VRIENDENMAAL BAM! HIER IS DE BAM!

stipt

! M BA

België - Belgique P.B. 1160 Brussel 16 BC 8565 tweemaandelijks 3de jaargang nr.4 sept. - okt.2014 P913673 Afgiftekantoor 1099 Brussel X

BAM! HIER IS DE BAM!

In deze BAM! worden de nieuwe raadsleden voorgesteld, maar dit nieuwe bestuur draait al op volle toeren. Bovendien hebben, wanneer je dit leest, de noodzakelijke personeelswissels zich, naar eenieders voldoening, voltrokken. Met dank aan de bereidwillige medewerking van de Mens.nu. Die goede samenwerking benadrukken we, in de volgende BAM, met een interview van Marina

Van Haeren, directeur van de Mens. nu, door onze voorzitter. De taken zijn verdeeld en er wordt met frisse moed tegenaan gegaan. Een reeks nieuwe activiteiten staat op stapel. Daarover meer op de volgende bladzijden. Er zijn echter ook belangrijke tradities in ere te houden. Eén zo’n traditie is het Vriendenmaal. Omstandigheden noodzaakten ons de datum ervan te verschuiven van februari naar 20 september eerstkomend. Deze verschuiving heeft het mogelijk gemaakt dat de twee nieuwe ereleden ook effectief aanwezig kunnen zijn. De emoties die door mij heengingen toen die eer mij te beurt viel zal ik niet gauw vergeten. Ik ben er zeker van dat dit ook zal gelden voor de twee mensen die we dit jaar opnemen als erelid, Dana Huygh, de goedlachse

oud-voorzitter van OSB en Freddy Thielemans, de joviale voormalige burgemeester van Brussel met zijn groot hart voor de vrijzinnigheid in het algemeen en voor de ULB en de VUB in het bijzonder. Het Vriendenmaal is echt wat het zegt en het is duidelijk dat OSB veel vrienden telt. Ik hoop jullie dan ook zeer talrijk te mogen ontmoeten, maar dat kan niet missen. Jullie zijn dan toch allemaal al op de VUB voor de tweede editie van “Kom terug naar d’unief”, de grote alumnidag met een leuke en interessante mengeling van activiteiten die het verleden en de toekomst met elkaar confronteren. Tot dan, Jim Van Leemput Raadslid 2014 - 2015

0 euro

osb.be

VRIENDENMAAL

in De Oudstudentenbond nodigt u en uw partner van harte uit voor het traditionele vriendenmaal op vrijdag 20 september 2014. Wij huldigen dit jaar ereleden Freddy Thielemans en Dana Huygh. Freddy Thielemans is ULB-alumnus en voormalig burgemeester van Brussel. Dana Huygh kent u als oud-voorzitter van OSB en als mede-organisator van het OSB-Weekend. Wij hopen dat u hen komt feliciteren en komt meegenieten van ons smakelijk buffet. Wij verwachten u voor het aperitief omstreeks 19 u. in zaal Convivium, naast het studententenrestaurant. De kostprijs bedraagt 30 euro p.p. (aperitief, buffet, dessert en 2 glazen wijn) Inschrijven via: 02/644,64,60 of [email protected]. Uw inschrijving wordt bevestigd bij storting op rekeningnummer: BE84-0010-0794-2659

INTERVIEW PETRA VAN MULDERS Hoe ben je als jonge wetenschapper aan deze positie geraakt? Door hard te werken. Ik heb er niets bijzonder voor gedaan. Het is niet dat ik gelobbyd heb, in tegendeel zelfs want ik stond er oorspronkelijk niet voor te springen. Ik heb heel hard gewerkt en ik veronderstel dat de mensen dit gezien hebben, dus hebben ze mij genomineerd voor deze positie. Ik heb dan heel lang getwijfeld en heb in eerste instantie neen gezegd. Laat maar zitten dacht ik, ik wil liever gewoon onderzoek doen. Die verantwoordelijkheid leek me misschien wat veel maar ze zijn blijven aandringen en dan dacht ik waarom niet. Als zij vertrouwen hebben in mij waarom zou ik dan geen vertrouwen hebben in mezelf.

