Kinderen en patiëntenrechten
Patiëntenrechten van kinderen zijn vastgelegd in de Wet Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO). De wet onderscheidt drie leeftijdsgroepen: kinderen tot 12 jaar, kinderen van 12 tot 16 jaar en jongeren vanaf 16 jaar. Voor iedere groep gelden aparte regels. In deze folder worden de belangrijkste patiëntenrechten per leeftijdsgroep beschreven.
Kinderen tot 12 jaar Kinderen tot 12 jaar mogen niet zelf beslissen. Dat doen hun ouders voor hen. Het recht op informatie: zowel het kind als de ouders hebben recht op informatie. De ouders krijgen volledige informatie. Op basis daarvan kunnen zij beslissen over de behandeling van hun kind. Het toestemmingsvereiste: de ouders moeten toestemming geven voor onderzoek en behandeling van hun kind. Aanwezigheid bij de behandeling: de ouders behartigen de belangen van hun kind. Zij hebben het recht om bij de behandeling van hun kind aanwezig te zijn. Het recht op inzage in het medisch dossier: de ouders hebben recht op inzage in het medisch dossier van hun kind. Zij kunnen ook een kopie krijgen van het dossier of een gedeelte daarvan. Hiervoor mag een bedrag in rekening gebracht worden.
1
Kinderen van 12 tot 16 jaar Kinderen van 12 tot 16 jaar kunnen alleen worden behandeld als ze daar zelf ook toestemming voor geven. Het recht op informatie: zowel het kind zelf als de ouders hebben recht op volledige informatie. Het toestemmingsvereiste: zowel het kind als de ouders moeten toestemming geven voor een behandeling. Aanwezigheid bij de behandeling: de ouders mogen bij de behandeling van hun kind aanwezig zijn. Het recht op inzage in het medisch dossier: zowel de ouders als het kind kunnen inzage krijgen in het medisch dossier. Het kind kan bezwaar maken tegen inzage door de ouders.
Jongeren vanaf 16 jaar Vanaf 16 jaar mogen jongeren zelf beslissingen nemen over hun medische behandeling. Ze hebben dezelfde patiëntenrechten als volwassenen. Het recht op informatie: een jongere heeft recht op volledige informatie. De ouders krijgen die informatie niet meer. Het toestemmingsvereiste: een jongere geeft zelf toestemming voor een behandeling. Toestemming van de ouders is niet meer nodig. Aanwezigheid bij de behandeling: de ouders mogen niet meer standaard bij de behandeling van hun kind zijn. Het recht op inzage in het medisch dossier: een jongere kan zelf inzage in zijn medisch dossier vragen. Hij/zij kan ook een kopie van het dossier of een gedeelte daarvan krijgen. 2
Plichten van de patiënt Als patiënt heeft men behalve rechten natuurlijk ook plichten. Men moet de hulpverlener duidelijk en volledig informeren, zodat deze een goede diagnose kan stellen en een deskundige behandeling kan geven. Men dient binnen redelijke grenzen de adviezen van de hulpverlener op te volgen. Tenslotte moet men de hulpverlener, of de instelling waar deze werkt, betalen. Ouders hebben de verplichting om de kosten van verzorging en opvoeding te betalen totdat hun kind 18 jaar is. In Nederland is vrijwel iedereen voor ziektekosten verzekerd.
Rechten van de hulpverlener Een hulpverlener heeft het recht om zijn eigen beslissingen te nemen. Hij hoeft niet zonder meer te doen wat de patiënt hem vraagt. Zijn eigen deskundigheid en overtuiging spelen daarbij een grote rol. Als een hulpverlener van mening is dat een bepaalde handeling medisch niet noodzakelijk is, mag hij weigeren deze uit te voeren. De belangrijkste plicht van de hulpverlener is het verlenen van goede zorg.
3
Meer informatie Voor meer informatie omtrent patiëntenrechten en -plichten kunt u terecht op het Patiënten Service Bureau telefoonnummer: 0164-278795. Op de website www.kindenziekenhuis.nl is voor ouders uitgebreidere informatie te verkrijgen. Voor kinderen is de website www.jadokterneedokter.nl beschikbaar.
februari 2010
4