Kredietcrisis Optimisme over Nederland OESO: overheid voorkomt paniek. Waar nodig moeten overheden hun steun nog verder uitbreiden

Alice? geeft antwoord op pagina 3

26 Woensdag November2008 Sport

Assistent Controller (m/v)

Crisis? Hoezo crisis? Een weekje toneel bij PSV

Voor de IT-organisatie van een beursgenoteerd bedrijf op Schiphol-Rijk zoeken wij een Assistent Controller. Iemand die voor uitdagende opdrachten gaat die gebaseerd zijn op de allernieuwste technologie. Een boeiende omgeving en voldoende ontwikkelingsmogelijkheden voor een ambitieuze financiële professional met een afgeronde WO-opleiding. Kijk voor meer informatie op vijzelaar.com of bel met Marco Beemsterboer 035 692 55 30.

22

Remco Tomesen AMSTERDAM

...

Voor iedereen die verlangt naar een jaren dertiggevoel, massaontslagen en lege havens: keep on dreaming. De Nederlandse economie krimpt volgend jaar met een schamele 0,2 procent, volgens de OESO. En nog teleurstellender voor crisisliefhebbers: in 2010 is-ie alweer voorbij, die langverwachte crisis. Het staat allemaal in een dik rapport van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO), een samenwerkingsverband van dertig landen. Twee keer per jaar komt het met voorspellingen over de economie. Volgens de OESO hoeven we dus eigenlijk maar een jaartje af te zien. En dan ook nog maar een klein beetje. De werkloosheid neemt in Nederland in 2009 bijvoorbeeld maar licht toe, van 3,1 procent nu naar 3,7 procent. Dat is nog altijd minder dan in 2006. Voor wie het nog niet gevoeld had trouwens: de Nederlandse economie groeit al een paar maanden

INCL. SUCCESGAME WII-SPORTS!

18.00 p/mnd

Incl. 150 belmin/sms

Bestel op www.ritel.nl. Of ga snel naar één van onze winkels DORDRECHT • BREDA • ETTEN-LEUR • ROOSENDAAL • BERGEN OP ZOOM • OOSTERHOUT • GOES • VLISSINGEN • MIDDELBURG • TERNEUZEN

HOLLANDSE HOOGTE

Slechts een jaartje afzien

GRATIS Wii + Samsung B320 v.a.

continuïteit in finance

Kredietcrisis Optimisme over Nederland

TI SINT P !

Gratis, maar niet goedkoop.

Op 1 januari 2010 mogen de kurken weer knallen: we groeien! niet meer, schrijft de OESO. En gaat vanaf januari dus een jaartje in de min. Op 1 januari 2010 kunnen we weer knallen met de champagne: we groeien weer! In de Verenigde Staten is dat ‘naar boven kruipen’ al bijna begonnen. De economie van dat land zit nu op het dieptepunt. De krimp neemt de komende maanden al af. Iemand die vermoedelijk erg blij is met de voorspellingen, is Wouter Bos. De minister van Financiën waarschuwde twee weken geleden nog tegen doemverhalen over een crisis. ‘Ik maak bezwaar tegen het gebruik van het begrip economische crisis. Het is helemaal de vraag of dat begrip van toepassing is op wat ons te wachten staat’. Het leverde hem een hoop kritiek op. De minister zou naïef zijn, Nederland stond aan de vooravond van de ‘ergste crisis sinds ’29’. Lees verder op pagina 2

Op guerrilla in de Koerdische bergen De lezers mochten beslissen naar welke brandhaard onze oorlogsverslaggever Arnold Karskens zou afreizen. Het werd Noord-Irak, een van de politiek meest turbulente gebieden ter wereld. Lees meer op pagina 7

Problemen met haaruitval?

DERCOS

AMINEXIL SP94

™

Verkrijgbaar bij de apotheek Voor mannen en vrouwen 12 ampullen -  34,95

BEHANDELING TEGEN HAARUITVAL Klinisch bewezen effectiviteit Stress, hormonale schommelingen of seizoenswisselingen.

Effectiviteit tegen haaruitval aangetoond na 3 weken(1) Sterker haar: bij 78%(2) Meer volume: bij 72%(2) Diameter van het haar: +22,5%(3)

V I C H Y. U W H U I D W E E R S P I E G E LT U W G E Z O N D H E I D (1) Gebruikstest onder 120 personen. (2) Na 6 weken, gebruikstest onder 120 personen. (3) Klinische test in ziekenhuisomgeving onder 48 personen.

2

 

 

NL

Lange Poten ...

PETER

MIDDENDORP

O

nder soortgenoten is Jan Peter Balkenende een leuke man. ‘Abraham Kuyper leert dat men aan de chocoladeketel geen geslacht van kloeke calvinisten kweekt,’ zei hij kort geleden in een kerk in Maassluis. ‘Als studenten hebben wij ons daar natuurlijk aan gehouden.’ Een gereformeerd publiek schrikt even van zo’n opmerking, maar al snel slaat de herkenning toe en lacht men de spanning weg – humor. Het wetenschappelijk instituut van het CDA presenteerde een rapport over de woningmarkt en Balkenende nam het eerste exemplaar in ontvangst. Omdat mensen niet alleen nuttige gebaren maken, stak hij even snel zijn tong uit toen hij plaatsnam achter een tafeltje wetenschappelijk medewerkers. Balkenende was de bruinste van het stel. Misschien kwam dit door het vele reizen, misschien had hij geprofiteerd van een aanbieding van Hapro, de zonnehemelfabrikant uit zijn geboorteplaats Kapelle-Biezelinge – belangrijker was dat het hem goed stond, die kleur, daar kon niemand iets van zeggen. Je hoort wel eens dat de premier een beetje pruilerig kan kijken, het effect wordt feitelijk veroorzaakt door een bovenlip die op een relatief wat kleinere onderlip moet rusten. Het is niet lelijk. Wat meer spek op de botten, een lijntje grijs in de scheiding, je kunt moeilijk beweren dat de jaren hem mishandeld hebben. Ook onder deze CDA’ers was Balkenende een leuke man. Hij maakte grapjes in de oren van zijn buurmannen, lachte als anderen luchtige opmerkingen maakten; soms een

 

  


Kredietcrisis Optimisme over Nederland

OESO: overheid voorkomt paniek Vervolg van pagina 1

...

Wouter Bos kan ook nog een OESOpluim in zijn zak steken. Net als een hoop van zijn collega-ministers van Financiën. Dat Nederland en andere landen er economisch weer snel bovenop komen, komt volgens de OESO namelijk voor een belangrijk deel door grootschalig overheidsingrijpen in de bankensector. ‘Daardoor heeft de

Burgemeesterbom

GROOTS OVERLEG Morgen stikt het van de burgervaders in Den Haag. Veertig burgemeesters en wethouders uit verschillende Europese steden gaan zich gezamenlijk hun hoofd breken over grootstedelijke problemen als wonen, welzijn, werkgelegenheid en gezondheidszorg. Ook premier Jan Peter Balkenende en Neelie Kroes, Eurocommissaris voor Mededinging, zijn op het congres aanwezig.

Hardnekkig

VERSTOKTE ROKERS Zelfs de longziekte COPD, die een pijnlijke dood tot gevolg kan hebben, kan de meeste langdurige rokers niet van hun sigaret weghouden. Het instante plezier van een sigaret weegt voor de meeste van hen zwaarder, zo blijkt uit onderzoek van de Universiteit Maastricht. 30 tot 50 procent van de langdurige rokers wordt door COPD getroffen.

cn]peo Jkge]21,,nefgh]]nl]ggap ^efaaj.)f]necGLJBhate^ah..(1, rkkn-5(1,+ij` •Ej_h*-51^ahiejqpajkbOIOlani]]j` •Cn]peoLnkbaooekjaahJkge]=`r]j_a`>hqapkkpd_]ngep •Cn]peoej^kqsej>qoejaoo?ajpankbklhk_]pea j]]ngaqva ANP

+

Vlekkenmaker

DNA-SPRAY BIJ OVERVAL De Rotterdamse politie gaat een nieuw beveiligingssysteem inzetten bij winkels en tankstations tegen overvallers: een spray boven de deur die overvallers bij het verlaten van de winkel besproeit met een onzichtbare chemische stof met unieke DNA-code. Hiermee kan de politie aantonen dat een verdachte in de betreffende winkel was.

Rangnefc^]]nklglj*_kix,4,,),.,--12

De inspectie ...

HANS

WIEGEL

E Peter Middendorp doet als schrijver/journalist dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.

paniek niet lang geduurd.’ De OESO waarschuwt wel in haar rapport. De voorspellingen komen álleen uit, als de overheden genomen maatregelen ‘goed in de gaten hou-

Cn]peoJkge]21,, 'Jkge]?]ngep

Die kleur stond Balkenende goed. Daar kon niemand iets van zeggen. paar seconden te laat en was het meer uit een gevoel van samen lachen dat ook hij in de lach schoot dan dat hij wist waar het over ging. Maar toch. Hij deed het. Intenties tellen ook. Toen de journalisten vragen mochten stellen en de premier zich moest verhouden tot mensen van buiten zijn eigen kring sloeg hij benen en armen over elkaar en verscheen een geveinsde glimlach op zijn gezicht. Met een paar vragen toonde een journalist aan dat het CDA weet dat uiteindelijk niemand beter wordt van de hypotheekrenteaftrek, maar dat zij de andere partijen van die boodschap de electorale effecten wil laten opvangen. 1

Waar nodig moeten overheden hun steun nog verder uitbreiden.

den’. En waar nodig moeten zij opnieuw bijspringen of hun steun uitbreiden. Ook internationale samenwerking en afstemming zijn van cruciaal belang om de crisis te boven te komen. De ingezette weg moet dan ook worden vervolgd, vindt de organisatie. Nog een tip van de OESO: overheden moeten komen met belastingverlagingen. Een overheid die de ‘roep tot bijsturingen en extra maatregelen’ al ter harte heeft genomen, is de Amerikaanse. Gisteren kondigde het stelsel van Amerikaanse centrale banken namelijk een nieuw en omvangrijk steunplan aan. Het gaat om een gigantisch bedrag: met de maatregelen is ongeveer 800 miljard dollar gemoeid. Met dat plan moeten consumenten, huizenbezitters en kleine ondernemers gemakkelijker aan krediet kunnen komen. 1

en vorige keer schreef ik over de kwaliteit van ons onderwijs, met als concreet aangrijpingspunt dat 80 procent van de kinderen die in groep acht zitten (de oude 6e klas van het lager onderwijs) niet echt kan rekenen. De onderwijs-

inspectie moet waken over die kwaliteit. Het schijnt dat het omgekeerde gebeurt. Dat komt door de opstelling van de inspectie zelf. De inspectie kiest voorwat-heet- ‘het nieuwe leren’. Wat houdt dat in? In het toezichtskader van de onderwijsinspectie staat: ‘de leerlingen hebben verantwoordelijkheid voor de organisatie van hun eigen leerproces’. Presley Bergen, bestuurslid van de Vereniging Beter Onderwijs Nederland – goed dat die club bestaat! – legde laatst uit wat dat voorstelt: leertuinen in plaats van klaslokalen, begeleiders in plaats van leerkrachten, ‘doet leuk mee’ in plaats van een cijfer, deelnemers in plaats

van leerlingen en realistisch rekenen – waar ik eerder over schreef – in plaats van cijferen. De inspectie doet niet wat ze moet doen; toezien op de kwaliteit van het onderwijs, maar is ideologisch bezig. Een quasi-modernistische en softe aanpak, die prestaties niet aanmoedigt en uitkomt op nivellering. Scholen – ook dat schreef ik eerder – die traditioneel lesgeven, die kinderen bij de hand nemen om ze iets te leren, krijgen van de inspectie vaak een negatieve beoordeling. Die scholen worden onder druk gezet en zijn dus bang voor de schoolinspectie, die invloedrijk is en haar macht misbruikt. Niet zo lang geleden was er de parlementaire onderzoekscommissie-

Dijsselbloem. Die sprak in haar rapport ‘Tijd voor Onderwijs’ duidelijke taal. Over dat zogenoemde ‘nieuwe leren’ en de onderwijsinspectie werd een hard en zeer kritisch oordeel geveld. Maar de ideologische machthebbers in de inspectie trekken zich daar niets van aan. Zij moeten door het ministerie en het parlement op de mat worden geroepen. Hen moet de wacht worden aangezegd. In het belang van de kwaliteit van het onderwijs en zo de toekomstkansen van onze kinderen. De onderwijsinspectie nu is – schreef Bergen – een ramp voor goedlerend Nederland. 1

Wedden dat...

Vliegende kerst

Viespeuk

Het zal even slikken worden, maar wedden op de uitslag van duivenwedstrijden om geld mag niet meer, zo heeft minister Hirsch Ballin van Justitie bepaald.

Sinterklaas is nog in het land, maar Schiphol is al helemaal in kerstsfeer met 200 kerstbomen en 2000 kerstballen. Zelfs de parkeergarages zijn versierd.

Nooit zelf pornoboekjes maken. Het leverde een man uit Gorredijk 240 uur werkstraf op. Ook intimideerde hij zeven jaar lang meerdere vrouwen uit zijn dorp.

 

 

NL

 

  


Integratie Extreem strenge eisen

Kom maar bij het CDA, hoor Als het aan de denkers van het CDA ligt, komen weinig buitenlanders nog via een huwelijk Nederland in. De boodschap: kom maar bij het CDA hoor, Wildersstemmertjes.

Het CDA begroet verandering nooit met veel enthousiasme.

Kustaw Bessems DEN HAAG

...

Zo vet als een sumoworstelaar Leerlingen van de Rotterdamse basisschool Combinatie ’70 werden gisteren omgeturnd tot sumoworstelaars in het kader van ‘Je lichaam en jij’. Dit project wil kinderen wijzen op de nadelen van overgewicht. 1 FOTO: ROBERT VOS/ANP

Culinair

Ook bungalowpark kan Michelinster winnen Het op een Drents vakantiepark ondergebrachte Cour du Nord van chef Pieter de Ronde haalt binnen een jaar een Michelinster binnen. Dirk Koppes AMSTERDAM

...

De meeste bungalowparken hebben alleen een pannenkoekenrestaurant of een schnitzelcorner in de aanbieding. Het culinaire niveau is op de grootste gemene deler afgestemd: de 4-jarige bezoekers van het tropische zwemparadijs. De grootste culinaire

vernieuwing van de afgelopen drie decennia is de pasta tropical. Het slechts één jaar oude Drentse Hof van Saksen bewijst dat het ook anders kan. Gisteren won chef Pieter de Ronde van het op dit Hof gevestigde Cour du Nord een Michelinster. Wie het resort (zoals het Hof zichzelf consequent omschrijft) bezoekt, ziet een grote centraal complex, waarin vier verschillende restaurants zijn gevestigd. Cour du Nord mikt op het topsegment met een chique antracietgrijs interieur van ontwerper Piet Boon en een monumentale wijnkast.

De eisen die het wetenschappelijk instituut van het CDA wil stellen aan huwelijken met een buitenlander zijn streng. De bruid of bruidegom moet in eigen land de middelbare school hebben afgemaakt en vóór de immigratie al Nederlands of Engels kunnen spreken én schrijven, staat in een gisteren gepresenteerd rapport. De migrant mag alleen een zelfstandige verblijfsvergunning als hij dan een eigen inkomen heeft. De eisen zijn zó streng dat de meeste huwelijksmigranten die nu naar Nederland komen, niet meer worden toegelaten. Zoals het instituut zelf al vaststelt: de meeste van de ongeveer 25.000 huwelijksmigranten per jaar zijn laag opgeleid en spreken nauwelijks Nederlands.

‘Wij hebben geen last van het feit dat we in een vakantieresort zitten’, beweert De Ronde, die eerder met Robert Kranenborg in het Haagse Le Cirque werkte. Van de bezoekers is 70 procent extern, dus die laten zich niet afschrikken door de chloordampen van het zwemparadijs. Ook van naar patat snakkende kleuters heeft De Ronde nog niets gemerkt. ‘Ik heb zelf drie kinderen, ik weet hoe het gaat. Kinderen kunnen meeëten van de kaart, dat gaat altijd goed’. De Ronde voert een moderne Franse keuken. De ingrediënten komen zoveel mogelijk uit de regio, dat versterkt het vakantiegevoel van de bezoekers. Zoals de fazant met eekhoorntjesbrood en hazelnotencrumble. Of de Drentse geitenkazen met ‘Moeke Kruidenwei’-worst. ‘Als onze bezoekers mijn gerechten identificeren met Drenthe, dan doen we het goed. De ambiance doet de rest.’ Het is wachten op het culinaire tegenoffensief van Center Parcs. 1

De maatregelen tegen huwelijksmigratie zijn maar één voorbeeld van hoe streng het rapport is. ‘De toonzetting tegen immigranten is: wees welkom, neem je verantwoordelijkheid, doe mee met Nederland of trek je conclusies’, aldus auteur Petra van der Burg. Zo’n conclusie, legde zij uit, is Nederland verlaten. Te lang, schrijft het instituut, heeft het CDA gedacht dat migranten zichzelf maar moesten organiseren. Maar het concludeert dat zij daarvoor niet alleen sociaal-economisch te zwak waren, ze deelden ook onvoldoende de Nederlandse waarden. Verandering wordt bij de middenpartij CDA zelden met enthousiasme begroet. Pas als een nieuwe maatschappelijke realiteit zich onmiskenbaar opdringt, beweegt de partij. Eerst traag, een slome reus, dan ineens ver-

3

rassend vlug op de voeten. Het motief is een mix van inhoudelijke overtuiging (ook het CDA zag de integratieproblemen te lang over het hoofd), oprecht verantwoordelijkheidsbesef (het land moet bestuurbaar blijven) en opportunisme (de kiezers!). Die nieuwe maatschappelijke realiteit manifesteert zich al een tijdje in de populariteit van Geert Wilders. Negen zetels in de Kamer en rond de vijftien in de peilingen, met een rabiaat anti-islamprogramma. Het CDA houdt er rekening mee dat het wankele Trots op Nederland van Rita Verdonk de verkiezingen nooit zal halen, maar ziet een geduchte tegenstander in Wilders, wiens beweging opereert als een oud-Griekse falanx – dicht opeen, de schilden aaneengesloten, de lansen naar buiten gericht. Het instituut verklaart die populariteit: gevestigde Nederlanders zijn culturele buitenissigheden, uitkeringsafhankelijkheid en wangedrag van allochtonen zat. Tegelijk voelen nieuwe Nederlanders zich ondergewaardeerd en verloren. Dat geeft maatschappelijke instabiliteit en daar houdt het CDA helemáál niet van. Kunst is de kiezers van Wilders nu aan te spreken zonder net als hij groepen tegen elkaar op te zetten of op islamitische tenen te trappen. Balkenende absorbeerde in 2002 en 2003 meesterlijk de onvrede achter de opkomst van Pim Fortuyn. ‘Ik deel zijn oplossingen niet, maar hij snijdt reële problemen aan’, dat werk. Nu moet de partij het kunstje met Wilders herhalen. Het rapport geeft suggesties: minder migranten, spreiding van kansarme allochtonen en meer nadruk op de Nederlandse, ‘joods-christelijke’ cultuur. 1

Tijd om je te

specialiseren?

info? Meer

En wil je wat anders?