Petra Van Mulders is jong, gepassioneerd en krijgt voor twee jaar de leiding over 80 wetenschappers aan het CERN (Europese Raad voor Kernonderzoek). De onderzoekster aan de Vrije Universiteit Brussel deelt haar ervaringen. Wat heb je gestudeerd en hoe zag je studententijd eruit? Ik ben altijd aan de VUB gebleven. Ik ben hier fysica beginnen studeren in 2002 en toen bestond de studie nog uit vier jaar. Van mijn studietijd moet ik zeggen dat ik niet zo losbandig was en feestjes waren meestal niet aan mij besteed. Hoe ik hier juist terechtgekomen ben, was omdat ik op school al heel vroeg geïnteresseerd was in van alles en nog wat. Ik had een heel brede interesse. Ik heb Grieks-wetenschappen gestudeerd in het middelbaar en had daarom zelfs nog overwogen om Grieks te gaan studeren. Mijn interesseveld was dus echt heel breed. In het vijfde middelbaar ging ik al naar infodagen en dan bleef ik meestal wel hangen aan de tafels van de wetenschappen. Op een keer stond er een video op met beelden van het CERN. Hierdoor is mijn nieuwsgierigheid gekomen om vragen te stellen. Bij het standje lagen papieren voor als je het CERN eens wou bezoeken en deze heb ik dan ingevuld. Het is daar allemaal begonnen met het idee dit wil ik ook doen. In het middelbaar had ik echter maar 6 uur wiskunde en ze hadden mij gewaarschuwd dat als ik fysica wou doen dat ik beter 8 uur zou nemen omdat die wiskunde heel zwaar is. Ik vond toen die wiskunde wel oké, maar niet om twee jaar intensief wiskunde erbij te gaan nemen. Ik ben toen biologie gaan studeren, maar na twee maanden keek ik door de microscoop en dacht ik dit is niet klein genoeg. Ik voel mij niet zo gepassioneerd met waar ik nu naar kijk en zo ben ik fysica gaan studeren.

Wat is concreet jouw taak binnen het CERN? Ik zal beginnen met wat we op CERN doen. We willen begrijpen hoe de natuur in elkaar zit, dus wat de meest elementaire deeltjes zijn en hoe dat deze deeltjes met elkaar interageren. Door al de elementaire deeltjes dat er bestaan te kennen, willen we het volledige universum kunnen opbouwen. Momenteel kunnen we maar 5% opbouwen. Er is heel veel dat we niet weten en met behulp van de Large Hadron Collider, die versneller, een cirkel van 26 km, gaan we protonen versnellen tot bijna de lichtsnelheid. We laten ze botsen op wel bepaalde punten en op die punten hebben we gigantische detectoren gebouwd die de botsingen gaan registreren en opmeten. Deze worden uitgelezen en wij analyseren de botsingsgegevens. Eén van deze experimenten is het CMS experiment en hier werken we met Brussel aan mee. Er zijn verschillende elementaire deeltjes en die hebben allemaal verschillende eigenschappen die we moeten kunnen identificeren. Eén van die deeltjes is de b-quark (beauty of bottom quark). Het is voor dit experiment dat ik de groep van wetenschappers zou leiden. Dit zijn zo’n 80 mensen en wij proberen de technieken die momenteel bestaan te verbeteren. Het Brout-Englert-Higgs-deeltje dat twee jaar geleden ontdekt is en waarvoor vorig jaar de Nobelprijs fysica is uitgereikt, vervalt in de meeste gevallen tot twee b-quarks. Hoe beter we die b-quarks kunnen identificeren, hoe beter dat we de eigenschappen van het Higgs-boson deeltje kunnen bepalen. Wat wij concreet moeten doen is zorgen dat we zo goed mogelijk die b-quarks kunnen identificeren. Ik moet zorgen dat de mensen naar eenzelfde doel werken en dat er niet te veel mensen op hetzelfde werken. Eigenlijk een echte management positie. Proberen dat het doel zo snel mogelijk en zo goed mogelijk bereikt wordt. Ben je ook zelf praktisch bezig? Ja toch wel. Ik vind het belangrijk om er ook zelf intensief mee bezig te zijn en om te weten, aan te voelen wat de technische problemen soms zijn. Ik denk dat dit een manier is om respect te krijgen, door zelf te tonen dat ik er alles vanaf weet en weet wat de problemen zijn. Zo krijg je enerzijds begrip van hun kant, maar ook respect.

