België - Belgique P.B. 9000 Gent X BC 28159
Het
Gentse
Rode
Kruis
d
ig
ill
jw i r
v
a bl
driemaandelijks magazine ı Poolse-Winglaan 92 - 9000 Gent jaargang 3 ı nr. 1 ı maart 2012 ı P 911669
Dringende Sociale Interventie Extra hulp bij rampen
Een treinongeval … gewonden worden naar de ziekenhuizen gebracht. Treinreizigers die niet gewond zijn, worden opgevangen in een sporthal. Ze zijn geschokt door het gebeuren. Ongeruste familieleden zijn op zoek naar informatie. Het Rode Kruis doet bij een ramp veel meer dan enkele medische noodhulp geven. Het Rode Kruis biedt bij incidenten ook psychosociale bijstand aan slachtoffers en familieleden.We stellen u Dringende Sociale Interventie (DSI) voor, dit is de dienst van het Rode Kruis die psychosociale opvang biedt. Meer dan medisch Begin januari 1976 raast een Noordwesterstorm over België. Door het springtij breekt de dijk van de Rupel in Ruisbroek. Bijna heel het dorp loopt onder water. Meer dan 2000 mensen worden geëvacueerd. De hulpverlening komt stroef op gang en de toestand sleept enkele weken aan. Het bezoek van koning Boudewijn aan het rampgebied is het meest bekende beeld van de ramp. De koning wordt er geconfronteerd met een woedende en radeloze bevolking. Een van de lessen die wordt getrokken na de ramp in Ruisbroek is dat de getroffenen niet enkel nood hebben aan medische en praktische hulp, zoals opvang, voeding en dergelijke, maar voor het eerst wordt ook het psychosociale welzijn van de getroffenen erkend. Hieruit ontstaat de Dienst voor Sociale Interventie, die tegenwoordig Dringende Sociale Interventie wordt genoemd. Na het Heizeldrama (1985) en de ramp met de Herald of Free Enterprise (1987) wordt nog meer duidelijk dat zowel psychologische als sociale hulpverlening onontbeerlijk zijn bij de rampenhulpverlening.
© Rode Kruis-Vlaanderen | Frank Toussaint
incident die meestal maximaal 12 tot 24 uur duurt. Bij andere incidenten zoals de steekpartij in kinderdagverblijf Fabeltjesland bood DSI meer dan een maand verdere ondersteuning aan de getroffenen. DSI wordt op provinciaal niveau georganiseerd. In Oost-Vlaanderen zijn er een 40-tal Rode Kruisvrijwilligers actief bij DSI. Er zijn twee types vrijwilligers: ‘socias’ en ‘behandelaars’. Socias werken tussen en met de getroffenen. Ze zorgen voor de opvang van de getroffenen, ze proberen hun vertrouwen te winnen en geven informatie. Ongeveer de helft van de vrijwilligers zijn socias.Voor deze vorm van vrijwilligerswerk doet het Rode Kruis beroep op mensen die in hun dagelijkse werkomgeving ervaring hebben met het begeleiden van mensen, zoals sociaal assistenten, opvoeders, psychologen, maatschappelijk werkers en sociaal verpleegkundigen. Gespecialiseerde Rode Kruisvrijwilligers De voornaamste taken van DSI-vrijwilligers bij een incident of ramp zijn De behandelaars hebben een administratieve taak; zij maken onder anhet onthaal en de opvang van de niet-gewonde getroffenen, het verzame- dere lijsten op met de namen van wie bij een ramp of incident is betroklen en verwerken van informatie over de getroffenen, en de psychosoci- ken. Het verzamelen van correcte informatie is hierbij zeer belangrijk. ale begeleiding van getroffenen en familieleden. Het kan gaan om grote Daarom worden voor de functie van behandelaar vrijwilligers gezocht rampen of kleine incidenten of ongevallen. Bij een grote ramp bemannen die onder stress uiterst accuraat kunnen werken. de Rode Kruisvrijwilligers van DSI ook het noodnummer dat via de me- Koen Van Praet, psycholoog bij DSI, getuigt over de werking: “De incidendia wordt verspreid. Bij een evacuatie wordt soms gezocht naar plaats ten of rampen waarbij DSI wordt ingeschakeld zijn zeer gevarieerd. Omvoor overnachting. Daarnaast is er ook psychosociale hulp op verzoek dat onze vrijwilligers professionele ervaring hebben in het begeleiden van van organisaties na een ongeval of een andere schokkende gebeurtenis. mensen is het belangrijk dat ze een opleiding krijgen die vooral gericht Voorbeelden zijn de groepsbegeleiding van de personeelsleden na de is op kennis over de rampenhulpverlening. DSI-vrijwilligers moeten westeekpartij in het kinderdagverblijf Fabeltjesland in Dendermonde of de ten hoe die hulpverlening verloopt. Op die manier kunnen we correcte repatriëring van getroffenen na een busincident in het buitenland. DSI informatie geven aan de getroffenen. Het maakt voor een getroffene die biedt ook ondersteuning aan alle Rode Kruisvrijwilligers na ingrijpende wacht op verdere hulp een groot verschil te weten dat hulp op komst is, interventies. Een interventie kan enkel nodig zijn in de acute fase van het maar dat eerst prioriteit wordt gegeven aan de gewonden. Mensen kun-
