Ontwikkelingskansen voor ieder kind!
Kiki viert Sinterklaas
Kiki viert Sinterklaas
voor ouders
Kansen in kinderen
Voorwoord Sint en Piet zijn in het land, dat betekent een dolle en vaak ook drukke tijd voor kinderen. De drukte blijft nog een tijdje want na 5 december volgen nog twee feesten: Kerstfeest en Oud en Nieuw. We knipten de maand december in twee delen. U leest nu het eerste deel: Kiki viert Sinterklaas. Binnenkort volgt het tweede deel: Kiki viert Kerst. Daarin is ook een maandonderwerp over Oud en Nieuw opgenomen.
hebt hoe het er daar uitziet. Het is dan fijn om alvast op internet of uit een boek te ontdekken wat je kunt verwachten, zodat je niet voor verassingen komt te staan. Dat werkt voor kinderen net zo. Wanneer we kinderen van tevoren goed en duidelijk uitleggen wie Sint en Piet zijn, waarom ze komen en wat ze allemaal doen, zullen kinderen dat herkennen als het eenmaal zover is en deze herkenning als een feestje ervaren!
Wat ons betreft wordt december een echte feestmaand voor de kinderen, pedagogisch werkers en voor u als ouders, zonder decemberstress. Wij denken dat genieten en rust best samen kunnen gaan. Daarvoor krijgen de pedagogisch werker suggesties. Bij de ontwikkelingsgebieden geven we dit keer niet alleen aan waaraan wordt gewerkt bij een bepaalde activiteit, we laten zien hoe de pedagogisch werker kan inspelen op de speciale decembermaand op het gebied van spraak en taal, op sociaal-emotioneel gebied, met bewegen en rekenprikkels en via de zintuigen.
In de sinterklaastijd zien we in de winkels pepernoten, speculaas en taaitaai. Zelf maken is nog leuker en goed voor de ontwikkeling van kinderen. Daarom maken de kinderen hun eigen Sinterklaasfeestje met zelfgebakken taaitaai. Ieder kind creëert ook zijn eigen creatieve Sint en Piet kunstwerk en de kinderen halen hun pietendiploma aan het einde van een leuke speurtocht met opdrachten. Kijk op het KIKI YouTube kanaal om zelf alvast in de stemming te komen en om wat leuke liedjes paraat te hebben die u met de kinderen kunt zingen.
Een geslaagde decembermaand begint met een goede voorbereiding. Bijvoorbeeld aan kinderen uitleggen wie Sint en Piet zijn en hoe ze eruitzien. Hoewel geen ouder tegenwoordig nog kinderen bang maakt door te vertellen dat Sinterklaas stoute dingen ziet en dat Zwarte Piet stoute kinderen in de zak meeneemt naar Spanje, zijn kinderen toch soms bang voor Sinterklaas en Piet.
Hij komt, hij komt, de lieve, goede Sint. Mijn beste vrind, jouw beste vrind, de vrind van ieder kind.
Goed voorbereiden helpt angst bij kinderen voorkomen. Vergelijk het met het gevoel dat je kunt hebben als je voor het eerst op vakantie gaat naar een vreemde plek. Stel dat je niet weet waar je terecht zult komen en geen idee NB.
2
Veel plezier met het thema Kiki viert Sinterklaas! Met vriendelijke groet en een dikke berenknuffel,
Kiki
Waar we in dit programma spreken over ‘hij’ of ‘zijn’, kan ook ‘zij’ of ‘haar’ worden gelezen. Waar we in dit programma spreken over ouder(s), kan ook verzorger(s) worden gelezen.