per

Is het moeilijk om zo veel verantwoordelijkheid op je schouders te dragen? Dat is spannend (lacht). Ik kan het niet anders beschrijven dan een uitdaging. De verantwoordelijkheid was de reden waarom ik het oorspronkelijk niet wou doen. Ik vond het onderzoek alleen al stresserend genoeg, moet dit er dan ook nog bij? Anderzijds denk ik dat dit iets is waar je volgens mij nooit klaar voor bent, afhankelijk van je karakter natuurlijk, maar ik ga nooit opeens wakker worden en zeggen: “ja nu kan ik het wel aan”. Dat is iets waarin je moet groeien en dat met de ervaring komt. Al denk ik wel dat het gaat lukken. Het is een soort gezonde stress. Vanwaar komt je enthousiasme in de fysica en specifieker in CERN? Het is niet het klassieke antwoord dat ik als kind al wou weten hoe alles in elkaar zat. Ik wou gewoon van alles bijleren en van alles iets leren en dat had evengoed met een ander onderwerp kunnen zijn. Maar ik zag CERN en ik vond het fantastisch dat mensen, ongeacht hun afkomst, cultuur, religie of politieke voorkeur samen konden werken aan dezelfde projecten, met dezelfde passie en dat is puur het verzamelen van kennis. Het is inspirerend om daarvoor te werken. Het is zelfs niet de fysica an sich, maar meer de ideologie erachter. Is de job makkelijk te combineren met je dagelijks leven of zijn er al moeilijkheden opgedoken? Ja dat is niet altijd gemakkelijk. Ik heb een dochter dus je kan het je wel voorstellen wat de moeilijkheden zijn. Ik heb geen kind om haar constant bij iemand anders te laten. De balans vinden tussen gezin en werk is niet altijd evident en dan zeker niet het sociaal leven ook nog. Dat sociaal leven is helemaal geminimaliseerd, maar mijn werk is een passie. Als je er niet continue mee bezig wil zijn, doe je het beter niet. Het vraagt immens veel energie en zeker mentale energie, maar momenteel lukt het wel. Ik moet gelukkig ook niet verhuizen naar Genève, dus in die zin valt het wel mee. Onze vergaderingen zijn via videoconferentie en de mensen waarmee ik samenwerk zitten ook niet fysiek op CERN waardoor verhuizen helemaal niet nodig is. Ik kan vanuit mijn woonkamer evengoed mijn vergadering laten doorgaan. Anders sta ik toch voor een lege zaal in CERN, aangezien iedereen toch elders zit. Zijn er nog verdere toekomstplannen? We zien wel. Ik heb geen vaste job. Iedereen weet dat het heel moeilijk is om aan een vaste job te geraken, maar ik lig daar momenteel niet echt van wakker. Ik ben ervan overtuigd dat als mijn contract bij FWO na een aantal jaren verloopt, dat er dan wel weer andere mogelijkheden

zullen zijn. Al dan niet in de elementaire deeltjes. Ik kan dan nog altijd iets anders gaan doen. In zekere zin kan ik ook uitkijken naar wat ik dan zal doen. Het is nog één groot vraagteken, maar ik kan mij voorstellen dat het iets totaal anders is. In die zin kan een grote groep leiden ook geen kwaad. Het is een ervaring die je op je CV kan zetten en die dan breder gaat dan gewoon het onderzoek dat ik gedaan heb. Iets dat zeker van pas kan komen. Hoe zien de toekomstplannen in je dagelijks leven eruit? Ik heb niet direct grote plannen. Misschien iets meer sport doen (lacht) en wat meer boeken lezen. Meer tijd maken voor andere interesses dus. De komende twee jaar zal ik niet echt tijd hebben om aan gezinsuitbreiding te denken, dus dat ga ik voorlopig uit mijn hoofd zetten. Al sluit ik het niet uit voor later. Ik ben nog jong (lacht)

NIEUW BLOED ILSE COOLEN Was je studentikoos (bvb. lid van een studentenkring)? Met te veel tijd omhanden vanaf mijn eerste stappen als student, liet ik me maar al te graag meeslepen in het studentikoze gebeuren. Ik heb me graag ingezet in verschillende studentenkringen. Misschien wel iets te graag, gezien de hoeveelheid kringen waar ik me de afgelopen jaren heb aan toegevoegd. Ik denk nog vaak terug aan mijn eerste maanden aan de VUB en mijn eerste kennismaking met de studentikoziteit. De fantastische sfeer en de vele vrienden draag ik liefst nog zo lang mogelijk mee.

