Koninklijke BAM Groep

Koninklijke BAM Groep E I N D R A P P O R T S TA K E h O l D E R D I A l O O G 2 0 1 4

E I N D R A P P O R T

V A N

S T A K E h O l D E R D I A l O O G

2 0 1 4

K o n i n K l i j K e

B A M

BAM wil worden herkend als een leidende duurzame bouwonderneming. Verdere in-

bedding van verantwoord ondernemen staat hoog op de strategische agenda. BAM is zich ervan

bewust dat werkelijke duurzaamheidswinst alleen kan worden gerealiseerd door de betrokken-

heid van haar stakeholders. om haar duurzaamheidsbeleid verder af te stemmen op de behoeften

van de stakeholders vond daarom op 1 juli 2014 de vijfde stakeholderdialoog van de Koninklijke

BAM groep plaats in de ‘Tuin van noord’, de voormalige gevangenis aan de Noordsingel in

Rotterdam. Doel van de stakeholderdialoog was om met stakeholders in gesprek te gaan over de vraag hoe BAM waarde kan toevoegen aan het milieu en de maatschappij. Het gaat daarbij

over wat BAM minder slecht kan doen in haar processen en meer goed kan doen met haar projecten, binnen de thema’s veiligheid, energieverbruik & CO2-emissies en proces- en product-

kwaliteit. Met de resultaten van de stakeholderdialoog wil BAM het duurzaamheidsbeleid en de

verslaglegging hierover verder verbeteren.

Dit eindrapport dient als naslagwerk voor de organisatie van de BAM stakeholder-

dialoog 2014. Het rapport bestaat uit de volgende delen:

Deel 1 - Verslag van stakeholderdialoog

Deel 2 - Achtergrondinformatie organisatie stakeholderdialoog

2

G r o e p


V A N


2 0 1 4


B A M

Eindrappor t S ta keh o ld erd ia lo o g Deel 1

inhoudsopgave

Verslag van stakeholderdialoog Samenvatting

4

Dialoogronde 1: minder slecht (proces) 1.1 Veiligheid 1.2 energiegebruik en Co2-emissie 1.3 perfecte kwaliteit

6 6 6 7

2.1 Veiligheid 2.2 energiegebruik & Co2-emissie 2.3 perfecte kwaliteit

8 8 8 9

introductie

Dialoogronde 2: meer goed (product/levenscyclus)

Deel 2

5

Achtergrondinformatie organisatie stakeholderdialoog Selectie van stakeholders

10

evaluatie stakeholderdialoog

10

Bijlage A: Uitnodiging

12

Bijlage B: Deelnemerslijst

13

Bijlage C: Genodigdenlijst

14

Bijlage D: programma

18

Bijlage e : overzicht breakoutsessies

19

Bijlage F : Voorbereidende enquête

20

F1: enquêteformulier

20

F2: enquêterespons

23

Bijlage G: evaluatieenquête

26

G1: enquêteformulier

26

G2: enquêterespons

27

3

G r o e p


V A N


2 0 1 4


B A M

G r o e p

Samenvatting

op 1 juli 2014 ging BAM met een groep van interne en externe stakeholders voor de vijfde keer in dialoog. Tijdens deze dialoog werden uitdagingen van BAM rond de thema’s veiligheid & gezondheid, energiegebruik en Co2emissies en proces- en productkwaliteit besproken. De belangrijkste boodschappen van de stakeholders staan hieronder uiteengezet.

Veiligheid en gezondheid

• om gedragsverandering te stimuleren zou BAM: o Zowel sanctie- als beloningsbeleid kunnen invoeren; o ‘peer-pressure’ krachtiger kunnen maken dan order van de baas om machocultuur te doorbreken. • Voor het wegnemen van potentieel gevaarlijke situaties zou BAM: o leAn & BiM meer kunnen toepassen; o Kosten van veiligheidsmaatregelen en ongevallen tegenover elkaar kunnen zetten. • BAM zou zelf kunnen komen met de definitie van een gezond bouwwerk, dat bijdraagt aan het welzijn van de mens. • BAM zou de mogelijkheid kunnen bieden voor klanten om een gebouw samen te stellen: o Met opties m.b.t. gezondheid, welzijn en zelfvoorzienendheid; o Door samen te werken met (keten)partners om deze opties aan te bieden.

Energieverbruik en CO2-emissies

• BAM zou de inzet van personeel en transport beter kunnen plannen voor het behalen van een hogere efficiëntie, gebruik makend van de expertise van toeleveranciers; • BAM zou energie- en Co2-zuinigere grondstoffen kunnen gebruiken en alternatieve producten kunnen overwegen; • BAM zou meer werk kunnen maken van het zichtbaar maken van de voordelen voor klant en eindgebruiker van energie- en Co2-zuinige gebouwen door: o producten en promotie te richten op zowel donker- als lichtgroene consumenten; o labelling; o energie- en Co2-zuiniger maar niet duurdere concepten aan te bieden voor ‘lichtgroene’ consumenten; o inzicht te bieden in ‘total cost of ownership’; o een merk te worden in energiezuinige gebouwen; • BAM zou kunnen samenwerken met financiële instellingen voor nieuwe financierings-modellen die energiezuinige oplossingen aantrekkelijker en toegankelijker maken; • BAM zou kunnen samenwerken met ketenpartners: o om kennis en expertise te delen over mogelijkheden voor vermindering van energieverbruik en Co2-emissies; o om sneller te ontwikkelen en experimenteren.

Perfecte kwaliteit

• BAM zou bij projecten een nog betere en selectievere intake mogen doen richting klant én omgeving om succesvoller in te schrijven en herkend te worden als leidende partij; • BAM wordt gezien als de verbindende partij in de sector en zou daar nog meer naar mogen handelen, niet alleen ‘centraal’ maar ook ‘decentraal’; • BAM zou intensiever kunnen samenwerken met ketenpartners en hen meer moeten uitdagen om elkaars kwaliteiten, kennis & kunde te benutten; • BAM zou meer mogen doen aan ‘branding’ en ‘framing’ van haar (duurzame) prestaties en producten om meer herkend te worden en een leidende rol te spelen in de keten; • BAM en ketenpartners zouden transparant mogen zijn over garanties aan ketenpartners en klanten, naar de levensduur van producten en met realistische onderhoudsnormen.

4

D E E l

1 :

V E R S l A G

VA N

S TA K E h O l D E R D I A l O O G

2 0 1 4

Ko n i n K l i j K e

B A M

G r o e p

Introductie

Dit jaar heette Rob van Wingerden, lid raad van bestuur, de stakeholders welkom. Van Wingerden gaf een

toelichting op de visie van BAM en benadrukte zijn waardering voor de inbreng en openheid van de aanwezigen.

Giuseppe van der Helm (Executive Director, VBDO) leidde de aanwezigen in over de doelen van de stakeholder-

dialoog: bepalen hoe BAM de positieve impact op milieu en maatschappij kan vergroten en welke thema’s de grootste impact hebben op externe stakeholders en op BAM zelf, om hiermee het duurzaamheidsbeleid en de verslaglegging

hierover verder te verbeteren. Hierna volgde een introductie van de deelnemers, waarbij iedereen vertelde over de rol van duurzaamheid in hun leven, respectievelijk professioneel en privé. De groep externe stakeholders bestond uit

zestien personen die werkzaam zijn bij voor BAM relevante ﬁnanciële instellingen, overheden, leveranciers, maat-

schappelijke organisaties en service providers. Daarnaast waren er interne stakeholders van verschillende werkmaat-

schappijen aanwezig.