Chdeescitke

Twee maanden leren, intensieve begeleiding, diploma en direct een baan!

nuwatanders.nl

VAN DALE GEEFT ANTWOORD

Argus België in ban van terreur-dvd

Alice in Wonderland Als er één boek is dat de tand des tijds glansrijk heeft doorstaan, dan is het Alice in Wonderland wel. Het boek doet zelfs anno 2008 nog fris en sprankelend aan, terwijl het toch bijna 150 jaar oud is. Op 26 november 1864, het jaar waarin ook de eerste editie van het woordenboek Van Dale verscheen, stuurde Charles L. Dodgson zijn handgeschreven tekst naar de twaalfjarige Alice Liddel. Het verhaal was een vroeg kerstcadeautje voor haar. Dodgson, wiens schrijversnaam Lewis Carroll was, had in de jaren ervoor al Alice-achtige verhalen aan Alice Liddel verteld. Op aandringen van Alice was hij ze gaan opschrijven. In november 1865 werd het boek ook echt uitgegeven. De kracht van Alice in Wonderland is de (ogenschijnlijk) onlogische gedachtengang van de diverse persona-

ges die tegenover nuchtere en logische opvattingen van Alice worden geplaatst. Dat levert bizarre dialogen op. Het vanzelfsprekende wordt voortdurend op zijn kop gezet. Op een theeparty bijvoorbeeld wordt aan Alice gevraagd of ze nog meer thee wil. Alice zegt dat ze eerder nog niets heeft gehad, waardoor ‘meer thee’ als vraag niet klopt. Daarop zegt Mad Hatter (de hoedenmaker) dat ze dat

verkeerd ziet, want ze kan natuurlijk wel meer dan niets nemen, maar niet minder dan niets. Alice in Wonderland lezen betekent een heleboel zaken eens van een volledig andere kant bekijken. Dat kon in 1864 geen kwaad en nu evenmin. 1

www.depers.nl/vandale

Junior woordgeschiedenisboek € 29,95

4

 

 

Wereld

 

  


‘Van jagersland veranderen in een landbouwnatie, vergt een mentale aanpassing.’ FOTO’S: ANYA VAN LIT

Groenland Weg naar zelfstandigheid vergt een omslag

Van zeehondenjacht naar rabarberteelt Het grootste eiland ter wereld is langzaam op weg naar zelfstandigheid. Maar daarvoor moet er veel veranderen in Groenland. Joost Bottema

miljoen euro per jaar) niet meer nodig te hebben. Daarnaast krijgt Groenland meer controle over zijn buitenlands beleid. Dat is belangrijk voor onderhandelingen over visrechten en bonthandel. Het vreest namelijk een EU-boycot op zeehondenbont. Dat de handel in bont al jaren stil ligt, komt volgens veel Groenlanders door de acties van Brigitte Bardot in de jaren ‘70. ‘Toen konden de trotse

jagers plotseling hun elektriciteitsrekening niet meer betalen’, zegt Aqqaluk Lynge (61), voorzitter van de belangenvereniging voor de Inuits. ‘Onze families werden meer dan ooit op het geld van de Denen teruggeworpen’. Nog steeds wordt er volgens hem slecht geluisterd naar zijn volk. ‘Er worden hier geen zeehonden geknuppeld. We zijn zelfstandige, duurzame jagers. We schieten niet meer dan we nodig hebben, we leven van het vlees.’ Zuid-Groenlanders willen op een andere manier bijdragen aan de autonomie: ze willen de 200.000 ton aardappels die nu nog ieder jaar worden geïmporteerd zelf gaan verbouwen. Poul Berge (79) leert schapen-

boeren hoe ze dat moeten doen. ‘Het klimaat is al lang het probleem niet meer. De temperaturen zijn inmiddels hoog genoeg. Landbouw vergt vooral een mentale verandering. Groenland is een jagersland, een

landbouwer denkt en werkt anders.’ De vroegere jagers kunnen nu en dan hun hart nog ophalen: Berge leert hen omgaan met dynamiet. ‘Een must voor wanneer je in het bergachtige land een beetje vlak aardappelveld wilt aanleggen.’ Onder de rotsen en keien komt zeer vruchtbare grond tevoorschijn, niet alleen geschikt voor aardappels maar ook voor broccoli, rabarber en andere groentes. Alles is biologisch, zonder bestrijdingsmiddelen. Voor schadelijke insecten is Groenland, autonoom of niet, voorlopig nog te koud. 1

ker. Door Renzo Martens, de mooie, ijdele man die als een in de 21e-eeuw verdwaalde 19e-eeuwse ontdekkingsreiziger door dichte bush en over het zwarte water van de Congo ging om ons te laten zien hoe wij naar Afrika kijken. En ons verkijken. De film waarmee afgelopen week het International Documentary Festival Amsterdam opende, is geen documentaire zoals je die daar verwacht. Heel even lijkt-ie dat wel. In het begin, als je ziet hoe een magere man voor 20 dollarcent per dag de wildernis kapt opdat de palmolieplantage kan uitbreiden. Onder het afdak dat hij zijn huis noemt, zitten drie kinderen. De arbeider geeft ze bladeren van

de cassave te eten - hij heeft niet eens geld voor armeluisvoer, de cassavewortel. Veel kinderen van plantagearbeiders zijn ondervoed. In Episode 3 zien we ze doodgaan. De beelden van die stervende kinderen zijn een belangrijke bron van inkomsten, houdt Martens de Congolezen voor. In plaats van dat ze zelf ‘genieten’ van de vruchten van de armoede, laten ze de opbrengsten over aan westerse filmmakers en fotografen. Die krijgen 50 dollar voor elk plaatje van een verkrachte vrouw of stervend hongerbuikje. En dus gaat Martens Afrikanen leren hoe ze zelf de armoede ten gelde maken. Ten eerste: accepteer dat het

niet beter wordt. Hij vertelt het de vader die leeft als een plantageslaaf: het wordt echt niks meer met jou. Uit Martens’ ijzeren koffers komen neonblauwe letters: Enjoy Poverty. Ten tweede: verkoop zelf de verbeelding van je eigen lijden. Hij leert Congolese fotografen plaatjes te schieten waar ze in het Westen buikpijn van krijgen. Martens spoort de fotografen aan om van dichtbij een stervend kind te fotograferen. ‘Kijk, dít’, zegt de witte hand van de filmmaker als hij de ribben aanraakt van een weeklagende peuter. Het is een zieke scène en mijn hart bloedt. Maar Martens’ boodschap is: denk niet dat deze stakkers iets hebben aan ons medelijden.

Episode 3 is snoeihard. Pervers en ogenschijnlijk respectloos. Of zien we het verkeerd? Is het verstorend en juist akelig waar? Toen ik de filmmaker onlangs interviewde en hem vroeg of hij de arme arbeider niet schandalig misbruikt, antwoordde hij: ‘Niet meer dan de AFP-fotograaf die hetzelfde beeld schiet.’ Boos of niet, Martens maakt grote indruk. Niet alleen omdat hij op blote poten door inktzwarte kreken in Congo waadt. Ook, en vooral, omdat hij zich in onhoudbare morele posities manoeuvreert. Het is een meesterlijke illustratie van zijn stelling dat deze film hem roem gaat brengen. 1

‘Wij knuppelen geen zeehonden. De Inuits zijn duurzame jagers.’

NUUK

...

Groenland – 57.000 mensen op 2,7 miljoen km² – blijft voorlopig een gebiedsdeel van het kleine Denemarken. Maar na het referendum van gisteren krijgt het wel meer over zichzelf te vertellen. Zo mag het de inkomsten uit olie en mijnbouw voortaan zelf houden. Daarmee hoopt het op de lange duur de subsidies uit Kopenhagen (420

Enjoy poverty VANUIT OEGANDA

...

MARCIA

LUYTEN

Z

elden was ik over een film zo boos. Ook al wekken de uitbuiting en de harde armoede in ‘Episode 3, Enjoy Poverty’ woede, het kwam vooral door de film zelf, door de zichzelf filmende filmma-

Het weer

Op deze dag in...

Slechte baas

Angmagssalik: -11ºC/-13ºC, zon Qaanaaq: -18ºC/-18ºC, zon Kangerlussuaq: -20ºC/-20ºC, bewolkt

...1778 ontdekt James Cook het eiland Maui, een deel van wat nu Hawaï is. Hij wordt door verbaasde bewoners onthaald als Lorono, de god van de voorspoed.

Bazen die onverschillig zijn en slecht leiding geven, kunnen het risico op hartklachten bij hun personeel vergroten, zo blijkt uit onderzoek.

Digros

Bas

6

 

 

Wereld

 

  


Europa

Kredietcrisis Ervaring moet Amerika redden

EU STRAFT BULGARIJE

Schier onmogelijke taak voor E-Team

Bulgarije verliest 220 miljoen euro aan EU-geld, omdat het nieuwe EUland te weinig heeft gedaan in de strijd tegen corruptie. Organisaties die de subsidies voor bijvoorbeeld wegen en landbouw moeten verzorgen, deugen nog steeds niet. Het is nooit eerder gebeurd dat de Europese Commissie geld voor een EUland schrapt om deze reden.

Het fundament van Obama’s economische team is bekend. Timothy Geithner is de komende jaren de machtigste minister van Amerika. Lars Anderson

Israël

AMSTERDAM

...

CENTRALE GAZA PLAT De enige energiecentrale in de dichtbevolkte Gazastrook is kapot. Volgens de directeur komt dit door de onregelmatige aanvoer van brandstof en de vele sluitingen van de centrale. De blokkade van de Gazastrook door Israël verhindert dat de noodzakelijke reserveonderdelen kunnen worden aangevoerd.

‘Buitengewone druk op ons financiele systeem vraagt om buitengewoon overheidsbeleid’, bezwoer Barack Obama bij de presentatie van zijn nieuwe economische team. De aankomende president zal zijn kersverse E-Team de opdracht geven om met overheidsgeld een stimuleringsplan door te voeren. In de komende twee jaar zal zijn plan het bankenreddingsplan van 700 miljard benaderen. Obama maakt het het E-Team niet eenvoudig. De opdracht die hij hen

oplegt, druist in tegen het rotsvaste vertrouwen dat de teamleden nog altijd hebben in het vrije marktmodel met beperkte overheidsinvloed. Toch moet dit plan van belastinggeld voorkomen dat de Amerikaanse economie in een diepe recessie glijdt. ‘Onze economie zit in een vicieuze cirkel’, aldus Obama. ‘Door de onrust op Wall Street beleven gewone families en bedrijfjes krappe tijden. Als zij minder produceren en consumeren wordt het probleem op de financiële markt alleen maar groter.’ Door zijn plan kan Obama geen korte metten maken met de staatsschuld, die op dit moment 8,3 biljoen euro bedraagt en elke dag met drie miljard euro stijgt. In Obama’s eerste termijn zal de schuld door extra overheidsuitgaven waarschijnlijk oplopen richting de 10 biljoen euro.

Obama en Timothy Geithner. AP

wDe nieuwe Hannibal van het ETeam is Timothy Geithner. Hij vervangt Henry Paulson als minister van

‘We hebben een team dat Amerika weer terug op de rails kan krijgen.’ Financiën. Geithner (47), een zwaargewicht in economische kringen, was vanaf het begin betrokken bij het red-

dingsplan als president van de New York Federal Reserve Bank. Lawrence Summers wordt Obama’s topadviseur als voorzitter van de Nationale Economische Raad. Summers (53) was minister van Financiën onder Clinton en president van Harvard. In ’93 ontving hij de John Bates Clark Medaille voor meest waardevolle bijdrage van een Amerikaanse econoom onder de veertig. Het E-team wordt aangevuld met Christina Romer als voorzitter van de Raad van Economische adviseurs, en Melody Barnes en Heather Higginbottom als respectievelijk directeur en onderdirecteur van de Raad van Binnenlands Beleid. Alle vijf brengen ze volgens Obama ervaring mee: ‘We hebben een team samengesteld met de visie en expertise om onze economie te stabiliseren, banen te creëren en Amerika weer op de rails te krijgen. Hoewel we weten dat er uitdagingen liggen, zijn er ook kansen mits we snel en ferm handelen.’ De eerste reacties op de benoemingen zijn positief. Newsweek schrijft dat Geithner en Summers zelfs Dr. Doom zouden bevallen. The Economist is gerustgesteld: ‘Ah, glorieuze, glorieuze competentie. Wat hebben we je gemist.’ 1

Thailand

BESTORMING VLIEGVELD Honderden Thaise betogers hebben gisteren een terminal op het internationale vliegveld Suvarnabhumi bij Bangkok bestormd. Leden van de oppositiebeweging Volksalliantie voor Democratie (PAD) braken door politiekordons en stormden de terminal in. Toeristen stonden verbijsterd te kijken naar wat er gebeurde. Eerder op de dag werden er ook vuurgevechten gemeld. De oppositie eist het vertrek van premier Somchai Wongsawat.

Gratis LG KC550 Black t.w.v. 220,, nu inclusief 414,- Gratis Beltegoed

,50  2L4 ED TEGO

BE TS LECH NU S

 7,25 AAND PER M

GSM G S TOPDEAL O HEEFT VOOR JOU

EEN SPECIALE AANBIEDING!

J ont Je ontvangt tvangt namel namelijk GRATIS de LG KC550, 2 jaar iedere maand 200 belminuten bel b min nuten t.w.v. 24,50 en betaalt hiervoor slechts
7,25 per maand! Daarnaast ma m and d! Daarnaa ast kan je kiezen voor onbeperkt internetten en e-mailen voor slechts 7,45 per maand (normaal 9,95) op je mobiele telefoon o tele extra. totalevoordeel is 686,50 extr e ra. Je totalev vo E

LG KC5 L KC550 55 Black

KEUZ NAAR INTERNET T PERK 9,95 ONBE AIL  & E-M TS LECH NU S

 7,45

Met een T-Mobile Relax abonnement koop je maandelijks belminuten in en kun je daarnaast zelf beslissen of je gebruik wilt maken van de sms • MAKKELIJK IN GEBRUIK voordeelbundels (vanaf 1 cent per bericht). Je kunt • TOPKWALITEIT FOTO’S / FILMS ook kiezen wanneer je het abonnement wilt laten ingaan. Dat kan zelfs tot 3 maanden later. Wil je • MP3 / VIDEOSPELER gebruik maken van deze aanbieding en je eigen • FM RADIO EN BLUETOOTH nummer behouden, dan is dit geen enkel probleem. Nummerbehoud is een gratis service. • STANDBY TOT 400 UUR Je betaalt geen aansluitkosten t.w.v. 52,50 • GRATIS BLUETOOTH HEADSET en ook de bezorging is gratis. T.W.V. 49,• 5 MEGAPIXEL CAMERA • ELEGANT DESIGN

EPA

Dubai

VRIJEND STEL MAG WEG Een Brits stel dat in Dubai vastzat voor onzedelijk gedrag, mag naar huis. De straf van drie maanden cel is opgeschort. Michelle Palmer en Vince Acors hadden in juli geslachtsgemeenschap op het strand, nadat ze te veel hadden gedronken en werden daarvoor opgepakt. De zaak werd breed uitgemeten in de Britse pers. Er wonen naar schatting 100.000 Britten in Dubai. Acors is inmiddels zijn baan in Engeland kwijt.

Van harte! Anne Mae Bullock, ofwel Tina Turner, wordt vandaag 69 jaar.

A

R D EXT

AAN PER M

GEEN AANSLUITKOSTEN GRATIS BEZORGING

BEL GRATIS 0800-0770

OF VIA: WWW.GSMTOPDEAL.NL/KC550 Deze actie is geldig zolang de voorraad strekt.

 

 

Perspectief

 

  


7

Karskens naar Koerdistan Vechten voor zelfbeschikking

Tussen stateloze rebellen Koerdische rebellen gebruiken de bergen van Noord-Irak als uitvalsbasis voor een oorlog met de buurstaten. Een nieuw regionaal conflict ligt op de loer in een van de grootste spanningsgebieden ter wereld. Nu al een hoofdpijndossier voor Obama. hielpen de Amerikanen bij de invasie van Irak in 2003. De Koerden van Turkije daarentegen ondermijnen met aanslagen een van zijn trouwste NAVO-bondgenoten. Een derde groep, de Iraanse Koerden, moet hij paaien als hij tot een de omverwerping van het streng islamitische regiem van de Iraanse president Mahmoud Ahmadinejad besluit. Gezeten op een rotsblok in de Qandil-bergen is het voor Biryar Gabar (34), lid van de Partij van het Vrije Leven van Koerdistan, Pjak, niet de vraag óf, maar wannéér, de VS-aanval op Iran begint. ‘De VS vechten al in Irak en Afghanistan dus de kans bestaat dat ze ook in Iran beginnen.’ Wel betwijfelt de besnorde Koerd of zijn volk, dat bestaat uit geharde gedisciplineerde vechters, zich opnieuw zo gemakkelijk achter de VS schaart. ‘Wij vechten een vrijheidsstrijd. De VS hebben geen strategie voor de Koerden.’

Arnold Karskens

...

E

en groep Koerdische vechters slingert zich tegen een berghelling omhoog. De Nederlandstalige Hawraman Karimi (38) stapt mee. Jarenlang vocht hij totdat hij gewond raakte en in 1998 naar Nederland vluchtte. Zijn strijdlust lijkt niet verminderd. ‘Waneer ik onze mensen zie sterven in de gevangenis, vergeet ik mezelf.’ Hij werkt in een rubberfabriek in Hellevoetsluis maar nam een half jaar verlof op. In het hoofdkwartier in de buurt van de stad Sulamaniya geeft hij onderricht aan rekruten van de verzetsbeweging Komala. De socialistische beweging heeft in haar strijd om autonomie van de Koerdische provincies in Iran sinds de oprichting in 1969 drieduizend leden verloren, zegt hij. ‘Momenteel is Komala vooral ondergronds en politiek actief.’ Aangekomen op de bergtop wijst hij naar zijn geboorteland in de benevelde verte. ‘We willen onafhankelijkheid met een eigen regering en parlement. Zelf beslissen hoe we leven.’ Op een vlak terrein krijgen de rekruten schietles. Ze mikken op een schietschijf. Ook vrouwen trainen mee. Mehnaz (24) draagt bewust geen hoofddoek. Ze zegt dat ze zich in Iran behandeld voelde als tweederangsburger. ‘Er is geen vrijheid zoals hier in Noord-Irak.’ Kwestan (18) vertelt dat vrouwen in het huidige Iran niet kunnen beslissen met wie ze trouwen en geen recht hebben op werk. ‘Daarom heb ik Iran verlaten en me aangesloten.’

Guerrillagebied Een handvol Koerdisch rebellengroepen vecht momenteel voor de onafhankelijkheid van het volk dat in 1923 bij de Akkoorden van Lausanne verdeeld werd over Turkije, Irak, Iran en Syrië. En allemaal gebruiken ze Noord-Irak als uitvalsbasis. Smalle paden leiden tot de Qandil-bergen. ‘Zelfs Saddam Hoessein is het nooit gelukt het gebied te veroveren’, vertelt de Koerdische gids Roj Welat. Met uitschieters tot 3.000 meter dienen de pieken in het noordoosten van Irak als een ideaal guerrillagebied; ontoegankelijk voor grote

Geen alternatief regime

Strijders van Komala krijgen schietles (links en boven).

legers en prima schuilplaats voor kleine gevechtsgroepen. De bemodderde fourwheeldrive rijdt een vallei in en stopt bij de puinhopen van huizen. Op 25 september bombardeerden Turkse vliegtuigen het dorp ‘Bredda’. Resten van stenen, meubilair en daken liggen verspreid. ‘Ze willen niet dat er burgers in deze bergen leven. Zodat het een nomansland wordt en Koerdische guerrilla’s hier niet kunnen leven.’ Het Turkse leger valt vanuit het noorden aan, op zoek naar strijders van de Koerdische Arbeiders Partij PKK die voor autonomie van OostTurkije vechten. De strijd is verhevigd na 3 oktober toen bij een Koerdische aanval op een grenspost zeventien Turkse militairen omkwamen. De peshmergas, zoals de Koerdische opstandelingen zich graag noemen,

Twistpunten Koerdistan - De Iraans-Koerdische rebellengroepen KDPI, Komala en PJAK infiltreren vanuit Iraaks-Koerdistan Iran en leveren politieke en gewapende strijd met Teheran. Gevolg: beschietingen vanuit Iran. - De Koerdische PKK valt vanuit kampen in Noord-Irak noorderbuur Turkije binnen. Gevolg: artilleriebeschietingen en luchtaanvallen op de grensstreek.

- Kirkuk. Koerden eisen Kirkuk als historisch erfgoed op en daarmee tot eenderde van de Iraakse olievoorraden. Gevolg: oorlog dreigt tussen Koerden en soennieten. - Khanaqin. Koerdische stad in provincie Diyala wil aansluiting bij autonome Koerdische provincies. Gevolg: Aanslagen en wrijving tussen Bagdad en de Regionale Koerdische Regering.

Een verwoest huis in de Qandil-bergen. ARNOLD KARSKENS

‘AlsdeVS deKoerden negeren, krijgenze grotere problemen danin Irak.’

worden nu achtervolgd tot diep in Irak. Volgens de gids is dit bombardement echter geen vergelding, maar een strategie om de Koerdische Autonome Regio in Noord-Irak (twee keer Nederland) te vernietigen. Even verderop rolt landbouwer Ali Ahmad Hamad (35) aarde vast op het platte dak van zijn huis. Bij het laatste Turkse bombardement liep hij schade op. ‘Het is de derde keer dat ik mijn huis herstel.’ Voor hem komt het gevaar tevens uit het oosten, uit buurland Iran. ‘Ook de Iraniërs beschieten dit dorp.’ Voor de komende Amerikaanse president Barack Obama vormen de Koerdische groepen in een van de politiek meest turbulente gebieden van de wereld een hoofdpijndossier. Soms zijn ze vriend en soms zijn ze vijand. De Koerden van Noord-Irak

Bahman Aliyar (48) lid van het Centraal Comite van Komala, de verzetsgroep die ook tegen de Iraanse regering vecht, zegt op zijn hoofdkwartier in de buurt van Sulamaniya dat zijn groep geen wapens of geld heeft ontvangen van de Verenigde Staten. ‘Wij accepteren hun hulp als ze die willen geven.’ Volgens Aliyar hebben de VS nog niet besloten wat ze met Iran gaan doen. ’Probleem is dat er geen alternatief bestaat voor het regime. Er is geen krachtige oppositiepartij.’ Wel denkt hij dat Obama ‘een grote fout’ zou maken de regering van Teheran te verjagen zonder hulp van Koerdische partijen. ‘Iran is met 80 miljoen inwoners veel groter en sterker dan Irak met 25 miljoen inwoners. Als de VSt de Koerden negeren, krijgen ze grotere problemen dan in Irak.’ Buiten toont een gids het verwoeste hospitaal in het dorp Lawsja. Er vielen vorig jaar twee bommen. ‘Het Rode Kruis weet hiervan. Maar kan er niks tegen doen.’ Hij wijst op het morbide spel dat nu nog met de Koerden wordt gespeeld. Amerikaanse onbemande spionage-vliegtuigen doorkruizen de hemel boven de Qandil-bergen. ‘De informatie gaven ze door aan de Turken die het weer doorgeven aan Iran. Zo vallen bommen op onze schuilplaats terwijl wij tegen het Iraanse regime vechten.’ Hij toont ijzeren onderdelen van een bom. ‘Als dit een burger raakt dan snijdt dat het hoofd of been af. Dit doen ze met de Koerden.’ 1

1 Verslaggever, 61 conflicten

O

p verzoek van lezers van De Pers struint verslaggever Arnold Karskens oorlogen af. Afgelopen maand bezocht hij Noord-Irak en maakte reportages onder andere over de vervolging van christenen in Mosul en over de Koerdische strijdgroepen bij de grens met Iran. Uit de inzenders die hem naar Noord-Irak stuurden, is de naam van Goshad Sadiq gekozen.

Haar motivatie: ‘Koerden zijn de grootste natie op de wereld zonder eigen staat.’ In augustus en september bracht Karskens een bezoek aan Uruzgan. Uit de inzenders is Jan Coolen getrokken. Zijn motivatie: ‘Eindelijk wil ik wel eens goede en eerlijke berichtgeving over Afghanistan.’ Beide winnaars schuiven aan bij het De Pers ‘oorlogsdiner’.