Kiki viert Sinterklaas Kansen in kinderen
Woordenlijst en woordkaarten Woorden die tijdens het thema Kiki viert Sinterklaas centraal staan:
0 tot 2,5 jaar
2,5 tot 4 jaar
Extra woorden
Sinterklaas
Sinterklaas
pepernoten
de piet
de piet
speculaas
de zak
de pietenmuts
taaitaai
de mijter
de boot
de cadeautjes
het paard
de zak
de staf
Woordkaarten in de bijlage:
Kansen in kinderen
Sinterklaas
Kansen in kinderen
de piet Kiki viert Sinterklaas
Kansen in kinderen
Kansen in kinderen
de zak 3
Liedjes en versje die passen bij het thema De zak van Sinterklaas De zak van Sinterklaas, Sinterklaas, Sinterklaas, de zak van Sinterklaas, o jongens, jongens ‘t is zo’n baas! Daar stopt hij, daar stopt hij, daar stopt hij blij van zin de hele, de hele, de hele wereld in! De zak van Sinterklaas, Sinterklaas, Sinterklaas, de zak van Sinterklaas, o jongens, jongens ‘t is zo’n baas! Hij is voor groot en klein, groot en klein, groot en klein, hij is voor groot en klein voorzien van taai en marsepein. En bergen, en bergen, En bergen suikergoed, Zo lekker, zo lekker, zo lekker en zo zoet. Hij is voor groot en klein, groot en klein, groot en klein, Hij is voor groot en klein voorzien van taai en marsepein.
4
Zie ginds komt de stoomboot Zie ginds komt de stoomboot uit Spanje weer aan. Hij brengt ons Sint Nicolaas ik zie hem al staan. Hoe huppelt zijn paardje het dek op en neer, hoe waaien de wimpels al heen en al weer. Zijn knecht staat te lachen en roept ons reeds toe: Wie zoet is krijgt lekkers, wie stout is de roe! Oh, lieve Sint Nicolaas kom ook eens bij mij en rijd toch niet stilletjes ons huisje voorbij! Dag Sinterklaasje Dag Sinterklaasje, dáág, dáág, dáág, dáág Zwarte Piet. Dag Sinterklaasje, dáág, dáág, luister naar ons afscheidslied.
Kiki viert Sinterklaas Kansen in kinderen
Hoe kunt u thuis aansluiten bij het thema? Sint en Piet zijn in deze tijd overal: op straat, in de winkels en thuis horen, zien en voelen kinderen de sfeer van het Sinterklaasfeest. Het is voor uw kind geweldig om samen met u te praten over dit thema. U zult in de sinterklaastijd dingen met uw kind doen die u zelf ook leuk vond of die bij u vroeger thuis een gebruik waren. Gaat u bijvoorbeeld kijken naar de intocht van Sinterklaas op de televisie of “live” in de stad? De ene ouder bakt vol enthousiasme pepernoten, de ander zingt iedere avond sinterklaasliedjes, in de hoop dat Piet komt strooien of iets in de schoen zal doen. Is het paard van Sint op het dak te horen? En klopt Piet op de deur als hij cadeautjes komt brengen?
gezegd, u heeft het opgeschreven en Sinterklaas kan het lezen! Op deze manier leert uw kind iets over de functie van geschreven taal. Maar het is natuurlijk vooral heel leuk om Sinterklaas iets te vertellen dat hij ook echt zal lezen. En hij geeft vast weer een antwoord! Leuke boeken passend bij dit thema zijn: ͳͳ - ‘Nijntje zet haar schoen’, isbn 9789056475765 ͳͳ - ‘Dikkie Dik viert Sinterklaas’, isbn 9789025748630 ͳͳ - ‘Bobbie viert Sinterklaas’, isbn 9789020684209