Ilse Coolen is de nieuwe stafmedewerker bij de Oudstudentenbond VUB. Ze studeerde klinische psychologie aan de VUB en is alumnus sinds 2013. Graag stelt zij haar voor aan haar mede alumni. Waarom heb je gekozen om aan de VUB te studeren? Waarom specifiek die studierichting? Helaas zal ik moeten toegeven dat mijn keuze om aan de VUB te studeren gebaseerd was op haar ligging. Gedurende mijn humaniora ging ik namelijk elke zaterdag naar de Colruyt op de Triomflaan, wat ervoor zorgde dat een andere universiteit kiezen zelfs niet aan de orde was. Ik zou graag vertellen dat de kleinschaligheid, de vrijzinnige overtuiging en de natuurlijke pracht in de zomer me overtuigd hebben. In werkelijkheid was ik al blij dat ik me op voorhand kon thuis voelen. Als ik hiermee dacht dat mijn dagelijks leven niet omgegooid zou worden, had ik me vergist en gelukkig maar. Ik heb voordat ik op de VUB zat nooit veel getwijfeld over wat ik in de toekomst zou willen doen. Op onverklaarbare manier, wist ik dit gewoon. Psychologie alsook de intrigerende manier van de werking van een menselijk lichaam en brein, grepen mijn interesse en dat was voldoende om mijn studiekeuze op te baseren. Ik weet nog goed hoe ik mijn interesse visualiseerde aan de hand van een kabel witte kerstverlichting die rond het brein verstrengeld zit, waarbij af en toe een lampje rood wordt als dat deeltje brein ‘kapot’ was. Ik koos dan ook voor het afstudeerprofiel biologische en cognitieve psychologie, waar ik al snel de moeilijke benamingen voor ‘kerstverlichting’ leerde kennen en begreep dat hersenen en ‘kapot’ niet samengaan in één zin.

Wat was je mooiste moment op de VUB (zowel studiegericht als buiten de studies)? Ik zal wellicht niet alleen zijn om mijn mooiste moment te omschrijven als de eerste maanden aan de VUB. Het nieuwe gevoel dat je de puberteit voortaan echt achter je laat, zorgt ervoor dat je ook effectief de kans krijgt te groeien. Die eerste maanden zijn zeker een nieuwe geweldige ervaring die men niet snel kan vergeten, hoewel ik het toch zeker kan vergelijken met het besef dat ik na het afronden van mijn studies een hele hoop gegroeid ben. Hoewel ik in mijn eerste jaar dacht eindelijk volgroeid te zijn, kan ik nu verheugd zijn op het vele groeien dat nog komen zal. Wat was je moeilijkste moment op de VUB (zowel studiegericht als buiten de studies)? Als ik nu terugkijk op mijn VUB carrière, kijk ik dwars door al de zorgen heen, maar ze waren er zeker. Elke examenperiode kwam als een emmer koud water over je heen. Procrastinatie stond rond die tijd steeds vooraan in mijn woordenboek. Al moet ik zeggen dat ik aan het einde van mijn bachelor ook een klap in het gezicht kreeg. Toen besefte ik namelijk dat mijn studentikoze carrière een jaar eerder zou moeten worden getemperd. Een laatste jaar unief overladen met stage, thesis en de gewoonlijke taken en examens hadden me overtuigd dat mijn folkloristisch enthousiasme op de tweede plaats moest komen. Achteraf bekeken was het een boeiend en leerrijk jaar, weliswaar met een flinke dosis stress. Heeft de VUB je (vrijzinnige) overtuiging beïnvloed? Ik zou zelfs durven zeggen dat de VUB mijn vrijzinnige overtuiging in gang heeft gezet. Voordien vond ik mezelf bijster vrijzinnig wanneer ik niet meteen geloofde wat een leerkracht me vertelde zonder de waarom-vraag te stellen. De VUB geeft je volledig de ruimte en tijd om je te ontplooien, om discussies aan te gaan en om nagenoeg grenzeloos na te denken. In de loop van mijn studies is mijn affiniteit voor de VUB en zijn vrijzinnige gedachtegang progressief blijven groeien. Ik ben dan ook heel verheugd dat ik deze affiniteit kan verderzetten binnen de OSB.

