Kranten : grote verrassingen In het algemeen verliest de dagelijkse pers in de strikte zin van het woord ongeveer 4%. Een flinke terugval als men bedenkt dat de verspreiding in dezelfde periode normaal gezien van zijn lezers slechts een daling van 2% kent. Onderstaande grafieken tonen aan dat de algemene ranking soms grondig overhoop wordt gehaald. Zo verliest Metro zijn eerste plaats onder de Franstalige kranten. Maar dat is niet de enige verschuiving, ook het aandeel van Gazet van Antwerpen daalt significant.
Wat betreft het gemiddeld dagelijks lezerspubliek, kennen de dagbladen een significante daling (daling van het gemiddeld publiek hoger dan de significantiedrempel). Slechts enkele kranten kennen een stijging, zoals De Tijd en la Dernière Heure. We zullen later zien dat deze twee stijgingen tegengesteld zijn aan de evolutie van hun verspreiding. De ontkoppeling van de evolutie van het lezerspubliek en de evolutie van de verspreiding (verkoop en andere verspreidingsmethodes) is trouwens een nogal evidente zaak wanneer de laatste CIM-bereikcijfers voor de pers worden bekeken.
1
Title Het Belang van Limburg Gazet van Antwerpen Krant van West-Vlaand. Het Laatste Nieuws Metro Nl De Morgen Het Nieuwsblad/Gentenaar (2008+ v De Standaard De Tijd All Flemish dailies incl Metro l'Avenir La Dernière Heure L'Echo La Libre Belgique Metro Fr Le Soir Sud-Presse All French-written dailies incl Metro All Belgian dailies incl Metro
2009 % 4,2 4,6 4,4 11,7 4,0 3,0 9,9 3,9 1,5 33,1 4,0 5,0 0,7 2,0 5,9 6,1 6,1 22,0 53,8
2010 000 432,2 483,3 391,0 1.150,8 421,5 256,1 1.003,7 361,2 113,4 3.238,2 460,0 427,1 67,2 177,9 624,8 484,1 590,2 2.044,3 5.154,7
% 4,6 5,2 4,2 12,4 4,5 2,8 10,8 3,9 1,2 34,8 4,9 4,6 0,7 1,9 6,7 5,2 6,3 22,0 55,4
2011 000 423,7 395,7 350,2 1.125,6 385,5 256,8 1.002,2 314,4 123,3 3.134,4 413,8 468,0 59,9 153,2 553,2 458,8 590,6 1.983,5 5.008,1
Index % 4,5 4,2 3,7 12,0 4,1 2,7 10,7 3,4 1,3 33,4 4,4 5,0 0,6 1,6 5,9 4,9 6,3 21,2 53,4
98 81 88 97 91 96 99 87 108 96 90 109 86 84 88 94 100 96 96
S-
S-
S-
S-
De verhouding lezers/verspreiding is vaak een kostbare indicator om de evolutie van een lezerspubliek te evalueren. Als het aantal lezers per nummer min of meer onveranderd blijft tussen één editie en een andere, dan evolueren de verspreiding van de krant en het lezerspubliek parallel. De laatste jaren was deze toestand trouwens eerder uitzonderlijk te noemen. In vergelijking met de vorige editie heeft de verhouding lezerspubliek/verspreiding eerder de neiging af te nemen, met uitzondering voor De Tijd en la Dernière Heure. Voor deze laatste krant werd een record gebroken: meer dan 7 lezers per nummer. Een aantal weekbladen moeten het met een lagere waarde doen. Title Het Belang van Limburg Gazet van Antwerpen Krant van West-Vlaand. Het Laatste Nieuws Metro Nl De Morgen Het Nieuwsblad/Gentenaar De Standaard De Tijd l'Avenir La Dernière Heure l'Echo La Libre Belgique Metro Fr Le Soir Sud-Presse
2009
2010