Vervolgens gaf William van Niekerk (directeur CSR, BAM) een presentatie over de (voortgang van) het duur-

zaamheidsbeleid van BAM. Hij stelde dat aangezien BAM een duurzame bouwonderneming wil zijn, zij iets moet en

wil doen met actuele thema’s als klimaatverandering. BAM doet dit vanuit haar missie van creatie van waarde voor stakeholders door het samenbrengen van mensen, kennis en kapitaal. Op de centrale KPI’s die BAM heeft vastgesteld

zijn de afgelopen jaren wisselende ontwikkelingen te herkennen: wat betreft ongevallen bestaan grote regionale

verschillen, CO2-emissies zijn toegenomen door sterke uitbreiding van bedrijfsactiviteiten buiten Europa en de doel-

stellingen voor vermindering en scheiding van afval zijn ruim gehaald. Ten slotte lichtte William van Niekerk een aantal interessante projecten uit, waaronder groen gecertiﬁceerde gebouwen in het Verenigd Koninkrijk, renovaties tot energie-

neutrale woningen in Nederland en het gemeentehuis van Brummen, gebouwd volgens het principe van de circulaire

economie. Hij sloot zijn presentatie af met de trotse mededeling dat BAM als enige Nederlandse bouwer het duur-

zaamheidsverslag over 2013 volgens de GRI G4 comprehensive richtlijn heeft opgesteld, en in 2013 in verschillende

benchmarks (Transparantiebenchmark, Carbon Disclosure Leadership Index en de VBDO Responsible Supply Chain

Benchmark) een koploperspositie inneemt.

Hierna presenteerde Saskia Verbunt (Projectmanager Duurzaam Ondernemen, VBDO) de resultaten van de

voorbereidende enquête (gericht op de materialiteit van thema’s voor BAM). Hierin viel op dat enkele voor BAM

‘traditionele’ duurzaamheidsthema’s als energieverbruik en luchtemissies hoog scoorden op maatschappelijke impact, maar lager op de impact op de stakeholder zelf. Verder was noemenswaardig dat stakeholders de impact van corruptie/ integriteit net als vorig jaar op zowel de maatschappij als henzelf hoog inschatten, terwijl de meer ‘politieke’ thema’s

als diversiteit van medewerkers juist lager scoorden. Na dit plenaire deel ging de groep uiteen in drie subgroepen voor de eerste dialoogronde.

5

D E E l

1 :

V E R S l A G

VA N


2 0 1 4


B A M

G r o e p

Dialoogronde 1: minder slecht (proces)

Tijdens de eerste dialoogronde werden de drie hoofdthema’s benaderd vanuit de vraag hoe BAM haar negatieve impact op het milieu en de maatschappij kan verminderen door procesverbetering.

1.1 Veiligheid

Tijdens deze sessie bogen de stakeholders zich over de vraag hoe BAM onveiligheid nog meer terug kan dringen

in de bouw. BAM heeft het aantal ongevallen aanzienlijk verminderd met procedures, regels en beschermingsmiddelen

ter bevordering van de veiligheid. Gedragsverandering van werknemers is een eerste oplossingsrichting om de veiligheid

verder te verbeteren. Hierin kunnen zowel sanctiebeleid als beloningsbeleid (bijvoorbeeld een bonusregeling voor leveranciers met een zeer lage incident Frequency) een rol spelen. naast deze maatregelen van bovenaf is een persoonlijke benadering (bijvoorbeeld presentaties van bij ongevallen betrokken werknemers) een zeer krachtig instrument: ‘peer

pressure’ onder collega’s is naar verwachting essentieel om de machocultuur in de bouwsector te doorbreken. Ten slotte werd publicatie van foto’s van onveilige situaties genoemd als veelbelovende strategie om gedragsverandering te realiseren. naast gedragsverandering kan vermijding van potentieel gevaarlijke omstandigheden de veiligheid verbeteren.

Hiervoor kunnen leAn en BiM (Building Information Modeling) worden toegepast. Voordeel van BiM is dat dit systeem rust creëert op de bouwplaats door vroegtijdige identificatie van potentiële gevaren. (Andere best practices op veilig-

heidsgebied in de bouwsector werden aangehaald.) De kloof tussen kantoor en bouwplaats kan bovendien nog verder gedicht worden door uitvoeringservaring naar voren te halen in de organisatie.

Vaak zorgen veiligheidsmaatregelen voor kostenbesparing doordat deze met hogere efficiëntie en lagere faal-

kosten gepaard gaan. Door kosten van ongelukken, efficiëntieniveaus en veiligheidsmaatregelen te kwantificeren

en tegenover elkaar te zetten kan deze impact zichtbaar gemaakt worden (bijv. d.m.v. True price methode), iets dat ook de kans om tenders te winnen kan verhogen. BAM kan ook zelf haar leveranciers beoordelen op veiligheid, bijvoor-

beeld naar voorbeeld van de veiligheidsladder van prorail. om leveranciers die niet blijken te leren van gemaakte fouten te vermijden, moet BAM haar criteria voor veiligheid in aanbestedingen zeer duidelijk maken. omgekeerd

kan BAM er soms ook zelf voor kiezen om niet in te schrijven op aanbestedingen waarin niet het veiligheidsniveau gegarandeerd kan worden, waar BAM voor wil staan.

1.2 Energiegebruik en CO2-emissie

Tijdens deze sessie zochten de stakeholders naar manieren voor BAM om energieverbruik en Co2-emissies in de

keten verder te verminderen. om dit te bereiken kan BAM energie- en Co2-zuinige grondstoffen gebruiken en alternatieve

producten bekijken. Daarnaast kan BAM energieverbruik en Co2-uitstoot verminderen door efficiëntie te verhogen. Dit

kan bereikt worden door gebruik te maken van expertise van toeleveranciers, door projecten en roosters van werknemers beter te plannen (in slots, zorgt tevens voor lagere faalkosten), door het aantal vervoersbewegingen op de bouw-

plaats te verminderen, door te werken met lokale werknemers, en door leveranciers te combineren. om dit te realiseren

mag BAM invloed uitoefenen op haar leveranciers. Dit gebeurt op dit moment al wel in het algemeen, maar mag

volgens stakeholders ook meer projectspecifiek. ook kan BAM bij selectie van leveranciers bijvoorbeeld de carbon

footprint laten meewegen. Aangezien veel van de genoemde doelen tevens de efficiëntie verhogen, kunnen deze ook kostenbesparingen opleveren.

Bij meting en doelstellingen van energieverbruik en Co2-uitstoot is het belangrijk dat bedrijven dit in ieder geval

relatief doen, bijvoorbeeld aan hun omzet, om vergelijking tussen verschillende bedrijven en jaren mogelijk te maken. Voor energie- en Co2-besparing is inzicht nodig in de processen die voor gebruik en uitstoot zorgen. Life cycle analysis

6

D E E l

1 :

V E R S l A G

VA N


2 0 1 4


B A M

G r o e p

Dialoogronde 1

kan voor dit inzicht zorgen. Wanneer deze informatie beschikbaar is in de keten, is het belangrijk dat bedrijven hier

transparant over zijn, zodat dit onderling als criterium voor samenwerking kan dienen. ook is het belangrijk dat keten-

partners hun kennis en expertise met betrekking tot energie en Co2 met elkaar delen - BAM mag aandringen met de eigen kennis en expertise bij ketenpartners, en hen ook vragen om hun kennis en expertise te delen. BAM kan keten-

partners stimuleren door een voortrekkersrol in te nemen en best practices te laten zien. BAM kan bewustwording

van de mogelijkheden van haar projecten bevorderen door energie- en Co2-besparing van gebouwen zichtbaar te maken voor eindgebruikers (bijvoorbeeld met een BreeAM label). Bewustere consumenten eisen meer van bouwbedrijven en stimuleren zo verdere verbetering in de sector.