Afdeling GENT
nen beter omgaan met de situatie als ze correcte informatie krijgen. De mensen van de DSI spelen hierin een belangrijke rol, omdat ze kunnen duiden hoe de hulpverlening verloopt. Mensen worden niet graag ‘slachtoffer’ genoemd, vandaar dat we bij DSI tegenwoordig spreken van ‘getroffenen’. We gebruiken nog meer dan vroeger de zelfredzaamheid van de getroffenen door hen de kans te geven mee (kleine) taken op te nemen zoals zich bekommeren om andere getroffenen of het helpen bij het uitdelen van een maaltijd. Dit geeft de mensen een gevoel van controle terug, ze voelen zich minder machteloos. Sommigen worden liever niet verder opgevangen. Voor hen is het belangrijk te weten dat ze zich later opnieuw kunnen aanmelden voor meer informatie, of voor het bezoek van de gouverneur die de getroffenen een hart onder de riem wil steken en die de ramp coördineert.” Rode Kruis-DSI is provinciaal georganiseerd. Maar ook over de provinciegrenzen heen wordt vaak hulp gevraagd bij grotere rampen, zoals bij het Pukkelpopdrama vorig jaar. Dit is vaak nodig omdat de vrijwilligers van DSI elke 8 uur worden afgelost. Op die manier worden ze zelf niet overbelast. © Rode Kruis-Vlaanderen | Frank Toussaint
“Duizenden telefoons komen binnen op de telefooncentrale. Het lijkt of iedereen belt die iemand kent op een trein naar Brussel” Koen vertelt over concrete interventies: “De vrijwilligers van DSI worden opgeroepen via een automatisch telefonisch systeem dat door de 105 dispatching van het Rode Kruis in werking wordt gesteld. De vrijwilligers komen naar een verzamelpunt waar een coördinator van DSI informatie over de ramp geeft.Wanneer bijvoorbeeld een telefooncentrale wordt bemand, zoals bij de treinramp in Buizingen in 2010, kan het er de eerste uren zeer hectisch aan toe gaan. Op dergelijk moment bellen duizenden mensen. Het lijkt wel of iedereen die iemand kent die met de trein naar Brussel gaat informatie wil. Sommige mensen bellen zelfs met vragen over treinverbindingen. In Buizingen waren 15 telefoonlijnen operationeel. Meer dan 3500 telefoons werden in de eerste uren beantwoord, en 8000 oproepen in de eerste 24 u. Bij elk telefoongesprek werden de namen van de beller en van de persoon naar wie werd geïnformeerd genoteerd. Na enkele uren bleef er een lijst van 22 namen over van vermisten naar wie herhaaldelijk werd geïnformeerd. Achteraf werd duidelijk dat de lijst ook de namen bevatte van de 19 overleden slachtoffers. Voor het verdere verloop, na het opstellen van de namenlijst, is de samenwerking met het Disaster Victim Identification Team (DVI) van de federale politie essentieel. Een DSI-vrijwilliger en een personeelslid van het DVI bezoeken samen de families van de vermiste personen. Er worden persoonsgegevens opgevraagd die het DVI-team kan gebruiken voor de identificatie van de overleden slachtoffers. Elk team van een DSI-vrijwilliger en een DVI-medewerker blijft verantwoordelijk voor de opvolging van de hun toegewezen familie. Zo kan het team een vertrouwensrelatie opbouwen met de getroffen familie en ook psychosociale of praktische ondersteuning geven. Bijvoorbeeld zal het team de familie begeleiden wanneer het lichaam van de overledene wordt gegroet. De vrijwilliger van de DSI kan de familie hierop voorbereiden. De werking van DSI is voortdurend in evolutie. Nu iedereen
2
Het Gentse Rode Kruis - 2012 editie 1
een mobiele telefoon heeft, nemen getroffenen vaak zelf contact op met vrienden of familie, waardoor zij snel weten waar de getroffenen worden opgevangen. Dit wil zeggen dat we dikwijls geconfronteerd worden met gemengde onthaalcentra, plaatsen waar direct getroffenen al samen zijn met familieleden. Tot voor enkele jaren werden familieleden en vrienden opgevangen op een aparte locatie, dit is nu de uitzondering. Onze werking werd hieraan aangepast.”
