KONINKLIJKE NEDERLANDSE WETENSCHAPPEN(KNAW)
AKADEMIE
VAN
DIEREXPERIMENTENCOMMISSIE JAARVERSLAG 2001 Sinds 199!) kent de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen (KNAW) een Dierexperimentericommissie (DEC). ; De functie van de DEC is primair gericht op een ethische toetsing vati dierproeven. Dit houd! in: een ethische afweging van de mate van ongerief van eik proefdier tegen het wetenschappelijk en maatschappelijk belang en haalbaarheid van hel voorgenomen onderzoek. Beoordeling van de wetenschappelijke kwaliteit van de doelstelling van de dierproef behoort in eerste instantie niet tot de taken van de DEC. Desalniettemin is een indruk hiervan noodzakelijk om tot een goede afweging te kunnen komen. Dethalve dienen dierproeven, die ter toetsing worden voorgelegd aan de DEC, van tevoren op hun wetenschappelijk waarde te zijn getoetst. Dit gebeurt door de werkgroepleider van de betreffende werkgroep of de directeur van hel betreffende KNAW-instifuut,. De DEC vergewist zich er ten alten tijde van dal een wetenschappelijke toetsing inderdaad heeft plaatsgevonden, zo niet dan wordt het protocol niet in behandeling genomen. Conform de regelgeving wordt er binnen de KNAW alleen dierexperimenteel onderzoek uitgevoerd als er een positief advies is gegeven door de DEC. De onderzoeksplannen van alle onderzoeksgroepen van KNA W-instituten die dierexperimenten doen in de zin van de wet, namelijk
worden door de DEC beoordeeld. Eveneens wordt er advies uitgebracht over de protocollen van een drietal niet KNAW-instituten, namelijk hetl
DE PROCEDURE Het onderzoeksplan wordt bij de proefdierdeskundige (ex. art [4 WOD) ingeleverd. De procfdierdeshmdige is tevens secretaris van de, DEC Hij bespreekl de aanvraag mei de onderzoeker en geeft advies waar nodig. Bovendien toetst hij of aan overige voorwaarden (fokvergunningeii, CüGEM-inschnlingen, LNV biüiechnologie-verguimingen, vergunningen/ontheffingen in het geval van dieren in/uit het wild) is voldaan. Alleen door de proefdierdeskundige getoetste aanmeldingen worden in do vergaderingen van de DEC' besproken.
DE K L E I N E COMMISSIE Experimenten met gering ongerief voor de dieren (met uitzondering van primaten), experimenten me( matig ongerief die hij herhaling volgens een vast protocol worden uitgevoerd en welke eerder door de voltallige DEC van een positief advies zijn voorzien, dan wel amendementen op lopende onderzoeksplannen, waarbij niet sprake is van een verandering in liet ongerief of verandering i" de vraagstelling, behoeve» nicl vooraf door de DEC in haar geheel te worden getoelsf Dergelijke protocollen k u n n e n in i_vn kleiner comité, niet üc procfiiierdcskundige als adviseur, van ivn voorlopig advies worden voorzien. Dit voorlopige advies kan alleen algegeven warden wanneer dil word! gesteund door alle leden van dit kleine comité. De samenstelling van dii kleine comiié kan wisselen,
maar zal altijd minstens drie van de vier deskundigheden bevatten. Het voorlopige positieve advies van de kleine commissie geldt tot aan de eerstvolgende voltallige DEC vergadering. Alle protocollen worden in deze vergadering behandeld en van een definitief advies voorzien. Naast de ethische toetsing van voorgenomen dierexperimenteel onderzoek houdt de DEC zich ook in een algemener kader actief bezig met ?.aken rond proefdieren (waaronder bijvoorbeeld proefdierhuisvesting) en dierproeven binnen en buiten de KNAW. in grote lijnen worden "de nieuwbouw/verbouwplannen, werkwijzen elc. besproken. De DEC vergadert elk jaar op verschillende locaties om zich ook ter plaatse op de hoogte te stellen van zaken rond proefdieren en dierproeven. De DEC is lid van de NVDEC, Verschillende leden participeren actief in de activiteiten van deze vereniging. > De DEC nodigt regelmatig werkgroepleidcrs uit om het onderzoek van hun werkgroep toe te komen lichten en de onderzoeken aangemeld via de verschillende DKC-protocollen in het wat bredere kader van de onderzoekslijn van de groep te plaatsen.