Welke profs hebben veel indruk op je gemaakt? Mijn brede interesse in de biologische eigenschappen van een menselijk brein heb ik grotendeels aan professor emeritus biologische psychologie R. Cluydts te danken. Helaas heb ik zijn boeiende manier van lesgeven niet tot het einde van mijn studies meer mogen meemaken, maar studenten warm maken voor de biologische kant van de psychologie kon hij zeker en vast. Met een recordaantal studenten in het biologische en cognitieve afstudeerprofiel tijdens zijn laatste jaar lesgeven ben ik ervan overtuigd dat ik het niet alleen was die geboeid werd door deze professor.

Welke tips zou je aan de huidige studenten meegeven? Het is voor mij belangrijk dat de rit doorheen het studentenleven individueel bepaald mag worden, waardoor elke student zijn eigen pad kan bewandelen. Moest ik tips meegeven zou dit vooral gerelateerd zijn aan studiemethoden. Ook deze ondervinden de meeste studenten echter uit hun eigen ervaringen. Wel heb ik me al vaak genoeg betrapt op de tip : ‘student zijn is meer dan studeren alleen’. Ik wil zeker meegeven dat je niet te treurig moet zijn op het einde van je studentencarrière. Ergens zal je de roep van Brussel blijven horen. De Oudstudentenbond zal althans zijn best doen om je studententijd nooit te vergeten!

Save the date Kom terug naar d’unief

een redelijk eigenzinnige alumnidag

zaterdag 20 september 2014, doorlopend vanaf 14u00 Inschrijven kan via: www.vub.ac.be/alumni/kom-terug-naar-dunief

OSB-BESTUUR 2014

Sam Vancampenhout leerkracht secundair onderwijs voorzitter OSB

Bert Peeters student ondervoorzitter financiën

Geert Royemans IT consultant ondervoorzitter personeel

Moeykens Filip CEO patronale life NV ondervoorzitter RvB VUB

Tim Trachet VRT-journalist raadslid OSB

Jim Van Leemput gepensioneerd/ voorzitter Vriendenkring Personeel raadslid OSB

AdA5li

Steven Cromphout werkzoekend raadslid OSB

Maya Richard medewerker Brillen24.be raadslid OSB

Jonas De Keersmaecker projectmedewerker Landelijke Kinderopvang raadslid OSB

Gaetan Van Russelt test & quality consultant raadslid OSB

Sam Weckx fractiemedewerker Open Vld Brussel raadslid OSB

Lieselotte Thys master management raadslid OSB

Pierre Catteeuw financieel consultant & adviseur raadslid OSB

Michael Marinus attaché FOD werkgelenheid, arbeid, sociaal overleg raadslid OSB

Unie Vrijzinnige Verenigingen vzw

Jimmy Baes zelfstandig Accountant- Belastingconsulent raadslid OSB

Karel Demuynck senior methods engineer Besix raadslid OSB

Stany Meskens CVO handelsschool Aalst - Denderleeuw Geraardsbergen raadslid OSB

Kevin Marquez flight controller raadslid OSB

Nicolas Dutré advocaat - stagiair raadslid OSB

AdA5liggend_Opmaak 1 15/02/12 17:15 Pagina 1

Wij zijn er voor jou! Een huisvandeMens is er voor iedereen, dus ook voor jou.

Je kan bij ons terecht voor: Informatie (over ethische en maatschappelijke thema’s) Vrijzinnig humanistische plechtigheden (geboorte, huwelijk, samenwonen, jubilea, afscheid…)

Unie Vrijzinnige Verenigingen vzw

Vrijzinnig humanistische begeleiding (een luisterend oor, een goed gesprek) Waardig levenseinde (wilsverklaring, patiëntenrechten, palliatieve zorg…) Vrijzinnige draaischijf (lokale vrijzinnig humanistische initiatieven en activiteiten) Vrijwilligerswerk

Onze dienstverlening is kosteloos. De huizenvandeMens zijn een initiatief van deMens.nu

deMens.nu Magazine Het deMens.nu Magazine is hét vrijzinnig humanistisch tijdschrift voor de maatschappelijk geëngageerde mens. Om de drie maanden werpt het Magazine een vrijzinnig humanistische blik op de samenleving. Het gaat hierbij over mensen. Over u, dus. U kan een gratis proefnummer aanvragen of u gratis abonneren. Hoe? Stuur een mailtje naar: [email protected] OF schrijf naar: deMens.nu-UVV vzw Brand Whitlocklaan 87 – 1200 Sint-Lambrechts-Woluwe OF telefoneer naar: 02 735 81 92 Met vermelding van uw naam en adres.