3,9 4,1 5,3 3,8 2,7 4,7 3,5 4,0 3,6 3,8 6,5 3,7 4,1 4,5 6,3 4,6
4,3 4,7 5,1 4,0 3,2 4,4 3,8 3,9 3,1 4,8 6,7 3,9 4,2 5,3 5,8 5,0
2011 AIR Circulation 423,7 99.779 395,7 100.717 350,2 76.743 1.125,6 289.083 385,5 131.814 256,8 55.164 1.002,2 265.547 314,4 93.865 123,3 33.783 413,8 93.594 468,0 61.349 59,9 15.529 153,2 41.682 553,2 116.401 458,8 81.122 590,6 114.278
Readers per copy 4,2 3,9 4,6 3,9 2,9 4,7 3,8 3,3 3,6 4,4 7,6 3,9 3,7 4,8 5,7 5,2
Onderstaande grafiek illustreert de jaarlijkse evolutie van de verspreiding, vergeleken met de evolutie van het lezerspubliek van de kranten. De diagonale lijn geeft aan wat er gebeurt wanneer beide metrieken parallel evolueren. Wanneer een krant zich ver onder die lijn bevindt, betekent dit dat de evolutie van zijn lezers nefast is in vergelijking met de verspreiding van de krant, wat het geval is voor verschillende kranten zoals Gazet van Antwerpen, La Libre Belgique of De Standaard, om hier de meest getroffenen te noemen. We stellen trouwens vast dat, in tegenstelling tot de vorige jaren, vele kranten zich duidelijk onder deze diagonaal bevinden. Aan het andere eind bevinden zich de kranten waarvan het lezerspubliek excessief evolueert in vergelijking met de verspreiding. Hier is dat het geval voor De Tijd en la Dernière Heure. Maar we hebben tevoren al
2
gezien dat de lezersverhouding per nummer van deze laatste krant opvallend verrassend bleek te zijn.
Onderstaande tabel herneemt in extenso het lezerspubliek van de laatste periode van de weekbladen. De Nederlandstalige magazines komen eerst, daarna de Franstalige en dan de tweetalige. De sterretjes (*) duiden de tijdschriften, die niet in aanmerking komen voor de gehele evaluatie omdat ze niet genoeg antwoorden hebben vergaard vanwege hun beperkte oplage.
3
Title Dutch-Written Belang van Limburg Magazine De Boer en de Tuinder Dag Allemaal +Expres DM Magazine Flair NL Focus Knack Gazet van Antwerpen Magazine Humo Joepie Kerk en Leven Knack Landbouwleven Libelle Nieuwsblad Magazine Nina P Magazine Standaard Magazine Story Teve-Blad Tv-Familie/Blik Primo (ex TV Gids Primo) Weekend Knack French-Written Ciné-Télé-Revue Dimanche Femmes d'Aujourd'hui Flair FR Focus le Vif La Libre Essentielle Madame Figaro * Moustique (ex-Télémoustique) Paris-Match Point de Vue Public Le Sillon Belge Le Soir Magazine Telepocket Télépro Fr Téléstar TV Mag (Sud Mag) Victoire Le Vif-l'Express Vlan+ Weekend Le Vif Bilingual Moneytalk Nl+Fr Netto+Mon Argent Sabato NL+FR Sport Magazine F+N Trends/Trends-Tendances
4
2009 % 3,2 0,6 19,6 2,5 8,7 4,2 3,4 12,7 3,3 8,3 7,1
2010 000
%
2011 000
%
Index 107 86 98 85 94 88 93 89 103 90 88 100 100 93 100 90 85 103 79 92 88 92
247,1 62,4 1.723,6 243,3 719,1 379,0 271,1 1.124,6 316,0 719,2 596,3 96,1 913,4 647,3 577,8 376,9 304,2 660,8 435,2 454,1 238,8 457,3
2,7 0,7 18,5 2,6 7,7 4,1 2,9 12,1 3,4 7,7 6,4 1,0 9,8 7,0 6,2 4,1 3,3 7,1 4,7 4,9 2,6 4,9
271,9 54,0 1.701,6 205,1 672,6 334,2 255,3 1.017,1 332,0 647,9 521,6 95,5 921,8 612,9 576,7 348,4 263,1 683,8 345,9 417,8 220,2 426,6