Voor uw kind is de komst van Sint en Piet een hele belevenis. We zijn geneigd te wachten tot Sinterklaas er daadwerkelijk is, voordat we ons ermee bezig gaan houden. Sommige kinderen hebben veel baat bij een voorbereiding op het feest. De kinderen weten dan wat zij kunnen verwachten. U kunt uw kind het beste voorbereiden door al op tijd boekjes te gaan lezen over Sint en Piet. Zo weten ze al van tevoren hoe Sinterklaas eruitziet en wie Piet is. En niets is zo spannend als een brief krijgen van de Sint! Zo’n mooi geschreven brief met je naam erboven. Bedenk een briefwisseling tussen uw kind en Sinterklaas. Uw kind begint bijvoorbeeld met een tekening voor in de schoen. U speelt de Sint en schrijft een mooie brief om hem/haar te bedanken. De volgende ochtend vindt uw kind die brief in zijn of haar schoen. Zal deze van de Sint zijn? Wat spannend! Schrijf dan vervolgens samen met uw kind een brief terug aan Sinterklaas. Alles wat uw kind verzint en zegt, kunt u opschrijven en nog eens voorlezen. Dát heeft uw kind
Kiki viert Sinterklaas Kansen in kinderen
5
Activiteit voor thuis, pepernoten bakken Doel Samen pepernoten bakken is een activiteit die zeker niet mag ontbreken. Samen met uw kind smikkelen van het deeg en genieten van de geur die uit de oven komt. Voorbereiding Trek uw kind een keukenschort aan. Zo blijft de kleding beter schoon. Benodigdheden: ͳͳ oven ͳͳ bakplaat ͳͳ kom ͳͳ bakpapier ͳͳ mix van Koopmans voor pepernoten/kruidnoten ͳͳ meel ͳͳ radio en CD ͳͳ materiaal om zakjes te maken
Kruidnoten maken met de kruidnotenmix van Koopmans: 1. Verwarm de oven voor. 2. Bekleed de bakplaat met bakpapier. 3. Doe de mix in een kom en voeg het water toe (gebruik 1 zakje mix voor 1 bakplaat).
6
4. Kneed het geheel met een mixer met deeghaken of met de hand tot een samenhangend deeg. 5. Bestuif het aanrecht met bloem, rol het deeg tot een deegrol van circa 40 cm en verdeel deze in 2 gelijke delen. 6. Rol de 2 deegrollen nog iets langer en verdeel elk deel weer door de helft. 7. Verdeel nogmaals elk deel deeg door de helft, zo ontstaan er 8 rolletjes deeg. 8. Verdeel nu elk rolletje deeg in 7 stukjes. 9. Draai van de stukjes deeg kleine bolletjes. 10. Leg de bolletjes op een bakplaat in 8 rijen van 7. Zorg er wel voor dat de bolletjes goed over de plaat verdeeld zijn (tussenruimte van circa 3-5cm). 11. Bak de kruidnoten in het midden van de oven in circa 10 minuten gaar. Let op dat de onderkant van de kruidnoten niet te donker wordt. 12. Haal direct na het bakken de kruidnoten met het bakpapier van de bakplaat en laat ze even afkoelen. Kern Kinderen van 0 tot 2,5 jaar Zet tijdens deze activiteit een gezellige CD op met sinterklaasliedjes, dit maakt de kookactiviteit nog leuker en brengt de kinderen in de sfeer. De jongste kinderen kunnen goed helpen bij deze activiteit. Maak het deeg alvast zo goed als klaar. Geef het kind een bolletje deeg en laat het dit kneden. Dit is goed voor de motorische ontwikkeling. Daarna kunnen er kleine balletjes van worden gemaakt die allemaal op de bakplaat worden gelegd. Kinderen van 2,5 tot 4 jaar Laat het kind wat bloem over de tafel strooien. Leg uit dat we dit doen omdat anders het deeg aan de tafel vast blijft plakken. Het kind kan aan
Kiki viert Sinterklaas Kansen in kinderen
de slag en lekker bezig zijn met de ingrediënten: kneden, rollen knijpen etc. Praat met uw kind wat hij/zij aan het doen is en wat er gebeurt in de oven, het proces van deegbal naar pepernoot is het leukst. Afsluiting Nu volgt het allerleukste deel van de activiteit: gezellig samen op de bank zitten en smullen.
Tijdens deze lekkere versnapering is er alle tijd om gezellig te kletsen. Vond het kind het leuk om te doen? En is het lekker? Blijft er nog iets over? Dan is het leuk om de pepernoten in een zakje te doen, met een zelfgemaakt kaartje eraan. Een lekkere traktatie voor opa of oma?