Outdoor kleding

Rugzakken

Tenten

Slaapzakken

Reisaccessoires

"MLNBBS
#FWFS
;XFSGTQPSU
t
"MNFSF
#FWFS
;XFSGTQPSU
t
"NTUFSEBN
#FWFS
;XFSGTQPSU
$BSM
%FOJH
%FNNFOJF
4QPSU
t
"NFSTGPPSU
#FWFS
;XFSGTQPSU
,BUINBOEV

8JN
+BDRVFU
t
"QFMEPPSO
#FWFS
;XFSGTQPSU
8BML

5SBWFM
t
"SOIFN
#FWFS
;XFSGTQPSU
*OUFSTQPSU
4VQFSTUPSF
t
"TTFO
%JDLT
,BNQFFSIBM
t

#BSFOESFDIU
0VUEPPS
9-
t
#FFL
FO
%POL

)FNLFS

#FLLJOH
t
#FSHFO
PQ
;PPN
0VUEPPS

5SBWFM
0VUm
UUFST
t
#FSHFJKL
#BY
SFDSFBUJF

#FWFSXJKL
3POBMET
"EWFOUVSF
4UPSF
t
#SFEB
#)$
#FWFS
;XFSGTQPSU
t
#SVOTVN
)BOT
4UBTTBS
t
#VTTVN
'SBOU[FO
4QPSU
t
%BMFO
+BO
8JUWPFU
t
%FMGU
$SFX
"EWFOUVSF
4UPSF
t
%FO
#PTDI
4DIOFJEFS
0VUEPPS
t
%FO
#VSH
.BOUKF
4QPSU
t
%FO
)BBH
#FWFS
;XFSGTQPSU
$BSM
%FOJH
$SFX
"EWFOUVSF
4UPSF
5SBDL

5SBJM
t
%FWFOUFS
-VFIPG
0VUEPPS
t
%PFUJDIFN
##
0VUEPPS
t
%PLLVN
1%
0VUEPPS
t
%PSESFDIU
"MQBDB
#VJUFOTQPSU
t
%SBDIUFO
7FOFCPFS
0VUEPPS
t
%SFNQU
,FMUJD
(SFFO
t
%VJWFO
'PVS
4FBTPOT
t
&EF
*OUFSTQPSU
&EF
t
&JOEIPWFO
#FWFS
;XFSGTQPSU
%FNNFOJF
4QPSU
(VOOFNBO
4QPSU
*OUFSTQPSU
#JHHFMBBS

t
&QF
$PVOUSZ
4UPSF
t
&NNFO
(FU
0VU
8FHHFNBOT
(PMG

"EWFOUVSF
t
&OTDIFEF
#FWFS
;XFSGTQPSU
t
&SNFMP
,BNQFFSXFSFME
)FOESJLT
t
&YMPP
%F
4DIVUSVQT
t
(PSTTFM
3FOF
7PT
0VUEPPS
t
(PVEB
%F
7SJKCVJUFS
7FS[JKM
4QPSU
t
(SPOJOHFO
#FWFS
;XFSGTQPSU

8BUFSCPSH
CVJUFOTQPSU
t
)BBSMFN
#FWFS
;XFSGTQPSU
4PFMMBBSU
t
)BSEFSXJKL
5FMTUBS
t
)B[FSTXPVEF3JKOEJKL
5PO
WBO
#FNNFMFO
SFDSFBUJF
t
)FFNTLFSL
4NJUWFME
t
)FFSIVHPXBBSE
,PNQBT
0VUEPPS
8PSME
t
)FFSMFO
3VOOJOH
$FOUFS
)BSSZ
%SJFTTFO
t
)FMNPOE
64"
"EWFOUVSF
4UPSF
t
)FOHFMP
#FWFS
;XFSGTQPSU
t
)JMWFSTVN
#FWFS
;XFSGTQPSU
t
)PFOEFSMPP
)POEFOIPCCZ
8PMGTXJOLFM
(SPFOUFDIOJFL
t
)PPSO
%F
5SFL

)PVUFO
#FWFS
;XFSGTQPSU
t
)VJ[FO
*SFOF
)VJ[FO
t
)FOESJLT
4DIPFONPEF

8BOEFMTQPSU
t
-FFL
)FNLFS

#FLLJOH


-FFVXBSEFO
#FWFS
;XFSGTQPSU
%JDLT
0VUEPPS

"EWFOUVSF
t
-FJNVJEFO
)FNLFS

#FLLJOH
t
-FJEFO
#FWFS
;XFSGTQPSU
$SFX
"EWFOUVSF
4UPSF
t
-FMZTUBE
3BWFO
'JTIJOH

0VUEPPS
t
-JNCSJDIU
.VMEFST
#FSHTQPSU
t
-PUUVN
)FOESJLY
XBQFONBLFSJK

t
.BBSTTFO
)PVTF
PG
0VUEPPS
t
.BBTUSJDIU
#FWFS
;XFSGTQPSU

.BEF
8PSME
PG
8BMLJOH
6JU
EF
CSJFMUKFT
t
.BSHSBUFO
7BLBOUJFXFSFME
t
.JEEFMCVSH
*OUFSTQPSU
&SJL
t
.JEEFMIBSOJT
0VUEPPS
4QPSU
t
.PMFOTDIPU
-JOCFSH
DBSBWBOT
t
/JFVXFHFJO
$BSM
%FOJH
0VUEPPS
&EEZ
t
/PPSEHPVXF
+BDIUIVJT
/PPSEHPVXF
t
/JKNFHFO
4QBD
4QPSU
t
/VOTQFFU
7FMVXF
0VUEPPS
t
0MEFO[BBM
0VUEPPS
EF
&TTFO
t
0PTUXPVE
%F
#PLLFTQSPOH

t
0TT
8JN
EF
-FFVX
TQPSU
t
1VSNFSFOE
(VVTU
t
3PEFO
%F
7SJKCVJUFS
t
3PFSNPOE
5PO
/PUFSNBOT

3PPTFOEBBM
0VUEPPS

5SBWFM
0VUm
UUFST
t
3PUUFSEBN
#FWFS
;XFSGTQPSU
$BSM
%FOJH
$SFX
%FNNFOJF
4QPSU
"DUJWF
-JGF
t
4DIJKOEFM
$BNQJOHTQPSU
EF
8JU
t
4FWFOVN
(FCS
+BOTTFO
t
4JUUBSE
4FO[B
%VCJP
t
4MVJT
%F
#FSHWPT
t
4OFFL
#JK
'PMLFSU
t
4PNNFMTEJKL
'JYJU
.BTUFOCSPFL
t
4UFFOXJKL
#FWFS
;XFSGTQPSU
t
5FSOFV[FO
,
)JNBMBZ
BEW
4UPSF

5FSTDIFMMJOH
*O
EF
8PMLFO
t
5JMCVSH
4QPSUJFG
USBWFM

BEWFOUVSF
t
5XFMMP
)FNLFS

#FLLJOH
t
6EFO
*OUFSTQPSU
4VQFSTUPSF
t
6USFDIU
#FWFS
;XFSGTQPSU
,BUINBOEV
t
7BMLFOTXBBSE
4DBSBCFF
0VUEPPS
t
7FFOFOEBBM
7PJHUTDINJEU
0VUEPPS
t
7FMQ
7FMENBO
TQPSU
t
7PSEFO
0LJEP
0VUEPPS
t

8BBMXJKL
3VOOJOHDFOUFS
8BBMXJKL
t
8BHFOJOHFO
#BT
#VJUFOTQPSU
t
8FFSU
#PCT
BEWFOUVSF
TUPSF
8JOUFSTXJKL
0CFMJOL
$BNQJOH
t
8PFSEFO
;XFSGLFJ
0VUEPPS

5SBWFM
$FOUFS
t
8PVXTF
1MBOUBHF
%BS[
#PS
t
;BBOEBN
%F
,BNQFFSXJOLFM
t
;FJTU
4VOOZDBNQ

;PFUFSNFFS
WBO
)FSXJKOFO
t
;VUQIFO
)BSCBDI
TQPSU
t
;XBBH
,BSTUFO
UFOUFO
t
;XPMMF
#FWFS
;XFSGTQPSU
t
;XPMMF
-FFSFOUWFME


Dagblad De Pers

BIOBRANDSTOF

Nieuwe algenfreak Investeerder Henk Keilman gelooft heilig in algen voor biobrandstof. ‘We gaan ook in Nederland algen kweken.’ 14

In Business

9   

Ondernemen Populair Italiaans kaasje in Nederland geproduceerd

Staal

Buffelmozzarella uit de Peel

Mijnovername toch afgeblazen Met de versmelting van mijnbouwer BHP Billiton en branchegenoot Rio Tinto zou de grootste ijzerertsproducent ter wereld zijn ontstaan, maar de kredietcrisis strooide roet in het eten.

Brabantse boeren maken mozzarella en distribueren die zelf. De melkmachines, echte Italiaanse buffels, gedijen prima in de polder.

Redactie economie AMSTERDAM

...

Annemieke van Dongen AMSTERDAM

Het Brits-Australische mijnbouwconcern BHP Billiton heeft gisteren zijn overnamebod op branchegenoot Rio Tinto ingetrokken. BHP zegt af te zien van het bod door de verslechterende marktcondities en de onrust op de financiële markten. De overname zou hebben geleid tot een van de grootste producenten van ijzererts ter wereld. Veel concurrerenten hadden daarom bezwaren tegen de voorgenomen overname omdat ze bang waren dat het nieuwe fusiebedrijf te veel invloed zou krijgen op de wereldmarkt voor ijzererts. Het grootste mijnbouwconcern ter wereld bracht in februari een vijandig bod in eigen aandelen uit op het eveneens Brits-Australische Rio Tinto. Het bod werd toen verworpen door Rio Tinto omdat het te laag was. Door de gedaalde aandelenkoers van BHP ging de waarde van het bod omlaag van meer dan 150 miljard dollar eerder dit jaar tot ongeveer 66 miljard dollar (51 miljard euro) nu. 1

...

De Nederlandse koe krijgt concurrentie van de buffel. Boer Piet Vogels uit het Brabantse Deurne ruilde al zijn dikbilkoeien in. Zijn weilanden worden nu begraasd door 350 waterbuffels. ‘Ze trekken veel bekijks’, zegt hij. ‘Op een mooie zondagmiddag is het hier file in de straat.’ Maar Vogels houdt geen buffels omdat ze zo’n leuke trekpleister vormen. Hij fokt de beesten voor hun melk. Samen met drie andere buffelboeren uit de Peel maakt hij daar mozzarella van. Gisteren maakte Agro & Co Brabant bekend een belang van 30 procent te nemen in zijn zuivelbedrijf Buffel O’landa. De agrarische ontwikkelmaatschappij verwacht dat het populaire kaasje veel zal opleveren. Vanwege de schaarste aan buffelmelk worden de zompige witte bolletjes vaak bereid met goedkopere koemelk. De originele Italiaanse mozzarella bevat echter 70 procent buffelmelk, en staat in zijn thuisland bekend als het witte goud.

Koel klimaat Boer Vogels ontdekte de mozzarella via een voorlichter van een melkfabriek, die op vakantie in Italië had gezien hoe buffels werden gemolken. De vleesprijs was gekelderd en melkkoeien waren geen alternatief voor de veehouder, die nauwelijks melkquotum bezat. Halverwege de jaren negentig haalde hij zijn eerste vijf test-

Buffelboer Piet Vogels: ‘Ze trekken veel bekijks.’

buffels naar Nederland. Ze bleken prima te aarden. ‘Omdat ze niet zweten, kunnen buffels juist slecht tegen warmte’, zegt Vogels. Eerst exporteerde hij de buffelmelk naar Italië. ‘De kaas kwam vervolgens met het vliegtuig terug naar Nederland. Dat is na-

Onderwijs en zorg

VINCENT VAN DEN HOOGEN

tuurlijk gek.’ Toen een Nederlandse melkfabriek in 1999 om buffelmelk vroeg, besloot hij over te stappen.

Van speen tot bezorging De 330 melkbuffels van de vier Brabantse boeren geven jaarlijks 650.000 liter melk; zo’n 65 procent van de totale productie in Nederland. Daar kan 250.000 kilo kaas van worden gemaakt, die Buffel O’Landa zelf distribueert. Dat was de belangrijkste reden voor Agro & Co om in het bedrijf te investeren. ‘Deze boeren nemen de hele keten in handen, van de speen van de buffel tot de bezorging

in de winkel’, motiveert woordvoerder Wim Coenraadts. ‘Doordat ze de zuivelfabriek en distributeurs uitschakelen, creëren ze extra marge.’ DiBufa, zoals het kaasje heet, is sinds kort te koop bij de Zuid-Nederlandse kaasketen Kaatje Jans. Buffel O’Landa hoopt bij restaurants en in het supermarktschap te belanden. De term ‘mozzarella di bufala’ staat op de verpakking. Die is, anders dan Parmaham, niet voorbehouden aan de Italiaanse variant. Dat geldt wel voor de toevoeging ‘Campana’; de regio rond Napels waar de Italiaanse zussen van de Peelse buffels grazen. 1

Ziekelijk personeel Redactie economie AMSTERDAM

...

De helft van de werknemers in het onderwijs en de gezondheidszorg voelt zich niet gezond. Zij hebben ook vaker psychische klachten dan personeel in andere branches, meldde Arbo Unie gisteren. De oorzaak? ‘Het zijn branches waar momenteel de klappen vallen met veel aandacht van politiek en media’, aldus een woordvoerder van de Arbo Unie. 1

Doneer voor onderzoek naar MS en ontvang deze kerstkaarten!

!

Ja!

Bankiers

EX-TOP UBS ZIET AF VAN BONUS Drie voormalige topmannen van de grootste Zwitserse bank UBS zien af van 33 miljoen frank (ruim 21 miljoen euro) aan bonussen waar zij nog recht op hadden. UBS verwelkomde gisteren het besluit van voormalig president-commissaris Marcel Ospel en de oud-directieleden Stephan Haeringer en Marco Suter. Volgens UBS zien ze vrijwillig af van de bonussen. Meer dan tweederde van het bedrag zou naar Ospel gaan. Ospel trad eerder dit jaar af wegens de grote verliezen bij UBS.

Philips

à € 12,50 per set.

Naam ______________________________________‰ Dhr. ‰ Mevr. ‰ Fam. Voorletter(s)________________ Tussenvoegsel(s) _________________________

Begin november liet de voormalige bestuursvoorzitter Peter Wuffli ook al weten af te zien van zijn bonus van 12 miljoen frank. Heel nobel is de beslissing van de UBS-top nou ook weer niet. De bank is Europa’s grootste slachtoffer van de kredietcrisis met afschrijvingen van bijna 50 miljard dollar. Om de bank overeind te houden, heeft Zwitserland miljarden franken in UBS geïnjecteerd en een speciaal noodfonds opgezet van 60 miljard dollar om riskante beleggingen in onder te brengen.

Philips Healthcare schrapt bij zijn vestigingen in Best, Heerlen en Veldhoven ruim 340 banen, 10 procent van het totaal. Het gaat om zowel productie- als managementfuncties.

Ik doneer voor het onderzoek naar MS en ontvang ______ setjes van 10 luxe dubbele kaarten met bijpassende witte enveloppen

Adres ____________________________________________________________ Postcode _______________Woonplaats_____________________________ E-mail _______________________________________________________________ Bank(giro)nummer____________________________________________________ Ik geef hierbij toestemming om het bedrag van € _____________ eenmalig van mijn rekening af te schrijven. Datum__________________ Handtekening____________________________

Hoe ontvang ik de kerstkaarten? • Knip deze bon uit en stuur deze zonder postzegel naar onderstaand adres. • Via www.msresearch.nl, button “Doneer online met iDEAL”. Bij mededeling het aantal setjes kerstkaarten vermelden. • Mailen naar [email protected] o.v.v. naam, adres, woonplaats en aantal setjes kerstkaarten. • Bedrag overmaken op gironummer, 6989 o.v.v. naam, adres, woonplaats en aantal setjes kerstkaarten.

Stichting MS Research financiert en stimuleert onderzoek naar multiple sclerose.

Stichting MS Research, Antwoordnummer 10100, 2250 VB Voorschoten

10

 

 

In Business Koster & Jojanneke

 

  


Met medewerking van: Lorianne van Gelder en Justine Versteegh

Deal van de week Oud-voetballer in de fabriek

Scoren met een afvoerpijp Marc Overmars en zijn broer Edwin stappen in sanitaire revolutie. EPE

...

‘Kjk, we hebben een afgekeurde werknemer in dienst’, grinnikt Edwin Overmars naar zijn broer, de 86-voudige Oranjespeler die met topvoetbal moest stoppen vanwege zijn knie. Marc Overmars, die nu bij eerste divisie club Go Ahead Eagles meebalt, staat in een overall een stalen draad door een schuurmachine te duwen. De gebroeders Overmars staan in een fabriekshal in Epe. Om hen heen staan dozen met daarin de onderdelen voor een nieuwe sanitaire revolutie: een afwateringssysteem dat ons voor altijd zal bevrijden van het verstopte doucheputje met zijn kleffe haardot en rottende waterlucht.

De Overmarsen, die samen een vastgoedportefeuille runnen, kijken naar de derde man in de fabriek: Jan van Egteren, de mededirecteur van het bedrijf. Hij houdt de stang, die Overmars net heeft gevijld, voor zijn borst alsof hij net een Emmy Award heeft gewonnen. ‘Deze liniaal is genoeg om zonder problemen 26 liter water per minuut te kunnen afvoeren!’ Het verhaal achter Drain4you is een ondernemersprookje met een regionaal randje. Marc en Edwin Overmars krijgen twee kijkers voor een leegstaande metaalverwerkingsfabriek aan de Kweekweg in Epe. Het duo bestaat uit Jered Nijhof en Jan van Egteren, twee kennissen uit het dorp. Nijhof is een rusteloze uitvinder, Van Egteren is zijn zwager.

Afvoeren Marc Overmars: voetballer, oudQuote 500-lid en nu sanitair-ondernemer Wat: Drain4You, een nieuw afvoersysteem in de badkamer

Wie: opgezet met zijn broer Edwin en Jered Design uit Epe Doel: een einde maken aan het doucheputje en de zwanenhals. En? ‘Ik ga weer in de fabriek staan.’

De beste keuze voor resultaat!

Nijhof, een oud sanitair-installateur, blijkt een kleine badkamer kunstenaar, die meent een subtiel systeem te hebben gevonden voor de afvoer van douchewater. ‘Toen hij ons zijn uitvinding liet zien, waren we meteen verkocht’, zegt Edwin. De vrouw van de uitvinder, Rianne, ook erbij in de fabriek, verwondert zich nog over haar mans uitvinddrang. ‘Jered broedt ‘s avonds op een idee, gaat er ‘s nachts uit en heeft ‘s ochtends zijn bedenksel getest.’ In het testlab draait Marc Overmars een kraan open. We zien een douchevloer zonder putje. Opmerkelijk: het water vloeit weg zonder dat het doucheplaatje overstroomt. Nijhofs ijzeren staafje transporteert de waterval via een drain in een emmer. Dit is Leeghwater anno 2008! Waar is het putje? Jan: ‘Die is niet meer nodig. Hiermee verander je het design van de badkamer revolutionair. Je hoeft geen platje meer te bouwen voor de afwatering.’ ‘Nooit meer een handdoek voor de douchecel’, zeggen de broers Overmars. Marc Overmars dribbelt nu naar een design wastafel en zweeft met zijn hand onder het hardsteen. Nog een voordeel, zegt hij. ‘Jered heeft die afvoer zo ontwikkeld dat je een wastafel ook zwe-

vend tegen de muur kunt plaatsen. Hierdoor verdwijnt de zwanenhals onder de wastafel.’ Edwin: ‘We draaien de zwanenhals de nek om.’ De uitvinder is er nu niet bij, maar in het kantoor hangt zijn foto. Een frivool ogende man met lange blonde haren in de nek. Van Egteren: ‘Ons doel is: iedereen een Jered-lijn!’ En het bedrijf terug in de Quote 500? De broers kijken onverstoorbaar voor zich uit. Overmars was jaren de best boerende ex-voetballer in de rijkenlijst. Dit jaar viel hij uit het geldklassement. ‘Van de Quote in de goot’, zegt Edwin met zelfspot. In een persbericht reppen de broers al over de nieuwe investering. Rianne Nijhof fronst: ‘Geld is niet de belangrijkste drijfveer. De lol om het levensvatbaar te krijgen is veel groter.’ 1

Wat voor afspraken? ‘Dat verschilt per persoon. Iemand die maar één artikel voor ons heeft geschreven, zit in een andere situatie dan iemand die al langer voor ons werkte.’ Dus het is koek en ei tussen Gala en de vijftien freelancers? ‘Al onze mensen hebben een net voorstel gekregen. Wel is er één verzoek geweest voor een afwikkelingsregeling. Hij stuurde een brief met een verzoek om geld.’ Hoeveel? ‘Dat is privé. Maar het is een hele normale afwikkeling. We laten onze jurist uitzoeken of we hem daadwerkelijk iets verschuldigd zijn.’

Newcom Research & Consultancy B.V. Specialist in positionerings- en imago-onderzoek Kijk op www.newcomresearch.nl of bel 020 – 639 3251 om direct een afspraak te maken.

‘Nooit meer een handdoek voor de douchecel.’ CORNE VAN DER STELT

BELEGGEN MET

...

MARK

LEENARDS

H

et was herfst in het dorp van de rode indianen als het opperhoofd van de stam wordt gevraagd wat voor weer het deze winter zal worden. Het opperhoofd had eigenlijk geen flauw idee, maar vertelde voor de zekerheid aan de stamleden dat het een koude winter zou worden en dat er veel brandhout verzameld moest worden. Na enkele dagen begon het opperhoofd toch te twijfelen en kreeg een idee. Hij ging naar de dichtstbijzijnde telefooncel, belde de lokale

Niet voor schut Aangekomen in het dorp commandeerde het opperhoofd de stamleden om elk stukje vindbaar hout te zoeken voor de voorbereiding op de extreem koude winter. Om niet voor schut te staan bij de hardwerkende stamleden belde het opperhoofd twee weken later nogmaals de weerman en vroeg ter bevestiging: ‘Weet u 100% zeker dat het een zeer koude winter gaat worden?’

Het vorige week gesneuvelde lifestyle tijdschrift Gala heeft ontevreden freelancers achtergelaten. Nu pakken ze wat ze pakken kunnen.

Zoals…? ‘Iedereen wil altijd zo veel mogelijk geld uit dit soort situaties halen. Maar de afspraken die wij met freelancers hebben gemaakt, komen wij netjes na.’

RESEARCH & CONSULTANCY

weerman en vroeg: ‘Wordt het deze winter koud?’ De weerman antwoordde: ‘Het ziet er wel naar uit’. Tevreden met zijn eerdere voorspelling ging het opperhoofd terug naar het dorp van de rode indianen en droeg de stamleden op om nog meer hout te verzamelen. Een week later belde hij opnieuw de weerman. ‘Wordt het een zeer koude winter?’ waarop de weerman opnieuw antwoordde: ‘Ja, het wordt een zeer koude winter.’

Ex-freelancers ‘Gala’ willen geld

Meneer Blok, CEO van G+J Uitgevers, hebben uw voormalig freelancers een zaak tegen u aangespannen omdat ze zich niet juist behandeld voelen? ‘Daar is niets van waar. Er is geen sprake van conflict. Dat heeft waarschijnlijk iemand de wereld in geholpen die daar baat bij heeft.’