2,9 0,6 18,1 2,2 7,2 3,6 2,7 10,8 3,5 6,9 5,6 1,0 9,8 6,5 6,2 3,7 2,8 7,3 3,7 4,5 2,3 4,5
4,2 1,6 5,5 4,8
1.597,1 126,2 503,1 324,0 170,3 109,0 25,5 533,3 297,6 134,0 273,9 82,6 315,0 146,9 460,6 407,8
17,2 1,4 5,4 3,5 1,8 1,2 0,3 5,7 3,2 1,4 2,9 0,9 3,4 1,6 5,0 4,4
2,5 5,0 1,6 3,0
197,4 389,8 175,7 247,8
2,1 4,2 1,9 2,7
1.548,4 124,8 508,5 333,9 169,3 77,8 33,2 481,1 325,3 165,5 268,6 85,1 347,4 131,2 438,2 399,1 210,4 173,7 398,9 160,9 246,2
16,5 1,3 5,4 3,6 1,8 0,8 0,4 5,1 3,5 1,8 2,9 0,9 3,7 1,4 4,7 4,3 2,2 1,9 4,3 1,7 2,6
4,8 2,2
91,7 137,4 94,5 561,8 205,2
1,0 1,5 1,0 6,0 2,2
71,3 135,8 98,4 508,3 173,5
0,8 1,4 1,0 5,4 1,8
11,4 6,6 6,9 3,9 3,3 8,8 5,2 5,2 2,7 5,4 18,9 1,7 5,7 3,8 2,0
6,6 3,7 1,9 2,0
S-
SSS-
S-
96 93 100 103 100 67 133 89 109 129 S+ 100 100 109 88 94 98 New 90 102 89 96 80 93 100 90 82
Bij de weekbladen stellen we maar weinig positieve evoluties vast, ook al overschrijden enkel de weekbladen met een “S-” de foutmarge. Dat is het geval voor enkele grote bladen zoals Humo, Kerk en Leven of Knack. Andere meer bescheiden lezersaantallen krijgen er eveneens van langs, zoals de lezers van Teve-Blad of de DM Magazine, het supplement van De Morgen. Enkel Point de vue kent een positieve evolutie, dat ongetwijfeld een duwtje in de rug krijgt door de prinselijke activiteiten. Gemiddeld kent het lezerspubliek van de weekbladen uit de laatste periode een daling van 6% in vergelijking met vorig jaar, terwijl de verspreiding slechts een gemiddelde daling van 3% optekent. Maar deze beweging uit zich sterker aan Vlaamse zijde: met een daling van 2% in de verspreiding zien we het lezerspubliek uit de laatste periode inkrimpen met 7%. We merken trouwens op dat alle significante dalingen aan Nederlandstalige zijde gebeuren. Wat de tweemaandelijkse betreft bladen, stellen we in onderstaande tabel vast dat enkel Autogids een statistisch relevante stijging kent. De meeste bladen stijgen lichtjes of blijven min of meer stabiel. Title Fortnightlies Autogids AutoWereld De Bond Clickx Magazine Zo Magazine Le Ligueur Moniteur Automobile Union & actions *
2009 % 2,0 1,6 4,7 1,0 0,9 1,9 2,8
2010 000 164,8 151,0 454,8 94,0 76,0 160,9 247,1
% 1,8 1,6 4,9 1,0 0,8 1,7 2,7
2011 000 213,7 182,0 454,1 103,7 77,6 176,1 278,9 39,7
% 2,3 1,9 4,8 1,1 0,8 1,9 3,0 0,4
Index 128 S+ 119 98 110 100 112 111 New
De lange lijst maandbladen in onderstaande tabel is eerder positief georiënteerd. Hier vinden we de meeste significante stijgingen van het lezerspubliek, vooral onder de thematische bladen: wetenschappelijk tijdschrift Eos, mannenmagazine Menzo, wellness/lifestyle magazine Goed Gevoel of Vitaya, interieurtijdschriften Art & Décoration en Elle Décoration (zelfs wanneer hun lezersverhoudingen per nummer erg hoog liggen) of culinaire magazines zoals Ambiance. Andere thematijdschriften zoals MO Magazine of ITM (ex Technique & Management) kennen dan weer minder lezers.