SAMENSTELLING VAN DE DEC
BEOORDELING DIEREXPERIMENTEN
In 2001 was de commissie als vulgt samengesteld: Totaal in 2001 beoordeelde dierexperimenten NAAM
FUNCTIE
DESKUNDIGHEID
voorzitter lid, vertegenwoordigerBHI
dierproeven
lid, vertegemvoordiger^Bjl
dierproeven
lid, vertegenwoordigerJB|
dierproeven
lid, vertegenwoordiger ÉÉB
. dierproeven
•
aantal nog in behandeling per 31-12-2001 - aantal positief geadviseerd KNAW-inslituten - aantal positief geadviseerd overige instituten •PIV* •Hflt* - aantal positief advies door extra overleg met de kleine cie: KNAW - aantal ingetrokken protocollen: KNAW - aanta! addenda:
l 8.1 (waarvan 35 na bijstelling) 9 S, (waarvan 5 na bijstelling) l (waarvan l na bijstelling) 10 l l
extern lid/adviseur
proefdieren en hun bescherming, ethiek, alternatieven
extern lid/adviseur (tot L4 maart 2001)
ethiek
extern lid/adviseur (vanaf 9 mei 2001)
ethiek
extern lid/adviseur artikel 14 functionaris VU
proefdieren en hun bescherming, ethiek, alternatieven
Het i vossenondcrzoels is gestopt.
l id/vertegenwoordiger technisch personeel
proefdieren, alternatieven
Voor specificatie van het aantal protocollen met doel. looptijd en eventueel opmerkingen van de DEC, ï.ic de bijlage.
i - aantal pilots:
Er werd twee maal een undei/.oekerAverkgroepleider uitgenodigd om in de vergadering zijn/haar project toe ie lichten.
secretaris (peen lid) ambtelijk secretaris
l heeft in 2001 geen protocollen hij de DEC ingediend. Hel
"een stemrecht
'''niet in arbeidsrelatie niet tle vergunninghouder KNAW
Er is een jaarlijks bestuurlijk overleg niet de directeur beheer van de KNAW , de gemachtigde. vergunninghouder, de voorzitter van de DEC en de proct'dierdeskundige. Tijdens dit overleg komen procedurele en finaneiele /aken aismedc eventuele knelpunten 7owe! wat bctrell liet functioneren van de DHC als de situatie rond proefdieren en dierproeven in alefmene 7.in binnen ik K N A W in aun (ic
FREQUENTIE V A N V E K C A U t K E N In het verslagjaar is de voltallige commissie vijl'keer bij elkaar gekomen. IJc DEC vergadert gemiddeld eens in de twee a ürie maanden. Fik DEC-lid dat vanuit een KNAW-insliluul in de DEC zit neemt niet deel aan hel opstellen van het advies over een dierproef vuriuil zijn/haar instituut, uit betekent in de praktijk dal hij het opstellen van een advies altijd maximaal negen DRC-leden beirokken /ijn. waarvan drie deskundigen op hel gebied van dierproeven.
NV-DEC De vergaderingen van di' NV-DKC werden in 200! bijgewoond door verschillende' k'dai van dt' commissie.
Amsterdam. 18 tehruuiï secretaris Df:C
NUMMER
DATUM
ADVIES
DOEI.
LOOPTIJD DIERSOORT ADVIES
AANTAL V'OOKWAARDE(N) DIKKEN
positief voon*, üurdeiiik positie i
3^ 3*7
i jaar 1 jaar
21
voorwaarde!i|k positief IKI herzien i ny
t jaar
voorwaardelijk positief na heraening
37
I jaar
positief na her/iéninj;
1 jaar
positief 37 positie!'na her/icning 37 positief 37 voorwaardelijk positief 37
I jaar 1 jaar 1 jaar ! jaar
positief na herziening INGETROKKEN voorwaardelijk positief
37
] jaar
37
1 jaar
voorwaardelijk positief
37
I jaar
3"
9 7 10
9 4 S
wilde eend pijlstaart smient slobeend wintertaling wintertaling wilde eend
6
6 6 6 6 4 4
74 koolmees koolmees 248 sperwer 3 koolmees 3500 pimpelmees bonte vliegenvanger koolmees 144 bonte vliegenvanger koperwiek
! ja:ir
vooi'V. aardt! ijk po^inc!