Uw organisatie scherper gepositioneerd in 2009?

De rode indianen

Q&A

‘Absoluut’, antwoordde deze resoluut, ‘het gaat één van de koudste winters ooit worden’. ‘Maar hoe weet u dat zo zeker?’ vroeg het opperhoofd, waarop de weerman antwoordde: ‘De rode indianen verzamelen brandhout alsof hun leven ervan afhangt.’

De beurs Dit is ongeveer hoe de beurs werkt. De rode indianen vertegenwoordigen de gemiddelde, meestal slecht geïnformeerde en volgzame belegger en de weerman is in de financiële wereld de analist, expert of goeroe. Doordat iedereen elkaar volgt als kuddedieren ontstaan bewegingen zoals we die in de afgelopen tien jaar hebben gezien. Dat wil echter niet zeggen dat het weer (of de beursrichting) niet te voorspellen is. Als donkere wolken zich verzamelen is de kans op regen groot en de luchtdruk en luchtrichting geven ongeveer aan hoe de temperatuur zich gaat ontwikkelen. Geen enkele weerman of -vrouw zit altijd

goed, maar Erwin Krol weet over het algemeen wel beter te voorspellen wat de gemiddelde temperatuur in De Bilt gaat worden dan een veehouder in Amersfoort. De kunst van de weersvoorspelling en beleggen is dan ook om jezelf niet te veel te laten afleiden door de mening van anderen en afgaan op objectieve, wetenschappelijk onderbouwde signalen. Bij beleggen levert dat op lange termijn vaak de beste rendementen op, hoewel het natuurlijk nooit kwaad kan om je eigen analyse te laten toetsen door derden.

Zo breed mogelijk Precies om die reden selecteer ik aandelen die op basis van cijfers en bewezen effectieve signalen goed scoren en bekijk ik daarnaast het bedrijfsoordeel van een zo breed mogelijke groep van analisten. Zodoende laat ik me niet beïnvloeden door koersdoelen of de mening van analisten over specifieke sectoren

Wanneer wordt er afgerekend met de hard feelings? ‘Niemand is blij als een tijdschrift sterft, maar er zijn geen hard feelings. Deze week handelen we het af.’ 1

of regio’s, maar weet ik wel zeker dat er geen belangrijke zaken zijn die ik over het hoofd zie. Uiteindelijk moeten alle signalen op groen staan, dus ook die van analisten. De vergelijking tussen beleggen en het weer gaat ook op wat betreft de termijn van de voorspelling. Het weer van de komende week is aardig te voorspellen, maar hoe warm de komende zomer wordt, valt eigenlijk niet te zeggen, omdat het afhankelijk is van te veel factoren. Dat is precies zo op de beurs. Niemand weet precies waar de AEX volgend jaar naartoe gaat, maar welke aandelen binnenkort kunnen herstellen is een stuk gemakkelijker te zeggen. 1

1

4

5 2 Zo werkt de Abo Loopt Af Wekker:

6

SMS je Tipcode naar 4477. Kost je eenmalig € 0,70. Meer kosten zijn er niet.

3

Vóór je huidige GSM-abonnement afloopt belt Tipteam je. Zo kun je tijdig overstappen.

7

Je hoort wat op dat moment voor jou de beste aanbieding is, uitgaande van jouw wensen en budget. Jij bepaalt of je ‘t zit advies opvolgt. Je nergens aan vast.

Voorb zo sms je eeld: je gege naar 4477 vens

TIP ABAEB

CBH

Meer weten? Kijk op www.tipteam

T I P

1 spatie

.

2

.

3

.

4

.

.nl

5

.

6

.

7

. H

af, opt je abo Tipteam. Lo tip. beste GSMkrijg je de

7ORDT¬HET¬TIJD¬DAT¬U¬ACCOUNTMANAGER¬WORDT ¬ MAAR¬ZIET¬UW¬OMGEVING¬DAT¬NIET 1QUEST¬MAAKT¬VAN¬CONSULTANTS¬EN¬INTERCEDENTEN¬STERKE¬RELATIE ACCOUNTMANAGERS
¬ 7AT¬DOET¬1QUEST¬1QUEST¬IS¬GOED¬IN¬HET¬ TOEPASSEN¬VAN¬KWALITEITSMANAGEMENT¬IN¬ BUSINESS¬EN¬)#4¬2EQUIREMENT¬%NGINEERING¬EN¬ GESTRUCTUREERD¬TESTEN¬VAN¬INFORMATIESYSTEMEN¬ ZIJN¬ONZE¬SPEERPUNTEN¬1QUEST¬HEEFT¬HAAR¬VISIE¬ OP¬2EQUIREMENTS¬%NGINEERING¬IN¬BOEKVORM¬ UITGEBRACHT¬h0ROCESS¬$RIVEN¬2EQUIREMENT¬ %NGINEERING¬šv¬$OOR¬HET¬VOLGEN¬VAN¬ONZE¬ AANPAK¬ZIJN¬VELE¬VAKBROEDERS¬SUCCESVOL¬OP¬DIT¬ VAK GEBIED¬!NDERZIJDS¬STELLEN¬VEEL¬VAKBROEDERS¬ SAMENWERKING¬MET¬1QUEST¬OP¬PRIJS¬)N¬DEZE¬ TURBULENTE¬TIJDEN¬GROEIT¬1QUEST¬DOOR¬1QUEST¬ ZOEKT¬PROFESSIONALS¬EN¬ACCOUNTMANAGERS¬OM¬ AAN¬HET¬AANTAL¬GESTAAG¬GROEIENDE¬OPDRACHTEN¬ INVULLING¬TE¬GEVEN ¬ 7AT¬IS¬LEUK¬AAN¬ACCOUNTMANAGEMENT¬!LS¬ ACCOUNTMANAGER¬BEN¬JE¬VERANTWOORDELIJK¬VOOR¬ ZON¬ ¬MEDEWERKERS ¬DIE¬JE¬FREQUENT¬ BEZOEKT¬*E¬BEKIJKT¬OF¬DE¬OPDRACHT¬GOED¬LOOPT ¬JE¬ MEDEWERKER¬GOED¬FUNCTIONEERT ¬ER¬VOORTGANG¬ WORDT¬GEBOEKT¬BIJ¬HET¬OPLEIDINGSPROGRAMMA¬EN¬ NOG¬HEEL¬VEEL¬ASPECTEN¬DIE¬SAMENHANGEN¬MET¬ EEN¬TEVREDEN¬MEDEWERKER¬EN¬EEN¬TEVREDEN¬ KLANT¬7ANT¬JE¬ONDERHOUDT¬OOK¬HET¬CONTACT¬MET¬ DE¬KLANT¬)NFORMEERT¬NAAR¬DE¬TEVREDENHEID¬ /NDERZOEKT¬OF¬DE¬KLANT¬WENSEN¬HEEFT¬WAAR¬ 1QUEST¬OP¬IN¬KAN¬SPELEN¬EN¬JE¬ADVISEERT¬!LS¬JE¬ PAS¬BEGINT¬ALS¬ACCOUNTMANAGER ¬DAN¬MOETEN¬WE¬ ONS¬BIJ¬DAT¬ADVIES¬NOG¬NIET¬AL¬TE¬VEEL¬VOORSTELLEN¬ -AAR¬NAARMATE¬JE¬ERVARING¬ALS¬ACCOUNTMANAGER¬ OPDOET ¬GROEIT¬OOK¬JOUW¬KENNIS¬EN¬INZICHT¬ROND¬ KLANTVRAAGSTUKKEN¬*E¬HOORT¬EN¬BESPREEKT¬ BEPAALDE¬OPLOSSINGEN¬MET¬MEDEWERKERS¬EN¬MET¬ KLANTEN¬UIT¬ANDERE¬ORGANISATIES¬$E¬AANPAK¬VAN¬ ELDERS¬IS¬SOMS¬DE¬OPLOSSING¬VAN¬HET¬VRAAGSTUK¬ WAAR¬JOUW¬KLANT¬MEE¬WORSTELT¬¬ %N¬DAARMEE¬WERK¬JE ¬JE¬OP¬TOT¬EEN¬GRAAG¬GEZIENE¬ GESPREKSPARTNER¬WAAR¬KLANTEN¬HUN¬VRAGEN¬EN¬ OOK¬PROBLEMEN¬MEE¬DELEN¬3OMS¬ZOEKEN¬ GESPREKSPARTNERS¬BEVESTIGING¬EN¬SOMS¬OOK¬RAAD¬ EN¬UIT¬RAAD¬VOLGT¬VAAK¬DAAD ¬WAARMEE¬DE¬ BUSINESS¬ZICH¬CONTINUEERT¬

STAP¬JOUW¬INTREDE¬TE¬DOEN¬IN¬DIT¬VOOR¬JOU¬NIEUWE¬ VAKGEBIED¬-AAR¬VOORDAT¬1QUEST¬VOLOP¬IN¬JOU¬GAAT¬ INVESTEREN ¬VINDT¬EERST¬EEN¬SELECTIE¬PLAATS¬7ANT¬ NIET¬IEDEREEN¬MET¬DRIE¬JAAR¬ERVARING¬IS¬GESCHIKT¬ 1QUEST¬BESCHIKT¬OVER¬UITGEBREIDE¬TESTS¬EN¬ANDERE¬ HULPMIDDELEN¬OM¬VAST¬TE¬STELLEN¬IN¬HOEVERRE¬JE¬ AANLEG¬HEBT¬OM¬VAN¬ACCOUNTMANAGEMENT¬EEN¬ SUCCES¬TE¬MAKEN¬$E¬UITSLAGEN¬ZIJN¬HIERBIJ¬ OVERIGENS¬VERRASSEND¬-ENSEN¬DIE¬OVERTUIGT¬ZIJN¬ VAN¬HUN¬GESCHIKTHEID¬WIJST¬1QUEST¬SOMS¬AF¬EN¬ MENSEN¬DIE¬HEVIG¬TWIJFELEN¬BLIJKEN¬TE¬SCHIKKEN¬ OVER¬DE¬BESTE¬UITGANGSPUNTEN¬$AAROM¬VERZOEKT¬ 1QUEST¬JUIST¬TWIJFELAARS¬OM¬TOCH¬TE¬REAGEREN¬ "INNEN¬EEN¬PAAR¬UUR¬WEET¬JE¬ZOVEEL¬MEER¬%N¬DE¬ UITKOMSTEN¬VAN¬ONZE¬ASSESSEMENTS¬ZIJN¬VOOR¬JOU¬ ALTIJD¬VAN¬TOEGEVOEGDE¬WAARDE¬ ¬ "ELONING¬4JA¬"ELONING¬VAN¬EEN¬ACCOUNT MANAGER¬2EALISEER¬JE¬DAT¬ACCOUNTMANAGEMENT¬ EEN¬BELANGRIJKE¬FUNCTIE¬IS¬BINNEN¬ONZE¬ONDERNE MING¬"IJ¬EEN¬BELANGRIJKE¬FUNCTIE¬HOORT¬EEN¬MEER¬ DAN¬UITSTEKENDE¬BELONING¬/P¬DIT¬PUNT¬GAAT¬ 1QUEST¬JOUW¬VERWACHTING¬OVERTREFFEN¬-AAR¬ DAARVOOR¬MOETEN¬WE¬EERST¬WETEN¬OF¬JE¬SUCCESVOL¬ GAAT¬WORDEN¬

Net bij een tevreden klant geweest.

!CCOUNTMANAGEMENT¬IS¬DAARMEE¬EEN¬LEUKE ¬ SPANNENDE¬MAAR¬OOK¬DANKBARE¬JOB¬(ET¬ VERKOPENDE¬ASPECT¬IS¬DAARIN¬WEL¬BELANGRIJK ¬ MAAR¬BIJ¬1QUEST¬HEBBEN¬WE¬TOCH¬MEER¬HET¬ GEVOEL¬DAT¬KLANTEN¬GUNNEN¬IN¬PLAATS¬VAN¬DAT¬ VERKOPERS¬VERKOPEN¬-AAR¬DAN¬MOET¬EEN¬KLANT¬ WEL¬EEN¬GOED¬GEVOEL¬HEBBEN¬EN¬WETEN¬WAT¬ 1QUEST¬VOOR¬HEN¬KAN¬BETEKENEN¬%N¬DAT¬IS¬JOUW¬ TAAK¬$E¬KLANTEN¬VAN¬1QUEST¬ZIJN¬NIET¬DE¬EERSTE¬ DE¬BESTE¬3TUUR¬JE¬ZELF¬ ¬MEDEWERKERS¬AAN ¬ SOMMIGE¬VAN¬ONZE¬KLANTEN¬STUREN¬TWEEDUIZEND¬

MEDEWERKERS¬AAN¬%N¬DAN¬MOET¬JE¬WEL¬WETEN¬ WAAROVER¬HET¬GAAT
¬.U¬GA¬JE¬NIET¬MET¬ZON¬KLANT¬ BEGINNEN¬-AAR¬OVER¬VIJF¬JAAR¬BEN¬JE¬IN¬STAAT¬ZULKE¬ KLANTEN¬OP¬EEN¬UITSTEKENDE¬EN¬PRETTIGE¬WIJZE¬TE¬ BEDIENEN¬(OE¬KOMEN¬WE¬DAAR¬ ¬ 4RAINING¬)NDERDAAD¬$OOR¬TRAINING¬1QUEST¬ HEEFT¬EEN¬TRAINER¬DIE¬ZELF¬OOK¬ACCOUNTMANAGER¬IS¬ GEWEEST¬%EN¬UNIEKE¬COMBINATIE¬DIE¬1QUEST¬ INZET¬$AARNAAST¬KRIJG¬JE¬EEN¬INTENSIEVE¬BEGELEI DING¬%N¬JE¬KRIJGT¬HEEL¬VEEL¬RUIMTE¬OM¬STAP¬VOOR¬

¬ -EER¬WETEN¬+AN¬+IJK¬OP¬ONZE¬WEBSITE¬ WWW1QUESTNL¬-AAR¬NOGMAALS ¬VRAAG¬JEZELF¬NIET¬ AF¬OF¬JE¬EEN¬GESCHIKTE¬ACCOUNTMANAGER¬BENT¬EN¬OF¬ JE¬HET¬WEL¬KUNT¬$AAR¬IS¬HET¬ASSESSEMENT¬VOOR¬ $AARUIT¬BLIJKT¬DAT¬JE¬BESCHIKT¬OVER¬DE¬JUISTE¬TALENTEN¬ $IE¬TALENTEN ¬GECOMBINEERD¬MET¬ONZE¬TRAINING¬EN¬ BEGELEIDING ¬MAKEN¬JE¬TOT¬EEN¬UITSTEKENDE¬ ACCOUNTMANAGER¬1QUEST¬VERLANGT¬ECHT¬NIET¬DAT¬JE¬ HET¬AL¬KUNT¬7EL¬DAT¬JE¬HET¬GRAAG¬WILT¬LEREN 'A¬JE¬SOLLICITEREN¬ 3TUUR¬JOUW¬CV¬NAAR¬DANIELLE QQUESTNL¬OF¬PER¬ POST¬NAAR¬1QUEST¬BV ¬2EEUWIJKSE¬0OORT¬B ¬ ¬.6¬2%%57)*+¬¬ 7IL¬JE¬MEER¬INFORMATIE¬$AT¬KAN¬"EL¬ ¬¬¬ EN¬VRAAG¬NAAR¬$ANIELLE ¬DAN¬KRIJG¬JE¬MIJ¬AAN¬DE¬LIJN

12

 

 

In Business De markt

BEURS VANDAAG REDACTIE: IEX.NL

 

  


• Verkoop nieuwe huizen oktober • Inkomen en uitgaven consumenten oktober • Consumentenvertrouwen november • Nationale olievoorraden afgelopen week

Shoppen als een dolle

H

oudt de AEX vandaag de voeten droog na de fantastische 10% maandag en lichte min gisteren? Hoewel de agenda vrijwel blanco is, wordt het ongetwijfeld weer een rumoerige en ook ietwat vreemde beursdag. De AEX maakt ongetwijfeld onnavolgbare, grote procentuele bewegingen tussen hoop en vrees. Het vreemde zit ‘m vandaag vooral in Amerika, dat in feite de laatste beursdag voor het weekend heeft. Morgen vieren de VS Thanksgiving en zijn de beurzen gesloten. Vrijdag zijn ze maar een paar uur open, omdat op die dag de Amerikanen traditioneel andere dingen kopen dan aandelen. Black Friday, ofwel het begin van de uitverkoop én het grote inkoopseizoen voor Kerst. En als Amerikanen écht gaan winkelen, dan gaan ze net zo lang door tot de winkels leeg zijn en de credit card echt ‘Ho!’ zegt. Black Friday is voor veel winkels en zelfs hele ketens de dag die het jaar maakt of breekt. Tenminste, zo was het altijd. Amerika is nu alleen blut, de credit cards doen het niet meer en Amerikanen zijn somberder dan ooit over huis, baan en economie. Beleggers houden dan ook hun hart vast. In oktober liet de Amerikaanse consument het namelijk finaal afweten, de winkelverkopen daalden 2,8%. De vraag is of hij nog ergens wat geld in een ouwe sok heeft om daar mee te smijten op Black Friday. De wereld brandt een kaarsje van wel. Een kopersstaking in de VS is desastreus voor alles en iedereen. De VS zijn goed voor zo’n 27% van de wereldeconomie en op zijn beurt is de Amerikaanse consument weer goed voor 70% van het binnenlands product van de VS. Om een idee te geven: in Nederland is eerder de overheid goed voor dat percentage. Dat Wall Street morgen en in feite ook vrijdag dicht is – veel beursprofessionals nemen die dag vrij en de handel is altijd dun – betekent wel dat een hele rits cijfers naar voren is geschoven, die vandaag het beurssentiment kunnen bepalen:

Het cijferseizoen is in feite alweer voorbij in de VS en eigenlijk ook in Europa. Vandaag zijn er alleen rapportages van Porsche en Tiffany & Co. Duitsland kijkt wel reikhalzend uit naar cijfers van de bolidebouwer, dat de hoofdrol speelt in de Volkswagensoap. Met dik +100% is VW dit jaar wereldwijd met afstand het beste grote aandeel. Porsche bezit 43% van het overnamedoel in Wolfsburg (en heeft nog eens een optie op 32%), zodat het bedrijf dit jaar op papier een slordige 40 miljard euro rijker werd. Shorters gokten feitelijk tegen het gestaag VW-aandelen kopende Porsche, dat in oktober bekendmaakte haar belang uit te bouwen naar driekwart van de aandelen. Om kort te gaan: daarmee werden de shorters uitgeperst – zij moesten met te velen vechten om te weinig vrij verhandelbare aandelen - en zo was de toekomst van Volkswagen gered. Porsche zit natuurlijk in een ander

Een kopersstaking in de VS is desastreus voor alles en iedereen. segment van de markt, maar haar verkopen golden lang als barometer van de economie. Hoe meer Carrera’s er de deur uit gingen, hoe beter het met de wereldeconomie ging. Wat dat betreft is het te hopen dat de Duitsers nu goed nieuws hebben, of niet zulke hele slechte cijfers – om wat beter in de tijdgeest te blijven. 1

De markt in kaart VS DOW JONES VS NASDAQ

LONDEN FTSE 100 KOERS:

8479,86 % VERSCHIL:

KOERS:

KOERS:

0,43%

1464,73

4171,25

% VERSCHIL:

% VERSCHIL:

-0,50%

0,44% FRANKRIJK CAC 40

KOERS:

BRAZILIË BOVESPA

3209,56

% VERSCHIL:

1,18% KOERS:

34496,44 NEDERLAND AEX

% VERSCHIL: 20,94

Heineken

0,90%

KOERS:

245,84

% VERSCHIL:

Bron koersgegevens: 26 november 07

-0,01%

25 november 08

VERSCHIL:

% VERSCHIL:

-0,10

-0,50%

Nederland AEX Index - slotkoersen 25 november AANDEEL

SLOT

aegon 3,326 ahold 8,791 25,70 akzo nobel arcelor mittal 17,70 11,52 asml holding 5,19 bam groep 32,955 corio dsm, kon. 17,95 0,585 fortis 22,60 fugro 20,945 heineken 6,22 ing groep c. kpn 10,849 13,385 philips, kon. 13,82 randstad 9,286 reed elsevier royal dutch shell a 20,13 11,515 sbm offshore tnt 15,73 3,91 tomtom 101,10 unibail-rodamco 18,29 unilever c. 8,30 usg people wereldhave 58,35 13,43 wolters-kluwer c.

VORIG SLOT

3,248 8,939 24,64 16,575 11,57 5,19 33,015 17,74 0,592 23,29 21,05 6,285 11,187 13,64 13,78 9,51 19,745 11,43 15,345 3,92 102,62 18,90 8,43 58,55 14,025

VERSCHIL

0,08  -0,15
1,06  1,12  -0,05
0,00 -0,06
0,21  -0,01
-0,69
-0,10
-0,06
-0,34
-0,26
0,04  -0,22
0,38  0,08  0,38  -0,01
-1,52
-0,61
-0,13
-0,20
-0,60


Amsterdam Midcap Index - slotkoersen 25 november HOOG

3,44 9,09 26,045 18,76 11,825 5,38 34,785 18,34 0,624 23,80 21,54 6,39 11,136 13,805 14,40 9,548 20,67 11,86 15,88 4,145 104,12 18,835 8,54 60,50 14,00

LAAG

VOLUME

3,05 14439101 8,651 10351238 23,925 4260942 16,105 10281401 11,155 5011614 4,97 1499440 32,44 379664 17,135 1736690 0,58 20093832 22,21 1076273 20,03 2661588 5,84 22650914 10,781 11393291 13,05 8394552 13,19 1375432 9,19 4222665 19,08 19775143 10,92 1384709 14,85 2816373 3,785 4470363 99,815 69620 18,21 10808284 8,09 629505 58,16 160120 13,37 2725133

AANDEEL

SLOT

aalberts ind. amg arcadis asm international binckbank boskalis westm. crucell csm draka holding eurocomm. prop. heijmans imtech logica nutreco holding oce opg groep ordina pharming group smit international sns reaal ten cate vastned retail vopak wavin wessanen c.