1.3 Perfecte kwaliteit

Tijdens deze sessie zochten de stakeholders naar manieren om ‘het perfecte proces’ te realiseren. Het eerste

dat bij de stakeholders opkwam, is due dilligence: zo kan worden verzekerd, dat eerst de omvang van problemen in

de volledige breedte wordt beschouwd, en van daaruit oplossingen worden gezocht. op die manier kan impact

worden gerealiseerd op zowel de het bedrijf zelf, als op belanghebbenden (waaronder omwonenden van projecten,

opdrachtgevers, financiers en overheid). Het is belangrijk voor een ‘perfect proces’, dat deze belanghebbenden in dialoog bij elkaar worden gebracht.

een belangrijke uitdaging voor BAM is nog om de kloof tussen de op het kantoor gemaakte plannen en de

daadwerkelijke aanpak op de bouwplaats te dichten. Wanneer besluitvorming op de juiste momenten respectievelijk

centraal en decentraal plaatsvindt, kan optimaal worden samengewerkt met ketenpartners om zo elkaars expertise te benutten. Door elkaar als ketenpartners uit te dagen om de beste oplossingen te vinden, wordt doorontwikkeling

gerealiseerd die aan de basis staat van duurzame relaties waarmee gezamenlijk verschil gemaakt kan worden in

aanbestedingen. BAM kan hierin een voortrekkersrol vervullen door ‘prijs te laten varen’ als belangrijkste criterium.

Door selectief in te schrijven op aanbestedingen met voldoende budget, kunnen BAM en ketenpartners zich specialiseren

en profileren in kwaliteit, veiligheid en duurzaamheid. BAM mag zich ook zo naar de eindgebruiker presenteren, bijvoorbeeld door een plakkaat met duurzaamheidslabel in een gebouw.

7

D E E l

1 :

V E R S l A G

VA N


2 0 1 4


B A M

G r o e p

Dialoogronde 2: meer goed (product/levenscyclus)

Tijdens de tweede dialoogronde werden de drie hoofdthema’s benaderd vanuit de vraag hoe BAM waarde kan toevoegen aan het milieu en de maatschappij met haar producten.

2.1 Veiligheid

De stakeholders in deze groep bogen zich over de definiëring van een gezond gebouw. Dit heeft geresulteerd

in de volgende centrale criteria: •

Geen giftige stoffen/materialen;

•

Veilig;

•

•

•

•

•

•

•

Beter binnenklimaat, licht, lucht; Welzijn, geluk en comfort;

Aanpassing aan evt. beperking;

Assimileert in de omgeving – geen negatieve impact;

Houd sociale aspecten zowel binnen als buiten het gebouw in het oog;

Zelfvoorzienend in energie, water, voeding (circulaire economie); Flexibel voor behoeften van de gebruiker ⇒ iT-systemen;

Geconcludeerd werd dat, door de mate van persoonlijkheid van ‘welzijn’, consumenten de service geboden

moet worden om naar eigen wens, net zoals bij auto’s al de norm is, zelf de woning samen te stellen aan de hand

van een scala aan opties op de genoemde aspecten. om alle door gebruikers gewenste producten en diensten te kunnen leveren kan BAM samenwerken met partijen als zorgverzekeraars, iT-, internet- & telecombedrijven, energie-

maatschappijen, nGos, jongeren-organisaties, werkgevers- en werknemersorganisaties en Vereniging eigen Huis.

2.2 Energiegebruik en CO2-emissie

Tijdens deze sessie zochten de stakeholders naar manieren voor BAM om de markt voor energieneutrale- en posi-

tieve producten te vergroten. BAM houdt zich hier al mee bezig op de woningmarkt door enerzijds woningen via deelname aan de Stroomversnelling te renoveren tot energieneutrale woningen en anderzijds door nieuwe energie neutrale en/of

-positieve woningen te bouwen. BAM mag zulke woningen meer promoten richting consumenten door deze als zodanig te labellen. Wel kan BAM de producten die zij aanbiedt en de promotie hiervan aanpassen aan de markt: hoe-

wel er een niche bestaat van fanatieke ‘donkergroene’ consumenten is de meerderheid van de consumenten nog

steeds in grote mate gefocust op kosten. Voor deze markt kan BAM zich inzetten om ‘lichtgroene’ producten aan te

bieden: producten die wel energie- en Co2-zuiniger zijn, maar niet zozeer duurder. Hierbij is het belangrijk dat BAM

inzicht biedt in de ‘total cost of ownership’, inclusief opties, afwegingen, startprijzen en levensduurkosten. Deze informatie kan worden vergaard door middel van life cycle analysis en financieel adviseurs kunnen helpen het verdienmodel duidelijk uit te leggen.

Stakeholders stelden dat BAM niet alleen staat in reductie van energiegebruik en Co2-emissies: ook leveranciers

en opdrachtgevers en politiek en overheid moeten hierin meedoen. BAM kan vooruitgang bij ketenpartners te

stimuleren door samen te werken met financiële instellingen om financieringsmodellen slimmer te maken. BAM mag een voortrekkersrol innemen in transparantie over kennis en risico’s onder ketenpartners. een nieuw samenwer-

kings- model met bereidheid tot het doen van concessies, het nemen van risico’s en het bieden van garanties kan keten-

partners stimuleren om sneller te ontwikkelen, experimenteren en testen.

8

D E E l

1 :

V E R S l A G

VA N


2 0 1 4


B A M

G r o e p

Dialoogronde 2 2.3 Perfecte kwaliteit

Tijdens deze sessie bogen de stakeholders zich over de definiëring van ‘het perfecte product’. Volgens stake-

holders is goede communicatie met stakeholders, met een focus op de beleving van eindgebruikers, belangrijk om

toegevoegde waarde te kunnen leveren. “Verwachtingsmanagement is jarenlang ondergeschoven kindje geweest

in de bouwsector” en “iedereen in de sector moet eigenlijk een keer meemaken om een huis te laten bouwen, door een aannemer”. in gevallen waarbij de klant niet direct overeenkomt met de eindgebruiker (bijv. een weg) moet

een balans worden gezocht tussen de belangen van betrokken stakeholders. Verder zouden klachtenprocedures positiever en actiever ingezet kunnen worden: “een klacht is een kans en dat moet je internaliseren.” Vaste procedures, eventueel met behulp van een ombudsman, kunnen hierbij helpen.

op dit moment schuiven leveranciers in de bouwsector verantwoordelijkheden op elkaar af met garanties

onder dusdanig veeleisende, specifieke en bovendien onduidelijke onderhouds-voorwaarden, dat het voor de klant

haast onmogelijk wordt om hierop aanspraak te maken. om klanten gepaste garanties te bieden naar de levensduur van het product, moeten leveranciers eerlijk zijn naar ketenpartners over realistische onderhoudsnormen. Vanuit

deze bespreking van garanties kwamen de stakeholders terecht bij het feit dat eigenlijk niet het product zelf, maar de diensten die het product levert belangrijk zijn voor gebruikers. Bouwbedrijven zouden zich meer kunnen richten

op het leveren van deze diensten. Door leveranciers een aandeel/licentie te geven in projecten, worden zij meer

gestimuleerd om levenslange levensduur van hun producten na te streven. (in de huidige situatie geven leveranciers

vaak geen openheid omdat zij gebaat zijn bij het vaak en veel verkopen van componenten.) Zo kunnen op deze manier

bijvoorbeeld projecten worden opgeleverd met de best beschikbare leverancier, die er gedurende levensduur voor zorgt dat de klant over de best beschikbare technologie beschikt. op deze manier kan restwaarde zeker gesteld worden en komt de klant niet met stranded assets te zitten.

