Bron: website Kinderopvang totaal d.d. 28 mei 2015
Kinderen profiteren van trainingen Zoals u misschien wel weet, zijn pedagogisch medewerkers nooit uitgeleerd. Maar hebben die trainingen zin? En hebben ze effect op de ontwikkeling van kinderen? Ja, zegt de Duitse onderzoeker Fransizka Egert die met dit onderzoek promoveert. Als een training van goede kwaliteit is, wordt gegeven door getrainde trainers, zich focust op één doel en als de praktijk aan de training gekoppeld wordt, profiteren kinderen ervan. Vooral op sociaal-emotioneel en taalbegrip van kinderen.
Kinderen profiteren van training pm’ers 1. Opleidingen Werkt training in de voor- en vroegschoolse sector? Volgens hoogleraar kinderopvang Ruben Fukkink is dit één van de belangrijkste vragen uit de pedagogiek. De Duitse onderzoeker Franziska Egert ging in haar promotieonderzoek op zoek naar het antwoord.
Trainingen van een goede kwaliteit die worden gegeven door goed getrainde trainers, laten het grootste effect zien op de groep. - Foto: ANP Er is de laatste jaren flink geïnvesteerd in scholingsbudget voor de kinderopvangbranche. Eerst heel algemeen: 40 miljoen euro voor scholing op allerlei gebied. Nu gericht: 15 miljoen euro voor het verbeteren van taal- en interactievaardigheden.
Bijscholing
Fransziska Egert ging, onder begeleiding van Fukkink, op zoek naar een antwoord op de vraag of het bijscholen van pedagogisch medewerkers zin heeft. Geen eenvoudig onderzoek, blijkt uit een artikel in het mei/juninummer van tijdschrift Management Kinderopvang. Zij dook in meta-analyses van bestaande internationale studies naar de effecten van nascholing. In totaal bleven er 95 onderzoeken over met voldoende gegevens.
Interactie Vervolgens keek Egert naar de gemeten effecten van de training van pm'ers. Ze keek naar de classroom quality. Franziska Egert: 'Daar verstaan we onder dat de groep een geoliede machine is. (...) Er heerst verder een positief klimaat, er is interactie tussen kinderen en de kinderen zijn happy'. Zij ontdekte dat een gerichte training en investering in de professionele ontwikkeling van pm'ers ook de ontwikkeling van kinderen kan beïnvloeden. Vooral risicokinderen profiteren van beter opgeleide pm'ers. Egert zag effect op de ontwikkeling van sociale vaardigheden van kinderen. Het probleemgedrag van kinderen werd door de trainingen nauwelijks beïnvloed.
Trainingen met focus Er bestaan grote verschillen tussen trainingen. Trainingen van een goede kwaliteit die worden gegeven door goed getrainde trainers, laten het grootste effect zien op de groep. Egert zag ook dat trainingen die zich focussen op één doel meer effect hebben. Het goede nieuws is dat het aantal uren niks zegt over het resultaat van een training. Met een training van dertig uur, kun je al effect sorteren.
Rollenspel Daarmee is nog niet alles gezegd. Egert benadrukt het belang van één-op-één-consulting. Een ander belangrijk punt is dat pm'ers tijdens de training actief betrokken worden door oefeningen. Dat kan een rollenspel zijn of door praktijkervaring mee te nemen naar de training en dat in te brengen in de groep. Egert: De theorie moet voortduren in verbinding staan met de praktijk. Dus niet een workshopje hier of daar, maar een continu ontmoeting tussen theorie en praktijk'.
Training heeft zin 'Deze brede overzichtsstudie toont ondubbelzinnig aan dat training van personeel goed is voor medewerkers en kinderen. De cirkel is rond, al is niet iedere training effectief', zegt Ruben Fukkink. Dat training van pm'ers behalve de taalontwikkeling van kinderen ook de sociaal-emotionele ontwikkeling beïnvloedt, noemt Fukkink zeer interessant voor iedereen die met VVE werkt op peuterspeelzalen, kinderdagverblijven en in kleuterklassen.
Kwaliteitsvisie BKK: permanente scholing van pm'ers Management De kwaliteit van de kinderopvang en de ontwikkelingsmogelijkheden van kinderen worden voor een groot deel bepaald door de pedagogische kwaliteit van pm'ers en gastouders. De Commissie Kwaliteit van Bureau Kwaliteit Kinderopvang (BKK) pleit in de Kwaliteitsvisie Kinderopvang daarom voor permanente educatie, inzet van een coach en nietgroepsgebonden uren. Minister Asscher heeft de Kwaliteitsvisie ontvangen.
Foto: ANP Met de presentatie van de kwaliteitsvisie Ambities voor kinderen in de kinderopvang wordt een vervolg gegeven aan de Kwaliteitsagenda Kinderopvang, die voormalig minister Henk Kamp in 2012 naar de Tweede Kamer stuurde. Het idee is om de kwaliteit in de kinderopvang naar een hoger niveau te brengen. Hiervoor is vanuit het ministerie subsidie verstrekt aan BKK.