5
Title Dutch-written Brieven aan Jonge Ouders Ché Elle Belgie Eos Feeling Genieten Glam IT Goed Gevoel Goedele Marie-Claire Vl MO*Mondiaal Magazine Menzo Okra Magazine Pasar (ex Kreo) Reader's Digest Belgie (ex Het Beste) Talkies Touring Explorer Nl Uit Magazine Vitaya Vrouwen met vaart Vrouw en Wereld French-written Art & Décoration Be TV Magazine Elle Fr Elle Décoration L'Evénement Gael Marie-Claire Fr Parents Psychologies Reader's Digest Belgique (ex Sélection) Top Santé Touring Explorer Fr Bilingual Actief Wonen/Déco Idées Ambiance Nl+Fr Tu Batis, je Rénove/Beter (Ver)Bouwen) Feeling Wonen+Gaël Maison Ik ga bouwen, je vais construire Grande Nl+Fr ITM (ex Industrie/Techn. Management) Nl+Fr * Moto & Loisirs/Motoren & Tourisme Nest Nl+Fr Plus Magazine Royals Nl+Fr Talkies+L'Evenement Voyages,Voyages/Genieten
6
2009 % 2,7 2,4 1,6 3,2 4,6 0,9 1,5 6,7 3,8 1,4 2,9 1,0
2010 000
%
2011 000
%
Index
1,3 1,8 0,3 4,4 4,6 1,8 1,8 2,0
206,4 151,8 144,6 202,8 315,5 54,5 117,6 435,3 244,8 103,9 219,6 35,9 276,0 103,1 139,8 26,6 406,6 370,5 181,5 149,7 157,0
2,2 1,6 1,6 2,2 3,4 0,6 1,3 4,7 2,6 1,1 2,4 0,4 3,0 1,1 1,5 0,3 4,4 4,0 2,0 1,6 1,7
235,8 155,5 152,2 258,6 297,0 75,4 93,4 518,1 256,0 71,3 172,6 66,2 281,7 91,2 112,9 26,9 393,1 391,0 231,8 150,8 133,1
2,5 1,7 1,6 2,8 3,2 0,8 1,0 5,5 2,7 0,8 1,8 0,7 3,0 1,0 1,2 0,3 4,2 4,2 2,5 1,6 1,4
114 106 100 127 94 133 77 117 104 73 75 175 100 91 80 100 95 105 125 100 82
2,9 4,1 2,3 1,4 0,9 4,0 3,0 0,9 1,3 1,7 6,8 5,4
146,9 372,4 181,5 85,5 41,5 273,4 202,6 62,2 117,7 126,4 458,1 364,1
1,6 4,0 2,0 0,9 0,4 2,9 2,2 0,7 1,3 1,4 4,9 3,9
188,7 387,9 185,6 117,8 54,3 306,3 183,3 81,4 141,7 110,0 508,2 449,4
2,0 4,1 2,0 1,3 0,6 3,3 2,0 0,9 1,5 1,2 5,4 4,8
125 S+ 103 100 144 S+ 150 114 91 129 115 86 110 123 S+
2,4 1,6 1,7
189,6 103,5 141,1 292,3 128,3 147,0 45,5 186,7 500,9 337,6 116,8 67,4 89,5
2,0 1,1 1,5 3,1 1,4 1,6 0,5 2,0 5,4 3,6 1,3 0,7 1,0
203,9 150,3 170,0 292,3 155,6 160,2 19,1 213,7 487,1 341,8 123,1 80,6 112,4
2,2 1,6 1,8 3,1 1,7 1,7 0,3 2,3 5,2 3,6 1,3 0,9 1,2
110 145 S+ 120 100 121 106 60 S115 96 100 100 129 120
0,8 2,1 0,8 1,8 6,0 5,1 1,8 1,4
S+
S+ SSS+
S+
Deze editie van de CIM-persbereikcijfers bevestigt in het algemeen de verhoudingen aantal lezers/verspreiding van de tijdschriften zoals ze vorig jaar na de methodologische veranderingen werden vastgesteld. Met 3,7 lezers per nummer zitten we bijna op dezelfde waarde als een jaar tevoren. Zoals altijd is er meer circulatie van tijdschriften bij Franstalige lezers dan bij Vlaamse.