5,55 7,03 6,97 6,12 5,39 20,40 9,91 9,80 6,77 22,00 4,25 11,75 0,78 23,55 3,22 9,38 2,90 0,70 47,35 5,36 13,42 26,30 21,59 2,61 4,67

VORIG SLOT

5,51 7,15 7,00 6,00 5,42 20,56 10,00 9,91 6,81 22,51 4,36 11,19 0,85 24,41 3,32 9,33 3,43 0,71 48,99 4,70 13,43 28,60 22,43 2,64 4,71

VERSCHIL

HOOG

LAAG

VOLUME

0,04  -0,12
-0,03
0,12  -0,03
-0,16
-0,09
-0,11
-0,04
-0,51
-0,11
0,56  -0,07
-0,86
-0,10
0,05  -0,53
-0,01
-1,64
0,66  -0,01
-2,30
-0,84
-0,03
-0,04


5,75 7,85 7,41 6,28 5,51 20,86 10,20 10,02 7,08 23,26 4,45 12,17 0,85 24,34 3,33 9,61 3,10 0,71 49,23 5,40 13,85 28,99 22,65 2,68 4,86

5,40 6,78 6,75 5,87 5,33 19,45 9,85 9,59 6,51 22,00 4,17 10,90 0,77 23,21 3,17 8,80 2,77 0,68 47,30 4,80 12,92 26,30 21,00 2,55 4,59

786947 705561 224234 298370 83556 539782 417528 217850 117291 130749 72138 523160 2461629 228359 236812 324061 884528 235437 25009 731726 64232 67578 358064 322600 627298

Amsterdam Smallcap Index - slotkoersen 25 november AANDEEL

SLOT

accell group antonov ballast nedam beter bed brunel intern eriks group exact hold. fornix biosciences gamma holding grontmij c. innoconcepts kardan kas bank lanschot, van macintosh retail moolen holding nieuwe steen qurius sligro food gr spyker cars super de boer tkh group tmg unit 4 agresso vastned off/ind

16,59 0,20 11,54 7,89 8,89 26,67 14,00 7,04 10,31 15,38 5,45 2,70 9,83 43,50 7,40 2,91 10,29 0,25 14,25 2,75 2,74 8,28 9,80 8,07 5,00

VORIG SLOT

16,09 0,21 11,90 7,92 9,48 26,50 14,55 6,99 10,70 15,68 5,87 2,50 10,25 43,00 7,25 3,08 10,54 0,26 15,25 2,80 2,74 9,30 10,00 7,74 4,89

VERSCHIL

HOOG

LAAG

VOLUME

0,50  -0,01
-0,36
-0,03
-0,59
0,17  -0,55
0,05  -0,39
-0,30
-0,42
0,20  -0,42
0,50  0,15  -0,17
-0,25
-0,01
-1,00
-0,05
0,00 -1,02
-0,20
0,33  0,11 

16,59 0,21 11,90 8,25 9,48 27,42 14,40 7,20 10,80 16,50 5,84 2,80 10,30 43,50 7,43 3,08 10,85 0,27 15,21 2,99 2,75 9,03 10,03 8,38 5,55

16,15 0,19 11,37 7,80 8,70 26,00 13,76 6,90 10,31 15,13 5,45 2,60 9,80 42,50 7,26 2,85 10,29 0,24 14,15 2,75 2,60 8,22 9,61 7,37 4,91

25831 1082245 7689 7886 29024 10070 82872 2304 8170 42312 86307 243878 5218 4076 3463 187533 106165 214910 174156 6757 103253 54275 71845 67149 1298449

 

 

In Business De markt

 

  


DE GONG DUITSLAND DAX

JAPAN NIKKEI 225

4560,42

8323,93

0,13%

HET PANEL REDACTIE: IEX.NL

krachtsverschillen tussen de lidstaten. Voor de ECB en de euro wordt dit dus een vuurdoop, terwijl de dollar zich juist al vaak in crisistijd bewezen heeft.’

...

KOERS:

% VERSCHIL:

De handelsdag van gisteren werd geopend door de bestuursvoorzitter van handelshuis Reesink, Bernard ten Doeschate. Dit beursgenoteerde bedrijf levert onder meer doe-het-zelf artikelen zoals verf en (tuin-) gereedschappen, walserijproducten en tractoren, machines en gereedschappen voor de ‘groene’ - ofwel agrarische en

bosbouwsector. Daarnaast handelt het in persoonlijke beschermingsmiddelen. Ten Doeschate heeft al jarenlang de leiding over het bedrijf en werd gevraagd naar zijn beste en slechtste investering ooit. ‘Mijn slechtste investering waren aandelen Ahold en ING; mijn beste CVA’s Reesink.’ Over de huidige financiële crisis zegt hij: ‘De situatie zal tegen het eind van dit jaar wat de aandelenbeurzen betreft iets verbeteren. De economische schade daarentegen houdt ons allemaal nog wel even in de greep.’ Ten Doeschate schat dat de AEX dit jaar op 260 punten eindigt. 1

AMSTERDAM

RUSLAND RTS-INDEX

KOERS:

13

% VERSCHIL:

5,22%

KOERS:

692,51 % VERSCHIL:

10,82%

HONGKONG HANG SENG

STELLINGVANDEDAG: KOERS:

‘Dollar blijft heersen’

12878,60 SINGAPORE STRAITS TIMES

% VERSCHIL:

3,38%

Raden maar: het is met +12% een van de sterkste stijgers dit jaar. De dollar, ongeveer het meest verguisde financiële beleggingsitem ter wereld van dit decennium, stijgt uitgerekend in het jaar waarin alles daalt. Is dit herstel een blijvertje, of zakt de munt weldra weer ineen?

KOERS:

‘VUURDOOP EURO’

1653,25

Ad van Tiggelen, aandelenstrateeg ING ‘De dollar zal in 2009 waarschijnlijk verder stijgen. Het gaat weliswaar niet goed met de VS, maar de euroeconomie kraakt nu ook, met oplopende tekorten en toenemende

% VERSCHIL:

2,03%

‘DOLLAR DE STERKSTE’ Marcel Tak, beursdeskundige ‘Er is veel mis in de VS, maar niet zoveel meer dan in Europa. De VS zullen sneller uit de crisis komen dan nu wordt gevreesd, wat de komende jaren tot een verrassend sterke dollar leidt. Ook op grond van de koopkrachttheorie is een verdere stijging van de dollar waarschijnlijk.’

‘VRIJE VAL’

Jacques Potuijt, IEX-columnist ‘Ik vrees dat de opleving van de dollar van tijdelijk aard is. Met al het geld dat de afgelopen twee maanden al in het financiële systeem is gepompt en de ongeëvenaarde plannen die nu circuleren om de Amerikaanse economie te stimuleren, moet rekening worden gehouden met een hervatting van de vrije val van de dollar.’ 1

Agenda woensdag 26 november AEX Index

245,84

Hang Seng

12878,60

Dow Jones

8479,86

Bedrijven Binnenland 13.30

Tie Holding Nyloplast

Jaarcijfers 2007/2008 Bava

Bedrijven Buitenland -

Porsche AG Deere

Jaarcijfers 2007/2008 4e kwartaalcijfers

Bedrijven Binnenland 09.00 26 november 07

VERSCHIL:

-0,02

Euro/Dollar

26 november 07

VERSCHIL:

+0,0117

25 november 08

% VERSCHIL:

26 november 07

VERSCHIL:

-0,01%

+420,66

1,3064

Goud

25 november 08

% VERSCHIL:

+0,90%

26 november 07

VERSCHIL:

-7,26

25 november 08

% VERSCHIL:

+3,38%

26 november 07

VERSCHIL:

+36,47

820,04 Olie

25 november 08

% VERSCHIL:

-0,88%

% VERSCHIL:

+0,43%

50,99

26 november 07

VERSCHIL:

-1,80

25 november 08

25 november 08

% VERSCHIL:

-3,41%

Euroforum

Nationaal energieforum

Economie Binnenland 09.30 09.30 09.30 09.30 10.00 12.30

CBS CBS CBS Gerechtshof Amsterdam Nivra Accountantsdag Tweede Kamer

Productiviteit en concurrentie Regionale arbeidsdeelname Schuldsaneringen 3e kwart. Fraudezaak Ahold "Hoe wel vaart Nederland?"

13.00 13.00 13.30 13.30 17.00 17.00

Tweede Kamer Kon. Horeca Nederland Gemeente Woensdrecht VROM-inspectie CBS Tweede Kamer

Hoorzitting kredietcrisis Topinkomens publieke sector Ledenvergadering Maintenance Valley Europe Actieagenda bouw Nederlandse samenleving 2008 Anders betalen voor Mobiliteit

20.00 -

CDA EZ, KvK, MKB

Financiële crisis en rentmeester Economische missie Turkije

 

 

In Business Eco-nomie

14

 

  


Biobrandstof Plan voor grootschalige kweek in Westland

Prediker van algenrevolutie AMSTERDAM

...

Als Henk Keilman een liter benzine tankt, dan doet hij dat niet achteloos. Want investeerder Keilman realiseert zich als hij tankt drie dingen: dat de benzine opraakt, dat de brandstof opnieuw heel duur gaat worden en dat fossiele brandstoffen voor een klein probleem zorgen – de opwarming van de aarde. Daarnaast schiet er bij Keilman, baas van investeringsbedrijf RIG Investments, nog een vierde gedachtenflits door het hoofd: dat aan die situatie geld valt te verdienen, en niet zo’n beetje ook. Is het zo bezien vreemd dat de man die al tientallen miljoenen investeerde in de productie van windturbines kort geleden een obscuur bedrijfje heeft gekocht met de naam AlgaeLink? Hijzelf vindt het verre van vreemd om geld te steken in een van de weinige producenten van apparatuur om algen mee te kweken: buizen, pompen en oogstmachines voor de minuscule plantjes.

AMSTERDAM

...

De voorzitter van de Europese Unie José Barroso presenteert vandaag de plannen van de Europese Commissie om de economie te stimuleren. Het gaat om 130 miljard euro aan fiscale stimuli en werkgelegenheidsprogramma’s op het gebied van infrastructuur en milieu. Vooral op dat laatste legt Barosso de nadruk. Net als de aanstaande president van de VS Barack Obama hoopt de EU-voorzitter het noodplan op één lijn te brengen met milieudoelstellingen. Daarom wil hij dat de Europese Investeringsbank (EIB) 6 tot 9 miljard euro aan leningen beschikbaar stelt, waarvan het grootste deel is bestemd voor duurzame projecten. Verder wil hij gebouwen energiezuiniger maken en de btw op groene producten verlagen. Voor de auto-industrie maakt de EIB 2 miljard euro vrij, op voorwaarde dat het geld gebruikt wordt voor het milieuvriendelijker maken van auto’s. 1

vetten. Raffinaderijen kunnen de uit de algen geëxtraheerde olie vervolgens omzetten in biodiesel. Deze zogeheten tweede generatie biobrandstof is volgens Keilman op duurzame wijze te maken. ‘Algenkweek legt geen beslag op schaarse landbouwgrond. Het kan overal waar de zon schijnt.’ De huidige, ‘eerste’ generatie biobrandstoffen op basis van palmolie, suikerriet en maïs kan op veel kritiek rekenen, omdat het ten koste zou gaan van de voedselproductie. Bovendien zou de vraag naar zulke brandstof leiden tot grootschalige ontbossing en op termijn zelfs tot een toename van de CO2-emissie. Tijd voor algen, zo lijkt het. Probleem alleen is dat algenolie nog niet op prijs kan concurreren met aardolie, althans op het huidige niveau van rond de 50 dollar per vat. Op een eerder dit jaar gehouden congres, waar wetenschappers en de kleinschalige, Nederlandse algenindustrie bij elkaar kwamen, luidde de conclusie dat het hier niet mogelijk is om op een energie-efficiënte manier algen te kweken voor biobrandstof.

Behalve Philips

Elektronicamakers krijgen ervan langs Redactie economie

Superefficiënt Waarom algen? Algen gaan volgens Keilman – enigszins bekend van het KRO-televisieprogramma Dragon’s Den – een belangrijke rol spelen in de productie van alternatieve brandstof. ‘Als de olie straks weer onbetaalbaar wordt, moet er een duurzaam alternatief komen. Onze hele economie hangt ervan af’, zegt hij. ‘Algen zijn superefficiënt: je kunt ze iedere 24 uur oogsten.’ Algen hebben de fraaie eigenschap om met behulp van zonlicht snel het broeikasgas CO 2 om te zetten in plantaardig materiaal, dat rijk is aan

‘Algen zijn superefficiënt: iedere 24 uur oogsten.’ Daarvoor schijnt in Nederland de zon gewoon te weinig, zeiden de paar bestaande kwekers, die zich met veten kleurstoffen uit algen vooral richten op de fijnchemie en voedingsindustrie. Keilman is het daar duidelijk niet mee eens. ‘Met een olieprijs van rond

AMSTERDAM

...

Omdat de investeerder er heilig van overtuigd is dat de olie binnen een paar jaar weer heel duur wordt, zegt hij met AlgaeLink niet alleen de apparatuur te willen leveren, maar ook zelf te gaan kweken. ‘We kijken naar grootschalige productie in het Westland waar we kassen willen gaan huren.’ AlgaeLink heeft tot nu toe alleen een kleine op-

stelling in Roosendaal. Grootste project waar AlgaeLink bij betrokken is, bevindt zich in China, vertelt Keilman. Daar staat nu een proefopstelling van een halve hectare, waar kwekers zoeken naar de ideale methode. ‘Als de kinderziekten eruit zijn, breiden we daar uit naar 100 à 150 hectare.’ ‘Ik vind het belangrijk dat er veel over algen wordt gesproken’, besluit Keilman zijn betoog. ‘Ook de politiek moet ervan doordrongen raken dat er een duurzaam alternatief voor olie moet komen. Ik denk dat de kredietcrisis in dit opzicht een positief neveneffect kan hebben. De regering realiseert zich dat het versneld moet investeren in de duurzame energie; goed voor de economie.’ 1

Er zijn maar heel weinig elektronicabedrijven die serieus werk maken van het klimaatprobleem. Grote concerns als Dell, Samsung en Apple roepen van alles over hun groene ambities, maar ze doen veel te weinig om hun CO2-uitstoot substantieel terug te brengen en gebruikte artikelen te recyclen. Dat concludeert Greenpeace in de recent uitgebrachte Guide to greener electronics. Volgens Greenpeace hebben alleen Sharp, Fujitsu Siemens en Philips, concrete toezeggingen gedaan om de doelstelling van 30 procent minder uitstoot in 2020 te halen. Nintendo, Microsoft en het Chinese Lenovo zijn de slechtst presterende in de groep van 18 onderzochte bedrijven. Nokia scoorde opnieuw het best. Greenpeace is over een brede linie positief gestemd over de progressie die is geboekt bij het verwijderen van giftige stoffen uit de elektronicaproducten. 1

wat rozemarijn heb je echt een heerlijk gerecht. Maar het is al jaren zo dat het grootste aantal aardappels niet op deze manier op tafel komen. Deze wordt geleverd aan de verwerkende industrie die er friet van maakt. Hiervoor is het nodig dat er een continue kwaliteit wordt geleverd. Biologische aardappeltelers kunnen daar niet altijd aan voldoen. Doordat er geen kunstmest en bestrijdingsmiddelen worden gebruikt, zijn aardappels kwetsbaar voor aardappelziektes. De meest beruchte is de Phytophthora. Er komen echter steeds meer soorten die resistent zijn tegen deze ziekte en deze soorten vinden hun weg al naar de grote frietbedrijven. Die kopen nu

massaal deze nieuwe aardappels in. Er komen dus steeds meer kansen voor biologische friet. Wij gebruiken het huismerk van een van de supermarkten en die is heerlijk. Voor vis is het verhaal een stuk minder hoopvol. Positief is dat steeds meer zeevissers duurzamer werken en het MSC keurmerk aanvragen. Een garantie voor eerlijke en duurzame visvangst. Maar de overbevissing neemt hand over hand toe. De Verenigde Naties schat dat 70 procent van de visbestanden in de wereld nu is overbevist. Je kan op goedevis.nl kijken welke vissen nog wel kunnen. En nu blijkt ook nog eens uit onderzoek van toxicoloog Tinka Murk van

de Wageningen universiteit dat vis eten zelfs gevaarlijk kan zijn. De hoge gehaltes aan dioxines die de vissen hebben opgeslagen zijn schadelijk. Vooral vissen uit de Nederlandse rivieren en de vissen uit de Middellandse Zee blijken veel schadelijke stoffen te bevatten. Willen we in de toekomst dus vis kunnen blijven eten moeten we naast de overbevissing tegen gaan ook ons water minder vervuilen. Het is dus echt de vraag of over dertig jaar mijn kleinkinderen nog fish and chips kunnen eten. Jammer want het is een feestmaal. Alleen friet serveren zonder lekker visje is toch een stuk schraler. 1

‘Algenkweek kan overal waar de zon schijnt.’ FRANS JANSEN/HH

de 120 dollar per vat is het wel degelijk mogelijk om winstgevend te kweken. In landen met een subtropisch klimaat met veel zon ligt het omslagpunt natuurlijk nog lager, bij zo’n honderd dollar per vat. Voordeel van algenolie is dat de raffinage veel goedkoper is dan van olie.’

Kassen






  
 
 

 

  

Fish and Chips DILEMMA

...

NATASJA

VANDENBERG

M

EU-voorzitter: in groen investeren Redactie economie

Investeerder Henk Keilman gelooft in de potentie van algenbrandstof. Jan-Hein Strop

Stimulans

ijn zoon is in een nieuwe fase beland. Hij heeft het door dat zijn moeder gezond eten belangrijk vindt. Het avondmaal is soms een waar strijdtoneel. Hij ziet in dat hij door niet te

eten zich tegen mij kan afzetten. Nu vindt hij gelukkig broccoli met gorgonzola de lekkerste pastasaus en het potje peutervoedsel spinazie met kip ook heerlijk, dus ik maak me geen grote zorgen. Zijn lievelingsgerecht is vis met ovenfrites. En dat vind ik zelf ook heerlijk. Het diner wordt dan altijd een groot feest. Het voedingscentrum adviseert om tweemaal per week vis te eten. Dus het is ook nog eens verstandig. Hoe duurzaam kan ik dat gerecht op tafel zetten? Er zijn al een aantal jaren in de meeste supermarkten heerlijke biologische zakken aardappel te krijgen. Als je die even schoonboent, kookt en in de oven gooit met

Koud? Besparen maar

Waar blijven die pc’s?

Wind in de rug

Klinkt gek maar het werkt echt: zet iedere dag 15 minuten enkele ramen open. De lucht in huis wordt droger en is zo sneller te verwarmen. Scheelt weer.

Minder dan de helft van alle gebruikte pc’s vindt een nieuwe eigenaar, zo onderzocht it-consultant Gartner. Zonde.

Energieleverancier Greenchoice is een samenwerking aangegaan met Meewind: een initiatief om burgers te laten participeren in een windmolenpark.

 

 

De betere wereld

 

  


Kreditcrisis

COLUMN HANS VAN DIJK WWW.DEBETEREWERELD.NL

Groene paprika

Hans van Dijk is woordvoerder bij Milieu Centraal www.milieucentraal.nl

... Dit blijkt uit de Duurzaamheidbarometer van PricewaterhouseCoopers (PwC) onder 260 Nederlandse directeuren, managers en beleidsverantwoordelijken op het terrein van corporate responsibility. Twee derde van de onderzochte organisaties verwacht niet dat de huidige economische tegenwind hun corporate responsibility-programma onder druk zet. De helft van de ondervraagden stelt dat de aandacht voor duurzaam ondernemen juist essentieel is voor de continuïteit van hun organisatie. Bovendien geeft ruim de helft (58 procent) van de respondenten aan dat dit programma zo belangrijk is dat het zelfs deels ten koste mag gaan van de winstpositie van het bedrijf.

Dutch Rainmaker Oplossing voor ontwikkelingslanden

Friese windmolen tovert lucht om in drinkwater Het Friese bedrijf Dutch Rainmaker heeft een windmolen gemaakt die water kan halen uit lucht. De windmolen is ontwikkeld om het tekort aan drinkwater in ontwikkelingslanden te bestrijden. Hulporganisaties durven de uitvinding alleen nog niet aan te schaffen.

... Dutch Rainmaker hoopt dat NGO’s de windmolens gaan aanschaffen. Die organisaties willen echter niet van hun huidige methodes afstappen omdat ze daar zeker van weten dat het werkt. Nu wordt het water meestal gezuiverd en daarna in tanks getransporteerd. Deze methodes zijn volgens Dutch Rainmaker minder duurzaam en energiezuinig.

Eén windmolen brengt genoeg water op voor 2000 inwoners De turbine heeft een compressor met een koelingssysteem. Hierdoor kan vocht in de lucht door condensatie en zuivering verzameld worden als drinkwater. De stroom die het oplevert gaat naar het eigen systeem. De proefmolen in Harlingen werkt al naar behoren. De eerste molens gaan gebruikt worden door commerciële ondernemingen om onder andere akkers te bevloeien en zwembaden te vullen.

Intelligente emmer

Momenteel is er interesse vanuit Australië, de Verenigde Staten en het Midden-Oosten. Op deze wijze hoopt Dutch Rainmaker de windmolen populair te maken, zodat hij uiteindelijk alsnog in ontwikkelingslanden wordt ingezet. Dutch Rainmaker zegt in Trouw dat één molen genoeg water opbrengt voor een dorp van tweeduizend inwoners in een ontwikkelingsgebied. De molen gaat ruim twintig jaar mee. 1

PwC verwacht dan ook niet dat ondernemingen massaal gaan snijden in de kosten van hun duurzame bedrijfsprocessen. PwC ondervraagt ieder kwartaal een groep spelmakers naar ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid. Volgens Klaas van den Berg, Sustainability leader bij PricewaterhouseCoopers, is het verstandig om duurzaam ondernemen ook bij economische tegenwind hoog op de agenda van de onderneming te laten staan. ‘Het is niet de zoveelste hype. Duurzaam ondernemen lijkt ook bestendig tegen een slecht economisch klimaat. Ik verwacht niet dat ondernemingen massaal gaan snijden in de kosten van hun duurzame bedrijfsprocessen. Voor veel ondernemingen maakt duurzaamheid onderdeel uit van hun meerjarige bedrijfsstrategie.’ 1

Sol Maté

WATERBOXX WINT BÈTA DRAGONS Een slimme emmer die uit lucht water kan produceren heeft een belangrijke aanmoedigingsprijs gewonnen.

...