Stakeholders denken echter dat BAM waarde kan vinden in een reputatie van selectiviteit: hard weglopen van

opdrachten met te eenzijdige focus op kosten. op dit moment heeft de bouwsector nog moeite met het uitleggen van

het belang van andere criteria dan kosten. publiek-private Samenwerking (ppS) is een toegepaste manier van samenwerking die de nadelen van aanbesteding probeert te vermijden, maar dit verloopt nog moeizaam en behoeft dus nog door-

ontwikkeling. BAM mag zich van stakeholders uitgesprokener profileren en zich zo onderscheiden van goedkopere

aannemers door producten te leveren die worden herkend als BAM producten. BAM heeft al belangrijke projecten

gerealiseerd waarmee zij haar merk kan laden (bijv. de A12 lunetten - Veenendaal), en er volgen nog meer projecten waar dit mee kan (bijv. het Feyenoord Stadion).

Afsluiting

na afloop van de twee dialoogrondes vatte Giuseppe van der Helm de dialoog samen in opvallende en terugkerende

bevindingen. William van niekerk bedankte de stakeholders voor hun waardevolle input en kondigde hierbij aan na een half jaar met hen terug te koppelen wat BAM doet om deze input te implementeren.

9

DEEl 2: AChTERGRONDINfORMATIE orGAniSATie STAKeHolDerDiAlooG

Selectie van stakeholders

Voor de stakeholderdialoog van BAM werd een breed scala aan stakeholdergroepen uitgenodigd. De groep externe sta-

keholders die deelnam aan de stakeholderdialoog bestond uit zestien personen die werkzaam zijn bij voor BAM relevante

financiële instellingen, overheden, leveranciers, maatschappelijke organisaties en service providers. Daarnaast waren er

acht interne stakeholders van verschillende werkmaatschappijen van BAM aanwezig. ook was een aantal stakeholders

van voor BAM relevante opdrachtgevers en kennisinstellingen uitgenodigd, maar van hen was helaas niemand in de ge-

legenheid de stakeholderdialoog bij te wonen.

BAM en VBDo hebben samen per stakeholdergroep besproken welke stakeholders er uitgenodigd kunnen worden. omdat

gewenst is dat elke groep vertegenwoordigd is tijdens de dialoog, gaan er per groep meerdere uitnodigingen uit. BAM

besloot dit jaar om stakeholders uit te nodigen op ‘Ceo-niveau’. Hierbij wordt gebruik gemaakt van het netwerk van de VBDo en BAM. in de bijlage is te vinden welke stakeholders, per groep, een uitnodiging hebben ontvangen voor deze dag

en wie van hen daadwerkelijk aanwezig waren op de dag zelf.

Evaluatie Algemeen

Hoewel BAM dit jaar een grotere organisatorische rol op zich nam voor de stakeholderdialoog in vergelijking met voor-

gaande jaren, heeft de VBDo nog steeds relatief veel gedaan. ruim van tevoren is een goede planning gemaakt. De stake-

holderdialoog vond dit jaar op 1 juli plaats, net voor de zomervakanties. Dit is goed bevallen, aangezien de resultaten zo nog kunnen worden meegenomen in de jaarrapportage.

Uitnodiging en deelnemers

Dit jaar is besloten om stakeholders op Ceo-niveau uit te nodigen. Het nadenken over wie precies uitgenodigd moesten

worden duurde relatief lang. Door de raad van Bestuur zelf telefonisch te laten uitnodigen hoopte BAM de kans op aan-

wezigheid van Ceo’s te maximaliseren. na enkele weken wachten werd geconcludeerd dat de rvB hier moeilijk tijd voor

kon vinden en werd besloten alsnog vanuit de VBDo uit te nodigen. Hiermee is tijd verloren. Dit heeft voor een aantal genodigden voor agendaproblemen en daarmee uiteindelijk een lagere opkomst gezorgd en de stakeholdergroepen van

opdrachtgevers en kennisinstellingen waren bij de dialoog niet vertegenwoordigd. Wel werden uitnodigingen vaak op

verzoek doorgeschoven naar nog steeds relatief hoog organisatorisch niveau. iets dat hierbij goed bevallen is, is om van

tevoren duidelijk te hebben welke genodigden respectievelijk 1e en 2e prioriteit voor uitnodiging verdienden en welke

uitnodigingsrondes op welke data bij welke aantallen aanmeldingen verstuurd zouden worden. Uiteindelijk waren in totaal 26 stakeholders aanwezig, waarvan achttien externe en acht interne. Dit zorgde bij de break-out sessies voor drie sub-

groepen van gemiddeld acht personen. een iets hogere opkomst van externe stakeholders, met een totaal van rond de

dertig personen zou optimaal zijn bij een verdeling in drie subgroepen. Geconcludeerd wordt dat het voor een optimale

kwaliteit en kwantiteit van deelnemers het beste is wanneer de genodigden minimaal drie maanden van tevoren per-

soonlijk worden uitgenodigd door iemand die de desbetreffende persoon kent. Door voor het uitnodigen ook ‘uit te zoo-

men’ op de genodigdenlijst, kan ervoor worden gezorgd dat er op een volgende stakeholderdialoog meer jonge en vrouwelijke deelnemers aanwezig zijn. De diversiteit in leeftijd en geslacht was dit jaar beperkt.

Enquête

De enquête was ook dit jaar wederom gericht op een materialiteitsanalyse van duurzaamheidsaspecten, met Gri G4-

rapportage in het achterhoofd. Dit beviel goed en leverde de resultaten waar BAM naar zocht. Wel was de enquête wellicht 10


dusdanig beknopt dat veel genoemde aspecten open stonden voor meerdere interpretaties. om meer richting te geven aan respondenten bij het invullen van de enquête zouden aspecten daarom specifieker kunnen worden gemaakt en indien

nodig worden toegelicht met definities. De analyse en verwerking van de enquête tot een korte en duidelijke presentatie

met materialiteitsmatrix is goed bevallen.

locatie

Het is belangrijk voor een BAM stakeholderdialoog dat deze wordt georganiseerd op een inspirerende BAM-locatie.