“De komst van de GSM heeft het begrip betrokkenen veranderd” “Mensen reageren heel verschillend op een incident of ramp. Sommige getroffenen vertellen honderduit over het gebeuren, anderen blijven eerder stil.Vaak zijn het de getroffenen die aanvankelijk stil zijn die het meest nood hebben aan een luisterend oor. De reactie van de getroffenen wordt soms verklaard door hun voorgeschiedenis of verleden. Zo kan de evacuatie van huizen omwille van een gevonden oorlogsbom een ingrijpendere impact hebben op iemand die de oorlog meemaakte als kind.”
Brand in Gent: Christof Piron, provinciaal adjunct-verantwoordelijke van DSI, getuigt 14 januari 2012 - 5u30 - de telefoon gaat, het Rode Kruis! Of ik zo snel mogelijk kan komen. Een appartementsgebouw in het centrum van Gent staat in brand; een 30-tal mensen wordt geëvacueerd. Het is vroeg in de ochtend, maar ik ben onmiddellijk klaarwakker en spring uit mijn bed. De brand, dat is de verantwoordelijkheid van de brandweer; eventuele gewonden worden verzorgd door de hulpdiensten. Voor deze interventie treed ik op als coördinator. Samen met tien collega vrijwilligers van DSI bekommeren we ons om het psychosociale welzijn van de mensen. Ook negentien hulpdienstvrijwilligers zijn aanwezig voor het verzorgen van de opvang van 37 getroffenen. Ook voor wie niet gewond is, zijn de brand en de evacuatie een ingrijpende en schokkende gebeurtenis. Onze opdracht is niet eenvoudig. De meeste bewoners komen uit Bulgarije en spreken geen Nederlands. Ze begrijpen niet waarom het nodig is dat we hun identiteitsgegevens registreren. We moeten eerst hun vertrouwen winnen. Gelukkig maakt het voor sommigen een verschil dat we van het Rode Kruis zijn. Tegenover de stadsdiensten zijn ze vaak iets meer terughoudend. Niet iedereen kan terug naar zijn appartement. Een oplossing is nodig. De stadsdiensten zoals het OCMW zijn moeilijker bereikbaar, het is immers zaterdag. Buiten is het koud en nat. Het vinden van een droge locatie voor deze mensen is noodzakelijk. Maar we hebben geluk. In een nabijgelegen jeugdherberg is plaats vrij. De getroffenen worden er de eerste dagen opgevangen. Na de eerste noodopvang zorgen de reguliere diensten van de stad voor de verdere opvolging.
© Rode Kruis-Vlaanderen | Frank Toussaint
Hulpverlening in Syrië Het Rode Kruis onderhandelt in Syrië om een wapenstilstand in te voeren.Tijdens een dagelijks staakt-het-vuren van een paar uur wil het Rode Kruis mensen in de zwaarst getroffen gebieden helpen. “Gezinnen zitten opgesloten in hun huizen. Ze kunnen niet naar buiten om brood, voedsel, water of medische zorg te krijgen”, zegt Internationale Rode Kruisvoorzitter Jakob Kellenberger. “We hebben minimaal twee uur per dag nodig, zodat onze vrijwilligers genoeg tijd hebben om hulp te leveren en gewonden en zieken te evacueren.’’ De website van het Internationaal Comité van het Rode Kruis (ICRC) (www.icrc.org) publiceert bijna dagelijks berichten over de hulpverlening in Syrië.We brengen het verslag van enkele dagen hulpverlening in Syrië. 25 februari 2012
Sinds de ochtend zijn de staf van het ICRC en de Syrische Arabische Rode Halve Maan (SARC) in bespreking met de Syrische autoriteiten en de oppositie om de evacuatie van wie nood heeft aan acute medische bijstand te organiseren. Het ICRC-team kon zeven gewonden overbrengen naar het Al Amin hospitaal en twintig vrouwen en kinderen werden buiten de bezette zones gebracht. De mogelijkheid om de door geweld getroffen gebieden te bereiken is essentieel voor het uitvoeren van levensreddende interventies.
26 februari 2012
Het ICRC en SARC onderhandelen continu met de Syrische autoriteiten en oppositiegroepen om te kunnen werken in Baba Amr. De noden zijn er heel acuut en nemen nog elk uur toe. De evacuatie van mensen die nood hebben aan medische en humanitaire hulp is zeer dringend. Er wordt nog geen toelating verkregen. Het ICRC zet de onderhandelingen dagelijks verder.
internationaal
27 februari 2012
Het ICRC en SARC konden voor het eerst sinds 17 januari hulp bieden in Hama, een stad in het westen van centraal Syrië. Deze regio is erg getroffen door het geweld. Het team actief in de stad kan 12 000 mensen bijstaan met voeding, dekens en hygiënisch materiaal voor een periode van een maand.
28 februari 2012
Het ICRC is nu actief in Hama. Sinds 24 februari kon het ICRC niet meer terugkeren naar Baba Amr in Homs. Nog steeds gaan onderhandelingen door met de Syrische autoriteiten en de opposities om een dagelijks staakt het vuren te verkrijgen zodat gedurende enkele uren humanitaire hulp kan geboden worden in veilige omstandigheden.