Voor meer informatie:

www.deMens.nu

ANGLICAANSE KUNST LEVENSBESCHOUWING IN PERSPECTIEF

In het kader van de cyclus ‘Levensbeschouwingen in Perspectief’ was mij gevraagd op 2 maart 2014 voor OSB leden over anglicaanse kunst te spreken. De geschiedenis en inhoud van het anglicaanse geloof (zeg maar de Church of England) liet ik graag uitleggen door dominee Stephen Murray van de St. John’s gemeenschap in Gent. Zelf gaf ik als kunsthistoricus een uiteenzetting over de architectuur en decoratie van anglicaanse kerken – een onderwerp waar ik mij als één van de weinigen in gespecialiseerd heb. BAM! heeft mij verzocht die lezing hier nog eens samen te vatten en te plaatsen in de context van de hele cyclus. Als OSB lid ben ik natuurlijk even vrijzinnig als jullie, maar aangezien kunst, buiten musea, meestal in kerken hangt, vind je ook mij vaak in die gebouwen. Eigenlijk is er voor kunsthistorici in anglicaanse kerken van voor de negentiende eeuw weinig te doen. De interieurs zijn dikwijls sober en de muren gewoon wit gelaten. In 1833 echter, ontstond de ‘Oxford Movement’. Deze beweging in de Anglicaanse Kerk (met hoofdletters, want we hebben het nu over het instituut en niet over de gebouwen) wilde terug meer kunst in de gebedshuizen als een manier om contact te leggen met God. Zo werden bestaande kerken gerestaureerd en opnieuw ontworpen. Men bouwde ook vele nieuwe kerken in neogotische stijl. Dat had te maken met een nostalgische ‘revival’ van alles wat middeleeuws was. De muren bleven niet langer wit, maar kregen een versiering met symbolische motieven en taferelen uit de Bijbel. Ook belangrijk is dat er vele nieuwe glasramen besteld werden. Dit gebeurde allemaal onder leiding van architecten als A. Pugin (1812-1852), G.G. Scott (1811-1878) en G.F. Bodley (1827-1907), samen met de groep kunstenaars rond

ontwerper William Morris (1834-1896). Deze kunstenaars stonden bekend als de ‘prerafaëlieten’ omdat zij inspiratie zochten in de middeleeuwen, de tijd voor de renaissance van Rafaël. Het is dankzij hen dat rond die tijd de kerken interessant werden voor kunsthistorici. Ik zal nu enkele ‘case studies’ bespreken om een indruk te geven van hoe vandaag het erfgoed van de Anglicaanse Kerk beschermd, of net niet beschermd wordt. We beginnen met de Holy Trinity, een kerk voor de ‘expats’ in Firenze. Die omvatte ooit een prachtige en overvloedige decoratie. Het gebouw was (her)ontworpen door Bodley en het interieur door de prerafaëlitische kunstenaar Spencer Stanhope (1829-1908). Voor de ‘memorial chapel’ van deze kerk had Stanhope een indrukwekkend altaarstuk geschilderd. In de anglicaanse kerken worden overledenen namelijk vaak herdacht met een mooie metalen plaat, een glasraam of zelfs, zoals hier, met een compleet altaarstuk – in het vakjargon ook bekend als ‘retabel’. In de jaren 1960, toen heel wat oude kunstschatten sneuvelden, werd dit retabel echter in stukken gezaagd en paneel per paneel verkocht. Jarenlang zochten kunsthistorici naar de verdwenen panelen die in privé-handen waren terechtgekomen. Het duurde tot 2004 voor het volledige altaarstuk weer samengesteld kon worden en geëxposeerd in het Uffizi Museum. Wat ‘memorials’ betreft kon je in de anglicaanse kerken ook vereeuwigd worden met je portret op een glasraam. Een goed voorbeeld zijn de ramen uit de All Saints kerk (Cambridge) gebouwd door Bodley. We zien hier de gevangenishervormster Elizabeth Fry (1780-1845). (Zie illustratie) Naast Fry worden ook andere bekende negentiende-eeuwers op deze manier in de All Saints kerk herdacht. Dit merkwaardige gebouw waar William Morris en de prerafaëlitische kunstenaars rond hem de decoratie verzorgden is recent opgeknapt en na lange tijd weer voor het publiek opengesteld. Nog een artistieke vorm van ‘memorial’ komt voor in het werk van Emily Ford (1850-1930). Zij was specialiste in het schilderen van overledenen die opstegen naar een ander bestaansniveau. Wat de bescherming van haar kunst betreft, is er een bemoedigend verhaal te vertellen. De panelen die Ford schilderde voor het doopvont in de All Souls’ kerk (Leeds), een gebouw van Scott, tonen inwoners van Leeds en o.a. dominee Hook om het sociale werk dat zij verricht hadden te herdenken. Sommigen van hen worden zelfs als heiligen met een aureool afgebeeld. De panelen bevonden zich tot enige jaren geleden in een bedroevende staat. Het goede nieuws is dat via ‘crowd funding’ geld bij elkaar gebracht werd om deze belangrijke kunstwerken te restaureren. Minder positief is wat er gebeurde met het prachtige retabel van de kerkschat in Guildford Cathedral. Dit complexe en unieke werk van Spencer Stanhope kan spijtig genoeg niet meer door het publiek bewonderd worden omdat de kerk, waarschijnlijk wegens geldgebrek, het enkele jaren terug publiek liet veilen en het zoals veel anglicaanse kunst in privé-handen eindigde.