Daarom vond de stakeholderdialoog dit jaar plaats in de ‘Tuin van noord’, de voormalige gevangenis aan de noordsingel

in rotterdam die door BAM wordt getransformeerd naar woningbouw met nieuwe functies in een groene stadstuin. Dit was een goede locatie die bij veel deelnemers interesse wekte. De rondleiding na afloop van de dialoog viel dan ook goed in de smaak. in het vervolg zou een dergelijke rondleiding vroeger ingepland en gepromoot kunnen worden bij het uit-

nodigen van stakeholders. Wel zorgde de oude kapel voor galm, wat de verstaanbaarheid enigszins in de weg stond. Dit

is moeilijk te voorkomen, maar indien dit in het vervolg zou voorkomen, zou hier wel op kunnen worden geanticipeerd tijdens plenaire- en breakoutsessies door presentatoren en moderators. Ten slotte wordt het van tevoren bezoeken van

de locatie en aanwezigheid op de dag zelf, twee uur voor aanvang van het programma, aangeraden voor volgende stake-

holderdialogen. Dit voorkomt onaangename verrassingen omdat er dan voldoende tijd is om praktische zaken als het verloop van de middag, locaties van breakoutsessies en iT-faciliteiten voor te bereiden.

Onderwerpen

om de input van stakeholders optimaal te benutten, moet duidelijk zijn tijdens dialoogsessies wat BAM precies van hen wil weten. De keuze van de te bespreken onderwerpen werd dit jaar vrij laat gemaakt. BAM mag een duidelijke eigen

visie hebben over wat zij precies op haar stakeholderdialoog wil bespreken. Zo hoeft er niet gewacht te worden met

onderwerpkeuze tot resultaten van de voorbereidende enquête bekend zijn – die kunnen ook later nog worden meege-

nomen in de definitieve vaststelling van de indeling van onderwerpen. om meer richting te geven aan deelnemers van de dialoog, zou het ook goed zijn om tijdens de dialoogsessies aan stakeholders voor te leggen tegen welke dilemma’s en

andere moeilijke keuzes BAM aanloopt. een idee voor een volgende stakeholderdialoog is om vanuit de toekomst terug

te redeneren naar vandaag. in een eerste ronde kan dan besproken waar BAM over respectievelijk tien, drie en één jaar wil staan, en in een tweede ronde hoe de gaten tussen deze verschillende toekomstvisies gedicht kunnen worden.

Inhoud

Aan het begin van de dialoog stelden de deelnemers zich voor door te vertellen over de rol van duurzaamheid in hun persoonlijke en professionele leven. Het is waardevol voor het vervolg van de middag om de stakeholders elkaar te laten

leren kennen. Wel zou deze introductieronde bij een volgende dialoog korter kunnen, om zo meer tijd over te laten voor de dialoogrondes zelf. Terugkoppeling na de dialoogrondes is belangrijk om de gehele groep een overzicht te bieden van

wat er in de subgroepen is besproken. Wel is het belangrijk om deze terugkoppeling te laten verzorgen door externe

stakeholders. een idee voor een breder gedragen terugkoppeling, is om ieder deelnemer in het plenaire deel na afloop

van de rondes te laten vertellen wat zijn of haar twee belangrijkste 'take-aways’ zijn van de sessie. Ten slotte is het goed

om een evenwichtige verdeling van zowel externe als interne stakeholders over de verschillende subgroepen in het oog te houden, met minstens één persoon van BAM bij iedere sessie.

Afhandeling

na afloop van de stakeholderdialoog is de evaluatie enquête snel verstuurd naar de deelnemers en door vijf van hen in-

gevuld en positief beoordeeld. De resultaten hiervan zijn in de bijlage te vinden. Het verslag is opgesteld en met de deelnemers en formeel afgemelde genodigden gedeeld.

11


Bijlage A: Uitnodiging

12


Bijlage B: Deelnemerslijst Externe Stakeholders Naam:

Organisatie:

Mark Brand

IIRC

Gerard Geurtjens

Schiphol Group

rob Boerée Kees van es

jan ludolf Heeres petra van Hoeken

RvO

Beelen PwC

NIBC

Anton Huizing

TKh Group

Herman Mulder

NCP-Nl/True Price

rien Bakker

peter nieuwenhuizen roel nozeman eric polman

erwin prins

RoyalhaskoningDhV AkzoNobel

fSC Nederland

SWK

Rockwool Benelux

Wim van rixtel

Technische Unie

lennart Sigterman

Philips lighting

Anne Schouten

jan-Willem Viets

Wim van Wanrooij

Koninklijke BAM Groep Céline Bent

Mario Broos

rutger Burger

William van niekerk

Barry oesman

Pontmeyer

Wavin

Randstad Projectleider Corporate Social Responsibility

Directeur AM

Directeur Inkoop

Director Corporate Social Responsibility

Controller

Marinus Schimmel

Directeur BAM Infratechniek

Theo Winter

Directeur BAM Wegen

rob van Wingerden

VBDO

lid Raad van Bestuur

Fanny Claassen

lid Sectorcommissie Bouw & Vastgoed

rik van Huik

Projectassistent Stakeholderdialogen

Giuseppe van der Helm Saskia Verbunt

Executive Director

Projectleider Duurzaam Ondernemen

13


Bijlage C: Volledige genodigdenlijst 1e uitnodigingsronde: ma 26 mei

Definitief aanwezig

Aanwezig, onder voorbehoud

1e herinnering: di 10 juni

Uitgenodigd, geen reactie

2e herinnering: wo 18 juni

Start 2e uitnodigingsronde: di 3 juni

Verhinderd, collega gevraagd

Definitief verhinderd Afgemeld

Wel geselecteerd maar niet uitgenodigd

Ronde Organisatie

1

BrAnCHe orGAniSATie

Bouwend Nederland

FinAnCierS

1

NIBC

3

APG

Naam

functie

Email

Maxime Verhagen

Voorzitter

[email protected]

paulus de Wilt

p. (petra) C. van Hoeken Dick Sluimers

1

PGGM

else Bos

1

Rabobank

robbert Klaasman

1

Triodos

Matthijs Bierman

1

Mn Services

ruud Hagendijk

2

ING

Gerald naber

2

SNS Asset Management

rebecca Sampson

1

Rijkswaterstaat

1

DSM

1

1 1

2

opDrACHTGeVerS

Portaal

eloy lindeijer Frederik elzinga

Ceo

Chief risk officer

voorzitter van de raad van Bestuur Ceo

CiM & lid executive Committee

Ceo

[email protected]

Contact: [email protected] [email protected]

[email protected] [email protected]

executive Director Corporate lending

[email protected]

Directeur

[email protected]

Voorzitter Hoofddirectie

[email protected]

Vicepresident Sustainable lending

[email protected]

Active ownership Specialist

[email protected]

jan Hendrik Dronkers

Directeur-generaal

[email protected]

Feike Sijbesma

Ceo

[email protected]

Bert Keijts

Ceo

[email protected]

Schiphol Group

jos nijhuis

Ceo

[email protected]

Tata Steel

Dook van den Boer

Directeur

[email protected]

havenbedrijf Rotterdam

Gerard Geurtjens Allard Castelein

Directeur plUS Schiphol Group

president-Directeur

14

[email protected]


2 OVG

Coen van oostrom

Ceo

2 Vitens

lieve Declercq

Directievoorzitter

Henri lemmens

manager productie Zuid

1 Gemeente Rotterdam

ron Voskuilen

1 Gemeente hoorn

onno van Veldhuizen

Algemeen Directeur [email protected] Stadsontwikkeling rotterdam

2 Rijksgebouwendienst

1 Enexis 2 Amvest

leVerAnCierS

1 AkzoNobel

2 Vodafone 1 Eneco

1 RoyalhaskoningDhV

eva Klein Schiphorst jolanda van Zanen Wim Wensing

Ton Büchner

peter nieuwenhuizen rob Shuter

2 Randstad

2 Technische Unie 2 TKh Group 1 Wavin

2 Rockwool Benelux

2 Pontmeyer

Ceo

Director innovation& partnerships Supply Chain &r&D Ceo

[email protected]