1 maart 2012
Het ICRC kreeg vandaag wel de toelating om hulp te bieden aan de lokale bevolking in Homs. De humanitaire situatie verontrustte het ICRC. Het ICRC wil daarom een evacuatie organiseren voor gewonden, zieken en voor het bergen van doden.
2 maart 2012
Het ICRC en het SARC kregen opnieuw geen toelating meer om het Baba Amr district in Homs te betreden.
5 maart 2012
De SARC kon vandaag de bevolking ondersteunen in Al Insha’at in de buurt van Homs. De SARC kan er verschillende ambulances en een arts inzetten voor het verlenen van eerste hulp en medische verzorging. Voedsel wordt uitgedeeld net als dekens en zeep en dergelijke aan inwoners en aan vluchtelingen uit Baba Amr. Ook het Internationale Rode Kruiscomité kon voor de 5de maal sinds 11 februari de stad Homs bereiken met een vrachtwagenkonvooi. Het aangeleverde materiaal voorziet in de noden van duizenden mensen voor enkele dagen. De prioriteit voor het Rode Kruis is dit werk in de regio te kunnen voortzetten voor inwoners getroffen door geweld, zowel mensen op de vlucht uit Baba Amr als mensen die in de regio willen blijven. Bron: http://www.icrc.org/eng/resources/documents/overview/syria-update-25-02-2012.htm (3/3/2012)
Bludan, markt. Inwoners helpen de vrijwilligers van de Syrische Rode Halve Maan om overlevingspakketten van vrachtwagens over te laden naar een geïmproviseerde opslagplaats. De goederen worden gegeven aan mensen die hun woonplaats hebben verlaten. © SARC/I. Malla.
Hoofd Syrische Rode Halve Maan gedood De secretaris-generaal van de Syrische Arabische Rode Halve Maan (SARC), een zustervereniging van Rode Kruis-Vlaanderen, is op woensdag 25 januari om het leven gekomen bij een schietincident. Het incident vond plaats nabij Khan Shaykhun op de snelweg die Halab verbindt met Damascus. Op de wagen waarmee Dr. Jbeiro zich verplaatste van het hoofdkwartier van de SARC in Damascus naar Idlib was het Rode Halve Maanembleem duidelijk zichtbaar. Rode Kruisverenigingen wereldwijd reageren geschokt op het incident en het overlijden van de secretaris-generaal van de Syrische zustervereniging en drukken hun medeleven uit. De president van de SARC heeft de Syrische autoriteiten officieel verzocht de dood van de heer Jbeiro te onderzoeken. Alle partijen die betrokken zijn bij het geweld in het land worden opgeroepen om vrijwilligers en medewerkers van het Rode Kruis en de Rode Halve Maan te ontzien. De louter humanitaire taak van het Rode Kruis en de Rode Halve Maan bestaat uit het leveren van neutrale en
onpartijdige hulp en bijstand aan mensen in nood. Deze taak moet altijd en in alle omstandigheden worden gerespecteerd. Het is van levensbelang dat alle strijdende partijen het Rode Kruis- en Rode Halve Maanembleem erkennen en respecteren en dat medisch personeel en ambulances worden toegestaan om de gewonden te bereiken. Het gaat niet alleen om de levens van de Rode Kruismedewerkers, maar ook om vele slachtoffers die zij niet meer kunnen helpen. Het is niet voor het eerst dat er geweld wordt gebruikt tegen hulpverleners in Syrië. Onlangs kwam een hulpverlener van de SARC om het leven en raakten drie andere medewerkers gewond. Het Rode Kruis is op dit moment de enige internationale organisatie die hulpverleners inzet in Syrië. De vrijwilligers van de SARC werken sinds het begin van de opstanden onafgebroken. Voor het geweld uitbrak, voerden ze taken uit zoals het transport van zieken.Vandaag staan ze in voor levensreddende taken in gevaarlijke gebieden. Zoals alle medische hulpverleners moeten ook zij hun werk op een veilige manier kunnen uitvoeren. Elke aanval op voertuigen die zijn voorzien van het Rode Kruis- of Rode Halve Maanembleem is daarom te veroordelen.