Commissie Kwaliteit Een Commissie Kwaliteit, met daarin onder andere hoogleraar Ruben Fukkink, VVE-adviseur Dre van Dongen en ondernemers en medewerkers uit de kinderopvang, heeft zich gebogen over de vraag wat goede kwaliteit is, wat de invloed daarvan is op kinderen en welke eisen dat stelt aan van pedagogisch medewerkers. Ook een belangrijk aspect is verbetering van toezicht zodat kinderopvanghouders zelf meer verantwoording dragen over hun kwaliteit en hierover transparant communiceren naar ouders.
Taken kinderopvang In de Wet kinderopvang zijn pedagogische doelen opgenomen die aangeven hoe de kinderopvang een bijdrage levert aan een optimale ontwikkeling van kinderen. De Kwaliteitsvisie formuleert de taak van de kinderopvang als volgt: zorgt voor een veilige omgeving, plezier en geborgenheid, verzorging en een gezonde leefstijl, speelmogelijkheden, sociale omgang, individuele ontwikkeling, morele ontwikkeling, participatie, extra steun voor kwetsbare kinderen, relatie en afstemming met ouders, signaleren van problemen en samenwerking met basisschool en jeugdzorg. Al deze doelen leggen de basis voor schoolspecifieke en talentontwikkeling in een latere fase.
Twee ambitieniveaus De Commissie Kwaliteit vindt dat de kinderopvang, net als het onderwijs, passende kinderopvang moet bieden. Dat betekent dat er voor elk kind plek moet zijn en dat de kinderopvangorganisatie daarop moet anticiperen. Een al bestaand voorbeeld van passende kinderopvang is VVE, waar VVE-opgeleide pedagogisch medewerkers en gastouders kinderen met een taalachterstand opvangen. De Commissie vindt dat er nu sprake is van twee ambitieniveaus in de kinderopvang. Ambitieniveau A is het minimale niveau waarin er sprake is van het stimuleren van een brede ontwikkeling van kinderen. Bij ambitieniveau B is er daarnaast extra aandacht voor kinderen die dat nodig hebben (passende kinderopvang).
Maatwerk De Commissie Kwaliteit vindt dat een kinderopvanghouder met zijn/haar team moet kunnen anticiperen op het ambitieniveau. Dat betekent een beroepskracht-kindratio op locatieniveau, zodat er meer ruimte is voor maatwerk. Het werken met horizontale groepen wordt zo gestimuleerd en het kan leiden tot een kleinere ratio voor babyopvang, zo verwacht de Commissie. Maar minstens zo belangrijk is het stimuleren van stabiliteit, zeker voor zeer jonge kinderen, peuters en kwetsbare kinderen. De Kwaliteitsvisie houdt rekening met de huidige tijd waarin het lastig is om deze stabiliteit te borgen, maar vraagt wel aandacht voor dit punt.
Opleiding pm'ers Deze werkwijze stelt ook andere eisen aan pedagogisch medewerkers. De commissie pleit ervoor om de huidige minimale opleidingseis in stand te houden (pedagogische opleiding op mbo-3-niveau), maar stelt voor om van één van de twee beroepskrachten op de groep aanvullende competenties te vragen die aansluiten bij het niveau van de groep. Voor gastouders, waar de minimale opleidingseis nog op niveau 2 ligt, is dit anders, al ziet de Commissie Kwaliteit in de toekomst ook mogelijkheden om het opleidingsniveau voor gastouders op te schroeven naar niveau 3.
Permanente scholing
Om de kwaliteit in de kinderopvang te kunnen garanderen, is het van belang om pedagogisch medewerkers permanent te scholen, vindt de commissie. Maar dat is niet genoeg. Een coach kan hen hierbij ondersteunen op de werkvloer (coaching on the job). Pm'ers krijgen niet-groepsgeboden uren om aan hun ontwikkeling te werken. Een coach moet reflectief zijn, communicatief vaardig en inhoudelijk deskundig. Zij krijgen taakuren om pm'ers te helpen bij hun ontwikkeling.
Transparant over kwaliteit Een belangrijk doel van de Kwaliteitsagenda is dat het voor ouders inzichtelijker wordt wat de kwaliteit is van de opvang waar zij hun kind naartoe brengen. Met Het Nieuwe Toezicht, dat in 2017 ingaat, gaat het toezicht op de kinderopvang veranderen. Ook in de Kwaliteitsvisie van BKK is er aandacht voor een transparante ondernemer in de kinderopvang. Het idee is dat ondernemers zelf meer verantwoording afleggen over de pedagogische kwaliteit. De GGD kan locaties controleren op basis van die verantwoording. Hoe minder verantwoording, hoe meer GGD-controle. De aard van de controle is ook afhankelijk van het risicoprofiel van een locatie.
Aangepaste controle Kinderopvangorganisaties met ambitieniveau B kunnen daarnaast een aangepaste controle verwachten van de GGD of van de inspectie van het Onderwijs, die nu ook al het functioneren van VVE inspecteert. De Commissie Kwaliteit ziet graag dat het toezichtkader meer gaat aansluiten bij die van het primair onderwijs.