[email protected]

[email protected]


Business Development [email protected] Manager, accountmanager

erik oostwegel

Arnoud Kamerbeek

2 Arcadis Nederland

Burgemeester

[email protected]

[email protected]

(dhr.) rien Bakker

2 Delta

1 Mammoet

Director investment Management

[email protected]

Voorzitter raad van Bestuur

Ab van der Touw

1 Beelen

Directeur infra Services

[email protected]

jeroen de Haas

3 Siemens 2 Athlon

Algemeen Directeur

[email protected]

Armand van Veen

just in 't Velt Wim Beelen

Voorzitter raad van Bestuur [email protected] Voorzitter raad van Bestuur Algemeen Directeur

Ceo


lid van de raad van bestuur [email protected]

Ceo

[email protected] /

Kees van es

Directeur Sloopwerken

[email protected]

Chris Heutink

Algemeen Directeur

[email protected]

rob Mooren

Wim van Wanrooij Wim van rixtel Alexander van der lof

Algemeen directeur

[email protected]

Directeur specialties (bouw, engineering, installatie, telecom)

[email protected]

Ceo

[email protected]

Country Director

[email protected]

Ceo

[email protected]

Directeur national Accounts [email protected] & commercial projects

Anton Huizing

commercieel directeur TKF [email protected]

erwin prins

Managing Director

jan-Willem Viets (dhr.) Anne Schouten

15

[email protected]


Kennisinstellingen

1 TU Delft

Dirk jan van den Berg

president

2 Rotterdam School of Management

rob van Tulder

professor of international [email protected] business-society management

2 Universiteit Twente

André Dorée

1 Rijksuniversiteit Groningen

Sibrand poppema

1 VU

Bart Bossink

2 Utrecht Sustainability Institute

jacqueline Cramer

1 Philips lighting

Harry Verhaar

1 TU Delft

overig

1 TNT

1 SWK

nGo’s

Michiel Haas

lennart Sigterman janet Kroes

eric polman

1 NWP

lennart Silvis

1 CNV vakmensen

Bert van der Spek

1 World Resource Institute

2 fSC Nederland

renée jones-Bos

liesbeth Gort

professor

[email protected]

endowed professor

[email protected]

Chair Materials & Sustainability van de TU Delft Directeur

project Manager Sustainability

[email protected]

Managing Director

[email protected]

Secretary international affaires

[email protected]

Secretaris-generaal van Buitenlandse Zaken

[email protected]

Directeur

[email protected]

Directeur

[email protected]

Board member

1 Sustainalytics

esther Hougee

1 PwC

robert van der laan

jan ludolf Heeres

[email protected]

Algemeen directeur

Herman Mulder

Mark Brand

[email protected]

[email protected]

Director Strategy

1 NCP-Nl/True Price

1 IIRC

[email protected]

Key Account Manager

Manager FSC netwerk

Service providers

[email protected]

Voorzitter College van Bestuur

roel nozeman

1 Stichting Natuur & Milieu Tjerk Wagenaar

[email protected]

Board member

Head of relationships

[email protected]

[email protected]

[email protected]

[email protected]

partner Sustainability & [email protected] integrated reporting Senior Manager [email protected] Sustainability & responsible Governance

16


overheid

1 RvO

rob Boerée

Director energy & Climate Change

[email protected]

1 Sociale Zaken en BZK

Mark Frequin

Minister voor Wonen en rijksdienst

[email protected]

3 Vereniging Eigen huis

Marlies pernot

Algemeen directeur

[email protected]

1 Koninklijke BAM Groep

Céline Bent

projectleider Corporate Social responsibility

[email protected]

lid van de raad van Bestuur

[email protected]

eindgebruikers BAM

1 Koninklijke BAM Groep 1 Koninklijke BAM Groep 1 Koninklijke BAM Groep

William van niekerk nico de Vries

rob van Wingerden

2 BAM Woningbouw

joost nelis

1 BAM International


2 BAM Techniek

1 Koninklijke BAM Groep 2 Koninklijke BAM Groep 2 CEI-De Meyer

[email protected]

Wouter remmelts

Directeur

[email protected]

peter van den Broek

Voorzitter Cor

[email protected]

Directeur

[email protected]

Wendy Broekhoff rutger Burger

Marc peeters

Mike jones

1 BAM PPP

Michiel van rij

1 BAM Infratechniek


Koninklijke BAM Groepp

[email protected]

Directeur

jan Al

2 BAM Contractors 1 BAM Wegen

Director Corporate Social responsibility Ceo

Theo Winter

Marinus Schimmel Barry oesman

Mario Broos

Directeur

Directeur Hr

Directeur inkoop

Group Business Development Director Directeur

Directeur

[email protected]



[email protected]

Directeur

[email protected]

Directeur AM

[email protected]

executive Director

[email protected]

lid sectorcommissie Bouw & Vastgoed

[email protected]

Controller

[email protected]

Externe deelnemers: 16 Interne deelnemers BAM: 8

VBDo

Giuseppe v. d. Helm Saskia Verbunt

Fanny Claassen rik van Huik

projectmanager [email protected] Duurzaam ondernemen

projectassistent Stakeholderdialogen

17

[email protected]


Bijlage D: Programma Tijd

Activiteit

Personen

13:00

Opening

rob van Wingerden, lid raad van Bestuur, BAM

13:30

Presentatie BAM: voortgang duurzaamheid William van niekerk, directeur CSr, BAM

14:00

Dialoogronde 1

15:00

Pauze

13:45 14:45

15:30

16:15

16:30

16:45

17:00

Giuseppe van der Helm, executive Director, VBDo

Presentatie enquêteresultaten

Saskia Verbunt, projectmanager Duurzaam ondernemen, VBDo

Terugkoppeling dialoogronde 1 Dialoogronde 2

Terugkoppeling dialoogronde 2

Bevindingen door VBDO en deelnemers Conclusie

William van niekerk, directeur CSr, BAM

Borrel

18


Bijlage e: Overzicht break-outsessies Tijd

14:00 14.45

14.45

15:30 16:15

Giuseppe van der helm

Saskia Verbunt

Céline Bent

1. Veiligheid - Hoe kan BAM onveiligheid nog meer terugdringen in de bouw? - Hoe kan het belang van veiligheid nog zichtbaarder worden? - Hoe kan veiligheid in de keten nog meer beloond worden? - Hoe kan BAM de onveiligheid verminderen bij de echte uitdagingen, de gebieden waar de minste vooruitgang wordt geboekt? - Wat kan BAM in de keten/of bij opdrachtgevers doen? Hoe kan BAM zijn stakeholders betrekken in het verbeteren van de veiligheid? - Welke best practices in de industrie zijn goede voorbeelden? - Wanneer zou veiligheid een knock-out criterium moeten zijn voor BAM richting haar leveranciers?

2. Energiegebruik & CO2-emissie - Wat kan BAM doen om energieverbruik en CO2-uitstoot in de keten verder te reduceren? - Hoe kunnen we onze CO2-emissiereductie meer gewaardeerd krijgen bij onze stakeholders?