3
historiek
Henri Dunant
de oprichter van het Rode Kruis koos het Rode Kruis als embleem een rode vlag op een witte achtergrond – een omkering van de Zwitserse vlag en een verwijzing naar de Zwitserse neutraliteit. Het streven naar neutraliteit zorgde voor een – maar zeker niet het enige – conflict tussen Dunant en Moynier. Dunant vreesde dat burgers van landen die bij een oorlog betrokken waren niet neutraal konden zijn en gaf er daarom de voorkeur aan dat hulpverleners uit landen die niet betrokken waren bij het conflict kwamen. Voor Moynier kon het wel dat vrijwilligers uit de Sociaal bewogen gezin (Jean) Henri – Henry – Dunant werd geboren op 8 mei 1828 in Genève oorlogvoerende landen zich inzetten als hulpverlener tijdens een conflict. als oudste zoon van een zakenman. Het calvinistische gezin Dunant was De discussie zorgde ervoor dat de invloed van Dunant in het Rode Kruis welstellend, diepgelovig en sociaal bewogen. Henri’s ouders verzorgden verzwakte. armen, wezen, zieken en gewonden. Ook Henri was sociaal geëngageerd en gelovig. Hij werkte een tijd voor de Young Men’s Christian Association (YMCA), waarvoor hij naar Frankrijk, Nederland en België reisde. Op zijn 24ste werd Henri Dunant van school gestuurd omwille van zijn slechte studieresultaten. Hij vond werk bij de wisselbank Lullin und Sautter en begon aan een loopbaan in de zakenwereld.
In 1828 werd in Genève Henri Dunant geboren. Zijn boek Un Souvenir de Solferino en zijn inzet voor zijn humanitaire idealen leidden in de jaren 1860 tot de oprichting van het Rode Kruis. Dunant leefde in de jaren 1870 in armoede en vergetelheid. Op het einde van de negentiende eeuw kwamen Dunant en zijn werk weer in de belangstelling. In 1901 won hij de eerste Nobelprijs voor de Vrede en tot vandaag wordt hij herdacht als de oprichter van het Rode Kruis.
Van Algerije naar Solferino
Henri Dunant vertegenwoordigde de Compagnie genevoise des Colonies de Sétif in Noord-Afrika en op Sicilië. In Algerije richtte hij de Société financière et industrielle des Moulins des Mons-Djémila op. Over zijn verblijf in Noord-Afrika publiceerde Dunant in 1858 het boek Notice sur la Régence de Tunis. Zijn verblijf in Noord-Afrika werd geen groot zakelijk succes. Om zijn zakelijke belangen te verdedigen bij de Franse keizer Napoleon III en tegelijk aan de keizer een boek dat hij over hem had geschreven te overhandigen, trok Dunant naar Italië. Op 24 juni 1859 kwam Dunant aan in Solferino, waar het Franse leger aan de zijde van de Italianen tegen de Oostenrijkers vocht. Na de slag van Solferino bleven meer dan 38.000 mannen dood of gewond achter op het slagveld. Medische verzorging was er amper. Dunant kocht materiaal om ziekenhuizen in te richten. Hij riep de bevolking op om hulp te bieden aan alle gewonden en zieken, zonder daarbij een onderscheid te maken tussen Italianen, Fransen en Oostenrijkers. Dunant zorgde ervoor dat het Franse leger Oostenrijkse dokters vrijliet, zodat zij konden helpen om de gewonden te verzorgen.
Het Rode Kruis
Terug in Genève schreef Henri Dunant een boek over zijn ervaringen in Solferino. In Un Souvenir de Solferino, dat in 1862 verscheen, beschreef hij de veldslag en de nasleep ervan. Hij riep op om een neutrale organisatie op te richten, die in tijden van oorlog gewonden kon verzorgen. Dunant bezorgde Un Souvenir de Solferino aan leidinggevende politici en militairen in Europa en reisde het continent rond om zijn ideeën te verspreiden. Op 17 februari 1863 werd in Genève het Internationale Permanente Comité van Hulpverlening aan Gewonde Militairen (het latere Internationale Rode Kruiscomité) opgericht. In het Comité zetelden, naast Henri Dunant, ook de jurist Gustave Moynier, de generaal Guillaume Henri Dufour en de artsen Louis Appia en Théodore Maunoir. Het Comité verzamelde voldoende steun voor Dunants idee om nationale verenigingen van vrijwillige hulpverleners op te richten. Op 29 oktober 1863 ontstond het Internationale Rode Kruis. Op 22 augustus 1864 ondertekenden twaalf landen het eerste ‘Verdrag van Genève tot verbetering van het lot der gewonden bij de legers te velde in oorlogstijd’. Het Rode Kruis was definitief gestart. De organisatie bood hulp aan oorGedenkplaat op een kerkmuur in Castiglione logsslachtoffers en stelde zich hierbij (Italië) waar de dag na de slag van Solferino gewonden werden verzorgd door Henri Dunant strikt neutraal op. Niet voor niets
4
Het Gentse Rode Kruis - 2012 editie 1
Standbeeld van Henri Dunant met vrijwilligers van Rode Kruis-Gent tijdens een bezoek aan Genève in 2007
Berooid
Het waren echter financiële en zakelijke problemen die er uiteindelijk voor zorgden dat Henri Dunant uit het Comité stapte. Zijn inzet voor het Rode Kruis zorgde ervoor dat Dunant zijn zakelijke belangen verwaarloosde. In 1867 ging Dunant failliet; hij sleurde zijn familie mee in zijn financiële problemen. Het overlijden van zijn moeder in 1868 zorgde voor een emotionele klap. Dunant verliet Genève. Hij trok naar Parijs, waar hij zich verder inzette voor zijn idealen. Terwijl het Rode Kruis zich steeds verder uitbreidde, verdween de oprichter uit de belangstelling. Dunant werd benoemd tot erelid van diverse nationale Rode Kruisverenigingen (onder meer in Oostenrijk, Zweden en Pruisen), maar leefde in vergetelheid en armoede. In de jaren 1870 en 1880 woonde Dunant in diverse Europese steden, waaronder Stuttgart, Rome, Bazel, Karlsruhe en Londen. In 1881 bezocht Dunant voor het eerst het Zwitserse Heiden en toen hij er financieel weer wat beter voor stond, vestigde hij zich definitief in het plaatsje. In 1890 werd hij er de voorzitter van de lokale Rode Kruisafdeling. Invloed in de internationale Rode Kruisbeweging had Dunant op dat moment al lang niet meer.