P

ieter Hoff ontving uit handen van Gerard Kleisterlee 10.000 euro als prijs voor Bèta Dragons. Hij kreeg de prijs voor zijn idee WaterBoxx. De prijs werd uitgereikt tijdens de Vliegende Hollanders 2008, de Science & Technology Summit. Met het programmaonderdeel ‘Bèta Dragons’ wil het Platform Bèta Techniek het grote publiek een idee geven waar het neusje van de zalm, de beste technostarters van dit moment, zoal mee bezig is. De WaterBoxx is een ‘intelligente emmer’ die uit lucht water kan pro-

Duurzaam ondernemen heeft weinig te lijden De financiële crisis heeft duurzaam ondernemen nauwelijks naar de achtergrond gedrukt.

D

e groene paprika’s glanzen me in hun kilonetje tegemoet. Een groen netje trouwens, dat staat lekker. Het kilootje is goedkoop en bijna gooi ik het in mijn supermarktkarretje. Maar wacht even, waar komen ze vandaan? ‘Holland’ zegt het etiketje. Enne, kan dat eigenlijk wel in deze tijd van het jaar, verse groene paprika’s uit Nederland? Of is dat net zoiets als aardbeien uit Holland tijdens de winter? Heerlijk hoor, vooral met ijs en slagroom en wat mij betreft ook lillende gelatinepudding. Maar de echte zomerkoninkjes groeien hier nu enkel wanneer ze achter glas lekker warm gehouden worden. Dat hebben deze paprika’s ook meegemaakt. Warm houden in de winter = meer energie = meer broeikasgassen. Zo groen zijn deze paprika’s dus niet. Sorry jongens, ik laat jullie netje liggen. Twee schapjes verderop pronken verse sperziebonen. Vaak komen ze uit Kenia en in dat geval zijn ze komen vliegen om vers genoeg te blijven. Dat vliegen kost nog meer energie dan hier achter glas opgroeien. Maar deze bonen komen uit Marokko. Het staat op het label. Ze zijn komen varen, of komen rijden met een vrachtauto, weet ik van een collega. Dat kost lang niet zoveel energie als vliegen. Bijna belanden de Marokkaanse jongens in mijn karretje. Ik vind ze alleen te prijzig en dus mogen ze niet mee. Wacht, het is nu kolenseizoen. In het schap bloost een mooie rooie met een EKO-sticker op het plastic folie eromheen; deze is biologisch grootgebracht. Plastic folie om een biologische rode kool? Logisch, zegt een andere collega na het weekend, anders is hij niet te onderscheiden van een gewone kool en voor je het weet, gaat-ie als gewone kool langs de kassa. De rode kool wint vandaag. Niet warmpjes achter glas gezeten, nooit gevlogen, goedkoper dan de boontjes en biologisch. Daar ga ik dit keer voor. Met opgeheven hoofd shop ik verder. Maar wat een nadenkerij, al die vuistregels om groener te eten. Van de weeromstuit pak ik het eerste het beste glazen potje met appelmoes tegen de voordeligste prijs. Lekker! 1

15

duceren en opvangen door middel van condensatie en regen. Deze uitvinding maakt dus water uit lucht zonder gebruik te maken van energie. Niet alleen helpt de WaterBoxx om bomen te planten waar dat tot nu toe niet mogelijk was, ook draagt het bij aan een oplossing voor het irrigatie-

en drinkwater probleem in veel gebieden van de wereld. De deskundige jury bestond uit Henk Keilman (RIG Investments), Willem Sijthoff (FD MediaGroep) en Vincent Icke (hoogleraar theoretische sterrenkunde - UL, bijzonder hoogleraar kosmologie - UvA). Zij roemden het concept in het juryrapport: ‘De WaterBoxx klopt natuurkundig en bootst de natuur na. Daardoor is het simpel, krachtig en zeer effectief. Bovendien voorziet het in een grote behoefte en draagt het bij aan een van de grootste problemen die onze huidige generatie raakt.’ Gerard Kleisterlee (Philips) reikte de prijs van 10.000 euro uit aan Pieter Hoff, uitvinder van de WaterBoxx. Hiermee kan hij zijn concept verder tot uitvoer brengen. 1

BIOLOGISCHE FRISDRANK Een nieuwe biologische frisdrank verovert een plek op de Nederlandse markt: Sol Maté.

...

S

ol Maté is de perfecte combinatie van natuurlijke en pure ingrediënten in een heerlijk verfrissende frisdrank. Net als maté-thee wordt de biologische frisdrank gebrouwen van de bladeren van de maté boom die het zijn kenmerkende smaak geeft. Maté-thee is in Zuid-Amerika al eeuwenlang volksdrank nummer één en wordt daar nog steeds op traditionele wijze gedronken. In landen als Brazilië, Uruguay en Argentinië is de drank zelfs populairder dan koffie en gewo-

ne thee. En niet zonder reden. Maté bevat een natuurlijke combinatie van cafeïne en theobromine (het opwekkende stofje uit chocolade) en wordt alom geprezen om het tegengaan van vermoeidheid. Verder zit maté bomvol vitaminen A, C, E, B1 en B2, calcium, ijzer en magnesium. Bovendien bevat één flesje Sol Maté net zoveel anti-oxidanten als een glas rode wijn of groene thee. Sol Maté is verkrijgbaar in de biologische speciaalzaak, Plus-supermarkten en biologische restaurants door het hele land. 1

Kijk voor meer informatie ook eens op de website: www.solmate.net.

 

 

Uit & thuis

16

 

  


Cijfers

Recept ‘Foodloversguide’

WINST RÉMY COINTREAU

Piccalilly volgens chefkok Meindert Heijer

De Franse producent van likeur, cognac en champagne Rémy Cointreau heeft over het afgelopen half jaar 27 procent meer winst geboekt, onder meer dankzij een sterke vraag in China en Rusland. De nettowinst kwam uit op 48,3 miljoen euro. Dat maakte het bedrijf gisteren bekend. De omzet nam wel af, met 2,5 procent tot 365,2 miljoen euro.

Chef-koks delen in de Foodloversguide recepten van hun favoriete gerecht, jus en saus. Chef Meindert Heijer van het biologische restaurant De Kas in Amsterdam geeft zijn receptuur van een frisse piccalilly. Redactie lifestyle

Voedingcentrum

De Jaarprijs Voedingcentrum wordt vandaag voor de twaalfde keer gegeven aan het beste nieuwe en gezonde product van het jaar. Er zijn vijf genomineerden: Becel Keuken Light van Unilever, Campbell’s Délisoup van Campbell’s, Knorr Kleursoepen van Unilever Benelux, AH Verse Soep van Albert Heijn en Hapklaar Minder Suiker van Koninklijke Peijnenburg.

... Favoriete adresjes voor lekkere kaas komen aan bod.

Recensie Nieuw heilig schrift

Zoekt en gij vindt de echte kaasboer Jonnie Boer zweert bij de asperges van Tuinderij Ogink. Jean Beddington haalt eucalyptus uit de Volkskruidentuin. In Foodloversguide meer geheime adressen van profs.

Onbekende en bekende culi-profs geven hun geliefde adresjes prijs.

Geneviève van Velzen AMSTERDAM

...

ANP

Michelin Gids

Er zijn te veel bijbels. In de kookboekenwinkel staat een wijnbijbel, kookbijbel, cocktailbijbel. Iedere schrijver die een boek maakt van meer dan honderd pagina’s geeft zijn schrijfproject tegenwoordig deze allesomvattende titel mee. En nu hebben we er een nieuw ‘heilig schrift’ op de plank bij: Foodloversguide van uitgeverij Mo’Media. Volgens de samenstellers van het boek is het ‘dé culinaire

TWEEDE STER PARKHEUVEL Het Rotterdamse restaurant Parkheuvel (foto) heeft weer twee Michelinsterren. Ook de restaurants Da Vinci in Maasbracht en ‘t Brouwerskolkje in Overveen hebben gisteren een tweede ster van de culinaire gids van Michelin gekregen. De veelverwachte derde ster voor chefkok en eigenaar Hans van Wolde van Beluga in Maastricht bleef uit.

PLOP

MERLOT MET EEN RAND

..

-

AMSTERDAM

PRODUCT VAN HET JAAR

Cor Hospes

Ingrediënten

08AWARDS

-

Klop in een kom met een garde de ingrediënten voor de saus met 100 ml water glad tot een glad papje. Snijd alle groenten, behalve de bloemkool, in kleine blokjes. Meng de groenten met het papje en verdeel ze over de weckpotten. Sluit de potten en stoom ze 10 minuten in een stoompan. De potten kun je ook onderdompelen in een grote pan met water, dat je 10 minuten tegen de kook aan houdt. Laat de piccalilly op een koele, donkere plek twee weken rijpen. 1

-

5 gram kurkuma 40 gram mosterdpoeder 30 gram mosterdzaad 5 gram kerriepoeder 20 gram chilipeper, zeer fijn gesneden 20 gram knoflook, zeer fijn gesneden 20 gram zout 75 gram geleisuiker 200 ml ciderazijn 50 gram bloem 400 gram ui 500 gram kleine bloemkoolroosjes 300 gram geschilde komkommer 300 gram bleekselderij 400 gram wortel 100 gram rode paprika

Aqua

CULIGADGET Gezuiverd water met de Elemaris Cool Royal waterkan van Brita. Dit rode exemplaar is speciaal ontworpen voor de feestdagen. Prijs: 33,95 euro.

bijbel van Nederland’. Het is een goede en overvolle gids met de favoriete eet- en winkeladressen van culinaire experts als koks Jonnie Boer, Jean Beddington en journalist Sylvia Witteman. Het is verdeeld in twaalf hoofdstukken waarin de lezer per provincie hopt van een kleine kaasboer naar een kookwinkel vol noviteiten. Foodloversguide krijgt wat extra body door interviews met relatief onbekende culi-profs als aardbeiengoeroe Jan Robben uit Oirschot. 1

“Deze straat is zoveel leuker dan de PC-hooft!” Fleur over de Cornelis Schuytstraat in Amsterdam Stem op jouw favoriete winkelstraat!

www.nlstreets.nl/award

E

lk najaar kreeg mijn vader een haas, van de tandarts. Die had die man zelf geschoten. We moesten wel uitkijken voor de hagelkogeltjes, of misschien juist niet. Zijn tandartsstoel moest immers wel blijven gevuld. Vlak voor de Kerst ging de haas uit de vriezer om geheimzinnig lang te marineren in een emmer met yoghurt, jeneverbessen, foelie, peper en andere kruiden. Ik was een van de weinigen die ervan at. Mijn broers en zus waren te bang voor de mogelijke gereedschapkist van de tandarts. Ze dronken wel dorstig van de begeleidende wijn. Aan die fles en haas moest ik direct denken toen ik dat reclamebord voor

Gall & Gall zag: heerlijke herfst, Valdivieso Merlot 2007, Barrel Reserve. Drie euro korting. Bij het afrekenen vergat ik pardoes te vragen waarom juist deze fles als hoofdrolspeler van de wijnherfst was gekroond. Misschien speelde er iets anders. Was Chili gedompeld in een wijncrisis of dreigden locale wijnboeren te verdrinken in merlotnat? Zelf uitvo-

gelen dus. Daartoe bestudeerde ik thuis aandachtig de fles. Barrel Reserva, stond erop. Dat betekende dat de wijn een tijdje op eikenhouten vaten had mogen rijpen. Dat geeft rode wijn vleugjes vanille tot, in het sneue geval, de smaak van doorweekte Oisterwijk-banken. Het Valdivieso-eiken omlijstte gelukkig keurig bescheiden de typische geuren

en smaken van merlot; zwarte kersen, donkere bessen en pruimen, op smaak gebracht met een specerijenstrooibusje. Mooie volle wijn, zeker. Prima bij herfstige stoofpotten. Bij een knapperend haardvuur na afloop van de jacht doet die het vast ook goed. Maar ik vraag me af of de tandarts deze fles bij zijn haas zou hebben ontkurkt. Daarvoor mist die net voldoende hagel, en herfstwijnen moeten toch vooral spanning geven in het glas. 1

Wijnkenner Cor Hospes ontdekte dit keer een Valdivieso Merlot 2007, Barrel Reserva. 4,99 euro, Gall & Gall.

Ster kwijt

Boerensnertdag

Culinaire Winterfair

Restaurants Lai Sin in Driebergen, Kasteel Heemstede in Houten en La Vilette in Rotterdam zijn hun Michelin-ster dit jaar kwijt geraakt.

Zin in snert? Van november tot en met februari is het iedere vrijdag en zaterdag Boeren Snertdag in verschillende boerderijen in Twente.

Kaas en wijn zijn de culinaire pijlers van de Leeuwenhorst Winterfair in Noordwijkerhout. De Winterfair is op 29 en 30 november.

 

 

Uit & thuis

 

  


Headphones

17

Musthave

WESC EN NOKIA SAMEN

De grijze laarzen van Iris van Herpen

Het Zweedse streetwearmerk WeSC heeft exclusief voor telefoonfabrikant Nokia koptelefoons ontworpen. De headphones zijn in dezelfde kleuren – groen, blauw en rood uitgevoerd als de laatste twee modellen van de Finse telefoongigant, de 5220 XpressMusic en 5320 XpressMusic. Naast streatwear verkoopt WeSC ook koptelefoons.

Drie vragen over hét ultieme hebbeding van designer Iris van Herpen. Alleen een snelle beweging met de creditcard kan het hedonistische beest in deze ontwerperster sussen. Althans, voor even. Geneviève van Velzen AMSTERDAM

...

Waar heb je een zwak voor?

Het team van restaurant Posthoorn drinkt een feestelijk glaasje op de Michelinster. ARNOLD VAN DER ZEE

Restaurants

Schoenenlijn

7 FOR ALL MANKIND Het Amerikaanse premium denimmerk 7 For All Mankind brengt voorjaar 2009 een eigen schoenenlijn voor vrouwen op de markt. Het jeanslabel gaat samenwerken met producent en distributeur Schwartz & Benjamin, het bedrijf dat ook de schoenen maakt voor labels Diane von Furstenberg, Michael Kors en Juicy Couture.

Zweedse sieraden

DAVID & MARTIN IN NL De Zweedse sieradenontwerpers David Andersson en Martin Lasson van het label David & Martin verkopen vanaf december ook hun sieraden in Nederland. Het stel heeft een collectie sieraden gemaakt voor Lagerfeld Gallery. Andersson en Lasson wonnen sindsdien met hun modern vormgegeven juwelen verschillende designprijzen en titels. De glossy Elle riep het tweetal uit tot Outstanding Jewellery Designer.

Een dozijn nieuwe sterren aan het culi-firmament

‘Grijze leren laarzen met een bontje van Stella McCartney. Ze zien er superwarm uit. Ik loop nu op oude gympen van de ontwerpster Nanette Lepore. Ooit eens gekregen van een vriendin. Helaas zijn deze gympen niet water- of winterbestendig. Normaal ben ik helemaal niet zo’n fan van McCartney. Ik vind haar kleding veel te netjes en erg damesachtig. Ze ontwerpt wel mooie laarzen.’

Michelin heeft weer geproefd en geoordeeld. Twaalf restaurants hebben hun eerste ster te pakken.

De eetpuristen van Michelin zijn weer langs de topkeukens van het land getrokken en hebben hun oordeel geveld. Nederland heeft er sinds gisteren twaalf nieuwe sterrenkoks bij. Een van die nieuwkomers is restaurant Posthoorn in Monnickendam. Chef Rogier van Dam (36) heeft de inspecteurs van de vuurrode gids kunnen verleiden met zijn ‘klassiek Franse kaart met een moderne twist’ Op zijn kaart staat een stukje koningskrab, kropsla en ziltige Coppa di Parma. Ook een romige knoflooksoep gevuld met slakken, kruiden en croutons. Vijftig uur per week zwaait hij de scepter in de keuken samen met souschef Remco Blaauw. ‘Ons team bestaat uit vier man, dus een ster is met deze bezetting een hele prestatie. Ik heb nooit op een ster gerekend, dit is totaal onverwacht.’ Nederland heeft zijn slechte imago in

de internationale culinaire wereld nu echt wel van zich afgeschud, zegt Werner Loens, hoofdredacteur van de Michelin Gids. ‘Gastronomisch is Nederland erg snel gegroeid. Het gaat nu al dik tien jaar ontzettend goed met culinair Nederland. Vijftien jaar geleden had Nederland niet de sterke culinaire basis

die het nu wel heeft. Internationaal wordt dat door iedereen erkend. Hoe kan het ook anders. Twee van de zeventig beste restaurants ter wereld zijn gevestigd in Nederland. Dat is een erg goede score.’ In ’t Nonnetje in Harderwijk staat Michel van der Kroft. Ook hij is sinds gisteren een van de twaalf nieuwe sterrenkoks. Van der Kroft gooide hoge ogen met zijn terrine van ganzenlever, gerookte paling en rode bietjes. ‘Volgens de inspecteur was dit gerecht tot in de perfectie bereid. Kijk, van zo’n opmerking word ik best verlegen.’ Sinds gisterochtend is Van der Kroft high van blijdschap. ‘Een jongensdroom is uitgekomen. Ik heb dikke tranen van geluk gehuild toen ik op de site las dat we beloond zijn met een ster voor onze stijl van koken. We koken in ’t Nonnetje alleen met pure seizoensproducten. Creativiteit is voor ons erg belangrijk, maar we schieten niet door. Onze gasten serveren we geen wereldvreemde gerechten.’ 1

MSTATION ORB

GENEVA SOUND SYSTEM

BOSE

PHONOPHONE II

150 euro

699 euro

299 euro

349 euro

Geneviève van Velzen AMSTERDAM

...

‘Twee van de zeventig beste restaurants zitten in Nederland.’

Wat is de financiële schade? ‘Die laarzen kosten 1.150 euro op de website www.net-a-porter.com. Ik ben erg moeilijk als het om schoenen gaat. De schoenen die ik wil zijn meestal te duur.’

En ga je je creditcard trekken? ‘Nee, ik weet het zeker, ik ga die laarzen niet kopen. Niet omdat ik ze niet wil kopen. Ik zou ze heel graag willen hebben, maar 1.100 euro is echt ver boven mijn kledingbudget. Mooie schoenen zijn altijd superduur en daarom loop ik meestal op lelijke schoenen.’ 1

DE VIER

VOOR JE IPOD Aan de stroom hyperhippe accessoires designerhoesjes en andere gadgets voor de iPod komt voorlopig geen einde. Wie ook thuis goed wil genieten van zijn tracks uit zijn iTunes-bibliotheek, koopt een speciaal voor de iPod ontworpen dockstation voor het beste geluid. Vier stations; 150 tot 700 euro.

Lingerieglossy

Blemish naar VS

Rihanna en Gucci

Hunkemöller heeft sinds kort een eigen glossy, Fabulous. Het fashion- en lifestylemagazine heeft een oplage van driehonderdduizend.

Het Nederlandse jongensmerk Blemish zal vanaf 2009 verkocht worden in de VS. De oprichters Nicole Burges en Marjon Sluijter hebben een distributeur.

Popster Rihanna gaat samenwerken met Gucci-ontwerpster Frida Giannini voor Unicef. Ze gaan geld inzamelen voor weeskinderen in Afrika.

20.30

SECRET MILLIONAIRE RTL4 Een Britse miljonair begeeft zich onder de paupers en strooit met geld.

Nederland 1 17:00 17:01 17:07 17:12 17:24 17:25 17:40 17:51 17:59 18:00 18:20 18:45 19:00 19:25 20:00 20:30 21:25 23:05

 

 

Op de buis

18

KRO Kindertijd Groeien Hoe maak je Wascokrijtjes Charlie & Lola Ik ben jarig Sesamstraat Het Sinterklaasjournaal Partij voor de Vrijheid EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo AVRO De Centrale Huisartsenpost NOS Journaal Tussen kunst & kitsch KRO Detectives: Midsomer murders Pauw & Witteman

 

  


20.40

22.00

FILM:TRANSAMERICA CANVAS Komische roadmovie over transseksueel die spaart voor laatste operaties.

TOPSTYLIST HOME EDITION, NET5 Jennifer Hoffman op zoek naar het talent op het gebied van woonstyling.

Nederland 2 17:00 17:05 17:30 18:20 18:50 19:20 19:50 20:25 20:50 21:25 22:00 22:15 22:55 23:20

Nederland 3 17:08 17:15 17:40 17:55 18:00 18:23 18:45 18:59 19:00 19:30 20:15

NOS Journaal Urbi@Orbi Tijd voor MAX That’s the question Man bijt hond WijZijnDeGeschiedenis Volgende keer beter Netwerk Hoge bomen Opium NOS Journaal Nova/Den Haag Vandaag PREMtime Nick Drake: A skin too few

20:35 22:35 22:55 23:45

RTL 7

SBS 6 The A-Team Knight rider Married with children Murder at the Presidio After the rain

RTL 8

23:30

17:00 17:25 17:35 18:00 18:05 18:35 19:00 19:30 19:35 20:05 20:30 21:25 22:20 23:15

Get 100 The owl Blue Peter Newsround The weakest link Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht The One show Inside out Nieuws en regionaal nieuws Little Dorrit Wild about your garden New tricks Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht The National Lottery draws Medium

17:30 18:15 19:00 19:30 20:00 21:00 22:00 22:45 23:00 23:30

22:30 23:30 23:40 23:45

23.50

RICH KIDS: CATTLE DRIVE, SBS6 Kinderen van rijke beroemdheden moeten nu hun eigen boontjes doppen.