De twee onderstaande grafieken geven de uiterste waarden weer in termen van lezers per nummer van de tijdschriftenpers. Traditioneel kennen de verenigingsbladen of de bijlagen zwakke verhoudingen. Ook vandaag is dat het geval. De verhouding lezerspubliek/verspreiding van ITM, lager dan 1, toont aan dat dit tijdschrift waarschijnlijk de dupe is van deze studie. Het record ligt dan weer op meer dan 30 lezers per nummer bepaald. Dat is voor Elle Décoration, dat vorig jaar al op 26 afklokte. De tijdloze inhoud en de mogelijke verwarring met Elle zullen hier zeker een rol spelen. De aanzienlijke lezersaantallen van Vlan+ getuigen waarschijnlijk van een andere verwarring, deze keer met Vlan. In het algemeen kent de maandelijkse themapers de grootste verhouding lezers/verspreiding, meer precies bij die tijdschriften die het vaakst significante stijgingen optekenen in hun lezersaantallen.
7
Gratis pers is de dupe van de nieuwe studie Voor de gratis of “push” pers lijkt de CIM 2011 studie op een nachtmerrie uit te draaien. Er zijn heel wat uitgaven die een significante daling van het aantal lezers optekenen. Eén van de weinige uitzonderingen is 7 Dimanche, dat zich nog in de opstartfase bevindt en dus de vruchten plukt van zijn nieuwkomersituatie. Maar dit is de enige uitzondering, alle andere grote groepen krijgen rake klappen. Toch boeten zij niet zoveel aan daadkracht in, aangezien uit onderstaande tabel blijkt dat de waarde vaak rond één miljoen of meer lezers draait per gemiddelde week. Title Brussel Deze Week De Nieuwe Omroeper * Jet Steps City Vl Groep Streekkrant De Zondag 7 Dimanche Journal du Centre La Tribune de Bruxelles Régie Number One Agenda Streekkrant/Vlan Group Passe-Partout (Gr. Plus) Regie Passe-Partout Zone magazines
8
2009 % 0,7 5,5 16,6 35,1 21,8 6,0 1,2 1,4 29,2 0,6 63,8 46,8 48,0 5,9
2010 000 52,4 40,2 407,2 957,7 2.842,6 1.798,5 464,8 108,7 59,9 2.229,2 50,0 5.049,3 3.717,9 3.821,8 590,9
% 0,6 0,4 4,4 10,3 30,6 19,3 5,0 1,2 0,6 24,0 0,5 54,3 40,0 41,1 6,4
2011 000 49,5 28,2 444,4 776,1 2.690,1 1.528,1 547,5 83,7 59,9 2.202,7 63,4 4.885,4 3.546,8 3.632,3 552,7
% 0,5 0,3 4,7 8,3 28,7 16,3 5,8 0,9 0,6 23,5 0,7 51,9 37,8 38,7 5,9
Index 83 70 107 81 S94 S84 S116 S+ 75 S100 98 140 96 S95 S94 S92
In het algemeen verdient dit type pers deze evolutie niet: de verspreiding ervan is stabiel, met een lichte stijging van 0,5%. Desgevolg daalt de gemiddelde verhouding aantal lezers/verspreiding van 1,2 naar 1,1 lezer per nummer, ofwel een daling van 6%. Bioscoop, de stille kracht Onderstaande tabel toont aan dat het aantal bioscoopbezoekers lichtjes achteruit gaat over een langere periode. Volgens de CIM-studie gaan er nog ruim een half miljoen wekelijkse bezoekers naar onze filmzalen.
De evolutie van 2011 die in onderstaande tabel wordt weergegeven, toont aan dat geen enkele vastgestelde beweging statistisch significante waarde heeft. Nochtans wordt er een stijgende tendens opgetekend in de bioscoopzalen in het zuiden van ons land. Dit is waarschijnlijk te wijten aan de heropening van een bioscoop in Louvain-la-Neuve.
Cinema all theaters Cinema 5 centres Cinema outside 5 centers Cinema urban Nl Cinema urban Fr
9
2009 % 5,8 3,0 2,9 1,9 0,9
2010 000 558,8 308,0 259,1 175,9 83,3
% 6,0 3,3 2,8 1,9 0,9
2011 000 552,7 291,4 271,7 177,9 94,1
% 5,9 3,1 2,9 1,9 1,0
Index 98 94 104 100 111