Nobelprijs
Op het einde van de jaren 1890 verschenen diverse artikels over Henri Dunant, waardoor hij als stichter van het Rode Kruis opnieuw in de belangstelling kwam te staan. In 1901 ontving Dunant de eerste Nobelprijs voor de Vrede voor zijn rol in de oprichting van het Rode Kruis. Dunant deelde de prijs met Frédéric Passy, de oprichter van de Vredesliga. In deze periode ontving Dunant nog andere onderscheidingen, waaronder een eredoctoraat van de universiteit van Heidelberg in 1903. Henri Dunant overleed op 30 oktober 1910 in Heiden. Bronnen: http://www.rodekruis.be/NL/Over/AchterSchermen/Geschiedenis/ (8/2/2012) http://nl.wikipedia.org/wiki/Henri_Dunant (8/2/2012) http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1901/dunant-bio.html (8/2/2012)
De Huisapotheek De meeste kwaaltjes en ongemakken komen thuis voor. Een degelijk uitgeruste huisapotheek is daarom een echte must. Hoog tijd om wat aandacht te besteden aan de huisapotheek. Eerst en vooral: geneesmiddelen zijn geen snoepjes. Bewaar dus alles veilig op een donkere, droge plaats, buiten het bereik van kind en huisdier. Medicatie blijft niet eeuwig goed. Op elke verpakking staat een vervaldatum (EXP). Dit check je best voor je medicatie inneemt. Vervallen medicatie breng je terug naar je apotheker. Wees altijd voorzichtig als je medicatie neemt op eigen initiatief. Veel klachten verdwijnen spontaan en hoeven geen behandeling met medicatie. Andere klachten zoals koorts en pijn kunnen de eerste tekenen zijn van een beginnend gezondheidsprobleem. Door medicatie in te nemen kan je de onderliggende ziekte soms tijdelijk verdoezelen. Dat kan gevaarlijk zijn en de juiste diagnose door je arts bemoeilijken. Jonge kinderen moeten aangepaste medicatie krijgen. Je mag dus niet zomaar de medicatie die je zelf inneemt aan een baby toedienen. Als je twijfelt over een bepaald product, kan je best je huisarts of apotheker raadplegen.
Een kort overzicht van enkele interessante geneesmiddelen in de huisapotheek:
EHBO-tip
Orale rehydratatie-oplossingen
Koorts, diarree en braken kunnen een groot verlies van water en mineralen veroorzaken en leiden tot dehydratatie. Als je deze symptomen hebt en je geen normaal voedingsdieet kan volgen, kunnen orale rehydratatieoplossingen helpen de natuurlijke lichaamsbalans van vocht en mineralen te herstellen. Deze middelen verlichten de dehydratatie symptomen maar zullen de onderliggende reden van de ziekte niet oplossen. Orale rehydratatie-oplossingen zijn verkrijgbaar bij je apotheker en zijn een belangrijke manier om de vochtbalans bij baby’s en kinderen te herstellen.
Antidiarree geneesmiddelen
Diarree kan verschillende oorzaken hebben zoals voedselvergiftiging of een maagontsteking. Antidiarree geneesmiddelen kunnen snel de symptomen van diarree verlichten maar ze nemen de onderliggende oorzaak niet weg. Het meest voorkomende antidiarree middel is loperamide (verkrijgbaar onder verschillende commerciële namen). Dit middel vertraagt de darmwerking. Geef geen antidiarree geneesmiddel aan kinderen jonger dan 12 jaar wegens het risico op ernstige bijwerkingen. Raadpleeg een arts voor advies bij kinderen met diarree.