RTL 5 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer Goede tijden, slechte tijden Secret millionaire De schoonmaakdiva van Nederland Jouw vrouw, mijn vrouw RTL Nieuws RTL Weer RTL Boulevard

Veronica

17:05 17:35 18:30 19:00 19:30 20:00 20:30 22:10

Eén

A kind of magic De Club van Sinterklaas Monster Buster Club Sneak My wife and kids According to Jim Will & Grace Trick & Treat Friends Two and a half men Criminal minds Numb3rs The border Profiler

17:05 17:35 18:00 18:10 18:30 19:00 19:40 20:05 20:10 20:15 20:45 21:35 22:05 22:55 23:16 23:17 23:18 23:25

Are you an egghead? Escape to the country Eggheads Strictly come dancing: It takes two Top gear Oceans Heroes Heroes unmasked Outnumbered Newsnight

17:00 17:20 17:45 18:00 18:05 18:15 18:30 18:45 18:50 19:20 19:35 20:00 20:25 20:55 21:25 21:50 22:00 22:30 23:00 23:25

BBC 2

PostcodeLoterij: Deal or no deal Dr. Phil The king of Queens Wie is de chef? Can’t buy me love PostcodeLoterij: Deal or no deal View from the top She’s the one

The Brittas empire Buren Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond Joker- en lottotrekking Het weer Thuis Volt Huis te koop De laatste show Het journaal laat Winstverdeling joker en lotto KENO-uitslagen Het weer Slisse en Cesar

Comedy Central Johnny Test Avatar Fairly odd parents SuperNick (1) SuperNick op de stoep bij... Gefopt! SuperNick (2) Ontbijt Piet Het Huis Anubis Superster - The family Battle iCarly The Simpsons Malcolm in the middle Finale Malcolm in the middle Family guy The world stands up Frasier Scrubs Malcolm in the middle The Simpsons

Spraakmakend nieuws Volg het op depers.nl

Oplossingen puzzels

9 1 7 2 5 8 6 3 4

1 5 6 7 4 9 3 8 2

7 9 2 8 1 3 5 4 6

3 8 4 6 2 5 7 1 9

4 9 5 1 7 6 2 3 8

1 8 6 2 3 5 9 7 4

2 3 7 4 8 9 1 5 6

3 5 4 9 6 7 8 1 2

8 7 1 3 2 4 6 9 5

6 2 9 5 1 8 7 4 3

9 6 8 7 4 3 5 2 1

7 4 2 8 5 1 3 6 9

5 1 3 6 9 2 4 8 7

Biker build-off Miami Ink: Finding balance Mythbusters specials: More myths reopened Dirty jobs: Geoduck farmer Ultimate survival: South Dakota The war tapes Future weapons: Search and destroy

18:00 19:00 19:30 20:30 21:00 21:30 22:30

4 2 5 3 6 7 8 9 1

20:00 21:00 22:00 23:00

Ready steady cook The Guardian ER Smaken verschillen Het Blok: FINALE Topstylist - Home edition Return to Sender Friends

BBC 1 17:05 17:34 17:35 18:00 18:15 19:00 19:30 20:00 20:30 20:57 21:00 21:30 22:00 23:00 23:25 23:35 23:45

World’s toughest fixes: Operation cruise ship Is it real?: Feral child Animal inspectors Herald’s lost tomb Battlefront: Bombing of Ploesti Battlefront: Liberation of Paris Earth investigated: Atlantis World’s toughest fixes: Operation cruise ship Is it real?: Sleepwalking murders

8 6 3 4 9 1 2 5 7

Discovery Channel 17:05 18:05 19:00

National Geographic 17:00

5 7 9 1 8 6 4 2 3

Disney’s The emperor’s new school Missy Mila Pat & Stan George van de jungle Chinees voor mij Karrewiet Amika De pretroulette En daarmee basta! Space goofs Karrewiet Shoebox zoo CANVAS Terzake Transamerica Nooitgedacht 100 jaar RSC Anderlecht

6 4 1 5 3 2 9 7 8

17:30 17:40 17:45 18:00 18:10 18:20 18:35 18:55 19:10 19:25 19:30 19:59 20:00 20:40 22:25 23:10

17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55 20:00 20:30 21:30

Oprah Winfrey show De grootste verliezer Het zonnetje in huis Dr. Phil Nora Roberts: Carolina Moon De bruiloft van... As the world turns

Canvas 17:10

17:05 18:05 19:00 20:00 20:30 22:00 23:00 23:55

RTL 4

NOS Jeugdjournaal.nl Lockie Leonard Het Sinterklaasjournaal Willem Wever flits SpangaS Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Nederland 3 ONM De Wereld Draait Door NOS UEFA Champions League: voorbeschouwing Atlético Madrid - PSV NOS UEFA Champions League: Madrid - PSV NOS UEFA Champions League: nabeschouwing Atlético Madrid PSV NOS UEFA Champions League: samenvatting overige wedstrijden NOS Sportjournaal

NET 5 Little house on the prairie De grote verbouwing Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma centrum Hart in Aktie De ultieme woondroom Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie De Superhuisvrouw Rich kids: Cattle drive

2 3 8 9 7 4 1 6 5

17:10 18:05 19:05 19:35 20:30 22:20 22:55

17:15 18:05 19:00 19:20 20:00 20:30 21:25 22:30 22:45 22:50 23:15 23:50

JOUW VROUW, MIJN VROUW, RTL4 Stellen ruilen van partner, woning en leven, met alle gevolgen van dien.

Cryptogram Zweeds




Horizontaal: 1.   Opiumkit; 4. platvink;

  6. lust; 8. Armenië; 9. 
 spel; 10. strijknet; 11.



smeerlap. 
 Verticaal: 1. Oppers; 2.
 
 uitbal; 3. knipmes; 5. 

 kanarie; 6. lekker; 7.

  tiptop. BLOEMIST Verdelen: Biarritz, Poitiers en Annecy

18:00 18:55 19:55 20:30 22:15

22.30

Ontucht

Filmpje

Kick

Pooier heeft seks met kind (9). www.depers.nl/curacao

Tiener geniet van vlammen. www.depers.nl/vuur

Vrouwen in paniek door maden in trein. www.depers.nl/maden

 

 

Op de bank

 

  


Culinair Herrie met Herman

Propagandagezeur

CHINA HAAT GUNS N’ ROSES

Cas Spijkers-euvel dreigt

Die humorloze staatsmedia van China toch. Die hebben het nieuwe album van Guns N’ Roses, Chinese Democracy, afgedaan als een ‘gifaanval’ op het land. Volgens een artikel in de staatskrant Global Times, dat door de communistische partij wordt uitgegeven, is de cd anti-China. De officiële website van de Amerikaanse rockgroep is in het land al niet meer te bekijken. Volgens de Chinese overheid houden veel mensen sowieso niet van de muziek omdat die ‘te luid’ zou zijn.

Het wordt steeds moeilijker voor Herman den Blijker om het etiket topkok waar te maken, nu hij niet van de tv is af te slaan. En wat moet hij in de Blokker? Beeld van de dreig-dvd.

Dirk Koppes AMSTERDAM

...

Terreur

Ook ‘dreig-dvd’ bij redactie van Netwerk ANP AMSTERDAM

...

Net als de Vlaamse omroepen VRT en VTM heeft het actualiteitenprogramma Netwerk een dreig-dvd ontvangen. Op de redactie in Hilversum kwam de dvd, waarop drie gemaskerde en gewapende mannen bedreigingen uiten richting België, binnen met als afzender Al-Jazeera in Brussel. Het adres dat bij de afzender op de enveloppe staat vermeld, is volgens Netwerk niet het adres van deze Arabische nieuwszender. Tegen Belgische media verklaarde Al-Jazeera niet verantwoordelijk te zijn voor het versturen van de videoboodschap. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTb) is ingelicht over de dvd die Netwerk ontving. Volgens een woordvoerder van de NCTb vormt de inhoud van de dvd vooralsnog geen dreiging tegen Nederland. Daarom is het niet nodig extra veiligheidsmaatregelen te nemen. Het Belgische Crisiscentrum is eveneens op de hoogte. Netwerk liet weten dat het nog niet duidelijk is of het om een grap gaat of dat de bedreigingen serieus moeten worden genomen. 1

Zijn verschijning is tot twee cirkels en een lange streep terug te brengen. Allereerst is daar de sigaar, een Cubaanse Cohiba. Aan het gegeven dat veel roken de smaakpapillen verpest, heeft deze celebrity geen boodschap. Dan komt een formidabele embonpoint in beeld. Uiteindelijk kijkt een kale schedel de camera in, met een tegelijkertijd jolige en melancholische blik. Jolig, omdat hij steevast een vette Rotterdamse lach aan zijn kont heeft hangen. Melancholiek, omdat hij er een zwaar hoofd in heeft hoe hij weer een restaurant of hotel kan redden. Aan deze twee gelaatsuitdrukkingen heeft Herman den Blijker genoeg om per uitzending van Herrie aan de Horizon of Herrie in het Hotel bijna een miljoen kijkers aan zich te binden. En hij heeft er de Engel Groep mee opgebouwd, een imposant restaurantconglomeraat. Maar is hij de omschrijving topkok nog wel waard? Dreigt zijn reputatie geen zachte dood te sterven door het Cas Spijkers-syndroom? De naam van die Brabander staat synoniem voor sterrenkoks, die hun goede naam te grabbel gooien door in ranzige tv-programma’s ranzige recepten te maken met Honig goulashsauzen. In hoeverre Den Blijker een topkok is, valt moeilijk te bepalen. Zijn eerste restaurant, De Engel, kreeg in 1997 één Michelinster, maar moest die in 2002 weer inleveren. Zijn zaak Zeezout is onomstreden als een van de beste visrestaurants in Nederland en hij weet altijd weer nieuw talent aan zich te binden.

19

Desgewenst fileert Den Blijker een pinguïn voor het kerstcircus. MMP

Den Blijker weet altijd weer nieuw talent aan zich te binden. Als het om aanwezigheid op tv gaat, verslaat Den Blijker Spijkers moeiteloos. Dit najaar zelfs twee keer per week. Begonnen als een Gordon Ramsay-kloon, probeert Den Blijker steeds meer een eigen smaak aan zijn programma’s te geven. Dat lukt niet echt goed. Waar Ramsay de chef die hij in de vaart der volkeren probeert op te stuwen stevig aanpakt, blijft Den Blijker hangen in de rol van jolige Rotterdammer. Allebei verkondigen ze het evangelie van eenvoudige recepten met goede en verse ingredienten. Geen carpaccio uit de diepvries maar gerechten met seizoensgebonden streekproducten. Nu heeft Den Blijker zich ook nog op

het glibberige pad van kookproducten gestort. Dit soort lucratieve uitstapjes betekende de ondergang van Spijkers’ geloofwaardigheid. Chef Herman brengt in samenwerking met de Blokker-winkels een lijn pannen en messen. Na zelf de Jamie Oliver-Tefalpannen te hebben verketterd, speelt Den Blijker met vuur. Als de beste culinaire marketeer van Nederland nog steeds zijn predicaat van topkok verdient, is het doordat hij vooral bij kookwedstrijden als Herrie aan de Horizon een groot publiek opvoedt in de basics van het goede koken. Ook fanatieke foodies vinden het leuk om te zien hoe je een blauwe Noord-Hollandse kip moet plukken. En als Herman zonodig een pinguïn moet fileren bij een kerstcircus, moet dat maar. Nu nog leren van een autocue te lezen, Herman, en we klagen nergens meer over. 1 De nieuwe dvd van Herrie in de keuken! ligt nu in de winkel.

BLOM search + selectie zoekt voor NISCAYAH t
4FSWJDF
.BOBHFS
ondernemend, oplossingsgericht en dienstverlenend.

ANP

Neerlands trots

CARICE EN TOM DOEN PR De rollen die ze speelt in Hollywoodfilms zijn voornamelijk die van ‘vrouw-van’. Maar who cares? Carice van Houten mag wel lekker pr-praatjes houden met superster Tom Cruise over het langverwachte nazi-epos Valkyrie, die in de VS met Kerst moet gaan draaien. Ditmaal heeft Van Houten de montagetafel kennelijk overleefd. In Body of Lies, waarin ze de eega van Leonardo DiCaprio had moeten spelen, niet.

Kijk voor deze én andere interessante functies op www.noordflank.nl

t

4PGUXBSF
4VQQPSU
&OHJOFFS

Hét aanspreekpunt met een sterk analyserend en oplossend vermogen. t
1SPKFDU
.BOBHFS
Een technisch onderlegde en commercieel sterke pragmaticus. Een technisc

Dé klik tussen hoger opgeleiden en werving- & selectiebureaus

Reality

DoeiDoei

WAT SCHUIFT HET BLOK?

MARC-MARIE WEG BIJ DWDD

Na elf weken muurtjes wegbeuken en gezeur over plinten komt er een eind aan de vijfde editie van Het Blok. De winnaars zullen de kredietcrisis en de ingekakte huizenmarkt vervloeken. De te pimpen appartementen lagen dit keer weliswaar in de dure Amsterdamse Pijp, de overwaarde die de winnaars op het prijzengeld van 50.000 euro in hun zak mogen steken zal tegenvallen. NET5, 20.30

De een werd moe van zijn maniertjes, zijn malle stem, de ander zal hem missen. Marc-Marie Huijbregts is op 19 december voor het laatst te zien als sidekick van Matthijs van Nieuwkerk in De Wereld Draait Door. De cabaretier kan zijn optreden in het VARAprogramma niet langer combineren met zijn theaterwerk. De 41-jarige Huijbregts was twee seizoenen lang iedere vrijdag te gast in de dagelijkse talkshow op Nederland 3.

JEAN PIERRE HEIJMANS

Het cijfer

4.700

E

urootjes is Bee Gee Robin Gibson door zijn neus geboord. De Staying Alivezanger ging door het lint toen zijn handbagage werd doorzocht op het vliegveld van Londen. Een schermutseling en plein public was het gevolg. Gibson miste zijn vlucht naar Las Vegas.

Do You Really Want To Hurt Me

Nog geen Beatles op iPod

‘Donorshow’ krijgt Emmy

Boy George heeft juridische problemen. De zanger zou bij een homo-ontmoeting iemand tegen zijn wil hebben geboeid en gebeten. George ontkent alles.

Hetleek allemaal in kannen en kruiken, maar de onderhandelingen zijn stopgezet. De muziek van The Beatles is dus nog steeds niet via iTunes te krijgen.

BNN heeft maandagnacht in New York een van de meest prestigieuze televisieprijzen, de Emmy Award, gewonnen voor De Grote Donorshow.

 

 

Doe het zelf

 

  


CRYPTOGRAM:

OPLOSSINGEN: 

De oplossingen van de puzzels staan op de RTV-pagina’s elders in deze krant.





8



3

4

5

6

7

Verticaal: 1. Hopen militairen (6); 2. Danst buiten de lijn (6); 3. Buigend kapperswerktuig (7); 5. Van kraaien afstammende vogel (7); 6. Meer gaatjes zijn smakelijk (6); 7. Prima wenk voor een conferentie (6).

4

8

SUDOKU 


VERDELEN:

7 1

9

2

9

6

6

4

6

1

3

7

5

8

6

1

4

9

6

4 7

3

5

4

2 8

sales: [email protected] 020-3460512 marketing: [email protected]

uitgever: Ben Rogmans

art direction: Pieter Schol, Antoine Hamers

1

5

7

distributie: [email protected]

hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst

9

3 5

2 8

9

2 1

2

5

8 3

7

7 8

Verdeel dit vlak op een zodanige manier in drie delen, dat in elk deel de naam van een Franse stad is te lezen.

4

6

9

9

4

3

website: www.depers.nl

oprichter: Cornelis van den Berg

SUDOKU 



4

5 1 3 6 9 2 4 8 7

2

7 4 2 8 5 1 3 6 9

1

9 6 8 7 4 3 5 2 1

insnijding

6 2 9 5 1 8 7 4 3

Horizontaal: 1. Laat ze maar schuiven in deze gelegenheid! (8); 4. Flesje van een overreden vogel (8); 6. Plezierige zin (4); 8. In deze staat krijgt de slee een verfje (7); 9. Toneel waar muziek in zit (4); 10. Ik maak pas muziek met visgerei! (8); 11. Vette noorderling (8).

adellijk

6

teug

Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596





hint

8 7 1 3 2 4 6 9 5

plantenwereld stimul. middel

acclimatisatie

Een uitgave van Mountain Media BV 3 5 4 9 6 7 8 1 2

7

wier

2 3 7 4 8 9 1 5 6

vogel




Germaanse godheid

1 8 6 2 3 5 9 7 4

mislukking

deel van een gebouw

4 9 5 1 7 6 2 3 8

opstaande rand

1

3 8 4 6 2 5 7 1 9

5 alfabet

7 9 2 8 1 3 5 4 6

2





1 5 6 7 4 9 3 8 2

tod haardracht



behoeftige bolstaande plooi

9 1 7 2 5 8 6 3 4

droog (van wijn)

papegaai



4 2 5 3 6 7 8 9 1

rivier in Rusland

3




8 6 3 4 9 1 2 5 7

stad in Gabon

5 7 9 1 8 6 4 2 3

bizon boek Tobias (bijbel)

6 4 1 5 3 2 9 7 8

opknappen zuivelproduct

2 3 8 9 7 4 1 6 5

ZWEEDS RAADSEL:

Cryptogram Zweeds




Horizontaal: 1.   Opiumkit; 4. platvink;

  6. lust; 8. Armenië; 9. 
 spel; 10. strijknet; 11.



smeerlap. 
 Verticaal: 1. Oppers; 2.
 
 uitbal; 3. knipmes; 5. 

 kanarie; 6. lekker; 7.

  tiptop. BLOEMIST Verdelen: Biarritz, Poitiers en Annecy

20

6

3

Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op www.depers.nl voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten.

Lezerscolumn

Haast Bas Aangeenbrug ... en minuutje langer onder de douche betekent een half uur later op mijn werk. Ik werk nu al twee maanden in Zandvoort en ga dus al twee maanden vijf keer per week met de trein naar de badplaats. Het is fascinerend om te zien hoe werkend Haarlem ’s ochtends vroeg aan het worstelen is, om op tijd in de trein te zitten.

E

Sprintpartijen, slaloms, vallen en opstaan. De dag is nog maar net begonnen of het zweet laat de zojuist opgedane mascara alweer uitlopen. Ik ben vandaag dus te laat voor mijn trein. Een uitgelezen kans om eens rustig om me heen te kijken. Wat mij opvalt, nu ik verplicht ben om een trein later te nemen, is dat de gezichten anders zijn, maar de gewoonten dezelfde. De wijzers van de stationsklok lijken onbeheerst in het rond te draaien. De mensen zoe-

ken vergeefs naar een plaats om de fiets te parkeren. Bij gebrek aan plek, smijt iedereen zijn tweewieler maar ergens neer. Overal roestige stationsfietsen en zakenmannen die vechten om een plekje. De Pers wordt ogenschijnlijk ondankbaar uit de handen van de uitdeler gegrist. De irritatie is alom waarneembaar. Haast is een slechte raadgever. Op het station staan ze in elke deuropening en op elke hoek. Slechte raadgevers. Ze spelen onder één hoedje. Ze lachen in elkaars vuistje. De tijd regeert het station. Op mijn dooie gemak loop ik naar

perron acht. Langzaam druppelt het perron vol met slaperige, chagrijnige, lachende, fitte, gehaaste en norse types. Vlak voordat de trein lijkt te vertrekken, komen ook de laatste passagiers de trap op rennen. Zweet op het voorhoofd en slechts oog voor de nog openstaande deuren. De conducteur geeft ze een kans en sluit de deuren achter hen. Ik ben getuige geweest van het hele proces en kijk tevreden voor me uit. Ineens het besef. Had ik niet? Die trein? Mijn werk! Door alle tijd, die ik had gekregen om deze trein te

halen, ben ik per ongeluk vergeten wat ik hier kwam doen. Weer een trein later. Naast me staat een lachende raadgever met een pleister op zijn mond. Haast! 1

Uw column in De Pers? Stuur uw pennenvrucht (maximaal 350

Tijdelijke wijzigingen OV: 111

Amsterdam (bus)

T/m 22 december 2008 GVBlijnen 34, 35, 38, 363. Connexxionlijnen 92, 92, 94. Halten Sneeuwbalstraat en Pinksterbloemstraat richting Floraweg vervallen.

Vianen Ut (bus)

...

...

Vandaag trekken er vanuit het noorden wolken het land in. Uit de bewolking valt lokaal wat lichte motregen. De middagtemperaturen lopen van 5 graden in het zuidoosten tot 9 graden aan de kust. Komende nacht is bewolkt en zacht met minima rond 7 graden.

Morgen vallen er buien en is de zuidwestenwind aangetrokken. De zon komt er lokaal af en toe wel bij, maar het is herfstachtig bij 8-10 graden. Vrijdag wordt een bewolkte en regenachtige dag. Geleidelijk wordt het weer kouder en gaan we over op een droger weertype met nachtvorst.

Vandaag

Morgen

Vandaag van 9.00 tot 17.00 uur Connexxionlijnen 63, 74 en 287. Halte Verzorgingscentrum Batenstein vervallen.

Enkhuizen (bus)

Vandaag tot 16.00 uur Connexxionlijn 38. Halte Polikliniek Enkhuizen vervallen.

Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl

 

 

Sport

 

  


21

Boek Máxima’s opinie WK ‘78 blijft geheim

Wielrennen

Gissen naar mea culpa

KOERSVERBOD BELTRAN

Wat Máxima écht heeft gezegd in het onderhoud met voormalig aanvoerder Leopoldo Luque en één van de Dwaze Moeders blijft het geheim van Eikenhorst. Iwan Tol ZEIST

...

Zo uitgesproken als Leopoldo Luque de afgelopen dagen was over de politieke misstanden rondom de WK-finale van 1978, zo voorzichtig omzeilde hij tijdens de boekpresentatie van Voetbal in een vuile oorlog heikele vragen over het persoonlijke onderhoud dat hij een dag eerder met prinses Máxima had gehad. Zich verschuilend achter een schutterende tolk, veel clichés en algemeenheden, pareerde de toenmalige aanvoerder van het Argentijnse elftal rechtstreekse vragen over de ontmoeting in Villa Eikenhorst. ‘Het is goed dat dit boek er is gekomen,’ liet hij onder meer optekenen. En: ‘Dit mag nooit meer gebeuren.’ Maar bij de vraag of Máxima, wier vader onderminister van Landbouw was ten tijde van de gevreesde militaire dictatuur van Jorge Videla, ook persoonlijk afstand had genomen

van de gebeurtenissen in die tijd, kreeg hij bijval van Dwaze Moeder Nora Morales de Cortinas die ook bij het gesprek in Wassenaar aanwezig was geweest. ‘Máxima en haar vader zijn twee aparte zaken. Die moet je gescheiden houden. Het belangrijkste is: Máxima is nu zelf moeder en herkent de pijn die we hebben vanwege onze verdwenen kinderen.’ Zo blijft het mea culpa van Máxima, als ze dat al heeft uitgesproken, achter de gesloten deuren van Eikenhorst. ‘Wellicht kwam het haar helemaal niet slecht uit om een Dwaze Moeder te ontvangen,’ vermoedde Freek de Jonge, destijds fervent tegenstander van de Nederlandse deelname aan het WK en aanwezig in Zeist. Hij verwoordde daarmee het algemene gevoel dat was blijven hangen na de boekpresentatie: welk standpunt heeft Máxima nu écht ingenomen? Dat antwoord bleef dus uit. Het maakt dat de finale van 1978 omringd blijft met gevoeligheden. In Nederland is het nog altijd de vraag of Nederland daadwerkelijk had gewonnen wanneer Rob Rensenbrink de bal in de slotfase niet op de paal, maar in het doel had geschoten. Die vraag stelden de makers van het boek, Iwan van Duren en Marcel

Manuel Beltran mag twee jaar niet koersen in Frankrijk. Het Franse antidopingbureau (AFLD) schorste de Spaanse wielrenner voor die periode wegens het gebruik van epo tijdens de Tour de France van dit jaar. De 37-jarige Beltran werd na de zevende etappe uit de strijd genomen.