Veel mooie muurschilderingen uit de negentiende eeuw werden tijdens de twintigste eeuw onder de witte verf verstopt. Een oude foto met het interieur van de kerk in Hoylandswaine toont een prachtige muurschildering van Spencer Stanhope. Op een meer recente foto zien we hoe het gebouw er later bij stond, met het werk van Stanhope volledig overschilderd. Gelukkig is het Heritage Lottery Fund te hulp gekomen en werd de witte verf verwijderd zodat we het kunstwerk vanaf juli 2014 weer in volle glorie mogen aanschouwen. Kunst uit bovenstaande periode werd lang bestudeerd door het analyseren van atelierschilderijen, maar eigenlijk kunnen relatief weinig mensen ze gezien hebben. Er bestond slechts een handvol ‘galleries’ waar men ze exposeerde en dat meestal alleen voor mensen met geld. Nu, mensen met geld vormden in die tijd een nog kleinere groep dan vandaag. Daarom beseffen steeds meer kunsthistorici dat de glasramen, altaarstukken en muurschilderingen in de kerken – die elke zondag vol zaten – veel bekender waren en meer impact hadden op het grote publiek. Alleen al vanuit kunsthistorisch oogpunt is het daarom belangrijk dat de kunst in anglicaanse kerken beschermd wordt. (Zie site van ‘Churchcare’: http://www.churchcare.co.uk/images/100_Church_Treasures_ LIST.pdf)

Als besluit wil ik mijn kennis van de anglicaanse kunst plaatsen in de ervaringen die ik opdeed bij de confrontatie met andere levensbeschouwingen uit deze moedige cyclus. De geprekken met fijne, begeesterde mensen lieten steeds een sterke indruk na op mij. Ik meen dat bij iedere levensbeschouwing kunst deel uitmaakt van verhalen en rituelen. Zelfs als je, zoals wij vrijzinnigen, niet in die verhalen ‘gelooft’, kunnen ze toch een positieve invloed op je hebben. Filosoof Alain de Botton toont dit aan in zijn boek Religion for Atheists. Critica Camille Paglia omschrijft het zo: ‘Civilized life requires a state of illusion. The idea of the ultimate benevolence of nature and God is the most potent of man’s survival mechanisms. Without it, culture would revert to fear and despair.’ Neuroloog Andrew Newberg ondersteunt in zijn vele publicaties Paglia’s woorden: religie kan volgens hem de geestelijke en emotionele gezondheid opvallend verbeteren. Ik meen daarom dat de kracht van wat wij tijdens deze cyclus ontdekten het best wordt samengevat door auteur Barry Lopez: ‘Everything is held together with stories. That is all that is holding us together, stories and compassion.’ Graag wil ik de rol van ‘geïnspireerde’ kunst daarin benadrukken.

