebeurt in de markt, heb heel veel gevoel met marges. Door dit soort prijsvorming en verkeerde tarieven maak je uiteindelijk je branche kapot. Een weg terug is er dan niet.” waarschuwt Kuijper. Hoe los jij dat dan op, die neerwaartse druk op de prijs? Ik investeer liever in relatieversterkende acties dan tarieven of prijzen te verlagen. Zoals gezegd: daarmee geef je het signaal dat het nog lager kan en dat is een verkeerd signaal. Ik geef er liever iets bij, een plantenpakket bijvoorbeeld. Dat is een totaal ander gebaar vind ik: ik geef wat weg en dat schept een band, vertrouwen. Givers gain. Op welke manier verzamel jij feedback van je klanten over jouw diensten, klanttevredenheid dus? “Dat is met name door de positieve feedback na een opgeloste een klacht of wanneer ik een probleem heb opgelost. Uit het soort reactie dat ik van de klant krijg weet ik of ik het klanten servicegericht gericht heb gedaan Ik heb het gevoel dat mijn klanten tevreden zijn. Het is aan de andere kant zo dat de consument moeilijker te tevreden te stellen is dan voorheen. Ik bespeur soms wel eens dat een klant er zoveel mogelijk probeert uit te halen. Er is minder vriendelijkheid,minder vertrouwen en een minder langdurige band.” “Op welke manier hebben het algemene en het vakonderwijs aan jouw MVO-vorming bijgedragen?” Kuijpers antwoordt fel en kritisch: “Ik vind het onderwijs van nu gewoon slecht. Toen ik de tuinbouwschool volgde, was het ook niet ideaal. Er waren te weinig lokalen vanwege de grote toestroom. Maar wel werd er in mijn schooltijd - zo een 15 jaar geleden - door ons leerlingen aan de docenten aangegeven aan welke praktische kennis wij nog meer behoefte hadden. Tegenwoordig zijn de vakkenpakketten uitgeknepen, de toelating is te gemakkelijk geworden. In het praktijkonderwijs worden jongens te veel aan hun lot overgelaten: er is weinig begeleiding en ze worden onvoldoende beoordeeld op wat ze werkelijk kunnen. Bovendien wordt er met slecht materieel gewerkt.” weet Kuijpers te vertellen. ©M.A. Renaud ScanCorp Bedrijfsadviseurs www.scancorp.nl
Kuijpers Hoveniers Tuinontwerpers “De lesprogramma’s sluiten slecht aan op de praktijk en teveel op de grote bedrijven. Toen één van mijn medewerkers die een opleiding volgde zijn diploma kreeg, bleken de eindtermen niet te corresponderen met één van de functiegroepen uit de CAO. Ik wil niet zeggen dat vroeger alles beter was, maar ik heb nog een echte vakopleiding doorlopen. Daar kwamen mensen vanaf die konden wat. Ik heb geleerd hoe je natuursteen moet verwerken.” “Ik meet de kwaliteit van het onderwijs ook af aan de BBL-stagiares die ik in mijn bedrijf krijg. Die kosten mij erg veel begeleidingstijd voordat ik ze bij een klant kan inzetten. Blijkbaar wordt er in het onderwijs geen enkele aandacht besteed aan zaken als persoonlijke presentatie. Eerlijk gezegd mis bij teveel van deze jonge mensen een stukje frisheid, spirit, uitstraling en bewustheid van wat ze willen gaan doen.” Je hebt nu 4 medewerkers in dienst. Heb je ambitie om te groeien? “Ik heb best wel ambitie maar ik vind dat de branche veel van je eist als ondernemer. Ik zei het al: je moet veel doen om je creativiteit te verkopen. Op een gegeven moment vind je dat creatieve stuk, het ontwerpen zo vanzelfsprekend dat je de toegevoegde waarde ervan uit het oog verliest. Ontwerp als apart product in de markt is wel een mogelijkheid. Als ontwerper heb je dan wel goeie voormannen nodig en die zijn schaars.” Kuijpers vervolgt: “Groei door overname is ook een mogelijkheid maar als je ziet hoe het ervoor staat bij mogelijke kandidaten met kwaliteit, met personeel, cijfers, prognoses etc. blijf ik voorlopig voorzichtig. Het gaat in de branche echt niet lekker en dat wordt door velen onderschat. Ik probeer me wel eens een beeld te vormen hoe het over 5 jaar in deze branche zal gaan. Dat beeld nu is niet alleen maar rooskleurig.” besluit de ondernemer zijn verhaal.
©M.A. Renaud ScanCorp Bedrijfsadviseurs www.scancorp.nl