Blessure

NAC ZONDER PENDERS NAC Breda moet het twee tot drie weken stellen zonder Rob Penders. De verdediger raakte zaterdag geblesseerd in de wedstrijd tegen NEC (1-1). Uit medisch onderzoek is gebleken dat Penders een lichte hamstringblessure heeft, meldt de Brabantse voetbalclub op zijn website.

Videla reikt de wereldbeker uit aan de Argentijnen in 1978. ANP/SPAARNESTAD

Rözer, ook aan de Argentijnse spelers van destijds. Van Duren: ‘Het regime was doodsbenauwd dat Argentinië zou verliezen van Nederland. Stel nu eens dat die bal Van Rensenbrink dertig centimeter naar rechts was gegaan, wat was er dan met de woedende massa Argentijnen gebeurd? Wellicht was het regime dan al gevallen. Dat inzicht was nieuw voor mij.’ Over gevoeligheden gesproken: de auteurs hadden KNVB-directeur Henk Kesler gevraagd om aanwezig te zijn bij de boekpresentatie. Kesler

noch bondsvoorzitter Michael van Praag gaf echter acte de présence vanwege andere verplichtingen voor de KNVB. Voorlichter Frank Huizinga van de voetbalbond nam de honneurs waar en sprak, terwijl hij een cadeau overhandigde aan Luque, over zijn bezoek aan Argentinië in 2001 toe hij ‘de meren mocht bewonderen’ waar ten tijde van het regime de lijken van tegenstanders in werden gedumpt. Een pijnlijke formulering in het bijzijn van Dwaze Moeder Morales de Cortinas. 1

Olympiade

SCHAKERS VERLIEZEN De Nederlandse schakers hebben de Olympiade in Dresden afgesloten met een nederlaag tegen Israël en vielen daardoor uit de toptien. Nederland eindigde als twaalfde. De Oranjevrouwen verloren op de slotdag tegen Rusland en eindigden als achttiende.

O.a. onderstaande organisaties, bekend op 24 november 2008, zijn aanwezig met een stand en/of workshop(spreker) op de Carrièrebeurs Overheid 2008. Kijk voor een update en meer informatie op www.carrierebeursoverheid.nl


DM

MNUDLADQ "LRSDQC@L
3"* 0MSCDJ
INTV
LNFDKHIJGDCDM
AHI
CD
NUDQGDHC verschil zien, verschil maken

7NNQ
LDDQ
HMENQL@SHD
DM
FQ@SHR
DMSQDD
F@
ID
M@@Q


VVVB@QQHDQDADTQRNUDQGDHCMK Opleiding, Coaching & Advies detachering S I MO N S

VAN

DE

WI E L VERSTERKING

/@@RS
DDM
FDU@QHDDQCD
ADTQRUKNDQ
SDUDMR
DDM
UDDKYHICHF
BNMFQDR OQNF@LL@
LDS
SGDL@R
@KR

Contentpartners:

‚
#DM
IHI
CD
HCD@KD
@LASDM@@Q ‚

)ND
UHMC
ID
INTV
A@@M
AHI
CD
NUDQGDHC
UH@
GDS
MDS ‚

.@@J
JDMMHR
LDS
VDQJDM
AHI


Mediapartners:

CD
&TQNODRD
6MHD
‚
(@
HM
FDROQDJ
LDS
SNO
@LASDM@QDM


De Carrièrebeurs Overheid is een activiteit van,

een onderdeel van de

22

 

 

Sport

 

  


Tennis Volgend jaar rentree

Voetbal Een week lang Brabants toneel

Raemon Sluiter wil het toch weer proberen

Het orkest bij PSV speelt gewoon door

Raemon Sluiter heeft besloten weer te gaan tennissen. De 30-jarige Rotterdammer maakt in 2009 zijn rentree. ANP AMSTERDAM

...

Sluiter beëindigde begin dit jaar zijn loopbaan. Zijn laatste optreden was in zijn thuisstad Rotterdam waar hij in de eerste ronde van het ABN Amro World Tennis Tournament verloor van de Fransman Michael Llodra. Twee weken ervoor had hij zijn afscheid in Ahoy aangekondigd met als voornaamste reden dat hij het leven als topsporter niet meer kon opbrengen in de wetenschap dat hij zijn hoogste ranking ooit (46e in 2003) nooit meer zou halen. Sluiter werd in 1996 proftennisser. Hij maakte naam door in 2001 bij zijn debuut in de Davis Cup de Spanjaard Juan Carlos Ferrero te verslaan. In hetzelfde jaar bereikte hij de derde ronde op Wimbledon. Verder dan dat reikte hij nooit in een van de

Crisis? Welke crisis? Bij PSV gaat het heel goed. Zeggen ze in Eindhoven. Raemon Sluiter. ANP Thijs Zonneveld

grandslamtoernooien. Ook slaagde hij er in zijn loopbaan niet in een ATP-toernooi te winnen. In 2003 was hij dicht bij de toernooiwinst in Rotterdam, maar de Wit-Rus Max Mirnyi verhinderde dat succes. Sluiter was de afgelopen maanden op freelancebasis actief als coach van Thiemo de Bakker. Die samenwerking werd vorige week beëindigd. 1

Voetbal Shirtsponsoring

Eredivisie is er beter aan toe dan de concurrentie De megadeal van Ajax met Aegon zorgde voor een recordbedrag aan shirtreclame-inkomsten. ANP AMSTERDAM

...

De Nederlandse Eredivisie haalt deze voetbaljaargang meer geld dan ooit binnen uit shirtreclame. Het bedrag overschrijdt voor het eerst de grens van 40 miljoen euro. Dat blijkt uit gisteren gepubliceerde cijfers van het toonaangevende Duitse sportmarketingbureau Sport+Markt. De clubs uit de Eredivisie verdienden in totaal 42,1 miljoen euro met shirtsponsoring en dat is nagenoeg evenveel als de veel rijkere clubs uit de Spaanse Primera Divison. Opmerkelijk is ook dat de Eredivisie

...

PSV verliest een op de twee wedstrijden, de achterstand in de competitie loopt op, het bekeravontuur is al afgelopen en de Champions Leaguecampagne is tot mislukken gedoemd. In een stadion zonder publiek speelt PSV vanavond tegen Atlético Madrid. Met de moed der wanhoop. Spelers roepen dat ze weg willen, er wordt gescholden op elkaar, op supporters en op de moeder van de trainer. Of er sprake is van een crisis? Welnee, roepen alle betrokkenen in koor. Als het orkest van de Titanic spelen ze door terwijl de boot zinkt. Ze zeggen dat er geen onvrede heerst in de spelersgroep. Dat het akkefietje tussen Mendéz en Stevens iets was wat iedere dag gebeurt. Dat het doodnormaal is dat doelpunten bij PSV (Koevermans, Lazovic) aanleiding zijn om de woede en frustratie te botvieren. En dat de Spaanstalige spelers zich ondergewaardeerd, gepiepeld en uitgeblaft voelen door ‘Der Harte Hund’ Huub Stevens, dat is complete onzin. Crisis? Welnee. Niet in Eindhoven. 18 november, dinsdag Het is enkele dagen na de nederlaag tegen Ajax (4-1) en de scheldpartij van Danko Lazovic. Op de Herdgang is het rustig. De selectie van PSV is uitgezworven over de hele wereld voor interlandvoetbal. Er staat een tiental spelers op het trainingsveld, categorie Bas Roorda. Even klaart de lucht als Heurelho Gomes, de doelman die vertrok na een knetterende ruzie met de directie, op de Herdgang verschijnt. Hij knuffelt zijn ex-ploeggenoten, hij staart met heimwee in het hart naar de broodjes in de kantine.

Stevens blaast en sist. Zijn laatste tekst: ‘Kinderachtig gedoe dit.’ Ook met Gomes gaat het niet goed. Bij Tottenham Hotspur is hij geen schim van de keeper die PSV naar de titel leidde. Als hij vertrekt, verdwijnt de lach van zijn gezicht. De reis terug naar Londen valt hem al zwaar voordat hij de loofbomen langs de Herdgang uit het zicht van zijn achteruitkijkspiegel heeft zien verdwijnen. 20 november, donderdag Edison Mendéz zucht diep. ‘Vooruit dan’, zegt hij, ‘één vraag.’ Hoe de sfeer tussen hem en Huub Stevens is na het ‘Mendéz-heeft-geen-respect-voormij’-incident van twee weken geleden? Hij haalt zijn schouders op. ‘Goed, jongen, goed. Altijd al geweest. No pasa nada.’ En weg is hij. 21 november, vrijdag Drukte op de Herdgang. Mannen met camera’s, microfoons en opschrijfboekjes. Danko Lazovic geeft een persconferentie over zijn woede-uitbarsting in de Arena. Hij heeft al een boete gekregen (hoogte: de maximale, naar verluidt vijfduizend euro), nu maakt hij publiekelijk zijn excuses. Overtuigend is het niet. Hij heeft een bal onder zijn arm, hij gaat niet eens achter zijn microfoon zitten. In een ultrakorte verklaring (elf seconden) betuigt hij met een verveelde blik zijn spijt tegenover club, ploeg, trainer en supporters. Daarna stapt hij lachend het trainingsveld op. Na de training, die voor een groot deel bestaat uit doeltje trappen en met de handen in de zij staan, is Lazo-

UEFA Cup

Uitslagen

2-1 0-0 1-2 3-0 1-0 1-2 0-0 0-1

Lazovic en Koef samen. PICS UNITED

vic evenmin spraakzaam. Hij loopt een Koreaanse trainer in spé omver in zijn haast naar de kleedkamer. Even later komt hij naar buiten met een mobieltje aan zijn oor gekleefd. Met oogkleppen op loopt hij naar zijn Jeep, slaat de deur dicht en geeft gas. Een wolk van gevallen bladeren ach-

Volvo Ocean Race

ALDERWEIRELD MEE MET AJAX

Champions League Groep E Aalborg - Celtic Villarreal - Man. United Groep F Fiorentina - Olym. Lyon Bayern München - Steau B. Groep G Arsenal - Dynamo Kiev Fenerbahçe - FC Porto Groep H Zenit - Juventus BATE Borisov - Real Madrid

tegen de trend in groeit, want de totale inkomsten van shirtsponsoring in de zes grote Europese voetbalcompetities zijn voor het eerst in jaren gedaald, van 405,3 miljoen naar 393,2 miljoen euro. De groei in de Eredivisie komt voornamelijk op het conto van één megadeal, die van Ajax met Aegon. De verzekeraar betaalt de Amsterdamse club jaarlijks tien miljoen euro voor zijn naam op het shirt. De Engelse Premier League leverde vooral door het zwakke Britse pond veel in en haalt dit seizoen 85,5 miljoen euro op aan shirtreclame. De Duitse Bundesliga daarentegen is nu met 102,9 miljoen euro de grootverdiener in shirtsponsoring. Banken en verzekeraars hebben ondanks de financiële crisis nog steeds de duurste sponsorcontracten in het voetbal. 1

EINDHOVEN/MADRID

Trainer Marco van Basten van Ajax heeft Toby Alderweireld opgenomen in zijn selectie voor de uitwedstrijd van morgenavond in de groepsfase van de UEFA Cup tegen Hamburger SV. De verdediger krijgt de voorkeur boven Vurnon Anita, die zondag tegen AZ nog wel op de bank zat. Vergeleken met het duel in Alkmaar is Alderweireld de enige nieuweling in het keurkorps van achttien spelers van Ajax. Siem de Jong en Dennis Rommedahl hoeven niet mee naar Duitsland. Klaas-Jan Huntelaar, Dario Cvi-

tanich, Ismaïl Aissati, Maarten Stekelenburg, Dennis Gentenaar en Jeffrey Sarpong zijn nog niet fit. Ajax vertrekt vandaag naar Hamburg. De selectie traint om 19.30 uur in het Volksparkstadion. De Amsterdamse club verloor in de groepsfase van de UEFA Cup van Aston Villa (2-1). Ajax was te sterk voor MSK Zilina (1-0). Hamburger SV is nog zonder puntverlies. De ploeg van de Nederlandse trainer Martin Jol speelde slechts één wedstrijd. In Zilina wonnen de Duitsers met 1-2.

DELTA LLOYD HAALT IN

Toby Alderweireld (links). PRO SHOTS

Team Delta Lloyd is in de tweede etappe van de Volvo Ocean Race geklommen van de zevende naar de zesde positie. De Nederlandse boot in de zeilrace maakte ruimte goed op de leiders en passeerde de Telefonica Black. Op weg naar Kochi in India heeft Delta Lloyd nog 1.181 nautische mijl af te leggen. De winnaar van de eerste etappe van Alicante naar Kaapstad Ericsson 4 gaat ook in de tweede etappe aan de leiding.

Bijbaantje

Nieuwe borsten?

Boom boom sms

Ieder zijn manier om de kredietcrisis aan te pakken. Bokser Bradley Saunders is opgepakt, omdat hij cocaïne in de tuin had liggen.

De Franse headlines worden gedomineerd door Laure Manadou. De zwemkoningin zou haar borsten hebben laten vergroten. Eerder lekten er al naaktfoto’s van Manadou uit.

Boom boom Boris Becker is per sms gedumpt door zijn 15 jaar jongere vriendin. Boris treurt. ‘De grond is onder mijn voeten weggezakt.’

 

 

Sport

 

  


hem niet interesseert. Vanaf vraag één is het oorlog. Stevens blaast, hij sist, hij maakt wegwerpgebaren en zaait dood en verderf met de huurmoordenaarsblik in zijn ogen. Na vijf minuten staat hij op. Zijn laatste tekst: ‘Kinderachtig gedoe dit.’ In de catacomben van het stadion zegt Lazovic dat hij het niet meer over scheldpartijen wil hebben (‘Wij niet praten over wat gebeurd is.’). En ook niet over wie er nu de opstelling heeft gemaakt. Danny Koevermans zegt dat hij opgelucht is dat PSV gewonnen heeft. ‘Anders had ik vanavond niet naar mijn auto gekund omdat de supporters me hadden opgewacht.’ En over de incidenten tussen spelers en trainer: ‘De media heeft er gezeik van gemaakt.’

Vanaf vraag één is het oorlog met Huub Stevens. PRO SHOTS

25 november, dinsdag In Madrid is het nog kouder dan in Nederland. PSV traint in het stadion van Atlético Madrid. Tweehonderd Nederlandse supporters voorzien de rondootjes en de afwerkoefeningen van enig cachet. Nu nog wel. Bij de wedstrijd zelf zal het stadion leeg zijn vanwege de straf die de UEFA heeft opgelegd aan de thuisclub. Voor en na de training gaat het vooral over de geruchten rond Salcido en Mendéz, die halsreikend uitkijken naar een andere club. Maar er valt geen onvertogen woord. Het orkest speelt zijn gebruikelijke deuntje. Stevens: ‘Ik heb er geen problemen mee. De groep ook niet. Dat hoort nu eenmaal bij voetbal.’ Algemeen directeur Jan Reker: ‘Of ze ontevreden zijn? Nee hoor. Of het iets met Stevens te maken heeft? Ook

‘Johnny, Johnny, breek je nek.’ Het doet zichtbaar deugd af te geven.

De laatste training voor het duel met Atlético Madrid. AP

Mendéz wil weg bij PSV. PRO SHOTS

tervolgt hem als hij weg stuift.

lers heeft laten hangen. De persconferentie na de wedstrijd loopt voor de zoveelste keer uit op een confrontatie tussen media en trainer. Iedere conferentie lijkt een kopie van de voorgaande. Stevens trekt speciaal voor het perspraatje zijn nette pak aan en doet alsof het

22 november, zaterdag PSV wint van Heracles met 4-0. De uitslag doet een gemakkelijker klus vermoeden dan het in werkelijkheid was. Meest opvallend: de opstelling. Koevermans én Lazovic in de spits.

Voor de eerste keer dit seizoen durft Stevens (niet voor niets pussy genoemd door Lazovic) het aan om met meer dan één spits aan te treden. Op verzoek van de spelersgroep, lijkt het. Die pleit al weken voor een aanvallender systeem. Maar Huub Stevens ontkent dat hij zijn oren naar de spe-

Formule 1

Transfer

BERGER UIT TORO ROSSO

‘MUTU VERTREKT NAAR MILAN’

Gerhard Berger heeft zijn belang in Formule 1-renstal Scuderia Toro Rosso verkocht aan Red Bull. De Oostenrijkse oud-coureur was voor 50 procent eigenaar; de andere helft was al in handen van de frisdrankenfabrikant. Deze bezit nu weer twee teams in de Formule 1. Berger kocht zich in 2006 in. ‘Ik ben Gerhard zeer dankbaar voor zijn enorme input’, zei Red Bull-baas Dietrich Mateschitz.

niet. Ze zoeken gewoon een andere club in een grote competitie. Salcido heeft zijn contract vorig jaar niet verlengd omdat hij daadwerkelijk tot 2012 bij PSV wil spelen, maar omdat hij nog even wat extra geld wilde meepakken. Dat is voetbal.’ Johnny Heitinga loopt over het trainingsveld. De supporters zingen ‘Johnny, Johnny, breek je nek’. Het doet zichtbaar deugd, even ouderwets afgeven op iets Amsterdams. Ook op het trainingsveld is de sfeer goed. Huub Stevens aait reservedoelman Cássio Ramos over zijn bol en Danko Lazovic zwaait naar het publiek. Het is net alsof er niets aan de hand is. Alsof het schip niet zinkt. Ach, misschien is het ook wel zo. Zo lang het orkest maar blijft spelen, voelt niemand natte voeten. 1

23

Jaarcijfers

FLINKE WINST VOOR PSV PSV heeft een profijtelijk jaar achter de rug. Uit het financieel jaarverslag, dat morgen wordt gepresenteerd, blijkt dat de landskampioen in het afgelopen seizoen 29,3 miljoen euro winst heeft geboekt bij een omzet van 97 miljoen. De cijfers zijn voor een groot deel te danken aan eenmalige inkomsten door de verkoop van het parkeerterrein.

Jacques Rogge

‘GEEN SPORT ZONDER DOPE’ Een dopingvrije sport is utopie. Dat zei voorzitter Jacques Rogge van het internationaal olympisch comité IOC bij de Engelse BBC. ‘Bedriegen zit ingebakken in de menselijke natuur. Doping hoort net zo bij de sport als criminaliteit in de maatschappij. Het is naïef om te geloven dat er ooit schone Olympische Spelen zullen zijn’, aldus de Belg.

Veldlopen

MEER DAMES NAAR EK De Atletiekunie heeft gisteren besloten een compleet vrouwenteam aan de start te brengen bij de Europese kampioenschappen veldlopen in Brussel (14 december). Hilda Kibet en Adrienne Herzog waren individueel al aangewezen op grond van hun prestatie in de Warandeloop in Tilburg. Miranda Boonstra en Lesley van Miert completeren de ploeg.

Wielrennen

VINOKOUROV HOUDT KANS Johan Bruyneel sluit een terugkeer van Alexandre Vinokourov bij Astana niet uit. De Belgische teammanager denkt niet dat Vinokourov zijn comeback al in 2009 kan maken. Dit omdat de UCI de schorsing van de renner wil verlengen met een jaar. ‘Maar als zijn schorsing is afgelopen, zie ik niet in waarom hij niet voor Astana zou kunnen rijden,’ zegt Bruyneel tegen persbureau Bloomberg.

Voetbal

Adrian Mutu, de spits van Fiorentina en het Roemeense nationale elftal, staat hoog op het verlanglijstje van AC Milan. De zaakwaarnemer van de Roemeense spits is gisteren gesignaleerd op het hoofdkwartier van de veelvuldig Italiaanse kampioen. De transfer zou verrassend zijn, omdat Adriano Galliani, vice-voorzitter van AC Milan, eerder deze week heeft aangegeven dat AC Milan zich komende transferperiode geen extra geld wil spenderen aan nieuwe versterkingen. Ook volgens Sky Sport

Italia is de zaakwaarnemer van Mutu met de clubleiding van de Rossoneri al in gesprek over een mogelijke deal. Het is nog niet bekend of die in de winterstop of pas in juni plaats moet hebben. Mutu heeft de afgelopen weken een uitstekende indruk gemaakt voor zijn huidige werkgever in Firenze. Afgelopen zomer werd de aanvaller ook al veelvuldig in verband gebracht met een transfer naar AS Roma. Die deal ketste uiteindelijk af. Wat AC Milan overheeft voor Mutu is nog niet bekend.

SIKORA TERUG BIJ EAGLES

REUTERS

Victor Sikora traint de komende weken mee met de selectie van Go Ahead Eagles, de club waar hij zijn profloopbaan begon. De 30-jarige aanvaller speelde de afgelopen maanden bij het Amerikaanse FC Dallas en onderhandelt met die club nog over een nieuw contract. Het seizoen in de MLS is nu afgelopen en Sikora traint dan ook alleen in Deventer om zijn conditie op peil te houden.

Knokpartij

Ferguson en Sinatra

X-factor

De Deense wielerploeg Team Designa Køkken had een avondje teambuilding in gedachten, maar eindigde met een knokpartij in een café.

Sir Alex Ferguson heeft toegegeven dat hij niet tegen zijn verlies kan. Volgens de ManUnited-manager is het zo erg dat hij een keer een afspraak Frank Sinatra heeft afgezegd na een verloren duel.

Cheryl Cole, jurylid van het Britse X-factor, stormde van de set af toen ze hoorde dat haar man en Chelsea-back Ashley was aangereden.

Overgevoelig voor gluten en allergisch voor hoge prijzen? De Coop supermarkten hebben het grootste en goedkoopste assortiment glutenvrije producten van alle supermarkten!