Geneesmiddelen bij maagklachten
Bij maagpijn, maagzuur en een opgeblazen gevoel kan een antacidum verlichting brengen door de zuurtegraad van de maag te beïnvloeden. Antacida zijn makkelijk in te nemen als kauwtabletten, oplosbare tabletten of Pijnstilling Pijnstillers zoals aspirine, paracetamol en ibuprofen zijn zeer effectief voor in vloeistofvorm. het verzachten van de meeste pijn en koorts. Paracetamol geniet vaak de voorkeur wegens het minste risico op ongewenste effecten. Bruistablet- Antiallergie geneesmiddelen ten en poederzakjes hebben een snellere werking dan gewone tabletten. Deze geneesmiddelen worden antihistaminica genoemd. Ze zijn nuttig Bij spierpijn en verstuikingen worden vaak uitwendige geneesmiddelen bij allergieën, insectensteken en hooikoorts. Antihistaminica komen voor gebruikt zoals crèmes en zalven. De doeltreffendheid van deze genees- onder de vorm van crèmes voor lokale huidbehandeling of onder de middelen is eerder beperkt en er is altijd risico op lokale huidirritaties. vorm van tabletten. Crèmes verzachten insectensteken en kleine huidirritaties. Tabletten worden voornamelijk gebruikt voor de behandeling van hooikoorts en het verzachten van allergische reacties. Opgepast met Geneesmiddelen bij hoest Meestal vereist hoest geen hoestwerende behandeling. De oorzaak van antihistaminica, want deze veroorzaken soms slaperigheid! hoest moet worden aangepakt en meestal geneest de hoest dan vanzelf. Hoestwerende geneesmiddelen kunnen wel aangewezen zijn bij een on- Keeltabletten gemakkelijke hoest die de levenskwaliteit beïnvloedt. Aangezien hoest- Keeltabletten bestaan in verschillende vormen en smaken. Ze hebben werende geneesmiddelen slaperigheid veroorzaken en de nachtrust be- een ontsmettende werking en geven tijdelijk verlichting van de keelpijn. vorderen, worden ze best ’s avonds ingenomen. Geef geen hoestwerend Het nut van deze geneesmiddelen is eerder beperkt. middel aan kinderen jonger dan 6 jaar zonder het advies van een arts. In de volgende editie bespreken we de reisapotheek. Overdreven gebruik en overdosering van hoestwerende geneesmiddelen Bronnen: Gecommentarieerd Geneesmiddelenrepertorium www.bcfi.be; kan aanleiding geven tot constipatie en ernstige slaperigheid. Help! Eerste hulp voor iedereen (Rode Kruis-Vlaanderen, 2011)
Een goede huisapotheek bevat niet enkel geneesmiddelen maar ook voldoende eerstehulpmateriaal. Verbandmateriaal
• steriele kompressen, individueel verpakt en in verschillende maten • rolletje (hypoallergene) kleefpleister • wondpleisters, individueel verpakt of op rol • gaas- en crèpezwachtels in verschillende breedtes • voorgevormd vingertop- of kousverband op rol met applicator • steriele drukverbanden • steriel driehoeksverbanden • niet-steriel driehoeksverbanden om te gebruiken als draagdoek • tweedehuidverband voor blaren
Reinigings- en ontsmettingsmiddelen
• vloeibare zeep • fysiologisch water • ontsmettingsmiddel (waterig en niet kleurend) • ontsmettingsalcohol (om materiaal te ontsmetten) • ether (om kleefresten van pleisters te verwijderen of de huid te ontvetten)
Werkmateriaal
• wegwerphandschoenen • roestvrije schaar met fijne punten • verbandschaar • splinterpincet • tekentang • steriele naalden • veiligheidsspelden • vasthechtingshaakjes • koortsthermometer • isolatiedeken • zakmasker (masker voor kunstmatige beademing)
Een lijst met nuttige telefoonnummers hou je ook best bij de hand
• Huisarts in je buurt en huisarts van wacht: 09 236 50 00 (Centrale Wachtpost Gent) of www.huisarts.be • Tandarts in je buurt en tandarts van wacht: 0903 39 969 of www.tandarts.be • Apotheek in je buurt en apotheker van wacht: 0900 10 500 of www.apotheek.be • Antigifcentrum: 070 245 245 • Noodnummer: 112
5
Nieuws uit Gent
Een uitgave van Rode Kruis-Gent
Eind december 2011 was er de laatste editie van Music For Life. IntAct, een groep Rode Kruisvrijwilligers uit alle hoeken van Vlaanderen toerde rond met een overzichtstentoonstelling van zes jaar Music For Life. Je kon er de thema’s van de vorige edities bekijken en er werd info gegeven over de besteding van het ingezamelde geld door het Rode Kruis. De reizende tentoonstelling was opgesteld in Festival wc’s en stond achtereenvolgens in Leuven, Gent en Antwerpen. In Gent was de reizende tentoonstelling te bezoeken op de Kouter tijdens de dagen dat ook het Glazen Huis in Gent aanwezig was. ’s Avonds brachten rodekruisvrijwilligers uit Oost-Vlaanderen samen een bezoek aan het Glazen Huis. De begeleiding door de Gentse en andere ‘pipers’ (doedelzakspelers) en door de Rode Kruisreus uit Berlare, zorgden ervoor dat dit bezoek niet onopgemerkt voorbij ging. IntAct zamelde met de tentoonstelling € 1.118,39 in. Wil je weten waar het geld van de voorbije Music For Life-edities naartoe is gegaan? Neem dan een kijkje op http://musicforlife.rodekruis.be.