3. Productkwaliteit - Hoe ziet een perfect proces eruit (denk aan service, lokale gemeenschappen, snelheid, samenwerking met ketenpartners)? - Hoe kan BAM zich onderscheiden met perfecte (proces)kwaliteit? - Wat moet BAM veranderen om dit perfecte proces te realiseren? Waar mee te beginnen en wat volgt later? - Wie zou moeten bepalen of processen perfect zijn?

Dialoogronde 1: minder slecht (proces)

Plenaire terugkoppeling door één stakeholder per sessie Dialoogronde 2: meer goed (product/levenscyclus)

1. Veiligheid - Wat kan BAM doen om de gezondheid van de mens te verbeteren met zijn producten? - Hoe kan BAM via producten en diensten ervoor zorgen dat het een positieve impact op de veiligheid heeft (zijn er nog andere relevante taken dan het verbeteren van de gezondheid van de mens) - Wat is een gezond gebouw? Waarom zou BAM dit onder de aandacht brengen bij haar klanten? - Hoe kan BAM zorgen dat de bekendheid van de betekenis en de voordelen van een gezond gebouw toeneemt? - In hoeverre is men/de klant bereid hierin te investeren? Hoe kan BAM er voor zorgen dat haar klanten meer bereid zijn om hierin te investeren?

2. Energiegebruik & CO2-emissie - Wat kan BAM doen om de markt voor energie-neutrale / positieve producten te vergroten? - Hoe kan BAM ervoor zorgen dat het als koploper genoeg voordelen ervaart?

19

3. Productkwaliteit - Hoe ziet een perfect product eruit? - Hoe kan BAM zich onderscheiden met productkwaliteit? - Wat moet BAM veranderen om dit perfecte product te realiseren? Waarmee te beginnen en wat volgt later?


Bijlage F: Voorbereidende enquête f1. Enquêteformulier

Koninklijke BAM groep - enquête stakeholderdialoog 2014

op 1 juli 2014 vindt de vijfde stakeholderdialoog van Koninklijke BAM Groep plaats. Tijdens deze dialoog gaat BAM graag

in gesprek met haar stakeholders om te kijken hoe BAM een grotere positieve impact kan hebben op stakeholders en de

maatschappij. Deze enquête dient ter voorbereiding van de dialoog.

BAM’s Duurzaamheidsverslag over 2013 voldoet aan de nieuwe G4-richtlijnen van het Global reporting initiative (Gri).

Binnen deze richtlijnen ligt de focus op materialiteit: bedrijven en organisaties richten zich op thema’s die voor hen het

meest relevant zijn. relevant wil zeggen: de mate waarin het impact heeft op de stakeholders en de maatschappij. Ma-

terialiteit is de maatstaf voor het vaststellen of een thema de economische, milieu- en sociale impact van een organisatie,

of het beïnvloeden van de beslissingen van stakeholders, voldoende weergeeft. op basis van deze materialiteitsanalyse wordt het duurzaamheidsbeleid verder verbeterd. Bovendien verbetert dit de verslaggeving van het beleid van BAM.

in het verslag van 2012 heeft BAM, vooruitlopend op de Gri richtlijnen een eerste matrix daarvan gepresenteerd en in 2013 is er, mede op basis van de resultaten van de stakeholderdialoog een uitgebreidere versie gemaakt. Deze kunt u te-

rugvinden op pagina 17 van het laatste Duurzaamheidsverslag en is hieronder weergegeven. Met uw inzichten verkrijgen

wij graag nog meer inzicht in de mate van relevantie van deze onderwerpen voor onze stakeholders.

Wat voor type stakeholder vertegenwoordigt u voor BAM? o Brancheorganisatie

o Financier

o opdrachtgever o leverancier

o Kennisinstelling o nGo

o Service provider o overheid

o eindgebruiker

o BAM (interne stakeholder)

Door middel van deze enquête wil BAM in eerste instantie samen met u bepalen welke thema’s relevant zijn. Geeft u

voor de onderstaande door BAM geselecteerde thema’s alstublieft aan in welke mate u inschat dat dit thema impact heeft, respectievelijk op u als stakeholder en op de maatschappij als geheel.

Graag willen wij u vragen om bij de beoordeling van de vragen een middellange horizon in gedachten te nemen, bijvoor-

beeld de periode 2015 - 2020.

20


Aspect 1. Economische aspecten

economische prestaties (waaronder de financiële waardecreatie)

Impact op u als STAKEhOlDER 1 = geen impact 5 = veel impact

Impact op de MAATSChAPPIj 1 = geen impact 5 = veel impact

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

Gebruik van materialen

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

luchtemissies (waaronder Co2)

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

Transport

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

operationele prestaties

2. Milieu aspecten energiegebruik

Afvalwater en afvalstoffen

Beoordeling van leveranciers op milieuaspecten

3. Sociale aspecten

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

Gezondheid en veiligheid

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

Diversiteit en gelijke kansen

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

opleiding en onderwijs

Beoordeling van leveranciers op arbeidsvoorwaarden naleving van sociale weten regelgeving (bijv. mb.t. arbeidsomstandigheden)

4. Maatschappij

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

Anti-corruptiebeleid

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

Transparantie

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

(voorkomen van) Concurrentiebelemmerend gedrag lokale gemeenschappen

5. Productverantwoordelijkheid

naleving van wet en regelgeving m.b.t. productverantwoordelijkheid (bijv. veiligheidseisen)

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5 1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

21

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5

1 ○ ○ ○ ○ ○ 5 1 ○ ○ ○ ○ ○ 5


Open vragen

o in hoeverre heeft BAM volgens u de juiste thema’s geselecteerd?

o op welke onderwerpen legt BAM te weinig nadruk en waarom? noem er maximaal 3 o op welke onderwerpen legt BAM te veel nadruk en waarom? noem er maximaal 3 o Zijn er thema’s, al dan niet door BAM als materieel aangemerkt, die volgens u wel belangrijk (materieel) zijn voor BAM?

Wat voor een type(n) projecten zou BAM moeten uitvoeren een om positieve impact te realiseren met betrekking tot de meest materiele onderwerpen (zoals door u hierboven aangegeven)? (Meerdere antwoorden mogelijk.) o projecten met een lage bouwprijs ten opzichte van concurrentie o projecten met een lage total cost of ownership o energieneutrale of energie positieve projecten

o projecten die beter aangepast zijn aan extreem weer en veranderend klimaat o projecten die bijdragen aan de gezondheid van de mens

o projecten die een netto-positieve bijdrage hebben op de biodiversiteit

o projecten die de economische omstandigheden van de omgeving duurzaam verbeteren o Anders, namelijk …

22


F2. Enquête respons

Verstuurd naar 29 personen, 16 respondenten:

Ingeschatte impact op een schaal van 1 tot 5, respectievelijk op de stakeholder zelf en op de maatschappij als geheel. Gemiddelde aan de aspecten toegekende scores: Aspect Stakeholder economische prestaties (waaronder de financiële waardecreatie) 4,5 operationele prestaties 4,3125 Transparantie 4,133333333 Gezondheid & veiligheid 3,9375 naleving van sociale wet- & regelgeving 3,9375 Voorkomen van concurrentiebelemmerend gedrag 3,9375 Anti-corruptiebeleid 3,875 Beoordeling leveranciers op milieuaspecten 3,866666667 opleiding & onderwijs 3,8 naleving van wet- & regelgeving m.b.t. 3,75 productverantwoordelijkheid Gebruik van materialen 3,625 lokale gemeenschappen 3,466666667 Beoordeling van leveranciers op arbeidsvoorwaarden 3,4 Transport 3,1875 Diversiteit & gelijke kansen 3,1875 luchtemissies (waaronder Co2) 2,9375 energiegebruik 2,8125 Afvalwater en afvalstoffen 2,4375

23

Maatschappij 3,9375 3,4375 4,071428571 4 3,875 4 4,25 4,125 3,75 4 4,125 3,875 3,625 3,75 3,3125 4,25 3,8125 3,9375


Materialiteitsmatrix:

Door stakeholders ingeschatte impact van duurzaamheidsthema’s...