8
kleine <;waan wilde eend pijLs taart wintertaling slobeend smient krooneend kleine zwaan
32 60 50
ni u i s Xenopus laevis
2340 456
nu herziening
voorwaardelijk positief na herziening voorwaardelijk positief n ii herv.ieniïïü voorwaardelijk po.sifiel riif herziening voorwaardelijk positie! nu herziening voorwaardelijk posiutf positief na herziening voorwaardelijk posifiet na herziening positief na herziening voorwaardelijk positief na herziening voorwaardelijk poshief na herziening voorwaardelijk positief na herziening voorwaardelijk positief
37
l jaat
zebravis
9374
'^
l jaar
zebravis
6210
37
l jaar
37
i jaar
37 37 37
l jaar l jaar l jaar
Xenopus tropicalis muis muis zebravis
145 40 1020
l jaar t jaar
muis muis
102 140
37
l jaar
37
l jaar
37
l jaar
voorwaardelijk positief 37
! jaar
positief 37 voorwaardelijk positief 37 na herziening
1 jaar 2 jaar
voorwaardelijk positief na herziening
37
8550 510
20 rai nrnis
25 2440
2440
rat konijn muis aap
l jaar l i aar
positief voorwua rdel ij k p< ;s: i u: f
•*oo;waardelijL positief na herziening
^r-i-^ 31- W lfi-1 16-1 16-1 16-1 16-1 16-1 16- i 16-1 16-1 16-1 14-3 14-3 14-3 14-3 14-3 14-3 14-?
l l l
rat
50 3
aap
J7
l jaar
voorwaardelijk positief 37 na her/.ieniiiü .1 ; poMiiet na tier/ienmL' posiiief
l iaat
zebravis
t |aar 1 jaar
muis konijn
i jaar 1 jaar 1 jaar 1 jaar 1 jaar 1 jaar 1 jaar 1 jaar
rat rat rat rat rat muis rat rat muis
36 18 120 160 40
1 jaar 1 jaar 1 jaar 1 jaar 1 jaar
rat rat rat rat rat
224 28 168 96 40
1 jaar 1 jaar
rat
84 180 72 100
37 37 ^7 37 pOMlicf 37 positief na herziening 37 positief positief 37 voorwaardelijk positief 37 na herziening 37 positief 37 positief 37 positief poiitk'f 37 voorwaardelijk positief 37 na herziening; 37 positief voorwaardelijk positief 37 na herziening 37 positief positief 37
positief posinel positie! n j hei/mrnng
positie! na herziening positief positief positie!" na her/jemnt: positief positief na herziening voorwaardelijk positief positief na herziening positie! voorwaardelijk positief positief positief positief positief positief voorwaardelijk positie! na herziening voorwaardeJij k positief na herziening voorwaardelijk positief na herziening positief na herziening voorwaardelijk positief na herziening positief positie! na herziening voorwaardelijk positief
37 37 37 37
45 80 144 40
rat muis rat rat
1 jaar 1 jaar
rat rat rai muis
T'
10 50 32 248 100
37 37 37 37 37 37 37 37 37 37 S7
1 ja;lr 1 jaar 1 jaar ! jaar 1 jaar I jaar 1 jïïar 1 jaar 1 jaar 1 jaar 1 jaar 1 jaar 1 jaar I jaar i jaar 1 jaar
rat rat muis rat fat rai rat rat rat rat rat raf
96
37
1 jaar
rat
112
37
1 jaar
rat
52
37
1 jaar 1 jaar
rat rat
80
37 37
1 jaar 1 jaar 1 jaar
rat rat rat
50 60 36
voorwaardelijk positief 37 voorwaardelijk positief 37
1 jaar I jaar
rat rat muis
25
37
37 37
130 3 30 94 124 96 15
29 32-48
156
141
100
posiuef 37 voorwaardelijk positief 37 voorwaardelijk positief 37
i jaar l jaar l jaar
rat muis muis
n
positie!" na h e r x i c n i n j 37 positief nu hörzientiii; 37 voorwaardelijk positie!" 37
l jaai i jaar l jaar
hamsier steenmarter bo,sspjtsniuï.s
10 10 20
posiïiei na herziening
37
l janr
posiiiei na lierziening 37 positief na herziening 37 voorwaardelijk posi.iei' 37
l jaar l jaar J jaar
huisspirsmuis bosspitsmuis rasse woeimuis groene kikker das
60 40 40 20 20-40
posüief
37
1 jaar
rosse woeimuis bosspiismuis bosmuis
max, 40 max. 40 max. 40
positiei na herziening
37
1 jaar
rosse grimo kemphaan
20 20
51 290