COLOFON
Music for Life in Gent
Rode Kruis-Gent is actief in Gent, De Pinte, Sint-Martens-Latem. Gentbrugge en Sint-Amandsberg hebben een eigen afdeling.
Verantwoordelijke uitgever
Michel De Decker Poolse-Winglaan 92 9051 Gent (St-Denijs-Westrem)
Secretariaat
Rode Kruis-Gent Poolse-Winglaan 92 9051 Gent (St-Denijs-Westrem) T. 09 225 61 79
[email protected] www.rodekruisgent.be
Redactie
Algemene vergadering Rode Kruis-afdeling Gent Op zaterdag 21 januari 2012 huldigde Rode Kruis-Gent naar jaarlijkse gewoonte verdienstelijke vrijwilligers en bloedgevers. In de Pacificatiezaal van het Gentse stadhuis ontvingen de cursisten die in 2011 een opleiding Eerste Hulp volgden hun brevet. In 2011 slaagden 136 cursisten voor het examen van de opleiding Eerste Hulp of Helper. Rode Kruis-Gent huldigde vijftien vrijwilligers die tien, vijftien of zelfs twintig jaar actief zijn in het Rode Kruis. Deze vrijwilligers ontvingen een ereteken voor hun inzet. Ook bloedgevers, plasmadonoren en bloedplaatjesdonoren die hoge aantallen giften bereikten, werden gehuldigd. In totaal werden 721 bloedgevers, 29 donoren van plasma en zeven donoren van bloedplaatjes uitgenodigd. Bloeddonoren werden gehuldigd na tien, 25, 50, 75, 100 of 125 giften en er werden zelfs twee donoren gehuldigd met in totaal 150 bloedgiften. Plasmadonoren werden gehuldigd na 50, 100 of 500 giften; donoren van bloedplaatjes – de zogenaamde ‘cytagiften’ – na 50 giften. Burgemeester Daniël Termont en schepen van welzijn en gezondheid, Guy Reynebeau, reikten mee de brevetten en eretekens uit.
Nele Bracke, Caroline Cooman, Leen Leus en Patrick Van Melle Met medewerking van Nancy Bassez, Luc De Munck, Koen Deryckere, Dana Piessens, Christof Piron, Bie Van Giel en Koen Van Praet
Fotografie
Rode Kruis-Gent, tenzij anders vermeld
Lay-out ducs2.be
Drukkerij Nevelland graphics
Afgiftekantoor Gent-X
Oplage 1550 ex
De 14-daagse van het Rode Kruis, van 26 april tot 10 mei 2012 Op 26 april wordt het startschot gegeven voor de 14-daagse stickeractie. Dit jaar steunt Jelle Cleymans de Rode Kruisactie. Speciaal voor het Rode Kruis schreef Jelle Cleymans het lied “Afspraak aan het kruispunt”. Het kruispunt waar Rode Kruisvrijwilligers jaar na jaar stickers aan de man brengen, is voor Jelle het perfecte onderwerp voor dit optimistisch lied rond solidariteit. Een Rode Kruissticker kost € 5. De opbrengst van de stickerverkoop in Gent gaat naar de lokale Rode Kruisafdeling. Met de opbrengst van de 14-daagse financieren we onze werking: Rode Kruis-Gent investeert in materiaal en in de opleiding van eerstehulpverleners en van RodeKruisvrijwilligers. Zo zijn we weer 365 dagen paraat, ook bij jou in de buurt. Altijd, overal.
Ga jij 2 uurtjes mee? De Rode Kruisvrijwilligers kunnen tijdens de 14-daagse alle hulp gebruiken. Maak je twee uurtjes vrij en verkoop samen met hen stickers! Contacteer ons via de contactgegevens in dit infoblad. Een sticker is zo verkocht, want iedereen kent de werking van Rode KruisVlaanderen
6
Het Gentse Rode Kruis - 2012 editie 1
Verschijnt 4 keer per jaar september-december-maart-juni Uw gegevens werden opgenomen in een databank die wordt beheerd door Rode Kruis-Gent. De gegevens in deze databank zullen enkel worden gebruikt in het kader van Rode Kruis-Gent en niet voor andere doeleinden. Indien u uw gegevens wenst te wijzigen, kunt u dit steeds doorgeven aan Rode Kruis-Gent. Dit magazine wordt gedrukt op gerecycleerd papier.
Reacties
[email protected] Vorige edities van ‘Het Gentse Rode Kruis’ zijn te raadplegen via onze website www.rodekruisgent.be > infoblad