...op de maatschappij als geheel

ZEER GROOT

GROOT

GEMIDDElD

KlEIN

KlEIN

GEMIDDElD

GROOT

ZEER GROOT

...op de stakeholder zelf Op welke onderwerpen legt BAM te weinig nadruk en waarom? • Kwaliteit van het geleverde product. o Consument en opdrachtgever gaan hier meer gewicht aan geven. ook vanuit imagoperspectief belangrijk. • Milieubeoordeling leverancier. o is nu gemiddeld relevant voor BAM, zou van groot belang moeten zijn gezien klimaatverandering • omgang met onderaannemers/partners. o Het werkt pas als je eigen keten meedoet. • Milieubeoordelingen leverancier o (van kosten/impact benadering naar opportunities/waardecreatie) • inkooppraktijken • Wellicht integrale ketenverantwoordelijkheid, o waardoor er in beginfases van oplossingsmogelijkheden, mogelijk niet alle relevante stakeholders gehoord worden.

24


• effluenten en afval o is nu gemiddeld relevant voor BAM, zou van groot belang moeten zijn gezien klimaatverandering. • effecten van de 'next economy' op maatschappij en bouw in bijzonder. • Sociaal publiek beleid • innovatie (4x genoemd!) o ook meten o aangezien dit de basis vormt voor continuiteit van een onderneming o op proces en product omdat de bouwwereld aan het veranderen is en BAM mee moet veranderen • operationele prestaties o overlast ondervonden tijdens bouwprojecten die een negatieve invloed had op reizigers. • Milieucompliance o aangezien dit in de keten een relevant thema is Op welke onderwerpen legt BAM te veel nadruk en waarom? • Vrijheid van vereniging en collectieve arbeidsonderhandelingen. De arbeidsmarkt verandert snel, de flexibilisering van de arbeidsmarkt zet snel door. • Diversiteit en gelijke kansen (hygiëne) • lokale gemeenschappen • Trainingen en opleidingen • lokale gemeenschappen wil niet zeggen dat hiermee de prijs/kwaliteitverhouding ook gewaarborgd is Zijn er thema’s, al dan niet door BAM als materieel aangemerkt, die volgens u wel belangrijk (materieel) zijn voor BAM? • Mondiaal imago: BAM als wereldspeler. • people (van het drieluik ppp) • Circular economy --> cradle to cradle • Strategische relaties • levensduur van projecten • Gedragscode (intern) - toetsing en navolging code • Community investments Wat voor een type(n) projecten zou BAM moeten uitvoeren een om positieve impact te realiseren met betrekking tot de meest materiële onderwerpen (zoals door u hierboven aangegeven)? (meerdere antwoorden mogelijk) projecten die... • ...een lage total cost of ownership hebben - 11x / 69% • ...energieneutraal of -positief zijn - 8x / 50% • ...bijdragen aan de gezondheid van de mens - 7x / 44% • ...de economische omstandigheden van de omgeving duurzaam verbeteren - 7x / 44% • ...een netto-positieve bijdrage hebben op de biodiversiteit - 4x / 25% • ...die beter aangepast zijn aan extreem weer en veranderend klimaat - 2x / 12,5% • ...een lage bouwprijs hebben ten opzichte van concurrentie - 1x / 6% en in ‘overig, namelijk’ ingevuld: • ”installatie-Bouw-infra als 1 geïntegreerd traject aanbieden” • “Het dienen van maatschappelijke verplichting in het kader van ondernemerschap”

25


Bijlage G: Evaluatie enquête

G1. enquêteformulier Evaluatie Koninklijke BAM Groep Stakeholderdialoog 2014

U was aanwezig bij de stakeholderdialoog van de Koninklijke BAM Groep. Wij zijn u daar erg dankbaar voor en willen graag weten hoe u deze middag heeft ervaren. Daarom vragen wij u vriendelijk onderstaande vragen te beantwoorden. Deze input wordt meegenomen in de algehele evaluatie van de BAM stakeholderdialoog. 1. hoe waarschijnlijk is het dat u deelname aan een BAM Stakeholderdialoog zou aanbevelen aan een collega? (0 = zeker niet, 10 = zeker wel) 2. Wat is de belangrijkste reden of factor dat u deze score gegeven heeft? 3. Wat voor type stakeholder vertegenwoordigt u voor BAM? o leverancier o opdrachtgever o Medewerker o Financierder o Koepel-, brancheorganisatie, of nGo o overheid (niet opdrachtgever) o overig, namelijk… 4. heeft u suggesties voor verbetering bij herhaling van de stakeholderdialoog? 5. Zijn er naar aanleiding van de dialoog nog punten waar u met ons verder over in gesprek wilt? Zo ja, zou u dan uw naam willen invullen? BAM neemt dan contact met u op.

26


G2. enquêterespons Zes respondenten: 2x koepel-/brancheorganisatie/nGo, 2x leverancier, 2x BAM

hoe waarschijnlijk is het dat u deelname aan een BAM Stakeholderdialoog zou aanbevelen aan een collega? (0 = zeker niet, 10 = zeker wel): Gemiddeld 9, 3 x 10 & 3 x 9 Wat is de belangrijkste reden of factor dat u deze score gegeven heeft? • openhartigheid van beide zijden • Het is een mooie manier om samen met de klant te werken aan slimme oplossingen • leerzaam om input/ feedback te verkrijgen van de stakeholders • Het is heel belangrijk om met stakeholders een dialoog aan te gaan. De dialoog is transparant en levert voor BAM en stakeholders relevante kennis op. • De constructieve samenwerking tussen deelnemers • inzicht in strategische uitdagingen van een top klant / bedrijf in de bouw • interessante deelnemers • leerzaam concept heeft u suggesties voor verbetering bij herhaling van de stakeholderdialoog? • Venue was inspirerend maar intimiteit was onvoldoende (afgezien van akoestiek) • Breakout sessies nader te sturen middels (duidelijke) dilemma's. • nee, vooral hiermee doorgaan! • Bespreek een best practice. er zijn al veel projecten waar we veel van kunnen leren. Zijn er naar aanleiding van de dialoog nog punten waar u met ons verder over in gesprek wilt? Zo ja, zou u dan uw naam willen invullen? BAM neemt dan contact met u op. • initiatieven om de overheid een voorbeeld rol te laten spelen in kader iMVo Bouw Sector Akkoord. Voorts True price voor projecten (Feijenoord stadion?) [email protected] • Van decentraal naar (gedeeltelijk) centraal plannen van (vaste) en flexibele medewerkers

27

VBDo (Vereniging van Beleggers voor Duurzame ontwikkeling) www.vbdo.nl i www.duurzaamaandeel.nl i www.goed-geld.nl i www.eurosif.org Voor meer informatie: Giuseppe van der Helm, [email protected] pieterstraat 11, 3512 jT Utrecht, T +31 (0) 30 234 00 31, [email protected]

Koninklijke BAM Groep

Recommend Documents