Nic Peeters

De vrijmetselarij ontmaskerd 11 oktober - 17 november - 9 december 2014 Een driedelige ontdekkingstocht door de vrijmetselarij. Hoewel de vrijmetselarij een besloten vereniging is, worden hier enkele geheimen van het maçonnieke lidmaatschap in de loop der tijden onthuld. De Belgische vrijmetselarij historisch bekeken: Als aanvulling op een bezoek aan het Belgisch museum van de vrijmetselarij gaat Jeffrey Tyssens in op de geschiedenis van de vrijmetselarij in België. Vrijmetselarij als individuele beleving: Achterhaal samen met Jef Asselbergh hoe de vrijmetselarij in het heden wordt bekeken vanuit het perspectief van de leden van de loge. Complottheorieën rond de vrijmetselarij: Sinds het ontstaan van de moderne vrijmetselarij in de 18de eeuw circuleren er verhalen dat deze vereniging verantwoordelijk is voor allerlei samenzweringen tegen de religieuze en politieke overheid. Zelfs vandaag zijn de verdachtmakingen rond de vrijmetselarij niet verdwenen. Tim Trachet klaart deze verschillende theorieën uit voor jullie! Praktische details Wanneer? Zaterdag 11 oktober 2014 / maandag 17 november 2014 / dinsdag 9 december 2014 Waar? Brussel/VUB Prijs? OSB-leden gratis - Niet-leden 5 euro, te storten na bevestiging van inschrijving op BE84 0010 0794 2659 Inschrijven? Via [email protected], www.osb.be (klikken op de activiteit en ‘inschrijven’) of 02/644.64.60

Met de steun van IMD Brussel



KALENDER

PLAKBOEK WEEKEND-WALIBI-HAVEN- ISLAM IN PERSPECTIEF

AGENDA najaar 2014 OSB

vrijdag 12 september Oelegem Vleermuizen spotten woensdag 17 september Oostende Vrijzinnigheid in perspectief Vrijdag 12 september 2011 - 15:00u. zaterdag 20 september kunstvervalsingen Brussel VUB-campus Museum Voor Scone Kunsten

Kom terug naar d’unief

Maandag 17 september 2011 - 16:00u. Je eigen drugslab23 september dinsdag Gevangenis St. Gillis

Brussel VUB-campus Academische opening Vrijdag 12 september 2011 - 15:00u. kunstvervalsingen Museum Voor Scone Kunsten zaterdag 4 oktober

Gent

Maandag 17 september 2011 - 16:00u. Achter de schermen: Je eigen drugslab OperaSt. Gent Gevangenis Gillis

OSB op tocht tijdens de afgelopen maanden

Vrijdag 12 september 2011 - 15:00u. zaterdag 11 oktober kunstvervalsingen Brussel Museum Voor Scone Kunsten

Vrijmetselarij historisch bekeken Maandag 17 september 2011 - 16:00u. Je eigen drugslab Gevangenis St.7Gillis vrijdag november

Grimbergen

Vrijdag 12 september 2011 - 15:00u. Volkssterrenwacht MIRA kunstvervalsingen Museum Voor Scone Kunsten

zondag 9 november

Maandag 17 september 2011 - 16:00u. Mechelen Je eigen drugslab Oestertasting Gevangenis St. Gillis Vrijdag 12 september 2011 - 15:00u. kunstvervalsingen Museum Voor Scone Kunsten

Word OSB -lid

Maandag 17 september 2011 - 16:00u. betaal 30 Euro of 46 Euro voor Je eigen drugslab het partnerlidmaatschap op het Gevangenis St. Gillis

rekeningnummer:

Vrijdag 12 september - 15:00u. BE33 0353 76002011 1646 kunstvervalsingen Museum Voor Scone Kunsten

www.lichtpunt.be Eugène Plaskylaan 144, bus 3 1030 Brussel tel: 02/735/91/54

COLOFOON

TELEVISIE VOOR MENSEN MET

COLOFON

Oudstudentenbond VUB Triomflaan 40 1160 Brussel [email protected] – 02/644.64.60 Verantwoordelijke uitgever: SAM VAN CAMPENHOUT