Kiki viert Sinterklaas Kansen in kinderen
7
Maandonderwerp, magisch denken In dit omkeerthema vind je zoveel leuke suggesties bij de drie feesten dat je vanzelf enthousiast wordt en aan de slag wilt gaan. Een paar dingen zijn het overwegen waard voordat je je in de feestdrukte stort, zodat het ook echt een feestmaand wordt en geen stressmaand. Magisch denken Bij jonge kinderen loopt fantasie en werkelijkheid nog door elkaar heen. Alleen wat ze zien is echt en alles is nog mogelijk. Dat noemen we magisch denken en het speelt vooral een rol bij kinderen tussen 3 en 6 jaar. Er is een treffend voorbeeld van een tv-uitzending waarbij een juf zich voor de ogen van de kinderen verkleedt als sinterklaas en daarna vraagt: “wie is dit?” De kinderen roepen zonder aarzelen: “Sinterklaas.” Magisch denken kan leiden tot angst, omdat peuters nog niet logisch denken. Kinderen kunnen bang worden voor Sinterklaas omdat hij bijvoorbeeld gedachten kan lezen of dingen kan zien terwijl hij er niet is. Door hun verbeeldingskracht wordt het gauw te veel en te spannend voor peuters. Dat heb je voor een groot deel in de hand door zelf heel luchtig en vrolijk te praten over Sinterklaas en de feestelijke aspecten te benadrukken. Voorlezen helpt Ook al doe je nog zo je best, de kinderen merken dat de decembermaand anders is dan andere maanden. Dat komt door alles wat er om hen heen gebeurt. Je kunt de gebeurtenissen rond het Sinterklaasfeest, Kerst en Oudejaarsavond leuk en gezellig maken voor kinderen door ze voor te bereiden op wat ze kunnen verwachten. Lees veel boekjes met de kinderen en maak het voorlezen interactief. Zo kom je erachter wat zich in de kinderhoofdjes afspeelt en alleen al de aandacht die je aan het onderwerp be-
8
steedt vermindert al de eventuele spanning. Geef kinderen de gelegenheid om hun rijke verbeelding te uiten en ga daar vrolijk op in. Minder is meer Kinderen kunnen ook gestrest raken van de decemberfeesten omdat volwassenen anders dan anders zijn. December is een drukke maand. Je wilt het in eigen kring allemaal goed organiseren en er moet ook gewoon gewerkt worden. Hoe hou je het allemaal leuk en gezellig? Voor je het weet breng je je eigen onrust onbewust over op de opvangkinderen. Bedenk dat voor jonge kinderen niet zo heel veel nodig is om het extra gezellig te maken. Een cadeautje is leuk, het pakpapier vinden ze misschien nog wel leuker… Dag Sinterklaasje.. In de methode KIKI Kansen in kinderen benadrukken we dat overgangsmomenten volwaardige activiteiten zijn. Opruimen en verschonen krijgen evenveel aandacht in het dagritme als buiten spelen of voorlezen. Dat doen we om de kinderen die nog geen tijdsbesef hebben, toch overzicht te bieden. De overgangsmomenten zijn een goede manier om te ‘schakelen’ naar een volgende activiteit. Kinderen hebben dat nodig. Zo’n schakelmoment is ook belangrijk om de decembermaand voor de kinderen overzichtelijk te maken, vooral na afloop van het Sinterklaasfeest. Het kan praktisch zijn om in het weekend na 5 december vast de kerstballen klaar te leggen, beter is om even te wachten. Begin op maandag 8 december bijvoorbeeld met een kort gesprekje over wat de kinderen hebben meegemaakt op pakjesavond of in het weekend. Lees nog een keer het boekje dat je in de weken daarvoor hebt gebruikt of zet een filmpje aan over Sinterklaas. Vertel dat Sinterklaas nu weer vertrekt en zwaai hem uit met een liedje. Dag Sinterklaasje, daag, daaaaaag…… De kerstboom kan nog best even wachten.
Kiki viert Sinterklaas Kansen in kinderen
